Jak działa czarna dziura? / prof. dr hab. Andrzej Dragan
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 6 ก.พ. 2025
- Wykład prof. dr. hab. Andrzeja Dragana nagrany przy okazji Festiwalu Nauki w Warszawie [wrzesień 2020 r.]
wszechnica.org...
Dr hab. Andrzej Dragan tłumaczy w nagraniu na podstawie możliwych do zrozumienia intuicyjnie przykładów, jak działa czarna dziura. Istnienie czarnych dziur, podobnie jak zarejestrowanych przed kilkoma laty fal grawitacyjnych, wynika wprost z teorii względności Einsteina. Teoria, która liczy sobie już ponad sto lat, wciąż znajduje więc empiryczne potwierdzenie.
Impulsem do jej opracowania miała być dla niemieckiego fizyka jazda windą. Zrozumiał on wówczas, że nie ma różnicy pomiędzy efektami grawitacyjnymi a efektami przyspieszania. Posługując się również tym przykładem, prelegent tłumaczy, na czym polega zasada równoważności. Wskazuje, że większość właściwości czarnych dziur można zrozumieć, rozpatrując nieinercjalne układy z jednostajnym przyspieszeniem.
W dalszej części wystąpienia prowadzący wprowadza szczególną teorię względności Einsteina. Pozwala ona objaśnić, z czego wynika przewidziane przez niego spowolnienie czasu w pobliżu pola grawitacyjnego. Stąd już tylko krok do wyjaśnienia pojęcia horyzont zdarzeń, które umożliwia pojąć, jak działa czarna dziura. Prelegent opisuje to na przykładzie lecącej rakiety, spadającego jabłka i kilku prostych wykresów.
Prof. dr hab. Andrzej Dragan - jest fizykiem teoretykiem i uznanym artystą fotografem, pracuje jako adiunkt na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz profesor wizytujący w National University of Singapore, oprócz kilkudziesięciu rozpraw naukowych jest również autorem książki popularnonaukowej "Kwantechizm, czyli klatka na ludzi"
Znajdź nas:
/ wszechnicafww
/ wszechnicafww1
anchor.fm/wsze...
anchor.fm/wsze...
wszechnica.org...
#festiwalnauki #czarnadziura #fizyka #kosmos #nauka
"Pracuję tutaj i w Singapurze" - Mechanika Kwantowa w Praktyce.
Kocham ten komentarz
Ciekawe czy tu i tam pojawia się i znika zależnie który student mrugnie xD
@@zejon9053 po prostu jak kot Schrödingera
Dawno żaden komentarz mnie tak nie rozjebał :D
A ja myślałem że się chłop klasycznie chwali....
Jako młody chłopak słuchałem muzyki jaką komponował dr Dragan na komputerze Amiga. Teraz oglądam jego wykład o czarnych dziurach. Ten fakt rozwala mi mózg chyba jeszcze bardziej niż teoria względności.
To chyba nie oglądałeś jeszcze jego zdjęć ;)
Scena?
jest jego muza w necie? :D
@@Siatkowkarzadzi jest pełno. poszukaj np: Dreamer amiga music.
@@Siatkowkarzadzi th-cam.com/video/tHZpor8xR_M/w-d-xo.html
Podczas wykładu miałem trochę jak ten gość w rakiecie. Im dalej i szybciej leciałem, czas zwalniał, pojawił się horyzont zdarzeń i nie do końca docierały do mnie słowa Pana Doktora :) Także muszę nieco zwolnić i od pewnego momentu posłuchać jeszcze raz :) Super wykład!
Nie prdl
@@analinizotwocka4599 To nie jest kanał dla Ciebie.
@@Krzysiek106 Kanał tak samo dla niego jak i dla Ciebie. Co zrobi z wiedzą jest tak samo ważne, co Ty zrobisz. A że nic nie zrobisz, zrobiłeś już z siebie debila, tak samo jak ten zjeb co pisze nie pierdol, tyle że on chociaż nikomu nie mówi, że nie jest to kanał dla kogoś
Lol
Świat jest w miarę stabilny. Jaka jest przyczyna, że atomy są stabilne a nie rozpadają się i ciągle nie zmieniają. Co sprawia, że tak jest. Przecież nie musi tak być.
No pełny SZACUN... Nareszcie mam umiarkowaną jasność w relacji do wiedzy z lat 70-tych JESTEŚ KONGENIALNY W PRZEKAZIE "prostych a oczywistych logicznie prawd"!!! TNX 👍🫡 mocno przeterminowany acz nadal czynny belfer...
Pan Dr Andrzej Dragan jest świetnym ekspertem. Dziękuję za świetny materiał. Umie przekazać wiedzę!
Ekspert kirwa z brudnopisem na rekach xdddd
@@wergiliusz746 jeśli wyśmiewasz czyjąś wiedzę na podstawie jego wyglądu, to jesteś niezłym betonem umysłowym.
@@wergiliusz746 i poważną wadą wymowy.
A co ma wada wymowy i tatuaze do wiedzy?
@@thebaddestfifi I nic z tą wiedzą nie zrobił, podaj choć jedną rzecz którą popchnął do przodu, wymyślił coś potrzebnego cywilizacji, unowocześnił chociaż jakąś dziedzinę życia dzieki której świat stał sie lepszy.On powiela teorie i tak az do śmierci
Jak dla mnie czyli Amatora zaciekawionego od roku kosmosem itp jestes jedynem gosciem ktorego zrozumialem ocb... Ciekawie opowiadasz BRACIE ... SZACUN
zobacz nadzwyczajne wykłady prof. Meissnera który tłumaczy jeszcze to co się dzieje przed tym o czym mówi dr Dragan
Ogromny szacunek dla p.Profesora.
Dla mnie za szybko mówi.
Dobra robota artykulacja na speedzie ale zrozumiała trasparetnie i prosto
TH-cam: Hej, chcesz wiedzieć jak działa czarna dziura?
Ja o 1 w nocy: Hmm...
@@siumot78 Czemu odpowiadam o 2:37?
Cavil-Geralt: Hmm...
No co ty... 02:22
Uczyć nowych rzeczy można się tylko w dzień?
no kurwa mordo :D 2:50 na osi, co by tu obejrzeć...
2:32
Fizyka to ciekawa dziedzina.. a dzięki Panu Draganowi, odnoszę wrażenie, że jest jeszcze bardziej interesująca i chce się wiedzieć więcej. Opowiada tak, że słucha się go z przyjemnością.
@@tekstir-os1nw każdy robi ze swoim co mu się podoba. Dla mnie dowiedzieć się czegoś nowego to nie strata czasu.
Wincyj tych wykładów!!!! Wincyj!!!!
Na serio każdy z dotychczasowych, czy to u dr Andrzeja czy prof. Meissnera już przeoglądałem tyle razy że już dawano dawno temu rachubę straciłem, do kawusi ideolo :D
PS. Co do odcinka, wydaje mi się że w kwantowej grawitacji zasady równoważności nie będzie, albowiem każde ciało posiadające masę wytwarza jeszcze własne pole grawitacyjne ,,przyciągające" pomieszczenie, także licząc każde najdrobniejsze nawet kwantowe odchylenie, nie powinno być opcji żeby długopis spadał tak samo jak człowiek, bo ma nieporównywalnie mniejszą masę, a co za tym idzie pole grawitacyjne. Jeśli nic nie pominąłem, to w takiej sytuacji aby zasada równoważności działała oprócz przyspieszajacego pomieszczenia, każdy z obiektów powinien mieć jeszcze własny silnik przyspieszający go odwrotnie do pomieszczenia, wielkoścć, czy moc tego silniczka była by zależna o masy obiektu
w świecie kwantowym istnieje koncept ujemnej masy
Mimo genialności tego wykladajacego umyslu ja wciąż zadziwiam się, jak mozna nie dostrzegać, że czas jest jedynie tylko i wylacznie efektem postrzegania umysłu opartym na rozdzielności, która czyni czas funkcja odległości i ruchu. Czas ani nie plynie wolniej, ani szybciej. Mechanizm go odmierzający ulega wpływom otoczenia i dziala wolniej lub szybciej. Sam przyklad satelit ewidentnie wskazuje,ze to odległość i predkosc przekazu informacji stanowi czynnik istotnie wplywajacy na trafność pozycyjną , a nie czas.
w życiu nikt tak fajnie i zrozumiałe nie wytłumaczył mi zagadnienia z fizyki .. już subskrybuje .
ale i tak nie wiem nic dalej :D:D
nikogo fizyka nie obchodzi
Bo nie sluchales jeszcze Leonadra Suskkinda jak mowi o tym jak dzialaja czarne dziury. On prowadzil wojne ze Stephenem Hawkingiem o to czy informajca zostaje wchonieta przez czarne dziury czy pozostaje na horyzoncie zdarzen.
Panie Andrzeju, bardzo dziękuję za Pana wykład. Jako prosty człowiek próbujący połączyć w swoim małym mózgu wiedzę z różnych popularnonaukowych publikacji miałem wiele pytań na które nie mogłem znaleźć odpowiedzi. Pański wykład wiele mi potwierdził i wyjaśnił szczególnie w kwestii tego czy z naszego punktu widzenia rzeczy wpadają do czarnej dziury czy też "zamarzają" tuż przed. Wszędzie mówi się o tym, że wszystko wpada do czarnej dziury pomijając ten aspekt dylatacji czasu w polu grawitacyjnym.
Gdyby komuś tutaj chciało się wyjaśnić mi 2 kwestie które mnie nurtują to będę wdzięczny.
Pierwsza kwestia dotyczy wspomnianego w wykładzie Pana Andrzeja relatywizmu zdarzeń. Z naszej perspektywy jabłko nie wpadnie do czarnej dziury bo czas spowolni i "zamarznie" tuż nad horyzontem zdarzeń, z perspektywy jabłka nic go nie zatrzyma i do wspomnianej czarnej dziury wpadnie. Moje pytanie dotyczy promieniowanie Hawkinga. Jeżeli założymy, że czarna dziura wyparuje w ciągu np. 10^100 lat to z naszej perspektywy jabłko nie tylko nie "zamarznie" nad horyzontem zdarzeń ale w ogóle tam nie dotrze bo czarna dziura wyparuje wcześniej gdy jabłko będzie blisko niej. Czy to oznacza, że z punktu widzenia jabłka czarna dziura będzie wyparowywać coraz szybciej w miarę jego zbliżania się do niej i wyparuje zanim jabłko na nią spadnie?
Drugie pytanie dotyczy też spowolnienia czasu nad horyzontem zdarzeń i związanego z tym przesunięcia fotonów w stronę fioletu (większej energii). Wiele się mówi o spagettifikacji która nie pozwala obiektowi dotrzeć w oryginalnej formie do horyzontu zdarzeń (wiem, że dla duuużych czarnych dziur proces ten przesunie się pod horyzont zdarzeń) mnie natomiast zastanawia czy każdy obiekt nie zamieni się w plazmę z powodu zalania wysokoenergetycznymi fotonami. Otóż, jeżeli dobrze rozumiem, dla wspomnianego jabłka spadającego na czarną dziurę świat zewnętrzny będzie szybszy i szybszy. Oznacza to, że światło jakie do niego dociera w ciągu sekundy będzie światłem które np. wyemitowały okoliczne gwiazdy w ciągu milionów lat a więc ilość fotonów będzie ogromna. Dodatkowo fotony te będą bardzo energetyczne bo przesunięte ku fioletowi. Tak więc czy cała normalna materia nie powinna się zmienić w plazmę przed dotarciem do horyzontu zdarzeń?
Pozdrawiam
Paweł Rudnicki nie, przesunięcie koloru nad horyzontem zdarzeń następuje w kierunku (pod) czerwienie a nie fioletu, on zreszta mówi o tym. Jest to związane z efektem Doplera.
Olasek przesuniecie w kierunku czerwieni jest dla obserwatora zewnętrznego gdy patrzy na obiekty blisko czarnej dziury. Obiekt będący przy czarnej dziurze widzi światło przychodzące z zewnątrz przesunięte ku fioletowi. No ale mogę się mylić
Paweł Rudnicki OK
Zgadza się. Wygląda na to że promieniowanie Hawkinga w ogóle nie pozwala na powstawanie czarnych dziur gdyż trawi gwiazdę tuż przed tym gdy osiąga ona promień Schwarzschilda.
Uwielbiam tego człowieka, bezczelnie genialny :) Jako "humanista" w wieku 30 lat pokochałem dzięki Niemu fizykę, coz... lepiej późno niż wcale! Dzięki Panie Profesorze :)
Powiedziałbym genialnie bezczelny!
hmm.. trochę nieadekwatny psychoruchowo. Za dużo "przyruchów" i za szybko mówi - przepraszam, ale to przeszkadza w odbiorze. 🤔
No cóż ale mogę trochę zwolnić odbiór filmu.
Dla mnie jest za nudny zero charyzmy
Mnie się wydaje że ktoś go promuje. Przecież nie mówi niczego szczególnego. Taki szoł- men. Dzieciak któremu się wydaje że wszystkie rozumy pozjadał. Cytuje wiedzę podręcznikową jak kujon- poeta.
@@JanJanek-qj7bqno, uniwersytety go promują XD on tłumaczy jak działa to co wiemy jak działa ludziom którzy nie wiedzą jak to działa, a nie odkrywa coś nowego.
Taki wykładowca to złoto
,,Jeśli czegoś nie potrafisz wytłumaczyć w prosty sposób, to znaczy że tego nie rozumiesz" ale Pan doktor potrafi i to dobrze
No wlasnie tlumaczy, pieprzy, pisze wzory i wszystko jak krew w piach bo nic nie wymyślił nowego np. silnika spalinowego na nowo .
Za pierdolenie o szopenie lewus lewusowi bedzie placic z podatnika zgrabionej kasy
Nic z tego nie rozumiem, ale lubię słuchać mądrych ludzi.
Szacun. Chylę czoła Panie Profesorze.
Ten wykład to była wspaniała przygoda!!!
Wciągająco!
Mega fajny wykład!
Im dłużej słucham podobnych wykładów, tym bardziej mam poczucie odrealnienia i wrażenia, że nasze życie to jednak złożona symulacja. Bezkresna przestrzeń nie do zdobycia, niczym nieprzekraczalne tło w grach wideo, trochę materii i gwiazd na niebie, które od milionów lat już tak nie wyglądają, mikroobiekty będące w superpozycji i randomizowanie ich stanu dopiero po obserwacji. Do tego nieintuicyjna zabawa z czasem, przestrzenią z użyciem siły grawitacji, jakby te prawa/kody dla zabawy ustalał programista.
Bardzo ładnie to ubrałeś w słowa a szczególnie - "dla zabawy ustalał programista". Lub wręcz "hodowca", może to wydawać się śmieszne ale rybki w akwariach na ścianie nie mają nawet świadomości, że obok są inne akwaria w których tez są inne rybki ;)
Pozdrawiam :)
Tak
Wszechświat jest niesamowity i tak ciekawym przywilejem jest dostanie się do 4 wymiaru czasu co możemy przeczytać w książkach Ernesta Meckelburga i samemu potwierdzić te teorie grawitacji silnego pola magnetycznego
Zrozumienie tej wiedzy jest poza moim horyzontem zdarzeń.
Wyobraz sobie lub poprostu wbij do glowy bo to jest fakt, ze informacja to nie pojecie wirtualne a zajmuje ona przestrzen, (tak jak kazdy inna czasteczka) konkretnie 1 Planck-a. Duzo wtedy latwiej jest wyobrazic sobie i zrozumiec cos co ma juz jakies granice. Mnie osobiscie zajelo to 3 miesiace, dla pocieszenia.
widać
Po czym? XD@@ubrwkz
Bo to są debilizmy okraszone pseudonaukowym bełkotem. Prawdziwa nauka toczy się za zamkniętymi drzwiami korporacyjnych laboratoriów i podległych im wyższym uczelniom (których głównym cellem jest przechwytywanie co inteligentniejszych jednostek z ogółu) , a pospólstwu serwuje się medialną sraczkę Dragana i innych systemowych rozsiewaczy gówna.
Dziękuje bardzo, pozdrawiam.
Andrzej zawsze na propsie !!!!🕺
Benedykt też!
Na Probsie to by Richard Feynman ten tu to problemy ma natury psychologicznej :)
Kurcze jakoś fizyki nie słuchałem w szkole ale tu to chce się słuchać
Wspaniale spędzone 50 minut. Wielkie dzięki!
Einstein nie odkrył teorii względności.on ją stworzył.mozna odkryć coś co już istnieje.
@@MariuszStaron-yq2zv podetknięto mu ją politycznie. Tzw teoria wgl. to nic więcej jak tylko polityczne ogłupianie przez "kapłanów egipskich".
Pana Andrzeja aż chce się słuchać. Na wykładach na uczelni siedziałem z musu, a tutaj aż chce się słuchać i uczyć :)
ami chce się słuchać jak chcę się pośmiać
Dziękuję za ciekawy wykład.
Świetny wykład dla laików...do tego ciekawa bardzo ciekawa osobowość i przyjazne przekazanie wiedzy... warto podkreślić że to wykładowca akademicki czyli wiedza na njawyszym poziomie.. .. oby jak najszybciej Pan prof zwyczajny
Po czym wnioskujesz, że ma ciekawą osobowość? Jąka się i kiepsko rysuje. Po za tym dziwne tatuaże, jakby dziecko je robiło.
@@MortimerKadaver gosc wyglada jak ostatni fizyk jakiego mialbym sobie wyobrazic... poza wygladem pewnie poczucie humoru moglo trafic jako skladowa ocena osobowosci... nie wiem dlaczego atakujesz komentarz piotra, wyrazil tylko swoja subiektywna ocene... z drugiej strony twoja osobowosc ... lepiej to zostawmy...
@@MrDesgulsh Piotr wyraził swoje zdanie na temat Dragana, później ja wyraziłem swoje zdanie.
W którym momencie zaatakowałem komentarz Piotra?
Co wiesz o mojej osobowści, nie wiesz jaki jestem i czym się interesuję.
Lepiej zostawmy twoje komentarze, są takie ...z dupy wzięte.
@@MortimerKadaver "po czym wnioskujesz ze ma ciekawa osobowosc" - potem przesmiewczo atakujesz wade wymowy i tatuaze... co swiadczy po prostu o braku kultury... nie bede cie kultury uczyl chlopie.... lepiej odpowiedz co ma wada wymowy i tatuaze do osobowsci, bo to ujales w swoich wypocinach...
@@MrDesgulsh Przychodzi taki burak jak Tomek Wiercioch i zarzuca mi brak kultury. Jak jej z domu Tomek nie wyniosłeś, to już nikt cię nie nauczy - takie życie. No i oczywiste masz problemy z logicznym myśleniem oraz wnioskowaniem.
Jakbyśmy porównali twoje IQ z IQ buldożka, to kto miałby większe?
Kolejny świetny wykład. Dziękuję
5:30 przyspieszasz obszar, podloge windy, przyspieszenie przyciąga wszystkie przedmioty w windzie w dół w równoleglym kierunku, grawitacja przyciąga wszystkie przedmioty w nieruchomej windzie do punktu, czyli tory kierunkow ich przyciągania nie są równoległe. Jeden przedmiot jest obserwatorem druhiego. Podloga windy jest obserwatorem dla tych innych obiektów. Dla każdego obserwatora sytuacja jest różna. Kurewsko proste 😅
wiadro i oglądamy
@Mruuuczek oczywiście funkcjonariuszu
@@emigrek a co na trzezwo nie zrozumiesz?
@@bakbaku8529 I kto tu na trzeźwo nie rozumie.. :)
@@shibiku8916 ty
@@bakbaku8529 ja
Wspaniały wykład , nic dodać nic ująć.
Tylko, że nikt to z publiczności nic nie rozumie. Cisza i zero pytań to zły znak.
Są pod wrażeniem, czasem tak bywa.
@@monikagraczyk6852 Nie sądzę, żeby ktokolwiek rozumiał dlaczego jak wykładowca się porusza to czas płynie mu wolnej. Przecież ruch jest względny. Jak przyjmiemy, że wykładowca jest układem odniesienia wtedy publiczność się porusza i publiczności czas płynie też wolniej. W rezultacie czas płynie obu stronom tak samo. Nikt się o to nie zapytał.
Fascynujący wykład. Super gość
Sportowo i dowcipnie//jednak wstępnie do tego wykładu trzeba być przygotowanym🌍🕊🌷podst.wzory (warto?)podać//pozdrawiam max!!✋⭐🎺
POLECAM OPRACOWANIE ZAWARTE W KOMENTARZACH
Ten start super! Jeśli ktoś się nie zgadza to zapraszam do dyskusji a pytania możecie przerwać i zadawać na bieżąco. Taki mądry facet a jaki skromny, otwarty umysł. Szacun.
Czemu ja nie miałem takiego wykładowcy? Super wykład :)
pierdoli o niczym ale w ciekawy sposob..widac ze dragi sa na poziomie ujemnym i trzeba doladowac?
@@MaloZaradny-Zhivotsam pierdolisz pierdy z nikąd
Całe szczęście że nie miałeś!
Uwielbiam tego gościa posłuchać
Fantastyczny wykład! Dziękuję :)
40:50 - Czyli z perspektywy jabłka nic się nie wydarzy (bo nie zajdzie żadna zmiana po przejściu przez granicę horyzontu zdarzeń) i również z perspektywy człowieka nic się nie wydarzy (bo jabłko nie zostanie zauważone w horyzoncie zdarzeń)? Punkt widzenia (umiejscowienie obserwatora) nie będzie więc miał znaczenia?
Mega ogarnięty profesor, inteligentny, wyluzowany, bystry i to co ma w głowie- odnośnie fizyki kwantowej, to nie ma takiego drugiego człowieka na naszej planecie.
Znasz wszystkich?
@@Wierka6 Nie... ale jest przed zaliczeniami
Kocham. Nic nie rozumiem, ale kocham.
Widzę dr.Dragana i daję łapkę w ciemno
Panie Andrzeju, jesteś Pan kozak! Super wyjaśnione. Wielka szkoda, że nie było TAKICH nauczycieli fizyki w szkołach...
POLECAM OPRACOWANIE ZAWARTE W KOMENTARZACH
Czas nie spowalnia przy większej prędkości. Spowalnia zegar.
Np. w zegarze cezowym w pobliżu czarnej dziury, atom cezu będzie drgał z mniejszą częstotliwością, z powodu oddźaływania nań większej grawitacji. Przy krytycznej sile pola grawitacyjnego, drgania zostaną zatrzymane przez tę siłę, a nie dlatego, że czas się zatrzyma.
To co mówi ten "fizyk", to jest odwracanie kota ogonem.
Czas jest interpretacją ruchu, przez osobę myślącą-świadomą, a nie niezależnym bytem.
Słucham sobie ostatnio takich wykładów i programów o mechanice kwantowej i o liczbie Grahama i to pomaga radzić sobie z rzeczywistością dnia codziennego. To nie ja jestem pojebany, to rzeczywistość jest taka a nie inna. Nie warto z tym walczyć, nie warto próbować tego zrozumieć, trzeba się położyć spać. I rano wstać.
Panie Profesorze, dziękuję za ten wykład.
Dziękuję bardzo. ❤
Dobre, dobre. Układy inercjalne, zasada równoważności... Od razu wydaje się to prostsze i oczywiste:)
Osobiście wolałbym żeby byli w stanie przewiedzieć pogodę na pojutrze z taką pewnością z jaką mówią o czarnej dziurce ;)
Nie przejmuj się , już wiadomo że czarne dziury nie są czarnymi dziurami !!!!!!!!!!!! Webb wyjaśnił tych erotomanów fantastów .
Nie rozumiem ani słowa, po za tym Singapurem, ale uwielbiam gościa
POLECAM OPRACOWANIE ZAWARTE W KOMENTARZACH
Ale swietny wyklad... mega fajnie skonstruowany, dzieki :)
W pierwszej chwili myślałem, że to kolejny program ZUS-u, a tu miła niespodzianka 😎
Fajny wykład. Czekam na następny. Polecam także książkę: Kwantechizm - super pozycja dla takiego laika jak ja:) Jedyną jej wadą jest to że tak szybko się kończy. Przydało by się kilka grubych tomów!
Kilka grubych tomów już nie byłoby dla laika:)
@@DaivaDarpana Dlaczego nie? Wszystko zależy od języka jakim jest napisane. Chyba że zakładasz że jak amator to nie lubi czytać:)))
@@studiobysk8041 nie, mam na myśli, że jeśli coś ma być przystępne musi być napisane prosto - a prosto pisze się zawsze krótko i zwięźle. Jeśłi coś nie ma prostego wytłumaczenia tzn, że albo się mylimy, albo tego nie rozumiemy.
Kiedyś się śmiałem z jednego wykładowcy, któremu celowo zadałem pytanie czym jest czasoprzestrzeń. Zamiast odpowiedzieć, że jest to wszystko co nas otacza, zaczął się wymądrzać, że na takim laickim poziomie on nie jest w stanie tego wytłumaczyć, bo najpierw musieli byśmy zacząć od analizy przestrzeni Mińkowskiego. Już na dzień dobry wiedziałem, że to idiota:)
19:58 Pole grawitacyjne Ziemi spowolni czas na tejże powierzchni, ale prędkość satelity spowolni czas na satelicie, więc na jedno ;) wyjdzie. 24:27 Ani 9 razy, ani nawet 8 razy, ale nieco mniej niż 7.5 raza -- prawie 7.481 raza równik i ponad 7.489 wokoło biegunów... [nie jestem mocny w rachunkach, więc być może źle policzyłem] 27:05 Oś Y nie będzie odgrywała roli asymptoty po obróceniu wykresu o pi/4 zgodnie z ruchem wskazówek zegara; tą asymptotą chyba będzie y=x. 44:20 Siła grawitacji zależy od obu mas (nie od jednej masy) i od odległości pomiędzy środkami tych mas; przyspieszenie grawitacyjne zależy od masy...
Pole grawitacyjne może spowolnić zegary a nie czas
@Bonifacjusz th-cam.com/video/vTovI6hj1s4/w-d-xo.html
Przyznaje, ze kamerzysta wykonal kawal dobrej roboty. Nadazyc za biegajacym doktorem Andrzejem Draganem, to nie lada gratka. Szacun!
A wyklad to masterpiecie, bardzo przystepny nawet dla laikow.
szkoda ze jadł czipsy
@@lukaszwojewoda9990 I strzelał nosem.
Panie Andrzeju dziękuję za fragment od 6:50 bo może skoro znajomi mi nie wierzą w taki fakt, to może specjalista ich przekona :) Pozdrawiam!
Pamiętam... To był ,,niecodzienny" wykład. Prelegentowi dziękuję za konstruktywne odpowiedzi na moje fizycznie płytkie pytania zadawane podczas wykładu.
Z przyjemnością konsumowałam ,,Kwantechizm, czyli klatka na ludzi". Pozdrawiam.
Ile jeszcze razy pomlaska i przełknie ślinę 😢🎉
Brawo za ciekawy i wyczerpujący materiał WIELKI SZACUN.
Jeśli chodzi o kwestę z początku wykładu, czyli oddziaływanie grawitacyjne na różne przedmioty, super doświadczenie wykonał pewien astronauta na księżycu z piórem i młotkiem, w jednej ręce trzymał pióro, w drugiej młotek, wszystko było nagrywane można znaleźć film z tego doświadczenia, w pewnym momencie wypuścił młotek i pióro w jednym momencie i spadły na powierzchnię księżyca w tym samym momencie co wygląda o tyle ciekawie, że przez tarcie powietrza na powierzchni Ziemi tego zjawiska nie obserwujemy, bo młotek spadnie szybciej, a pióro chwilę będzie szybować i kręcić się podczas spadania dlatego piór spadnie później niż młotek, ale na księżycu gdzie atmosfera jest znikoma, tego tarcia nie było więc spadły razem w tym samym czasie.
" będzie się do niego zbliżać,ale nie przekroczy" . Zagadnienie 26:10
Czy nie jest raczej tak,że się zbliża ,ale nigdy nie osiągnie ? Taka moja uwaga nie wiem czy na pewno słuszna
I jeszcze chciałbym odnieść się do obrócenia funkcji 26:58 pokazuje Pan obrót raczej 180 % , XD \tak to wirtualnie wygląda.
Dziękuje za wykład i czekam na więcej ;)
Panie profie, ni ma siły odśrodkowej!!!!! Jest silą dośrodkową, która powoduje, że ciało porusza się po, okręgu i sila bezwladnosci!!!!!
W 19:10 wspomina Pan, że czas płynie szybciej w satelitach GPS, a nie jest tak, że im szybciej się poruszamy tym czas płynie wolniej, np. problem bliźniaków , gdy jeden poleci rakietą , drugi będzie starszy. Więc na satelitach GPS czas płynie wolniej a nie szybciej
to są dwie "różne" dylatacje czasu
Jedna wynika z istnienia grawitacji (ta o której było tutaj na wykładzie)
a przykład z bliźniakami, dotyczy szczególnej teorii względności, a nie ogólnej, i tamta dylatacja czasu (i Pozornego paradoksu bliźniąt) dotyczy obserwatorów poruszających się ruchem jednostajnym, a nie przyspieszonym
@@matrix1175 I oba zjawiska na raz maja wplyw na inny przebieg czasu w satelitach. Predkosc poruszania sie satelity i jej odleglosc od osrodka grawitacji. Osrodka? Czy tak to sie mowi po Polskiemu? Sorry study physics in English only.
Dobre dziary Panie Doktorze!
Świetny wykład, dobrze poprowadzony i interesujący. Dałem suba bo chcę oglądać więcej
no nie powiedziałbym
Ciekawostka:
Gdyby przyśpieszać z ziemskim przyśpieszeniem gn (aby symulować w statku kosmicznym grawitację), to prędkość światła osiągnie się po
30588990 sekundach co daje na wynik 354.04 dni - a to jest dokładnie rok w kalendarzu księżycowo - słonecznym.
Jest to również kalendarz hebrajski zwany także żydowskim.
Składa się on z 354 dni tworzących 12 miesięcy podzielonych na tygodnie składające się z 7 dni.
Zrównanie czasu z rokiem słonecznym uzyskuje się poprzez dodanie co trzy lata 13 miesiąca przestępnego (drugiego adaru)
co powodujące przypadanie poszczególnych miesięcy na ten sam okres roku. Początek miesiąca to nów księżycowy tzw. rosz chodesz.
Początek roku religijnego to z kolei dzień rozpoczynający miesiąc tiszri (przełom września i października).
Miesiące noszą nazwy, które związane są z tradycją babilońską. Pełnym cyklem w kalendarzu hebrajskim jest okres 19 lat.
Naprawdę bardzo fajnie mi się słucha takiego wykładu mimo, że z fizyką raczej nie mam wiele wspólnego chociaż zawsze interesowały mnie czarne dziury ale jakoś nie zwiększałem tematu. Dzięki panu doktorowi pierwszy raz zrozumiałem o co chodzi z horyzontem zdarzeń bo zawsze jest, moim zdaniem, źle wytłumaczony. Szacun.
😊😊😊😊😊😊😊😊😊😊😊😊😊😊😊😊😊😊😊
😊😊😊
7:33 Narracja pana profesora jest nieco błędna. Ponieważ istnieje coś takiego jak siły pływowe, które są wynikiem istnienia czynnika r (odległości pomiędzy ciałami). Wynika to wprost ze wzoru Newtona.
W przypadku windy ten czynnik nie ma znaczenia. Jeśli winda przyspiesza, to wszystkie ciała w jej wnętrzu przyspieszają względem niej z przeciwnym zwrotem bez względu na położenie tych ciał względem windy. W polu grawitacyjnym, przyspieszenie zależy od odległości ciał między nimi.
Dlatego Einstein zastrzegł, że jego analogia pomiędzy polem grawitacyjnym i windą odnosi się tylko do małych rozmiarów windy. (lokalnie)
W warunkach, kiedy różnica odległości pomiędzy różnymi punktami jest niewielka, to efekt siły pływowej nie jest mierzalny. I dlatego się go pomija. Jednak w ścisłym rozumowaniu pominąć się nie powinno.
Rozumując ściśle jest to jednak analogia błędna.
Pan profesor zwrócił uwagę na to w momencie 10:36 bez dalszego uzasadnienia.
Zapewne nie chciał przeciągać tematu.
Jednak zapytał: "czy to jest zrozumiałe"? I przeszedł do porządku dziennego i dalszego objaśniania, chociaż jestem przekonany, że aczkolwiek słuchacze przytaknęli, to nie mieli pojęcia o co chodziło z tymi "małymi obszarami". 😃
Obejrzałem wszystkie odcinki Dragana, przeczytałem książkę, ale mam jedno pytanie - kiedy Pan Dragan otworzy swój kanał? Byłoby to złoto na tym szambie, które obecnie wylewa się z YT :D
Założę się, że gdyby miał na to czas, to już dawno by był... teraz jedyne gdzie można Pana Aandrzeja zobaczyć na YT, to wywiady i wykłady
przecież ma kanał xd
To przestań szukać rzeczy niepowołanych, albo szukaj dalej i nie dziel się tym odkryciem z resztą.
Wtedy zaraz jakiś Level World zacząłby my spamować, co by przybył do niego na hangout, bo chce mu wytłumaczyć, że Ziemia jest płaska. 😆
YT:RelaTVty
Dziękuję I pozdrawiam
Współczuję kamerzyście. Czuję się jak na meczu tenisa. Sam wykład dobry do snu jak cała fizyka kwantowa.pozdro
@robs taylor jest dobrze na tle innych, gdzie nie widać slajdów(białe plamy często, zamiast dodać w montażu, to filmują prześwietlone ekrany). Dźwięk raz z ogólnego mikrofonu, raz z portu, a raz chyba z kibla(w jednym wykładzie - chyba kogoś przerosła obsługa miksera. Kamera pokazuję czasem wykładowcę, a najczęściej sluchaczy itd., itp.
z tym, ze to nie jest fizyka kwantowa…
Ten konkretnie czowiek wyjątkowo mnie inspiruje.
Pan jest genialny 😊👍
Skoro jest zasada równoważności, to niecały rok w polu grawitacyjnym Ziemi przyśpiesza nas do prędkości światła. Any comments?
Świetny wykład!
38:49 Jabłka nie zobaczymy dużo wcześniej, nie mamy takiej soczewki do okularów. Wydaje mi się, że max soczewki w okularach to połowa pingponga 🤭. Pozdrowienia dla Profesora z Ulm (😁z tego Ulm)
Jeśli linijka się skraca przy obrocie, to nie skraca też się obwód, który mierzymy, a zatem długość w X powinien wynieść tyle samo, co przy braku obrotu i X/Y = PI?
Tylko linijka się rusza, obwód pozostaje taki sam, bo jest stacjonarny. Względem czego? Tego nigdy nie rozumiałem... Może eteru? :P
linjka się skraca czyli teoretycznie skraca się np:. z 1cm robi się 0,98cm przez co linjka mająca np 10cm jest krótsza o 0.1cm. A narysowany obwód się nie zmniejsza bo to ty się obracasz, nie obwód. Przynajmniej ja to tak rozumiem ale jeśli się mylę to możecie mnie poprawić.
tzn skraca się o 0.02cm na każdy pomiar linijką czy coś xD czyli n-razy xDDD
Z tym skracaniem mogliby se dać siana , pomijalna sprawa i niewiadomo czy faktyczne
Oczywiście że faktycznie ale dopiero przy prędkościach bliskich prędkości światła byłoby to zauważalne :p
11:20 a co jeśli w tym eksperymencie wykożystamy miarkę którą przykleimy do podłogi na obwodzie koła? Czy jak zacznie się obracać, to miarka pokaże inną wartość?
Prostopadle przyklejona linijka będzie się szybko poruszać, tak samo jakby ktoś ją tam trzymał- więc musi się skrócić (z resztą jak sam obwód koła).
super ksiąka i super wykład nareszcie coś prosto i jasno. dzieki
Dziękuję za wykład. Super
Wykładowca: "nie wiemy jak naprawdę działa czarna dziura - dziękuję za waszą uwagę". Oklaski
To jaka jest w takim razie różnica pomiędzy czarną dziurą o masie słońca, a słońcem? Skoro z naszej perspektywy nic by się nie zdarzyło, to w czym problem? Czy poprostu chodzi o to, że masa czarnej dziury jest ogromna, jej rozmiar maleńki, czyli po prostu można znaleźć się w takiej bliskości centrum czarnej dziury, że w przypadku gwiazdy nie byłoby to możliwe?
Ciekawa bitwa. Też nigdy nie grałem w tym miejscu na Berlinie. Mój zestaw na P46 to optyka, stabilizator i wentylacja. Brak dosyłacza to żaden problem a nawet plus bo mam znacznie więcej asysty z podświetlania.
Wtf? Co tu robi komentarz z Wot
@@bulbozaurx4388 chyba czarna dziura wessała odpowiedz z innego wątku YT :)
Jeśli linijka się skraca to chyba znaczy, że prędko nią machamy? "Wynik pomiaru zależy od prędkości pomiaru" to wniosek godny Zweinsteina , zgodny zresztą ze starym góralskim przysłowiem: "Kto szybko mierzy - dwa razy zmierzy".
Genialne, w ten sposób powinno się to tłumaczyć w szkole
to jest tylko pogadanka.. pozniej przyjda puste martwe zwrory twierdzenia i czysta martwa teoria z aktora zadne przydatn zreczy nie wyjda z tego! to jest wlasnie dzisiejsz aniby fizyka ta nwoa fizyka... czyste zlotouste glowy marzace wymyslajace .. to nowa religia dzis.. oblozona slwoem nauka czyli dogmatem i nei podskakuje ,, religia to robi od tysiecy lat! popatrz realnie co mamy z tych teorii czarnych dziuyr czy owej grawitacji , ktoirej nie pojmujemy!
"(...) czas spowalnia w wyniku ruchu (...)" - czyli nierobom czas płynie szybciej a pracowitym czas płynie wolniej lub nierobom płynie normalnie a pracowitym wolniej.
Andrzej jakby trochę się nabił to byłby dobry zakapior. Wchodzicie w bramę a tam Andrzej stoi i się pyta:
- Ty mordeczko japeczko cho no tu na chwileczkę, znasz teorię pola Higgsa? Nie? To wyskakuj z portfolio!
ja jebe xd
Wzor Pitagorasa albo Wyskakuj z Kasy
🤣🤣
@@manierwarsaw9820 E tam wzór Pitagorasa.
Tłumacz efekt Unrucha albo w 100 pompek.
@@zbigniewsurdyk1592 Kto nie zna efektu unrucha, to dziś na imprezie nie za..cha.
owe przedmioty opadając z tym samym przyśpieszeniem w prożni spotykając opór np. sciana piasku zachowa się w ten sposób że im lżejszy przedmiot tym większa siła odbicia zatem traci to samo przyśpieszenie.
Dla fizyka student jest przedmiotem, który można umieścić w próżni ;)
POLECAM OPRACOWANIE ZAWARTE W KOMENTARZACH
Szacun dla kamerzysty, że nadążał śledzić profesora 😅
Czy podczas obrotu okrąg się skróci?
zalezy w którą strone patrzysz badz sie poruszasz
jesli sie poruszasz po okregu z tą sama predkoscia jak np my na ziemi to niczego nie zaobserwujesz
Uwielbiam i czekam na kolejne!
"Gdybym tutaj umieścił różne przedmioty - studenta, biurko długopis" xD
😆👍
Mądrego warto posłuchać 🤪
Wyklad jest swietny jak zawsze, ale słuchajac na słuchawkach caly czas słysze jak ktos na sali żre jakies czipsy i doprowadza mnie to szału. Nie dam rady dojsc do konca.
12:17 błąd tej proporcji
24:45 błąd jeśli chodzi o nachylenie, nie nie więcej ale właśnie więcej
Cały ambaras powstał dlatego, że Andrzej nie zdefiniował nachylenia. Ja to rozumiem ale ktoś kto chce zrozumieć będzie miał problem. A chodzi o nachylenie w stosunku do osi czasu. Nachylenie 0 to znaczy, że nie poruszamy się, nachylenie 45st to prędkość światła. To trik jaki jest u podstawy wyprowadzenia transformaty Lorenza. Położenie to skala odległości jaką światło przebywa w ciągu naszej wyimaginowanej sekundy (wyimaginowana bo sami sobie określiliśmy czym jest sekunda). Czas jest w sekundach, czasami mówimy sekundach świetlnych.
27:15 to nie jest szczegół nieistotny Andrzej.
32:00 to esencja OTW a potraktowałeś to po macoszemu. A szkoda. Zrozumienie tego jest istotą relatywizmu.
34:05 uprościłeś, tak nie jest
35:00 ale to jest uproszczenie, nagięcie fizyki do matematyki, kiedy warunki brzegowe sobie zdefiniujemy, jak chcemy
po 35:40 to jedziemy po bandzie, jabłko spoczywa w tej czasoprzestrzeni
36:04 tak 36:18 nie
38:10 co to jest niższy obszar?
38:30 jest ciekawie, Andrzej kwintesencje zjawisk omawiasz, a tak po macoszemu
39:00 to nie jest efekt dopplerowski w swojej istocie
39:15 to jest uproszczenie matematyczne z którym się nie zgadzam
41:40 nie ma czegoś takiego jak nieskończenie duża, nieskończoność to artefakt matematyczny, w fizyce nie ma czegoś takiego
42:30 i potem to pełna zgoda
44:20 no troszkę się nie zgodzę, ale troszkę :)
46:00 spadać to może masa, światło się "zakrzywia" podążając po inercyjnych liniach geodezyjnych
48:00 pop nauka Andrzej
Jeżeli można określić kiedy powstał wszechświat to czy można określić przybliżony czas powstania pierwszych czarnych dziur?
Czy jest możliwa zależność między powstawaniem czarnych dziur a ,,ciemną energią " i ekspansja wszechświata?
ciemna energia to teoria,nikt jej dotad nie widzial,ciemnej materii takze nie
Mam pytanie w sprawie tego człowieka mierzącego linijką obwód obracającego się koła. Linijka się skraca, zgodnie ze szczególną teorią względności. Ale koło nie jest obiektem abstrakcyjnym, jest narysowane na czymś materialnym. I to coś też zmienia długość, dokładnie tak samo, jak linijka. Wiec czy na pewno w ten sposób otrzyma się inny stosunek obwodu do średnicy, niż PI?
Dawno się tak nie ubawilem. Też się wezmę za naukę celem odkrycia co by było gdyby było 😂 Ktoś odkrył, że nie ma skutku bez przyczyny to i mi się uda 😁
Fluktuacje kwantowe - ponoć bez przyczyny, to jednak nie do końca musi być skutek i przyczyna.
A widzisz to nie prawda, skutek bez przyczyny jest czymś normalnym i powszechnym
@@martyna4395 podaj proszę przykład skutku przez przyczyny - nie istnieje coś takiego Martyna.
*Jestem inż. elektrotechniki, żałuje że nie miałem takiego wykładowcy na uczelni*