🔪 "Jest" a "powinno być" | Gilotyna Hume'a

[@haniami1280]

Ten kanał powinien mieć znacznie więcej subskybcji

[@grraadd]

wiekszosc Polakow nie potrafi zrozumiec rozkladu jazdy autobusow... reszta zajeta ogladaniem meczu.

[@przemyslaw.smiejek]

Pewnie miałby, gdyby to nie był czytany przez lektora tekst do wyświetlanej prezentacji, tylko żywy kanał z żywym prowadzącym. To jednak wiele zmienia w odbiorze i oglądalność by wzrosła, bo teraz to jest taki Typowy Wykład Dla Ekonomistów. Znormalizowany głos, zero emocji, czytanie tekstu z kartki. Nawet się zastanawiałem gdzie jest moment, gdy lektor przeszedł od czytania wykładu do czytania reklamy.

[@oziozov2717]

@@przemyslaw.smiejek Masz, rację. Wiele można zrobić by bardziej uatrakcyjnić przekaz. Ja osobiście nie łudzę się, że tak trudny temat jako ekonomii, przebije filmiki z "śmiesznymi kotami". Doceniam trud autora.

[@przemyslaw.smiejek]

@@oziozov2717 Tego nie przebije, choć ja osobiście nie rozumiem oglądania kotów i w życiu nie oglądałem.
Ale tak czy siak, przydałby się właśnie Autor do tego kanału. Bo teraz jest anonimowy lektor czytający teksty tworzone przez nieokreślony fundusz inwestycyjny.
To nie buduje relacji. Są takie kanały, będące choćby tłumaczeniami produktów wielkich koncernów, ale zazwyczaj mają bardziej gimbusową treść i wtedy ujdzie trochę brak relacji (choć też ich pewnie ściąga w dół).

[@Strategiusz]

@@przemyslaw.smiejek Powiedz to kanałowi "Kurzgesagt - In a Nutshell".

[@frankdrackman7978]

Temperatura wrzenia wody zależy od ciśnienia atmosferycznego. Sto stopni Celsjusza to temperatura umowna.

[@mateuszi968]

To było uproszczenie, nie musisz się chwalić wiedzą z podstawówki

[@frankdrackman7978]

Tytuł odcinka "jest a powinno być".

[@Toorek100]

@@frankdrackman7978 No więc jest tak że temperatura wody zależy od ciśnienia atmosferycznego. Co w związku z tym powinniśmy zrobić? ;)

[@malysh85]

JEST tak, że temperatura wrzenia wody w warunkach ciśnienia 1013 hPa wynosi 100 st. C. Teraz lepiej?

[@filipwitkowski757]

Cudowny film, piękna tematyka, bardzo przystępna forma. Jednym słowem: Majstersztyk! Dziękuje!

[@PolishPianoOrgan]

Pierwszy. Uwielbiam kompedium wiedzy ekonomicznej. Zamierzam isc na studia. Ale pewnie studiowanie nie bedzie tak ciekawe jak twoje filmy

[@harrywashello4077]

ucz się solidnie, ucz się języków, studiuj poza Polską, optymalnie Wielka Brytania; najlepsza uczelnia w Polsce jest w czwartej setce rankingu uczelnie światowych, a poza tym polskie uczelnie istnieją dla kadry, nie dla studentów

[@ironmike4393]

@@harrywashello4077 Idź na Asbiro

[@Sofiofilia]

Studia to i tak głównie praca własna, więc możesz studiować gdziekolwiek.

[@kapitanzajebistosc5730]

Hmm. Hume spostrzegł fakt że nauka nie jest uprawiana w sposób wolny od wartościowania. Po czym stwierdził (zaprzeczając swojej własnej zasadzie) że nauka powinna być uprawiana w sposób wolny od wartościowania.
Zastanawiające.

[@kapitanzajebistosc5730]

Ja też przedstawiłem tylko swoją pierwszą myśl bez większego zastanawiania się na tym, I opierałem się tylko na informacjach z filmu a nie na całości myśli Huma, więc nie mam odpowiednich kompetencji aby kwestionować jego myśl. Dlatego jedynie przedstawiłem moje spostrzeżenie na podstawie tego informacji z filmu. Dziękuję i pozdrawiam również.

[@eryklasek7866]

Genialny odcinek, kolejna dawka wiedzy. Dziękuję

[@mychelmycha]

Sztos!

[@sdf3620]

Wreszcie zaczynam rozumieć to o czym cały czas mówiliście na streamch ze coś nie wytrzymuje gilotyny Hume'a

[@Kylu12488]

Świetny vlog. Brawo.

[@Mikifon-mi4te]

To nie jest vlog

[@lavix5]

vpn ma sens jedynie przy omijaniu cenzury i zmianie fizycznej lokalizacji (np. do zawartości ograniczanej regionalnie). obecnie prawie każda strona ma certyfikat SSL, więc vpn nie ma tu większego sensu. vpn jako zwiększenie prywatności może być tylko jednym z wielu kroków (mimo vpn wciąż pokazujesz w internecie swój user agent, browser fingerprint). i vpn sprawia tylko, że informacje, które normalnie trafiają do ISP (dostawcy internetu), trafiają do właścicieli vpn, więc należy sobie zadać pytanie: gdzie chcesz, żeby te dane trafiały - do dostawcy internetu, z którym masz kontakt, czy do firmy z siedzibą na dziewiczych wyspach brytyjskich?

[@ironmike4393]

Świetny odcinek, obejrzę ze trzy razy żeby zrozumieć i na pewno sięgnę po literaturę.
Nie spodobało mi się natomiast określenie "dyskryminacja cenowa" w reklamie VPN. Różnica w cenie wynika z wielu czynników, konkurencji, wielkości rynku na jaki jest coś dostarczane i chociażby takiej prozaicznej rzeczy jak podatek VAT.

[@kubakowalczyk4782]

Dla zasięgów

[@koto9128]

Dobrze że kapitalizm się rozszeża

[@nayyr1]

W poczatkowej animacji - lektor mowi, ze slonce wstaje na wschodzie a zachodzi na zachodzie, a animacja pakazuje odwrotny ruch slonca :)
Poza tym woda NIEKONIECZNIE wrze w temperaturze 100 C - to jest takze zalezne od cisnienia. I moze to jest dzielenie wlosa na czworo ale mozna ylo wybrac lepszy przyklad, niz taki ktory az sie prosi o zaprzeczenie. :)

[@kazdangaming09PL]

pan maruda

[@vert3x560]

Szkoda, że tak mało osób ogląda Twoje materiały. Gdyby obowiązkowo trzeba było obejrzeć 50% twoich filmików aby dostać prawa wyborcze to istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że Polska byłaby znacznie silniejsza gospodarczo.

[@oziozov2717]

Jestem tego samego zdania. Może nie powinny być obowiązkowe, bo nie można zmuszać nikogo do oglądanie czegoś, czego nie chcą oglądać. Ale można zachęcić innych i promować je.
.
Każdy z nas prawdopodobnie ma Facebook, możemy umieścić je u siebie, tak promując, jest szansa, że dotrą one do większej liczby osób. Być może w przyszłych wyborach, uda nam wybrać odpowiedzialnych polityków.

[@januspiekny1155]

👍

[@Harytus]

Widzę, że filmik był reuploadowany i mój komentarz zniknął. Napiszę jeszcze raz, mam nadzieję że uda mi się go odtworzyć.
Najbardziej brakuje mi w tym filmiku lepszego zaznaczenia, że jedyne połączenie między tym "co jest" a co "powinno być" to "JEŻELI".
Często ludzie kłócą się "obok siebie" bo nie rozumieją, że mają inne "JEŻELI". Problem polega na tym, że wiele założeń jest domniemana, bo jest tak powszechna, np. chęć przeżycia, bycia zdrowym, bogatym itp.
Na przykład to zdanie nie ma sensu: "Załóż kurtkę, bo na dworze jest zimno". Taka wymiana za to ma sens:
- Założ kurtkę bo jest zimno
- I co z tego?
- Jak się nie ubierzesz to zmarzniesz
- I co z tego?
- Jak zmarzniesz to możesz zachorować
- I co z tego?
Większość osób pewnie uzna że pierwsze zdanie ma sens a reszta to dziecinada i przedrzeźnianie się na złość. Mimo wszystko, żeby zdanie było poprawne trzeba dodać "JEŻELI":
- Jeżeli nie chcesz zmarznąć, załóż kurtkę bo jest zimno
Taki przykład wydaje się absurdalny tylko dlatego, że praktycznie każdy ma potrzebę zachowania zdrowia i wygody. Inaczej jest już na trudniejszych przykładach, np. "Bogaci powinni płacić większe podatki":
- JEŻELI uważasz, że każdy powinien płacić takie same podatki, to oczywiście to zdanie jest błędne
- JEŻELI uważasz, że powinniśmy dążyć do tego, żeby każdy miał tyle samo pieniędzy, to zdanie jest dla Ciebie akceptowalne
(Tylko przykłady, nie roztrząsam jak powinno być, która strona ma rację itp.)
Często osoby w podobnych tematach zaczynają przytaczać argumenty które nie obchodzą drugiej strony ("W Niemczech jest tak i tak", "W USA działa to i to", "Chiny świetnie sobie radzą bo coś"). Tak naprawdę powinni rozmawiać o swoich założeniach ("JEŻELI"). Innymi słowy jeżeli ja chcę na plażę a Ty na narty to mnie nie interesją tanie bilety w styczniu a Ciebie promocja na kąpielówki.

[@Sofiofilia]

Polecam zapoznać się z Gricem i jego implikaturami konwersacyjnymi i generalnie nie przedkładać semantyki nad pragmatykę. Język potoczny jest niedokładny ale jest użyteczny, skoro ludzie z niego korzystają.

[@Harytus]

@@Sofiofilia Nie rozumiem. Mój komentarz nie jest krytyką języka potocznego.

[@amelia7171]

6:30 a sam powiedział "nauka powinna być..."

[@sdf3620]

A czy stwierdzenie że fakt X powoduje skutek Y dlatego powinniśmy zrobić Z. Broni się przed gilotyną?

[@jerzyniedoba6680]

Ten kanał powinien być obowiązkowy w każdej szkole...

[@Leceroy]

Jakież było moje zdziwienie kiedy zrozumiałem, że autorem scenariusza nie jest "Mariusz Błaszczak". Ufff...
Panie Mateuszu, przepraszam za takie porównanie.

[@G12GilbertProduction]

Kiedy będzie coś z Franza Oppenheimera?

[@DoctorEcclesiae]

Jest to błąd przyczynowo skutkowy. Jest ziemia, więc jest inteligentny projektant. Z tego co jest ( poprawne założenie ) wyciąga się błędne wnioskowanie i zakłada , że gdyby nie było boga, to byłyby dla nas katastrofalne skutki, a przynajmniej niekorzystne.
( nasze życie nie ma sensu). Problem w tym, że to co jest ( np ziemia) jest faktem, a wnioskowanie odwołuje się do uczuć, ( nie jest faktem) "powinien być" . Wtedy jest także moralność, dobro, zło, sprawiedliwość i inne idee, które nabierają sensu dla osoby wierzącej.

[@jakubzydron7226]

Nie bardzo rozumiem. Czyli np. "Rynek powinien być wolny, ponieważ ingerencję w niego okazały się szkodliwe i nieskuteczne", czy to zdanie jest błędne i nie należy w ten sposób formułować wypowiedzi?

[@Mejdej45]

.

[@ProstaEkonomia]

tzn tu w ogóle jest bardziej skomplikowany temat, bo ekonomia ma za zadanie wskazywać właściwe środki do celu, a nie cele, a zatem jeśli nie znamy celu wprowadzenia danej ingerencji to nie można powiedzieć, że była nieskuteczna (bo po prostu nie wiemy co miała osiągnąć). Jest już łatwiej, jeśli władza publicznie podaje cel interwencji - wtedy można np ocenić, że podjęte działania prowadzą lub nie prowadzą do założonego celu. Natomiast ekonomiści często zakładają, że celem jest efektywność i pod tym kątem oceniają wszelkiego rodzaju działania na rynku czy ingerencję w niego. Oczywiście można tak robić, ale trzeba pamiętać o swoim początkowym założeniu. W Twoim przypadku bardziej prawidłowo byłoby powiedzieć: "Ingerencje w rynek okazały się szkodliwe i nieskuteczne pod kątem ekonomicznej efektywności. Jeśli naszym celem jest to, aby gospodarka była jak najbardziej efektywna, to powinniśmy minimalizować ingerencję w niego". Wtedy rozmówca będzie wiedział, że masz jakiś cel i proponujesz najlepszy - swoim zdaniem - środek do jego osiągnięcia. To też otwiera lepszą szansę na dyskusję, bo oponent wówczas może odpowiedzieć, że:
1) nie zgadza się z celem (np uważa że są rzeczy ważniejsze od efektywności co otwiera dyskusję o celach)
2) zgadza się z celem, ale proponuje inne środki do jego osiągnięcia (i tu można dyskutować nad słusznością środków)
3) zgadza się i z celem i ze środkami (wtedy dyskusji w zasadzie nie ma)

[@panlis6243]

Jes jak jes

[@MarekHekselman]

moglibyscie pokazac chociaz przyklad jak mozna tworzyc teorie, tak zeby nie sciela cie gilotyna, bo przedstawiacie to tak, jakby nie bylo to mozliwe, co moze prowadzic do takich patologicznych sytuacji, w ktorych ludzie mowia, ze niczego nie mozna ocenic, badz nic nie mozna stwierdzic, wiec jedynym sposobem na znalezienie czegos poprawnego jest droga losowa

[@zdzislawsurdej]

Za trudny język

[@Mejdej45]

Kapitalizm sprawia, ze ludzie sie bogaca, dlatego powinnismy uwalniac gospodarki.
Panstwo zawsze mniej efektywnie wydaje pieniadze, dlatego powinnismy likwidowac interwencjonizm panstwowy.
Scina mnie gilotyna czy nie? Bo chyba nie zrozumialem...

[@ProstaEkonomia]

Ścina, ponieważ uzasadniasz powinność faktem. Ktoś może się z Tobą zgodzić w kwestii bogactwa, a jednak Ci odpowiedzieć, że mimo tego, że ludzie się bogacą nie powinniśmy uwalniać gospodarki bo jednocześnie ... (i tu padają najróżniejsze argumenty np. demoralizuje, rozbija więzi społeczne, wpędza w konsumpcjonizm, powoduje nierówności itp.). Ale nie martw się, każdego czasem ścina:)

[@Mejdej45]

Prosta Ekonomia teraz rozumiem :) ale przeciez dziala to w dwie strony, wiec w jaki sposob tu sie dogadac, skoro kazda racja jest „mojsza“ od innej? Przeciez ktos kontrargumentujacy moje uzasadnienie powinnosci faktem sam popelnia to samo.

[@ProstaEkonomia]

@@Mejdej45 No tak, w tym przypadku wymieniłem argumenty, które robią to samo. Trochę szerzej to opisałem pod komentarzem Jakuba. Po prostu mówiąc o bogactwie od razu zakładasz cel (celem jest bogacenie się ludzi). To nie jest coś obiektywnego, co wszyscy muszą przyjąć jako fakt. To jest opinia: "moim zdaniem wszyscy się powinni bogacić, a najlepszym środkiem, aby to osiągnąć jest uwolnienie gospodarki" i to jest poprawne. Natomiast błąd polega na tym, że nie przedstawiasz tego jako swojej opinii w całości, tylko że najpierw czynisz obserwację o czymś, a potem z tej obserwacji wyciągasz powinność.

[@Mejdej45]

Prosta Ekonomia no prosze, a ja uwazalem sie za wolnosciowca, a wlasnie kazalem bogacic sie ludziom chcacym prowadzic zycie pustelnika nago gdzies w dzungli mieszkajac w lepiance wlasnej produkcji ;)
Robicie kawal swietnej roboty, miedzy innymi dzieki Wam zlapalem nie dawno bakcyla na ekonomie i zaopatrzylem sie w kilka polecanych w Waszych starszych filmach pozycji.
Dzieki!

[@radekszafran1896]

​@@ProstaEkonomia Problem w tym że Hume wpada we własne sidła. To wielka autodekapitacja. To że z "obserwacji nie wynika powinność" to obserwacja. Ale wyciągnie z niej wniosku pt. "ergo nie powinno się wyznaczać powinności na podstawie obserwacji" jest nieuprawnione. ​ Pisze Hume "Jest rzeczą konieczną te rzeczy zauważyć i wyjaśnić" - ale na jakiej podstawie to stwierdza? Że powinno się przedstawić inny powód zdania normatywnego niż deskryptywne? Na podstawie zdania deskryptywnego o zdaniach deskryptywnych i normatywnych xD I w filmiku jest generalnie cały czas ten schemat. Zmiana jest niedostrzegalna lecz niemniej ma wielką doniosłość!
Używasz w komentarzu wyżej terminów "poprawny" i "błąd" ale jak je uzasadnisz? :D Oba te terminy są opisem realizacji powinności - tj. konkluzja argumentu powinna wynikać z jego przesłanek. Gdy wynika, tedy rozumowanie jest poprawne, gdy nie wynika - błędne. By what standard? Kto definiuje że nie powinno się określać poprawnym rozumowania kiedy konkluzja nie wynika z przesłanek, miast odwrotnie? Że nie powinno się wyciągać powinności z obserwacji? Czyj autorytet pozwala na używanie konceptów poprawny/moralny/uzasadniony etc?
Polecam poczytać Grega Bahnsena. To punkt zwrotny na intelektualnej drodze człowieka - jest etap "przed Bahnsenem" i jest etap "po" :3

[@pauliegod7269]

Myśle, ze JEST i POWINNO BYĆ to ten sam poziom. Można dodać JAK MOŻE BYĆ. Np. Lew żyje na sawannie bo tak JEST i poprzez np. ewolucje tak POWINNO BYĆ, ale są inne miejsca na świecie gdzie są podobne warunki i również MOŻE tam zamieszkiwać.

[@ik9175533]

Gilotyna Hume'a ma raczej pozory prawdziwości niż rzeczywistą prawdziwość. Ogólnie sprowadza się ona do: "To nieprawda, że, jeśli X jest prawdą, Y powinien Z.". To twierdzenie, jak wiemy, jest zdaniem opisowym. Stąd możemy wnieść, że zdania złożone, których nadrzędnymi zdaniami są zdania opisowe, a jakieś podrzędne normatywnymi, są zdaniami opisowymi, co jest warunkiem tego, że gilotyna Hume'a jest zdaniem opisowym. Skoro zdania złożone, w których nadrzędnymi zdaniami są zdania opisowe, są zdaniami opisowymi, zdaniem opisowym jest: "To prawda, że Y powinien Z.". Oczywistym jest również, że ze zdania: "To prawda, że Y powinien Z." wynika "Y powinien Z.". Tym samym wydedukowaliśmy zdanie normatywne z opisowego, co w myśl gilotyny Hume'a winno być niemożliwe.
Wiem, że nie wygląda to szczególnie owocnie, ale jest to generalnie kwestia skupienia się z mojej strony na samej gilotynie Hume'a.

[@WMTeWu]

Myślę, że problem w twoim wnioskowaniu polega na tym, że napisałeś:
"Stąd możemy wnieść, że zdania złożone, których nadrzędnymi zdaniami są zdania opisowe, a jakieś podrzędne normatywnymi, są zdaniami opisowymi"
A to nie jest prawidłowy wniosek. Prawidłowym wnioskiem byłoby, jakbyś napisał:
"Stąd możemy wnieść, że ISTNIEJE CO NAJMNIEJ JEDNO TAKIE zdanie złożone, którego nadrzędnym zdaniem jest zdanie opisowe, a podrzędnym zdanie normatywne, jest zdaniem opisowym"
Teraz z tego prawdziwego, ale mniej wnoszącego wniosku nie da się pociągnąć dalej wnioskowania z twojego komentarza, i wychodzi na to, że gilotyna Hume'a jednak działa.
Podobny błąd można popełnić mówiąc, że skoro i to .
Twoje wnioskowanie było podobne: skoro i to .

[@ik9175533]

​@@WMTeWu rety... teraz muszę ogarnąć, co ja odwaliłem 6 miesięcy temu.
To niefortunność z mojej strony. Nie próbuję dowieść, że ., więc nie ma sensu mi zarzucać, że źle tego dowodzę. Przepraszam za wprowadzenie w błąd. Postaram się to wyjaśnić. Jeśli chcesz wiedzieć, co ja wtedy sobie myślałem, to powiem po prostu, że podałem jako losowy przykład tego, jak odbieramy zdania złożone i sądzę, że, jeśli nadrzędne zdanie jest opisowe, to nawet, jeśli zdanie podrzędne jest normatywne, całość złożonego zdania odbieramy jako zdanie opisowe. Tak się jadna składa że dla ironii ten przykład jest również treścia gilotyny Huma. Wychodzę od tego, że to poprawny sposób rozumienia zdań. Możemy się w to zagłębiać i wymyślać kolejne przykłady, ale w tej chwili myślę, że skończymy tak samo i wyjdzie nam to samo. Odsunę to na bok, bo... szczerze nawet nie mam pomysłu, jak mógłbym dowieść, że moje rozumienie zdań złożonych jest lepsze od innych. Przejdę do sedna tego, o co mi chodziło.
Co znaczy wg ciebie, że Gilotyna Hume'a działa? Ja przez to rozumiem, że nie da się wywieść zdania normatywnego z opisowego. Jeśli więc jest przynajmniej jedno zdanie normatywne, które da się wydedukować z opisowego, to wg mnie gilotyna nie działa. A takie zdania istnieją i można je właśnie wydedukować z innego przykładu zdania złożonego. Moje rozumowanie w rzeczywistości jest następujące:
1. "To prawda, że Y powinien Z." jest zdaniem opisowym.
2. Ze zdania "To prawda, że Y powinien Z." wynika zdanie "Y powinien Z."
3. "Y powinien Z" jest zdaniem normatywnym.
4. Istnieje przynajmniej jedno zdanie opisowe, z którego wynika zdanie normatywne.
5. Gilotyna Hume'a nie działa.

[@raksoxd4069]

Kim jest Potocki? Mowi o sobie ze jest prezytentem polski

[@pawelsadoch5394]

👍