film jest fatalny, po wysłuchaniu 1 minuty, zobaczę co będzie dalej, na razie sama propaganda oparta na ćwierćprawdach. Zobaczymy czy w dalszej części filmu będzie wyjaśnione że chłopi przestali być niewolnikami w Galicji, nawet bez wytłumaczenia, że Habsburgowie nie zrobili tego z miłości a z tego powodu, że im byli potrzebni rekruci i nie stać ich było na kupowanie chłopów od ich panów.
@@jerzycwik1904 de gustibus non... Ale myślę że jeżeli uda się Panu wykazać, że kiedykolwiek w Polsce ludzie pracujący na trwałe przestali być niewolnikami, to dostanie Pan Nobla. Może z ekonomii a może pokojowego...
@@jerzycwik1904 do dnia dzisiejszego pracodawcom wydaje sie ze posiadaja pracownika I jego rodzine na wlasnosc, ale dzieki Bogu sa Ukraincy co doprowadza do wlasciwego rozwiazania...
O! TH-cam mnie nie zawiódł i polecił mi Twój kanał. Sub, łapka i zostaję na dłużej ❤️ Dziękuję Ci za Twoją ciężką pracę, bo historia nie jest wcale łatwa. Pozdrawiam ❤️
Nareszcie cos o Galicji! Dzięki. Fajnie byłoby gdybyś opowiedział cos o wiecej o Austrii i Austro Węgrzech. Choćby bitwy 1 wojny światowej na froncie wschodnim
Materiał, który planowałem już od półtora roku, ale tak się złożyło że dopiero w ostatnich tygodniach zabrałem się za jego realizację. Zapraszam do sprawdzenia i komentowania. Mapy regionów historycznych (i nie tylko) możecie zakupić z rabatem *-15% (kod BITWY)* na www.sklep.exgeo.pl
Warto przeczytać " Katechizm chłopa pańszczyźnianego". Rzecz dotyczy traktowania chłopa galicyjskiego jak czarnego niewolnika na bawełnianych pola Alabamy.
Tak własnie było, że tam pseudo-patriotyczna szlachta batozyła RODAKÓW bez litości w Małopolsce, do tego stopnia, że uciekali oni na "uciskany przeez zaborcow" Górny Śląsk, bo tam mieli pod każdym względem lepsze perspektywy u tego strasznego "Nemca", niż u tej rodzimej polskiej szlachty.
Galicja pod zaborem Austriackim cieszyła się bardzo dużą autonomią , a szlachta nawet miała swoich reprezentantów w sejmie austriackim ,więc niektórzy jej przedstawiciele tak jak Bogusze czuli się panami życia i śmierci ,ale np. w Dzikowcu koło Tarnobrzega chłopi przepędzili buntowników chroniąc dwór i swojego pana .
Moi przodkowie na Śląsku nie narzekają. Trochę germanizacji było, to fakt. Ale stulecia Polacy tu żyli. Ostatnio genealogią rodziny się zainteresowałem i z czystym sumieniem mogę powiedzieć że do 18 wieku dotarłem tu i tam, a nigdy nie znalazłem niemieckiego nazwiska - same słowiańskie. A co potem kto wie... większość była rolnikami lub mieszkańcami małych miejscowości. Musiałbym wyjść z internetowych źródeł oraz rodzinnych i szukać w archiwach lub księgach parafialnych
@@ewawolan5076okrutni szlachcice zostali słusznie zlikwidowani przez chłopów, natomiast ci którzy dobrze chłopów traktowali sami chłopi bronili przed zbuntowanym chłopstwem.
@@tomaszpodemski8981 Tak zgadza się np. w Dzikowcu koło Tarnobrzegu nie spalono dworu i nie zamordowano szlachty Sami chłopi obronili ich przed plądrowaniem.
Kolejna "ciekawostka": Polacy obawiali się odzyskania niepodległości, bo obawiali się powrotu pańszczyzny. Szczegolnie na Małopolsce o czym pisał Staszic.
W moim regionie i gminie, to było spokojnie. A raczej w miarę. Z tego co słyszałem to kilku poszło w kierunku Tarnowa (Ja z powiatu Dąbrowy Tarnowskiej). A po za tym, tu są lepsze gleby. To i chłopi byli względnie bogatsi.
@@Maximmuss_ Widzisz. Ja mieszkam nad Wisłą. I nie słyszałem, tylko o przypadkach, że gdzie kilku chłopów poszło grabić. Ale wieś się nie zgodziła na takie coś.
@@Maximmuss_ Z tego co słyszałem od mojego ojca, a ten od swego i ten też i tak aż do tych którzy wtedy żyli, to chyba kilku szlachciców, ukrywało się w mojej gminie. Ale nie wiem czy to prawda.
@@jerzycwik1904 Rzeź trwała do połowy marca. Chłopi w niezwykle bestialski sposób mordowali swoich dziedziców, odpiłowując im głowy, poddając najwymyślniejszym torturom cielesnym. Austriacy płacili nawet nagrody chłopom za ich nikczemne występki. Ulicami Tarnowa, gdzie do budynku starostwa zwożona rannych i pomordowanych, płynęła krew. Wielu rannych zabijano już w samym Tarnowie, bo za zabitego szlachcica płacono dwukrotnie więcej niż za szlachcica jedynie rannego.
@@piotrnowak6220 brednie. Najwięcej ludzi w czasie Rabacji zginęło podczas bitwy pod Gdowem, 154. W Tarnowie życie straciło ok. 40 - 50 mężczyzn i 0 kobiet i 0 dzieci.
Świetny materiał i bardzo czytelna mapa, ale mam małą uwagę dotycząca mapy właśnie - granica między Królestwem Prus, a Królestwem kongresowym znajdowała się, w omawianym okresie, nieco dalej na zachód. Zaznaczona w filmie granica istniała w latach 1795-1809 między zaborem pruskim (od 1807 Księstwem warszawskim), a zaborem austriackim. Pozdrawiam.
Bardzo delikatnie wspomniane jest o wyzysku kleru - przecież tam również chłopi pracowali jako niewolnicy, na ich majątkach ziemskich....dodam że Kościół Katolicki jest największym posiadaczem ziemskim obecnie 🤷♂
Każdy przed obejrzeniem tego filmu powinien poczytać o poddaństwie w Europie i Polsce aby zrozumieć czym była Rabacja. Przecież upadek Rzeczpospolitej miał głęboki związek z naszym stanem prawnym brakiem reform i upadkiem moralnym zapóźnieniem gospodarczym. Gdy w Prusach i Angli stawiano na rozwój nauki opracowywano pierwsze przedsiębiorstwa maszyny na naszych terenach nic się nie działo, prócz ucisku chłopów handel zbożem już nie przynosił takich dochodów bo Europa już produkowała dla siebie. Przecież nasi Panowie słali protesty do Cara że uwalnia chłopów, a chłopi postawili mu pomnik w Częstochowie z własnych pieniędzy. Aby zrozumieć Rabację trzeba pamiętać że była wynikiem kilku czynników nie jednego nie tylko wynikiem prowokacji Austrii ale i wina szlachty że nie miała żadnego planu na przyszłość niż wyzysk chłopa. Chłopi w Galicji żyli w takiej biedzie że masowo emigrowali uciekali z gospodarstw bo tam przymierali głodem, zabór Austriacki był najbardzie zapóźnionym zaborem, bieda była porównywana do regionów Afrykańskich w tych warunkach nie trzeba było dużo by rzezać Pana.
Bo szlachta to kleszcz który przez setki lat był przyssany do państwa. Dla szlachcica jedyne godne "zajęcie" to bycie ziemianinem czyli de facto nic nie robiącym rentierem. Jeśli "Sarmata" zajął się jakąkolwiek pracą to już był uważany za zhańbionego. Żadnych korzyści dla gospodarki nie było ze szlachty i jeszcze sprzedali Rzeczpospolitą. Rabacja była zła ale w ten sposób szlachta płaciła za swoje wielowiekowe grzechy
@@piotrnowak6220 nie i to z 2 co najmniej powodów. Po pierwsze - godne życie to jest pojęcie względne. Po drugie - praca i jej owoce - też są pojęciem względnym.
Tragiczne wydarzenia, ale i ostrzeżenie, że bez nacjonalizacji ludu nie ma co marzyć o niepodległości. Dlatego wielka robota Narodowej-Demokracji na przełomie XIX/XX wieku.
Haha ale zabawne. Koń by się uśmiał. Geografia też leży u ciebie bo rabacja galicyjska a rzeź wołyńska to trochę inne regiony. Empatia zero, humor niskich lotów a i uczyć w szkole się nie chciało. Brawo ty i reszta co to lajkuje.
bo jesteś ogłupiony baśniową wersją historii rodem z mazowsza tak wersja ma to do siebie ze czyta się ją jak przygody Wolodiowskiego ale z faktami i realizmem ma tyle wspólnego co reszta arcydzieł poetyckich sienkiewicza a mówiąc prostym językiem garść kocopołów..
@@civiskostek znałem gościa który na rowerze objechał cała Australie, też byś to powtórzył, że "to jeden region"? Wtedy przejedź od Władywostoku do Gibraltaru lub na Przylądek Dobrej Nadziei i powtórz kolejny raz tę słowną głupotę.
Moja Rodzina ze strony Taty pochodzi z Bielczy między Tarnowem a Brzeskiem. Ciekaw jestem jak tam wyglądały te wydarzenia. Czy są jakieś opracowania szczegółowe rabcji w tej ikolicy? Ukłony
Rodaku Bielcza, Wokowice, Przyborow, Maszkienice nalezaly do biskupow krakowskich, tam NIE BYLO PANA SZLACHCICA EKONOMA ZYDA, KARCZMARZA ZYDA byl PAN PLEBAN. Ludzie zyli w miare godnie nie musieli go ZARZYNAC Z ZEMSTY. Zas poza tym CHLOP POLSKI GALICYJSKI byl zwierzeciem do pracy nie BYL POLAKIEM. CHLOPI nie chcieli POLSKI ty PANOW bandytow i zdrajcow OJCZYZANY PLEBANOW w koopercji z ZYDOSTWEM ktore w POLSCE dorobili sie fortun na WODCE i BYDLE i stad ruszylo na podbij SWIATA. TO jest smutna ukrywana prawda o POLSCE ZDRADZONEJ ZHANBIONEJ przez szlachte POLSKA BANDE LAJDACKICH ZDRAJCOW i poganiaczy niewolnikow POLSKICH CHLOPOW.
Chcialem dodaz ze centrum tych majatkow biskupow krakowskich (notabene w Bielczy sa ksiegi parafialne od 1350 roku) byl SZCZEPANOW. Miejsce urodzenia sw. Stanislawa. Ten caly rejon to piekna okolica wspaniala ziemia i bajeczna rzeka Uszwica. Rownierz i Borzecin laezal do tych wsi a potem przeszedl do majatkow biskupa z Radlowa. Ludzie mogli tam godnie zyc i nie bylo klasycznej panszczyzny i znecania sie nad nimi. Moi przedkowie to Kargol, Ciurus, Pikulski, Styrna, Sznajder....ludzie w tamtych okolicach byli ze soba bardzo skoligaceni... Tyle na raze pozdrawiam serdecznie.
Jak już jesteś na południu to opowiedz nam w kolejnych odcinkach o bitwie powstańców styczniowych pod Grochowiskami. Bardzo krwawa walka, celebrowana do dzisiaj przez lokalna i nie tylko ludność. Pozdrawiam
Te wydarzenia miały swoje korzenie....ówczesne bezprawie ' wyzysk przez klasy posiadające to w skrócie przedstawia potworne wydarzenia ....rzeż straszne !!!!!!
W tym temacie jest kapitalny film "Od Kościuszki do Szeli. Dlaczego doszło do rabacji galicyjskiej?", gdzie głos zabiera zawodowy historyk, prof A.Nowak. Warto posłuchać co mówi w temacie.
Tego pana się nie spodziewałem i powtórzę się jeszcze nie obejrzałem ale wiem , że odcinek jest fajny Ps a mówią , że w Polsce nie było niewolnictwa nie wydaje mi się
@@BartekSychterzPo pierwsze właściciel cię bije Po drugie pracujesz często cały dzień Po trzecie Tam większość co zarobiłeś zabiera właściciel i kościół też zabierał więc chłop zostawał z ok. 30% zarobku Ja wiem , że np. w Afryce było gorzej ale to co się działo w Galicji to dla mnie tylko trochę mniej oczywiste niewolnictwo
@@looc3Zz łooo matko: 1. Fizyczną pracę u prywaciarza możesz zawsze rzucić i znaleźć inną. Chłopi nie mieli takiej możliwości, byli przypisani do ziemi i stanowili jej wyposażenie 2. Gdy masz konflikt ze swoim pracodawcą możesz się zwolnić, albo iść do bezpłatnego Sądu Pracy gdzie egzekwowany jest gorszy lub lepszy ale jednak kodeks pracy. Chłopi nie mieli takich możliwości, władzę sądową nad nimi sprawował szlachcic. Jak szlachcicowi się zachciało, to sobie chłopa od tak wieszał. 3. Gdy jesteś kobietą i pracodawca Cię zgwałci, to normalnie zgłaszasz sprawę na policję. Wjeżdża Policja, prokurator i sprawca ma piekło. Chłopki nie miały takiej możliwości, szlachta sobie na nich używała wedle uznania, mogły się skarżyć, ale patrz punkt 1 i 2. 4. Z wynagrodzeniem od pracodawcy możesz zrobić co chcesz, chłopi nie dostawali wynagrodzenia i na dobrą sprawę niczego nie posiadali. Tzn mieli swoje domy, ubrania, rodziny, ale patrz punkt 1 i 2, mogli zostać tego w każdej chwili pozbawieni Także proszę nie pisz o współczesnym niewolnictwie (które też istnieje, również w naszym kraju), bo nie masz o tym zielonego pojęcia
U mnie babcia b szanowała dziedzica i cesarza. O dziwo Żydów też ale gdy ksiądz krzyknął na dzieci to jej ojciec poszedł 12 km i księdza zrugał ze jeszcze raz i dzieci nie będzie słał.
Dzięki za podjęcie tematu. Polecam Ci książkę Putka "Litościwi Panowie i krnąbrni poddani". Książka zapomniana, a dokładnie opisującą pańszczyznę i los chłopstwa. Co do Szeli to są tam pokazane dokumenty wedle których powstanie Szeli było inspirowane przez Wiedeń, a tam przez polskich urzędników na służbie cesarskiej.
"Chłopstwo z Łyssej Góry uzbrojone Cepami, Widłami, Kosami - w nieprzeliczonym gminie wcisnęło się na Zamek, w pień rąbiąc co nadybywali i krzycząc: „gdzie Kotarski? za niego tysiąc ryńskich obiecali, dajcie go nam” - kto to chłopom obiecał reńskie za tego i innych?!
@@ziomekzmiasta9292 niestety mają kiepskie mniemanie o sobie a szkoda, jachty w Polsce było dużo to prawda wszyscy ich podglądali może dlatego nie wiem czy trylogia ma coś do tego, może
Cała moja rodzina pochodzi z tamtych stron ,teraz zamieszkują okolice miasteczka Bobowa a w okolicy jest wieś Siedliska ,taka ciekawostka ,muszę poszperać
1) szukając pewnych materiałów trafiłem na str. wsi Borzęcin. Z tego Borzęcina był jakiś Bogusz, który jest na Liście Katyńskiej. 2) "A tu znów przyjechały obydwie Ciotki Boguszowe, córki Babki mojej. Panie Jezu Chryste, zlituj się nad nami! cóż te nie opowiadały. Po wymordowaniu wszystkich Boguszów, siedziały dwa tygodnie w chałupie Szeli. Stara Pani Boguszowa służyła." => wiadomosci-literackie/wspomnienia-o-rabacji
Wieś Smarżowa znajduje się gminie Brzostek pow. dębicki . Szela mieszkał w Smarżowej , a Bogusze mieszkali w sąsiedniej wsi Siedliska Bogusz . Na cmentarzu parafialnym w Siedliskach Bogusz jest odnowiony nagrobek 14 l. Bogusza na którym¹ znajdują się widły , został zabity widłami . Nagrobek znajduje się po prawej stronie Kaplicy , patrząc od dołu cmentarza .
@@marcinbogusz4415 Mieszkam w Brzostku ,sąsiednią miejscowością są Siedliska Bogusz , następnie Smarżowa . W Siedliskach Bogusz z inicjatywy Burmistrza Brzostka ma powstać muzeum dotyczące rabacji .
@@jozeffranciszek4060 Dr. ADAM B O G U S Z KARTY Z DZIEJÓW WSI SMARŻOWY I SIEDLISK POWIATU PILZNIEŃSKIEGO WSPOMNIENIA ICH DAWNYCH DZIEDZICÓW KRAKÓW NAKŁADEM AUTORA. Jest to książka potomka rodziny Bogusz ,ciekawa llektura
@@BartekSychterz Ciągle nie rozumiesz. Chłopów się usprawiedliwia że byli źle traktowani i z zemsty mordowali szlachtę. Ok byli tacy co mieli ciężko, nawet bardzo ciężko. Ale byli tacy co "pana rżnęli powoli bo dobry był". Jak ich usprawiedliwić? Mordowali za to ze mieli lekko?
@@adamtutaj1220 Każdy kto poszedł, był mordercą i bandytą. Nic nie usprawiedliwia tego, co robił. Natomiast, trzeba też przyznać, że byli i tacy wśród szlachty, co od psychopatów się nie różnili. Nie można tego traktować grupowo. Ale indywidualnie. Bo byli chłopi, co nie poszli z zemsty, tylko byli bandytami, co wyczuli okazję.
Oprócz władz cyrkułu, karczmarze(w większości żydzi) podpuszczali chłopów do walki ze szlachtą. Kwestia Boguszów a Jakóbem Szelą jest bardzo dyskusyjna(być może prawda jest pośrodku). Polecam do przeczytania materiały o Słotwińskim oraz relacje z Pilzna, Brzostka, Wielopola. Warto przeczytać książkę Rzeź 1846 Mariana Morawczyńskiego.
A jaką książkę napisaną przez chłopa na ten temat czytałeś? Te wszystkie opisy "rzezi" zostały napisane przez panów. Ja jak czytam nawet te opisy, to tam prawie nie ma gwałtów ani pobić kobiet. Zazwyczaj palono dwór, często zabijano pana i bito następcę "tronu" czyli najstarszego syna jak był już dorosły.
"Żydzi , na czele ich był niejaki Lewak Sztern, ze Smarzowy, który on do pomocy swych zbrodni używał, dopomagali jak wszędzie, jego zamiarom silne, w nadzieji spodziewanych zysków z rabunków, służyli mu za szpiegów, denucyantów, powierników, utrzymywali jego korrespondencye, ułatwiali jego rozkazy, do chłopów i raporta do władz." czyli robili potem za paserów, handlujac ukrdzionym. Smarzowa to wieś Szeli.
Panie@@jerzycwik1904 zgadzam się że podczas rabacji ginęli pełnoletni mężczyźni. Z materiałów polecam oprócz podanego wyżej Rok 1846 w Galicji. Materiały źródłowe, J. Sieradzki, Cz. Wycech, Warszawa 1958. oraz Ćwik W., W dobie przedautonomicznej, w: Dębica, red. J. Buszko, F. Kiryk, Kraków 1995, s. 173-196.Warto też szukać materiałów w parafiach(w kronikach parafialnych znajdują się często relację chłopstwa oczywiście spisane przez duchowieństwo).Pozdrawiam
@@jerzycwik1904 Z chłopskiej perspektywy „Pamiętniki włościanina od pańszczyzny do dnia dzisiejszego” urodzonego w 1842 roku Jana Słomki, . Trochę później niż czasy Rabacji ale napisał chłop.
@@BartekSychterz Przedstawicielami cyrkułu Tarnowskiego we Wiedniu byli na samym początku ludzie z Dąbrowy, którzy wpisali właśnie ją jako stolicę cyrkuły, także przez kilka lat stolicą cyrkułu Tarnowskiego była... Dąbrowa, wtedy jeszcze nie Tarnowska.
@@Maximmuss_ Szczerze mówiąc, to jesteśmy w cieniu Tarnowa i Mielca, a nawet Buska. Jak robiłem na budowie w Krakowie, to gościu jeden pyta się skąd jestem. No to ja nie podaje nazwy wsi, bo nic to nie da, to mu mówię "okolice Dąbrowy". A ten a gdzie to jest. No to mu podałem krzyż: Mielec, Busko, Tarnów i Brzesko oraz ze to pomiędzy nimi. To już wtedy zrozumiał.
@@BartekSychterz To wina naszych "wspaniałych" władz. Dąbrowa i okolice mają potencjał turystyczny - samo Zalipie to atut który jest bezdyskusyjny, ale także największa zachowana synagoga w Polsce, największy barokowy kościół drewniany w Polsce - widziałem plakaty reklamujące to w Tarnowie, ale nie w samej Dąbrowie.
Ostatecznie poprawiła się sytuacja chłopów? Z można wywnioskować, że nadal mieli odrabiać pańszczyznę, a Szela był pionkiem w planie okupanta. Jakie w ogóle były stosunki szlachty z okupantami, jak się domyślam to też byli ciśnięci. Łatwo się domyśleć, nawet z dzisiejszych czasów - ostatni w łańcuchu dostają najmocniej. Z tego co wiem to przed rozbiorami (szczególnie w złotym wieku) chłopom żyło się często lepiej niż w innych krajach, lub nie odstawaliśmy pod tym względem od średniej. Możliwe, że się mylę i wchodzą takie czynniki jak za duża warstwa szlachecka.
Ta, poprawiłą się ale określając to Wałęsą - to był PLUS UJEMNY. Min 10:30 "grunty nie były zasiane"- no to jesienią 1846 zbiory były marne. W kolejnym roku w Galicji wybuchła więc klęska głodu, tak chłopi sami siebie za głupotę pokarali. Podobno w 47-48 zmarło ok. 10% ludności Galicji. Nie zasiejesz w tym roku - w przyszłym będziesz głodny! "Według relacji tych, którzy przeżyli, chłopi chcąc zapełnić puste żołądki jedli „mieszane ze zbożem główki lnu, ciętą drobno słomę żytnią, sieczkę. Zbierano po lasach gorczycę, lebiodę i pokrzywę”. To jednak jeszcze nie wszystko. Zdesperowani ludzie sięgali również po trawę oraz koniczynę, a nawet startą na mąkę korę drzew, z której wypiekano namiastkę chleba. " Na co im było zrujnowanie 430 dworów, latanie w porach zasiewów z kosami i siekierami , by mordować wrogów austryjoków, czyli "Polskich Panów"? Ale i tak przyszli potem do dworów i panowie ...wspomagali głodujacych. Smutne dzieje dla Polaków - szlachty i chłopów, z austriackiego podpuszczenia. Chłopi zaczęli rabację w połowie lutego a dopiero po dwu miesiącach rzezi austriacy posłali wojsko do tłumienia niepokojów! Długo u nich trwało to 24-h przyzwolenie.... Podobnie kilkadziesiąt lat wcześniej Moskale spowodowali ruch hajdamacki i też ziemia spłynęła krwią, choć w wielokrotnie większym stopniu, bardziej na wschód, od czerni kozackiej. Hajdamcy , jak się ocenia zamordowali ok 200 tys osób.
@@007arek Wieś Borzęcin -na płn od Brzeska, dzisiaj 3846 os. "„Na polach, ścieżkach, rowach znajdowano umarłych biednych ludzi, a nawet zwierzęta domowe i psy padłe. Jedli ludzie perz, słomę, otręby, szyszki olchowe, padali na ziemię i zwykłą trawę jedli jak bydlęta”[1]. W 1847 r. w parafii Borzęcin zmarło 428 osób. 16 lipca zmarło 7 osób, a 21 i 22 po 6 osób. Nie była to jednak epidemia. Nigdy więcej w historii Borzęcina - nawet w czasie obydwu wojen światowych - w jednym roku nie odnotowano takiej liczby zgonów. Wpierw, przez kilka lat z rzędu nawiedzały Borzęcin powodzie, później klęski nieurodzaju, a na koniec głód i epidemia czerwonki zwanej wtedy dyzenteria. W kronice rabczańskiej parafii ks. Tomasz Zubrzycki zanotował krążącą po okolicach przepowiednię, „że tak jak tego roku przyszło nieszczęście na panów (rabacja galicyjska 1846 r. - prz. LK), tak przyjdzie dla chłopów w roku 1847, a dla królów w 1848. Wszystko (…) zdawało się potwierdzać te słowa" - to ze str o Borzęcinie. Pytanie więc na ile była "wina Panów", na ile klęski głodu i powodzie przez kilka lat a niezadowolenie chłopskie rozpalili wrogowie Polaków , czyli austryjoki. W ostateczności to Chłopi ponieśli sromotną klęskę.
@@007arek nie ma sprawy. Ze str o Brzesku można wyczytać " Bonawentura Rydel, właściciel Woli szczucińskiej i Kółka Rydlowskiego w Królestwie Polskiem, mieszkał w Strzelcach wielkich (podkr.), ktore dzierżawił od Zakładu narodowego imienia Ossolińskich. Za młodu poświęcił się służbie wojskowej, służył w napoleońskich szwoleżerach z rangą porucznika, i był adjutantem hr. Męcińskiego z Dukli, dowodcy pułku. Wkrótce jednak wbrew swej woli ulegając życzeniu ojca Józefa, porzucił Bonawentura zwycięskie szeregi, zamieniając oręż na lemiesz. Ożenił sie z Anną, a następnie po jej śmierci z młodszą siostrą Joanną Woytowską z Ostrowa w Ropczyckiem, i liczną miał rodzinę, bo trzech synow Mikołaja, Leopolda, Bonawenturę i córkę Adelę zaślubioną Aleksandrowi Prawdzic Sękowskiemu, Władysława i Romana zamieszkałych w Mieleckiem, i Lucyana późniejszego profesora i rektora Wszechnicy Jagielońskiej, zarłego w kwietniu 1895. Bonawentura wzorowy i oszczędny gospodarz, dbały o powodzenie swj rodziny, dbał też i o dobrobyt włościan, to też nic dziwnego, że się cieszył ogólnym szacunkiem. Z synów dzierżawił od ojca Wolę szczucińską Mikołaj, Leopold gospodarował przy ojcu w Strzelcach. W dniu nieszczęsnym 22 lutego wybrał się Leopold do lasu, a usłyszawszy niezwykłe krzyki i gwałty w stronie dworu, spieszył ku domowi. W drodze napadnęty przez czerń chłopską, która posuwała sie częścią od Brzeska, częścią od Woli przemykowskiej, pobity od chłopstwa, związany do Bochni został odstawiony. Pan Bonawentura tymczasem z żoną na kwadrans przed napadem zdołał uciec, uchodząc rzezi, dostał sie do Bochni. Całem ich ubraniem była odzież w jakiej ze Strzelec wybiegli. Przywódca band przeszedł z harcerzami swymi przez własność dworską, jak słoń po polach ryżu, i czego nie mógł unieść, to stłukł i podeptał. Dom mieszkalny tak zniszczono i złupano, że nie pozostało nic nim zgoła. Obrazy , lustra, meble, naczynia, słowem wszystko co miało jakąś wartość potłuczono w kawałki. Bieliznę i suknie rozkradziono. W wozowniach znajujące sie bryczki, i powozy, sanki i narzedzia gospodarcze zrabowano.Stodoły i spichlerz złupiono, pozostawiając tyle tylko, że wiosną zaledwie czwartą część pól obsiać zdołano." Co mogło być, gdy zasiano ledwie 1/4 pól ? W nastepnych dwu latach szalał głód
Autorze na początku informujesz o poddaństwie i pańszczyźnie w Galicji i w zaborze pruskim a Królestwo Polskie, zabór rosyjski to co? Miejsce dobrobytu dla chłopów? Polecam wszystkim zainteresowanym pracę Michała Rauszera "Bękarty pańszczyzny". Film dobry. Historia moich chłopskich przodków nie była tak różowa jak szlachty a cały czas uczymy się tylko tej szlacheckiej historii.
zabor ruski czyli potocznie mówiąc kongresówka to byla azja ural to juz nie była Europa biorąc pod uwagę standardy nawet nie Pruskie ale Habsburskie to było sredniowiecze nawet nie ma punktu odniesienia ani najmniejszego porównania do pozostałych zaborów.
""w 1744 roku notował ( o Polsce i Polakach )Anglik Thomas Salmon: „Ich panowie pozostawiają wystarczająco środków do utrzymania się i swoich rodzin, i którzy rzadko są doprowadzani do takiej nędzy, do jakiej często doprowadzani są nasi pożałowania godni farmerzy i wieśniacy?”
Mam kolejny równie ciekawy temat który jest przez historyków traktowany po macoszemu. Nie wiem boją sie że Rzeszów się odłączy od Polski? Chodzi o Państwo Rzeszowskie - pl.m.wikipedia.org/wiki/Pa%C5%84stwo_Rzeszowskie
Państwo to tylko określenie własności ziemskiej, nie w współczesnym znaczeniu państwa. Było też państwo zamojskie i tarnowskie. Nic co mogłoby interesować w jakiś szczególny sposób.
Stek bzdur. Liczbę ofiar szacuje się na 600-2000 zabitych, a 430 dworów doszczętnie zrabowanych. Wychodzi, że w takim dworze średnio było od 1,5 do 5 osób wliczając szlachtę i służbę. Rabacja galicyjska była tak chaotyczna, że aż ani jeden majątek żydowski nie został splądrowany.
@@BartekSychterz Najlepsze jest to, ze kumpel na takiej naszej grupie powiedzial, ze jego kumpel z Latoszyna Jakub Szela sie powiesil. Sprawdzilem i tam tez "dzialal". Ciekawe czy nie rodzina.
Rzeź szlachty - można by rzecz: sprawiedliwości stało się zadość - chłopi zrabowali majątek na który sami zapracowali. Ot taki sprawiedliwy podział dóbr.
@@BartekSychterz To tak z dzisiejszej perspektywy się łatwo ocenia. Szlachta popełniała zbrodnie na co dzień, a chłopi nie mieli żadnej instytucji która by ich broniła. Dla mnie dziwne jest że potrzebowali austriackiej inspiracji żeby zacząć mordować.
10:30 "grunty nie były zasiane" no to jesienią 1846 zbiory były marne. W kolejnym roku w Galicji wybuchła więc klęska głodu, tak chłopi sami siebie za głupotę pokarali. Podobno w 47-48 zmarło ok. 10% ludności Galicji. Nie zasiejesz w tym roku - w przyszłym będziesz głodny! "Według relacji tych, którzy przeżyli, chłopi chcąc zapełnić puste żołądki jedli „mieszane ze zbożem główki lnu, ciętą drobno słomę żytnią, sieczkę. Zbierano po lasach gorczycę, lebiodę i pokrzywę”. To jednak jeszcze nie wszystko. Zdesperowani ludzie sięgali również po trawę oraz koniczynę, a nawet startą na mąkę korę drzew, z której wypiekano namiastkę chleba. " Na co im było zrujnowanie 430 dworów, latanie w porach zasiewów z kosami i siekierami , by mordować wrogów austryjoków, czyli "Polskich Panów"? Ale i tak przyszli potem do dworów i panowie ...wspomagali głodujacych. Smutne dzieje dla Polaków - szlachty i chłopów, z austriackiego podpuszczenia. Chłopi zaczęli rabację w połowie lutego a dopiero po dwu miesiącach rzezi austriacy posłali wojsko do tłumienia niepokojów! Długo u nich trwało to 24-h przyzwolenie.... Podobnie kilkadziesiąt lat wcześniej Moskale spowodowali ruch hajdamacki i też ziemia spłynęła krwią, choć w wielokrotnie większym stopniu, bardziej na wschód, od czerni kozackiej. Hajdamcy , jak się ocenia zamordowali ok 200 tys osób.
Jedna tylko wieś, Borzęcin, dzisiaj ok 3846 osób. Gdy przyszedł rok 1847 w wyniku nie obsianych pól w 1846 przyszły konsekwencje chłopskiego "RÓBTA CO CHCETA": „Na polach, ścieżkach, rowach znajdowano umarłych biednych ludzi, a nawet zwierzęta domowe i psy padłe. Jedli ludzie perz, słomę, otręby, szyszki olchowe, padali na ziemię i zwykłą trawę jedli jak bydlęta”. W 1847 r. w parafii Borzęcin zmarło 428 osób. 16 lipca zmarło 7 osób, a 21 i 22 po 6 osób. Nie była to jednak epidemia. Nigdy więcej w historii Borzęcina - nawet w czasie obydwu wojen światowych - w jednym roku nie odnotowano takiej liczby zgonów. Wpierw, przez kilka lat z rzędu nawiedzały Borzęcin powodzie, później klęski nieurodzaju, a na koniec głód i epidemia czerwonki zwanej wtedy dyzenteria. W kronice rabczańskiej parafii ks. Tomasz Zubrzycki zanotował krążącą po okolicach przepowiednię, „że tak jak tego roku przyszło nieszczęście na panów (rabacja galicyjska 1846 r. - prz. L.Kołodziejczyk), tak przyjdzie dla chłopów w roku 1847, a dla królów w 1848. Wszystko (…) zdawało się potwierdzać te słowa” - ze strony o Borzęcinie.
@@tomaszser470 w tym czasie były wylewy rzek, deszczowo i wszystko gniło na polach. Klęska głodu nie była związana z Rabacją, natomiast mogła ją wywołać.
@@jerzycwik1904 wiem, można na stronie Borzęcina znaleźć bardzo ciekawy pdf traktujący właśnie o tym. Górska rzeka Uszwica nie była uregulowana a klęski powodziowe powodowały głód, ten zaś niezadowolenie , które perfidnie wykorzystali zaborcy austriaccy napuszczając chłopów na szlachtę. Jednak głód w 1847 zaczął się juz zimą 46/47 , czyli w sezonie zaraz po Rabacji ! Majątki zniszczone, prace polowe zdezorganizowane -reszty chyba można się domyśleć, jeśli przeprowadzić wnioskowanie.
Niech obywatele Polski nie kwicza ze "Nigdy nie zapomnimy Ukraincom Wolynia". Zlo nie ma narodowosci, wyznania, koloru skory. Przykladow nienawisci i mordowania w jakiejs sprawie jest masa. Moze do kogos to w koncu dotrze.
szlachta sama sobie ten los zgotowała co ciekawe kraje w których szlachta miała najmniej do gadania zazwyczaj się szybko bogaciły tak zresztą wyglądał cały zachód podczas gdy w polsce panowała szlachecka anarchia
@@skii555 Zarozumiała szlachta na wiele kolejnych lat zapamiętała, że jej idiotyczne wzniecanie powstań bez szans na powodzenie nie ma sensu, bo chłopstwo się za nimi ślepo nie rzuci na pewną śmierć za odpowiednik dzisiejszej kiełbasy wyborczej. Polska jako niepodległe państwo nie ma w XIX wieku nic do zaoferowania narodowi. Praca nad społeczeństwem bez walki narodowo wyzwoleńczej to najlepszy pomysł na tamte realia. Rabacja to zimny prysznic niezbędny do rozwoju tej lepszej mentalności i tępienia tej samodestruktywnej.
W miejscowości Lisia Góra na trasie Tarnów - Dąbrowa ponoć z racji, że jest na górze palono ogniska dające sygnał do postania. Ponoć doszło tutaj do jednego z pierwszych ataków. Przy drodze znajdowała się karczma w której schronili się przed zła pogoda powstańcy i zostali zaatakowani przez chłopstwo. Dowódca kazał złożyć broń żeby nie przelewać bratniej krwi. Oficjalnie zaprowadzono ich do Tarnowa gdzie ponoć na rynku oznajmiono, że wypłacają nagrodę za głowę a nie cała osobę. Z lokalnych legend krąży opowieść, że dokonano rzezi na miejscu a z góry po gościńcu (obecnie 73) spływała krew zabitych i ponoć dlatego w tym miejscu dochodzi do śmiertelnych wypadków drogowych.
"Żydzi , na czele ich był niejaki Lewak Sztern, ze Smarzowy, który on do pomocy swych zbrodni używał, dopomagali jak wszędzie, jego ( Szeli) zamiarom silnie, w nadzieji spodziewanych zysków z rabunków, służyli mu za szpiegów, denucyantów, powierników, utrzymywali jego korrespondencye, ułatwiali jego rozkazy, do chłopów i raporta do władz.Tak przez dwa przeszło miesiące, posiadał ów łotr władze dyktatora w okolicę, daleko się ciągnącą, zagrożony jednak od własnych współwinnych z wsi, z której on jest, iż ich zdradził, uwiódł do złego, do nieszczęścia jakie ich czeka, po stracie dobrych panów, schronił się z własnej woli dla własnego bezpieczeństwa do Tarnowa, gdzie honorowo od starosty Breindla i władz był uważany i traktowany, miał wygodne mieszkanie wsród miasta, przechadzać sie publicznie, wolny, tylko dla obserwacyi miał dodanego policjanta, aby go lud miejski nie znieważył. [...] Na domiar pogardy, bywa od urzędników cywilnych i oficerów wyższych rangą uprzejmie witany, prezentowany różnym osobom, odwiedzany i częstowany.[...] Wielkie prośby i skargi od wyższych urzędów czynione, ażeby ten zbrodniarz był ukarany, otrzymują tylko odpowiedź jak np. Od Starosty Breindl i od wice- prezydenta Guber, Łazińskiego " iż to jest niepospolity i załużony krajowi człowiek, jako zbrodniarz nie może być uważany i karany"
@@tomaszser470 właśnie też mi bliżej do tezy, że Szela to pożyteczny człek dla Austriaków. Pozbyli sie powstańców a w opinii publicznej byli zbawcami bo swolocz napędzana terrorem zaczęła sądzić się na miasta i kościoły.
Szlachta w niewielkim stopniu zaliczała chlopstwo do narodu. Podczas rabacji chłopi mówili "my nie poloki tylko cysorskie dzieci". Temat bardzo złożony, tak naprawdę dopiero od powstania styczniowego zaczęto liczyć się z chłopstwem
@@ziomekzmiasta9292 sam feudalizm to tam jeszcze nie tragedia robiłeś płaciłeś podatek, czynsz za ochrone i użytkowanie i państwo mogło się rozwijać. Największym problemem była pańszczyzna wprowadzona w XVI i wtedy zaczęły powstawać folwarki gdzie w europie zachodniej zlikwidowano pańszczyzne i skupiono się na rzemiośle przez co było zapotrzebowanie na zboże to nasza szlachta janusze biznesu uznała to za dobry pomysł i eksportowała na zachód + do tego doszło że szlachta miała władze w sejmie i wiadomo że ustawy były na korzyść arystokracji a nie większości społeczeństwa i dlatego nas rozebrali a my przez 123 lata zamiast coś robić to dalej w uparte że pańszczyzna zajebista i nawet w 1830 rząd który chciał odzyskać niepodległość i organizował powstanie listopadowe to jak część szlachty była za uwłaszczeniem to oczywiście większość osiadłej magnaterii miała wyjebane w nasz naród woleli mieć kase niż cokolwiek zmieniać
Okropnie jednostronny materiał. Chyba jedyny taki na kanale. Szkoda bo utrwali u wielu fałszywą wizję tła tego wydarzenia jak i tzw. powstańców-niewielkiej grupki nawiedzonych-których poważani szlachcice jak i polscy oficerowie armi austriackiej nawet symbolicznie nie poparli
Hm, starałem się przekazać kilka aspektów. Wyzyskującą szlachtę, ale było też wspomniane o dobrych panach którzy uniknęli pogromu. Było też od powstańcach-spiskowcach, który i w swych szeregach mieli zdrajców. Mówię też o żądnych krwii chłopach, nie zapominając że nie wszyscy brali udzial w mordach. No i mamy też oczywiście Austriaków, którzy przyłożyli do tego rękę.
@@nabitewnymszlaku twój kanał prezentuje wysoki poziom merytoryczny i warto może osobny materiał nagrać o chłopach, o Boguszach którzy mordowali chlopów, torturowali. I słusznie zasłużyli na śmierć. Widły i siekiera były lżejsze od krzywd które sami zadawali. Świadczą o tym źródła. Oczywiście nie chlopów którzy pisać nie umieli. Warto się zastanowić dlaczego podkrakowscy chłopi 50 lat wcześniej walczyli pod Kościuszką o Polskę i byli Polakami a tutaj już niby pozbawioną świadomości krwiożerczą tłuszcza. Warto zaznaczyć wysokość pańszczyzny i daremszczyzny. Bardzo bym prosił o taki materiał. Szlachta w tym czasie nie była szlachta znaną ogółowi z Sienkiewicza i sarmackich mitów.
🤣🤣 Żaden papież nie panował mniej więcej 100 lat, bo tyle dzieli odsiecz wiedeńską od rozbiorów RON. W 1683 roku, czyli w czasie odsieczy wiedeńskiej papieżem był Innocenty XI. A w czasach rozbiorów Rzeczpospolitej Obojga Narodów, papieżami byli Klemens XIV i Pius VI, ten drugi błogosławił targowicę i wychwalał Katarzynę Wielką. Między Innocentym XI a Piusem VI było bodajże dziewięciu papieży.
"Myśmy wszystko zapomnieli :) mego dziadka piłą rżnęli, myśmy wszystko zapomnieli" - doskonały film, brawo!
film jest fatalny, po wysłuchaniu 1 minuty, zobaczę co będzie dalej, na razie sama propaganda oparta na ćwierćprawdach. Zobaczymy czy w dalszej części filmu będzie wyjaśnione że chłopi przestali być niewolnikami w Galicji, nawet bez wytłumaczenia, że Habsburgowie nie zrobili tego z miłości a z tego powodu, że im byli potrzebni rekruci i nie stać ich było na kupowanie chłopów od ich panów.
@@jerzycwik1904 de gustibus non... Ale myślę że jeżeli uda się Panu wykazać, że kiedykolwiek w Polsce ludzie pracujący na trwałe przestali być niewolnikami, to dostanie Pan Nobla. Może z ekonomii a może pokojowego...
@@jerzycwik1904 do dnia dzisiejszego pracodawcom wydaje sie ze posiadaja pracownika I jego rodzine na wlasnosc, ale dzieki Bogu sa Ukraincy co doprowadza do wlasciwego rozwiazania...
@@mikoajmiscicki3774 jeśli pracownik może zmienić pracodawcę to nie jest niewolnikiem.
@@jerzycwik1904 do nastepnego zlodzieja I kretacza......
Uwielbiam Twój kanał - merytorycznie, rzeczowo, jak zwykle klasa ;) Dzięki za dzisiaj, czekamy na więcej :) 💪
Jak zwykle utrzymujesz liczne zainteresowanie. O ile się nie mylę to pierwszy odcinek o zaborach.
Bardzo ciekawy i potrzebny odcinek. Dziękuję.
Nareszcie kolejny odcinek 😀
Jak zawsze fantastyczny film
Tak trzymaj 💪
O! TH-cam mnie nie zawiódł i polecił mi Twój kanał. Sub, łapka i zostaję na dłużej ❤️ Dziękuję Ci za Twoją ciężką pracę, bo historia nie jest wcale łatwa. Pozdrawiam ❤️
Nareszcie cos o Galicji! Dzięki. Fajnie byłoby gdybyś opowiedział cos o wiecej o Austrii i Austro Węgrzech. Choćby bitwy 1 wojny światowej na froncie wschodnim
Kup sobie książkę o austrio wegry szkola nawigatorow
Zobaczysz jak korupvja była
Wreszcie coś o nieco nowszych czasach
Brawo bardzo dobry materiał.
Świetny materiał!
Materiał, który planowałem już od półtora roku, ale tak się złożyło że dopiero w ostatnich tygodniach zabrałem się za jego realizację. Zapraszam do sprawdzenia i komentowania.
Mapy regionów historycznych (i nie tylko) możecie zakupić z rabatem *-15% (kod BITWY)* na www.sklep.exgeo.pl
*Półtora roku.
Nigdy półtorej.
Po za tym spoko
@@BartekSychterz dzięki, poprawione
@@nabitewnymszlaku No ale, się nie przejmuj.
Błędy się zdarzają.
Świetny materiał 👍🙂
super kanał polecam 😃
Warto przeczytać " Katechizm chłopa pańszczyźnianego". Rzecz dotyczy traktowania chłopa galicyjskiego jak czarnego niewolnika na bawełnianych pola Alabamy.
Bo w Polsce panowało niewolnictwo
Potomkowie Chama. Polski szlachcic nazywał nimi chłopów, amerykański plantator czarnych niewolników.
@@dan-oh5tg pierdolenie
@@dan-oh5tg niczym nie poparte
super odcinek pozdrowienia z Tarnowa!
Pozdrawiam
Elegancko czekam na dalsze filmy pozdrowienia
Tak własnie było, że tam pseudo-patriotyczna szlachta batozyła RODAKÓW bez litości w Małopolsce, do tego stopnia, że uciekali oni na "uciskany przeez zaborcow" Górny Śląsk, bo tam mieli pod każdym względem lepsze perspektywy u tego strasznego "Nemca", niż u tej rodzimej polskiej szlachty.
Galicja pod zaborem Austriackim cieszyła się bardzo dużą autonomią , a szlachta nawet miała swoich reprezentantów w sejmie austriackim ,więc niektórzy jej przedstawiciele tak jak Bogusze czuli się panami życia i śmierci ,ale np. w Dzikowcu koło Tarnobrzega chłopi przepędzili buntowników chroniąc dwór i swojego pana .
Moi przodkowie na Śląsku nie narzekają. Trochę germanizacji było, to fakt. Ale stulecia Polacy tu żyli. Ostatnio genealogią rodziny się zainteresowałem i z czystym sumieniem mogę powiedzieć że do 18 wieku dotarłem tu i tam, a nigdy nie znalazłem niemieckiego nazwiska - same słowiańskie. A co potem kto wie... większość była rolnikami lub mieszkańcami małych miejscowości. Musiałbym wyjść z internetowych źródeł oraz rodzinnych i szukać w archiwach lub księgach parafialnych
@@ewawolan5076okrutni szlachcice zostali słusznie zlikwidowani przez chłopów, natomiast ci którzy dobrze chłopów traktowali sami chłopi bronili przed zbuntowanym chłopstwem.
@@tomaszpodemski8981 Tak zgadza się np.
w Dzikowcu koło Tarnobrzegu nie spalono dworu i nie zamordowano szlachty
Sami chłopi obronili ich przed plądrowaniem.
Kolejna "ciekawostka": Polacy obawiali się odzyskania niepodległości, bo obawiali się powrotu pańszczyzny. Szczegolnie na Małopolsce o czym pisał Staszic.
Bardzo ciekawy temat👍.
th-cam.com/video/ludzsoyP_Ys/w-d-xo.html
W moim regionie i gminie, to było spokojnie.
A raczej w miarę.
Z tego co słyszałem to kilku poszło w kierunku Tarnowa (Ja z powiatu Dąbrowy Tarnowskiej).
A po za tym, tu są lepsze gleby.
To i chłopi byli względnie bogatsi.
Nie do końca spokojnie. W Dąbrowie ograbiono Pałac, który dwa lata później doszczętnie spłonął. Ja też z Dąbrowy tak przy okazji.
@@Maximmuss_ Widzisz.
Ja mieszkam nad Wisłą.
I nie słyszałem, tylko o przypadkach, że gdzie kilku chłopów poszło grabić.
Ale wieś się nie zgodziła na takie coś.
@@BartekSychterz A, no to ja jestem bezpośrednio z Dąbrowy. Tam rzeczywiście zamieszki były dość znaczne.
@@Maximmuss_ Z tego co słyszałem od mojego ojca, a ten od swego i ten też i tak aż do tych którzy wtedy żyli, to chyba kilku szlachciców, ukrywało się w mojej gminie.
Ale nie wiem czy to prawda.
Ja jestem z rejonu Żabna, teraz Radłowa i dlaczego nic nie uczyli o tych wydarzeniach w szkole?? Nawet o akcji III Most słychać od nie tak dawna
Piękny materiał jak zawsze. Czy mógłbyś zrobić film o Koliszczyźnie? Temat praktycznie nie znany w Polsce.
Zgadza się - ciekawy temat. Przyjrzę się bibliografii.
Jedno z najbardziej tragicznych wydarzeń w całej historii Polski.
"Ręce myć, gębę myć,
Suknie prać - nie będzie znać"...
Akurat rabacja to się Szlachcie należała.
@@pitrah4365 Dokładnie
Jakich? To jedno z najważniejszych i najwznioślejszych wydarzeń dla Polski.
@@pppppwrgythcdtjhg66 Kiedy Polak Polaka okrutnie mordował?
Wandea , Rzeż Wołyńska, straszne wydarzenia. Bóg zapłać.
Idealny kandydat na bolszewickiego "świętego"
Babcia opowiadała mi o tym gdy byłem mały ,jak dziedzic był niedobry dla chłopów a w czasie rabacji złapali go i urżnęli mu łeb piłą
mnie też tak opowiadali, ale jak myślę, to była taka legenda zapoczatkowana przez Wesele Wyspiańskiego.
@@jerzycwik1904 Niestety to prawda mordowano okrutnie czym popadnie grabiono
@@piotrnowak6220 żadnych wiarygodnych opisów takich mordów okrutnych, zweryfikowanych przez historyków po prostu nie ma.
@@jerzycwik1904 Rzeź trwała do połowy marca. Chłopi w niezwykle bestialski sposób mordowali swoich dziedziców, odpiłowując im głowy, poddając najwymyślniejszym torturom cielesnym. Austriacy płacili nawet nagrody chłopom za ich nikczemne występki. Ulicami Tarnowa, gdzie do budynku starostwa zwożona rannych i pomordowanych, płynęła krew. Wielu rannych zabijano już w samym Tarnowie, bo za zabitego szlachcica płacono dwukrotnie więcej niż za szlachcica jedynie rannego.
@@piotrnowak6220 brednie. Najwięcej ludzi w czasie Rabacji zginęło podczas bitwy pod Gdowem, 154. W Tarnowie życie straciło ok. 40 - 50 mężczyzn i 0 kobiet i 0 dzieci.
Ciekawy materiał
Świetny materiał i bardzo czytelna mapa, ale mam małą uwagę dotycząca mapy właśnie - granica między Królestwem Prus, a Królestwem kongresowym znajdowała się, w omawianym okresie, nieco dalej na zachód.
Zaznaczona w filmie granica istniała w latach 1795-1809 między zaborem pruskim (od 1807 Księstwem warszawskim), a zaborem austriackim.
Pozdrawiam.
Bardzo delikatnie wspomniane jest o wyzysku kleru - przecież tam również chłopi pracowali jako niewolnicy, na ich majątkach ziemskich....dodam że Kościół Katolicki jest największym posiadaczem ziemskim obecnie 🤷♂
Już nie jest , wysprzedali dużo ziemi i jeszcze sprzedają .
@@jozeffranciszek4060 ta mafia powinna byc zdelegalizowana!
Tak tak, kler wówczas też był wyzyskiwany...
Merde , niczem OUN UPA......nie znalam...... dziekuje.....
Każdy przed obejrzeniem tego filmu powinien poczytać o poddaństwie w Europie i Polsce aby zrozumieć czym była Rabacja. Przecież upadek Rzeczpospolitej miał głęboki związek z naszym stanem prawnym brakiem reform i upadkiem moralnym zapóźnieniem gospodarczym. Gdy w Prusach i Angli stawiano na rozwój nauki opracowywano pierwsze przedsiębiorstwa maszyny na naszych terenach nic się nie działo, prócz ucisku chłopów handel zbożem już nie przynosił takich dochodów bo Europa już produkowała dla siebie. Przecież nasi Panowie słali protesty do Cara że uwalnia chłopów, a chłopi postawili mu pomnik w Częstochowie z własnych pieniędzy. Aby zrozumieć Rabację trzeba pamiętać że była wynikiem kilku czynników nie jednego nie tylko wynikiem prowokacji Austrii ale i wina szlachty że nie miała żadnego planu na przyszłość niż wyzysk chłopa. Chłopi w Galicji żyli w takiej biedzie że masowo emigrowali uciekali z gospodarstw bo tam przymierali głodem, zabór Austriacki był najbardzie zapóźnionym zaborem, bieda była porównywana do regionów Afrykańskich w tych warunkach nie trzeba było dużo by rzezać Pana.
Dokładnie 👍
no nie do końca, bo czym innym jest ucieczka a czym innym emigracja. Emigruje wolny człowiek a ucieka niewolnik.
Bo szlachta to kleszcz który przez setki lat był przyssany do państwa. Dla szlachcica jedyne godne "zajęcie" to bycie ziemianinem czyli de facto nic nie robiącym rentierem. Jeśli "Sarmata" zajął się jakąkolwiek pracą to już był uważany za zhańbionego. Żadnych korzyści dla gospodarki nie było ze szlachty i jeszcze sprzedali Rzeczpospolitą. Rabacja była zła ale w ten sposób szlachta płaciła za swoje wielowiekowe grzechy
@@jerzycwik1904 Każdy kto za swoją pracę nie może żyć godnie jest niewolnikiem, tylko o tym nie wie, smutne ale prawdziwe.
@@piotrnowak6220 nie i to z 2 co najmniej powodów. Po pierwsze - godne życie to jest pojęcie względne. Po drugie - praca i jej owoce - też są pojęciem względnym.
Tragiczne wydarzenia, ale i ostrzeżenie, że bez nacjonalizacji ludu nie ma co marzyć o niepodległości. Dlatego wielka robota Narodowej-Demokracji na przełomie XIX/XX wieku.
Dokładnie 👍👍👍 Dmowski to świetnie opisał w książce ,,Upadek myśli konserwatywnej".
Czas na powtòrkę....
Super odcinek
Doceniam
Widzę że na tych terenach to się od zawsze fajnie bawili. Nie ważne czy Polacy czy kilkaset lat później Ukraińcy. Uroki regionalne ;)
Haha ale zabawne. Koń by się uśmiał. Geografia też leży u ciebie bo rabacja galicyjska a rzeź wołyńska to trochę inne regiony. Empatia zero, humor niskich lotów a i uczyć w szkole się nie chciało. Brawo ty i reszta co to lajkuje.
@@Accordxxx A niech się śmieje ten koń😁 Dla mnie to jeden region skoro z jednego krańca na drugi jestem w stanie dojechać rowerem.
@@civiskostek 🤦 pogrążasz się chłopie
bo jesteś ogłupiony baśniową wersją historii rodem z mazowsza tak wersja ma to do siebie ze czyta się ją jak przygody Wolodiowskiego ale z faktami i realizmem ma tyle wspólnego co reszta arcydzieł poetyckich sienkiewicza a mówiąc prostym językiem garść kocopołów..
@@civiskostek znałem gościa który na rowerze objechał cała Australie, też byś to powtórzył, że "to jeden region"? Wtedy przejedź od Władywostoku do Gibraltaru lub na Przylądek Dobrej Nadziei i powtórz kolejny raz tę słowną głupotę.
Moja Rodzina ze strony Taty pochodzi z Bielczy między Tarnowem a Brzeskiem. Ciekaw jestem jak tam wyglądały te wydarzenia. Czy są jakieś opracowania szczegółowe rabcji w tej ikolicy? Ukłony
Rodaku Bielcza, Wokowice, Przyborow, Maszkienice nalezaly do biskupow krakowskich, tam NIE BYLO PANA SZLACHCICA EKONOMA ZYDA, KARCZMARZA ZYDA byl PAN PLEBAN. Ludzie zyli w miare godnie nie musieli go ZARZYNAC Z ZEMSTY. Zas poza tym CHLOP POLSKI GALICYJSKI byl zwierzeciem do pracy nie BYL POLAKIEM. CHLOPI nie chcieli POLSKI ty PANOW bandytow i zdrajcow OJCZYZANY PLEBANOW w koopercji z ZYDOSTWEM ktore w POLSCE dorobili sie fortun na WODCE i BYDLE i stad ruszylo na podbij SWIATA. TO jest smutna ukrywana prawda o POLSCE ZDRADZONEJ ZHANBIONEJ przez szlachte POLSKA BANDE LAJDACKICH ZDRAJCOW i poganiaczy niewolnikow POLSKICH CHLOPOW.
Chcialem dodaz ze centrum tych majatkow biskupow krakowskich (notabene w Bielczy sa ksiegi parafialne od 1350 roku) byl SZCZEPANOW. Miejsce urodzenia sw. Stanislawa. Ten caly rejon to piekna okolica wspaniala ziemia i bajeczna rzeka Uszwica. Rownierz i Borzecin laezal do tych wsi a potem przeszedl do majatkow biskupa z Radlowa. Ludzie mogli tam godnie zyc i nie bylo klasycznej panszczyzny i znecania sie nad nimi. Moi przedkowie to Kargol, Ciurus, Pikulski, Styrna, Sznajder....ludzie w tamtych okolicach byli ze soba bardzo skoligaceni... Tyle na raze pozdrawiam serdecznie.
Dworek Dołęga koło Szczurowej.
Polecam inne kanały historyczne.
Ciekawe, dzięki
Bardzo możliwe że moje dziadki pochodzili z Galicji. #Galicja #chłop 🤗
Świetny odcinek! Może kiedyś zajmiesz się bitwą pod Bannockburn 1314
Być może kiedyś zrobię
jakieś wnioski na obecne czasy?
Jak już jesteś na południu to opowiedz nam w kolejnych odcinkach o bitwie powstańców styczniowych pod Grochowiskami. Bardzo krwawa walka, celebrowana do dzisiaj przez lokalna i nie tylko ludność. Pozdrawiam
Nim zacznę powstania narodowe to chyba wcześniej omówię jak doszło do rozbiorów.
W krzyzowkach " Jakub Szela wystepuje jako przywodca powstania chlopskiego w Galicji.
Cesarsko-królewskie? W 1846 nie istniały jeszcze Austro-Węgry
O patrz, moje niedopatrzenie. Przepraszam za błąd.
A może mało znana bitwa pod Trutnowem z wojny prusko-austryjackiej?
Te wydarzenia miały swoje korzenie....ówczesne bezprawie ' wyzysk przez klasy posiadające to w skrócie przedstawia potworne wydarzenia ....rzeż straszne !!!!!!
W tym temacie jest kapitalny film "Od Kościuszki do Szeli. Dlaczego doszło do rabacji galicyjskiej?", gdzie głos zabiera zawodowy historyk, prof A.Nowak. Warto posłuchać co mówi w temacie.
Dzięki za materiał.
Tego pana się nie spodziewałem i powtórzę się jeszcze nie obejrzałem ale wiem , że odcinek jest fajny
Ps a mówią , że w Polsce nie było niewolnictwa nie wydaje mi się
Nadal jest w Polsce niewolnictwo Tylko że tak trochę ukryte
Niewolnictwo było wszędzie od zawsze. Jeżeli pracujesz fizycznie u prywiaciarza to jesteś neoniewolnikiem.
Określ najpierw co uważasz za niewolnictwo.
@@BartekSychterzPo pierwsze właściciel cię bije
Po drugie pracujesz często cały dzień
Po trzecie Tam większość co zarobiłeś zabiera właściciel i kościół też zabierał więc chłop zostawał z ok. 30% zarobku
Ja wiem , że np. w Afryce było gorzej ale to co się działo w Galicji to dla mnie tylko trochę mniej oczywiste niewolnictwo
@@looc3Zz łooo matko:
1. Fizyczną pracę u prywaciarza możesz zawsze rzucić i znaleźć inną. Chłopi nie mieli takiej możliwości, byli przypisani do ziemi i stanowili jej wyposażenie
2. Gdy masz konflikt ze swoim pracodawcą możesz się zwolnić, albo iść do bezpłatnego Sądu Pracy gdzie egzekwowany jest gorszy lub lepszy ale jednak kodeks pracy. Chłopi nie mieli takich możliwości, władzę sądową nad nimi sprawował szlachcic. Jak szlachcicowi się zachciało, to sobie chłopa od tak wieszał.
3. Gdy jesteś kobietą i pracodawca Cię zgwałci, to normalnie zgłaszasz sprawę na policję. Wjeżdża Policja, prokurator i sprawca ma piekło. Chłopki nie miały takiej możliwości, szlachta sobie na nich używała wedle uznania, mogły się skarżyć, ale patrz punkt 1 i 2.
4. Z wynagrodzeniem od pracodawcy możesz zrobić co chcesz, chłopi nie dostawali wynagrodzenia i na dobrą sprawę niczego nie posiadali. Tzn mieli swoje domy, ubrania, rodziny, ale patrz punkt 1 i 2, mogli zostać tego w każdej chwili pozbawieni
Także proszę nie pisz o współczesnym niewolnictwie (które też istnieje, również w naszym kraju), bo nie masz o tym zielonego pojęcia
U mnie babcia b szanowała dziedzica i cesarza. O dziwo Żydów też ale gdy ksiądz krzyknął na dzieci to jej ojciec poszedł 12 km i księdza zrugał ze jeszcze raz i dzieci nie będzie słał.
Miałeś dziwnych przodków
powinien mu kosci polamac.
Mądra babcia.....
@@slavkopolskiperun5358 wg mnie mądrych, normalnych przede wszystki patriotów broniących siebie i innych gdy trzeba i szanujących władze
Dzięki za podjęcie tematu.
Polecam Ci książkę Putka "Litościwi Panowie i krnąbrni poddani".
Książka zapomniana, a dokładnie opisującą pańszczyznę i los chłopstwa.
Co do Szeli to są tam pokazane dokumenty wedle których powstanie Szeli było inspirowane przez Wiedeń, a tam przez polskich urzędników na służbie cesarskiej.
"Chłopstwo z Łyssej Góry uzbrojone Cepami, Widłami, Kosami - w nieprzeliczonym gminie wcisnęło się na Zamek, w pień rąbiąc co nadybywali i krzycząc: „gdzie Kotarski? za niego tysiąc ryńskich obiecali, dajcie go nam” - kto to chłopom obiecał reńskie za tego i innych?!
dlaczego większość potomków chłopów utożsamia się ze szlachtą, to jest niebywałe
to przez Sienkiewicza i jego Trylogię. To książka założycielska naszego narodu.
Bo Polacy mają przesadnie wysokie mniemanie o sobie (ale tylko jako jednostki).
@@ziomekzmiasta9292 niestety mają kiepskie mniemanie o sobie a szkoda, jachty w Polsce było dużo to prawda wszyscy ich podglądali może dlatego nie wiem czy trylogia ma coś do tego, może
Cała moja rodzina pochodzi z tamtych stron ,teraz zamieszkują okolice miasteczka Bobowa a w okolicy jest wieś Siedliska ,taka ciekawostka ,muszę poszperać
1) szukając pewnych materiałów trafiłem na str. wsi Borzęcin. Z tego Borzęcina był jakiś Bogusz, który jest na Liście Katyńskiej. 2) "A tu znów przyjechały obydwie Ciotki Boguszowe, córki Babki mojej. Panie Jezu Chryste, zlituj się nad nami! cóż te nie opowiadały. Po wymordowaniu wszystkich Boguszów, siedziały dwa tygodnie w chałupie Szeli. Stara Pani Boguszowa służyła." => wiadomosci-literackie/wspomnienia-o-rabacji
Wieś Smarżowa znajduje się gminie Brzostek pow. dębicki .
Szela mieszkał w Smarżowej , a Bogusze mieszkali w sąsiedniej wsi Siedliska Bogusz .
Na cmentarzu parafialnym w Siedliskach Bogusz jest odnowiony nagrobek 14 l. Bogusza na którym¹ znajdują się widły , został zabity widłami .
Nagrobek znajduje się po prawej stronie Kaplicy , patrząc od dołu cmentarza .
@@jozeffranciszek4060 Dziękuję za zainteresowanie tematem😀
Losy Polskich rodzin są fascynujące
@@marcinbogusz4415 Mieszkam w Brzostku ,sąsiednią miejscowością są Siedliska Bogusz , następnie Smarżowa .
W Siedliskach Bogusz z inicjatywy Burmistrza Brzostka ma powstać muzeum dotyczące rabacji .
@@jozeffranciszek4060 Dr. ADAM B O G U S Z KARTY Z DZIEJÓW WSI SMARŻOWY I SIEDLISK POWIATU PILZNIEŃSKIEGO WSPOMNIENIA ICH DAWNYCH DZIEDZICÓW KRAKÓW NAKŁADEM AUTORA.
Jest to książka potomka rodziny Bogusz ,ciekawa llektura
A co z chłopami którzy byli dobrze traktowani a swych panów mordowali?
A ty byś poszedł, na człowieka, który ci nic złego nie zrobił?
@@BartekSychterz Przecież o tym pisze, co z tymi co mordowali niewinnych?
@@adamtutaj1220 O jakiego rodzaju konsekwencje Ci chodziło?
@@BartekSychterz Ciągle nie rozumiesz. Chłopów się usprawiedliwia że byli źle traktowani i z zemsty mordowali szlachtę. Ok byli tacy co mieli ciężko, nawet bardzo ciężko. Ale byli tacy co "pana rżnęli powoli bo dobry był". Jak ich usprawiedliwić? Mordowali za to ze mieli lekko?
@@adamtutaj1220 Każdy kto poszedł, był mordercą i bandytą.
Nic nie usprawiedliwia tego, co robił.
Natomiast, trzeba też przyznać, że byli i tacy wśród szlachty, co od psychopatów się nie różnili.
Nie można tego traktować grupowo.
Ale indywidualnie.
Bo byli chłopi, co nie poszli z zemsty, tylko byli bandytami, co wyczuli okazję.
To wszystko?
Mego dziadka piłą rżnęli…
Myśmy wszystko zapomnieli.
Oprócz władz cyrkułu, karczmarze(w większości żydzi) podpuszczali chłopów do walki ze szlachtą. Kwestia Boguszów a Jakóbem Szelą jest bardzo dyskusyjna(być może prawda jest pośrodku). Polecam do przeczytania materiały o Słotwińskim oraz relacje z Pilzna, Brzostka, Wielopola. Warto przeczytać książkę Rzeź 1846 Mariana Morawczyńskiego.
bajki rodem z mazowsza to opowiadaj dzieciom na dobranoc a o naszej rabacji to masz tyle pojecia co kura o gwiazdach
A jaką książkę napisaną przez chłopa na ten temat czytałeś? Te wszystkie opisy "rzezi" zostały napisane przez panów. Ja jak czytam nawet te opisy, to tam prawie nie ma gwałtów ani pobić kobiet. Zazwyczaj palono dwór, często zabijano pana i bito następcę "tronu" czyli najstarszego syna jak był już dorosły.
"Żydzi , na czele ich był niejaki Lewak Sztern, ze Smarzowy, który on do pomocy swych zbrodni używał, dopomagali jak wszędzie, jego zamiarom silne, w nadzieji spodziewanych zysków z rabunków, służyli mu za szpiegów, denucyantów, powierników, utrzymywali jego korrespondencye, ułatwiali jego rozkazy, do chłopów i raporta do władz." czyli robili potem za paserów, handlujac ukrdzionym. Smarzowa to wieś Szeli.
Panie@@jerzycwik1904 zgadzam się że podczas rabacji ginęli pełnoletni mężczyźni. Z materiałów polecam oprócz podanego wyżej Rok 1846 w Galicji. Materiały źródłowe, J.
Sieradzki, Cz. Wycech, Warszawa 1958. oraz Ćwik W., W dobie przedautonomicznej, w: Dębica, red. J. Buszko, F. Kiryk,
Kraków 1995, s. 173-196.Warto też szukać materiałów w parafiach(w kronikach parafialnych znajdują się często relację chłopstwa oczywiście spisane przez duchowieństwo).Pozdrawiam
@@jerzycwik1904 Z chłopskiej perspektywy
„Pamiętniki włościanina od pańszczyzny do dnia dzisiejszego” urodzonego w 1842 roku Jana Słomki, . Trochę później niż czasy Rabacji ale napisał chłop.
Czyli w Polsce byla juz noc oczyszczenia.........
Piona
Może coś o wojnach domowych na Śląsku?
Kiedy sobie zdajesz sprawę, że twoje miasto powiatowe Dąbrowa Tarnowska, jest tak nieważne, że nawet go na mapę nie dali. XD
Ja też z tych stron
@@zyciewlocie Ale ze Tarnów, Mielec, Brzesko, Dębica, Busko Zdrój?
Czy to co pomiędzy nimi, o którym nikt z Polaków nie słyszał? ;-)
@@BartekSychterz Przedstawicielami cyrkułu Tarnowskiego we Wiedniu byli na samym początku ludzie z Dąbrowy, którzy wpisali właśnie ją jako stolicę cyrkuły, także przez kilka lat stolicą cyrkułu Tarnowskiego była... Dąbrowa, wtedy jeszcze nie Tarnowska.
@@Maximmuss_ Szczerze mówiąc, to jesteśmy w cieniu Tarnowa i Mielca, a nawet Buska.
Jak robiłem na budowie w Krakowie, to gościu jeden pyta się skąd jestem.
No to ja nie podaje nazwy wsi, bo nic to nie da, to mu mówię "okolice Dąbrowy".
A ten a gdzie to jest.
No to mu podałem krzyż: Mielec, Busko, Tarnów i Brzesko oraz ze to pomiędzy nimi.
To już wtedy zrozumiał.
@@BartekSychterz To wina naszych "wspaniałych" władz. Dąbrowa i okolice mają potencjał turystyczny - samo Zalipie to atut który jest bezdyskusyjny, ale także największa zachowana synagoga w Polsce, największy barokowy kościół drewniany w Polsce - widziałem plakaty reklamujące to w Tarnowie, ale nie w samej Dąbrowie.
W pełni popierał chłopstwo i to co robili że szlachta , to i tak mało za setki lat niewolnictwa .
Idealnym przykładem jest , że zaporcom na rękę był taki człowiek wojna przeciwko własnym
Nawet jeśli to była akcja inspirowana przez Austriaków to po prostu należało się to Szlachcie.
Dzisiaj to samo powinniśmy zrobić z posłami.
Ostatecznie poprawiła się sytuacja chłopów? Z można wywnioskować, że nadal mieli odrabiać pańszczyznę, a Szela był pionkiem w planie okupanta.
Jakie w ogóle były stosunki szlachty z okupantami, jak się domyślam to też byli ciśnięci. Łatwo się domyśleć, nawet z dzisiejszych czasów - ostatni w łańcuchu dostają najmocniej. Z tego co wiem to przed rozbiorami (szczególnie w złotym wieku) chłopom żyło się często lepiej niż w innych krajach, lub nie odstawaliśmy pod tym względem od średniej.
Możliwe, że się mylę i wchodzą takie czynniki jak za duża warstwa szlachecka.
Cała szlachta od tego okupanta pokupowała sobie tytuły hrabiowskie.
Ta, poprawiłą się ale określając to Wałęsą - to był PLUS UJEMNY. Min 10:30 "grunty nie były zasiane"- no to jesienią 1846 zbiory były marne. W kolejnym roku w Galicji wybuchła więc klęska głodu, tak chłopi sami siebie za głupotę pokarali. Podobno w 47-48 zmarło ok. 10% ludności Galicji. Nie zasiejesz w tym roku - w przyszłym będziesz głodny! "Według relacji tych, którzy przeżyli, chłopi chcąc zapełnić puste żołądki jedli „mieszane ze zbożem główki lnu, ciętą drobno słomę żytnią, sieczkę. Zbierano po lasach gorczycę, lebiodę i pokrzywę”. To jednak jeszcze nie wszystko. Zdesperowani ludzie sięgali również po trawę oraz koniczynę, a nawet startą na mąkę korę drzew, z której wypiekano namiastkę chleba. " Na co im było zrujnowanie 430 dworów, latanie w porach zasiewów z kosami i siekierami , by mordować wrogów austryjoków, czyli "Polskich Panów"? Ale i tak przyszli potem do dworów i panowie ...wspomagali głodujacych. Smutne dzieje dla Polaków - szlachty i chłopów, z austriackiego podpuszczenia. Chłopi zaczęli rabację w połowie lutego a dopiero po dwu miesiącach rzezi austriacy posłali wojsko do tłumienia niepokojów! Długo u nich trwało to 24-h przyzwolenie.... Podobnie kilkadziesiąt lat wcześniej Moskale spowodowali ruch hajdamacki i też ziemia spłynęła krwią, choć w wielokrotnie większym stopniu, bardziej na wschód, od czerni kozackiej. Hajdamcy , jak się ocenia zamordowali ok 200 tys osób.
@@tomaszser470 Wielkie dzięki za komentarz.
@@007arek Wieś Borzęcin -na płn od Brzeska, dzisiaj 3846 os. "„Na polach, ścieżkach, rowach znajdowano umarłych biednych ludzi, a nawet zwierzęta domowe i psy padłe. Jedli ludzie perz, słomę, otręby, szyszki olchowe, padali na ziemię i zwykłą trawę jedli jak bydlęta”[1]. W 1847 r. w parafii Borzęcin zmarło 428 osób. 16 lipca zmarło 7 osób, a 21 i 22 po 6 osób. Nie była to jednak epidemia. Nigdy więcej w historii Borzęcina - nawet w czasie obydwu wojen światowych - w jednym roku nie odnotowano takiej liczby zgonów. Wpierw, przez kilka lat z rzędu nawiedzały Borzęcin powodzie, później klęski nieurodzaju, a na koniec głód i epidemia czerwonki zwanej wtedy dyzenteria. W kronice rabczańskiej parafii ks. Tomasz Zubrzycki zanotował krążącą po okolicach przepowiednię, „że tak jak tego roku przyszło nieszczęście na panów (rabacja galicyjska 1846 r. - prz. LK), tak przyjdzie dla chłopów w roku 1847, a dla królów w 1848. Wszystko (…) zdawało się potwierdzać te słowa" - to ze str o Borzęcinie. Pytanie więc na ile była "wina Panów", na ile klęski głodu i powodzie przez kilka lat a niezadowolenie chłopskie rozpalili wrogowie Polaków , czyli austryjoki. W ostateczności to Chłopi ponieśli sromotną klęskę.
@@007arek nie ma sprawy. Ze str o Brzesku można wyczytać " Bonawentura Rydel, właściciel Woli szczucińskiej i Kółka Rydlowskiego w Królestwie Polskiem, mieszkał w Strzelcach wielkich (podkr.), ktore dzierżawił od Zakładu narodowego imienia Ossolińskich. Za młodu poświęcił się służbie wojskowej, służył w napoleońskich szwoleżerach z rangą porucznika, i był adjutantem hr. Męcińskiego z Dukli, dowodcy pułku. Wkrótce jednak wbrew swej woli ulegając życzeniu ojca Józefa, porzucił Bonawentura zwycięskie szeregi, zamieniając oręż na lemiesz. Ożenił sie z Anną, a następnie po jej śmierci z młodszą siostrą Joanną Woytowską z Ostrowa w Ropczyckiem, i liczną miał rodzinę, bo trzech synow Mikołaja, Leopolda, Bonawenturę i córkę Adelę zaślubioną Aleksandrowi Prawdzic Sękowskiemu, Władysława i Romana zamieszkałych w Mieleckiem, i Lucyana późniejszego profesora i rektora Wszechnicy Jagielońskiej, zarłego w kwietniu 1895.
Bonawentura wzorowy i oszczędny gospodarz, dbały o powodzenie swj rodziny, dbał też i o dobrobyt włościan, to też nic dziwnego, że się cieszył ogólnym szacunkiem. Z synów dzierżawił od ojca Wolę szczucińską Mikołaj, Leopold gospodarował przy ojcu w Strzelcach.
W dniu nieszczęsnym 22 lutego wybrał się Leopold do lasu, a usłyszawszy niezwykłe krzyki i gwałty w stronie dworu, spieszył ku domowi. W drodze napadnęty przez czerń chłopską, która posuwała sie częścią od Brzeska, częścią od Woli przemykowskiej, pobity od chłopstwa, związany do Bochni został odstawiony. Pan Bonawentura tymczasem z żoną na kwadrans przed napadem zdołał uciec, uchodząc rzezi, dostał sie do Bochni. Całem ich ubraniem była odzież w jakiej ze Strzelec wybiegli. Przywódca band przeszedł z harcerzami swymi przez własność dworską, jak słoń po polach ryżu, i czego nie mógł unieść, to stłukł i podeptał. Dom mieszkalny tak zniszczono i złupano, że nie pozostało nic nim zgoła. Obrazy , lustra, meble, naczynia, słowem wszystko co miało jakąś wartość potłuczono w kawałki. Bieliznę i suknie rozkradziono. W wozowniach znajujące sie bryczki, i powozy, sanki i narzedzia gospodarcze zrabowano.Stodoły i spichlerz złupiono, pozostawiając tyle tylko, że wiosną zaledwie czwartą część pól obsiać zdołano."
Co mogło być, gdy zasiano ledwie 1/4 pól ? W nastepnych dwu latach szalał głód
Autorze na początku informujesz o poddaństwie i pańszczyźnie w Galicji i w zaborze pruskim a Królestwo Polskie, zabór rosyjski to co? Miejsce dobrobytu dla chłopów? Polecam wszystkim zainteresowanym pracę Michała Rauszera "Bękarty pańszczyzny". Film dobry. Historia moich chłopskich przodków nie była tak różowa jak szlachty a cały czas uczymy się tylko tej szlacheckiej historii.
zabor ruski czyli potocznie mówiąc kongresówka to byla azja ural to juz nie była Europa biorąc pod uwagę standardy nawet nie Pruskie ale Habsburskie to było sredniowiecze nawet nie ma punktu odniesienia ani najmniejszego porównania do pozostałych zaborów.
@@boyufgibi8197 Co ty z tym Średniowieczem? Akurat chłopom w Średniowieczu żyło się lepiej, niż w wiekach późniejszych.
@@boyufgibi8197 Mógłby pan rozwinąć?
@@boyufgibi8197 zabór rosyjski przynajmniej był uprzemysłowiony, Galicja stała chamami i jaśnie panami jak w XVIII wieku
""w 1744 roku notował ( o Polsce i Polakach )Anglik Thomas Salmon:
„Ich panowie pozostawiają wystarczająco środków do utrzymania się i swoich rodzin, i którzy rzadko są doprowadzani do takiej nędzy, do jakiej często doprowadzani są nasi pożałowania godni farmerzy i wieśniacy?”
Mam kolejny równie ciekawy temat który jest przez historyków traktowany po macoszemu. Nie wiem boją sie że Rzeszów się odłączy od Polski?
Chodzi o Państwo Rzeszowskie - pl.m.wikipedia.org/wiki/Pa%C5%84stwo_Rzeszowskie
Brzmi ciekawie, ale to tylko dwa zdania na wikipedii. Bez solidnego źródła materiał nie powstanie
Państwo to tylko określenie własności ziemskiej, nie w współczesnym znaczeniu państwa. Było też państwo zamojskie i tarnowskie. Nic co mogłoby interesować w jakiś szczególny sposób.
To na następny odcinek rewolucja w Rosji
Ehhh gdyby tak dzis .... we Warszawie obecna klase polityczny ech gdyby tak ):
Stek bzdur.
Liczbę ofiar szacuje się na 600-2000 zabitych, a 430 dworów doszczętnie zrabowanych. Wychodzi, że w takim dworze średnio było od 1,5 do 5 osób wliczając szlachtę i służbę.
Rabacja galicyjska była tak chaotyczna, że aż ani jeden majątek żydowski nie został splądrowany.
No i gdzie ten stek bzdur? Na jakiej podstawie tak twierdzisz? Jakieś źródła/ opracowania czy twoje widzimisię?
Moje rejony. Ciekawe czy moi przodkowie, ktorzy napewno byli chlopami tez brali udzial w tych mordach.
U mnie w okolicy Dąbrowy Tarnowskiej, z tego co słyszałem, było spokojniej.
Jesteś z Tarnowa czy z okolic?
@@synrzymu297 Okolice. Blizej Pilzna. W kilku wioskach w mojej gminie wymordowali szlachte.
Podkarpackie obecnie w kierunku gór, to tam się działo.
@@BartekSychterz Najlepsze jest to, ze kumpel na takiej naszej grupie powiedzial, ze jego kumpel z Latoszyna Jakub Szela sie powiesil. Sprawdzilem i tam tez "dzialal". Ciekawe czy nie rodzina.
Jeden z ostatnich patriotów ostatnich pokoleń czasów ostatecznych...
jak zwykle kawal dobrej roboty !!!!
a czy kazdy z ogladajacych dal SUBAA????!!!?!?!??!?!?!?!?!?!?!
Rzeź szlachty - można by rzecz: sprawiedliwości stało się zadość - chłopi zrabowali majątek na który sami zapracowali. Ot taki sprawiedliwy podział dóbr.
Relatywizm zbrodni.
Wspaniała rzecz.
Nie rzeź galicyjska była kierowana przez zachód proste ten region szybko się bogacił musieli zrobić powstanie
To samo Bandere finsowali żeby wytępić elity na wołyń
Wpisz sobie kampania moskiewska kto rządzi Rosjanami od ivana groźnego
@@BartekSychterz To tak z dzisiejszej perspektywy się łatwo ocenia. Szlachta popełniała zbrodnie na co dzień, a chłopi nie mieli żadnej instytucji która by ich broniła. Dla mnie dziwne jest że potrzebowali austriackiej inspiracji żeby zacząć mordować.
Jeżeli to była rabacja galicyjska to nie było jeszcze Austro-Węgier
Tak mój błąd, zagalopowałem się
0:33 mapa wyraźnie pokazuje każdemu miechowiakowi, że słomniki zawsze nad nimi górowały haha
No bez przesady;) - carskie koszary w Miechowie były znacznie większe niż posterunek w Słomnikach
@@mikoajmiscicki3774 to chyba plus słomnik?
@@kanabeznazwy6497 Nie da się ukryć ! Choć już w naszych czasach bonusem dla Miechowa była z tego tytułu fabryka ozdób choinkowych:)
Jakub Szela czesc i chwala Bohaterom!
To samo mowia o Banderze Ukraincy. Widzisz roznice miedzy nimi?
może zbudujesz mu pomnik- tak jak potomkowie UPA budują Banderze ?
Jebane dalny nawet nie chce mi sie was wyjasniac. Nie widzicie roznicy miedzy nazizmem a odwracaniem swojego losu. Jasnie panowie pod sufit
Prowokator na austriackich usługach, który ma krew na rękach.
@@zawodnikmcu8579 Pańszczyznę zniesiono ,cel uświęca środki .
10:30 "grunty nie były zasiane" no to jesienią 1846 zbiory były marne. W kolejnym roku w Galicji wybuchła więc klęska głodu, tak chłopi sami siebie za głupotę pokarali. Podobno w 47-48 zmarło ok. 10% ludności Galicji. Nie zasiejesz w tym roku - w przyszłym będziesz głodny! "Według relacji tych, którzy przeżyli, chłopi chcąc zapełnić puste żołądki jedli „mieszane ze zbożem główki lnu, ciętą drobno słomę żytnią, sieczkę. Zbierano po lasach gorczycę, lebiodę i pokrzywę”. To jednak jeszcze nie wszystko. Zdesperowani ludzie sięgali również po trawę oraz koniczynę, a nawet startą na mąkę korę drzew, z której wypiekano namiastkę chleba. " Na co im było zrujnowanie 430 dworów, latanie w porach zasiewów z kosami i siekierami , by mordować wrogów austryjoków, czyli "Polskich Panów"? Ale i tak przyszli potem do dworów i panowie ...wspomagali głodujacych. Smutne dzieje dla Polaków - szlachty i chłopów, z austriackiego podpuszczenia. Chłopi zaczęli rabację w połowie lutego a dopiero po dwu miesiącach rzezi austriacy posłali wojsko do tłumienia niepokojów! Długo u nich trwało to 24-h przyzwolenie.... Podobnie kilkadziesiąt lat wcześniej Moskale spowodowali ruch hajdamacki i też ziemia spłynęła krwią, choć w wielokrotnie większym stopniu, bardziej na wschód, od czerni kozackiej. Hajdamcy , jak się ocenia zamordowali ok 200 tys osób.
Jedna tylko wieś, Borzęcin, dzisiaj ok 3846 osób. Gdy przyszedł rok 1847 w wyniku nie obsianych pól w 1846 przyszły konsekwencje chłopskiego "RÓBTA CO CHCETA":
„Na polach, ścieżkach, rowach znajdowano umarłych biednych ludzi, a nawet zwierzęta domowe i psy padłe. Jedli ludzie perz, słomę, otręby, szyszki olchowe, padali na ziemię i zwykłą trawę jedli jak bydlęta”. W 1847 r. w parafii Borzęcin zmarło 428 osób. 16 lipca zmarło 7 osób, a 21 i 22 po 6 osób. Nie była to jednak epidemia. Nigdy więcej w historii Borzęcina - nawet w czasie obydwu wojen światowych - w jednym roku nie odnotowano takiej liczby zgonów. Wpierw, przez kilka lat z rzędu nawiedzały Borzęcin powodzie, później klęski nieurodzaju, a na koniec głód i epidemia czerwonki zwanej wtedy dyzenteria. W kronice rabczańskiej parafii ks. Tomasz Zubrzycki zanotował krążącą po okolicach przepowiednię, „że tak jak tego roku przyszło nieszczęście na panów (rabacja galicyjska 1846 r. - prz. L.Kołodziejczyk), tak przyjdzie dla chłopów w roku 1847, a dla królów w 1848. Wszystko (…) zdawało się potwierdzać te słowa” - ze strony o Borzęcinie.
ja sie doczytałem 18 tys najwiecej.
@@tomaszser470 w tym czasie były wylewy rzek, deszczowo i wszystko gniło na polach. Klęska głodu nie była związana z Rabacją, natomiast mogła ją wywołać.
@@jerzycwik1904 wiem, można na stronie Borzęcina znaleźć bardzo ciekawy pdf traktujący właśnie o tym. Górska rzeka Uszwica nie była uregulowana a klęski powodziowe powodowały głód, ten zaś niezadowolenie , które perfidnie wykorzystali zaborcy austriaccy napuszczając chłopów na szlachtę. Jednak głód w 1847 zaczął się juz zimą 46/47 , czyli w sezonie zaraz po Rabacji !
Majątki zniszczone, prace polowe zdezorganizowane -reszty chyba można się domyśleć, jeśli przeprowadzić wnioskowanie.
@@JanKowalski-sl7dy a ja czytałem, ze ok 400 tys ale link wywalają.
nice
Niech obywatele Polski nie kwicza ze "Nigdy nie zapomnimy Ukraincom Wolynia". Zlo nie ma narodowosci, wyznania, koloru skory. Przykladow nienawisci i mordowania w jakiejs sprawie jest masa. Moze do kogos to w koncu dotrze.
a jak jest rewolucja to dobrze czy źle?
@@polarny6587 Tak i Nie.
Łachudra znaczy to była....
Ja też mam takie problemy zkrzykne kumplli iwyrżne może 1000 szefostwa a co Mi tam ...coś tu nie pyka historię piszą okuponci przykre
szlachta sama sobie ten los zgotowała co ciekawe kraje w których szlachta miała najmniej do gadania zazwyczaj się szybko bogaciły tak zresztą wyglądał cały zachód podczas gdy w polsce panowała szlachecka anarchia
@Meteo Fan chłop w przedrozbiorowej rzeczpospolitej był niemalże rabem myślisz że skąd się brały bunty chłopskie czy kozackie
@psamulak85Ukraina była w Koronie.
Dzisiaj też chcą ręce obcinać wystarczy poczytać komentarze pod jakąś kradzieżą jakie wieśniaki są sadystyczne
Jedno z najlepszych wydarzeń historii!
Jak rozumiesz " z najlepszych"?
@@skii555 Zarozumiała szlachta na wiele kolejnych lat zapamiętała, że jej idiotyczne wzniecanie powstań bez szans na powodzenie nie ma sensu, bo chłopstwo się za nimi ślepo nie rzuci na pewną śmierć za odpowiednik dzisiejszej kiełbasy wyborczej. Polska jako niepodległe państwo nie ma w XIX wieku nic do zaoferowania narodowi. Praca nad społeczeństwem bez walki narodowo wyzwoleńczej to najlepszy pomysł na tamte realia. Rabacja to zimny prysznic niezbędny do rozwoju tej lepszej mentalności i tępienia tej samodestruktywnej.
Widać, że fan Habsburgów. 😜
W miejscowości Lisia Góra na trasie Tarnów - Dąbrowa ponoć z racji, że jest na górze palono ogniska dające sygnał do postania. Ponoć doszło tutaj do jednego z pierwszych ataków. Przy drodze znajdowała się karczma w której schronili się przed zła pogoda powstańcy i zostali zaatakowani przez chłopstwo. Dowódca kazał złożyć broń żeby nie przelewać bratniej krwi. Oficjalnie zaprowadzono ich do Tarnowa gdzie ponoć na rynku oznajmiono, że wypłacają nagrodę za głowę a nie cała osobę. Z lokalnych legend krąży opowieść, że dokonano rzezi na miejscu a z góry po gościńcu (obecnie 73) spływała krew zabitych i ponoć dlatego w tym miejscu dochodzi do śmiertelnych wypadków drogowych.
To co w takim razie dzieło się w Smęgorzowie, bo tam to dopiero są wypadki.
A może, ta drogą jest taka kijowa?
@@BartekSychterz nie do Kijowa tylko do Tarnowa🤪 Zakręt na wieździe do LG od strony Brnia
@@zyciewlocie "kjiowa" że taka zła.
To jest cenzuralne słowo, które można wykorzystać, zamiast tego przymiotnika na na "h".
"Żydzi , na czele ich był niejaki Lewak Sztern, ze Smarzowy, który on do pomocy swych zbrodni używał, dopomagali jak wszędzie, jego ( Szeli) zamiarom silnie, w nadzieji spodziewanych zysków z rabunków, służyli mu za szpiegów, denucyantów, powierników, utrzymywali jego korrespondencye, ułatwiali jego rozkazy, do chłopów i raporta do władz.Tak przez dwa przeszło miesiące, posiadał ów łotr władze dyktatora w okolicę, daleko się ciągnącą, zagrożony jednak od własnych współwinnych z wsi, z której on jest, iż ich zdradził, uwiódł do złego, do nieszczęścia jakie ich czeka, po stracie dobrych panów, schronił się z własnej woli dla własnego bezpieczeństwa do Tarnowa, gdzie honorowo od starosty Breindla i władz był uważany i traktowany, miał wygodne mieszkanie wsród miasta, przechadzać sie publicznie, wolny, tylko dla obserwacyi miał dodanego policjanta, aby go lud miejski nie znieważył.
[...] Na domiar pogardy, bywa od urzędników cywilnych i oficerów wyższych rangą uprzejmie witany, prezentowany różnym osobom, odwiedzany i częstowany.[...] Wielkie prośby i skargi od wyższych urzędów czynione, ażeby ten zbrodniarz był ukarany, otrzymują tylko odpowiedź jak np. Od Starosty Breindl i od wice- prezydenta Guber, Łazińskiego " iż to jest niepospolity i załużony krajowi człowiek, jako zbrodniarz nie może być uważany i karany"
@@tomaszser470 właśnie też mi bliżej do tezy, że Szela to pożyteczny człek dla Austriaków. Pozbyli sie powstańców a w opinii publicznej byli zbawcami bo swolocz napędzana terrorem zaczęła sądzić się na miasta i kościoły.
To by sią teraz przydało ! Oj by się przydało teraz !
Nie zdziwi mnie jak za niedługo naprawde bedzie dochodzić do aktów przemocy wobec obecnej władzy.
To jest najgłupsze, co mogliście wymyśleć.
Do czego doprowadził podział narodu !?
Szlachta w niewielkim stopniu zaliczała chlopstwo do narodu. Podczas rabacji chłopi mówili "my nie poloki tylko cysorskie dzieci". Temat bardzo złożony, tak naprawdę dopiero od powstania styczniowego zaczęto liczyć się z chłopstwem
A to szlachta traktowała chłopów jako część narodu? 😊 Raczej nie
jakiego narodu?
Do tego doprowadził feudalizm
@@ziomekzmiasta9292 sam feudalizm to tam jeszcze nie tragedia robiłeś płaciłeś podatek, czynsz za ochrone i użytkowanie i państwo mogło się rozwijać. Największym problemem była pańszczyzna wprowadzona w XVI i wtedy zaczęły powstawać folwarki gdzie w europie zachodniej zlikwidowano pańszczyzne i skupiono się na rzemiośle przez co było zapotrzebowanie na zboże to nasza szlachta janusze biznesu uznała to za dobry pomysł i eksportowała na zachód + do tego doszło że szlachta miała władze w sejmie i wiadomo że ustawy były na korzyść arystokracji a nie większości społeczeństwa i dlatego nas rozebrali a my przez 123 lata zamiast coś robić to dalej w uparte że pańszczyzna zajebista i nawet w 1830 rząd który chciał odzyskać niepodległość i organizował powstanie listopadowe to jak część szlachty była za uwłaszczeniem to oczywiście większość osiadłej magnaterii miała wyjebane w nasz naród woleli mieć kase niż cokolwiek zmieniać
Proszę sprawdzić gdzie Pan Szela wylądował po zakończeniu mordowania.... Nie w więzieniu,a u swoich mocodawców i zamieszkał na przedmieściach Berlina.
Jakieś źródło? We wszystkich co czytałem Szela był w areszcie (otwartym) w Tarnowie, a późnej odesłany na Bukowinę.
Okropnie jednostronny materiał. Chyba jedyny taki na kanale. Szkoda bo utrwali u wielu fałszywą wizję tła tego wydarzenia jak i tzw. powstańców-niewielkiej grupki nawiedzonych-których poważani szlachcice jak i polscy oficerowie armi austriackiej nawet symbolicznie
nie poparli
Hm, starałem się przekazać kilka aspektów. Wyzyskującą szlachtę, ale było też wspomniane o dobrych panach którzy uniknęli pogromu. Było też od powstańcach-spiskowcach, który i w swych szeregach mieli zdrajców. Mówię też o żądnych krwii chłopach, nie zapominając że nie wszyscy brali udzial w mordach. No i mamy też oczywiście Austriaków, którzy przyłożyli do tego rękę.
@@nabitewnymszlaku twój kanał prezentuje wysoki poziom merytoryczny i warto może osobny materiał nagrać o chłopach, o Boguszach którzy mordowali chlopów, torturowali. I słusznie zasłużyli na śmierć. Widły i siekiera były lżejsze od krzywd które sami zadawali. Świadczą o tym źródła. Oczywiście nie chlopów którzy pisać nie umieli. Warto się zastanowić dlaczego podkrakowscy chłopi 50 lat wcześniej walczyli pod Kościuszką o Polskę i byli Polakami a tutaj już niby pozbawioną świadomości krwiożerczą tłuszcza. Warto zaznaczyć wysokość pańszczyzny i daremszczyzny. Bardzo bym prosił o taki materiał. Szlachta w tym czasie nie była szlachta znaną ogółowi z Sienkiewicza i sarmackich mitów.
Dany Szetela 😂
Sprawiedliwa kara.
polski Charles Manson
mam na nazwisko Bogusz
to masz w morde
@@viz12345 to może być przypadek że on ma tak na nazwisko (jak możesz zauważyć ja też jestem Bogusz)
:))
Nie Smarzowa, a Smarżowa ;D
Rodacy zapomnialem dodac ze PAPIEZ w podziece za odsiecz Wiedenska POBLOGOSLAWIL ROZBIORY POLSKI!
czarna zaraza grabila Polske a wzamian baje i mity. Napadnijmy na watykan ograbimy go i poblogoslawimy 🤣🤣🤣
@@PaulPaul-qe6dx Spokojnie przyjdzie czas zemsty na Zachodzie kwestia czasu
🤣🤣 Żaden papież nie panował mniej więcej 100 lat, bo tyle dzieli odsiecz wiedeńską od rozbiorów RON.
W 1683 roku, czyli w czasie odsieczy wiedeńskiej papieżem był Innocenty XI. A w czasach rozbiorów Rzeczpospolitej Obojga Narodów, papieżami byli Klemens XIV i Pius VI, ten drugi błogosławił targowicę i wychwalał Katarzynę Wielką.
Między Innocentym XI a Piusem VI było bodajże dziewięciu papieży.
Hmmm czy ludnosc UPAdlińska brala udzial w tej rzezi, mnie sie widzi ze znaczna czesc i najokrutniejsza to byli zUPAdlinizowani chlopi
Jedno z najgłupszych powstań w historii PL :(. tragedia
Dobrze ich chłopy rezlali!☠💪
*Chłop bezrolny (niestety też bezdomny- myślę o wozie Drzymały).
Co to znaczy "lezlali"?
Cóż się dziwić chłopom gawiedzi bez oglady należy spojrzeć na okrucienstwa półgłupich panów ja tu ich wine upatruje większą niż chłopów.