Potop rosyjski część druga. Zachęcam do zapoznania się z materiałami z bibliografii, gdyż moja praca zawiera tylko jakąś część informacji jaką możecie znaleźć w tych ciekawych publikacjach. *Mapy dostarczyła jak zwykle pracownia kartograficzna **www.sklep.exgeo.pl**. Tam też zakupicie mapy regionów historycznych z rabatem -15% (kod BITWY)*
Zbyt mało wiemy na temat tego okresu. Szkoda, że nasi historycy nie zrobią stosownych kwerend w archiwach niemieckich, rosyjskich, tureckich, szwedzkich, czy brytyjskich. Wiadomo, że Crommwell bardzo kibicował upadkowi Rzeczpospolitej, a początek jej upadku, tj. wybuch powstania Chmielnickiego zbiega się z jego dojściem do władzy w Anglii. Podobno za pośrednictwem banków holenderskich słał pieniądze Karolowi Gustawowi szwedzkiemu na sfinansowanie wojny z Rzeczpospolitą. Wiadomo, że kurierem i mediatorem kursującym między Sztokholmem, a Londynem był Jan Amos Komeński - nienawidzący Polski, czeski protestant, który, o ironio, w Polsce znalazł bezpieczną przystań przed prześladowaniami. Jedno jest pewne - zjednoczenie tylu państw przeciwko Rzeczpospolitej nie mogło być dziełem przypadku.
Jeszcze pod Żółtymi Wodami Chmielnicki walczył razem z Tatarami przeciwko Rzeczypospolitej, pod Ochmatowem Tatarzy byli już sojusznikami Rzeczypospolitej przeciwko Chmielnickiemu. Fakt, że cokolwiek niepewnymi, jak potwierdziły działania bitewne. Materiał jak zawsze znakomity! 😃 Pozdrawiam! 😃
@@nabitewnymszlaku Popatrz, ile się może w jedną dekadę zmienić. Znów mi się "Potop" przypomina, i Kmicic jako dowódca oddziału tatarskiego, przysłanego przez Chana na pomoc do walki ze Szwecją.
@@idiom1983 Dynamika wydarzeń była ogromna i chyba obecna historiografia nie w pełni ją oddaje. Sama Kozaczyzna Zaporoska z każdym pokoleniem, przynajmniej od czasów Dymitra "Bajdy" Wiśniowieckiego, ulegała metamorfozom, które mam wrażenie, umykały uwagi nawet ówczesnych statystów politycznych w Rzeczypospolitej.
Tak się robi politykę. Jesteś z jednymi,ale dogadujesz się z drugimi. Dzisiaj opowiadamy się po jednej stronie. "Bez apelacyjne do samego końca mojego lub jej(RP)"
ale my o tym nie możemy wiedzieć. Był u nas taki historyk co wyciągał z archiwów niemieckich listy dyplomatyczne między władcami (chyba klika Hohenzollernów) i opisując jeden z epizodów dawnej historii przedstawił właśnie jak się robi politykę. Po wydaniu książki niemiaszki przestali go wpuszczać do archiwów gdy zamierzał zbierać materiały do kolejnej.
Siemanko, filmy są świetne. Lubię je oglądać zawsze wieczorem przy herbacie. Czekam na bitwy stoczone przez Olka Wielkiego a zwłaszcza bitwę z Dareczkiem pod Gaugamellą! pozdrowienia
Ta zima była tak dotkliwa dla wojsk pod dowództwem S.R. Potockiego , że jak w liście do króla Potocki pisał "mróz jest tak silny, że gdy żołnierze sikali to mocz w locie zamarzał.
Początek małej epoki lodowcowej. Podaję się przyczynę że jednym z powodów ataku Szwedów była surowa zima i słabe plony w samej Szwecji. Zostali zmuszeni do ataku. Warto zauważyć że podobny przebieg miało inwazję Mandżurów na państwo Ming, dzięki któremu powstała nowa mandżurska Chińska dynastian Qing
Trgedia taka polityka I oddawanie miast tak waznych strata wartosci pieniadza ... katstrofa dno I wodorosty, gdzie pospolite ruszenie gdzie wezwanie do wojny z sejmu szlachta ktora by sie sprzeciwila placeniu podatkow powina byc aresztowana jako wrogowie, taki kryzys masakra az ciezko sluchac tego co sie dzialo wtedy. Towoja praca doskonala ukazujesz wielka nieudolnosc polakow z tamtych czasow
Zaczynała nam wtedy wychodzić bokiem ta cała "demokracja szlachecka" gdyby Zygmunt Waza chciał walczyć dalej podczas rokoszu Zebrzydowskiego i całkowicie zgnieść buntowników to być może udałoby mu sie wprowadzić absolutyzm i tym samym uniknąć późniejszych dziejowych tragedii...
Najlepsze jest w tym że Watykan w tym widział interes w swoich wojnach religijnych co doprowadziło do rozbiorów i co najlepsze to je uznał a Turcja nie.
@@kosa9662 Trzeba być zawsze przygotowanym na nadejście dzikich hord ze wschodu. Gdyby nie potop rosyjski Wilno byłoby jednym z największych miast 1 i 2 RzP.
@@looc3Zz Wiesz... Dzikie Hordy zalewały Polskę w rożnych czasach i ze wschodu i z północy, z południa i nawet z zachodu. W Polsce jak to już zresztą ktoś zauważył istnieje ten problem, że Polacy, w przeciwieństwie do innych -zbyt mocno wierzą we własną propagandę. To tyleż infantylne, co niebezpieczne.
@@cetus4449 Kto wierzy ten wierzy. Co nam pomoże 350 czołgów typu Ambrams skoro państwo Moskiewskie ma jeszcze 10 tys. czołgów różnego typu i produkcja nowych ruszyła pełną parą.
jak wyglada postawa obecnej ,,szlachty,, w POLIN ? JAk wyglada swiadomosc spoleczna tej republice bananowej ? Poliniacy daja si edymac w kazdy otwor DOBROWOLNIE wystarczy kosciółek i telewizorek
@@bartomiejzakrzewski7220 teraz nawet nie ma czegoś takiego jak szlachta. Każdy kto ma trochę więcej rozumu i chce coś osiągnąć wyjeżdża na zachód. Obecnie mamy rządy miernot które dla prywatnych zysków gotowe są sprzedać Polskę obcym wpływą
@@sali32123 Dzlachta, to możni pochodzenia Polskiego, naordu Polskiego od conajmniej 5 pokolen, ludnnosc rdzenna dbajaca o interes narodowy, spoleczny i krajowy ponad wlasnym, obecne Elity to 7ydzi z pozmienianymi nazwiskami i ich sługusy - zdrajcy. W niedalejkiej przyszlosci mysle ze za jakies 10 lat moze 15 bedzie to Elita Ukrainska tez z pozmienianymi nazwiskami mieniaca sie Polakami. Polski nie ma mamy tylko flage i pioseneczke. A Co do tych co uciekli na zachod za pieniadze ? co ja moge o nich powiedziec zostawili swoj kraj i ojcowizne za inne papierki i troche wiecej jedzenia na rozszarpanie kundlom i ludnosci naplywowej
Przykra ta nasza historia. Obywatele RON woleli położyć głowę pod moskalski topór niż opłacić własne wojsko. Do tego dziwi, że nie zformowano większej ilości piechoty, które była tania i bardzo potrzebna.
Piszesz nieprawdę! W tych czasach RP organizowała całkiem liczne wojska. Niestety wykruszały się one w licznych walkach z Kozakami, Tatarami, Moskalami, Szwedami, Prusakami, Siedmiogrodzianami, Turkami. RP opłacała nie tylko liczne wojska własne ale częściowo także sojusznicze np. Tatarów, Austriaków, Mołdawian. Zatem obywatele RP sowicie płacili na wojska, ale finanse to nie studnia bez dna. Najeżdzane, łupione, niszczone latami ziemie dawały co raz mniej funduszy, a więc mniej było pieniędzy na wojsko. Najazd moskiewski 1654 r rozpoczął się po 6 latach wojny domowej z Kozakami. W licznych bitwach np.pod Beresteczkiem, Batohem, Ochmatowem i wielu innych stracono bardzo wiele ofiar. Wojska PR walcząc przeciw Kozakom i Tatarom musiały szybko manewrować, a do tego znacznie lepsza była jazda. Stąd następował malejący udział artylerii i piechoty, która w razie niepowodzenia była wycinanana niemal do nogi, patrz np. Batoh. Jednak jeszcze pod Beresteczkiem piechota była liczna i odegrała ważną rolę w powstrzymaniu ataków kozackiej czerni i Tatarów. NIestety wycieńczenie wojsk wieloma walkami wymuszało na RP większe wykorzystywanie droższej, ale znacznie ruchliwszej jazdy. Stąd skupienie wysiłku na kawalerii, która nadal decydowała w bitwach o przełamaniu wroga i zwycięstwie lub szybkim odwrocie. Bardziej statyczna piechota bywała otaczana i wybijana, co zdarzało się nie raz. W takich warunkach jazda była potrzebniejsza i skuteczniejsza.
@@Aski2 Rzeczpospolita upadła przez tą cholerną szlachtę, bandę wyzyskiwaczy, próżniaków, warchołów i pijanic! Bez szlachty Polska byłaby... ...ano właśnie, że by jej nie było wcale! Przecież warstwy ludności w postaci chłopstwa i plebsu nabierały świadomości narodowej dopiero w XIXw. W rozbiorowej Polsce działo się tak w znacznej mierze wskutek cierpliwej pracy organicznej przedstawicieli ziemiaństwa, inteligencji i kościoła katolickiego, ale zjawisko było szersze i proces ten nawet w mocarstwowej Francji dojrzewał jeszcze za czasów Napoleona III. Rzeczpospolita miała ustrój republikański, co wyprzedzało swoją epokę generując szereg problemów i zagrożeń w świecie rządzonym przez despocję, absolutyzm i pierwsze korporacje o globalnym zasięgu. Jeśli naprawdę z uwagą przyjrzeć się historii, to okazuje się, że to polskiej szlachcie de facto tworzącej społeczeństwo obywatelskie i egalitarne najbardziej zależało na naprawie ustroju i ofiarnej obronie ojczyzny chociaż tak naprawdę wbrew etosowi rycerskiemu szlachty Pospolite Ruszenie było od XV stulecia jedynie niezdyscyplinowaną milicją, złożoną z masy średnich przedsiębiorców i gospodarzy. Nawet gdy takim wojskiem kierował jakiś silny autorytet lub doświadczony dowódca - to znane są jego narzekania i problemy z kierowaniem taką masą - de facto uzbrojonych cywili, a w najlepszym razie rodzajem cywilnej milicji. To właśnie Szlachta była zainteresowana trwaniem i bezpieczeństwem Rzeczypospolitej, bo to ona ją tworzyła. Król miał inną perspektywę, jeszcze inną magnaci, którzy na organizację państwa mieli inne, bardziej zgodne z duchem epoki pomysły. Magnaci, z ich koligacjami, pozycją i majątkiem, z łatwością potrafili odnajdywać się po stronie wrogów Rzeczypospolitej. Ustrój uległ degeneracji właśnie wskutek walki o władzę, którą ostatecznie wygrała magnateria, często powiązana agenturalnie z ościennymi mocarstwami. Nie znaczy, to, że na samej szlachcie nie ciąży odpowiedzialność za pogłębianie pewnych deformacji. Zazdrość o przywileje wpłynęła na organizację gospodarczą, społeczną i polityczną. Szlachta utworzyła niemal zamkniętą kastę, do której dopływ świeżej krwi był bardzo ograniczony. Przejawiała fobię na tle absolutum dominium, co doprowadzało do ograniczania nawet zasadnych, leżących w interesie kraju królewskich planów i ambicji. Rzeczpospolita mimo iż była mocarstwem, to była krajem pacyfistów. jednym z czynników najmocniej ograniczających mocarstwowy ekspansjonizm Rzeczypospolitej był... pacyfizm szlachty (co może zaskakiwać, bo dominuje przecież karykatura pijanego zawadiaki z szablą w garści) To były motywy, dla których szlachta, mając władzę i przywilej opodatkowywać się samodzielnie i dobrowolnie (!) tak niechętnie sięgała do sakiewki by opłacać zawodową armię. Można się rozpisywać długo i nie ma tu na to miejsca. Widzę pełno na YT i gdzie indziej pełno takich opinii, które skarykaturowałem na początku. Autorom takich komentarzy najzwyczajniej brakuje wiedzy i oczytania. Sam kiedyś myślałem podobnie, ale poznając dzieje, ustrój i charakter społeczny dawnej Rzeczypospolitej zacząłem dostrzegać prawidłowości, reguły i warunki o których nie mówi się w toku edukacji, nawet na poziomie uniwersyteckim nieczęsto, zaś historiografia jeśli odzwierciedla szeroką panoramę dziejów, to jej specjalnie nie pogłębia. (Polecam cykl Dzieje Polski prof. Andrzeja Nowaka, to chyba najbardziej ambitny projekt opisania panoramy polskiej historii od czasów zwietrzałego Jasienicy. Pisana przystępnym językiem, popularyzatorska, ale autorstwa profesjonalnego historyka-co samo w sobie, niestety, jeszcze nie stanowi oczywistej rekomendacji, bo taki A. Leszczyński też uchodzi za historyka.) Nawet nie będąc badaczem obraz przeszłości trzeba sobie samemu składać, w swej świadomości niczym puzzle, w których i tak zawsze będzie brakować licznych elementów. Człowiek nabiera wtedy pewnej pokory i coraz rzadziej formuje śmiałe, jednoznaczne oceny i opinie. Niezbędny jest w tym procesie czas, ogrom lektur oraz posiadanie wyrobionego aparatu intelektualnego, którego zdrowy, acz pozbawiony uprzedzeń, sceptycyzm jest jedną z najważniejszych części. Kogo z nas stać na coś takiego, choćby z braku czasu? Masz sporo racji, pisząc, że piechota w razie porażki często narażona była na wybicie przez wroga, Batoh jednak nie jest dobrą ilustracją. Rzeź pod Batohem zaskoczyła wszystkich, to było wydarzenie bezprecedensowe. Celem Chmielnickiego było zadbanie ciosu w splot słoneczny wojskowości Rzeczypospolitej, która opierała się na nielicznej, acz doborowej kadrze weteranów. Wymordowano tę elitarną kadrę z premedytacją, także ludzi wysokiego pochodzenia jak Marek Sobieski, brat słynnego Jana, którzy byli więcej warci żywi niż martwi...brak tej kadry mścił się długie lata, także w dobie szwedzkiej inwazji. Celem wojen jakie spadły na Rzeczpospolitą, a które zainicjowała Rebelia Chmielnickiego, była anihilacja szlacheckiego państwa w postaci jego rozbioru i zmiany stosunków własnościowych na szerokich obszarach kraju.
@@Aski2 Wydaje mi się, że piszę prawdę tak samo jak i ty napisałeś. Były okresy gdy szlachta nie skąpiła grosza, np kampania beresteczska. Problemem był brak stałych podatków na wojsko, co skutkowało zapaścią armii. Pisanie, że armia była liczna jest tylko częściową prawdą. Generalnie armia RON była bardzo nieliczna. Najlepszym przykładem niech będą walki o Inflanty w latach 1600-1609 r. Polecam poczytać o tym. Ps. Do 1648 roku, RON prowadziła wojny na peryferiach lub na terytorium wroga. Była krajem bogatym. Mimo to, szlachta nie chciała płacić podatków. To cecha , która do dziś jest nam bliska.
@@cetus4449 Napisałeś wielką epistołę, niestety mieszając prawdę z fałszem. Szlachta oczywiście nie była tak łajdacka jak ją malują niektórzy, ale nie była tak szlachetna jak ci się zdaje, ani tak pacyfistyczna. Wszak dymitriady, czy wypady w kraje naddunajskie, a nawet do Szwecji z nieba same nie spadły. Batoh też nie był ewenementem. Już wcześniej w RP wycinano nieraz pokonanych, np. wielu buntowników kozackich różnych rebeli, Bersteczko też było rzezią wielu z obozu kozackiego,,Tatarzy nieraz wycinali jasyr, gdy nie mogli z nim ujść na Krym. Chmielnicki począrkowo nie chciał zniszczyć RP, wszak uznawał władzę króla, a kolejne jego ugody nie oznaczały zerwania z RP. Jemu prędzej chodziło o uśmierzenie możnowładców, poprawę pozycji kozacczyzny i prawosławia. NIestety liczne krwawe wydarzenia unicestwiały próby porozumienia. NIenawiść była zbyt zapiekła, a to prowadziło do ruiny Ukrainy i słabnięcia RP.
Powiedział byś co było główną przyczyną tak gwałtownego upadku niemalże wszystkich miast i warowni na Litwie, kiedy przykładowo dekady wcześniej oblężenia pojedynczych twierdz jak Smoleńsk czy Psków zajmowały cały okres rocznej kampanii lub trwały nawet dłużej? Obłuda klasy rządzącej w Rzeczypospolitej? Korupcja?
Na pewno przyczynił się do tego chroniczny brak pieniędzy. Twierdze nie były modernizowane, ba nawet nie były naprawiane i niektóre z nich twierdzami były tylko z nazwy. Brak funduszy znaczył też że w zamkach były nieliczne załogi, niezdolne do długiego oporu. Świadomość braku przybycia odsieczy również nie zachęcała do walk. Były też miasta które uznawały że pod prawosławny carem nie będzie im gorzej - np Mohylew. No i jak piszesz rozprężenie klasy politycznej. Dobrym przykładem jest Smoleńsk - potężny acz nie modernizowany, z niewystarczającą nieopłacaną załogą, ze szlachtą która przechodziła do obozu wroga. W odsiecz też nie wierzono.
@@nabitewnymszlaku A w kwestii właśnie pieniędzy, biorąc pod uwagę że właśnie interesujesz się okresem, to wiesz może co było główną przyczyną jego braku? Czy Rzeczpospolita była jednak zbyt biedna? Czy albo jej finansowy potencjał ginął w szlacheckich majątkach gdzie albo się kurzył albo był marnowany na prywatne pychy? Drugie wydaje się być bardziej prawdopodobne biorąc pod uwagę jak Rosja okresu która w teorii powinna być znacząco biedniejsza była w stanie znacznie efektywniej utrzymywać twierdze gotowe bronić się przez długi czas.
@@ReichLife aparat państwowy był bardzo ułomny jeśli chodzi o egzekwowanie podatków, potrzebna była gruntowna reforma, ale jej nie przeprowadzono. Na zaciąg żołnierzy musiał zgodzić się sejm, a tu już główną rolę odgrywali magnaci i szlachta. Jak piszesz prywata i własne interesy były ważniejsze niż dobro kraju, choć wtedy inaczej rozumiano te kwestię. A jak już udalo się ustalić podatki to zebranie tej kwoty trwało długie tygodnie.
@@nabitewnymszlaku Tworzenie straży pożarnej jak pożar już wybuchł... Jak się na to spojrzy to szokiem bardziej się staje nie to że Rzeczpospolita upadła ale że przetrwała tyle przy tak zacofanym w kluczowych aspektach państwie. Jeszcze dwa mniejsze pytania mam. Czy twierdze też podchodziły pod ten sam budżet, co by oznaczało bez zgody na sejmie modernizacje (czy nawet właściwe utrzymanie) ich było niemożliwe? Dodatkowo, czy można rzucić argument że Husaria istniała w sporej części właśnie dzięki fatalnemu systemu podatkowemu, przez co było wystarczająco dużo bogatej szlachty którą było stać na uzbrojenie i konie?
@@ReichLife z twierdzami to różnie bywało. Były prywatne jak np. radziwiłłowskie Birże czy Bychów, niektórymi zajmowały się sejmiki, czy sejm; inne jeszcze były modernizowane z nadania królewskiego jak np. Jasna Góra. Husarię to można podciągnąć pod całą kawalerię. Szlachta uważała za niegodne wojowanie pieszo, dodatkowo samemu będąc liczną siłą mieli większy wpływ na króla. Obawiano się absolutyzmu zachodniego, a liczna piechota pod wodzą króla mogła być znaczną przeciwwagą dla kawalerii szlacheckiej. Między innymi dlatego też RP cierpiała na niedobór piechoty.
Pod Ochmatowem hetman popełnił błędy . Po pierwsze ze zdecydował się kontynuować bitwę w nocy. Walki nocne są bardzo ryzykowane bo trudno jest koordynować działania, powinien oszczędzać piechotę. Udało się co prawda zdobyć cześć dział ,ale za cenę wysokich strat wśród piechoty. Jego kolejnym błędem , było pozwolenie na negocjacje z Tatarami . Sytuacja mu sprzyjała wrogie wojsk anie miały zapasów. Tatarom powinien pozwolić łupić Bracławszczyzne w końcu tutejsza ludność była lojalna wobec Chmielnickiego. A Tatarzy nie pierwszy raz byli skłonni do zdrady, pokazała tak sytuacja w 1649 roku pod Zborowem. W rezultacie nie zniszczył wrogich sił ,a wróg nie bardzo osłabł. Potem siły Korony jeszcze osłabły i były łatwym celem dla Tatarów. Jeśli chodzi o Janusza Radziwiłła, to zaczynał w miarę dobrze cześć sił wroga , pokonał. Ale niepotrzebnie oblegał dalej Mohylew lepiej by było zostawić cześć sił do oblegania i skupić się na wrogich siłach . Kolejnym błędem było zostawienie armii bez jednolitego dowództwa. Jeśli zaś chodzi o Wilno skoro nie miał możliwości obrony miasta powinien wywieźć bogactwa z miasta, ludność wypędzić. A same miasto podpalić solidnie, żeby wróg wiedział ze jest gotów stosować taktykę spalonej ziemi. W końcu lepiej że by wojska carskie nie zdobyły jego bogactw. Co do przejścia na stronę Szwedów , on nie tylko zdradził jak starosta jaworski Jan Sobieski ale postanowił zostać Wielkim Księciem Litewskim i zerwać Koroną!
Tyle się mówi o honorze rycerzy polskich ale jak słucha się co robili z ludnością cywilną to rzygać mi się chce. Takie były czasy ale to nic innego jak zbrodnie wojenne
Rebelia Chmielnickiego rozpętała piekło. Kozacy z Czernią mordowali Lachów i rzymski kler na potęgę , a co robili z Żydami można przeczytać w relacji Natana Hannowera. Ruskie chłopstwo Chmiel traktował jako żywą faszynę do zasypywania fos obleganego Zbaraża, lub używał go w charakterze żywej waluty, jaką opłacał sojusz z Tatarami, którzy hulali po Ukrainie, Podolu, Wołyniu i Rusi Czerwonej jak od czasów Batu Chana nie bywało. Zresztą na Jasyr łatwo pozwalał Tatarom także polski monarcha, jako iż był to niezbywalny dla Ordyńców warunek sojuszu. Wreszcie Batoh, wydarzenie bezprecedensowe nawet w ówczesnym, bezlitosnym świecie. Polskie ekspedycje karne dopełniają obrazu zniszczenia. Czarnieckiemu Kozacy w rzezi batoskiej zamordowali brata, bratanka i szwagra. Pacyfikacja ukrainnych województw niewątpliwie miała dla niego charakter osobistej zemsty. Spustoszeniom jednak nie koniec, bo nadejdą kolejne wojny z Moskalami i Turkami. Nie kto inny jak Kara Mustafa będzie ze zdobytego Humania wysyłał Sułtanowi na dowód swoich triumfów wypchane słomą skóry zdarte z ofiar. Charakterystyczna jest jako swoista ilustracja epoki Chmielnickiego historia relacji jego synalka Jurija z sutenerem Orunem, handlarzem żywym towarem. Rebelia Chmielnickiego wyludniła i zniszczyła Ukrainę do tego stopnia, że demograficzne straty zostały wyrównane dopiero w XIX wieku. Nie muszę chyba dodawać, że sama w sobie niszczycielska Rebelia Chmielnickiego zainicjowała łańcuch pozostałych katastrof, które spadły na Rzeczpospolitą. Wilno przed najazdem cara Aleksego liczyło 45tys ludzi, a po najeździe dopiero po 50 latach przekroczyło liczbę 5 tys. mieszkańców...Niektórzy badacze szacują, że Rzeczpospolita w wojnach, ludobójstwie oraz ich skutkach w postaci głodu, zarazy i strat terytorialnych mogła utracić nawet 2/3 swojej populacji. Aż dziw, że to państwo przetrwało katastrofę XVII wieku zdoławszy swych wrogów skutecznie bić i przetrwało kolejne stulecie, niestety nie odzyskując już utraconej pozycji, ani potencjału. Jeśli tak żywe budzi w Tobie emocje odkrycie faktu, że Polacy dopuszczali się w swych dziejach rozmaitych łajdactw, to "pociesz się", że zbrodnia jest córką każdej z wojen. Hetman Tarnowski obiecał załodze obleganego Staroduba, że daruje im życie jeśli się poddadzą. Ale danego Moskalom słowa cynicznie nie dotrzymał, a później wiarołomstwo miało ciążyć mu na sumieniu i po latach budzić ze snu. Wiesz co robili Polacy w pacyfikowanej przez Napoleona Hiszpanii, np. podczas oblężenia Saragossy? Dlaczego Hiszpanie nazywali wtedy polskich szwoleżerów "los infernos picadores" i ...co z nimi robili, gdy ich dostawali w swe ręce? Nawet we wrześniu '39 w tej wojnie obronnej i sprawiedliwej, pełnej krwawych zbrodni niemieckich, sowieckich i ukraińskich na polskich jeńcach, zdarzył się incydent w Stopnicy, gdzie polscy żołnierze prawdopodobnie rozstrzelali niemieckich jeńców. Jednak masakra, czy zbrodnia, jakkolwiek godne potępienia, a popełniane pod wpływem nienawistnego afektu, żądzy łupu, spisku czy bitewnego szału to jeszcze nie jest zaplanowane i świadomie realizowane ludobójstwo, którego charakter zaczęto definiować dopiero niedawno, po koszmarze II Wojny Światowej.
To była potęga , walczyć przeciw Szwedom, Rusom, Ukrainie i Turcji, Węgrom naraz i obronić Rzeczpospolita. Czekam na wyprawę pavyfikacyjna Hetmana Czernieckiego na Ukrainę po której kozactwo przestało już być zagrożeniem dla Rzeczpospolitej.
@@sebastiangoabek2860 Wystarczyło sie skumać z Turasami, oni chcieli sie z nami ,,zaprzyjaznic,, bo wiedzieli ze 20 tys polakow dojdzie pod moskwe w 2 tygodnie albo zdobedzie sztokholm 3 tygodnie. W ten sposob uniknelibysmy ostrej rzezi z Imperium Osmanskim najwieksza owczesna potega, potyczek z tatarami i pustozenia poludniowo wschodnich kresow z ludzi, a Turcy zajmowali by Ruskich. Ale nieeee kurwaaa bo pierdoleni Jezuici z kościółkiem katolickim wyprali łby Polakom i obie ogłosili mur chrescijnski dla Europy a banda zjebow na to poszła. Polaczki nei kumaja o co chodzi w Geo-polityce i politce jako takiej i trwa to do dzisiaj, pokazuje to dobitnie 2 lata terroru króla Davida19 i obecna sytuacja na wschodzie gdzie zajadły wrog i ludobojca Polakow zostal przesiedlony w nasze granice w liczbie 8-10 mln i suto uposażony za nasze pieniadze przy aplauzie tych odmóżdzonych Ciot koscielno telewizyjnych
@@bartomiejzakrzewski7220 Masz 100% Racji. Historia niczego nas nie nauczyła znów z napolenem chcemy podbić wschód. A wystarczyło by iść po swoje. Czy ta głupota to już tak zawsze z Rzeczpospolita będzie.?
@@sebastiangoabek2860 Hahahahah Jakim Napoleonem, jestesmy dalej w stanie wojny z Niemcami(nie zostal podpisany zaden traktat pokojowy) poddal sie tylko Wehrmaht, Niemiaszki wiedza, ze POLIN to taki tymczasowy projekt a ziemie odzyskane czyli prusy, slask i branderburgia wschodnia(pomorze szczecinskie) sa ich wlasnoscia o ktora sie upomna jak Polska bedzie orana. Po drugie jaki NApoleon ? Jankesi to niby Napoleon, Napoleonowi zalezalo na silnej Polsce nawet jeli mialaby bycmarionetkowa bo zajmowala Ruskich na dlugi czas a mozenawet bylaby w stanie sie przeciwstawic ruskim, Prusy I austria z problemami Wloskim i Osmanskim nei byla w stanei zagrozic Cesartwu. Jankesi maja w dupie Polske i Polaczkow bo to kolonia do wydobywanai zasobow i taniej sily roboczej dla Unii. Zdrajcow sie wiesza na nablizszym drzewie a nie ad ktory trwa kilka lat, do tego jak swoj (7yd 7yda) swojego ma sadzic ?
@@arturwojcieski5042 Masz cały akapit: "W tym czasie *siły koronne* rozpoczęły kontrofensywę na południu kraju. Ponad 20 tysięczna *armia pod wodzą Stanisława Potockiego* zmierzała na Bracławszczyznę, a pierwszym zamkiem jaki przyszło jej obijać był ten znajdujący się w Buszy. Mimo, że posiadał on liczny garnizon to dzięki szturmowi *oddziałów pod wodzą Stefana Czarnieckiego* udało się wedrzeć do miasta. Atakowi towarzyszył ogromny pożar trawiący zabudowania, a podczas walk *żołnierze RP* nie oszczędzali nawet bezbronnych. Wkrótce też natarcie zamieniło się w rzeź, a uczestnik tamtych wydarzeń pisał, że w Buszy wymordowano łącznie 16k ludzi" Jeśli nie wiadomo kto wymordował to na prawdę trzeba mieć problemy ze zrozumieniem.
Zastanawia mnie jedno na co nam ci tatarzy skoro oni nas łupili, rozumiem wpuscic ich tylko na zaporoze to by mialo sens. Ale nie w glab polski pozatym trzymalbym ich jak zapasowe sily z mniejszymi polskimi tylko poto by szchowac Chmiela a nie z nim walczyc a druga glowna armia powinna rozbijac kozaków.
@@cetus4449 on lubi byc demoludem i rozmywa sie nawale ideologicznym marksistowskiej rewolucji z zachodu, ktora tak ceni ,,roznorodnosc biologiczna w narodach,, jawnie i wprost doprowadzajac w ciagu 20-30 lat do zagłady tychże. Obecnie mamy 8-10 mln obcego i wrogiego nam kulturowo elementu z Siczy, jak mysliz ile potrwa zanim bedzie tutaj kolejny wołyn ?
kolejny swietny material dajcie chlopakowi subika niech sie rozwija, widac ze to lubii !!! a nam przybedzie wiecej odcinkow !! SUB nic nie kosztuje !!! pozdrawiam milego weekendu !!!
Potop rosyjski część druga. Zachęcam do zapoznania się z materiałami z bibliografii, gdyż moja praca zawiera tylko jakąś część informacji jaką możecie znaleźć w tych ciekawych publikacjach. *Mapy dostarczyła jak zwykle pracownia kartograficzna **www.sklep.exgeo.pl**. Tam też zakupicie mapy regionów historycznych z rabatem -15% (kod BITWY)*
Kto czekał na ten odcinek niech da łapkę w górę ogólnie odcinek fajny
Absolutnie tragiczny okres w dziejach Rzeczpospolitej
I trwa do dzś
Zbyt mało wiemy na temat tego okresu. Szkoda, że nasi historycy nie zrobią stosownych kwerend w archiwach niemieckich, rosyjskich, tureckich, szwedzkich, czy brytyjskich. Wiadomo, że Crommwell bardzo kibicował upadkowi Rzeczpospolitej, a początek jej upadku, tj. wybuch powstania Chmielnickiego zbiega się z jego dojściem do władzy w Anglii. Podobno za pośrednictwem banków holenderskich słał pieniądze Karolowi Gustawowi szwedzkiemu na sfinansowanie wojny z Rzeczpospolitą. Wiadomo, że kurierem i mediatorem kursującym między Sztokholmem, a Londynem był Jan Amos Komeński - nienawidzący Polski, czeski protestant, który, o ironio, w Polsce znalazł bezpieczną przystań przed prześladowaniami. Jedno jest pewne - zjednoczenie tylu państw przeciwko Rzeczpospolitej nie mogło być dziełem przypadku.
Jeszcze pod Żółtymi Wodami Chmielnicki walczył razem z Tatarami przeciwko Rzeczypospolitej, pod Ochmatowem Tatarzy byli już sojusznikami Rzeczypospolitej przeciwko Chmielnickiemu. Fakt, że cokolwiek niepewnymi, jak potwierdziły działania bitewne. Materiał jak zawsze znakomity! 😃 Pozdrawiam! 😃
A w 1644 RP z kozakami biła Tatarów pod tym samym Ochmatowem
@@nabitewnymszlaku Popatrz, ile się może w jedną dekadę zmienić. Znów mi się "Potop" przypomina, i Kmicic jako dowódca oddziału tatarskiego, przysłanego przez Chana na pomoc do walki ze Szwecją.
@@idiom1983 Dynamika wydarzeń była ogromna i chyba obecna historiografia nie w pełni ją oddaje. Sama Kozaczyzna Zaporoska z każdym pokoleniem, przynajmniej od czasów Dymitra "Bajdy" Wiśniowieckiego, ulegała metamorfozom, które mam wrażenie, umykały uwagi nawet ówczesnych statystów politycznych w Rzeczypospolitej.
Tak się robi politykę. Jesteś z jednymi,ale dogadujesz się z drugimi.
Dzisiaj opowiadamy się po jednej stronie. "Bez apelacyjne do samego końca mojego lub jej(RP)"
ale my o tym nie możemy wiedzieć. Był u nas taki historyk co wyciągał z archiwów niemieckich listy dyplomatyczne między władcami (chyba klika Hohenzollernów) i opisując jeden z epizodów dawnej historii przedstawił właśnie jak się robi politykę. Po wydaniu książki niemiaszki przestali go wpuszczać do archiwów gdy zamierzał zbierać materiały do kolejnej.
@@ortalionowywiesaw9455 o którym to historyku mowa
Siemanko, filmy są świetne. Lubię je oglądać zawsze wieczorem przy herbacie.
Czekam na bitwy stoczone przez Olka Wielkiego a zwłaszcza bitwę z Dareczkiem pod Gaugamellą!
pozdrowienia
Uwielbiam Twoje filmy. Pozdrawiam serdecznie.
smutne czasy ,ale materiał super :) pozdrawiam i z niecierpliwością czekam na więcej
Nie mogę się doczekać!
Ale czekałem, i się doczekałem. Kocham słuchać o potopie rosyjskim choć to smutny temat...
Jak zwykle klasa :) 👌
Fajny fim. Mapa bitwy pierwsza klasa!
Pięknie robisz te materiały.
Jak zwykle świetny odcinek
Bardzo dobry materiał. Na czasie. Bardzo dobry.
Na czasie? A w jaki sposób?
17 wiek, dzięki za kolejny zacny odcinek👍
Kolejna Bitwa pod Ochmatowem 😀😎,już wiem że warto to obejrzeć (przynajmniej 10 razy 😆)
Super materiał. Dziękuje ;)
Bardzo ciekawy materiał.
Piękne filmy robisz
Świetna robota 👍
Świetny materiał
Uwielbiam twoja twórczość
Dla zasięgu :)
Zaraz po powiadomieniu wszedłem a tu 4 min już leci.
dziękuję.
Ta zima była tak dotkliwa dla wojsk pod dowództwem S.R. Potockiego , że jak w liście do króla Potocki pisał "mróz jest tak silny, że gdy żołnierze sikali to mocz w locie zamarzał.
I że nie dało napić się wody bez pokrawienia sobie ust, a broń przymarzała do dłoni
zima dla wszystkich jednaka
@@andrzejlasek7927 a jednak co innego się bronić, a co innego atakować
Początek małej epoki lodowcowej. Podaję się przyczynę że jednym z powodów ataku Szwedów była surowa zima i słabe plony w samej Szwecji. Zostali zmuszeni do ataku. Warto zauważyć że podobny przebieg miało inwazję Mandżurów na państwo Ming, dzięki któremu powstała nowa mandżurska Chińska dynastian Qing
@@nabitewnymszlaku. Bez urazy ale to jest prawda.Nie robię sobie żartów.Mam taki list umieszczony w jednej z książek historycznych .
Trgedia taka polityka I oddawanie miast tak waznych strata wartosci pieniadza ... katstrofa dno I wodorosty, gdzie pospolite ruszenie gdzie wezwanie do wojny z sejmu szlachta ktora by sie sprzeciwila placeniu podatkow powina byc aresztowana jako wrogowie, taki kryzys masakra az ciezko sluchac tego co sie dzialo wtedy. Towoja praca doskonala ukazujesz wielka nieudolnosc polakow z tamtych czasow
Zaczynała nam wtedy wychodzić bokiem ta cała "demokracja szlachecka" gdyby Zygmunt Waza chciał walczyć dalej podczas rokoszu Zebrzydowskiego i całkowicie zgnieść buntowników to być może udałoby mu sie wprowadzić absolutyzm i tym samym uniknąć późniejszych dziejowych tragedii...
Najlepsze jest w tym że Watykan w tym widział interes w swoich wojnach religijnych co doprowadziło do rozbiorów i co najlepsze to je uznał a Turcja nie.
K KATOLLICKI ZAWSZE DZIALAL WBREW Rz P😊😊
A może jakaś bitwa z Rzymu? Chętnie bym zobaczył bitwę pod Alezją. Film oczywiście bardzo dobry 😁
i tak do dziś
..smuta i smuta.
bez przesady
Oj działo się. Szkoda tylko Wilna i jego mieszkańców.
Wilno miało ~50k mieszkańców wtedy, po spaleniu miasta zostało ok 2k.
Duże znaczenie miała też klęska głodu, która wystąpiła w następnych latach.
@@kosa9662 Trzeba być zawsze przygotowanym na nadejście dzikich hord ze wschodu. Gdyby nie potop rosyjski Wilno byłoby jednym z największych miast 1 i 2 RzP.
@@looc3Zz Wiesz... Dzikie Hordy zalewały Polskę w rożnych czasach i ze wschodu i z północy, z południa i nawet z zachodu. W Polsce jak to już zresztą ktoś zauważył istnieje ten problem, że Polacy, w przeciwieństwie do innych -zbyt mocno wierzą we własną propagandę. To tyleż infantylne, co niebezpieczne.
@@cetus4449 Kto wierzy ten wierzy. Co nam pomoże 350 czołgów typu Ambrams skoro państwo Moskiewskie ma jeszcze 10 tys. czołgów różnego typu i produkcja nowych ruszyła pełną parą.
Straszne lata dla Rzeczpospolitej. Rozgardiasz w całym państwie panował niewyobrażalny. O mało już wtedy nie skończyło się unicestwieniem korony.
Co rozumiesz pisząc -- ... nie skończyło się unicestwieniem korony?
OLMA von Sankt Gallen
Bardzo ciekawie opowiadasz jak i pokazujesz bitwy
Pozdrawiam.
Ciekawe to, ale wielki żal, że takie spustoszenie zniszczyło nasz kraj bezpowrotnie..
chore czasy
postawa polskiej szlachty w tamtych czasach była iście żałosna
jak wyglada postawa obecnej ,,szlachty,, w POLIN ? JAk wyglada swiadomosc spoleczna tej republice bananowej ? Poliniacy daja si edymac w kazdy otwor DOBROWOLNIE wystarczy kosciółek i telewizorek
@@bartomiejzakrzewski7220 teraz nawet nie ma czegoś takiego jak szlachta. Każdy kto ma trochę więcej rozumu i chce coś osiągnąć wyjeżdża na zachód. Obecnie mamy rządy miernot które dla prywatnych zysków gotowe są sprzedać Polskę obcym wpływą
@@sali32123 Dzlachta, to możni pochodzenia Polskiego, naordu Polskiego od conajmniej 5 pokolen, ludnnosc rdzenna dbajaca o interes narodowy, spoleczny i krajowy ponad wlasnym, obecne Elity to 7ydzi z pozmienianymi nazwiskami i ich sługusy - zdrajcy. W niedalejkiej przyszlosci mysle ze za jakies 10 lat moze 15 bedzie to Elita Ukrainska tez z pozmienianymi nazwiskami mieniaca sie Polakami. Polski nie ma mamy tylko flage i pioseneczke. A Co do tych co uciekli na zachod za pieniadze ? co ja moge o nich powiedziec zostawili swoj kraj i ojcowizne za inne papierki i troche wiecej jedzenia na rozszarpanie kundlom i ludnosci naplywowej
Przykra ta nasza historia. Obywatele RON woleli położyć głowę pod moskalski topór niż opłacić własne wojsko. Do tego dziwi, że nie zformowano większej ilości piechoty, które była tania i bardzo potrzebna.
Dziwne ale prawdziwe realia państwa sejmowej szlachtokracji
Piszesz nieprawdę! W tych czasach RP organizowała całkiem liczne wojska. Niestety wykruszały się one w licznych walkach z Kozakami, Tatarami, Moskalami, Szwedami, Prusakami, Siedmiogrodzianami, Turkami. RP opłacała nie tylko liczne wojska własne ale częściowo także sojusznicze np. Tatarów, Austriaków, Mołdawian. Zatem obywatele RP sowicie płacili na wojska, ale finanse to nie studnia bez dna. Najeżdzane, łupione, niszczone latami ziemie dawały co raz mniej funduszy, a więc mniej było pieniędzy na wojsko.
Najazd moskiewski 1654 r rozpoczął się po 6 latach wojny domowej z Kozakami. W licznych bitwach np.pod Beresteczkiem, Batohem, Ochmatowem i wielu innych stracono bardzo wiele ofiar. Wojska PR walcząc przeciw Kozakom i Tatarom musiały szybko manewrować, a do tego znacznie lepsza była jazda. Stąd następował malejący udział artylerii i piechoty, która w razie niepowodzenia była wycinanana niemal do nogi, patrz np. Batoh. Jednak jeszcze pod Beresteczkiem piechota była liczna i odegrała ważną rolę w powstrzymaniu ataków kozackiej czerni i Tatarów. NIestety wycieńczenie wojsk wieloma walkami wymuszało na RP większe wykorzystywanie droższej, ale znacznie ruchliwszej jazdy. Stąd skupienie wysiłku na kawalerii, która nadal decydowała w bitwach o przełamaniu wroga i zwycięstwie lub szybkim odwrocie. Bardziej statyczna piechota bywała otaczana i wybijana, co zdarzało się nie raz. W takich warunkach jazda była potrzebniejsza i skuteczniejsza.
@@Aski2 Rzeczpospolita upadła przez tą cholerną szlachtę, bandę wyzyskiwaczy, próżniaków, warchołów i pijanic! Bez szlachty Polska byłaby...
...ano właśnie, że by jej nie było wcale! Przecież warstwy ludności w postaci chłopstwa i plebsu nabierały świadomości narodowej dopiero w XIXw. W rozbiorowej Polsce działo się tak w znacznej mierze wskutek cierpliwej pracy organicznej przedstawicieli ziemiaństwa, inteligencji i kościoła katolickiego, ale zjawisko było szersze i proces ten nawet w mocarstwowej Francji dojrzewał jeszcze za czasów Napoleona III. Rzeczpospolita miała ustrój republikański, co wyprzedzało swoją epokę generując szereg problemów i zagrożeń w świecie rządzonym przez despocję, absolutyzm i pierwsze korporacje o globalnym zasięgu. Jeśli naprawdę z uwagą przyjrzeć się historii, to okazuje się, że to polskiej szlachcie de facto tworzącej społeczeństwo obywatelskie i egalitarne najbardziej zależało na naprawie ustroju i ofiarnej obronie ojczyzny chociaż tak naprawdę wbrew etosowi rycerskiemu szlachty Pospolite Ruszenie było od XV stulecia jedynie niezdyscyplinowaną milicją, złożoną z masy średnich przedsiębiorców i gospodarzy. Nawet gdy takim wojskiem kierował jakiś silny autorytet lub doświadczony dowódca - to znane są jego narzekania i problemy z kierowaniem taką masą - de facto uzbrojonych cywili, a w najlepszym razie rodzajem cywilnej milicji. To właśnie Szlachta była zainteresowana trwaniem i bezpieczeństwem Rzeczypospolitej, bo to ona ją tworzyła. Król miał inną perspektywę, jeszcze inną magnaci, którzy na organizację państwa mieli inne, bardziej zgodne z duchem epoki pomysły. Magnaci, z ich koligacjami, pozycją i majątkiem, z łatwością potrafili odnajdywać się po stronie wrogów Rzeczypospolitej. Ustrój uległ degeneracji właśnie wskutek walki o władzę, którą ostatecznie wygrała magnateria, często powiązana agenturalnie z ościennymi mocarstwami. Nie znaczy, to, że na samej szlachcie nie ciąży odpowiedzialność za pogłębianie pewnych deformacji. Zazdrość o przywileje wpłynęła na organizację gospodarczą, społeczną i polityczną. Szlachta utworzyła niemal zamkniętą kastę, do której dopływ świeżej krwi był bardzo ograniczony. Przejawiała fobię na tle absolutum dominium, co doprowadzało do ograniczania nawet zasadnych, leżących w interesie kraju królewskich planów i ambicji. Rzeczpospolita mimo iż była mocarstwem, to była krajem pacyfistów. jednym z czynników najmocniej ograniczających mocarstwowy ekspansjonizm Rzeczypospolitej był... pacyfizm szlachty (co może zaskakiwać, bo dominuje przecież karykatura pijanego zawadiaki z szablą w garści) To były motywy, dla których szlachta, mając władzę i przywilej opodatkowywać się samodzielnie i dobrowolnie (!) tak niechętnie sięgała do sakiewki by opłacać zawodową armię. Można się rozpisywać długo i nie ma tu na to miejsca.
Widzę pełno na YT i gdzie indziej pełno takich opinii, które skarykaturowałem na początku. Autorom takich komentarzy najzwyczajniej brakuje wiedzy i oczytania. Sam kiedyś myślałem podobnie, ale poznając dzieje, ustrój i charakter społeczny dawnej Rzeczypospolitej zacząłem dostrzegać prawidłowości, reguły i warunki o których nie mówi się w toku edukacji, nawet na poziomie uniwersyteckim nieczęsto, zaś historiografia jeśli odzwierciedla szeroką panoramę dziejów, to jej specjalnie nie pogłębia. (Polecam cykl Dzieje Polski prof. Andrzeja Nowaka, to chyba najbardziej ambitny projekt opisania panoramy polskiej historii od czasów zwietrzałego Jasienicy. Pisana przystępnym językiem, popularyzatorska, ale autorstwa profesjonalnego historyka-co samo w sobie, niestety, jeszcze nie stanowi oczywistej rekomendacji, bo taki A. Leszczyński też uchodzi za historyka.)
Nawet nie będąc badaczem obraz przeszłości trzeba sobie samemu składać, w swej świadomości niczym puzzle, w których i tak zawsze będzie brakować licznych elementów. Człowiek nabiera wtedy pewnej pokory i coraz rzadziej formuje śmiałe, jednoznaczne oceny i opinie. Niezbędny jest w tym procesie czas, ogrom lektur oraz posiadanie wyrobionego aparatu intelektualnego, którego zdrowy, acz pozbawiony uprzedzeń, sceptycyzm jest jedną z najważniejszych części. Kogo z nas stać na coś takiego, choćby z braku czasu?
Masz sporo racji, pisząc, że piechota w razie porażki często narażona była na wybicie przez wroga, Batoh jednak nie jest dobrą ilustracją. Rzeź pod Batohem zaskoczyła wszystkich, to było wydarzenie bezprecedensowe. Celem Chmielnickiego było zadbanie ciosu w splot słoneczny wojskowości Rzeczypospolitej, która opierała się na nielicznej, acz doborowej kadrze weteranów. Wymordowano tę elitarną kadrę z premedytacją, także ludzi wysokiego pochodzenia jak Marek Sobieski, brat słynnego Jana, którzy byli więcej warci żywi niż martwi...brak tej kadry mścił się długie lata, także w dobie szwedzkiej inwazji.
Celem wojen jakie spadły na Rzeczpospolitą, a które zainicjowała Rebelia Chmielnickiego, była anihilacja szlacheckiego państwa w postaci jego rozbioru i zmiany stosunków własnościowych na szerokich obszarach kraju.
@@Aski2 Wydaje mi się, że piszę prawdę tak samo jak i ty napisałeś. Były okresy gdy szlachta nie skąpiła grosza, np kampania beresteczska. Problemem był brak stałych podatków na wojsko, co skutkowało zapaścią armii. Pisanie, że armia była liczna jest tylko częściową prawdą. Generalnie armia RON była bardzo nieliczna. Najlepszym przykładem niech będą walki o Inflanty w latach 1600-1609 r. Polecam poczytać o tym. Ps. Do 1648 roku, RON prowadziła wojny na peryferiach lub na terytorium wroga. Była krajem bogatym. Mimo to, szlachta nie chciała płacić podatków. To cecha , która do dziś jest nam bliska.
@@cetus4449 Napisałeś wielką epistołę, niestety mieszając prawdę z fałszem. Szlachta oczywiście nie była tak łajdacka jak ją malują niektórzy, ale nie była tak szlachetna jak ci się zdaje, ani tak pacyfistyczna. Wszak dymitriady, czy wypady w kraje naddunajskie, a nawet do Szwecji z nieba same nie spadły. Batoh też nie był ewenementem. Już wcześniej w RP wycinano nieraz pokonanych, np. wielu buntowników kozackich różnych rebeli, Bersteczko też było rzezią wielu z obozu kozackiego,,Tatarzy nieraz wycinali jasyr, gdy nie mogli z nim ujść na Krym. Chmielnicki począrkowo nie chciał zniszczyć RP, wszak uznawał władzę króla, a kolejne jego ugody nie oznaczały zerwania z RP. Jemu prędzej chodziło o uśmierzenie możnowładców, poprawę pozycji kozacczyzny i prawosławia. NIestety liczne krwawe wydarzenia unicestwiały próby porozumienia. NIenawiść była zbyt zapiekła, a to prowadziło do ruiny Ukrainy i słabnięcia RP.
Powiedział byś co było główną przyczyną tak gwałtownego upadku niemalże wszystkich miast i warowni na Litwie, kiedy przykładowo dekady wcześniej oblężenia pojedynczych twierdz jak Smoleńsk czy Psków zajmowały cały okres rocznej kampanii lub trwały nawet dłużej? Obłuda klasy rządzącej w Rzeczypospolitej? Korupcja?
Na pewno przyczynił się do tego chroniczny brak pieniędzy. Twierdze nie były modernizowane, ba nawet nie były naprawiane i niektóre z nich twierdzami były tylko z nazwy. Brak funduszy znaczył też że w zamkach były nieliczne załogi, niezdolne do długiego oporu. Świadomość braku przybycia odsieczy również nie zachęcała do walk. Były też miasta które uznawały że pod prawosławny carem nie będzie im gorzej - np Mohylew. No i jak piszesz rozprężenie klasy politycznej.
Dobrym przykładem jest Smoleńsk - potężny acz nie modernizowany, z niewystarczającą nieopłacaną załogą, ze szlachtą która przechodziła do obozu wroga. W odsiecz też nie wierzono.
@@nabitewnymszlaku A w kwestii właśnie pieniędzy, biorąc pod uwagę że właśnie interesujesz się okresem, to wiesz może co było główną przyczyną jego braku? Czy Rzeczpospolita była jednak zbyt biedna? Czy albo jej finansowy potencjał ginął w szlacheckich majątkach gdzie albo się kurzył albo był marnowany na prywatne pychy? Drugie wydaje się być bardziej prawdopodobne biorąc pod uwagę jak Rosja okresu która w teorii powinna być znacząco biedniejsza była w stanie znacznie efektywniej utrzymywać twierdze gotowe bronić się przez długi czas.
@@ReichLife aparat państwowy był bardzo ułomny jeśli chodzi o egzekwowanie podatków, potrzebna była gruntowna reforma, ale jej nie przeprowadzono. Na zaciąg żołnierzy musiał zgodzić się sejm, a tu już główną rolę odgrywali magnaci i szlachta. Jak piszesz prywata i własne interesy były ważniejsze niż dobro kraju, choć wtedy inaczej rozumiano te kwestię. A jak już udalo się ustalić podatki to zebranie tej kwoty trwało długie tygodnie.
@@nabitewnymszlaku Tworzenie straży pożarnej jak pożar już wybuchł... Jak się na to spojrzy to szokiem bardziej się staje nie to że Rzeczpospolita upadła ale że przetrwała tyle przy tak zacofanym w kluczowych aspektach państwie. Jeszcze dwa mniejsze pytania mam. Czy twierdze też podchodziły pod ten sam budżet, co by oznaczało bez zgody na sejmie modernizacje (czy nawet właściwe utrzymanie) ich było niemożliwe? Dodatkowo, czy można rzucić argument że Husaria istniała w sporej części właśnie dzięki fatalnemu systemu podatkowemu, przez co było wystarczająco dużo bogatej szlachty którą było stać na uzbrojenie i konie?
@@ReichLife z twierdzami to różnie bywało. Były prywatne jak np. radziwiłłowskie Birże czy Bychów, niektórymi zajmowały się sejmiki, czy sejm; inne jeszcze były modernizowane z nadania królewskiego jak np. Jasna Góra.
Husarię to można podciągnąć pod całą kawalerię. Szlachta uważała za niegodne wojowanie pieszo, dodatkowo samemu będąc liczną siłą mieli większy wpływ na króla. Obawiano się absolutyzmu zachodniego, a liczna piechota pod wodzą króla mogła być znaczną przeciwwagą dla kawalerii szlacheckiej. Między innymi dlatego też RP cierpiała na niedobór piechoty.
Polacy sami grabili i mordowali oraz pozwalali to samo robić Tatarom. Nic dziwnego że tamtejsza ludność nie była wierna Polsce.
taka to byla ta potezna rzplita... smutne
no słuchaj, była potężna ale ówczesna sytuacja zmusiła do ciągłych wojen z europejską topką którą mieliśmy dookoła. Wykrwawiliśmy się.
Jak wojsko polskie było zastraszane? Przez Tatarów?
Pod Ochmatowem hetman popełnił błędy . Po pierwsze ze zdecydował się kontynuować bitwę w nocy. Walki nocne są bardzo ryzykowane bo trudno jest koordynować działania, powinien oszczędzać piechotę. Udało się co prawda zdobyć cześć dział ,ale za cenę wysokich strat wśród piechoty. Jego kolejnym błędem , było pozwolenie na negocjacje z Tatarami . Sytuacja mu sprzyjała wrogie wojsk anie miały zapasów. Tatarom powinien pozwolić łupić Bracławszczyzne w końcu tutejsza ludność była lojalna wobec Chmielnickiego. A Tatarzy nie pierwszy raz byli skłonni do zdrady, pokazała tak sytuacja w 1649 roku pod Zborowem. W rezultacie nie zniszczył wrogich sił ,a wróg nie bardzo osłabł. Potem siły Korony jeszcze osłabły i były łatwym celem dla Tatarów. Jeśli chodzi o Janusza Radziwiłła, to zaczynał w miarę dobrze cześć sił wroga , pokonał. Ale niepotrzebnie oblegał dalej Mohylew lepiej by było zostawić cześć sił do oblegania i skupić się na wrogich siłach . Kolejnym błędem było zostawienie armii bez jednolitego dowództwa. Jeśli zaś chodzi o Wilno skoro nie miał możliwości obrony miasta powinien wywieźć bogactwa z miasta, ludność wypędzić. A same miasto podpalić solidnie, żeby wróg wiedział ze jest gotów stosować taktykę spalonej ziemi. W końcu lepiej że by wojska carskie nie zdobyły jego bogactw. Co do przejścia na stronę Szwedów , on nie tylko zdradził jak starosta jaworski Jan Sobieski ale postanowił zostać Wielkim Księciem Litewskim i zerwać Koroną!
Tyle się mówi o honorze rycerzy polskich ale jak słucha się co robili z ludnością cywilną to rzygać mi się chce. Takie były czasy ale to nic innego jak zbrodnie wojenne
Co robili i kto konkretnie? Nie podałeś żadnego przykładu nie wiadomo do czego się odnieść.
@@kobi9260 ty słuchałeś w ogóle filmu pod którym to piszesz?
@@Nieichujj słuchałem ale tam żadnych konkretów na temat tych twoich rycerzy powiedziane nie było.
Większość piechoty była cudzoziemska bo szlachta nie chciała dać broni innym stanom. Jedynie kawaleria była z Polski
Rebelia Chmielnickiego rozpętała piekło. Kozacy z Czernią mordowali Lachów i rzymski kler na potęgę , a co robili z Żydami można przeczytać w relacji Natana Hannowera. Ruskie chłopstwo Chmiel traktował jako żywą faszynę do zasypywania fos obleganego Zbaraża, lub używał go w charakterze żywej waluty, jaką opłacał sojusz z Tatarami, którzy hulali po Ukrainie, Podolu, Wołyniu i Rusi Czerwonej jak od czasów Batu Chana nie bywało. Zresztą na Jasyr łatwo pozwalał Tatarom także polski monarcha, jako iż był to niezbywalny dla Ordyńców warunek sojuszu. Wreszcie Batoh, wydarzenie bezprecedensowe nawet w ówczesnym, bezlitosnym świecie. Polskie ekspedycje karne dopełniają obrazu zniszczenia. Czarnieckiemu Kozacy w rzezi batoskiej zamordowali brata, bratanka i szwagra. Pacyfikacja ukrainnych województw niewątpliwie miała dla niego charakter osobistej zemsty.
Spustoszeniom jednak nie koniec, bo nadejdą kolejne wojny z Moskalami i Turkami. Nie kto inny jak Kara Mustafa będzie ze zdobytego Humania wysyłał Sułtanowi na dowód swoich triumfów wypchane słomą skóry zdarte z ofiar. Charakterystyczna jest jako swoista ilustracja epoki Chmielnickiego historia relacji jego synalka Jurija z sutenerem Orunem, handlarzem żywym towarem. Rebelia Chmielnickiego wyludniła i zniszczyła Ukrainę do tego stopnia, że demograficzne straty zostały wyrównane dopiero w XIX wieku.
Nie muszę chyba dodawać, że sama w sobie niszczycielska Rebelia Chmielnickiego zainicjowała łańcuch pozostałych katastrof, które spadły na Rzeczpospolitą. Wilno przed najazdem cara Aleksego liczyło 45tys ludzi, a po najeździe dopiero po 50 latach przekroczyło liczbę 5 tys. mieszkańców...Niektórzy badacze szacują, że Rzeczpospolita w wojnach, ludobójstwie oraz ich skutkach w postaci głodu, zarazy i strat terytorialnych mogła utracić nawet 2/3 swojej populacji. Aż dziw, że to państwo przetrwało katastrofę XVII wieku zdoławszy swych wrogów skutecznie bić i przetrwało kolejne stulecie, niestety nie odzyskując już utraconej pozycji, ani potencjału.
Jeśli tak żywe budzi w Tobie emocje odkrycie faktu, że Polacy dopuszczali się w swych dziejach rozmaitych łajdactw, to "pociesz się", że zbrodnia jest córką każdej z wojen. Hetman Tarnowski obiecał załodze obleganego Staroduba, że daruje im życie jeśli się poddadzą. Ale danego Moskalom słowa cynicznie nie dotrzymał, a później wiarołomstwo miało ciążyć mu na sumieniu i po latach budzić ze snu. Wiesz co robili Polacy w pacyfikowanej przez Napoleona Hiszpanii, np. podczas oblężenia Saragossy? Dlaczego Hiszpanie nazywali wtedy polskich szwoleżerów "los infernos picadores" i ...co z nimi robili, gdy ich dostawali w swe ręce? Nawet we wrześniu '39 w tej wojnie obronnej i sprawiedliwej, pełnej krwawych zbrodni niemieckich, sowieckich i ukraińskich na polskich jeńcach, zdarzył się incydent w Stopnicy, gdzie polscy żołnierze prawdopodobnie rozstrzelali niemieckich jeńców.
Jednak masakra, czy zbrodnia, jakkolwiek godne potępienia, a popełniane pod wpływem nienawistnego afektu, żądzy łupu, spisku czy bitewnego szału to jeszcze nie jest zaplanowane i świadomie realizowane ludobójstwo, którego charakter zaczęto definiować dopiero niedawno, po koszmarze II Wojny Światowej.
To była potęga , walczyć przeciw Szwedom, Rusom, Ukrainie i Turcji, Węgrom naraz i obronić Rzeczpospolita. Czekam na wyprawę pavyfikacyjna Hetmana Czernieckiego na Ukrainę po której kozactwo przestało już być zagrożeniem dla Rzeczpospolitej.
Albo i słabość, żeby doprowadzić do takiej sytuacji.
@@nabitewnymszlaku Słabość wynikła z braku konsekwencji i nie dokonczenia spraw.
@@sebastiangoabek2860 Wystarczyło sie skumać z Turasami, oni chcieli sie z nami ,,zaprzyjaznic,, bo wiedzieli ze 20 tys polakow dojdzie pod moskwe w 2 tygodnie albo zdobedzie sztokholm 3 tygodnie. W ten sposob uniknelibysmy ostrej rzezi z Imperium Osmanskim najwieksza owczesna potega, potyczek z tatarami i pustozenia poludniowo wschodnich kresow z ludzi, a Turcy zajmowali by Ruskich. Ale nieeee kurwaaa bo pierdoleni Jezuici z kościółkiem katolickim wyprali łby Polakom i obie ogłosili mur chrescijnski dla Europy a banda zjebow na to poszła. Polaczki nei kumaja o co chodzi w Geo-polityce i politce jako takiej i trwa to do dzisiaj, pokazuje to dobitnie 2 lata terroru króla Davida19 i obecna sytuacja na wschodzie gdzie zajadły wrog i ludobojca Polakow zostal przesiedlony w nasze granice w liczbie 8-10 mln i suto uposażony za nasze pieniadze przy aplauzie tych odmóżdzonych Ciot koscielno telewizyjnych
@@bartomiejzakrzewski7220 Masz 100% Racji. Historia niczego nas nie nauczyła znów z napolenem chcemy podbić wschód. A wystarczyło by iść po swoje. Czy ta głupota to już tak zawsze z Rzeczpospolita będzie.?
@@sebastiangoabek2860 Hahahahah Jakim Napoleonem, jestesmy dalej w stanie wojny z Niemcami(nie zostal podpisany zaden traktat pokojowy) poddal sie tylko Wehrmaht, Niemiaszki wiedza, ze POLIN to taki tymczasowy projekt a ziemie odzyskane czyli prusy, slask i branderburgia wschodnia(pomorze szczecinskie) sa ich wlasnoscia o ktora sie upomna jak Polska bedzie orana. Po drugie jaki NApoleon ? Jankesi to niby Napoleon, Napoleonowi zalezalo na silnej Polsce nawet jeli mialaby bycmarionetkowa bo zajmowala Ruskich na dlugi czas a mozenawet bylaby w stanie sie przeciwstawic ruskim, Prusy I austria z problemami Wloskim i Osmanskim nei byla w stanei zagrozic Cesartwu. Jankesi maja w dupie Polske i Polaczkow bo to kolonia do wydobywanai zasobow i taniej sily roboczej dla Unii. Zdrajcow sie wiesza na nablizszym drzewie a nie ad ktory trwa kilka lat, do tego jak swoj (7yd 7yda) swojego ma sadzic ?
Ależ cyrk strategiczny mieliśmy.
Prospecteder Stadt Mohilow 11.44
biedna Rzeczpospolita
"wymordowano 6 tyś bezbronnych..." - kto wymordowano?
tyś, czyli tyŚięcy?
Czego nie rozumiesz w zdaniu "po udanym szturmie [...] wymordowano 6 tysięcy bezbronnych"?
@@nabitewnymszlaku Dlaczego nie nazwać tych, którzy wymordowali?
Czy to byli nasi? ...i dlatego tak bezimiennie, bezosobowo?
@@arturwojcieski5042 Masz cały akapit: "W tym czasie *siły koronne* rozpoczęły kontrofensywę na południu kraju. Ponad 20 tysięczna *armia pod wodzą Stanisława Potockiego* zmierzała na Bracławszczyznę, a pierwszym zamkiem jaki przyszło jej obijać był ten znajdujący się w Buszy. Mimo, że posiadał on liczny garnizon to dzięki szturmowi *oddziałów pod wodzą Stefana Czarnieckiego* udało się wedrzeć do miasta. Atakowi towarzyszył ogromny pożar trawiący zabudowania, a podczas walk *żołnierze RP* nie oszczędzali nawet bezbronnych. Wkrótce też natarcie zamieniło się w rzeź, a uczestnik tamtych wydarzeń pisał, że w Buszy wymordowano łącznie 16k ludzi"
Jeśli nie wiadomo kto wymordował to na prawdę trzeba mieć problemy ze zrozumieniem.
@@nabitewnymszlaku Nasi też potrafili mordować i grabić ... nie tylko Moskale i Tatarzy .
Materiał świetny ale po nim często mam doła. Byliśmy cholernie nieudolnym krajem przez większość czasu z chwilowymi przebłyskami.
Zastanawia mnie jedno na co nam ci tatarzy skoro oni nas łupili, rozumiem wpuscic ich tylko na zaporoze to by mialo sens. Ale nie w glab polski pozatym trzymalbym ich jak zapasowe sily z mniejszymi polskimi tylko poto by szchowac Chmiela a nie z nim walczyc a druga glowna armia powinna rozbijac kozaków.
Proszę o jakieś filmy o rzeziach na Wołyniu i o tym kto je robił i dlaczego nakrayncy
Moim największym zainteresowaniem jest xvi-xvii w., a ogólnie nie wychodzę po za XIX
@@nabitewnymszlaku ok, dzięki za odpowiedź, a szkoda
@@nabitewnymszlaku I w tym Twoja siła. Koncentrujesz się na jednym okresie, ale robisz to naprawdę solidnie. Pozdrawiam!
@@nabitewnymszlaku Tak trzymać, ten kanał ma świetny styl przedindustrialny, więc niech i taki zostanie.
Co to jest jakis ukrainski Kanal ?
Narodowców i innych nacjonalistów powinno się zmuszać do oglądania tych filmów
Jeśli myślisz o polskich, to masz ich głęboko skrzywiony obraz, a w miejsce wiedzy jakieś postsowieckie uprzedzenia.
@@cetus4449 on lubi byc demoludem i rozmywa sie nawale ideologicznym marksistowskiej rewolucji z zachodu, ktora tak ceni ,,roznorodnosc biologiczna w narodach,, jawnie i wprost doprowadzajac w ciagu 20-30 lat do zagłady tychże. Obecnie mamy 8-10 mln obcego i wrogiego nam kulturowo elementu z Siczy, jak mysliz ile potrwa zanim bedzie tutaj kolejny wołyn ?
Paskudna sprawa z tym Wilnem
Najlepiej z kozakami postępował Stefan Czarniecki.
PROTESTANCKA NAWALA
kolejny swietny material
dajcie chlopakowi subika niech sie rozwija, widac ze to lubii !!!
a nam przybedzie wiecej odcinkow !! SUB nic nie kosztuje !!!
pozdrawiam milego weekendu !!!