F. Dostojewski, IDIOTA - cz. I. - KNIAŹ MYSZKIN TO IDIOTA, JURODIWYJ A MOŻE SAM CHRYSTUS?
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 29 ก.ย. 2024
- FIODOR DOSTOJEWSKI. KIM JEST BOHATER POWIEŚCI IDIOTA - TYLKO KNIAZIEM MYSZKINEM, A MOŻE JURODIWYM, TAKIM IDIOTĄ AŻ PRAWIE ŚWIĘTYM A MOŻE I SAMYM CHRYSTUSEM...
cz. I - rozważań wokół:
Fiodor Dostojewski, Idiota, w: Dzieła Wybrane, t. I, Przełożył: Jerzy Jędrzejewicz, PIW, Warszawa 1987 (1961);
Федор Михайлович Достоевский, Идиот, Роман,, Белый Город, Москва, 2011.
Przesłuchuję sobie Pana nagrania jeszcze raz przy drugiej lekturze Idioty.
Chciałbym postawić dwa pytania.
1. Gdzie można przeczytać przemyślenia (listy?) Dostojewskiego z refleksjami na temat Idioty? Powołuje się Pan na nie w tym odcinku.
2. Wiele postaci w książce (Myszkin, Rogożyn, Nastazja) ma trochę na wzór Starego Testamentu napisaną prawdę o sobie w swoim imieniu (nazwisku). Czy nie było tak że dla rosyjskiego czytelnika to musiało być trochę prymitywne, że tak wiele postaci już w momencie gdy je poznajemy jest definiowane przez imię tudzież nazwisko? Czy nie jest to zbyt prymitywne potraktowanie postaci? Postaci są wielowymiarowe, a definiowanie ich poprzez imię i nazwisko które ma na coś wskazywać raczej odciąga od tej wielowymiarowości. Tym bardziej że ma to miejsce przy wielu bohaterach.
1. Przemyślenia Dostojewskiego można odnaleźć w jego "Dziennikach pisarza". Ja korzystam z rosyjskiej wersji. Daję link do wersji polskiej: lubimyczytac.pl/ksiazka/95124/dziennik-pisarza-tom-1-1847-1874.
2. Ma Pan rację, że postacie są definiowane przez imię. Dla Dostojewskiego jednak, takie mam wrażenie, liczy się kontrastowość i paradoksalność tych postaci - Lew Myszkin - i lew i myszka; Anastazja - zmartwychwstanie - a z drugiej strony utrzymanka. Czy jej śmierć od rogozińskiego noża jest zmartwychwstaniem?
Dziękuję za komentarz
Bardzo przyjemne opracowanie. Bardzo Panu dziękuję
I ja dziękuję za tak miły komentarz.
Wow niesamowite opracowanie... Dziękuję bardzo za ten odcinek!
Super się Pana słucha... Wow!
Miło mi, dziękuję za ten komentarz.
Bardzo potrzebny materiał, dziękuję
Dziękuję za to docenienie i za komentarz
Dziękuję.
Znalazłam perłę.
A ja swojej wciąż szukam... Dziękuję za tak miły komentarz.
Odważę się przesłać uśmiech.
przyjęty
Czy przewiduje Pan stworzyć podobny cykl o braciach Karamazow ? Albo już jest tylko nie mogę znaleźć w odmętach TH-cam...super wykład. Pozdrawiam serdecznie.
Dziękuję za komentarz i miłe słowa. Tak, planuję. Myślę, że wkrótce zacznę. To potężne przedsięwzięcie... Zbieram siły. Za tydzień będzie Gracz Dostojewskiego. Zapraszam
I jest już pierwszy odcinek Braci Karamazow. Zapraszam
Uwaga, będą spojlery, kto nie chce, niech nie czyta przed lekturą książki. - Dziękuje za Pańskie, rozważania ale absolutnie nie zgadzam się z końcową oceną Myszkina (wyrażoną też w cz. VII Pana filmików o tej książce). Myszkin miał być postacią idealną, niemal chrystusowa, jest dobry i dobroduszny, ale i naiwny. A Jezus przy swej doskonałej dobroci i szlachetności jest niezwykle inteligentny i mądry, potrafi doskonale wybaczać, ale ROZRÓŻNIA dobro i zło. Ginie na krzyżu niewinnie, nikt z jego winy nie ginie. Inaczej z Myszkinem, kt. na początku jest naiwnie dobry, szlachetny,, wszystkim wybacza, pomaga i wspiera, pociesza, rozumie nawet morderców i tych, kt. przeciw nim knują i go wykorzystują. Ale mija czas, poznaje prawdziwy charakter Nastazji Filipownej i jest świadom swych uczuć, później wie, kogo kocha. Pozwala się oszukiwać oszustom i nie odpędza pod siebie (nawet Rogożyn wypędził od siebie hultajów) tak parszywych typów jak Lebiediew, kt. przy każdej okazji przeciw niemu spiskuje (na koniec próbował go ubezwłasnowolnić, zapewne w celu przejęcia jego pieniędzy). Od jego przyjazdu do Rosji mija szereg mies., w tym czasie ma mnóstwo rozmów z ludźmi, rozwija się, czyta, nabiera doświadczenia. Wydaje się, ze jest mądrzejszy, w Pawłowsku konsekwentnie nie spotyka się z Nastazją, prosi ją o wyjazd. Trafia na porządną rodzinę Jepanczynów. Potrafi ostro zareagować, gdy np. Lebiediew wtrąca się w jego sprawy uczuciowe z Aglają. A jednak dopuszcza do tragicznego w skutkach spotkania młodziutkiej 21letniej Agłai (idzie za nią "jak niewolnik", nic nie mówi, miast zając stanowisko)z Nastazją Filipowną. Wprawdzie Agłaja ją obraża, ale potem Nastazja świadomie rujnuje życie sobie i innym. Jest mściwa, a nie czysta. Można na chwilę wpaść w furie, ale jeśli trwa się w mściwości, to jakim czł. jest Nastazja? Ślub Myszkina jest szaleństwem, wybiera obłąkaną (jak sam mówi), kobietę, nie widząc, że jego decyzja może doprowadzić do tragedii (zna charakter Rogożyna). Nie przekonują go nawet b. rozsądne argumenty Radomskiego, kt. go odwiedza. Jak słusznie zauważył, Jezus wybaczył Marii Magdalenie, ale to nie znaczy od razu, że zasługuje na szacunek. Myszkin idzie prosto na zgubę i przyczynia się do tragedii 4 osób, ośmiesza Jepanczynów, naprawdę dobrych ludzi. - Specjalnie nie czytałam nic o powieści, chciałam ją najpierw sama przeczytać, a potem się dowiedzieć o rec. i interpretacjach.- I wiedziałam, ze dojdzie do zabójstwa, tylko podejrzewałam, że zginie może Myszkin zabity przez Rogożyna, uważałam też Nastazję i Rogożyna za zdolnych do zabójstwa. Z wielkim niesmakiem czytałam ostatnie kilkadziesiąt stron powieści, moim zdaniem był to UPADEK Myszkina, kt. swą uparta postawą (na co mu zwrócił Radomski, słusznie próbując go uratować przed tym nieszczęśliwym ślubem) doprowadza niechcący do śmierci Nastazji. Nie potrafi odróżnić dobra od zła, ma już 27 lat i jest inteligentny. Dziwi mnie też postawa Rogożyna, kt. (dla mnie jest postacią podobną do Dmitra Karamazowa, nieco szalony i namiętny) od razu daje się spławić, nie próbuje walczyć o Nastazję, nie przychodzi wcześniej, by ją odzyskać. Na koniec, udręczony przez nią, zabija ją we śnie. Myszkin kończy obłędem. To ma być postać doskonałego człowieka? - Także na proszonym wieczorze u Jepanczynów Myszkin mnie rozczarował, okazując się nietolerancyjny religijnie: dla niego katolicyzm jest gorszy od ateizmu. Nie jestem katoliczką, ale znam Biblię, nie znam prawosławia, jednak z miłości bliźniego wynika zasada tolerancji.
Cieszę się, że się Pani ze mną nie zgadza. Moja interpretacja postaci nie jest jedyną, nie pretenduje na bycie ostateczną czy wyczerpującą. Tak, Myszkin nie jest idealnym Chrystusem - dużo mu do niego brakuje, jest w nim wiele sprzeczności i, rzeczywiście, oburza ta jego naiwność. Jest Chrystusem na miarę Rosji XIX wieku, na miarę wyobrażeń Dostojewskiego... Czy Chrystus jednak zmieścił by się w dzisiejszym polskim społeczeństwie? Ważne, że właśnie takie pytania możemy postawić po tej lekturze. Bardzo dziękuję za Pani komentarz.
@@mysleniejednakboli2809 Dziękuję za odpowiedź i Pana filmiki, wyjaśniły mi one pewne niuanse języka i kultury ros. i pozwoliły lepiej zrozumieć powieść. Pozdrawiam serdecznie!
Dziękuję i pozdrawiam.
Myślenie sprawia mi przyjemność- dzięki Pana wykładom. Dziękuję. A może z moją głową coś nie tak..?
Wygląda na to, że ludzi, takich jak Pan, czerpiących przyjemność z myślenia jest więcej niż ja, małej wiary, uważałem, tworząc ten kanał... Dziękuję za ten miły komentarz.
@@mysleniejednakboli2809 i ja dotarłam na Pana kanał. włączyłam myślenie parę lat temu pozbywając się telewizora i mediów i drogą nawracania , która trwać będzie do końca życia , razem ze Słowem Bożym - Ewangelią. Z Panem Bogiem
gratias
Et ego tibi gratias ago... Dziękuję. To dodaje ducha...
Dzisiaj rozmawiają sami że sobą przez główny przekazior 21 w smartfon. Świetna analiza❤
Dziękuję za komentarz. Trafna uwaga - paradoksalnie, posiadając setki "przyjaciół" w sieci, coraz bardziej stajemy się samotni, a niektórzy nawet, gdy spotykają się z żywymi ludźmi - nie mogą się oderwać od tych z ekranu, by spojrzeć im w oczy, nawiązać żywą rozmowę... Smutne to.
Dzień dobry! Dziękuję bardzo za odcinek. Czy Pan planuje omówić epizod z powieści o obrazie Holbeina "Martwy Chrystus"? Chodzi o to, że teraz piszę pracę na ten temat, byłoby interesujące poznać co Pan myśli.
Dziękuję za komentarz. Tak, jest to w planie. Do kiedy powinna Pani poznać moje myśli :-)
@@mysleniejednakboli2809 Oczywiście zawsze wszyscy chcą szybciej!)) Chciałabym do końca maja, ale to nie jest takie ważne, dobrze, że Pan w ogóle będzie o tym mówił.
Myślę, że obrazom można będzie poświęcić oddzielny odcinek, bo to się w miarę czytania rozwija...
I jest już film o obrazie Hansa Holbeina i nie tylko. Zapraszam
@@mysleniejednakboli2809 Dziękuję bardzo!