Zasada antropiczna - czy we Wszechświecie musiało powstać świadome życie? | prof. Jean-Pierre Lasota
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 29 ส.ค. 2023
- 👉 Zostań Patronem: patronite.pl/radionaukowe
👉 Wesprzyj jednorazowo: suppi.pl/radionaukowe
🎧 Posłuchaj na streamingu: ffm.bio/radionaukowe
🔔 Subskrybuj: / @radionaukowe
🌐 Strona: radionaukowe.pl
👍 Facebook: / radionaukowe
📷 Instagram: / radionaukowe
❌ Twitter: / radionaukowe
🎓 Odwiedź LAMU: / @letniaakademiamlodych...
🎬 Zobacz więcej: • Radio Naukowe poleca
📩 Kontakt: kontakt@radionaukowe.pl
Stałe fizyczne Wszechświata są znakomicie dostrojone. Znakomicie w tym sensie, że gdyby były choć nieco inne, nie mogłoby powstać życie. Ta obserwacja doprowadziła fizyka Brandona Cartera do zaproponowania zasady antropicznej, w tzw. słabej i silnej wersji. - W silniejszej wersji brzmi ona: Wszechświat i tym samym fundamentalne parametry, które wyznaczają jego budowę musi być taki, aby w pewnym stadium dopuszczał stworzenie w nim obserwatorów. Inaczej mówiąc, ten Wszechświat nie może być „byle jaki” - przytacza w Radiu Naukowym prof. Jean-Pierre Lasota, astrofizyk.
Na przykład, gdyby proton był lżejszy od neutronu nie o jeden, a pół promila swojej masy, to nie mielibyśmy długo palących się gwiazd wodorowych (jak teraz), tylko helowe - palące się krótko. Nie byłoby więc czasu na powstanie życia. Zaskakujące są też związki między stałymi fizyki opisującymi mikroświat, a tymi, które opisują Wszechświat wielkoskalowo. Te zbieżności od lat działają na wyobraźnię fizyków, jak i obserwatorów nauki.
Prof. Lasota opowiada w odcinku, co po latach myślał o niej sam autor, jak była modyfikowana i jak dyskusja o niej wygląda współcześnie. - To jest istny melanż argumentów - ocenia. Różnej jakości.
Zasada antropiczna często bywa interpretowana jako argument za istnieniem Projektanta, Boga, który ten Wszechświat właśnie idealnie dostroił, abyśmy mogli powstać. Co ciekawe, zupełnie nie to było intencją jej twórcy. - Carterowi w ogóle nie o to chodziło, on jest wojującym ateistą - mówi prof. Lasota. Rozmawiamy również o tym, czy zasada antropiczna w ogóle jest zasadą (a może hipotezą), czy zadaje naukowe pytanie (dyskusyjne), czy da się zweryfikować postulat o istnieniu innych Wszechświatów (no, jak myślicie!).
Prof. Jean-Pierre Lasota jest profesorem honorowym w Instytucie Fizyki w Paryżu i profesorem w Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika PAN. O zasadzie antropicznej mówił na krakowskiej odsłonie Światowego Kongresu Kopernikańskiego. Ja Wam serdecznie polecam odsłonę jesienną, w Toruniu, organizowaną przez Uniwersytet Mikołaja Kopernika między 12 a 16 września. Będę tam i ja! Poprowadzę debatę 14 września pt. „Czy Kopernik nas jeszcze kręci? Sztuka opowieści o dziele i życiu wybitnych osobowości”. Więcej na kopernik550.umk.pl/
Jeśli spodobał Wam się ten temat i chcecie go zgłębić to przedpremierowo polecam Wam nr 4/2023 Uranii. Ukaże się w niej duży tekst prof. Lasoty na temat zasady antropicznej.
💛 Rozmowę nagrałam w studio RN, które mogłam urządzić dzięki wsparciu na patronite.pl/radionaukowe Bardzo dziękuję! Mamy kolejne plany rozwoju, jeśli chcesz w nich pomóc - zachęcam do wpłat w dowolnej kwocie 💛
POLECAMY INNE MATERIAŁY:
• Radio Naukowe - Wszyst...
• Fizyka
• Biologia
• Astronomia
• Psychologia
• Zwierzęta
• Religia
• Historia
• Historia życia
• Geografia
• Technologia
• Człowiek
• Kultura
• Medycyna
• Archeologia
🧠 Radio Naukowe - włącz wiedzę! 🧠
#RadioNaukowe #KarolinaGłowacka #Jean-PierreLasota 🎬
Nie stać mnie na uczestniczenie w Patronite (ciężko choruję). Dziękuję patronom i Radiu Naukowemu, że mogę słuchać jego audycji na You Tube. 🙂
Dużo zdrowia 💙
Życzę pokonania choroby i radosnych dni :)
Przesyłam mocarne uściski!
Trzymaj się tam! Wierzymy w Ciebie i trzymamy za Ciebie kciuki!
Wcjezkich chwach pomimo ze nie choruje słucham takich wykladow pomagają zrozumieć naszą kruchość ale i znalesc siłę dzieki mocy naszych umysłów i pieknie jest szukać wspanialych wzorow i teorii nawet gdy jest to bardzo trudno zrozumieć tacy ludzie jak Stephen Hawking i inni mu podobni to prawdziwi mocarze pomimo braków fizycznych.Pozdrawiam!
Mógłbym z profesorem słuchać audycji non-stop.Świetny rozmówca.👍
Byłem tu pierwszy, więc wykorzystam okazję i zanim zacznę słuchać podziękuję za rozmowę z Przemkiem Górczykiem. Stworzyliście Oboje Państwo fantastyczny klimat ciekawej rozmowy. ❤❤
Jak dla mnie to tamten gość to nieogar
Nie da się tego Górczyka słuchać. Niewiele wie, zadaje głupie pytania i próbuje być na siłę fajny, amerykański wrzucając co chwilę angielskie słówka z poziomu A1 🤦♂️
przy czym prezentuje dużo większy poziom kultury osobistej niż Ty gościu i robi masę świetnej roboty przybliżając bandzie nieogarów sporo ciekawych dobrych osób, które robią meeega dobrą robotę dla słuchających ich nieogarów.
wszystkiego dobrego o doskonały człowieku 😂
@@radekkusztal8292to że słuchają go nieogary, to się zgodzę. Wystarczy spojrzeć u niego w komentarze - np. pod filmem z panią Karoliną. Istny wysyp szurstwa.Czy robi świetna robotę? Nie koniecznie. Często sprawia wrażenie nieprzygotowanego - i nie chodzi mi konwencje wywiadu i dopytywanie czegoś dla wiadomości słuchaczy. On np. robi wywiad na temat wspołczesnego ateizmu i nie ma pojęcia kim jest Dawkins. Rozumiem, że taki niezobowiązujący luz może się ludziom podobać, ale mnie również często źle się go słucha. Żeby być polskim Lexem Friedmanem trzeba czegoś więcej niż czarnych zasłon w tle ;)
Słucham Pani już od dłuższego czasu. Bardzo mi się podoba zróżnicowana tematyka rozmów, zadaje Pani ciekawe pytania. Miło było również oglądać Pani rozmowę u Przemka.
Mozna link do tej rozmowy?
@@luckylukas3506
th-cam.com/video/nVPOSLYHy6A/w-d-xo.htmlfeature=shared
🎉
@@luckylukas3506 wpisz Przemek Górczyk i Karolina Głowacka :)
Taka fizyka to prawdziwa magia!!❤
dla naiwniaków co nie rozumieją na czym polega istnienie eteru.
Cudny materiał! Prawie nic nie zrozumiałam, ale możliwość sluchania tej rozmowy była dla mnie wielką przyjemnością!
Ja również niewiele rozumiem. Myślę, że człowiek nieustannie próbuje wspiąć się na wyższą (najwyższą?) półkę, nie wiedząc kompletnie co tam może zastać. Więcej, sądzę, że człowiek nie ma takiej możliwości. Niemniej same jego próby, sama droga, którą próbuje przemierzać jest tak fascynująca, że warto nią podążać.
Bo jesteście zbyt durni !
Naprawde sluchanie czegos czego nie rozumiesz jest dla ciebie cudowne Szczerze mowiac to z kolei ja tego nie rozumiem
@@leaowssswan326 no widzisz, jedno z nas się rozwinie, drugie pozostanie zdzwione.
@@monikape8827 Sluchajac jak ktos gada cos czego nie rozumiesz mozesz rozwinac u siebie wylacznie hemoroidy
W rzeczywistym świecie nie istnieje nic, co miałoby (naukowo) wartość nieskończoną. W (abstrakcyjnej) dziedzinie wiedzy, jaką jest matematyka jest nieskończoność jako pojęcie, które bardzo ułatwia rachunki. Pomysły z nieskończoną ilością multiświatów jest tylko przejawem głębokiej wiary, że pozjadaliśmy wszystkie rozumy i umiemy wszystko 'racjonalnie' wytłumaczyć.
8 rano, kawa i RN ❤ mniam
Fenomenalnie się słucha Pana Profesora. Bardzo ciekawy umysł, pokora,wiedza, przeplatana humorem. Więcej takich osób.
Ps słucham wielu ciekawych osób ze świata nauki i nie tylko, na różnych podkastach. Mam jeden wniosek, Fizycy są najciekawszymi umysłami.
Genialna rozmowa, proszę więcej takich rozmów Pani z Profesorem ❤
Kiedy w latach 60-tych próbowałem wytłumaczyć swoje powody, które skierowały mnie na studia astronomiczne w UJ to prof. NN mnie wyśmiał i skończyło się, że wylądowałem na bruku z obawą, iż zjawią się smutni panowie i wyślą z "wilczym" biletem do Wiednia bez możliwości powrotu, jak to było wtedy w zwyczaju; a przecież ... dzisiaj to norma, że dyskutuje się właśnie o tym i nie takie głowy, jak moja, to właśnie roztrząsają - ładnie się to nazywa: Zasada Antropiczna!
Rewelacyjny duet ! Opinia profosesora wydaje się być poszukiwaniem , czyli tym co każdy w sumie czyni. Wydaje się, że fizyka czy matematyka można będzie uznać za temat zamkniętym, tylko wtedy gdyby człowiek był nieśmiertelny.
Zazdroszczę takich przyjaciół! Gratulacje, świetny podcast!
Nie ma co zazdrościć tylko poznawać własnych.
❤❤❤ i znowu trzeba czekać do czwartku! Pani Karolina razem z panem profesorem napisali i wydali 2 książki! Gratulacje! Już zamówione!
To co Pani tworzy jest bezapelacyjnie bezcenne i ma ogromny wkład w popularyzowanie nauki. Pozdrawiam
Świetna rozmowa. Baardzo zaskoczyła mnie końcówka, poproszę dogrywkę, bo chciałbym usłyszeć dowody profesora, że miłość nie wynika z biologii, biologia z chemii a chemia z fizyki. Na tym właśnie polega emergencja.
Uwielbiam Pana profesora, jego wiedzę, styl mówienia ton głosu 😊
Mi się z kolei wydaje, że Pan profesor jest zakochany w tembrze swojego głosu😁
Tak mi się podoba, że za kilka dni posłucham jeszcze raz
👍
Dawno nie było tak bardzo ciekawego i luźnego odcinka na kanale. Pan profesor z żartem, bez profesorskiego kija w tyłku opowiada o niesamowicie ciekawych rzeczach.
Pani Karolino, apropo rozmowy u Przemka Gorczyka, to po pierwsze robi Pani fantastyczną robotę i jest z czego byc dumnym, po drugie, ja sam sie wkurzam na siebie, że slucham tych Pani rozmów a potem nic nie pamiętam albo nie potrafię komuś opowiedzieć, po trzecie, wydaje mi sie ze czesc ludzi ma dosc sztucznosci w mediach i stad też Pani sukces - bo to slychać, że Pani lubi co robi, a nie klepie kolejnego tematu bo jest na topie i będzie się klikało itd.
I taki drobny pomysł apropo misji i naukowcow, którzy czują sie odpowiedzialni za to, żeby ludzie rozumieli cośtam - czy nie zastanawiała sie Pani, żeby spróbować zrobić jakas krótkia serie, w ktorej wezmie Pani na tapete dany temat i "obgada" go ze specjalistami z róznych dziedzin?
Np, karkołomny temat aborcji.
Ja, przykladowo, posluchalbym o tym, co na temat powiedzialby ktos z biologow ( co to jest zycie?), z neurologow ( czy czlowiek bez kory mózgowej albo pnia mózgu to też czlowiek?), etyków ( czy spartańska ochrona spoleczenstwa przed obciązeniem w postaci chorego dziecka jest zla?) Czy kogos od Prawa ( czy dziecko jest wlasnoscia spoleczenstwa, rodzica czy niczyją?).
Moze taka 'drobna' misja? Moze warto? Moze nie tylko ja bym posluchal?
Pozdrawiam i samych sukcesow, czekam na kolejne odcinki RN:)
Wspaniałe 😊dziękuje za ten materiał
Było bardzo łatwo i przyjemnie państwa słuchać. Świetna rozmowa.
Wspaniała rozmowa!! Dziękuję.
poziom master level, dla takiego naukowca i dyskusji z nim trzeba nie lada zawodnika....
Baaaardzo lubię słuchać prof. Lasotę. Dzięki za świetny materiał.
Super audycja! Proszę więcej❤
Jeden z najlepszych odcinków w przeciągu ostatniego roku!
Pan profesor ma głos z gatunku, ja już go gdzieś słyszałem😂
Jak zawsze świetna audycja.
Pozdrawiam serdecznie😀
Prawie nic nie zrozumiałem ale odcinek świetny.
Fantastyczna rozmowa, bardzo dziękuję 🩵
To, że stałe fizyczne tak ze sobą współgrają, to kwestia ludzkiej tendencji do zauważania analogii, a nie ich samych. Być może, gdyby były inne, również powstaliby obserwatorzy, tylko inni - może jakiś rodzaj życia nieopartego na węglu, a może świadomy czajnik - kto wie. To, że możemy sobie puścić fantazję w liczby rzędu 10^125, nie sprawia, że - czy one, czy też "niewiarygodnie małe" prawdopodobieństwo powstania życia w obecnej formie - są jakieś wyjątkowe. To tylko nam się wydaje, że to wyjątkowe, bo potrafimy gdybać. I chyba umiejętność tego gdybania jest bardziej niesamowita - ale to już przecież pytanie dla psychologów ewolucyjnych, a nie fizyków. Tak naprawdę wszystko ze sobą fajnie współgra i tylko my wynajdujemy w tym zależności, a potem się im wielce dziwimy - podczas gdy one sobie nic z nas nie robią i równie dobrze mogłyby zostać opisane za pomocą innego systemu logiki, ale to już chyba leży poza zakresem naszego rozumowania. W skrócie - jeśli coś tu jest dziwne, to nie matematyka, a my, ludzie. Ale i jednym, i drugim warto się zachwycać. Dobrego dnia!
Komentarz dla zasięgu......dziękuję za Pani pracę.....
Super temat ,czekam na takie.dziekuje
Dziękuję i pozdrawiam.
Bardzo pomocne, więcej tego tematu, proszę!
O jeju, ale mega gość! Muszę i tak ze 2-3 razy jeszcze posłuchać...
Bardzo dobry rozmówca! Super wywiad, dzięki!
W audycji bardzo mi się podobało, że autorzy bardziej próbowali odpowiedzieć na pytanie 'po co?', a nie 'jak?' . Wydaje mi, że nasza cywilizacja jest doskonała w znajdowaniu sposobów jak coś zrobić, ale zupełnie lekceważy pytanie 'po co?'. Skutkiem jest doprowadzenie do największego wymierania gatunków w historii planety, katastrofy klimatycznej, zbudowania broni masowej zagłady, która prędzej czy później, przy nieszczęśliwym zbiegu okoliczności zostanie użyta . Czy naprawdę o to nam chodziło?
Pani Karolino tak dalej trzymac. 👍🤓
Uwiellbiam sluchac tych arcyciekawych Podcastow. Dziekuje Tobie 🌹☘️😍
Z tym prawdopodobieństwem to na dwoje matka wróżyła - jeśli wszechświatów jest nieskończenie wiele, to mamy absolutną pewność, że nieprawdopodobny układ (a dokładnie każdy o niezerowym prawdopodobieństwie) nastąpi z całkowitą pewnoscią. Co nie znaczy, że wielka, ale skończona ilość wszechświatów MOŻE wystarczyć, ale nie musi. Jeśli wszechświat jest jeden, to ta liczba jest dość mała.
ALE
Jeśli patrzymy na to od strony mechanizmów ewolucyjnych - możemy założyć, że niesprzyjające parametry nie zaistnieją, bo nie dadzą rady przetrwać, jako niedostosowane. Z tego spojrzenia - dlatego mamy takie, a nie inne stałe, bo inne losowo dobrane (przynajmniej w pewnym zakresie) nie zdołałyby zawiązać wszechświata.
Z tymi warunkami do życia na ziemi, to nie do końca prawda, bo są one "chwilowo" w stosunku do czasu powstania planety 😊
Zatem cieszmy się chwilą 😊
Co to znaczy "chwilowo" ? Obowiązują we wszechświecie teraz i od poczatku jego istnienia ( tzn tak dawno, jak ludzkość może sięgnąć pomiarem wstecz), jak też w całym obserwowalnym wszechświecie. Masy cząstek i wszystkie stałe fizyczne są takie same i niezmienne w tym uniwersum. Zasada antropiczna nie dotyczy tylko Ziemi.
@@magdalenamagdalena9098na początku powstania ziemi nie było warunków do życia - musiała trochę ostygnąć i skroplić wodę, żeby cokolwiek mogło tu przeżyć 😊
A kto powiedział, że ludzkość pozostanie na planecie Ziemia? Zanim okno czasowe warunkow dogodnych do egzystencji na ziemi minie to ziemanie wejdą w 3 etap cywilizacji wg. skali Kardaschova i wyemigrują do innej galaktyki, albo wielu galaktyk dla dywersyfikacji. Zresztą temat ten prawdopodobnie sie powtarza i my tu na ziemi tez nie jesteśmy gatunkiem rodzimym tylko nabytym.
@@wojciechplenzler7102 o żesz !
Świetny materiał 💪💪💪
Dokładnie Karolino - z tym mnożeniem i coś wyjdzie to ja lubię parafrazować zdanie z filmu "Pi", które brzmi mniej więcej tak:
"Jak będziesz postępować w ten sposób, to przestaniesz być matematykiem, a zaczniesz być numerologiem"
Nie jest to takie oczywiste, np nie rozumiemy świadomości a być może wyłoni sie ona emergentnie powyżej pewnego skomplikowania, progu liczby komórek sieci neuronowych, tak jak wyłoniła się nasza przy odpowiednim stopniu skomplikowania, czasem być może wystarczy powielanie, powielanie komórek , powielanie danych dostarczanych na których uczy się sieć itp 10 mrówek a ich tysiące - wynik działania zgoła inny.
@@Nosttre wiesz... Zgodnie z wyznawaną przeze mnie filozofią skrajnego sceptycyzmu, którą też promuję na moim skromnym kanale, mogę powiedzieć tylko, że nic nie jest oczywiste ;-)
Na przykład różnica między AI a ludźmi wbrew pozorom wcale nie leży w inteligencji, czy stopniu skomplikowania/rozbudowania sieci nauronowej, ani nawet w tej sławetnej samoświadomości. Największą różnicą jest celowość działań. My dążymy do przetrwania, a AI do rozwiązania zadanego problemu.
@@nihilistycznyateista uproszczenie samobójcy też są wśród nas, tylko biologicznie dążymy do przetrwania, mózg to potrafi wyłączać, z celowością też u nas jest różnie, a ai do niczego nie dąży - wykonuje określone zadanie wyznaczone przez nas a cel wyznaczamy my, oczywiście póki co. Spoko, że ateista :) ale po co nihilistyczny ?
W rozwinięciu dziesiętnym liczby Pi znajdziemy dowolny ciąg cyfr, więc przyporządkując kolejnym literom alfabetu kolejne liczby możemy znaleźć ciąg, który będzie odzwierciedleniem Hamleta. Tylko czy to o czymś świadczy?
@@bombadil7867 np o niesamowitości liczby pi? O tym, że ma wielkie znaczenie w matematyce i przyrodzie, ale nie wiemy dlaczego? Pewne zależności i liczby zbiegają się w fizyce i matematyce w różnych miejscach, może to być wynik przypadku a może zawierać głębszy sens tak jak np 11 wymiarów w teorii strun czy tylko 6 liczb Marteena Reesa...
Jeden z najlepszych odcinków, jeżeli nie najlepszy
Dziękujemy 😊
Pytacie w komentarzach o książkę nt początków życia, na którą powołuje się prof. Lasota.
To: Joseph Seckbach et al., Conflicting Models for the Origin of Life, Wiley-Scrivener, 2023
Niestety nie ma jeszcze po polsku, premiera była wiosną tego roku
Jeden z najciekawszych odcinków na kanale... Oby więcej takich.
Dokładnie, team BIOTAD PLUS💪💪
kolejna znakomita rozmowa, pan profesor jest fantastyczny! nauka mnie tak naprawde zaczela pochlaniać w dość późnym wieku (ok. mojej czterdziestki) ale ciesze sie niezmiernie ze tak sie jednak stalo no i ze znalazlam Radio Naukowe 🙂
Nosisz światło lucyfera ale nie masz o nim żadnego pojęcia. Światło to dźwięk w eterze, lucyfer tu jest potrzebny jak wół w karecie. Nic nie rozumiesz jaka jest prawda i jak wygląda świat.
Ja również niewiele rozumiem. Myślę, że człowiek nieustannie próbuje wspiąć się na wyższą (najwyższą?) półkę, nie wiedząc kompletnie co tam może zastać. Więcej, sądzę, że człowiek nie ma takiej możliwości. Niemniej same jego próby, sama droga, którą próbuje przemierzać jest tak fascynująca, że warto nią podążać.
Większość treści przedstawionych w tym ciekawym podcaście przez Profesora pojawi się w formie drukowanej w Uranii. Jednak będzie to numer 5! a nie 4, jak jest napisane we wstępie do wideo i pod koniec samego programu. Niestety dopiero w piątym! Jednak warto poczekać. Dzięki artykułowi będzie można zapoznać się z ciekawymi diagramami, a dla chętnych także pewną dawką wzorów. Będzie też słowniczek trudnych terminów 😊
Wiem o tym, bo miałem przyjemność uczestniczyć w redagowaniu tego artykułu Profesora 😊 . Przy okazji trochę autoreklamy: temat ogłoszenia zasady antropicznej poruszyłem wraz z innymi zagadnieniami w moim artykule w numerze 2/23 Uranii, pt. „Przewrót antykopernikański?”. Wychodząc od powyższego zastanawiam się także nad pytaniem - gdzie życie może powstać, czy jest coś szczególnego w naszym położeniu rozpatrując różne kosmiczne skale? Może nasze miejsce "zamieszkania" jest szczególnie... nieszczególne? Zapraszam do lektury!
Zycie to podstawa istnienia jakiegokolwiek bąbla kawitacyjnego czy to w wodzie czy w eterze. Wszystko jest wspaniale zaprojektowane. Nie ma żadnego przypadku.
Rządzi nami proces oczekiwania a nie proces przypadkowości.
Ale to zdumiewające ze ludzie którzy mozna uwazac za bardziej inteligentnych niz mniej sa wstanie bardziej wierzyć w przypadek niz "Boga" czy jakolowiek bysmy to/co/kto nazwali.
@@hWoPL To oczywiste. Bóg to zwykłe bzdury, pustosłowie, które nie jest żadnym wytłumaczeniem dla niczego. To normalne, że inteligentne jednostki nie wierzu w bzdury pokroju boga, magii, czarów, sił nadprzyrodzonych.
@@DayWalker966Ripwiększość środowiska naukowego wierzy w stwórcę, czyli środowisko tworzące to, na co się powołujesz (nauka) jest nieinteligentna? Palniesz większą bzdurę niż to, co aktualnie wypisujesz?
Super. Dziękuję
Kapitalny odc. Jestescie swietnym duetem.
Jedno z najlepszych!
Znów się nie zawiodłem :)
Nigdy się nie zawiodłem tak na prawdę
Swietnie sie slucha❤
Bardzo ciekawa rozmowa, no i pani Karolina swietna w tej tematyce. Wywiady innych dziennikarzy nawet nie zblizaja się do poziomu ktory prezentuje pani Karolina w tych zagadnieniach. Rozmowy z profesorem Meisnerem sa jeszcze z wisienka na torcie czyli dodatkowo odrobinę dowcipne :-)
Piękny głos. Owszem frapujące. Czyli gdyby coś kiedyś poszło inaczej to by nas nie było. Jesteśmy wynikiem sekwencji przypadków natury. Też zdaję sobie z tego sprawę, ale z przyjemnością wysłucham.
Wystarczyłoby, aby Twoi rodzice się nie spotkali lub nie zdecydowali na dziecko lub nie mogli go mieć i już by Cię nie było.
@@quelvox-by7zx Geniusz kurwa. Geniusz.
@@piotrstandarddeviation6934 i po co ta agresja i wulgarność?
@@quelvox-by7zx Sorki. Bo ja to wszystko wiem i rozumiem. Przepraszam. Szukam odpowiedzi głębiej. Ale jak bym nie spojrzał głęboko tam wszędzie decyduje przypadek. Dlatego jestem kompletnie niewierzący . Jeszcze raz przepraszam za słownictwo:)
Pozdrawiam.
@@piotrstandarddeviation6934 Okej spoko przeprosiny przyjęte również pozdrawiam.
Kurcze, było tak blisko, żeby profesor podzielił się pierwszym w historii ludzkości dowodem istnienia świata nadprzyrodzonego, ale gdy powiedział, że może podać dowód obalający redukcjonizm, to Pani nie pociągnęła tego tematu. Ogromna szkoda, bo byłby przełom na skalę światową. Oczywiście, lekko kpię z pewności profesora, ale mimo wszystko naprawdę bardzo chętnie bym usłyszał, co miał w tej kwestii do powiedzenia.
Jeśli jesteś patronem kanału, to zgłoś powyższe pytanie.
Jej! Ale było ciekawie! Mimo że trudny temat tego spotkania.
Ciekawy wykład. Nasuwa się pytanie odwrotne, czy teoretycznie gdybyśmy żyli we wszechświecie inaczej urządzonym to bylibyśmy w stanie pomyśleć o parametrach naszego obecnego wszechświata i na tej podstawie przewidzieć czy byłoby tu możliwe życie? Inaczej, nie wiemy jakie naprawdę konsekwencje miałaby zmiana parametrów elementarnych, bo może sie okazać że jest wiele zależności o których istnieniu nie wiemy.
W zasadzie antropicznej pobrzmiewa pycha człowieka. Oto uważa się, że warunki początkowe zostały tak ustalone, żeby mogło powstać życie, a w konsekwencji człowiek. A może jest odwrotnie , to warunki początkowe spowodowały, że powstało życie jakie znamy, a przy tym nie mamy żadnej pewności, czy jest to jedyny rodzaj życia, który istnieje. Jest jeszcze możliwość takiego zestawu warunków początkowych, który może utworzyć taki wszechświat i takie życie o którym naukowcom się nawet nie śniło. No bo skąd? Nawet sen jest częścią wszechświata, w którym istniejemy.
W zasadzie to nawet pyszym jest twierdzić, że w warunkach ziemskich jesteśmy ostatecznym stadium rozwoju ewolucji. Nasz gatunek ma stosunkowo krótką historię a w perspektywie 4-5 miliardów lat przyszłego istnienia Ziemi wręcz możemy z perspektywy przyszłych form okazać się ślepa uliczką po której odziedziczą ślepą kiszkę
Wniosek jest taki, że nie mamy bladego pojęcia - może inaczej, dopiero zaczęliśmy coś dostrzegać (poznawać) w wszechświecie lub domyślać się ze względu na brak dowodów - o istnieniu otaczającej nas rzeczywistości. Wychodzi na to, że religię zastąpiono (próbuje się zastąpić) zasadą antropiczną. Audycja bardzo ciekawa i potrzebna.
Religia i zasada entropiczna współgrają ze sobą. Kwestią sporną jest, jak pojmujemy Boga.
Śmiechłem przy odpowiedzi profesora na pytanie o wkładanie kija w mrowisko 😆 Świetna rozmowa jak zawsze!
Super temat.
Zabawne są te rozważania kałuży, że świat został stworzony dla niej bo dziura w której jest ma akurat kształt jej samej.
A kot ma dziury w siersci dokladnie tam gdzie ma oczy Tak naprawde i kaluza i kot to idiotyczne przyklady wynikajace z niezrozumienia tematu
Bardzo ciekawy temat. Dziękuję i pozdrawiam.
Super świetne spotkanie. Konkreta, namacalna wiedza porządkująca wiedze w sensie makro. Pozdrawiam.
Bardzo ciekawe! W szczególności konstatacja, ze być może nie wszystko opisze fizyka. Cóż - może nie w pierwszym podejściu - np Biologia jest, jest nauką i opisuje dobrze wiele zachowań - ale ja nadal sadze ze w kolejnym kroku da się biologię zredukować do fizycznego opisu. Oczywiście nie znam dowodu, ze to będzie zawsze możliwe.
Jak my niewiele wiemy jako cywilizacja!
Mamy potencjalną wielowymiarowość z wymiarami opartymi o stałe kosmologiczne, ale nie w sposób ciągły,bo mielibyśmy "pola skalarne" (jakoś mi się ciemna energia skojarzyła) i metawszechświat w oparciu o pączkowanie subwszechświatów idealnych warunków.
Super audycja. Jestem tutaj nowy na tym kanale ale już wiem że będę wracał często.
Pozdrawiam serdecznie.
Witamy!
Wspanialy gosc, moglabym sluchac profesora godzinami
Super się słuchało . Chociaż rozumiałem ogólny kontekst , nie za bardzo rozumiałem naukowe zwroty . Musiałem ciagle robić " stop" i sprawdzać w Wikipedii 😅. Ale rozmowa , niezwykle ciekawa 😊
Szacun! Z moich obserwacji wynika, że Twoje podejście to stosunkowo rzadkość.
No to zrób stop w internecie i zobacz czym jest eksperyment Sagnac i jaki ma wpływ na całą naukę jak astronomie fizykę kwantową itd. Po prostu ją obala, Naukowy eksperyment NAUKOWO obala wszelkie teorie Einsteina ogólne, szczególne, one są bzdurami. Świat w którym żyjemy to świat wklęsły bo tak wymaga istnienie eteru.
Tu masz doskonałe wyjaśnienie czym jest eksperyment Sagnac'a th-cam.com/video/SWmlimH7laY/w-d-xo.htmlsi=fE-66qf6hL9qUEzn
ŁATWIEJ WIELBŁĄDA PRZEPCHAĆ PRZEZ UCHO IGIELNE NIŻ
ŻEBY LUDZIE PRZYZNALI SIĘ DO TEGO ŻE ICH OSZUKANO!!!
ciekaw jestem czy kiedykolwiek zrozumiesz o co chodzi?
@@robertmarzec2855 myślę, że nie ciekawość, a głód przez ciebie przemawia. Głód twojego ego szukającego atencji. Ciekaw jestem, czy kiedykolwiek to dostrzeżesz?
Fajny odcinek, ubawiłem się, stworzyliście fajny Team. Przesympatyczny Pan Profesor był zakręcony jak słoik (pozytywnie). Doceniam Twój wysiłek panowania nad jego gonitwą mysli i tłumaczenia wszystkiego na język "ludzki". Co do zawartości, to jestem wdzięczny czasom, że możemy snuć rozważania o kosmosie i stworzeniu, nie płonąc przy tym na stosie. Pozdrawiam chłodno bo ciepło 😁
Rozumiem tok myślowy Lasoty i tłumaczenie na "ludzki" jest dla mnie "szumem", chciałbym bardziej niemoderowany dostęp od jego strumienia świadomości :)
Oczywiście rozumiem misję Karoliny, więc powyższe nie jest zarzutem czy krytyką.
Słuchałem wszystkie opublikowane odcinki. Ten najbardziej mnie ubawił. Ta familiarność była niesamowicie fajna. Genialna gra słów.
Pani Karolino, tak po ludzku jestem ciekawa, jakie ma Pani wykształcenie. Bo ma Pani sporą wiedzę na przeróżne tematy. Ja jestem anglistką, ale mam szczęście mieć Tatę fizyka, który poza tym ma bardzo szerokie zainteresowania. A więc sporą wiedzę i przede wszystkim fascynację nauką wyniosłam z domu. A Pani? Dziękuję za kolejny bardzo ciekawy odcinek 👍
Mam skromnego magistra z politologii i licencjat z dziennikarstwa
@@RadioNaukowetym bardziej podziwiam. Dziękuję za odpowiedź i życzę kolejnych tak ciekawych podcastów.
@@RadioNaukowena pewno masz też magistra z dociekliwości i z racjonalności. Gratulacje 🤩
Super!
OBSERWATORZY-których istnienie może zakończyć jakiś zabłąkany w kosmosie "kamyczek". :)
No po twoim wpisie czuję się jakbym przeszedł przez przejazd kolejowy a za mną przejechał by pościag 😄
Trzy razy słuchałem 😂❤
Fantastyczna rozmowa. Zaraz wysłucham jeszcze raz.
Zasiadam do słuchania
Wgl o tej liczbie 137 to mówił też prof. Meissner u Pani w "Uchylono drzwi do nowej fizyki".
To może odcinek z ks. Hellerem ? To legenda polskiej fizyki :-)
Chyba ks. Heller z racji wieku nie bardzo chce i może być ciężko z zaproszeniem -gdzieś u kogoś slyszalem o tym, moze u Rożka lub Lamży, że ma świadomość konczącego się dla niego czasu i ostrożnie go 'rozdaje'
Albo fizyk albo duchowny.
@@gnightcore5352
A co to ma do rzeczy ? Georges Lemaître'a też odrzucasz ? Dla ateisty i duchownego Fizyka jest taka sama, pełna piękna i tajemnic.
@@zbuchus mowa o współczesnych fizykach, którzy nie muszą być podatni na bzdetny kreacjonizm.
@@gnightcore5352prof Meissner wyjaśnił, że różnica między fizykiem wierzącym a niewierzącym sprowadza się do końcowej odpowiedzi na pytanie skąd biorą się prawa fizyki. Fizyk niewierzący odpowie, że z naturalnej ewolucji wszechświata ( albo, że nie wie, albo że odpowiedź na to pytanie nie jest możliwa, gdyż nie należy do fizyki). Wierzący - powie, że pochodzą od Boga czy bardziej eufemistycznie: z transcendencji, cokolwiek to znaczy. Samo odkrywanie i badanie praw fizyki, a tym zajmują się fizycy, nie ma związku ze światopoglądem
Poproszę tytuł tej książki o której Pan profesor wspomniał bo tytułu tego znaleźć nie mogę, zakładam , że przekręcił.
Podpinam się
Witam Pani Karolino! Jestem wielkim fanem Pani audycji. W odcinku 162, prof. Lasota wspomina o książce "Sprzeczne teorie powstania życia" która się nie tak dawno ukazała. Próbowałem ją znależc, ale bez sukcesu🙄 Czy mogła by Pani podpowiedzieć kto jest autorem, czy jest wydana w Polsce i moze, gdzie ją mozna kupić? Będę wdzieczny, pozdrawiam, Janusz...
Ja mam jakąś wiedzę, ale nie taką, by matematycznie zrozumieć teorię strun. Ale skoro mówimy o istniejących wymiarach, tylko że zwiniętych, to czy to nie jest właśnie tam, gdzie chowa się cała materia wszechświata, której nam brakuje do wytłumaczenia zależności grawitacyjnych między galaktykami itd.?
Bardzo antropiczny (egoistyczny) punkt widzenia, wszechświatowi żaden obserwator potrzebny nie jest, jest sam sobie.
Manifestacja samoświadomości wszechświata, którą reprezentujemy my, może być kwestią, błędu, wybryku, przypadku, anomalii, jeśli jesteśmy sami, lub być czymś normalnym i relatywnie powszechnym, jeśli sami nie jesteśmy. Tu jest tak 50/50, choć może najnowsze newsy z Meksyku, coś w tej materii zmienią, jeśli to nie jakiś przekręt i oszustwo...
Zakładanie również, że w innej matematyczno-fizycznej konfiguracji wszechświat by nie był, jest tylko przypuszczaniem i gdybaniem na podstawie tego co widzimy w jedynej konfiguracji, którą możemy oglądać - to bardziej jest filozofia niż fizyka. O tym, że jeśli w naszej konfiguracji zmienimy coś tam, i posypie się wszystko inne, to nie jest nic odkrywczego, ale trzeba założyć, że zmieniając jedną rzecz, tak naprawdę zmienilibyśmy wszystkie inne, bo są one powiązane.
Poza tym, z naszego punktu widzenia, cokolwiek byśmy nie zrobili to i tak jesteśmy w centrum, no, chyba że przyszłość obserwacji dalekich zakątków da nam inne dane, lub krawędź wszechświata zacznie się ukazywać wszędzie na raz - co kiedyś będzie miało miejsce.
Wielowszechświat, tak jestem za, ale jeden po drugim, nie wiele na raz.
Jestem zwolennikiem teorii, że, kiedyś w bardzo odległej przyszłości we wszechświecie, gdy wyparują ostatnie czarne dziury, i wytracą swą energię ostatnie fotony i nie będzie już nic, może wtedy z tzw, ciągłej fluktuacji w idealnej próżni, przy zerowej grawitacji, ponownie wszechświat wejdzie w Erę Plancka, dojdzie do pierwotnej rekonfiguracji, i albo powstanie coś nowego, co będzie trwało dłużej, lub krócej od poprzedniego, lub wstępna konfiguracja, doprowadzi do powstania, takich samych parametrów - nie ma i nie sądzę by była na to odpowiedź. Ale jest to prawdopodobne, i obserwując naturę - ma to sens, bo wszystko, co obserwujemy jest jakiegoś rodzaju amplitudą, może (prawdopodobnie) wszechświat też ma swoją i jest cykliczny.
Co do tłumaczenia czegokolwiek religią i bogiem, człowiek sam wymyślił i jedno i drugie, bo miał taką potrzebę, więc nie ma tym, czego tłumaczyć.
W trakcie audycji nie powiedziano, co rozmówcy rozumieją przez słowo życie. Wydaje mi się, że nie znamy odpowiedzi na pytanie, czym jest życie. A skoro nie wiemy, czym jest życie, to jak możemy twierdzić, że cokolwiek rozumiemy? Zamiast robić rzeczy nieodwracalne, których skutków nie jesteśmy w stanie, ani przewidzieć, ani nawet ocenić, może powinniśmy spróbować odpowiedzieć na to pytanie, nawet gdyby miało to trwać 1000 lat. I dopiero po znalezieniu odpowiedzi, budować (albo nie) reaktory atomowe i statki przetwórnie.
Świetny temat, ale precyzja słowa u pana profesora już nie ta co parę lat temu. Czas robi swoje - obserwuję to samo u własnych rodziców. Chwilami czułem nie tylko swoje zagubienie, ale również Pani zagubienie, Pani Karolino, właśnie z powodu leciutkiego "poplątania się" profesora w terminologii i słownictwie. Zbyt często określenia takie jak "może / musi / powinno" są przez pana profesora używane zamiennie, co prowadzi do nie tych wniosków po stronie słuchacza (i również Prowadzącej rozmowę), które pan profesor chciał zasugerować. Ale biorąc na to poprawkę, to jest i tak wyśmienicie. Dziękuję i pozdrawiam!
Świetnie się tego słucha, chociaż prawie nic nie zrozumiałam.
Uwielbiam to radio
Wierciłem otwór wiertarką w ścianie pod szafkę. Otwór był idealnie dopasowany do wiertła, które użyłem. Frapujące, prawda?
może odcinek o podobniej tematyce: czy hipoteza wszechświata jako symulacji ma odzwierciedlenie w prawach fizyki?
U Pani Redaktor zawsze najwyższych lotów perspektywa:
- Genesis Wszechświata lub... Wszechświatów!
Galaktyki i układy gwiezdne...
DNA homo sapiens w jego przedwiecznych wędrówkach, po globie zupełnie innym, niż dzisiaj...
Wszędzie indziej - jedynie przyziemna, rozwrzeszczana zagroda z kaczkami.
- Naprawdę - Dziękuję, Pani Karolino!!!!
A czyli wiemy ze nic nie wiemy 👌😁super
Z tymi pozostałymi siedmioma wymiarami nie musimy nic robić. To one robią z nami.
"Na stare lata"😅😅😅 wy musicie naprawdę być dobrymi przyjaciółmi...❤️
😎
Z tą emergencją to mi profesor zaimponował. Nie rozumiemy jej. Dlaczgo z tańca wielu cząstek wyłania się nowy proces np świadomość? Czy to tylko poziom skompikowania czy jeszcze coś zupełnie innego? Np mowę emanację języka można ją opisać fizycznie ale to nie pojedyncze cząstki fizyczne o niej wprost decydują a organizmy z nich zbudowane, bez nich języka nie będzie i mowy także. To tak jakby ze świata fizycznego, chemicznego czy biologicznego przy odpowiednim poziomie skomplikowania wyłaniala się abstrakcyjna symbolika. Od praw i symboliki zaczynamy (prawa fizyczne, matematyczne) a potem swiat ją tworzy na nowo (symbolika człowieka np) i one się przenikają? Czy mowa to zjawisko fizyczne zatem ? Coś jakby- i tak i nie. Wydaje mi się, że takich procesów jest sporo. Dzięki za audycję - każda jest inspirująca. pozdrawiam.
Po co stosujemy typowo ludzkie oceny rzeczywistości czyli że świat coś musi? W moim mniemaniu świat nic nie musi. Świat się po prostu dzieje. Może po prostu na początku przed pierwszą przemiana fazową była gęsta "zupa" i w wyniku jej ciągłego mieszania w końcu doszło do momentu pierwszej przemiany fazowej, takiego ustawienia tej zupy że powstała znana nam materia/energia? Może w końcu by tak czy siak powstała jakakolwiek materia/energia?
Po to by zalepić pustkę w wiedzy i świadomości.