Tajemnicza cząstka Higgsa

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 2 ต.ค. 2024
  • Dlaczego świat wokół nas jest taki jakim go znamy?
    Dlaczego może istnieć materia atomowa a w konsekwencji i my sami?
    Film odpowiada na te pytania przybliżając tzw. "mechanizm Higgsa", fundamentalne zjawisko dzięki któremu elementarne cząstki nabywają masę.
    W 10-tą rocznicę pierwszej obserwacji słynnej cząstki Higgsa, film przypomina też kulisy tego wielkiego odkrycia dokonanego przez eksperymenty ATLAS i CMS na Wielkim Zderzaczu Hadronów w CERN (04.07.2012), odkrycia które potwierdziło poprawność mechanizmu zaproponowanego nieomal pół wieku wcześniej, na gruncie czysto teoretycznym.
    W filmie występują dr hab. Paweł Bruckman de Renstrom i dr hab. Jerzy Grębosz z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN.
    Scenariusz: dr hab. Paweł Bruckman de Renstrom, dr hab. Jerzy Grębosz
    Reżyseria: dr hab. Jerzy Grębosz
    Produkcja: LIVECON
    Projekt finansowany przez Narodową Agencję
    Wymiany Akademickiej w ramach Programu Welcome to Poland
    / instytutfizykijadrowejpan
    www.ifj.edu.pl...
    Why is the world around us as we know it? Why can there be atomic matter and, consequently ourselves? The film answers these questions by explaining the so-called "Higgs mechanism", the fundamental phenomenon by which elementary particles acquire mass. On the 10th anniversary of the first observation of the famous Higgs particle, the film also recalls the backstage of this great discovery made jointly by the ATLAS and CMS experiments at the Large Hadron Collider at CERN (04/07/2012), a discovery that confirmed the correctness of the mechanism proposed almost half a century earlier, on purely theoretical basis.
    The film features dr hab. Paweł Bruckman de Renstrom and dr hab. Jerzy Grębosz from the Institute of Nuclear Physics PAN.

ความคิดเห็น • 314

  • @mateusmiel
    @mateusmiel 2 ปีที่แล้ว +70

    Świetne streszczenie niezwykle skomplikowanej i ciekawej tematyki podstawowej budowy materii. Forma dialogu pomaga zrozumieć i zapamiętać zagadnienia.

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +1

      Dziękujemy, Mateuszu, za te ciepłe słowa. Gdybyśmy podejrzewali, że widzowie wytrzymają dłuższą formę, to filmy byłby o wiele dłuższy. Tyle w tym zagadnieniu jest ciekawych aspektów. Pozdrawiamy Cię!

    • @CeTeeN
      @CeTeeN 6 หลายเดือนก่อน +1

      @jerzygrebosz ja wytrzymam 😊😊😊

  • @januszz.1875
    @januszz.1875 2 ปีที่แล้ว +18

    Fantastyczny film, bardzo dobra próba wyjaśnienia trudnego zagadnienia. Zrozumienie czym jest pole i cząstka nie jest czymś banalnym. Kocham fizykę!

  • @Makos1996
    @Makos1996 ปีที่แล้ว +7

    11 lat temu Pan Jerzy Grębosz uczył mnie programowania w C++, a teraz mechaniki kwantowej

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz ปีที่แล้ว +3

      Cieszę się że to jeszcze pamiętasz. Powoli wrócę do C++! Pozdrawiam Cię, przyjacielu!

    • @wandabenisz8970
      @wandabenisz8970 หลายเดือนก่อน

      yki

  • @aleksanderstrusinski5040
    @aleksanderstrusinski5040 2 ปีที่แล้ว +28

    Znakomity materiał, nie wiem za bardzo czemu algorytmy nie chcą polecać Państwa video, jest świetne. Mi sie bardzo podoba. powinien być emitowany zamiast Wiadomości o 19:30.

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +3

      Alku, gdybyśmy liczyli na to, że nasze filmy byłyby emitowane w TVP codziennie zamiast Wiadomości TVP o 19:30, to byśmy się tak poświęcili, żebyśmy produkowali te filmy codziennie... 😁
      Niestety filmy popularnonaukowe są w telewizjach rzadkością. No ale jest internet i tacy wspaniali widzowie jak na przykład Ty. Serdecznie dziękujemy za te miłe słowa!

  • @riddick9547
    @riddick9547 2 ปีที่แล้ว +48

    Bardzo dobrze przygotowany materiał. Od razu przypomniał mi się dawny program ,,Sonda" i styl, prezentowany przez śp. Panów Kamińskiego i Kurka. Brawo

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +10

      Dzięki, Januszu! Rzeczywiście tamta Sonda była dla nas niedościgłym wzorem. Chociaż było trudniej, bo ONI mieli materiały filmowe udostępniane przez ambasadę amerykańską, a my - musieliśmy te prawie wszystkie animacje zrobić sami.
      Obejrzyj też nasz poprzedni film o tym jak działa cyklotron. Link: th-cam.com/video/miPTypH9Kf4/w-d-xo.html Pozdrawiam! [Jurek, współtwórca filmu]

    • @riddick9547
      @riddick9547 2 ปีที่แล้ว +5

      @@jerzygrebosz Dziękuję. Tak trzymać, a mój wrodzony głód wiedzy i ciekawość świata, zostanie należycie zaspokojony, dzięki właśnie takim przekazom z Waszej strony. To dobra koncepcja, która trafia ze zrozumieniem nawet do takich ,,dyletantów" tematu jak ja. Dziękuję serdecznie .

    • @ultimathule1000
      @ultimathule1000 ปีที่แล้ว +3

      Jest tylko jeden problem: tutaj "dialog" powstał w wyniku sprytnego zmontowania pojedynczych wypowiedzi, a w Sondzie oni naprawdę ze sobą rozmawiali i brzmiało to o wiele bardziej naturalnie. Zwłaszcza, gdy się spierali.

    • @radoslawbartczak7959
      @radoslawbartczak7959 ปีที่แล้ว

      @@ultimathule1000 Oj tam oj tam pospierasz się z nimi bez montażu, naturalnie 2m pod ziemią kiedyś.

  • @monikadomanska1528
    @monikadomanska1528 ปีที่แล้ว +4

    Mistrzowskie wyjaśnienie czegoś tak niesamowitego a jednak realnego! 😍

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz ปีที่แล้ว +1

      Świetnie to ujęłaś, Moniko. Dziękujemy za te słowa!

  • @johanna1722
    @johanna1722 7 หลายเดือนก่อน +2

    Serdecznie dziękuję i pozdrawiam!!☀️💚

  • @AragornasRPG
    @AragornasRPG 2 ปีที่แล้ว +11

    Świetny materiał! Od podstaw do "magii" fizyki, dzięki czemu wszystko zostaje klarownie i krok po kroku wyjaśnione. Proszę o jak najwięcej takich filmów 🙂

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +1

      Cieszymy się, Marcinie, że to zauważasz. Ta myśl przyświeca nam już na etapie pisania scenariusza. Filmu nie robimy po to, żeby się popisać - tylko żeby podzielić się naszym zachwytem nad niezwykłością Wszechświata. A jeśli ktoś, (tak jak Ty) to docenia, to czujemy się spełnieni. Dziękujemy, Marcinie!

  • @thekedzior7657
    @thekedzior7657 2 ปีที่แล้ว +29

    Super, że popularyzujecie naukę. Dzięki za ten film.

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +1

      Popularyzujemy naukę, bo ona nas fascynuje. Cieszymy się, że są tacy ludzie jak ty, którzy dają się nam porwać w tę niezwykłą krainę zdumiewających tajemnic. Fajny z Ciebie facet, Kędziorze!🤓

  • @tomaszkot8046
    @tomaszkot8046 2 ปีที่แล้ว +12

    Takich materiałów trzeba więcej, p. Jerzy jest autorem znanego cyklu książek o programowaniu, programowaniu techniczno-praktycznym że tak to określę

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +1

      No tak, Tomku, widzę że jesteś czytelnikiem moich książek. A to znaczy, że jesteśmy przyjaciółmi od wielu lat. Teraz, po tych filmach, przy czytaniu moich książek (np. "Opus magnum C++" lub "Misja w nadprzestrzeń C++") będziesz słyszał mój prawdziwy głos. Serdecznie Cię, przyjacielu, pozdrawiam. [Jurek Grębosz]

    • @wodasodka9031
      @wodasodka9031 2 ปีที่แล้ว +1

      @@jerzygrebosz gdzie można dostać Pana filmy?

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      @@wodasodka9031 Drogi Przyjacielu. Po Twoich zdaniach: "Zniechęca mnie brnięcie fizyków w absurdy rozwoju wszechświata od wielkiego wybuchu do myślącego człowieka. Nie ma żadnych dowodów na taki układ przyczynowo skutkowy"
      - myślę, że moje pozostałe filmy byłyby dla Ciebie trochę za trudne. Zacznij od jakichś prostszych. Z żalem pozdrawiamy!

    • @tomaszkot8046
      @tomaszkot8046 2 ปีที่แล้ว

      @@jerzygrebosz D10M8Y22C21, w domowej biblioteczce zagościły cztery "cegły", 3 tomy o 11-ce i czwarty na dokładkę o 14/17, teraz nie pozostało mi nic innego jak zagęścić plan działań

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      @@tomaszkot8046 Tomku, to tylko oznacza, że jesteśmy kumplami od dawna. Spędziłeś ze mną wiele godzin czytając te książki. Wielu czytelników mówi mi, że zmieniły im życie na lepsze. Oby tak było i w Twoim przypadku!

  • @Xaris192
    @Xaris192 2 ปีที่แล้ว +27

    Bardzo przyjemny materiał, na początku myślałem, że zbyt "spłaszcza" zagadnienie, ale mniej więcej od połowy pojawiło się tyle szczegółów - i to podanych w przystępnej postaci! - że czapki z głów.

    • @andrzejmoraczewski2300
      @andrzejmoraczewski2300 2 ปีที่แล้ว +1

      Zgadzam się bardzo trafnie ujęte!

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +2

      Uff, a już mi się , Xaris, wydawało, że nam przyłożysz... Dzięki!

  • @ab-en4ci
    @ab-en4ci 2 ปีที่แล้ว +6

    Szkoda, że kanał nie jest oparty wyłącznie na tych dwóch panach. Fajnie opracowany temat, od podstaw do sedna. Do tego narracja poprowadzona w taki sposób, że rzadko dochodzi do wyłączenia mózgu i odlotu myślami gdzie indziej, jak bywa w przypadku większości wykładowców

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Kanał Instytutu zawiera filmiki robione przez kolegów z różnych laboratoriów.
      Skoro właśnie nasze/moje filmy przypadły Ci najbardziej do gustu - to jesteśmy dumni.
      Dzięki. Dotąd na kanale są trzy filmy których jestem współ-autorem i i wykonawcą:
      "Ku granicom poznania", "Cyklotron, przyspieszacz jonów" i ten.
      Dziękujemy, drogi przyjacielu! 🤓

  • @arkansasturin8144
    @arkansasturin8144 2 ปีที่แล้ว +17

    Filmik to złoto. Chyba najlepiej wyjaśniający na yt. Więcej takich! Pozdrawiam!

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Dziękuję, Turinie, w imieniu wszystkich twórców. Takie pochwały dodają nam skrzydeł. Pracujemy teraz nad dwoma następnymi filmami. Mam nadzieję, że także Ci się spodobają i utrzymamy ten poziom! [Jurek Grębosz]

  • @VoidCosmonaut
    @VoidCosmonaut 2 ปีที่แล้ว +4

    Moim zdaniem każdy film czy wykład powinien zaczynać się i akcentować za każdym razem zwrot "według dzisiejszej wiedzy...".

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      To oczywiste. No i aktualne w każdej epoce. Ani Demokryt, ani Galileusz, Newton czy Maxwell
      nie pisali tego zwrotu. Nauka to nie status quo. To proces. Wiemy to już od czasów Heraklita
      Pozdrawiamy!

  • @KristianDjukic
    @KristianDjukic 3 หลายเดือนก่อน +2

    Co za fajny materiał ! Dać im program w TV i milionowy budżet na grafików.

  • @byMarekZet
    @byMarekZet 2 ปีที่แล้ว +25

    Nareszcie wyjaśnienia bez niedomówień po drodze i przeskoków. Panowie, brawo, ... i czekam(y) na więcej takich wyjaśnień (objaśnień).

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +3

      Dzięki, Marku! Fajny z Ciebie facet. I konkretny...

  • @South_Ghost
    @South_Ghost 2 ปีที่แล้ว +15

    Rewelacyjny materiał. Niby człowiek rozumiał (mniej więcej) czym jest cząstka Higgsa, ale to zawsze pomaga, gdy dokona się kompilacji na jakiś temat.

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +1

      Masz rację. Spojrzenie na zagadnienie z kilku stron daje pełniejszy obraz. No i pojawiają się Twoje własne refleksje na ten temat. To znaczy, że jesteś "widzem poszukującym". Marzymy o takich widzach już na etapie pisania scenariusza. Obejrzyj też nasz poprzedni film o cyklotronie. No i nie opuszczaj nas przy następnych! Dziękujemy za Twoje miłe słowa!

  • @marekchudy8893
    @marekchudy8893 2 ปีที่แล้ว +2

    Dziękuję I pozdrawiam

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      My również pozdrawiamy. W końcu do także dla Ciebie zrobiliśmy ten film!

  • @krzrzrzy
    @krzrzrzy 2 ปีที่แล้ว +3

    Świetne proszę o więcej

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Krzychu, będzie więcej. Teraz pracujemy nad dwoma następnymi filmami. To, co jest żmudne, to animacje komputerowe. Pozdrawiamy!

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Obejrzyj nasz poprzedni film "Cyklotron", a także "Ku granicom poznania". Pozdrawiamy!

  • @tomaszbratkowski9354
    @tomaszbratkowski9354 2 ปีที่แล้ว +12

    Znakomicie przedstawiony materiał!

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Dziękujemy, Tomku. Jesteś naszym ukochanym widzem :😃

  • @hiacynta574
    @hiacynta574 2 ปีที่แล้ว +2

    Mega materiał. 👍👍👍👍

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Dzięki. Jesteśmy dumni z Twoich słów!

  • @marekpo78
    @marekpo78 2 ปีที่แล้ว +11

    Hehe świetnie się to oglądało. Szacun Panowie 😎

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Marku, jeśli Cię ten film dodatkowo rozbawił, to tym większy nasz sukces! Pozdrawiamy!

  • @radekmis
    @radekmis 2 ปีที่แล้ว +4

    sztuczne na maxa,,, pozwala zrozumieć :)

  • @bob8433
    @bob8433 2 ปีที่แล้ว +3

    lajk!

  • @iwonabanas5786
    @iwonabanas5786 2 ปีที่แล้ว +10

    Fantastycznie, prosto i jasno. Dziękuję.

  • @jerzygrebosz
    @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +8

    Jeśli spodobał się Wam ten film, to zachęcam do obejrzenia poprzedniego - zrobionego w podobnej konwencji. To film wyjaśniający jak działa cyklotron. Oto link: th-cam.com/video/miPTypH9Kf4/w-d-xo.html

  • @ZdzichaJedziesz
    @ZdzichaJedziesz 2 ปีที่แล้ว +6

    Trochę czerstwy ten dialog, ale za to nawiązuje do Dialogów Platonskich.
    Duży plus za nawiązanie do antycznej formy przy wyjaśnianiu naukowej teorii.
    Mamy inna niewiedzę niż starożytni, ale jakoś czuję ze nadal jesteśmy w ich sytuacji i ta forma wydaje mi się jak najbardziej adekwatna do omówienia zagadnienia.

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +7

      Zdzichu, podziwiamy Twoją erudycję. Rzeczywiście na dnie naszej koncepcji jest forma dialogu. Z tym, że raczej nie platońskich, bo tam "Sokrates" (a u nas Paweł B.) nie mówi swoich prawd, tylko próbuje je wydobyć ze swojego rozmówcy (u nas to byłem ja), tak żeby sam do nich doszedł. To ta słynna metoda "majeutyczna".
      Piszesz też: "nadal jesteśmy w ich sytuacji". Racja, i to nie przez przypadek. To oni, a konkretnie Tales z Miletu - rozpoczęli tzw. metodę naukową. To on stwierdził, że świat da się zrozumieć ludzkim umysłem, bez konieczności odwoływania się do działań bogów. No i proszę, po tych tysiącach lat (z przerwą na zakazanie nauki, zamknięcie szkół filozoficznych przez średniowieczne chrześcijaństwo) dotarliśmy naszymi umysłami do najodleglejszych galaktyk i możemy je badać metodami fizyki jądrowej. To jest pieśń o wielkości Człowieka.

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz 2 ปีที่แล้ว +3

      @@jerzygrebosz
      Być może jestem pesymista i widzę szklankę do połowy pustą, ale ja raczej mam poczucie że nadal nie wiemy czym jest to arche, jeśli w ogóle pytanie jest dobrze postawione. Nadal nie umiemy powiązać fizyki kwantowej z OTW. Nie wiemy czym jest ciemna materia i ciemna energia. Model standardowy wielu rzeczy nie wyjaśnia. Nie wiemy gdzie szukać drzwi do tzw. Nowej fizyki Można by tak mnożyć pytania dalej. Patrzę na to wszystko i nadal nie wiem i nie rozumiem.
      Być może nigdy nie zrozumiemy fundamentów i zasad na jakich opiera się to co istnieje. No ale na pewno warto próbować, choćby tylko po to żeby się o tym kiedyś przekonać. 🙂

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +2

      @@ZdzichaJedziesz To jest tak: obszar wiedzy to jakby wielkie koło, które zakreśliliśmy wokół siebie. Poza tym jest nieznane. A obwód koła, to są aktualne pytania, które stawiamy i które są przedmiotem badań. Im więcej się dowiadujemy tym bardziej powiększa się powierzchnia tego koła. Ale równocześnie powiększa się też obwód tego koła, czyli pojawiają się coraz to nowe pytania i jest ich coraz więcej. Nie można być pesymistą, że jest ich coraz więcej, bo to jest wpisane w ten proces poznawczy. Ważne jest że od czasu starożytnych te pytania stały się głębsze, bliższe prawdziwej istocie zagadnienia. A jaka jest to istota? Nie wiemy, ale pracujemy nad tym. Kolejne pokolenia. Trzeba zakasać rękawy i spróbować przyczynić się do tej wielkiej wyprawy w nieznane.

    • @arno.troy1
      @arno.troy1 2 ปีที่แล้ว +2

      @@jerzygrebosz "Świat da się zrozumieć ludzkim umysłem, czyli da się zrozumieć istotę Boga" tak bym odwrócił myśl Talesa. Wiem że temat Boga jest tak samo niepopularny wśród uczonych, jak temat kosmitów. Ale... Już 4000 lat temu hindusi określili Brahmana jako pierwotną energię 1) z której wszystko powstało, 2) która kieruje poszczególnymi bytami (za pomocą dusz - mój dopisek), oraz 3) która kontroluje całość (nie jak żydowski Jahwe ingerując co chwila w stworzony świat, lecz za pomocą ustanowionych przez siebie praw - mój dopisek). Fizycy zajmują się fizyką, biolodzy zajmują się biologią. Jedni nie wiedzą co robią drudzy i do jakich wniosków ci dochodzą. Stąd przekonanie biologów, że życie mogło w kosmosie powstać samoistnie, skoro udało się w laboratoryjnym bulionie uzyskać aminokwasy, z których budowane są białka. Stąd przekonanie fizyków, że skoro biolodzy zajmują się życiem i twierdzą, że ono powstało samoistnie, to pewnie tak jest. A tymczasem... Nie twierdzę, że komórka to tak skomplikowana maszyna jak Wielki Zderzacz Hadronów. Pewnie jest tak skomplikowana jak przeciętna fabryka, bo i działanie fabryki przypomina. Pytam więc fizyka, jak to możliwe, że wbrew zasadzie entropii, przypadkowo działające siły obowiązujące w świecie fizyki, zbudowały fabrykę, która nie tylko nie rozpadła się w następnym ułamku sekundy, lecz sama z siebie zaczęła celowo funkcjonować i korzystając z dostaw surowców i energii, powieliła samą siebie? Jakie jest prawdopodobieństwo zaistnienia takiego zjawiska? Czy zważywszy na entropię, nie jest ono zerowe? Mahabharata to indyjski epos powstały, podobnie jak koncepcja Brahmana, też ok. 4000 lat temu. Wiele w nim mądrych zdań. Według mnie najważniejsze wypowiada bóg Kryszna do przyjaciela Ardżuny, we fragmencie znanym jako Bhagawadgita (Pieśń Pana). "Ja jestem dojrzałym czasem, burzycielem światów", mówi Kryszna. To zdanie Robert Oppenheimer przytoczył oglądając wybuch próbnego ładunku atomowego na pustyni w Newadzie. Fakt, że przytoczył je właśnie w tym momencie świadczy, że go nie zrozumiał. Bo to zdanie otwiera oczy. Ono pozwala zrozumieć, dlaczego świat powstaje oraz że zbudowany z materii świat w jakim żyjemy, nie jest celem Brahmana, a jedynie sposobem na dojście do celu. Że świat nie powstał dla nas, ludzi, ale my, ludzie, i inni nam podobni, stoimy na samym szczycie przepisu Brahmana na powrót zdefektowanej energii (dusz) do stanu 1) pełnej informacji, uzyskanej kosztem 2) utraty potencjału (całkowitego uspokojenia uzyskiwanego przed osiągnięciem nirwany). Hmm... Tak się teraz zastanawiam, czy zaprezentowane przez Panów metapole Higgsa to czasem właśnie nie Brahman? Pozdrawiam

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +2

      @@arno.troy1
      Piszesz:
      "Świat da się zrozumieć ludzkim umysłem, czyli da się zrozumieć istotę Boga" tak bym odwrócił myśl Talesa.
      No właśnie nie. Tales zaprzeczył rozmienieniu świata na sposób magiczny. Ty zaś przypisujesz mu wiarę w rozumienie istoty jakiegoś boga.
      Dalej piszesz:
      "Wiem że temat Boga jest tak samo niepopularny wśród uczonych"
      Z prostego powodu: nie jest to zagadnienie naukowe, bo nie spełnia kryterium weryfikowalności. Naukowcy nie zajmują się zagadnieniami nienaukowymi, bo było by to malowanie pejzażu krainy, która nie istnieje.
      Dalej piszesz:
      "Ale... Już 4000 lat temu hindusi określili Brahmana jako pierwotną energię..."
      To znaczy tylko tyle, że takie było ich zdanie. Nie podali żadnego wytłumaczenia,
      żadnego argumentu. Nic dziwnego, bo nauka zaczęła się dopiero ok. 500 lat przed
      naszą erą.
      Dalej piszesz:
      "Pytam więc fizyka, jak to możliwe, że wbrew zasadzie entropii, przypadkowo działające siły obowiązujące w świecie fizyki, zbudowały fabrykę, która nie tylko nie rozpadła się w następnym ułamku sekundy, lecz sama z siebie zaczęła celowo funkcjonować i korzystając z dostaw surowców i energii, powieliła samą siebie? Jakie jest prawdopodobieństwo zaistnienia takiego zjawiska? Czy zważywszy na entropię, nie jest ono zerowe? "
      To bardzo ciekawe zagadnienie. Mój wykład habilitacyjny był właśnie na ten temat. No ale to co najmniej 50 minut gadania z wieloma obrazami i animacjami, więc nie jestem w stanie napisać tego tutaj.
      Dalej piszesz:
      "Mahabharata to indyjski epos powstały, podobnie jak koncepcja Brahmana, też ok. 4000 lat temu. Wiele w nim mądrych zdań. "
      Rzeczywiście. Wiele jest mądrych w sensie moralnym i poetyckim, ale merytorycznie w nauce (nie tylko współczesnej) nie mają one istotnego znaczenia.
      Dalej piszesz zdania bardzo poetyckie i trochę profetyczne, ale pozwól, że na tym skończę, bo nie chciałbym, żeby tu się rozpętała dyskusja religijna.
      Serdecznie Cię pozdrawiam i podziwiam Twoją erudycję

  • @bob8433
    @bob8433 2 ปีที่แล้ว +7

    super materiał liczę na więcej!!!!

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Cierpliwości. Powoli pojawią się nasze następne filmy. Pilnuj tego! Pozdrawiamy Cię!

  • @PiotrMajdykowski
    @PiotrMajdykowski 2 ปีที่แล้ว +5

    Profeska :) oby więcej takich materiałów :)

  • @creato9094
    @creato9094 2 ปีที่แล้ว +7

    Rewelacyjny kanał. Szacunek za proste przedstawienie nieprostych spraw.

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +1

      Uff... Chyba czekaliśmy na takie słowa! Dzięki, drogi Creato!

  • @monsterize9567
    @monsterize9567 2 ปีที่แล้ว +5

    Teraz coś lepszego powiem, skoro jest materia i antymateria, to jest i bozon higgsa i anty bozon higgsa. Czyli oznacza to, że żyjemy w dwu wymiarowym wszechświecie, każdy jest od siebie przeciwny pod każdym względem a mówi nam o tym zasada " antycząstek ". Dziękować nie trzeba.

    • @arturzawadzki5722
      @arturzawadzki5722 2 ปีที่แล้ว

      upside down... oglądałeś Stranger Things ?.

    • @monsterize9567
      @monsterize9567 2 ปีที่แล้ว

      @@arturzawadzki5722 Tak. a o co chodzi ?

    • @pawelbruckmanderenstrom6226
      @pawelbruckmanderenstrom6226 2 ปีที่แล้ว +2

      Sorry, ale pudło! Bozon Higgsa nie ma antycząstki, albo poprawniej bozon Higgsa jest swoją własną antycząstką. Podobnie jak z fotonem. Nie ma "anty fotonu". Pozdrawiam serdecznie!

    • @monsterize9567
      @monsterize9567 2 ปีที่แล้ว +3

      @@pawelbruckmanderenstrom6226
      Widać, że nie masz pojęcia w tym dziale ale wypowiadasz się. Więc od początku by Ci wytłumaczyć ; każda cząstka w przyrodzie musi mieć swoją antycząstkę. Akurat dla fotonu tak się składa że własności tej antycząstki niczym się od własności fotonu nie różnią. Dlatego nikt nie używa
      nazwy "antyfoton", lecz zasada jest prawidłowa, że foton ma swoją drugą wersję antyfoton. I tak jak mówię, na chwilę obecną nie widzimy różnic w antyfotonie, ale nie oznacza to, że za parę lat nie dojdziemy do wniosków, że jednak antyfoton różni się czymś od fotonu.

  • @bartoszeod1768
    @bartoszeod1768 2 ปีที่แล้ว +6

    Bardzo sie ciesze ze trafilem na ten kanal leci sub like i kom pozdrawiam

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      To chyba wyraz najwyższego uznania. Dzięki Bartoszu!

  • @ZdzichaJedziesz
    @ZdzichaJedziesz 2 ปีที่แล้ว +4

    Przyznam ze nie rozumiem jak cząstka Higsa bedaca sama zaburzeniem pola Higsa nabywa masę w relacji do pola Higsa..Czy da się to prosto wyjaśnić ?

    • @pawelbruckmanderenstrom6226
      @pawelbruckmanderenstrom6226 2 ปีที่แล้ว +4

      Najkrótsza odpowiedz jest taka, że cząstka Higgsa (czyli wzbudzenie pola Higgsa), podobnie jak większość innych cząstek oddziałuje z samym polem. Energia tego oddziaływania nadaje masę samej cząstce Higgsa. Ale można też spojrzeć na to z innej strony. Aby wyprodukować cząstkę Higgsa (wzbudzenie pola) potrzeba sporo energii. Ta energia to nic innego jak masa powstałej cząstki.

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz 2 ปีที่แล้ว +2

      @@pawelbruckmanderenstrom6226
      Dziękuję za odpowiedź

  • @bob8433
    @bob8433 2 ปีที่แล้ว +6

    niezwykle zrozumiały dzięki Panu po lewej

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      To ja jestem tym "panem po lewej". Cieszę się, że tę moją rolę doceniasz, bo - w tym filmie - jestem tym, który dziwi się i pyta, a Paweł jest tym "mądralą", który wszystko wie. Ale film jest zrozumiały, dzięki naszemu dialogowi - nad którym intensywnie pracowaliśmy na etapie pisania scenariusza. Dziękuję za ten symbol "

  • @stanisawk1385
    @stanisawk1385 ปีที่แล้ว +3

    no taka współczesna, rzec by można, SONDA ;-)

  • @elselador
    @elselador 2 ปีที่แล้ว +7

    No wspaniała robota panowie szacunek!!

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Było przy tym kupę pracy - szczególnie przy tej warstwie graficznej. Kilka miesięcy budowania tych animacji. No ale jeśli ktoś to - tak jak Ty, Sylwestrze, docenia - to było warto. Dziękujemy i śledź nasze kolejne filmy. Powoli pracujemy nad nimi.

  • @Tomasz_Kowalski
    @Tomasz_Kowalski 2 ปีที่แล้ว +4

    Początek fajny i jasny, końcówka niezrozumiała. Za duże skróty, niezrozumiałe dla nie-ekspertów.

    • @pawelbruckmanderenstrom6226
      @pawelbruckmanderenstrom6226 2 ปีที่แล้ว +2

      No niestety, konwencja filmiku i ramy czasowe nie pozwoliły na bardziej szczegółową opowieść. Ale oczywiście chętnie odpowiemy na pytania zadane tutaj, albo przesłane mailem na KanapaFizykow@ifj.edu.pl .

  • @lpseem3770
    @lpseem3770 2 ปีที่แล้ว +5

    Sonda II. Mistrzowski materiał. Gratulacje.

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Cieszymy się że nas do Sondy porównujesz, bo i dla nas był do wspaniały program i dziwimy się, że nikt go potem nie zastąpił. Pozdrawiamy Cię przyjacielu!

  • @michalkulinski377
    @michalkulinski377 2 ปีที่แล้ว +4

    Ale to dobre jest.

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +1

      Cieszy nas Twoje uznanie i wynagradza wysiłek pracy nad tym filmem!

  • @Chretienne5
    @Chretienne5 2 ปีที่แล้ว +2

    Wielkiego wybuchu nie było.

  • @ZenekKwiatkowski
    @ZenekKwiatkowski 2 ปีที่แล้ว +2

    Czy będzie to niedyskrecją, jeśli zdradzę, że nie było żadnego wielkiego wybuchu?

    • @pawelbruckmanderenstrom6226
      @pawelbruckmanderenstrom6226 2 ปีที่แล้ว

      Nie, absolutnie. To raczej powszechnie znany fakt. Ale jakoś trzeba było nazwać tę początkową osobliwość od której rozpoczęła się ewolucja (ekspansja) Wszechświata. Pozdrawiam!

  • @cichycichy5758
    @cichycichy5758 2 ปีที่แล้ว +2

    Przypomina mi się telewizja edukacyjna w latach dziewiedziesiatych

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      No i słusznie. Teraz telewizja już nie jest edukacyjna. Trochę szkoda!

  • @marekogarek1427
    @marekogarek1427 2 ปีที่แล้ว +5

    trochę przypomina mi się stara Sonda

  • @grzegorzbaczynski35
    @grzegorzbaczynski35 2 ปีที่แล้ว +3

    Potrafimy sobie wyobrazić nieskończoność na zewnątrz, a nie potrafimy wyobrazić sobie nieskończoności do wewnątrz? Dziwne.

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +1

      Grzechu, dobry jesteś jeśli potrafisz sobie wyobrazić nieskończoność z zewnątrz. Mnie to nie tylko, że się nie udaje, ale nawet doszedłem do wniosku, że tak samo nie potrafię sobie wyobrazić nieskończonego wszechświata jak i skończonego Wszechświata.
      Einstein powiedział, że wyobraźnia jest jeszcze ważniejsza od wiedzy, zatem masz talent, nad którym ja dopiero pracuję. Pozdrawiamy Cię, przyjacielu!

  • @bob8433
    @bob8433 2 ปีที่แล้ว +3

    do zobaczenia w innych materiałach pozdro

  • @krzysztofsitnik4979
    @krzysztofsitnik4979 ปีที่แล้ว +2

    W szkole musiałem mieć korki z fizy ( czy jeszcze wiadomo co to korki ?) a teraz pod sześćdziesiątkę od kilku lat stała się moją pasją. Wspaniale , w prosty sposób opowiedziane i wszystko rozumiem . Dziękuję , szacunek dla wiedzy Panów i pozdrawiam.

  • @grzegorzgutowski5010
    @grzegorzgutowski5010 2 ปีที่แล้ว +3

    Interesujące, ciekawie przedstawione.

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      🤓🤓🤓 Dziękujemy za te słowa, Grzesiu!

  • @wodasodka9031
    @wodasodka9031 2 ปีที่แล้ว +2

    Kiedyś interesowałem się fizyką, ale rozwijając się zauważyłem jaką brednią jest teoria ewolucji biologicznej. Zniechęca mnie brnięcie fizyków w absurdy rozwoju wszechświata od wielkiego wybuchu do myślącego człowieka. Nie ma żadnych dowodów na taki układ przyczynowo skutkowy. Wszystkie konkretne fakty świadczą o niemożliwości powstania życia. To samo tyczy istoty świadomej. Natomiast makroewolucja jest po gigantycznym znakiem zapytania.
    Panowie naukowcy, opanujcie się.

  • @hubabz
    @hubabz 4 หลายเดือนก่อน +1

    Każdy atom, cząstka elementarna, każde pole, relacja zdarzenie - wszystko to i jeszcze więcej to swego rodzaju sumaryczna składająca się na byt Wszechświata - jego konstrukt w skali obserwowalnej i tej ,,niewidocznej". A sam odcinek nie skupia się tylko na tytułowym temacie, drąży temat bardzo, bardzo głęboko i rozlegle materiałowo! Tak, to bardzo dobrze opowiedziane ponad 20 minut; świetnie poruszone kwestie związane z funkcjonowaniem świata w skali fundamentalnej. Już sam początek zrobił wrażenie - szczera i prawidłowa definicja atomu. A to już samo w sobie jest niesamowite, bo dalej w odcinku było tylko lepiej! Ha!

  • @jozefoldboy2593
    @jozefoldboy2593 11 หลายเดือนก่อน +1

    Instytut Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk wierzytelność Cesarstwa R. P. szefa prof. dr hab. mat-fizyki-chem. inż. Józef Urbanowicz-Fudali Jezusa dzieło 1948 - 2048 + życie wieczne Ziemian !!!!

  • @konfeush
    @konfeush 2 ปีที่แล้ว +4

    Fantastyczny temat, wyjaśnienie dobre, ale realizacja... jak bym oglądał "Sigma i Pi" z dzieciństwa. Wydaje mi się (oczywiście moja subiektywna wizja), że zabrakło tu prowadzącego lektora, który w radiowy sposób przedstawiał by szablon zagadnienia, a Panowie powinni wyłącznie występować jako komentujący eksperci. Krótko mówiąc bardzo sztucznie wyszła ta narracja. Mimo wszystko,.. (sic!) wszystkiego dobrego dla Panów Naukowców i dzięki, że w obecnych czasach, szajsbuka i innych ściem, nadal ktoś się interesuje wartymi uwagi zagadnieniami i że nadal są ludzie którzy mają na takie tematy coś do powiedzenia..

    • @Alkow403
      @Alkow403 2 ปีที่แล้ว +1

      To nie jest program dla fizyków,a dla miernych ludzików - wystarczy !!

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Rozumiem o co Ci chodzi, ale nasza konwencja była inna - świadomie. Sam zauważ: Obok premiery naszego filmu pojawił się odcinek Kanapy Fizyków - na temat cząstki Higgsa zrealizowany
      właśnie tak, jak sugerujesz: czyli "troje komentujących ekspertów". No i oglądalność tego odcinka z ekspertami jest dziesięciokrotnie mniejsza. To nas utwierdza w przekonaniu, że dla młodzieży trafia bardziej ta nasza konwencja. Zresztą... piszą nam o tym także "starsi" widzowie.
      Pozdrawiamy Cię serdecznie. (Z Twojej pisowni domyślamy się, że jesteś z południowej Polski).

  • @swojmil
    @swojmil 2 ปีที่แล้ว +2

    Hmm, wiesz co? Byłem uczniem szóstkowym z przedmiotów ścisłych, brałem udział w olimpiadach fizycznych. Tutaj widzę 22 minuty bełkotu uznanego za naukę, nie dałem rady obejrzeć do końca. To jest typowa zaporowa religancka fizyka żydowska mająca na celu zastój i spokój. Może i politycznie pożądana, ale to wielowarstwowe totalne kłamstwo i strata czasu. Pisałem już konkretnie o tych bełkotliwych koncepcjach od fantomowych elektronów nie reagujących elektrycznie w próżni, neutrino z niezgodzenia 3 ciał, po zapodzianie Helu(Alfy) w atomie, zgubnym znaczeniu bezwymiarowych cząstek dla geometrii pól, itd. Widać strukturę tego kłamstwa, ale nie widać chętnych do czytania tego. Pewno polityka ziemska dalej tych bzdur potrzebuje by trzymać bestie w klinczu, a fizycy (utrzymanki rządowe) by doić kasę na piramidalnych dywagacjach z błędami u podstaw o cząstkach Higgsa i innych takich lansiarskich "drzewach technologicznych postępu" napisanych albo przez głupka albo przez istotę złośliwą i kłamliwą.

    • @Cinu
      @Cinu 11 หลายเดือนก่อน

      Skoro to jest wielowarstwowe kłamstwo, to przedstaw jakąś prawdę, z chęcią sobie poczytam lub pooglądam.

    • @swojmil
      @swojmil 11 หลายเดือนก่อน

      @@Cinu Gdzie? Tu pod pieczarą złośliwca chcesz dług zaciągać?

  • @ZenekKwiatkowski
    @ZenekKwiatkowski 2 ปีที่แล้ว +1

    Czy ktoś kiedykolwiek spotkał kwarka? Nie - bo żadne kwarki nie istnieją.
    Za sto lat bedą się wszyscy smiali z tego filmu, jak teraz śmieją się z aniołów na ostrzu szpilki.

  • @Lentamente_Pokrytki
    @Lentamente_Pokrytki 2 ปีที่แล้ว +3

    Dziękuje za materiał. Mogę dzięki niemu powtórzyć moją wiedzę sprzed lat ;-)

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Tym razem tylko sprzed 10 lat, bo przecież wtedy dokonano odkrycia. No ale, masz rację, pole Higgsa to dużo starsza sprawa. Dziękujemy za te ciepłe słowa, Piotrze!

  • @chimerameduza
    @chimerameduza 2 ปีที่แล้ว +2

    👉 Proszę mi łaskawie wytłumaczyć, czym jest tzw. rzeczywistość i czym różni się ona od snu?
    Skąd we śnie bierze się Światło, skoro zazwyczaj śpimy w ciemności...
    Jest tu jakiś profesor zwyczajny, albo chociaż docent, który mi odpowie?
    Zadowolę sie także odpowiedzią magistra.

    • @Alkow403
      @Alkow403 2 ปีที่แล้ว +1

      No to pozostaniesz bez odpowiedzi,mam podstawówkę !!

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +1

      To są pytania nie do fizyka ale do filozofa i fizjologa snu. Popytaj się u nich. Podziwiamy Twoją zdolność zadawania ciekawych pytań!

  • @klintlugg9282
    @klintlugg9282 2 ปีที่แล้ว +2

    Zaawansowana fizyka dla... W koncu wydaje mi sie, ze wiem o co chodzi. Dzieki za program

  • @czarnypiotrus6975
    @czarnypiotrus6975 2 ปีที่แล้ว +4

    Naprawdę świetny materiał edukacyjny.

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Trafiłeś w sedno. Dziękujemy! 😀

  • @mateusznijaki3337
    @mateusznijaki3337 2 ปีที่แล้ว +1

    Czysto teoretycznie czy fala dźwiękowa, lub jakaś częstotliwość drgań może rozbić cząsteczkę wody?

  • @Tomasz_Kowalski
    @Tomasz_Kowalski 2 ปีที่แล้ว +3

    Skoro cząstka Higgsa teraz nie występuje i dopiero ją sie odkrywa w skomplikowanych zderzeniach, to czemu dziś inne cząstki mają masę? No bo nie ma cząstek Higgsa (pola) w stanie wolnym.

    • @pawelbruckmanderenstrom6226
      @pawelbruckmanderenstrom6226 2 ปีที่แล้ว +5

      Inne cząstki elementarne nabywają masę nie poprzez oddziaływanie z cząstką Higgsa ale z samym polem Higgsa w tzw. stanie podstawowym. Cząstka Higgsa (ta którą zaobserwowaliśmy) to stan wzbudzony pola Higgsa i do tego potrzeba sporo energii - stąd konieczność zderzeń przy wysokiej energii. Pomysł panów Brouta Englerta i Higgsa (i jeszcze paru innych równolegle) polegał na tym, że potencjał pola Higgsa ma specyficzny kształt (tzw. meksykański kapelusz), który powoduje że stan podstawowy (o najniższej energii) odpowiada niezerowej wartości pola. Podsumowując, podstawowy stan próżni jest taki że nie jest ona pusta, ale jednorodnie wypełniona polem Higgsa (nie cząstkami Higgsa!) i stąd oddziałujące z tym polem cząstki elementarne zyskują dodatkową energię, czyli masę.

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski 2 ปีที่แล้ว +1

      @@pawelbruckmanderenstrom6226
      Dziękuję za odpowiedź. Rozumiem ideę. Czyli pole Higgsa jest jakąś pochodną cząstek Higgsa. Nie bardzo tylko łapię, w jaki sposób pole Higgaa może istnieć bez cząstek Higgsa, skoro one w jakiś sposób generują te pole. Być może moje pytanie jest naiwne, ale nie jestem fizykiem, lecz tylko inżynierem 😉 Pozdrawiam serdecznie.

    • @pawelbruckmanderenstrom6226
      @pawelbruckmanderenstrom6226 2 ปีที่แล้ว +8

      @@Tomasz_Kowalski Właśnie na tym polega rewolucyjność pomysłu. Pole Higgsa nie ma żadnego źródła. Jest niejako własnością samej przestrzeni. Powiedziałbym, że jest na odwrót. To nie cząstki Higgsa generują pole. Cząstki Higgsa sa skutkiem istnienia pola, które może doznać wzbudzenia. To ta analogia z powierzchnią wody Płaska powierzchnia wody to samo pole Higgsa w przestrzeni. Zaburzenie (fala) rozchodząca się po powierzchni wody to fizyczna cząstka która zaobserwowaliśmy.

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz 2 ปีที่แล้ว +1

      @@pawelbruckmanderenstrom6226
      A co byłoby zaburzeniem czasoprzestrzeni ? Grawitacja ?

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz 2 ปีที่แล้ว +1

      @@pawelbruckmanderenstrom6226
      Przyznam ze nie rozumiem jak cząstka Higsa bedaca sama zaburzeniem pola Higsa nabywa masę w relacji do pola Higsa..Czy da się prosto wyjaśnić ?

  • @zdzisawpastor9218
    @zdzisawpastor9218 2 ปีที่แล้ว +2

    nic dodać/albo wszystko/ fajnie przedstawione.Pozdrawiam

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Dzięki, Zdzichu! Można by jeszcze 20 dodatkowych minut, ale może widz by tego nie wytrzymał.

  • @jarekwi5971
    @jarekwi5971 2 ปีที่แล้ว +4

    a neutriny mają masę?....co o tym mówił Einstein, może to samo co o swojej stałej kosmologicznej:))))))) jak tłumaczył grawitację. Jeśli mamy w PAN takich fizyków jak tych z PAN co tłumaczyli nam wirusa zarazy ostatnio, to moze lepiej przebudować cały system szkolnictwa. Pewno jest jedno dotychczas nie poznano reguł rządzących wzrostem masy cząstek, a skoro nie poznano to teoria pola Higgsa pozostaje teorią, taką samą teorią jak teoria grawitacji, bo dzis już inaczej podchodzi sie do grawitacji, stała się zwyczajnie konsekwencją zakrzywienia czasoprzestrzeni przez materię....Więc nadal w fizyce mamy bla bla bla bla

  • @zuzannakonior6284
    @zuzannakonior6284 5 หลายเดือนก่อน

    Wreszcie coś na moim poziomie 😂

  • @alinagrzesik9499
    @alinagrzesik9499 2 ปีที่แล้ว +2

    Rewelacja, pozdrawiam serdecznie 😊

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +1

      Dziękujemy, Alinko - także za wierność! Pracujemy nad następnymi filmami. Także dla Ciebie!

  • @gosiamagosia5682
    @gosiamagosia5682 2 ปีที่แล้ว +4

    Bardzo ciekawy program 🙂🙂🙂

  • @hrbmantichristo4750
    @hrbmantichristo4750 7 หลายเดือนก่อน

    jaką ma masę atom tlenu, jeżeli w wybranej przestrzeni nie ma punktu odniesienia?

  • @kamilpolak3561
    @kamilpolak3561 2 ปีที่แล้ว +3

    tak powinny wyglądać lekcje fizyki, pozdrawiam i dziękuję

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +1

      Zgadzamy się z Tobą, Kamilu, w stu procentach. Mam nadzieję, że jacyś nauczyciele użyją naszych filmów na lekcjach. Zły nauczyciel uczy wzorów. Dobry nauczyciel uczy tego, co te wzory oznaczają.
      Dzięki, Kamilu, za te słowa zachęty!

    • @kamilpolak3561
      @kamilpolak3561 2 ปีที่แล้ว +1

      w 3 gimnazjum zaniosłem zrobiony chałupniczo dzwonek elektryczny na lekcje fizyki, został jako eksponat, starsza Pani na zastępstwie chciała mi postawić 5 na koniec roku, bo miałem takie zainteresowania, technika/elektronika. Wróciła tamta jędza chyba z macieżyńskiego, bo nie było jej pół roku, która pożyczała jeszcze od mojego brata rower, by mogła dojeżdżać do ucznia niepełnosprawnego i powiedziała, : " że on na tyle nie umie" a sama pewnie nie potrafi przylutować kabelka! bo ja bawiłem się już wysokimi napięciami!
      O, takie tam gorzkie żale... 🥲 pisze to już jako 34latek i Bardzo Państwu dziękuję 👌 i doceniam to co robicie dla Nas, Szerokich zasięgów ♥️🤗 pozdrawiam

  • @joannanachłya
    @joannanachłya 10 หลายเดือนก่อน +1

    dziękuję bardzo. Udało mi się wreszcie zrozumieć nieco :)

  • @bob8433
    @bob8433 2 ปีที่แล้ว +2

    polajkowane :D

  • @ArturZagaj-Izraelita
    @ArturZagaj-Izraelita 2 ปีที่แล้ว +1

    Jakie są dowody że czas jest starszy niż 7000 lat?😮‍💨

    • @pawelbruckmanderenstrom6226
      @pawelbruckmanderenstrom6226 2 ปีที่แล้ว

      Obawiam się że czas nie ma żadnego wieku. Jak chodzi o wiek Ziemi, to epoki geologiczne datujemy na setki milionów lat. A n.p. najstarsze malowidła na skale wykonane przez pierwotnego człowieka datowane są na 40 tys. lat. Rozszerzający się jednorodny Wszechświat musiał powstać około 14 mld lat temu. Wcześniej o pojęciu "czasu", rzeczywiście nie ma sensu mówić Pozdrawiam i życzę jak najrzadszych nawrotów dyskopatii ;)

  • @hotrodpol1
    @hotrodpol1 2 ปีที่แล้ว +4

    Super kanał👍❤️

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      A ty jesteś naszym SUPER-widzem. Pozdrawiamy Cię, Jacku. Czekaj nasze następne filmy!

  • @jacekgoldfingers6765
    @jacekgoldfingers6765 2 ปีที่แล้ว +2

    Panowie, chcę więcej plz. Super film wnoszący coś pozytywnego do życia.

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +1

      Jacku, będzie więcej. Pracujemy nad dwoma następnymi filmami - tym razem jądrze atomowym.

  • @blueeyes8131
    @blueeyes8131 2 ปีที่แล้ว +2

    Magnes .. wytwarza enerię .. to jest pole magnetyczne ale .. jak to zrozumiec to trichę tak jak grawitacja

    • @pawelbruckmanderenstrom6226
      @pawelbruckmanderenstrom6226 2 ปีที่แล้ว +1

      Hmmm, magnes nie wytwarza energii. Owszem pewna ilość energii jest zgromadzona w otaczającym go polu. Łatwiej to zrozumieć w przypadku elektromagnesu. Energia pola to energia potrzebna do jego wytworzenia, inaczej energia elektryczna konieczna do włączenia elektromagnesu.

    • @blueeyes8131
      @blueeyes8131 2 ปีที่แล้ว +2

      Elektomagnes czy magnes

  • @leszekstasinski7357
    @leszekstasinski7357 2 ปีที่แล้ว +2

    💚💚💚

  • @wokoolski2630
    @wokoolski2630 2 ปีที่แล้ว +2

    Miło było obejrzeć. Wyrażone trudne zagadnienia w najprostszy możliwy sposób. Jeżeli mogę pozwolić sobie na szczyptę krytyki to zalecalbym mniej wymuszonego aktorstwa w udawaniu osoby niczego nie rozumiejącej.

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Drogi Przyjacielu. Pamiętaj że aktor inaczej gra dla dorosłych a inaczej dla młodzieży lub dzieci. Ta konwencja zakładała, że ja reprezentuję pytania młodego widza. W innych postach tej dyskusji - widzę, że dzięki tym grubym środkom aktorskim konwersacja nie wchodziła w wyżyny abstrakcji niedostępnej dla nich. No cóż, ten film jest adresowany dla młodzieży. Pozdrawiamy rozumiejąc Twoje wątpliwości...

    • @wokoolski2630
      @wokoolski2630 2 ปีที่แล้ว +1

      @@jerzygrebosz dziękuję za odpowiedź. To była tylko szczypta krytyki i mój subiektywny punkt widzenia. Jeżeli adresatem ma być młodzież to formuła jest ciekawa i pouczająca. Sam obejrzałem z przyjemnością choć już od dość dawna jestem poza grupa dolecelowa :-) Pozdrawiam serdecznie i życzę wszystkiego dobrego!

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +1

      @@wokoolski2630 👍

  • @whateverLDZ
    @whateverLDZ 2 ปีที่แล้ว +2

    Tło to jest je a nie go. Mimo wszystko super

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      "Dziecko" też w rodzaju nijakim, ale mówimy, że nie ma "go". No chyba że mówisz w zupełnie innym przypadku...

  • @bartomiejkos370
    @bartomiejkos370 ปีที่แล้ว +1

    Zawsze podcasty są genialne!!! Jestem w szoku jak można pięknie tłumaczyć tak złożone i fundamentalne sprawy!!!

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz ปีที่แล้ว +2

      Bartku! Dziękujemy za te miłe słowa. Jak rozumiem, to obejrzałeś pozostałe nasze filmy: "Cyklotron, przyspieszacz jonów", "Piknik w dolinie stabilności", "W krainie widm". W najbliższych dniach będzie najnowszy film: "Fizyka nie jest trudna - Dylatacja czasu".
      Pozdrawiam, Cię, Bartku - Jurek Grębosz

    • @bartomiejkos370
      @bartomiejkos370 ปีที่แล้ว

      @@jerzygrebosz czekam z niecierpliwością 😉

  • @hrbmantichristo4750
    @hrbmantichristo4750 7 หลายเดือนก่อน +1

    Panie i panowie myślę, że ją mamy i Nobla mamy.

  • @jacekdobrowolski9115
    @jacekdobrowolski9115 2 ปีที่แล้ว +2

    "Dlaczego świat wokół nas jest taki jakim go znamy ? " - Bo gdyby był inny, to nie byłoby komu zadać tego pytania ?

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Nie. Pytanie brzmi: "Dlaczego jest taki" a nie "Co by było gdyby był...".
      Dalej już sam wiesz. Pozdrawiamy serdecznie!

    • @jacekdobrowolski9115
      @jacekdobrowolski9115 2 ปีที่แล้ว +3

      @@jerzygrebosz Nic nie zrozumiałeś. Ale na to nic się nie poradzi.

    • @pawelbruckmanderenstrom6226
      @pawelbruckmanderenstrom6226 2 ปีที่แล้ว +1

      @@jacekdobrowolski9115 Jacku, chyba chciałeś przywołać teorię antropiczną. Tym można prawie wszystko wytłumaczyć, tylko jaki to ma sens? Poza tym, poradzi się poradzi. Trzeba się tylko jaśniej wyrażać ;) Pozdrawiam!

  • @wiesawfiszer6730
    @wiesawfiszer6730 2 ปีที่แล้ว +1

    Jesteście świetni, Panowie. Krótko, węzłowato, zrozumiale, w prostych słowach o trudnych rzeczach. Świetnie "sprzedajecie" tematy schowane za trudną matematyką. Czekam na kolejne odcinki:-) Wytrwałości w popularyzowaniu prawdziwej nauki, to działalność nie mniej ważna jak odkrycia ;-) Pozdrawiam serdecznie.

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Wieśku, miód lejesz na nasze serca. Dziękujemy za to wypunktowanie mocnych stron naszego przekazu. A co do popularyzacji - to ona wyjaśnia wagę i niezwykłość naszych odkryć. Ona sprawia, że świat nie jest jedną wielką dyskoteką. Świat daje nam przygodę odkrywania tajemnic. Do tej przygody zachęcamy młodych ludzi. Pozdrawiamy Cię, Wiesiu!

  • @romualdgraul3954
    @romualdgraul3954 2 ปีที่แล้ว +1

    Coś wspaniałego!!! Miałem okazję być w CERN 2016 i jeszcze wtedy wszyscy zachwycali się odkryciem. Serdecznie pozdrawiam

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Paweł. B. (czyli ten "pan z prawej") i jeszcze inni ludzie z naszego Instytutu - bezpośrednio pracowali przy tym odkryciu. Romualdzie, skoro byłeś w CERN-ie to nie musimy Cię przekonywać jak wspaniała jest współczesna fizyka. Pozdrawiamy Cię!

  • @Zeewman
    @Zeewman 2 ปีที่แล้ว +1

    Ziomeczki polecieli na grubo. Ten film jest lepszy, niż jak skutecznie jabłko.

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      Tego ostatniego porównania nie rozumiem. Mógłbyś to rozwinąć?

  • @tadeuszkurzeluk4845
    @tadeuszkurzeluk4845 2 ปีที่แล้ว +2

    ...może w końcu coś zrozumie z tej fizyki "jądrowej" :)

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +2

      Tadku, cierpliwości. Pracujemy teraz nad filmem, który właśnie o fizyce jądra atomowego będzie opowiadał z detalami zrozumiałymi dla szerokiej publiczności. No ale na razie to etap tworzenia scenariusza. Zatem subskrybuj ten kanał, żebyś dostał wiadomość, gdy ten film już się ukaże.

  • @AZ-vm9mo
    @AZ-vm9mo 2 ปีที่แล้ว +2

    Okreslenie "5 SIGMA" to fantastyczny tytul do filmu sci-fi. Brawo Panowie.

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +3

      Ciekawe spostrzeżenie... Właściwie to jeśli masz w sobie jakiś pazur do pisania scenariuszy, to może dla wprawki napisz krótkie, 15 stronicowe opowiadanie tak właśnie zatytułowane. Jeśli masz talent, to od czegoś trzeba zacząć. Żeby pisać, trzeba pisać!

    • @arturzawadzki5722
      @arturzawadzki5722 2 ปีที่แล้ว +1

      już funkcjonuje w korpomowie "bogów optymalizacji"

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      @@arturzawadzki5722 🤓

  • @stachumistrzu562
    @stachumistrzu562 2 ปีที่แล้ว +1

    nic nie zrozumialem, moze mam male IQ albo nie wzialem lekow na czystosc pracy umyslu

    • @wandawanda7402
      @wandawanda7402 2 ปีที่แล้ว

      Nie masz małego IQ tylko jeszcze umiesz myśleć w przeciwieństwie do tych wszystkich klakierów.

  • @PaulusLapkov
    @PaulusLapkov 2 ปีที่แล้ว +2

    👏👏👏👍✌️

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว

      🤓🧐😎🤓🧐 Thanx!

  • @krzysztofj5175
    @krzysztofj5175 2 ปีที่แล้ว +1

    Nie szkoda na to wysiłku i czasu ? Kiedy jakiś praktyczny efekt z tego ? Np. lewitacja.

    • @DarkAinaeL
      @DarkAinaeL 2 ปีที่แล้ว

      Badania podstawowe są najwazniejszymi badaniami w ogóle. Jak chcesz lewitować nie znając natury rzeczywistości? Borze zielony dlaczego ludzie są takimi ignorantami.

    • @krzysztofj5175
      @krzysztofj5175 2 ปีที่แล้ว +1

      @@DarkAinaeL wyedytuj post i popraw to "Borze" bo po nim zarzucasz ignorancję i robi się śmiesznie.

    • @krzysztofj5175
      @krzysztofj5175 2 ปีที่แล้ว +1

      Modlenie się do boru w walce z ignorancją ...

    • @DarkAinaeL
      @DarkAinaeL 2 ปีที่แล้ว

      @@krzysztofj5175 ty nawet nie umiesz czytać ze zrozumieniem a marzysz o lewitacji XD

    • @krzysztofj5175
      @krzysztofj5175 2 ปีที่แล้ว +1

      @@DarkAinaeL Jesteś taki mondry a dałeś się złapać na dwa posty zielony borze. Mam dziś dobry dzień.

  • @heniekszambelan6175
    @heniekszambelan6175 3 หลายเดือนก่อน

    Szacuje się, że około 0,03% masy Wszechświata pochodzi bezpośrednio z oddziaływania cząstek z polem Higgs’a. Większość masy materii widzialnej w Wszechświecie pochodzi z energii wiązania między kwarkami w protonach i neutronach, nie z samego pola Higgs’a. Chociaż pole Higgs’a nadaje masę fundamentalnym cząstkom, jego wkład w całkowitą masę Wszechświata jest stosunkowo niewielki. Porostu widać, że Panowie są aktorami, ale scenarzysta dopuścił się nie wiem czy ignorancji ale wiem że grubych niedomówień, a wręcz nie ma pojęcia o czym pisze

  • @heniekszambelan6175
    @heniekszambelan6175 3 หลายเดือนก่อน

    Spowolnienie promienia światła można osiągnąć poprzez wykorzystanie kryształów sodowych i niskich temperatur. W szczególności, proces ten polega na użyciu mediów o wysokim współczynniku załamania światła i odpowiednich warunków środowiskowych. Kryształy sodowe, kiedy są schłodzone do bardzo niskich temperatur, mogą zmniejszyć prędkość światła dzięki procesowi znanemu jako optyczna przechowalnia, gdzie fotony wchodzą w interakcję z atomami kryształu, co powoduje spowolnienie ich ruchu.

  • @WiesławNajgebauer
    @WiesławNajgebauer หลายเดือนก่อน

    Każde ciało posiada określoną ilość cząsteczek, których masa jest stała. Dostarczając temu ciału energii nie zwiększamy ilości cząsteczek. Zatem pytanie w jaki sposób wzrosła masa ciała przy tej samej ilości cząsteczek ?

  • @hrbmantichristo4750
    @hrbmantichristo4750 7 หลายเดือนก่อน

    Jeżeli cząstka jest w spoczynku to, a jeżeli jest w ruchu to... a ruch jest wartością względną... kto decyduje w jakim stanie jest omawiana cząstka? Czy powiecie może, że wszystko to spekulacje?

  • @js-mw3in
    @js-mw3in 10 หลายเดือนก่อน

    Dużo błędnych i sprzecznych stwierdzeń by być z konieczności zbieżnym z badaniami na Zderzaczu i sowicie opłacanymi badaniami i teoriami. Podstawowego budulca wszechświata, czyli naliczenieszych jego cząstek a tym samym podstawowych elementów struktury idealnej próżni nie można szukać w świecie wyoskich energi , chociaż jemu też towarzyszą, ale w otchłaniach międzykalaktycznej próżni, w jakiejś ograniczonej przestrzeni wręcz próżni idealnej. Tam tez ich nie zobaczymy ze wzgledu na ograniaczenie naszego wszelkiego postrzegania przez elektromagnetyzm , ale tylko tam moglibyśmy zaobserwować ich oddziaływanie poprzez tworzenie cząsteczek o właściwościach elektromagnetycznych. Dlatego nigdy i do końca naszej cywilizacji nie poznamy wszystkich składników Wszechswiata.

  • @hrbmantichristo4750
    @hrbmantichristo4750 7 หลายเดือนก่อน

    Czyli z cząstek, które nie mają wymiaru robicie cząstki, które mają wymiar? Wy nie jesteście fizykami, ale czarodziejami. A wielki wybuch podzielił nic na dwie równe połowy? A kot jest jednocześnie żywy i martwy. gratuluję.

  • @andrzejekandrzejek6132
    @andrzejekandrzejek6132 2 หลายเดือนก่อน

    Piękna prezentacja. Trochę zrozumiałem, trochę odmłodziłem się. Dziękuję.

  • @heniekszambelan6175
    @heniekszambelan6175 3 หลายเดือนก่อน

    Wszystko co nie ma masy podróżuje z prędkością światła, oczywiście względem obserwatora

  • @damafotelowa2219
    @damafotelowa2219 2 ปีที่แล้ว +2

    Dziekuje za ten wspaniały wykład,

    • @jerzygrebosz
      @jerzygrebosz 2 ปีที่แล้ว +1

      Cieszymy się, że tak Ci się spodobał! Nie opuszczaj nas przy następnych filmach!

  • @as7tom
    @as7tom 2 ปีที่แล้ว +1

    A co ujemnie naładowanemu elektronowi przeszkadza pierdyknąć na dodatnio naładowane jądro? Z punktu widzenia elektrostatyki byłoby to chyba logiczne.

    • @pawelbruckmanderenstrom6226
      @pawelbruckmanderenstrom6226 2 ปีที่แล้ว

      Owszem, w ujęciu mechaniki klasycznej tak właśnie jest i to dokładnie było zagadką ponad sto lat temu, przed powstaniem mechaniki kwantowej. To właśnie mechanika kwantowa tłumaczy dlaczego elektron w atomie może znajdować się tylko na ściśle określonych orbitach (w określonych stanach kwantowych) i w szczególności dlaczego poziom o najniższej dopuszczalnej energii nie odpowiada elektronowi który "spadł" na jądro atomowe. A skoro mechanika kwantowa nie zezwala na to, to elektrony muszą się podporządkować i nie mogą p.... ;) I bardzo dobrze, bo inaczej świat przestałby istnieć w ułamku sekundy!

    • @as7tom
      @as7tom 2 ปีที่แล้ว +1

      @@pawelbruckmanderenstrom6226 Krótko mówiąc myślimy, że coś wiemy, bo przychodzi następny odkrywca i nasza wiedza robi się nieaktualna. I tak od wieków aż po wieki wieków. No ale ciekawe to wszystko

  • @hrbmantichristo4750
    @hrbmantichristo4750 7 หลายเดือนก่อน

    analiza statystyczna pozwala nam obliczyć prawdopodobieństwo. Nieprawdopodobne.

  • @hrbmantichristo4750
    @hrbmantichristo4750 7 หลายเดือนก่อน

    Czyli jest pole, które nie oddziałuje na nic, ale są cząstki, które z nim oddziałują? I wszytko w jednym zdaniu. Jestem w szoku.

  • @martinschmitt3377
    @martinschmitt3377 5 หลายเดือนก่อน

    Niesamowita lekcja fizyki. Przypomina mi programy Prof. Dr. Lesch

  • @jarekk.8247
    @jarekk.8247 12 วันที่ผ่านมา

    Czemu ludziom wciska się kit o tym bozonie Higgsa skoro to jest tylko rezonans superpozycji 3 bozonów (W+, W-, Z)/2 który ma z wyliczeń masę 126 GeV oraz 0 spin i 0 ładunek elektryczny.