Dawidzie! Jako ultrafiltr niegłówny, obiekt teorii mnogości, mieszkający na co dzień w uzwarceniu Čecha-Stone'a zbioru liczb naturalnych czuję się zobowiązany, by sprostować kilka spraw. 22:59 To mało istotne, ale wiemy na pewno, że continuum nie jest równe aleph_{aleph_0}, a przykładanie w tym miejscu kartki sugeruje sytuację przeciwną. Ogólny fakt (który jest wnioskiem z twierdzenia Königa) mówi, że continuum nie może być sumą przeliczalnie nieskończenie wielu mniejszych liczb kardynalnych, a tutaj zachodzi równość aleph_{aleph_0}=aleph_0+aleph_1+aleph_2+... Z drugiej strony, każda nieskończona liczba kardynalna innej postaci może być równa continuum. 23:07 Polemizowałbym ze stwierdzeniem, że nie wiemy ile jest równe continuum (to trochę zależy od tego, co to znaczy wiedzieć). Wiemy w tym zakresie wszystko, co da się wiedzieć, natomiast wypowiedziane przez Ciebie zdanie może sugerować, że w przyszłości ktoś mógłby udowodnić, że continuum=aleph_1, lub że taka równość nie zachodzi. W istocie: udowodniono, że w podstawowym zestawie aksjomatów nie jest możliwe udowodnienie żadnego z powyższych. Żeby odpowiedź na pytanie "ile jest równe continuum?" w ogóle istniała, potrzebujemy rozszerzyć naszą aksjomatykę. Takie rozszerzenia są już od dawna rozważane. Ciekawym przykładem jest zależność mówiąca, że pewne dodatkowe własności podzbiorów płaszczyzny zwanych chmurami mogą implikować, że hipoteza continuum zachodzi (albo, że nie zachodzi): Peter Komjath, Three clouds may cover the plane. 23:30 Sprzeczność i niesprzeczność hipotezy continuum wzajemnie się wykluczają. W rzeczywistości pokazano, że niesprzeczna jest hipoteza continuum (co jest równoważne temu, że jej zaprzeczenia nie da się udowodnić - nie znaczy to, że hipoteza continuum jest prawdziwa) oraz że niesprzeczna jest negacja hipotezy continuum (co jest równoważne temu, że hipotezy continuum nie da się udowodnić). Odpowiednim sformułowaniem zamiast tego co powiedziałeś byłoby np. "hipoteza continuum może zachodzić bądź nie zachodzić w zależności od przyjętych dodatkowych aksjomatów". Zapraszam do zadawania pytań, dyskusji, komentarzy, na kawę i herbatę.
@@naukowy.belkot Jako że ten komentarz został przypięty, to wkleję tutaj swoje wypociny, żeby nie zniknęły w morzu komentarzy, bo uważam, że są istotne. Przy czym to nie jest komentarz do postu @Ultrafiltr Niegłówny (z którym się całkowicie zgadzam), tylko do Twojego filmu, Dawidzie. :) 1. Co do porównywania zbiorów możemy użyć nieskończonej ilości różnych relacji. Najpopularniejszymi metodami porównywania zbiorów są: relacja zawierania zbiorów, porównywanie mocy zbioru i porównywanie miary Lebesgue'a zbioru. O ile moc zbioru liczb naturalnych i liczb całkowitych jest taka sama (aleph 0), jak i miara Lebesgue'a zbioru liczb naturalnych i całkowitych jest taka sama (równa 0), to ze względu na relację zawierania zbiorów, to zbiór liczb całkowitych jest oczywiście większy od zbioru liczb naturalnych. Jednakże wadą porównywania wielkości zbiorów za pomocą relacji zawierania zbiorów jest to, że nie każde dwa zbiory można porównać, ponieważ relacja zawierania nie tworzy porządku liniowego. Za to zawsze można porównać moc dwóch zbiorów (oczywiście o ile wiemy jakie dane zbiory mają moc), ale przez to "tracimy część informacji" , więc ze względu na moc zbioru zbiór liczb naturalnych i zbiór liczb całkowitych są "tej samej wielkości" - ale moim zdaniem, to określenie zwyczajnie wprowadza w błąd, dlatego zdecydowanie lepiej powiedzieć, że te zbiory są równoliczne lub że mają taką samą moc. Przy czym przy zbiorach skończonych o ile A jest (ostro) zawarty w B, to moc A jest ostro mniejsza od mocy B. 2. Paradoksy występują tylko w naiwnej teorii mnogości, wynika to ze z pierwszego twierdzenia Gödla (o niezupełności). W aksjomatycznej teorii mnogości (czyli takiej, którą zajmują się dzisiaj matematycy) paradoksy zostały wyeliminowane. 3. Ależ oczywiście, że możemy napisać nieskończoność + 1 = nieskończoność w arytmetyce liczb kardynalnych, przy czym ze względu na to, że istnieją nieskończoności różnych mocy, to z reguły matematyk zamiast przewróconej ósemki użyje symbolu alef i z odpowiednim indeksem lub symbolu continuum. A i z góry uprzedzam, że nie można sobie po prostu skreślić nieskończoności po obu stronach i dojść do wniosku, że 1 = 0, ponieważ nieskończoność minus nieskończoność może nam dać dowolną liczbę jaką tylko zapragniemy. 4. Ależ oczywiście, że jesteśmy w stanie zdefiniować obiekt matematyczny, którego moc zbioru będzie większa niż continuum i jest to choćby zbiór wszystkich funkcji ze zbioru o mocy continuum do zbioru mocy continuum, np. moc wszystkich funkcji odcinka [0;1] do odcinka [0;1]. 5. I co do hipotezy continuum, to obecnie jest to problem bardziej filozoficzny niż matematyczny. Ponieważ udowodniono, że hipoteza continuum jest niezależna od układu aksjomatów ZFC (aksjomaty Zermela-Fraenkla z aksjomatem wyboru), który jest obecnie jednym z najczęściej przyjmowanych układów aksjomatów przez matematyków. Jestem w stanie sobie stworzyć nawet układ aksjomatów w którym hipoteza continuum będzie prawdziwa (wystarczy, że dopiszę ją do listy aksjomatów ZFC) lub fałszywa (wystarczy, że dopiszę zaprzeczenie hipotezy continuum do listy aksjomatów ZFC). W ramach wyjaśnień - aksjomat w matematyce, to coś co matematycy przyjmują, że jest prawdziwe, bez możliwości dowiedzenia, że to coś jest prawdziwe. Zaś to które aksjomaty są powszechnie akceptowane przez matematyków, to jest dyskusja filozoficzna - dzisiaj najczęściej jest to ZFC lub NBG (aksjomaty von Neumanna-Bernaysa-Gödla, które są konserwatywnym rozszerzeniem ZFC). Aczkolwiek mam nadzieję, że dojdziemy kiedyś do takiego filozoficznie uzasadnionego układu aksjomatów w których hipoteza continuum jest prawdziwa lub fałszywa (ta druga opcja zapewni więcej zabawy :D). 6. Mimo tej całej krytyki ogromny szacunek za odcinek o matematyce. Czekam na kolejne i podaję nawet sugestie: a) twierdzenia Gödla, b) pojęcie miary, w szczególności miary Lebesgue’a i zawartości Jordana (niepoprawnie często nazywanej miarą Jordana), c) dowolny problem milenijny (P vs NP, Hipoteza Hodge’a, Hipoteza Poincarégo, Hipoteza Riemanna, Równania Naviera-Stokesa, Hipoteza Bircha i Swinnertona-Dyera).
Przyjemnie poczytać o czymś czego się nie rozumie i nigdy nie będzie w stanie, jednocześnie widząc, że jest ktoś, kto to wszystko ogarnia. Ludzie są niesamowici
@Ultrafiltr Niegłówny Jednak mały komentarz do Twojego komentarza. Twierdzenie Königa jest prawdziwe, jeżeli założymy prawdziwość aksjomatu wyboru, który po dziś dzień budzi pewne kontrowersje. Więc w aksjomatyce Zermela-Fraenkla BEZ aksjomatu wyboru nie wiemy nawet tyle. ;P
Przychodzi nieskończenie wiele matematyków do baru. Pierwszy zamawia piwo. Drugi prosi o pół piwa. Trzeci chciał połowe tego co zamówił matematyk przed nim, i tak dalej i tak dalej. Wkurwiony barman nalał dwa piwa i powiedział Wy matematycy, nie znacie swoich granic
widzę, że nie tylko ja miałem rozkminę, że przy nieskończonej liczbie przenosin, pobyt w hotelu ograniczyłby się wyłącznie do nich. Beznadziejny hotel :D
No i- żeby rzeczywiście zwolnić miejsce dla nowego gościa - zaczynasz się przenosić, gdy gość z pokoju n-1 już wlezie ci do pokoju😊. Bo zwalnianie pokoi od końca, potrwałoby nieskończenie długo
Myślicie że w przyszłości będziemy jakieś duże i nieudane inwestycje przeliczać w ten sposób? Np. "budowa tej autostrady pochłonęła już 6 sasinów i do tej pory nie została ona oddana do użytku"? :)
@@stark_2991 Trochę smutne, że taki "sasin" (możliwe, że nieświadomy skali owego karygodnego czynu jaki popełnił) za życia stał się w pewnym sensie "nieśmiertelny". Potoczna jednostka: 1 sasin == 70 mln PLN - obecnie jest na liście nieformalnego układu S.I. a niewykluczone, że w dalekiej przyszłości będzie mieć charakter formalny. Takie "heheszki", ale na poważnie.
Bardzo podobał mi się odcinek. Mam pytanie być może pomysł na krótki odcinek na kanale Wyłącznie Naukowy Bełkot: Co ludzkość może zyskać przez rozwiązanie tego typu problemów matematycznych? Jakie problemy pomogłoby to rozwiązać? Z czym moglibyśmy jako ludzkość pójść do przodu? Pozdrawiam :)
Z takich okołotematycznych ciekawostek / uzupełnień, Cantor dotarł do tego że istnieje wiele rodzajów nieskończoności zauważając, że zbiór nigdy nie jest rownoliczny ze zbiorem swoich podzbiorów (a przynajmniej dowód tego faktu znam jako dowod Cantora). Zatem tak jak nie istnieje bijekcja między N a R, podobnie nie istnieje bijekcja między N a zbiorem wszystkich podzbiorów liczb naturalnych (który ma moc continuum). Ale podobnie możemy wziąć zbiór liczb rzeczywistych R i utworzyć zbiór podzbiorów R. Ten drugi zbiór będzie nieskończony ale będzie to już inna, "wieksza" nieskończoność. I tak dalej. Dzięki temu możemy na przykład stwierdzić, że nie istnieje coś takiego jak zbiór wszystkich zbiorów. Gdyby taki zbiór istniał, to musiałby zawierać wszystkie swoje podzbiory, ale nie może ich zawierać, skoro ten zbiór podzbiorów jest bardziej liczny. Super materiał, cieszę się że powstał ten film :)
@Adrian Rybaczyk O homolekcji nie słyszałem, ale w matematyce mamy takie pojęcia jak homomorfizm, bimorfizm, izomorfizm, endomorfizm, automorfizm, monomorfizm, epimorfizm, dyfeomorfizm, homeomorfizm etc. Mamy nawet pojęcie jądra homomorfizmu. :D Na analizie matematycznej miałem nawet wykład o dobrych jądrach z którego zapamiętałem, że "jądra Fejéra dobre są" :D
to, że ogląda nie znaczy, ze rozumie. modne tematy i tyle... tylko 1 komentarz mówi o matematyce, a reszta ludzi gada o hotelu i spaniu-tyle z tego zrozumieli...
23:40 - nie do końca. Jest to problem rozwiązany poprzez stwierdzenie, że hipoteza ta jest niezależna od innych aksjomatów. Oznacza to, że zależnie od przeprowadzanego dowodu, możemy założyć prawdziwość albo nieprawdziwość CH w ten sposób dodając ℵ₁ = ℭ lub ℵ₁ ≠ ℭ do zbioru aksjomatów, z którymi pracujemy. Innego rozwiązania hipotezy kontinuum nie będzie. Jest to analogiczne do piątego postulatu Euklidesa, który obecnie wiemy, że jest niezależny od pozostałych czterech i można stworzyć spójne teorie geometrii przy założeniu tego postulatu (geometria euklidesowa) jak i przy jego odrzuceniu (geometrie nieeuklidesowe).
I tak i nie. Oczywiście jak wiadomo ZFC jest niezależne od hipotezy continuum, ale cały czas trwają poszukiwania filozoficznie uzasadnionego układu aksjomatów w którym hipoteza continuum jest prawdziwa bądź nie (przy czym większość teoriomnogościowców skłania się ku temu, że hipoteza continuum jest intuicyjnie fałszywa). A co do porównania do piątego postulatu Euklidesa, to z jednej strony to jest dobre porównanie, a z drugiej nie. Bo wszystkie rodzaje geometrii mieszczą się w ZFC czy NBG, ale hipoteza continuum, to jest tak fundamentalne zagadnienie, że jeżeli matematycy przyjmą jakiś nowy układ aksjomatów i będzie on odpowiadał na hipotezę continuum, to w ramach tego układu aksjomatów hipoteza continuum będzie po prostu fałszywa bądź prawdziwa. Ale prawda jest też taka, że nikt matematykowi nie zabroni z jakim zbiorem aksjomatów chce pracować, patrz chociażby intuicjonalistów dla których ZFC, to znacznie za dużo i "żyją" w ramach IZF czy IKP.
Liczb zespolonych nigdy za wiele. Czasem się przydają np. w matematyce, elektroenergetyce itd. Miałem lata temu do czynienia z tymi "zabobonami". Chętnie bym odświeżył wiedzę.
Podziwiam Cię za pomysły na filmy i sposób w jaki jesteś w stanie wytłumaczyć tak trudne tematy, które ciężko jest pójść i zrozumieć. Każdy film jest super wypracowany, profesjonalny i zrobiony od a do z ❤️ Chętnie widziałabym Cię na moim wydziale na zajęciach z chemii, słuchającym z wielka chęcią tak jak każdego filmu!
Czyli jeżeli każdy gość hotelu zapłacił by jedynie 1gr, to właścicel miałby nieskończone zyski, więc równie dobrze właścicieli hotelu mogło by być nieskończenie wiele 🤯
pomyśl o nieskończenie wysokich podatkach do zapłacenia. ;) Niby masz nieskończenie wiele pieniędzy, więc jeszcze by Ci zostało, ale niesmak pozostaje...
przy nieskończonym pieniądzu, jest nieskończony dodruk i nieskończona inflacja... więc de facto pierwszy gość zapłacił nieskończenie wiele więcej od ostatniego...
Do teraz pamiętam te zagadnienie ze studiów, ale lepiej wytłumaczone niż na wykładzie profesora ... jemu się nie chciało aż tak łopatologicznie tłumaczyć.
Eeeeeee! Czemu ten odcinek się skoczył?!?!?!!! Nie wyczerpał mojej nieskończonej ciekawości! Będzie tkwił teraz w kontinuum nieskończoności! Brak mi słów ... by wyrazić swoje niezadowolenie.
Powinien ktoś wymyślić ulepszony Hotel Hilberta w którym zamiast klient się przenosić, przemieszczały by się pokoje. To musiała by być technologia na miarę 22 wieku 😁
@@piotrznarnii9462 Przecież już dziś są w planach hotele na obrotowych platformach, gdzie goście w ciągu doby mieliby okazję oglądać pełną panoramie 360 stopni.
@@piotrznarnii9462 Czytając ten komentarz przypomniał mi się film "Cube" z 1997 roku, gdzie przedstawiona była idea poruszających się wewnątrz sześcianu pokoi. ;P
trudno udowodnić, że coś jest i trudno udowodnić, że czegoś nie ma, brak dowodów nie musi świadczyć o nieistnieniu. A udowodnić coś matematycznie nie jest łatwo.
Dawidzie, może następnym razem będzie coś o szybko rosnących funkcjach? :) G64, Tree, albo można zaszaleć i trzasnąć nieobliczalne funkcje takie jak BIG FOOT lub liczba Raya! Pozdrawiam!
4 ปีที่แล้ว
świetna realizacja! W bardzo przystępny i przyjemny dla ucha jak i dla oka tłumaczysz i pokazujesz różne zagadnienia.
Po przeczytaniu tytułu filmu jakoś natychmiast mi się skojarzyło z paradoksem Banacha-Tarskiego. Czy po studiach matematycznych wszyscy tak mają czy tylko ja jestem ten "inny"?
@Mike Litoris @kofemw @DuDiiC A co ma wspólnego paradoks Banacha-Tarskiego z hipotezą continuum? Przecież paradoks Banacha-Tarskiego wynika z aksjomatu wyboru i jest to zagadnienie teorii miary i nie ma nic wspólnego hipotezą continuum. Jedyny związek paradoksu Banacha-Tarskiego z tematem dzisiejszego odcinka, to fakt, że zbiór niemierzalny w sensie Lebesgue'a musi być nieskończony. Więc to tak trochę jak przeskoczyć z omawiania budowy cząsteczki H2O do rybołóstwa w Unii Europejskiej.
@TheMugShot @Wojciech Kedzierski @NZS Bango "S" to jest standardowe oznaczenie na zbiór, zaś "n" to standardowe oznaczenie na liczbę naturalną. Więc oznaczenia są całkowicie na miejscu, może tylko liczba 70 000 000 została dobrana nieprzypadkowo. ;)
@@nzsbango Oby, aczkolwiek PiS tą najnowszą ustawą działająca wstecz, chce bezkarnymi pozostawić tych, którzy łamią prawo w "Imię interesu społecznego i walki z epidemią". Mam nadzieję, że nawet obecny Trybunał Konstytucyjny uwali tę ustawę.
Przecież Paul Cohen w 1963 roku udowodnił niezależność hipotezy continuum od powszechnie przyjmowanej w matematyce aksjomatyki. Twierdzenie zatem, że hipoteza continuum jest problemem nierozwiązanym, mija się z prawdą.
Miałem obejrzeć potem, ale przez ten komentarz spojrzałem na koniec. I potwierdzam, końcówka zawiera rażące błędy merytoryczne. Literatura: Guzicki, Zakrzewski "Wykłady ze wstępu do matematyki: wprowadzenie do teorii mnogości" Dawidzie, przydała by się korekta. Można by jeszcze wspomnieć o twierdzeniu Gödel'a (skończony system aksjomatow nie może być domknięty)
1:20 A w podstawówce jak przescigaliśmy się kto poda większą liczbę, i podałem dwie nieskończoności to mi powiedzieli, że nieskończoność może być jedna. 😂 Satysfakcja, że miało się rację po tylu latach😎 ,, Nazwali mnie szaleńcem"
@Czwartek W 2007 roku na MIT odbył się "pojedynek wielkiej liczby", który polegał na podaniu możliwie największej liczby skończonej (ale nie można było po prostu podać poprzedniej liczby plus jeden) i wygrała go liczba Raya, która ma następującą definiecję: "Najmniejsza liczba większa niż każda liczba skończona wyrażona w języku teorii mnogości z użyciem googol lub mniej symboli." A co do "dwóch nieskończoności", to muszę Cię zmartwić, bo nieskończoność + nieskończoność = nieskończoność (przy założeniu, że mówimy o nieskończonościach tej samej mocy), więc nie podałeś liczby większej od nieskończoności. :P Chyba że pojedynek odbywał się w świecie liczb porządkowych (nie omawianych w tym odcinku), wtedy najmniejsza liczba nieskończona jest oznaczana jako ω i prawdą jest, że ω < ω + 1 < 2ω :)
Słuchając o tych nieskończonych pokojach i gościach doszłam do wniosku, że już wiem jak nasz rząd mając mało zapewnia dobro wszystkim dając tyle samo co pierwotnej ilości obywateli. Magia Ale dziękuje za wytłumaczenie mi sensu funkcji 😂
coz za niesamowity film. Dziękuję Dawid za tak świetny i dobrze zrealizowany film i czekam na więcej filmów w których będzie poruszony temat matematyki lub cokolwiek z dziedziną matematyki związane.
Zawsze lubiłem i ogarniałem matmę, ale mimo wszystko żałuję, że nie było Cię tutaj, kiedy chodziłem do szkoły :) Co gorsza mam wrażenie, że młodzież mając teraz takie źródla wiedzy, w ogóle z nich nie korzysta, co jest trochę smutne.
Jacek nawet jakby Wszechświat miał istnieć wiecznie, to w dowolnym momencie czasu liczba wszystkich ludzi w całej historii wszechświata będzie skończona. 😝
@@Hadar1991 To tak jakbys powiedzial ze liczba liczb naturalnych jest skonczona bo jak bedziesz wypisywal pokoi kolejne liczby to w dowolnym momencie liczba tych, ktore sa wypisane jest skonczona xd
Jacek Nie, bo zbiór liczb naturalnych z definicji zabiera nieskończoną ilość elementów, więc jest on tworem czysto platonicznym bez możliwości materializacji w rzeczywistości. Zaś liczba atomów w całym wszechświecie jest skończona więc w skończonym czasie ma skończone możliwości tworzenia Homo sapiens. 😝
Bardzo fajnie wytłumaczone nieskończoności :D Przez moment chciałem pisać, że masz tu zawarty spory błąd, ale musiałem najpierw sam sprawdzić czy mam rację. Po rozpisaniu kilku wzorów okazało się, że nieskończoność znowu (jak zwykle) mnie oszukała xD
No właśnie wczoraj zdawałam egzamin z analizy funkcjonalnej. Po takiej ilości nauki, kiedy zobaczyłam nazwisko Hilberta, mialam już lekką reakcję alergiczną 😂😂😂
Mimo, że to był jeden z tych odcinków, który musiałam obejrzeć dwa razy, żeby zrozumieć to co chciałeś przekazać, stwierdzam, że był naprawdę interesujący ;)
No, super wyjaśnione a pamiętam jak mi to zryło beret na pierwszych studiach. Może dlatego po oglądnięciu tego materiału z samego rana, jeszcze zaspany tylko mi się mucha ucieszyła, bo inaczej pewnie miałbym cały dzień w głowie mózgojada :) :) :)
3:22 zacznijmy od tego na jakiej lekcji matematyki o tym uczą. Przez wszystkie lata mojej nauki (skończyłem technikum i stopień inżyniera informatyki) nie słyszałem na lekcjach/wykładach tej definicji.
Co do wypisywania liczb wymiernych to jest fajny trik. W pierwszym wierszu zapisujesz 1/1 w drugim robisz dwie kreski ułamkowe i do jednej przepisujesz licznik do drugiej mianownik (jedynki) i uzupełniasz sumą licznika i mianownika powstają: 1/2 i 2/1 z tymi robisz to samo w kolejnym wierszu i masz: 1/3, 3/2 oraz 2/3 i 3/1 … itd. w rezultacie masz listę wszystkich liczb wymiernych, każdą w najprostszej (skróconej) postaci.
Z tym hotelem bardziej chodzi o to że jak kolejnemu klientowi przydzielisz pokój n+1 to dotarcie na miejsce zajmie mu wieczność, a jeśli każdy zmieni pokój o jeden to nikt nie zmarnuje zbyt wiele czasu. Nieskończoność nie może być zajęta w całości, to jedynie kwestia optymalizacji procesu.
1. Co do porównywania zbiorów możemy użyć nieskończonej ilości różnych relacji. Najpopularniejszymi metodami porównywania zbiorów są: relacja zawierania zbiorów, porównywanie mocy zbioru i porównywanie miary Lebesgue'a zbioru. O ile moc zbioru liczb naturalnych i liczb całkowitych jest taka sama (aleph 0), jak i miara Lebesgue'a zbioru liczb naturalnych i całkowitych jest taka sama (równa 0), to ze względu na relację zawierania zbiorów, to zbiór liczb całkowitych jest oczywiście większy od zbioru liczb naturalnych. Jednakże wadą porównywania wielkości zbiorów za pomocą relacji zawierania zbiorów jest to, że nie każde dwa zbiory można porównać, ponieważ relacja zawierania nie tworzy porządku liniowego. Za to zawsze można porównać moc dwóch zbiorów (oczywiście o ile wiemy jakie dane zbiory mają moc), ale przez to "tracimy część informacji" , więc ze względu na moc zbioru zbiór liczb naturalnych i zbiór liczb całkowitych są "tej samej wielkości" - ale moim zdaniem, to określenie zwyczajnie wprowadza w błąd, dlatego zdecydowanie lepiej powiedzieć, że te zbiory są równoliczne lub że mają taką samą moc. Przy czym przy zbiorach skończonych o ile A jest (ostro) zawarty w B, to moc A jest ostro mniejsza od mocy B. 2. Paradoksy występują tylko w naiwnej teorii mnogości, wynika to ze z pierwszego twierdzenia Gödla (o niezupełności). W aksjomatycznej teorii mnogości (czyli takiej, którą zajmują się dzisiaj matematycy) paradoksy zostały wyeliminowane. 3. Ależ oczywiście, że możemy napisać nieskończoność + 1 = nieskończoność w arytmetyce liczb kardynalnych, przy czym ze względu na to, że istnieją nieskończoności różnych mocy, to z reguły matematyk zamiast przewróconej ósemki użyje symbolu alef i z odpowiednim indeksem lub symbolu continuum. A i z góry uprzedzam, że nie można sobie po prostu skreślić nieskończoności po obu stronach i dojść do wniosku, że 1 = 0, ponieważ nieskończoność minus nieskończoność może nam dać dowolną liczbę jaką tylko zapragniemy. 4. Ależ oczywiście, że jesteśmy w stanie zdefiniować obiekt matematyczny, którego moc zbioru będzie większa niż continuum i jest to choćby zbiór wszystkich funkcji ze zbioru o mocy continuum do zbioru mocy continuum, np. moc wszystkich funkcji odcinka [0;1] do odcinka [0;1]. 5. I co do hipotezy continuum, to obecnie jest to problem bardziej filozoficzny niż matematyczny. Ponieważ udowodniono, że hipoteza continuum jest niezależna od układu aksjomatów ZFC (aksjomaty Zermela-Fraenkla z aksjomatem wyboru), który jest obecnie jednym z najczęściej przyjmowanych układów aksjomatów przez matematyków. Jestem w stanie sobie stworzyć nawet układ aksjomatów w którym hipoteza continuum będzie prawdziwa (wystarczy, że dopiszę ją do listy aksjomatów ZFC) lub fałszywa (wystarczy, że dopiszę zaprzeczenie hipotezy continuum do listy aksjomatów ZFC). W ramach wyjaśnień - aksjomat w matematyce, to coś co matematycy przyjmują, że jest prawdziwe, bez możliwości dowiedzenia, że to coś jest prawdziwe. Zaś to które aksjomaty są powszechnie akceptowane przez matematyków, to jest dyskusja filozoficzna - dzisiaj najczęściej jest to ZFC lub NBG (aksjomaty von Neumanna-Bernaysa-Gödla, które są konserwatywnym rozszerzeniem ZFC). Aczkolwiek mam nadzieję, że dojdziemy kiedyś do takiego filozoficznie uzasadnionego układu aksjomatów w których hipoteza continuum jest prawdziwa lub fałszywa (ta druga opcja zapewni więcej zabawy :D). 6. Mimo tej całej krytyki ogromny szacunek za odcinek o matematyce. Czekam na kolejne i podaję nawet sugestie: a) twierdzenia Gödla, b) pojęcie miary, w szczególności miary Lebesgue’a i zawartości Jordana (niepoprawnie często nazywanej miarą Jordana), c) dowolny problem milenijny (P vs NP, Hipoteza Hodge’a, Hipoteza Poincarégo, Hipoteza Riemanna, Równania Naviera-Stokesa, Hipoteza Bircha i Swinnertona-Dyera).
Tak!!! Wincyj matematycznych odcinków. Może o paradoksie Banacha-Tarskiego. Myślę, że był by to bardzo ciekawy odcinek, zwłaszcza że twórcami byli wybitni polscy matematycy.
Dawidzie!
Jako ultrafiltr niegłówny, obiekt teorii mnogości, mieszkający na co dzień w uzwarceniu Čecha-Stone'a zbioru liczb naturalnych czuję się zobowiązany, by sprostować kilka spraw.
22:59 To mało istotne, ale wiemy na pewno, że continuum nie jest równe aleph_{aleph_0}, a przykładanie w tym miejscu kartki sugeruje sytuację przeciwną. Ogólny fakt (który jest wnioskiem z twierdzenia Königa) mówi, że continuum nie może być sumą przeliczalnie nieskończenie wielu mniejszych liczb kardynalnych, a tutaj zachodzi równość aleph_{aleph_0}=aleph_0+aleph_1+aleph_2+... Z drugiej strony, każda nieskończona liczba kardynalna innej postaci może być równa continuum.
23:07 Polemizowałbym ze stwierdzeniem, że nie wiemy ile jest równe continuum (to trochę zależy od tego, co to znaczy wiedzieć). Wiemy w tym zakresie wszystko, co da się wiedzieć, natomiast wypowiedziane przez Ciebie zdanie może sugerować, że w przyszłości ktoś mógłby udowodnić, że continuum=aleph_1, lub że taka równość nie zachodzi. W istocie: udowodniono, że w podstawowym zestawie aksjomatów nie jest możliwe udowodnienie żadnego z powyższych. Żeby odpowiedź na pytanie "ile jest równe continuum?" w ogóle istniała, potrzebujemy rozszerzyć naszą aksjomatykę. Takie rozszerzenia są już od dawna rozważane. Ciekawym przykładem jest zależność mówiąca, że pewne dodatkowe własności podzbiorów płaszczyzny zwanych chmurami mogą implikować, że hipoteza continuum zachodzi (albo, że nie zachodzi): Peter Komjath, Three clouds may cover the plane.
23:30 Sprzeczność i niesprzeczność hipotezy continuum wzajemnie się wykluczają. W rzeczywistości pokazano, że niesprzeczna jest hipoteza continuum (co jest równoważne temu, że jej zaprzeczenia nie da się udowodnić - nie znaczy to, że hipoteza continuum jest prawdziwa) oraz że niesprzeczna jest negacja hipotezy continuum (co jest równoważne temu, że hipotezy continuum nie da się udowodnić). Odpowiednim sformułowaniem zamiast tego co powiedziałeś byłoby np. "hipoteza continuum może zachodzić bądź nie zachodzić w zależności od przyjętych dodatkowych aksjomatów".
Zapraszam do zadawania pytań, dyskusji, komentarzy, na kawę i herbatę.
Dzięki za uwagi. Słuszne :)
Przypomnę na górze ten komentarz.
@@naukowy.belkot Jako że ten komentarz został przypięty, to wkleję tutaj swoje wypociny, żeby nie zniknęły w morzu komentarzy, bo uważam, że są istotne. Przy czym to nie jest komentarz do postu @Ultrafiltr Niegłówny (z którym się całkowicie zgadzam), tylko do Twojego filmu, Dawidzie. :)
1. Co do porównywania zbiorów możemy użyć nieskończonej ilości różnych relacji. Najpopularniejszymi metodami porównywania zbiorów są: relacja zawierania zbiorów, porównywanie mocy zbioru i porównywanie miary Lebesgue'a zbioru. O ile moc zbioru liczb naturalnych i liczb całkowitych jest taka sama (aleph 0), jak i miara Lebesgue'a zbioru liczb naturalnych i całkowitych jest taka sama (równa 0), to ze względu na relację zawierania zbiorów, to zbiór liczb całkowitych jest oczywiście większy od zbioru liczb naturalnych. Jednakże wadą porównywania wielkości zbiorów za pomocą relacji zawierania zbiorów jest to, że nie każde dwa zbiory można porównać, ponieważ relacja zawierania nie tworzy porządku liniowego. Za to zawsze można porównać moc dwóch zbiorów (oczywiście o ile wiemy jakie dane zbiory mają moc), ale przez to "tracimy część informacji" , więc ze względu na moc zbioru zbiór liczb naturalnych i zbiór liczb całkowitych są "tej samej wielkości" - ale moim zdaniem, to określenie zwyczajnie wprowadza w błąd, dlatego zdecydowanie lepiej powiedzieć, że te zbiory są równoliczne lub że mają taką samą moc. Przy czym przy zbiorach skończonych o ile A jest (ostro) zawarty w B, to moc A jest ostro mniejsza od mocy B.
2. Paradoksy występują tylko w naiwnej teorii mnogości, wynika to ze z pierwszego twierdzenia Gödla (o niezupełności). W aksjomatycznej teorii mnogości (czyli takiej, którą zajmują się dzisiaj matematycy) paradoksy zostały wyeliminowane.
3. Ależ oczywiście, że możemy napisać nieskończoność + 1 = nieskończoność w arytmetyce liczb kardynalnych, przy czym ze względu na to, że istnieją nieskończoności różnych mocy, to z reguły matematyk zamiast przewróconej ósemki użyje symbolu alef i z odpowiednim indeksem lub symbolu continuum. A i z góry uprzedzam, że nie można sobie po prostu skreślić nieskończoności po obu stronach i dojść do wniosku, że 1 = 0, ponieważ nieskończoność minus nieskończoność może nam dać dowolną liczbę jaką tylko zapragniemy.
4. Ależ oczywiście, że jesteśmy w stanie zdefiniować obiekt matematyczny, którego moc zbioru będzie większa niż continuum i jest to choćby zbiór wszystkich funkcji ze zbioru o mocy continuum do zbioru mocy continuum, np. moc wszystkich funkcji odcinka [0;1] do odcinka [0;1].
5. I co do hipotezy continuum, to obecnie jest to problem bardziej filozoficzny niż matematyczny. Ponieważ udowodniono, że hipoteza continuum jest niezależna od układu aksjomatów ZFC (aksjomaty Zermela-Fraenkla z aksjomatem wyboru), który jest obecnie jednym z najczęściej przyjmowanych układów aksjomatów przez matematyków. Jestem w stanie sobie stworzyć nawet układ aksjomatów w którym hipoteza continuum będzie prawdziwa (wystarczy, że dopiszę ją do listy aksjomatów ZFC) lub fałszywa (wystarczy, że dopiszę zaprzeczenie hipotezy continuum do listy aksjomatów ZFC). W ramach wyjaśnień - aksjomat w matematyce, to coś co matematycy przyjmują, że jest prawdziwe, bez możliwości dowiedzenia, że to coś jest prawdziwe. Zaś to które aksjomaty są powszechnie akceptowane przez matematyków, to jest dyskusja filozoficzna - dzisiaj najczęściej jest to ZFC lub NBG (aksjomaty von Neumanna-Bernaysa-Gödla, które są konserwatywnym rozszerzeniem ZFC). Aczkolwiek mam nadzieję, że dojdziemy kiedyś do takiego filozoficznie uzasadnionego układu aksjomatów w których hipoteza continuum jest prawdziwa lub fałszywa (ta druga opcja zapewni więcej zabawy :D).
6. Mimo tej całej krytyki ogromny szacunek za odcinek o matematyce. Czekam na kolejne i podaję nawet sugestie:
a) twierdzenia Gödla,
b) pojęcie miary, w szczególności miary Lebesgue’a i zawartości Jordana (niepoprawnie często nazywanej miarą Jordana),
c) dowolny problem milenijny (P vs NP, Hipoteza Hodge’a, Hipoteza Poincarégo, Hipoteza Riemanna, Równania Naviera-Stokesa, Hipoteza Bircha i Swinnertona-Dyera).
Przyjemnie poczytać o czymś czego się nie rozumie i nigdy nie będzie w stanie, jednocześnie widząc, że jest ktoś, kto to wszystko ogarnia. Ludzie są niesamowici
@Ultrafiltr Niegłówny
Jednak mały komentarz do Twojego komentarza. Twierdzenie Königa jest prawdziwe, jeżeli założymy prawdziwość aksjomatu wyboru, który po dziś dzień budzi pewne kontrowersje. Więc w aksjomatyce Zermela-Fraenkla BEZ aksjomatu wyboru nie wiemy nawet tyle. ;P
@@adaamke5161 "Przyjemnie poczytać o czymś czego się nie rozumie.........jednocześnie widząc, że jest ktoś, kto to wszystko ogarnia"- racja
Bardzo dobry odcinek, bardzo mi sie spodobal. Nic nie zrozumialem XD
Mam to samo
Wymiękłem w 20 minucie, ro jest drugi odcinek z całego kanału, przez który nie przebrnąłem do końca
@@wadszcz ja w 14
Jest to bardzo ciekawe
XDDD
Przychodzi nieskończenie wiele matematyków do baru. Pierwszy zamawia piwo. Drugi prosi o pół piwa. Trzeci chciał połowe tego co zamówił matematyk przed nim, i tak dalej i tak dalej. Wkurwiony barman nalał dwa piwa i powiedział
Wy matematycy, nie znacie swoich granic
Nieskończoność to czas, jaki zajmie mi zrozumienie nieskończoności
Hotel Hilberta ma tylko jedną wadę: ciężko się tam wyspać, bo ciągle się trzeba przenosić 😉😴
widzę, że nie tylko ja miałem rozkminę, że przy nieskończonej liczbie przenosin, pobyt w hotelu ograniczyłby się wyłącznie do nich. Beznadziejny hotel :D
No i- żeby rzeczywiście zwolnić miejsce dla nowego gościa - zaczynasz się przenosić, gdy gość z pokoju n-1 już wlezie ci do pokoju😊. Bo zwalnianie pokoi od końca, potrwałoby nieskończenie długo
nieskończona ilość skarg i negatywnych komentarzu na bookingu. Koszmar hotelarza.
A po co przenosić. Niech idzie wzdłuż korytarza tak długo aż wejdzie w pierwsze drzwi na których nie widnieje karteczka 'zajęte'.
@@akardzisko no, mimo że nie będzie miał miejsca nigdy, to i tak będzie miał dach nad głową, i to na zawsze
Aż się łezka w oku kręci- 1 rok studiowania matematyki i logika 🔥😍
Przypomniała mi się obelga z dzieciństwa..
-Ale Ty jesteś nieskończenie głupi !!
-A Ty jesteś nieskończenie głupi +1
-A Ty +2..
No i się zaczynało.
Dobre :) ale się uśmiałem!
fakt faktem było takie coś. dzięki za obudzenie we mnie tych wspomnień 😆.
Było było :D +1 dla ciebie
13:25 1 sasin = 70 mln
Albo -70 mln Zależy jak na to spojrzeć.
Myślicie że w przyszłości będziemy jakieś duże i nieudane inwestycje przeliczać w ten sposób? Np. "budowa tej autostrady pochłonęła już 6 sasinów i do tej pory nie została ona oddana do użytku"? :)
@@stark_2991 Trochę smutne, że taki "sasin" (możliwe, że nieświadomy skali owego karygodnego czynu jaki popełnił) za życia stał się w pewnym sensie "nieśmiertelny".
Potoczna jednostka: 1 sasin == 70 mln PLN - obecnie jest na liście nieformalnego układu S.I. a niewykluczone, że w dalekiej przyszłości będzie mieć charakter formalny.
Takie "heheszki", ale na poważnie.
1 Tusk = 250 000 000 0000 zł dziury w Vat
@@tjustice2904 poczekaj jak po obecnych ustawach będzie liczony 1 Jarosław
"Ale skomplikujmy jeszcze sytuację..." - Jakby jeszcze nie była wystarczająco skomplikowana :D Bardzo ciekawy materiał. Więcej takich poproszę :)
Dawidzie, uwielbiam sposób, w jaki ilustrujesz swoje wykłady! Ten tekturowy hotel i goście w nim - coś absolutnie pięknego!
Czy S = 70mln ma zwiazek z tym co odjebal sasin?
Nieeee napewno nie
Wspaniały film. Widzę 70m powodów, aby dać łapkę w górę xd
skonczylem politechnike, kierunek matematyka i sie tak dziwnie oglada jak ktos mi tak tlumaczy w prosty sposob XD
Ja też skończyłem ale rozumiałem to wcześniej.
@@swiadomy1 odpadłem na 3 semestrze, pozdrawiam Szanownego profesora Witułę
@@swiadomy1 w sumie na pierwszym roku przerabia się zbiory
Aż przypomniały mi się stare dobre czasy Teorii Mnogości na studiach. ❤️
Ja dzięki Dawidowi w końcu to jakoś pojąłem
Jak ja na to czekałem! Świetny materiał i liczę na więcej "matematycznych" filmów. Serdecznie pozdrawiam!
Podbijam. Dokładnie to samo chciałem napisać.
Wiedziałem film o tym temacie, ale i tak musiałem zobaczyć jak ty to tłumaczysz :)
Wincyj filmów matematycznych!!
@Adrian Rybaczyk .. i o delcie Diraca
Bardzo podobał mi się odcinek. Mam pytanie być może pomysł na krótki odcinek na kanale Wyłącznie Naukowy Bełkot: Co ludzkość może zyskać przez rozwiązanie tego typu problemów matematycznych? Jakie problemy pomogłoby to rozwiązać? Z czym moglibyśmy jako ludzkość pójść do przodu? Pozdrawiam :)
Z takich okołotematycznych ciekawostek / uzupełnień, Cantor dotarł do tego że istnieje wiele rodzajów nieskończoności zauważając, że zbiór nigdy nie jest rownoliczny ze zbiorem swoich podzbiorów (a przynajmniej dowód tego faktu znam jako dowod Cantora). Zatem tak jak nie istnieje bijekcja między N a R, podobnie nie istnieje bijekcja między N a zbiorem wszystkich podzbiorów liczb naturalnych (który ma moc continuum). Ale podobnie możemy wziąć zbiór liczb rzeczywistych R i utworzyć zbiór podzbiorów R. Ten drugi zbiór będzie nieskończony ale będzie to już inna, "wieksza" nieskończoność. I tak dalej.
Dzięki temu możemy na przykład stwierdzić, że nie istnieje coś takiego jak zbiór wszystkich zbiorów. Gdyby taki zbiór istniał, to musiałby zawierać wszystkie swoje podzbiory, ale nie może ich zawierać, skoro ten zbiór podzbiorów jest bardziej liczny.
Super materiał, cieszę się że powstał ten film :)
@Adrian Rybaczyk O homolekcji nie słyszałem, ale w matematyce mamy takie pojęcia jak homomorfizm, bimorfizm, izomorfizm, endomorfizm, automorfizm, monomorfizm, epimorfizm, dyfeomorfizm, homeomorfizm etc. Mamy nawet pojęcie jądra homomorfizmu. :D Na analizie matematycznej miałem nawet wykład o dobrych jądrach z którego zapamiętałem, że "jądra Fejéra dobre są" :D
Kolega jeszcze o homotopii zapomniał, to kolejna zbereźna rzecz.
Jakub Matuszczyk ograniczyłem się do morfizmów 😝
Dokładnie Cantorowi udalo sie udowodnić, ze nie da się udowodnic, ze istnieje zbiór wszystkich zborów
Wyobrażam sobie jaki musisz być mądry, dzięki tym filmikom, które dla nas robisz. Szacun 💖
To tylko dowodzi, że matematycy i teologowie są niebezpieczni: mogą doprowadzić człowieka do pokoju bez klamek ;)
Cantor sam dokonał żywota w szpitalu psychiatrycznym szukając w swoich rozważaniach Boga oraz prawdy o wszechświecie.
Jako psychiatra stwierdzam, że w takim razie też jestem niebezpieczna ;)
Niesamowite jak potrafisz w pozornie zrozumiały sposób opowiadać o rzeczach niezrozumiałych :)
Oglądając ten film zastanawiałem się co ja robię na rozszerzonej matematyce.
A co ma szkola srednia do teorii mnogosci?
UWIELBIAM, UWIELBIAM, UWIELBIAM Twoje filmy. Jesteś w stanie przystępnie przedstawić każdy temat 👏
O nie, już się cieszyłem, że nagrałeś nowy film a patrzę i okazało się że miałem to już na studiach przy teorii mocy zbiorów.
Fakt, że tyle osób ogląda Twoje filmy z własnej woli i dla przyjemności przywraca mi wiarę w społeczeństwo 😅
Więcej matematycznych tematów! 😍
to, że ogląda nie znaczy, ze rozumie. modne tematy i tyle... tylko 1 komentarz mówi o matematyce, a reszta ludzi gada o hotelu i spaniu-tyle z tego zrozumieli...
23:40 - nie do końca. Jest to problem rozwiązany poprzez stwierdzenie, że hipoteza ta jest niezależna od innych aksjomatów. Oznacza to, że zależnie od przeprowadzanego dowodu, możemy założyć prawdziwość albo nieprawdziwość CH w ten sposób dodając ℵ₁ = ℭ lub ℵ₁ ≠ ℭ do zbioru aksjomatów, z którymi pracujemy. Innego rozwiązania hipotezy kontinuum nie będzie.
Jest to analogiczne do piątego postulatu Euklidesa, który obecnie wiemy, że jest niezależny od pozostałych czterech i można stworzyć spójne teorie geometrii przy założeniu tego postulatu (geometria euklidesowa) jak i przy jego odrzuceniu (geometrie nieeuklidesowe).
I tak i nie. Oczywiście jak wiadomo ZFC jest niezależne od hipotezy continuum, ale cały czas trwają poszukiwania filozoficznie uzasadnionego układu aksjomatów w którym hipoteza continuum jest prawdziwa bądź nie (przy czym większość teoriomnogościowców skłania się ku temu, że hipoteza continuum jest intuicyjnie fałszywa).
A co do porównania do piątego postulatu Euklidesa, to z jednej strony to jest dobre porównanie, a z drugiej nie. Bo wszystkie rodzaje geometrii mieszczą się w ZFC czy NBG, ale hipoteza continuum, to jest tak fundamentalne zagadnienie, że jeżeli matematycy przyjmą jakiś nowy układ aksjomatów i będzie on odpowiadał na hipotezę continuum, to w ramach tego układu aksjomatów hipoteza continuum będzie po prostu fałszywa bądź prawdziwa. Ale prawda jest też taka, że nikt matematykowi nie zabroni z jakim zbiorem aksjomatów chce pracować, patrz chociażby intuicjonalistów dla których ZFC, to znacznie za dużo i "żyją" w ramach IZF czy IKP.
No kiedy wreszcie, po jakiejś dwudziestej minucie się zaczęło robić naprawdę interesująco, to odcinek się skończył ;D
Dawno nie mailem tak spranego mózgu :O Więcej odcinków matematycznych ! Tutaj chociaż można się czegoś nauczyć
Nie istotne co zrobiłeś i co zrobisz, to jest Twój NAJLEPSZY film.
Szacun.
Fajny odcinek :) Co prawda już to wiedziałem ale zawsze to miłe przypomnienie :) Może odcinek o zastosowaniu liczb zespolonych w świecie fizycznym?
Liczb zespolonych nigdy za wiele. Czasem się przydają np. w matematyce, elektroenergetyce itd. Miałem lata temu do czynienia z tymi "zabobonami". Chętnie bym odświeżył wiedzę.
Podziwiam Cię za pomysły na filmy i sposób w jaki jesteś w stanie wytłumaczyć tak trudne tematy, które ciężko jest pójść i zrozumieć. Każdy film jest super wypracowany, profesjonalny i zrobiony od a do z ❤️ Chętnie widziałabym Cię na moim wydziale na zajęciach z chemii, słuchającym z wielka chęcią tak jak każdego filmu!
Czyli jeżeli każdy gość hotelu zapłacił by jedynie 1gr, to właścicel miałby nieskończone zyski, więc równie dobrze właścicieli hotelu mogło by być nieskończenie wiele 🤯
pomyśl o nieskończenie wysokich podatkach do zapłacenia. ;) Niby masz nieskończenie wiele pieniędzy, więc jeszcze by Ci zostało, ale niesmak pozostaje...
@@AdamMObara racja 😆
ale za takie podatki to można nieskończenie wiele inwestycji dla ludzi zrobić
@@evvunja ale przy nieskończonych zasobach pieniądz jest bezwartościowy i hotel bankrutuje :(
przy nieskończonym pieniądzu, jest nieskończony dodruk i nieskończona inflacja... więc de facto pierwszy gość zapłacił nieskończenie wiele więcej od ostatniego...
Najbardziej podobała mi się 21 minuta. To jest piękne! :)
21:00 dowód na to, że teoria "jeden, dwa, trzy, cztery .... dużo" działa :D
Dla mnie taka najlepsza, najbardziej zrozumialna nieskończoność to liczba rosnącą bez końca.
Właśnie czekałem na polską wersje hotelu hilberta
Do teraz pamiętam te zagadnienie ze studiów, ale lepiej wytłumaczone niż na wykładzie profesora ... jemu się nie chciało aż tak łopatologicznie tłumaczyć.
Nawet z Tindera ciężko nauczyć się tyle o dobieraniu w pary!
Dzienny komentarz od koprolity ☑
Przeczytany
@@zastosuj_6557 dzikie gofry.
Eeeeeee! Czemu ten odcinek się skoczył?!?!?!!! Nie wyczerpał mojej nieskończonej ciekawości! Będzie tkwił teraz w kontinuum nieskończoności! Brak mi słów ... by wyrazić swoje niezadowolenie.
No to teraz odcinek o hipotezie Riemanna ;)
Popieram! 👍☺💟
Na polskim YT jest już jeden super film o tym, ale nie zaszkodziłoby odświeżyć temat.
Bardzo chętnie, obejrzał bym odcinek o niesporczakach👌
Kto się pod podpisuje, łapka w górę !
Myślę, że hotelarze uznają ten odcinek za herezję i powiedzą, że matematycy nie znają się na hotelarstwie.
Powinien ktoś wymyślić ulepszony Hotel Hilberta w którym zamiast klient się przenosić, przemieszczały by się pokoje. To musiała by być technologia na miarę 22 wieku 😁
@@piotrznarnii9462 Przecież już dziś są w planach hotele na obrotowych platformach,
gdzie goście w ciągu doby mieliby okazję oglądać pełną panoramie 360 stopni.
jesu tak właśnie xd nie mogłam się skupić przez myśl z tyłu głowy jak bardzo jest to sprzeczne z istotą hotelarstwa xD
@@piotrznarnii9462 Czytając ten komentarz przypomniał mi się film "Cube" z 1997 roku, gdzie przedstawiona była idea poruszających się wewnątrz sześcianu pokoi. ;P
dokładnie pozdrawiam technik hotelarz
Dawidzie ! Tak ostatnio ponownie oglądałem twoje stare filmy i strasznie brakuje twoich subiektywnych rankingów! Więcej proszę tego cuda !
To uczucie kiedy wchodzisz i jeszcze nie ma komentarzy do przeczytania ;x
trudno udowodnić, że coś jest i trudno udowodnić, że czegoś nie ma, brak dowodów nie musi świadczyć o nieistnieniu. A udowodnić coś matematycznie nie jest łatwo.
Dawidzie, może następnym razem będzie coś o szybko rosnących funkcjach? :) G64, Tree, albo można zaszaleć i trzasnąć nieobliczalne funkcje takie jak BIG FOOT lub liczba Raya! Pozdrawiam!
świetna realizacja! W bardzo przystępny i przyjemny dla ucha jak i dla oka tłumaczysz i pokazujesz różne zagadnienia.
Za mało mózgojebne, mogłeś dorzuić paradoks Banacha-Tarskiego:P
A tak serio to całkiem spoko, dzięki za odcinek!
Po przeczytaniu tytułu filmu jakoś natychmiast mi się skojarzyło z paradoksem Banacha-Tarskiego. Czy po studiach matematycznych wszyscy tak mają czy tylko ja jestem ten "inny"?
@@kofeMW wszyscy XD
@@DuDiiC XD
@Mike Litoris @kofemw @DuDiiC A co ma wspólnego paradoks Banacha-Tarskiego z hipotezą continuum? Przecież paradoks Banacha-Tarskiego wynika z aksjomatu wyboru i jest to zagadnienie teorii miary i nie ma nic wspólnego hipotezą continuum. Jedyny związek paradoksu Banacha-Tarskiego z tematem dzisiejszego odcinka, to fakt, że zbiór niemierzalny w sensie Lebesgue'a musi być nieskończony. Więc to tak trochę jak przeskoczyć z omawiania budowy cząsteczki H2O do rybołóstwa w Unii Europejskiej.
@@kofeMW jesteś inny, ja skończyłem technikum i też mi się kojarzy ;p
Dziękuję , dzisiaj kłóciłem się z nauczycielem o to ,że nieskończoności nie są równe , notatki zrobione będzie wyjaśniony
13:27 czy to "s:n" to jakiś rebus? Bo patrząc na powyższe 70 mln chyba wiem, co powinienem wstawić w miejsce dwukropka xd
😂
zbiór pln = 70 mln, s:n = sąd najwyższy, wtedy i tylko wtedy wyrok więzienia?
@TheMugShot @Wojciech Kedzierski @NZS Bango "S" to jest standardowe oznaczenie na zbiór, zaś "n" to standardowe oznaczenie na liczbę naturalną. Więc oznaczenia są całkowicie na miejscu, może tylko liczba 70 000 000 została dobrana nieprzypadkowo. ;)
@@Hadar1991 to był żart ;) prawda jest taka, że sasin tak samo jak tzw opozycja totalna należą do zbioru bezkarnego
@@nzsbango Oby, aczkolwiek PiS tą najnowszą ustawą działająca wstecz, chce bezkarnymi pozostawić tych, którzy łamią prawo w "Imię interesu społecznego i walki z epidemią". Mam nadzieję, że nawet obecny Trybunał Konstytucyjny uwali tę ustawę.
Ale to nieskończenie skomplikowane :) Dobrze się Ciebie słucha nawet przy takich ściśle matematycznych tematach
"przeniesmy tych ludzi do nieskończonego hotelu" chyba nie beda chcieli tam spac skoro jeszcze niedokonczony jest XD
Lubię takie matematyczne rozważania
Biedny hotelarz... Był kiedyś w "bajce" taki facet. Syzyf miał na imię. I też nieskończenie musiał coś robić.
Już samo słuchanie i zastanawianie się nad przedstawionymi tezami męczy mózg. I bardzo dobrze! 😀
Przecież Paul Cohen w 1963 roku udowodnił niezależność hipotezy continuum od powszechnie przyjmowanej w matematyce aksjomatyki. Twierdzenie zatem, że hipoteza continuum jest problemem nierozwiązanym, mija się z prawdą.
Miałem obejrzeć potem, ale przez ten komentarz spojrzałem na koniec. I potwierdzam, końcówka zawiera rażące błędy merytoryczne. Literatura: Guzicki, Zakrzewski "Wykłady ze wstępu do matematyki: wprowadzenie do teorii mnogości"
Dawidzie, przydała by się korekta. Można by jeszcze wspomnieć o twierdzeniu Gödel'a (skończony system aksjomatow nie może być domknięty)
I pomyśleć, że ktoś na to tracił i nadal traci czas.
Nieskończoność = nigdy się nie kończy. Koniec.
Już po tytule wiem że ten film Mi się spodoba
Zapomniałeś dodać "szanownemu panu" przed "Mi"
Tego odcinka jako student filozofii potrzebowałem!
Mam flashbacki z teorii mnogości .---.
Tak samo. W dodatku ja po TM mam ptsd, a tu się tak zachwycają XD
1:20
A w podstawówce jak przescigaliśmy się kto poda większą liczbę, i podałem dwie nieskończoności to mi powiedzieli, że nieskończoność może być jedna. 😂
Satysfakcja, że miało się rację po tylu latach😎
,, Nazwali mnie szaleńcem"
@Czwartek W 2007 roku na MIT odbył się "pojedynek wielkiej liczby", który polegał na podaniu możliwie największej liczby skończonej (ale nie można było po prostu podać poprzedniej liczby plus jeden) i wygrała go liczba Raya, która ma następującą definiecję: "Najmniejsza liczba większa niż każda liczba skończona wyrażona w języku teorii mnogości z użyciem googol lub mniej symboli." A co do "dwóch nieskończoności", to muszę Cię zmartwić, bo nieskończoność + nieskończoność = nieskończoność (przy założeniu, że mówimy o nieskończonościach tej samej mocy), więc nie podałeś liczby większej od nieskończoności. :P Chyba że pojedynek odbywał się w świecie liczb porządkowych (nie omawianych w tym odcinku), wtedy najmniejsza liczba nieskończona jest oznaczana jako ω i prawdą jest, że ω < ω + 1 < 2ω :)
w końcu ktoś z matfiz może w pełni cieszyć się odcinkiem NB
Zdaje sie, ze pojecie nieskonczonosci to prawdziwy krzyk rozpaczy :)
Nic nie rozumiem, ale oglądam, bo lubię Dawida;D
Tu nie ma nic do rozumienia. Liczy się dokładnie jak na patyczkach w zerówce.
Niesamowity odcinek, robi z mózgu kisiel i jednocześnie jest brutalnie wręcz logiczny...
8:54 Czyli jeżeli dobrze zrozumiałem chcesz od gościa który mieszka w danym pokoju numer jego starego? To zgodne z RODO?
W tym przypadku akurat numer starego pokoju jest łatwo określić, bo nowy jest tylko o jeden wyższy 😉
@@piotrznarnii9462 O. Kto to przyszedł. Pan maruda. Niszczyciel dobrej zabawy i dziecięcych uśmiechów :'>
@Różowy Rozrabiaka o, cześć Maruda 😉
Słuchając o tych nieskończonych pokojach i gościach doszłam do wniosku, że już wiem jak nasz rząd mając mało zapewnia dobro wszystkim dając tyle samo co pierwotnej ilości obywateli. Magia
Ale dziękuje za wytłumaczenie mi sensu funkcji 😂
A liczby urojone? Liczby zespolone? Czuję niedosyt
Liczby urojone/zespolone to nic ciekawego. To tylko wygodny i praktyczny sposob liczenia. Czasami prosty a czasami zawiły.
Jedno z najlepszych zakończeń na tym kanale - chałx po bałx, panie Dawidu.
...A basen i restauracje mają w pomieszczeniach ujemnych?
W pomieszczeniach urojonych
coz za niesamowity film. Dziękuję Dawid za tak świetny i dobrze zrealizowany film i czekam na więcej filmów w których będzie poruszony temat matematyki lub cokolwiek z dziedziną matematyki związane.
Kliknięte 19s po dodaniu. Jest moc haha
Jest alef 19
Zawsze lubiłem i ogarniałem matmę, ale mimo wszystko żałuję, że nie było Cię tutaj, kiedy chodziłem do szkoły :) Co gorsza mam wrażenie, że młodzież mając teraz takie źródla wiedzy, w ogóle z nich nie korzysta, co jest trochę smutne.
Jestem pierwszą osobą z możliwej nieskończoności wszystkich ludzi z każdego roku od wyjścia filmiku w przód, która dała like'a.
Liczba ludzi w całej historii Wszechświata zawsze będzie skończona. ;)
Niestety cieplna smierc wszechswiata skutecznie ucina mozliwa liczbe homosapiens:)
Jacek nawet jakby Wszechświat miał istnieć wiecznie, to w dowolnym momencie czasu liczba wszystkich ludzi w całej historii wszechświata będzie skończona. 😝
@@Hadar1991 To tak jakbys powiedzial ze liczba liczb naturalnych jest skonczona bo jak bedziesz wypisywal pokoi kolejne liczby to w dowolnym momencie liczba tych, ktore sa wypisane jest skonczona xd
Jacek Nie, bo zbiór liczb naturalnych z definicji zabiera nieskończoną ilość elementów, więc jest on tworem czysto platonicznym bez możliwości materializacji w rzeczywistości. Zaś liczba atomów w całym wszechświecie jest skończona więc w skończonym czasie ma skończone możliwości tworzenia Homo sapiens. 😝
uwielbiam takie tematy rozwalające mózg :)
Ło matko! Ktoś z Was to zrozumiał?
Tak
@@ReniaEu podziwiam Cię.
Dzięki. A za co..? :)
@@ReniaEu za zrozumienie tego co autor chciał przekazać.Ja miałem z tym problem.
@@skiba206 a skąd pewność, że ja to wszystko zrozumiałam..? :)
Bardzo fajnie wytłumaczone nieskończoności :D
Przez moment chciałem pisać, że masz tu zawarty spory błąd, ale musiałem najpierw sam sprawdzić czy mam rację. Po rozpisaniu kilku wzorów okazało się, że nieskończoność znowu (jak zwykle) mnie oszukała xD
Mam pytanie skoro nieskończoność to w teorii liczba czyli np. X. To czy X+X=2X czyli 2 nieskończoności?
Nieskończoność to nie liczba Gracjan. I nieskończoność + nieskończoność to nadal nieskończoność.
Koszykarz wytłumaczył lepiej parzystość i nieparzystość, niż nauczyciele z TVP. XD
mocne nie powiem
Słyszałem o tym na zagranicznym YT ale i tak oglądam PS. Nie o wijaj tak w bawełnę bo mąci w głowie 💪
matematycy i ludzie lubujący się w tej dziedzinie, jesteście półbogami.
Ja bym podciągnął pod istoty ponadniebiańskie :'>
Jako "lubujący się w tej dziedzinie" student matematyki polemizowałbym :^).
Uuu kogoś tu poniosło
Z matmy dużo wyniosłem np. Ibs i łuszczyce ze stresu. I logiczne myślenie.
No właśnie wczoraj zdawałam egzamin z analizy funkcjonalnej. Po takiej ilości nauki, kiedy zobaczyłam nazwisko Hilberta, mialam już lekką reakcję alergiczną 😂😂😂
Mimo, że to był jeden z tych odcinków, który musiałam obejrzeć dwa razy, żeby zrozumieć to co chciałeś przekazać, stwierdzam, że był naprawdę interesujący ;)
Świetny film! Oby pojawiło się więcej propozycji na kanale związanych z matematyką 😊❤
No, super wyjaśnione a pamiętam jak mi to zryło beret na pierwszych studiach. Może dlatego po oglądnięciu tego materiału z samego rana, jeszcze zaspany tylko mi się mucha ucieszyła, bo inaczej pewnie miałbym cały dzień w głowie mózgojada :) :) :)
3:22 zacznijmy od tego na jakiej lekcji matematyki o tym uczą. Przez wszystkie lata mojej nauki (skończyłem technikum i stopień inżyniera informatyki) nie słyszałem na lekcjach/wykładach tej definicji.
A gdzie ten inzynier informatyki, ze bijekcji nie miales?
Świetny materiał! Już to gdzieś kiedyś widziałem, ale i tak się bardzo cieszę, bo wreszcie coś ścisłego.
Super odcinek! Uwielbiam matematyczne zagadnienia przedstawione w tak ciekawy sposób :) Gratuluję filmiku i czekam na wiecej matmy! :)
W końcu coś matematycznego na tym kanale ;) świetny film! Oby więcej takich 😁
Co do wypisywania liczb wymiernych to jest fajny trik. W pierwszym wierszu zapisujesz 1/1 w drugim robisz dwie kreski ułamkowe i do jednej przepisujesz licznik do drugiej mianownik (jedynki) i uzupełniasz sumą licznika i mianownika powstają: 1/2 i 2/1 z tymi robisz to samo w kolejnym wierszu i masz: 1/3, 3/2 oraz 2/3 i 3/1 … itd. w rezultacie masz listę wszystkich liczb wymiernych, każdą w najprostszej (skróconej) postaci.
Fajnie się Ciebie słucha, jasno wyjaśniasz. P.s. spotkałem się już z pojęciem tego nieskończonego hotelu. Pozdrawiam :)
to twoj pierwszy film ever ktorego nie jestem w stanie obejrzec
Z tym hotelem bardziej chodzi o to że jak kolejnemu klientowi przydzielisz pokój n+1 to dotarcie na miejsce zajmie mu wieczność, a jeśli każdy zmieni pokój o jeden to nikt nie zmarnuje zbyt wiele czasu. Nieskończoność nie może być zajęta w całości, to jedynie kwestia optymalizacji procesu.
Cała kolekcja koszulek UNB👍. Noszę z dumą.
EDIT: wlepy też już wlepione gdzie trza.
1. Co do porównywania zbiorów możemy użyć nieskończonej ilości różnych relacji. Najpopularniejszymi metodami porównywania zbiorów są: relacja zawierania zbiorów, porównywanie mocy zbioru i porównywanie miary Lebesgue'a zbioru. O ile moc zbioru liczb naturalnych i liczb całkowitych jest taka sama (aleph 0), jak i miara Lebesgue'a zbioru liczb naturalnych i całkowitych jest taka sama (równa 0), to ze względu na relację zawierania zbiorów, to zbiór liczb całkowitych jest oczywiście większy od zbioru liczb naturalnych. Jednakże wadą porównywania wielkości zbiorów za pomocą relacji zawierania zbiorów jest to, że nie każde dwa zbiory można porównać, ponieważ relacja zawierania nie tworzy porządku liniowego. Za to zawsze można porównać moc dwóch zbiorów (oczywiście o ile wiemy jakie dane zbiory mają moc), ale przez to "tracimy część informacji" , więc ze względu na moc zbioru zbiór liczb naturalnych i zbiór liczb całkowitych są "tej samej wielkości" - ale moim zdaniem, to określenie zwyczajnie wprowadza w błąd, dlatego zdecydowanie lepiej powiedzieć, że te zbiory są równoliczne lub że mają taką samą moc. Przy czym przy zbiorach skończonych o ile A jest (ostro) zawarty w B, to moc A jest ostro mniejsza od mocy B.
2. Paradoksy występują tylko w naiwnej teorii mnogości, wynika to ze z pierwszego twierdzenia Gödla (o niezupełności). W aksjomatycznej teorii mnogości (czyli takiej, którą zajmują się dzisiaj matematycy) paradoksy zostały wyeliminowane.
3. Ależ oczywiście, że możemy napisać nieskończoność + 1 = nieskończoność w arytmetyce liczb kardynalnych, przy czym ze względu na to, że istnieją nieskończoności różnych mocy, to z reguły matematyk zamiast przewróconej ósemki użyje symbolu alef i z odpowiednim indeksem lub symbolu continuum. A i z góry uprzedzam, że nie można sobie po prostu skreślić nieskończoności po obu stronach i dojść do wniosku, że 1 = 0, ponieważ nieskończoność minus nieskończoność może nam dać dowolną liczbę jaką tylko zapragniemy.
4. Ależ oczywiście, że jesteśmy w stanie zdefiniować obiekt matematyczny, którego moc zbioru będzie większa niż continuum i jest to choćby zbiór wszystkich funkcji ze zbioru o mocy continuum do zbioru mocy continuum, np. moc wszystkich funkcji odcinka [0;1] do odcinka [0;1].
5. I co do hipotezy continuum, to obecnie jest to problem bardziej filozoficzny niż matematyczny. Ponieważ udowodniono, że hipoteza continuum jest niezależna od układu aksjomatów ZFC (aksjomaty Zermela-Fraenkla z aksjomatem wyboru), który jest obecnie jednym z najczęściej przyjmowanych układów aksjomatów przez matematyków. Jestem w stanie sobie stworzyć nawet układ aksjomatów w którym hipoteza continuum będzie prawdziwa (wystarczy, że dopiszę ją do listy aksjomatów ZFC) lub fałszywa (wystarczy, że dopiszę zaprzeczenie hipotezy continuum do listy aksjomatów ZFC). W ramach wyjaśnień - aksjomat w matematyce, to coś co matematycy przyjmują, że jest prawdziwe, bez możliwości dowiedzenia, że to coś jest prawdziwe. Zaś to które aksjomaty są powszechnie akceptowane przez matematyków, to jest dyskusja filozoficzna - dzisiaj najczęściej jest to ZFC lub NBG (aksjomaty von Neumanna-Bernaysa-Gödla, które są konserwatywnym rozszerzeniem ZFC). Aczkolwiek mam nadzieję, że dojdziemy kiedyś do takiego filozoficznie uzasadnionego układu aksjomatów w których hipoteza continuum jest prawdziwa lub fałszywa (ta druga opcja zapewni więcej zabawy :D).
6. Mimo tej całej krytyki ogromny szacunek za odcinek o matematyce. Czekam na kolejne i podaję nawet sugestie:
a) twierdzenia Gödla,
b) pojęcie miary, w szczególności miary Lebesgue’a i zawartości Jordana (niepoprawnie często nazywanej miarą Jordana),
c) dowolny problem milenijny (P vs NP, Hipoteza Hodge’a, Hipoteza Poincarégo, Hipoteza Riemanna, Równania Naviera-Stokesa, Hipoteza Bircha i Swinnertona-Dyera).
Super, że zrobiłeś też odcinek z materiałem z zakresu matematyki. Więcej takich!!! Proponuję następnym razem hipotezę Riemanna. :)
Czemu jesteś tak świetny Dawid?! Jestem twoim wielkim fanem!!!
Tak!!! Wincyj matematycznych odcinków. Może o paradoksie Banacha-Tarskiego. Myślę, że był by to bardzo ciekawy odcinek, zwłaszcza że twórcami byli wybitni polscy matematycy.
Przyszedł, rozwalił mózg i poszedł :)
Jestem studentem matematyki i cieszę się, że ją popularyzujesz w ten sposób, ale chyba trochę za dużo informacji w tym filmie.