Special Report : การพัฒนาศักยภาพลีโอนาร์ไดต์เพื่อต่อยอดเชิงธุรกิจ Leonardite Business

ในกระบวนการทำเหมืองแม่เมาะ ต้องมีการขุดเปิดหน้าดินที่ปิดทับถ่านลิกไนต์ออกไปทิ้งยังที่ทิ้งดินที่กำหนดไว้ ก่อนขุดถ่านส่งโรงไฟฟ้า จากการศึกษาพบว่าหน้าดินดังกล่าวมีชั้นลีโอนาร์ไดต์แทรกอยู่ซึ่งเป็นชั้นดินที่มีอินทรีย์วัตถุที่สำคัญประกอบไปด้วยกรดฮิวมิค ฟูลวิค และฮิวมิน ที่เป็นประโยชน์ในการปรับปรุงดินที่เสื่อมสภาพให้เหมาะสมต่อการเพาะปลูก ช่วยให้พืชแข็งแรงและเจริญเติบโตได้ดียิ่งขึ้น
.
กฟผ.เหมืองแม่เมาะจึงได้ทำการขุดคัดแยกชั้นดังกล่าวออกมากองเก็บไว้ใช้ประโยชน์ และทำการขายเป็นวัตถุพลอยได้จาการทำเหมืองให้แก่วิสาหกิจชุมชนรอบ กฟผ.แม่เมาะ นำไปผลิตเป็นสารปรับปรุงดินใช้งานและจำหน่ายเพื่อกระจายรายได้สู่ชุมชน ขณะเดียวกันได้ทำการศึกษาวิจัยเพื่อเพิ่มมูลค่า กับทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ พบว่าสามารถแยกสารฮิวมิค ฟูลวิค และฮิวมิน ออกมาสำหรับใช้งานภายใน กฟผ.และจำหน่ายเป็นวัตถุพลอยได้เช่นกัน
.
กรดฮิวมิค และฟูลวิคในตลาดปัจจุบันส่วนใหญ่นำเข้ามาจากต่างประเทศจึงมีราคาสูง มักใช้ในการเพาะปลูกพืชที่มีราคาสูง เช่นสวนทุเรียน การผลิตเมล็ดพันธุ์ หรือไม้ดอกไม้ประดับ เป็นต้น หากสามารถผลิตได้ในประเทศจะช่วยลดการนำเข้า และมีโอกาสที่จะใช้กับการเพาะปลูกพืชทั่วไปได้ ที่สำคัญจะช่วยให้เกษตรกรใช้ปุ๋ยได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น เป็นการลดภาระราคาปุ๋ยที่สูงขึ้นจากภาวะสงครามรัสเซีย-ยูเครน และยังสามารถเพิ่มผลผลิตทางการเกษตรโดยเฉพาะในพื้นที่เพาะปลูกที่ดินเสื่อมสภาพหรือมีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ ช่วยลดต้นทุน เพิ่มรายได้ให้เกษตรกร
.
ปัจจุบัน กฟผ.เหมืองแม่เมาะมีชั้นดินลีโอนาร์ไดต์กองเก็บไว้ประมาณ 1.1 ล้านตัน โดยมีแผนการเพิ่มมูลค่าด้วยการจำหน่ายให้วิสาหกิจชุมชนใช้เป็นส่วนผสมวัสดุปรับปรุงดินจำหน่ายกระจายรายได้สู่ชุมชนปีละประมาณ 5,000 ถึง 10,000 ตัน ตลอดอายุการทำเหมือง ทั้งนี้ยังมีปริมาณลีโอนาร์ไดต์เหลือเพียงพอที่สามารถนำมาสร้างมูลค่าเพิ่มได้อีกกว่า 800,000 ตัน เหมืองแม่เมาะจึงได้จัดทำแผนการเพิ่มมูลค่าลีโอนาร์ไดต์ด้วยการจัดการคัดแยกกรดฮิวมิค,ฟูลวิค และฮิวมิน ซึ่งเป็นสารที่มีประโยชน์ทั้งด้านการเกษตรและอุตสาหกรรม นำมาใช้งานในกิจการ กฟผ. เช่นงานปลูกป่า, งานฟื้นฟูสภาพเหมือง, งานบำรุงรักษาสถานที่พักผ่อนหย่อนใจตามเขต เขื่อน กฟผ.ทั่วประเทศ นอกจากนี้ยังสามารถจำหน่ายให้องค์กร หน่วยงาน หรือผู้สนใจ นำไปใช้เป็นสารปรับปรุงดินหรือส่วนผสมปุ๋ยคุณภาพสูง และฟูลวิค ยังมีศักยภาพที่จะเพิ่มมูลค่าให้สูงขึ้นด้วยการใช้เป็นส่วนผสมในอุตสาหกรรมเครื่องสำอาง และอาหารเสริมได้ด้วย
.
การดำเนินงานนี้นอกจากเป็นการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับชั้นดินลีโอนาร์ไดต์ซึ่งเป็นวัตถุพลอยได้จากการทำเหมืองแล้ว ยังทำให้เกิดประโยชน์แก่เกษตรกรและประชาชนทั่วไป สามารถช่วยเพิ่มผลผลิตทางการเกษตร สร้างความมั่นคงด้านอาหารของประเทศ และเป็นสินค้าส่งออกได้มากขึ้น ซึ่งจะส่งผลดีต่อเศรษฐกิจโดยรวม สอดคล้องตามหลักเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) สนับสนุนการลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ตอบสนองยุทธศาสตร์ความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality Road Map) ของประเทศ แสดงให้เห็นถึงความเป็น EGAT For All ของ กฟผ.ให้เป็นที่ประจักษ์ชัดเจนยิ่งขึ้น
#EGATforALL #เหมืองแม่เมาะ #MAEMOHMINE