Ken je klassiekers: toges, porem en pikketanussie
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 15 ก.ย. 2020
- 'Godskolere!' 'Slome duikelaar!' Of 'krijg de zenuwen!' Toen AT5 in 1992 werd opgericht kregen we nog heel veel mensen voor onze microfoon die plat Amsterdams spraken. Het valt op dat er de laatste jaren steeds minder met een Mokumse tongval wordt gesproken. Het is er nog wel, maar dan moet je goed zoeken. Hoe komt dat nou eigenlijk? Antwoord op die vraag zoekt verslaggever Anneloes Mullink in onze driedelinge serie Origineel Amsterdams.
Vandaag in deel 1 gaan we op zoek naar de oorsprong van dat heerlijke knauwerige accent. Als je het over typisch Amsterdams hebt kun je niet om Pascal Griffioen heen. Voor velen misschien beter bekend als Def P, de frontman van de oer-Amsterdamse hiphopformatie Osdorp Posse.
Voor de goede verstaander is de titel van deze serie dan ook logisch. Het nummer Origineel Amsterdams werd een van de bekendste nummers van Osdorp Posse. De openingszin: 'Tien euro blijft een joetje, 100 piek dat is een meijer, 25 is een geeltje en je partner is je vrijer.'
In 1999 merkte Griffioen al hoeveel woorden er uit het Amsterdams aan het verdwijnen waren. 'Ik dacht dat het wel een leuk idee was om al die woorden bij elkaar te vegen. Niet wetende dat dit een van onze grootste hits zou worden.'
Verder spreken we de grote man achter het Jordaan Festival Jan de Bie en Hanna Barends, zij zingt in het Jordanees Ensemble. Beiden zijn geboren en getogen onder, geen verrassing, de voet van de oude Wester en spreken wel nog plat Jordanees.
'Het is hier nog altijd mijn speeldomein. Maar het is wel veranderd'. Er wonen nu veel meer jonge mensen, die praten geen Amsterdams. 'Ze spreken een beetje netjes allemaal', vertelt Hanna.
Nicolien van der Sijs, onderzoeker van het Meertens Instituut, vertelt over de oorsprong van het Amsterdams. Er zijn namelijk meerdere soorten Amsterdamse accenten, zoals het Haarlemmerdijks, Jordanees en Kattenburgs. Meissie hoor je wel vaker, maar het is echt typisch Amsterdams.
De Amsterdamse taal heeft zeer veel invloeden van andere talen, van mensen die naar de hoofdstad trokken. 'Ongeveer 60 procent van alle inwoners in de Jordaan kwamen uit Zuid-Nederland, zoals Brabant en ook Antwerpen.'
❌
❌
❌
AT5 - Echt Amsterdams Nieuws
Abonneer hier op ons youtubekanaal:
/ at5
Tips of opmerkingen?
Whatsapp: 06 511 909 38
Telefoon: 020 555 1155
Volg AT5:
www.at5.nl
Instagram: at5.nl
Facebook: at5nl
Twitter: at5
Plat Amsterdams. Mooiste wat er is
Mijn moeder tegen mijn vader vroeger:kerel wat heb je een chagrijnig porem vandaag , ach wijf lik me toges.
45 jaar gelukkig getrouwd geweest.
Ik vind dat zo mooi: die Amsterdammers met hun grote bek en klein hartje. Als ze je niet uitschelden dan motte ze je niet. Zo heerlijk.
Mokum gaat naar de ratsmodee,zooitje aggemnebbisj,de mazzel dermee 😢
Ik ben er trots op dat mijn ouders mij wel ons taaltje geleerd hebben en zal het op een dag ook aan mijn kinderen doorgeven.
Dat die mensen niet weten wat die woorden betekenen🙃 dan mag je jezelf geen Amsterdammer noemen.
Moet je is rondje almere doen dan praat iedereen amsterdams
Nee geforceerd amsterdams accent maar geen amstrdams
Lol, schaam je dat je deze woorden niet kent. Zelfs veel mensen hier in het noorden kennen deze woorden. Ongelofelijk hoe on-Amsterdam op dit moment is. Iedereen van buiten trekt erin en veel 'echt Amsterdammers' verlaten de stad.
"Komt iets leuka voor in de plaats" ik vind dat straattaaltje van tegenwoordig anders VRESELIJK.
Huil meer
Ik ook kromme tenen werk
Met meer dan 20 woorden voor iemand neersteken maar geen 1 voor werken...
@@sitvisjes junta
Amsterdammers zijn de beste NLers , ik ben mocro en dat is gewoon mijn eerlijke mening
@@Levis612 De intelligentie spat er bij jou vanaf
No way dat het plat Amsterdams verdwijnt. Zal ff lekker wezen. Mijn kinderen spreken Plat Amsterdams. Ben er trots op. Ik hou mijn omaatje in ere. Een Jordanees. Maar die rrrrjjjjjj afschuwelijk bah bah. Wel de straattaal vind ik top. Laterzzz
Ja leuk maar dan woont het in purmerend ofzo. Ook geen amsterdammer te noemen
Hey Pascal..bruin café in Lelystad? 😉
Ik ben geen amsterdammer maar plat amsterdams echt een tof taaltje
Ik heb een collega gehad, die kwam uit Iran, ze sprak heel goed Nederlands maar het maken van notulen ging wat moeizaam. We hebben haar integratiecursus deel 2 gegeven met het Bargoens woordenboek. Zij weet dat er sijsies , drijfsijsies en zeemeeuwen zijn en dat je daarmee alle vogels benoemd hebt.
Dus dat ! Die takkie is zo werelds ! Echt alles gewoon! Van wat we nu zijn ! Als iedereen ergens anders. Vandaan komen # is niemand een vreemde! 🤔 dit hebt ik niet van mezelf! Maar te danken aan Erasmus 🙏🏽dank u
Ik als 19-jarige gebruik nog alle woorden met mijn familie. Ik vind dat de ouder Amsterdamse woorden of Jiddische woorden niet meer verloren mogen gaan.
6:08 error 404
Ik ben Surinaams en 15 jaar maar ik ken al die woorden
Waarom komen die mensen van Purmerend en Almere dan niet gewoon terug
Hetvis toch geen porem als ik ern pikketanussie drink ?
Het echte taalhoogtepunt van dit filmpje is de "I make you a poffer you can't refuse" poster op o.a. 3:34
@2:37 die oogies wanneer die “ ho, ho, ho, ho” eruit komen.
Zowaar mijn moeder een Amsterdams accent heeft heb ik meer een appel in mijn bek of dat zoals net mijn mond bevroren is, ja ik weet ook niet wat het is.
Ken je klassiekers....
Dat is toch die rapper van het klokhuis?
Woordenschat is heel iets anders dan uitspraak.
De oorspronkelijke uitspraak wordt er van jongs af aan al tientallen jaren uitgestampt op school.
Die Franse leenwoorden zijn uit het verleden, bijvoorbeeld uit de Franse tijd waarin het Frans aanzien had, zoals het Engels nu aanzien heeft.
Echt twee hele andere dingen.
De verscheidenheid in onze eigen taal is juist zo waardevol, kap dus met de vernietiging van ons erfgoed. En dan kijk ik naar PABO opleidingen die nieuwe leraren al leren dat er maar één goed soort Nederlands is. En die vertellen dat weer aan die kinderen en straffen ze om het spreken van hun streektaal. Walgelijk!
👍❤💋💋💋
Vreselijk
Amsterdam
Ja tog
Lekker mokkel
0:38 maar der komt wat leuks voor terug???...
Temeier
Alles waar te voor staat is niet goed, behalve temeier.
Pagus, Penagus,
Je moet nu domme verzonnen woorden gebruiken .Echt leuk toch ? Wakka 🤔
Leuk multiculti. Hebben straks geen Nederlandse cultuur meer. Challas