Co to znaczy, że człowiek jest wolny? Między determinizmem, przeznaczeniem a przypadkiem - Kłocińska

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 23 พ.ย. 2024

ความคิดเห็น • 12

  • @Kataleptyk
    @Kataleptyk 7 ปีที่แล้ว +4

    Moja, autorska alegoria "wolności":
    Na świecie jest ponad 7 miliardów ludzi. Wszyscy oni płyną szeroką rzeką do przodu (czas) w malutkich łódkach (ciało) - bez wioseł, żagli, silników.
    Nie mają oni specjalnego wpływu na to, kto płynie obok nich - czy mądry, czy głupi, czy życzliwy czy też cham. Ogromnym wysiłkiem mogą co prawda przemieszczać się na prawo lub lewo w jakimś ograniczonym stopniu , próbować zmienić swoje towarzystwo, ale jest to trudne i dość przypadkowe i nieprzewidywalne. Z naszymi sąsiadami w innych łodziach możemy czuć się wspaniale lub wręcz być nimi zmęczeni. Mogą - i my możemy - przewrócić łódź sąsiada i utopić go, albo żyć z nimi w zgodzie. Ale kto wie co spotkamy po naszej lewej czy prawej stronie?
    Załóżmy, że otoczenie jest złe, nie odpowiada nam - możemy podjąć decyzję o jego zmianie i wielkim wysiłkiem wiosłując rękami skierować się w lewo lub prawo szukając lepszych dla nas współtowarzyszy tej stałej podróży rzeką. Ale nie mamy wpływu ani na nurt rzeki, ani na to, co ona nam szykuje za kolejnym zakrętem, czy będzie to wir, stopień wodny czy raczej woda spokojna. Tylko płyniemy. Tak jak pozostałe 7 miliardów ludzi.
    Nie mamy wpływu na rzekę, na to co szykuje nam ona za kolejnym swoim zakrętem - jedyne na co realnie mamy wpływ, to nasz stosunek do tego, co nas spotyka za kolejnym zakrętem, stosunek do zjawisk naturalnych i nasz stosunek do osób które płyną razem z nami. Reszta jest poza naszym wpływem.
    Pozdrawiam.

  • @dobromiaannapiega880
    @dobromiaannapiega880 5 ปีที่แล้ว +1

    Dziekuję.

  • @przyjacielsen
    @przyjacielsen ปีที่แล้ว

    35:34 ".. dawno, dawno, dawno temu.." 50 lat wstecz 😊

  • @bezamalachit5133
    @bezamalachit5133 7 ปีที่แล้ว

    Odpowiadając na Pani pytanie: wolność=wewnętrzny spokój

  • @piotrkraczkowski6729
    @piotrkraczkowski6729 11 หลายเดือนก่อน

    Jeśli nie ma wolnej woli, to można być tak wdzięczny drugiej osobie, jak jest się wdzięczny drzewu lub skale za jej cień. Bez wolnej woli nie może być miłości, wdzięczności, przyjaźni, moralności, sumienia, obietnicy, winy, wyboru, odpowiedzialności itp. Słowa dla nich w ogóle nie mogłyby istnieć - jak miałby człowiek istnieć, różnić się od zwierząt?
    ___Tylko to, że nie wiemy, jak możliwa jest wolna wola, nie oznacza, że ona nie istnieje. W przeszłości naukowcy byli pewni, że fale radiowe nie mogą przekroczyć oceanu, ponieważ poruszają się w linii prostej, a zatem nie mogą pokonać krzywizny Ziemi. Fale radiowe dotarły jednak za ocean. I co? Okazało się, że fale radiowe odbijają się w górnych warstwach atmosfery i kierują się z powrotem na powierzchnię Ziemi.

  • @100of1000
    @100of1000 7 ปีที่แล้ว

    WOLNOŚĆ to jest zbiór możliwości podejmowania decyzji bez selekcjonowania ich stopnia abstrakcyjności. Inaczej mówiąc, wolność jest potencjalną przestrzenią STOPNI SWOBODY (pojęcie zaczerpnięte choćby z robotyki).

  • @andrzejolejniczak5765
    @andrzejolejniczak5765 7 ปีที่แล้ว

    A Kant?

  • @bezamalachit5133
    @bezamalachit5133 7 ปีที่แล้ว +1

    Dobry wykład, trochę za szybko pani mówi, brak czasu na namysł u odbiorcy

  • @rafik1983
    @rafik1983 5 ปีที่แล้ว

    apatheia i apatia - mimo że pochodzi jedno słowo od drugiego, bardzo mocno się różni - pani potraktowała to jako jedno i to samo - dlatego jest to mało atrakcyjna wizja wolności (bo rzeczywiście apatia to kiepski sposób na wolność)

  • @piotrkraczkowski6729
    @piotrkraczkowski6729 11 หลายเดือนก่อน

    No, a przyjmijmy, że można udowodnić, że Bóg istnieje, i że wolna wola istnieje. Wówczas każdy wiedziałby, że Bóg istnieje, i że nagradza on i -- z miłością, ale zawsze -- karze za dobre uczynki i za grzechy. Kto by wówczas grzeszył? Być może nikt.
    Istotą jest stworzenie człowieka na obraz i podobieństwo Boże, czyli wolność przyjęcia lub odrzucenia dobra i zła, wiara, a nie wiedza! To znaczy, że np. żadne choroby mózgu i ich efekty w postaci zła nie mogą wpływać na wiarę w Boga, bo wpływanie oznacza opuszczanie wiary i przenoszenie się na płaszczyznę wiedzy i nauki. Dla wszechmocnego Boga drobiazgiem jest stworzenie świata podporządkowanego nauce i jednoczesne wyposażenie człowieka w wolną wolę sprzeczną z nauką, ale tak, by nauka nie była wstanie udowodnić istnienie lub nieistnienie wolnej woli. Niewykluczone jednak, że za np. 100 lat nauka wykaże istnienie wolnej woli, że to także nie jest objęte wiarą.
    Eksperyment Libeta niczego nie dowodzi, bo oczywistym jest, że część decyzji mózg musi podejmować nieświadomie - może nawet 90% (min. sterowanie snem, trawieniem pokarmu, zwalczaniem lub hodowaniem bakterii itd.)? Niby dlaczego moja wolna wola miałaby działać tylko świadomie? Przecież niekiedy "bijemy się z myślami" i nasza wolna wola decyduje dopiero po przespanej nocy?
    Może Bóg czuł się samotny w wieczności i dlatego stworzył człowieka jako boga z ograniczeniami, ale z wolną wolą? Może Bóg czuł się samotny w wieczności i dlatego stworzył człowieka jako boga z ograniczeniami, ale z wolną wolą? Podejrzewam, że Bóg przybiera postać człowieka i żyje wśród nas, aby się nie nudzić. :-)
    Bóg wiedział, że wynikające z przypadku, z natury zło i nieszczęście utrudniają wiarę, ale muszą być możliwe dla istnienia dobra i zła oraz wolnej woli, jednak dla równowagi umożliwił człowiekowi postawienie pytania: "dlaczego istnieje materialne coś, choć mogłoby nie istnieć nic?" -- to właściwie dowodzi istnienia niematerialnego Boga, który spowodował powstanie materii/energii, czyli czegoś.🧠👀

  • @parazaurolofek
    @parazaurolofek 7 ปีที่แล้ว

    Kolejna życzeniowa koncepcja wolności. Filozofia szuka prawdy a nie tego z czym będzie nam lepiej się żyło.
    Jak kogoś to interesuje, to powiem, że wg mnie determinizm psychologiczny będzie popierany kolejnymi odkryciami w nauce. Jednak nigdy nie dojdzie do całkowitego jego potwierdzenia - to będzie jak z tą strzałą Zenona z Elei. Niektórzy, dość liczni będą upatrywać wolności w człowieku przez pryzmat fizyki kwantowej i panującego tam po części indeterminizmu, ale to ślepa uliczka, z tego samego powodu, z którego kiedy wychodzimy z domu to nie jesteśmy raz w Polsce a raz w Australii. Problem wolności na dzisiaj jest nierozstrzygalny, żeby go rozwiązać, to trzeba umrzeć i przy pewnych założeniach po drugiej stronie można posiąść większą wiedzę (czyli nie każdy po śmierci się tego dowie i nie każdy w pełni). Gdyby się jednak okazało ("nie okazało"), że nie ma zaświatów i tej "Całej Wyższej Instancji", to determinizm psychologiczny jest 100% pewny. Zatem znajdź Boga, Zaświaty itp., to masz szansę na znalezienie odpowiedzi innej niż determinizm - nie znajdziesz/nie ma tego, wtedy jest determinizm. A ta cała reszta: "prawo bycia u siebie", "prawo do samorealizacji", "możliwość wyboru między dobrem a złem", to ściema, koniunkturalistyczna filozofia i sposób, żeby młoda filozofka czy stary filozof miał(a) za co położyć panele w przedpokoju.

  • @ja_mcito
    @ja_mcito 7 ปีที่แล้ว +3

    to nie wolność a swawola jest u lewactwa bożkiem