Ekspansja Celtów - Galowie w Rzymie i Helladzie, okres La Tene

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 1 มิ.ย. 2024
  • W 1857 roku, przedłużająca się susza mocno obniżyła poziom wody w szwajcarskich jeziorach. Na północnych brzegach jednego z nich, Jeziora Neuchâtel, w małej miejscowości La Tene, opadające lustro wody odkryło pozostałości pradawnych, drewnianych konstrukcji. Prędko okazało się, że między drewnianymi palami tworzącymi coś na kształt pomostów znajdują się także cenniejsze skarby. W ciągu ostatnich stu pięćdziesięciu lat z głębin wydobyto ponad dwa i pół tysiąca przedmiotów, głównie z metalu. Wśród nich 166 mieczy, setki grotów do włóczni, umba tarcz, brosze, fibule, części rydwanów i narzędzia. Wiele z nich nie nosiło żadnych śladów zużycia. Z czasem uświadomiono sobie, że pozostałości drewnianych pomostów nie były jak pierwotnie przypuszczano molem ani punktem przeładunkowym w ruchliwym porcie. Było to miejsce gdzie dawni Celtowie komunikowali się ze swoimi bogami składając im w ofierze wota, szczególnie broń, narzędzia i biżuterię.
    Wesprzyj nas na:
    patronite.pl/mrocznewieki
    buycoffee.to/mrocznewieki
    Mroczne Wieki to podcast historyczny prowadzony przez Michała Kuźniara. Mój podcast historyczny jest w całości oparty na publikacjach (naukowych i popularnonaukowych), tekstach źródłowych oraz własnych wnioskach. Nie przepisuję wikipedii :D
    Cover: "Brennus i jego łupy", Paul Joseph Jamin
    Patroni:
    Tomasz Pawlica, Rafał Wojciechowski, Krzysztof Smuda, Oskar Pawłowski, Oskar Miller, Maksymilian Majchrzak, Jarosław Zieliński, Stanisław Fortoński, Karol Białecki, Krzysztof Deptuła, Radosław Szczygieł, Mila Metaliator, Waldemar Pawlaszek, Mateusz Posemkiewicz, Fa Ra, Artur Kozieł, Rafał Wachnik, Alicja Puchalska, Oskar Niebylski, Maja Szwedzińska, Sylwia Tomecka, Piotr Wiśniewski, Piotr Zawada, Piotr Stani, Paweł Etmański, Kuba Cski, Marcin Wyroch, Szymon Barabasz, Przemysław Michon, Rafał Mizerek, Edyta Romaniuk, Zenon Marczuk, Albert Choinka, Jakub Grymowicz, Kacper Witków, Patryk SuprunAdrian Musiuk, Andrzej Zalewski, Łukasz Morawski, Przemek Goldon, Konrad Baś, Sylwester Nowicki, Michał Mosurek, Talking Pizza, Michał Redeł, Tomasz Kownacki, Aleksandra Görlich, Piotr Zawada, Tomasz Wacławik, Paweł Struski, Dominik Moroń, Bartosz Gościmski, Yo Adler, Dawid Popczyk, Piotr Zarzycki, Alex Boniecki, Szymon Mądraszewski, Monika Pycińska, Marcin Skiba, High Ground, Agnieszka Garlicka, Artur Białosiewicz, Marcin Dylong, Wojciech Sowa, Wojciech Lemiesz, Piotr Woldański, Marcin Grocki, Bartłomiej Kląskała, Andrzej Borowiak, Przemysław Siódemak, Łukasz Czajkowski, Tomasz Piotrowski,Karolina Alaska, Adam Dobrowolski, Julia Dalecka, Przemysław Kozioł (Gimli), Michał Borkowski, Aleksandra Cieślicka, Grzegorz Olech, Eliza Barańska, Norbert Sutkowy, Jakob Zimmermann, Rafał Piskadło i pięciu patronów anonimowych.
    Źródła:
    Juliusz Cezar, O wojnie galijskiej, tłum. T. Woźniak, Bellona, Warszawa 2023
    Liwiusz Tytus, Dzieje Rzymu od założenia miasta. Księga V, tłum. A. Kościółek, Ossolineum 1968
    Liwiusz Tytus, Dzieje Rzymu od założenia miasta. Księga VII, tłum. A. Kościółek, Ossolineum 1971
    Pauzaniasz, Wędrówka po Helladzie. Księga X, tłum. H. Podbielski, Ossolineum 1989
    Opracowania:
    Cunliffe B., Europe between the Oceans. 9000 BC-AD 1000, Yale University Press 2011
    Cunliffe B., The Ancient Celts. Second Edition, Oxford University Press 2018
    Gąssowski J., Mitologia Celtów, Wyd. Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1978
    Górewicz I. D., Miecze Europy, Triglav - Bellona, Szczecin - Warszawa 2015
    Markale J., Wercyngetoryks, PIW, Warszawa 1988
    Licencje Creative Commons:
    creativecommons.org/licenses/...
    creativecommons.org/licenses/...
    creativecommons.org/licenses/...
    creativecommons.org/licenses/...
    Muzyka w tle:
    • Hydra - Huma Huma (No ...
    • The Empty Moons of Jup...
    • Dawn of Man
    • Contact
    Music by courtesy of Epidemic Sound
    0:00 La Tene
    7:03 Celtowie w Italii
    13:00 Brennus w Rzymie
    33:12 Celtyckie uzbrojenie
    43:26 Wygląd Celtów
    52:50 Celtowie w Helladzie
    1:13:44 Podziękowania, bibliografia

ความคิดเห็น • 163

  • @PaweJot-mb8pn
    @PaweJot-mb8pn 4 หลายเดือนก่อน +198

    Gdy słuchałem tego na siłowni rekordy biły się same, a to +10kg w martwym a to +15kg na przysiad. Niesamowite. Potem poszedłem się wykąpać i nie zgadniecie. Tak mój siur wydłużył się o 5cm. Po wszystkim pojechałem na zakupy i w portfelu miałem dodatkowe 1000zł. Niesamowite, pozdrawiam autorów, świetna robota.

    • @bartoszbeben5235
      @bartoszbeben5235 4 หลายเดือนก่อน +4

      Xd

    • @dariuszzielinski1159
      @dariuszzielinski1159 4 หลายเดือนก่อน +12

      Już tłumaczę: Obudził się w zaszczanym łóżku, miał mokre sny...

    • @klokwork9
      @klokwork9 4 หลายเดือนก่อน +2

      Bardzo się podjarałeś? Zwaliłeś sobie później?

    • @ralfmenace2363
      @ralfmenace2363 4 หลายเดือนก่อน +8

      O to masz teraz siurka całe 6cm😂

    • @wojtekligeza3289
      @wojtekligeza3289 4 หลายเดือนก่อน +7

      Dobry wariat 👊

  • @paaatrykolo5225
    @paaatrykolo5225 4 หลายเดือนก่อน +32

    Kolejny świetny materiał. Numer 1 w tej tematyce na YT.

    • @VanDeKar777
      @VanDeKar777 4 หลายเดือนก่อน +2

      zdecydowanie nr 1

  • @jolakunowska9823
    @jolakunowska9823 4 หลายเดือนก่อน +6

    Baaardzo dziękuję za możliwość podróży w czasie - dzięki Pana wiedzy, fenomenalnym opracowaniom kolejnych tematów i niezwykłą lekkość narracji każdy kolejny odcinek to prawdziwa uczta intelektualna.

  • @andreborowski4954
    @andreborowski4954 4 หลายเดือนก่อน +18

    Cyna bardzo rzadka i cenna....dlatego nawet niektóre waluty byly oparte jesli nie na zlocie to ..jak w PRLu..."na cynie ...spolecnym".

  • @JanASS1991
    @JanASS1991 4 หลายเดือนก่อน +1

    Ma Pan umiejętność niezwykle interesującego opowiadania o historii. Przesłuchałem na Spotify już wielu Pańskich podcastów ale dzięki warstwie wizualnej na YT, podcast staje się jeszcze ciekawszy. Potrafi Pan dzieje, wydarzenia i fakty historyczne przeplatać ciekawymi anegdotami, cytatami ze źródeł oraz szczyptą humoru. Świetnie się tego słucha. Dziękuję za tworzenie bardzo wartościowych treści.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  4 หลายเดือนก่อน

      Dziękuję za tak miłe słowa

  • @justynatinaffm2688
    @justynatinaffm2688 4 หลายเดือนก่อน +14

    Niesamowicie potrafisz opowadać o starych czasach.❤❤❤ Wciągające ❤❤❤

  • @Damariz1410
    @Damariz1410 4 หลายเดือนก่อน +10

    Jak mnie się marzy historia Gotów ❤

    • @PLkamil1982
      @PLkamil1982 4 หลายเดือนก่อน +1

      Tak! 👍

  • @user-jt4tm8os4g
    @user-jt4tm8os4g 4 หลายเดือนก่อน +11

    Twoje opowieści są wspaniałe. Serdecznie pozdrawiam: )

  • @monikape8827
    @monikape8827 4 หลายเดือนก่อน +2

    Świetny jak zwykle. Mam teraz więcej czasu więc mogłam nawet obejrzeć a nie tylko słuchać

  • @gonzogorf7019
    @gonzogorf7019 4 หลายเดือนก่อน +9

    to jest najlepszy historyczny kanał

  • @Green017
    @Green017 4 หลายเดือนก่อน +3

    Co za miły prezent na moje urodziny, najlepszy jaki dostałem :D

  • @ewazalewska482
    @ewazalewska482 4 หลายเดือนก่อน

    Wspaniały odcinek historyczny. Jak widać nic się w zachowaniu ludzkości nie zmieniło i nadal ludzie w poszukiwaniu lepszego życia udają się w podróż. Bez tych wszystkich wojen w Europie ani tych wszystkich migrujących ludów nie byłoby naszej cywilizacji i kultury dzisiaj i nie żylibyśmy teraz tak jak żyjemy tutaj w Europie.

    • @michalkaminski6098
      @michalkaminski6098 4 หลายเดือนก่อน +1

      A jednak zachowania ludzkosci powinny się zmienić bo rozwój polega na tym, żeby się doskonalić i organizowac. Dlatego powstały państwa, które są najwyższa formą organizacji narodu, a także źródłlem cywilizacji i kultury. Natomiast koczowniczy są przyczyną napięć i konfliktów.

    • @ewazalewska482
      @ewazalewska482 4 หลายเดือนก่อน

      @@michalkaminski6098 Każde mocarstwo albo imperium zawsze upadło, bo zaczęło gnić od wewnątrz. Zawsze były to kłótnie polityczne, walki wewnętrzne o władzę albo nawet wojny domowe. Kazda cywilizcja tak upadała i to nie zadni koczownicy robią napięcia i konflikty. Na początku każdej wielkiej cywilizacji ludzie pracują ciężko, się dorabiają i są jednomyślni i budują państwo. Następne generacje urodzone już w luksusach się po porostu rozleniwiają i zaczynają kłótnie o władzę. To obecnie dzieje się tez w Polsce, w USA i innych krajach Europy i nawet w Unii Europejskiej.
      Sami się wykańczamy i sami ten system rozwalimy.

    • @michalkaminski6098
      @michalkaminski6098 4 หลายเดือนก่อน

      @@ewazalewska482 Jednoetnicznosc jest jednym ze spoiw państwa. W sytuacji napięć wewnętrznych nacje które dostatecznie nie zasymilowały się z państwem będą zarzewiem konfliktu bądź dodatkowym czynnikiem utrudniajacym jego scalenie, gdyż nie będą utozszamialy się z państwem a jedynie z obszarem który zamieszkują.

  • @hedexpl
    @hedexpl 4 หลายเดือนก่อน +1

    Uwielbiam twoje podcasty. Czekam jak dzieci podrosną i będą rozumieć o czym mówisz to będę im puszczać :)

  • @nyctibius339
    @nyctibius339 4 หลายเดือนก่อน +7

    Nowy odcinek tak szybko 😮
    Dziękujemy!

  • @ewabjellqvist5280
    @ewabjellqvist5280 4 หลายเดือนก่อน +2

    Jak zwykle super!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Pozdrawiam.

  • @wladcaKRL
    @wladcaKRL 4 หลายเดือนก่อน +1

    Chlop co pięknie "molo" odmienił, zgodnie zasadanmi, to aż mi dygło

  • @zofialubie6441
    @zofialubie6441 4 หลายเดือนก่อน

    Potoczystość i swada opowieści rzuca na kolana. Brawo Ty!!!!

  • @GokuRoman008
    @GokuRoman008 4 หลายเดือนก่อน +1

    Siemka, bardzo dobrze się słucha Twoich materiałów 😉👍dzięki za pracę!

  • @piotrekgrzegorczyk8494
    @piotrekgrzegorczyk8494 4 หลายเดือนก่อน +1

    Fantastyczny materiał, jak zwykle.
    Chyle czoła.

  • @sylwanoescobaro4408
    @sylwanoescobaro4408 4 หลายเดือนก่อน +2

    Łap komentarz dla zasięgu 😉

  • @djcarlos687
    @djcarlos687 4 หลายเดือนก่อน +10

    Czy będą podcasty o Etruskach i Hetytach, gdyż są to bardzo ciekawe ludy, ktore sa niestety mało ogólnie znane a warto byłoby gdyby ktoś swoimi podcastami o nich ich bardziej rozsławił w Polskim internecie

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  4 หลายเดือนก่อน +5

      Wkrótce będzie ankieta na kanale i jeśli słuchacze zechcą to ten temat będzie realizowany.

  • @janszyc2364
    @janszyc2364 4 หลายเดือนก่อน +1

    Świetnym materiał, surowa historia podana ze znakomitym smakiem.
    Dziękuję!

  • @franekblady3755
    @franekblady3755 4 หลายเดือนก่อน +1

    Bardzo dziękuję za podcast❤❤

  • @wlodarius
    @wlodarius 4 หลายเดือนก่อน

    Super materiał, jak zwykle.
    Bardzo dziękuję i pozdrawiam serdecznie.
    Życzę, by kanał się rozwijał. No i dużo zdrówka.

  • @jakubgrabowy4077
    @jakubgrabowy4077 4 หลายเดือนก่อน +4

    Rzymianie będą pamiętać tą zniewagę miasta do tego stopnia, że mieszkańcy miasta Uxellodunum (z którego podobno pochodził Brennus) poczują się niezręcznie. Dosłownie.

  • @gilgamesh1644
    @gilgamesh1644 4 หลายเดือนก่อน +1

    Dzieki za kolejny odcinek. Sporo bylo o rzymskiej armii i moze tak jak byl odcinki o Hoplitach, to przydal by sie odcinek o ewolucji armii rzymskiej.
    Pozdrawiam 😊

  • @user-wf6bj5fz4j
    @user-wf6bj5fz4j 4 หลายเดือนก่อน

    Witam, w temacie wczesnych rzymskich mieczy to gdzieś słyszałem że najnowsze badania archeologiczne potwierdzają że Rzymianie także używali mieczy galijskich różnego typu, zanim zapożyczyli gladiusa a nie tylko tarczy czy hełmów.
    Dzięki za materiał jak zwykle przystępnie i profesjonalnie!

  • @janjankowski3408
    @janjankowski3408 4 หลายเดือนก่อน

    Jak zwykle świetnie opowiedziane

  • @olk2394
    @olk2394 4 หลายเดือนก่อน +3

    A) piwo na biurku
    B) nauka do egzaminu
    C) Kuźniar wrzucił film
    Trudne się wylosowało do wyboru, na szczęście opcje a i c można połączyć

  • @ArturBiaosiewicz
    @ArturBiaosiewicz 4 หลายเดือนก่อน

    Super😊

  • @tomaszkownacki1652
    @tomaszkownacki1652 4 หลายเดือนก่อน

    Super materiał, dzięki!

  • @IiNICKSiI
    @IiNICKSiI 4 หลายเดือนก่อน

    Dzięki wielkie!

  • @maluch92
    @maluch92 4 หลายเดือนก่อน

    Wiem ze zabrzmi to moze troche niewdziecznie ale pojawi sie na kanale cos o naszych przodkach , nie mowie ze poprzednie materialy sa nieciekawe wrecz przeciwnie slucham wszystkich ale brakuje mi czegos o Polsce pozdrawiam swietna robota ❤️❤️

  • @sazimat6595
    @sazimat6595 4 หลายเดือนก่อน

    Wspaniały kanał. Uwielbiam.

  • @marcingrocki685
    @marcingrocki685 4 หลายเดือนก่อน +1

    A ja mam pytanie, czy można się spodziewać dalszych losów początkó państwa polskiego. Mam nadzieję, że pan Mikołaj nie da się hejterom i będzie snuł tu swoją opowieść! Za Celtów dziękuję - świetna robota!

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  4 หลายเดือนก่อน +2

      Pan Mikołaj nie ma od paru miesięcy czasu na nagrania. A hejterzy nie są problemem, ja osobiście uwielbiam ich irytować.

    • @marcingrocki685
      @marcingrocki685 4 หลายเดือนก่อน +1

      @@mrocznewieki To niech wie, że niektórzy tęsknią :D A hejterom miecz i sentencja Brennusa. Ave

  • @user-yh7xn8sg8o
    @user-yh7xn8sg8o 4 หลายเดือนก่อน

    Świetny odcinek.

  • @zoltarny9382
    @zoltarny9382 4 หลายเดือนก่อน

    Dzięki

  • @zlepszowak9090
    @zlepszowak9090 4 หลายเดือนก่อน

    Celtowie i strefa Shengen? 😂 Uwielbiam twoje opowiadania i nutkę ironii. Twoje materiały historyczne są naprawdę świetne. Pozdrawiam 🙂

  • @krade0603
    @krade0603 4 หลายเดือนก่อน

    Proponuję abyś aplikował do którejś z TV historycznych jako lektor😉 super jak zawsze 👍

  • @tomaszkotlinski8520
    @tomaszkotlinski8520 4 หลายเดือนก่อน

    I love it! The best history podcast!❤

  • @jerzybudnik4570
    @jerzybudnik4570 4 หลายเดือนก่อน

    Jak zawsze super się słucha!

  • @longinzaczek5857
    @longinzaczek5857 4 หลายเดือนก่อน

    Znakomity odcinek, uzupełnił mi trochę luk które miałem w wiedzy o tym okresie ekspansji Celtów.
    Jako ciekawostkę dorzucę, że wzmianka o "niebie spadającym na głowy" może być wspomnieniem, o jakimś przechowywanym w tradycji Celtów wspomnieniu o upadku meteorytu. Jedna taka katastrofa na dość sporą skalę zdarzyła się w Alpach austriackich około 3000 p.n.e. (Köfels). Inna sprawa, że w tym czasie w Austrii nie było jeszcze Celtów (tylko Kultura Badeńska), ale być może Celtowie przejęli historię od miejscowych ludów Kultury Badeńskiej.

  • @HusiRR
    @HusiRR 4 หลายเดือนก่อน +5

    Dzien dobry. To ja od zamykania dzieci. Dziś stalo sie cos gorszego przyszla zona i zaczęła zagadywać.
    Teraz mam ciche dni bo jej powiedzialem ze omowimy oferte z restauracji na komunie syna po tym jak dowiem sie wiecej o ekspansji Celtów.
    Dolaczylem tez do Patronów bo ten kanał to sztos.
    Na tym ekranie z patronami mozna mnie zapisać "Ten od dzieci" :D ? Bedzie smiesznie a mysle ze autor ma poczucie humoru. Strefa Szengen, cala masa Julek wiecie o co mi chodzi.
    Pozdrawiam wszystkich.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  4 หลายเดือนก่อน +1

      Oczywiście, jeżeli napiszesz mi z konta patronite to jak najbardziej wrzucę taki przydomek. Patronów jest już trochę, dzisiaj kilku nowych więc sam nie zgadnę ;)

    • @HusiRR
      @HusiRR 4 หลายเดือนก่อน

      @@mrocznewieki gratuluję więc tych kilku nowych :)

  • @bartoszbe2413
    @bartoszbe2413 4 หลายเดือนก่อน

    Super materiał. Bardzo mnie zaciekawiła religia Celtów i może byc więcej o religii Indoeuropejczyków

  • @mioszpiasecki8438
    @mioszpiasecki8438 3 หลายเดือนก่อน

    Segowezus otrzymał za cel Las Hercyński. Bellobezus Itale. Wszystko się zgadza. Ale zapomniano wspomnieć o jeszcze jednym. Najbardziej okrutnym z braci, Zusie , który przybył na tereny Polski i trwa tu do dnia dzisiejszego 😂😂😂 sorry za suchar ale musialem 😂 ale tak na poważne to caly czas bardzo wydoki poziom materiałów a w dodatku z humorem. Przyjemnie sie tego slucha. Pozdrawiam serdecznie i proszę o więcej 😊

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  3 หลายเดือนก่อน +1

      O nie, ZUS był ich ojcem. Twórcą wszystkich nieszczęść.

  • @dymitrsamozwaniec9457
    @dymitrsamozwaniec9457 4 หลายเดือนก่อน +4

    Kolejny bardzo ciekawy odcinek! Swoją drogą Celtowie to ciekawa kultura. Trzęśli kawałem świata, a obecnie na tle innych nacji (Germanie, Słowianie, Persowie posiadają jakąś formę ciągłości kulturowej - chociażby języki) są zupełnie zmarginalizowani. Co o tym sądzicie?

    • @hedexpl
      @hedexpl 4 หลายเดือนก่อน

      Tak sam jestem zaskoczony poziomem rozwoju Celtów. Są niedoceniani bo nie byli pismienni

    • @longinzaczek5857
      @longinzaczek5857 4 หลายเดือนก่อน +1

      Byli piśmienni, tylko mało zapisywali z powodów kulturowych woleli tradycje ustną@@hedexpl

  • @stalkerpl4885
    @stalkerpl4885 4 หลายเดือนก่อน +2

    Pozdrawiam

  • @josearkadiomorales4335
    @josearkadiomorales4335 4 หลายเดือนก่อน +2

    Nowy Kuźniar to święto ❤️

    • @dollaswae3518
      @dollaswae3518 4 หลายเดือนก่อน

      nowy rok stary Kuźniar

  • @alkopolityk
    @alkopolityk 4 หลายเดือนก่อน +1

    55:00 z tej co kojarzę to właśnie nie była przypadkowa zbierzność, przynajmniej według teorii zgodnie z którą " Brennus/ Brennos" to w rzeczywistości tytuł celtyckiego władcy omyłkowo uznany za jego imię

  • @lookash3048
    @lookash3048 4 หลายเดือนก่อน

    Zawsze słucham na YT.

  • @michaelsedzikowski3669
    @michaelsedzikowski3669 4 หลายเดือนก่อน

    Fajnie, szkoda że krótkie. Co to był za motyw zażądania wozu z pieprzem jako okupu? Myślałem, że to właśnie Celtowie zażądali go od Rzymian? Pytałem GTP ale nie wie.

  • @damiansochacki6412
    @damiansochacki6412 4 หลายเดือนก่อน

    Super

  • @dagome_prime
    @dagome_prime 4 หลายเดือนก่อน +1

    47:34 UPS! Ów "zamożny Celt z okresu La Tene" na obrazku, manekin, w stroju z rodem z "Gry o Tron" - skąd ta dość niezwykła, rekonstrukcja pochodzi i co skłoniło do jej wykorzystania? Strój jest wyjątkowo... hm... .DZIWNY.

  • @alicjapalaniuk2336
    @alicjapalaniuk2336 4 หลายเดือนก่อน

    Pozdrawiam 😊

  • @mvwasowski
    @mvwasowski 4 หลายเดือนก่อน

    Super jak zawsze

  • @AndrzejZalewskiYT
    @AndrzejZalewskiYT 4 หลายเดือนก่อน

    50:15 popłakałem się ze śmiechu 🤣🤣

  • @kazimierz7793
    @kazimierz7793 4 หลายเดือนก่อน

    Kocham Cię!!!!!!!!!

  • @annas2828
    @annas2828 4 หลายเดือนก่อน

    Pani Justyno, podziwiam, że z bolaca nogą weszłas do jaskini.

  • @mrowiskoon8306
    @mrowiskoon8306 4 หลายเดือนก่อน

    Po świetnym materiale o Aleksandrze Macedońskim daję łapkę w ciemno

  • @piotraski4345
    @piotraski4345 4 หลายเดือนก่อน

    A Herakles nie polował przypadkiem na dziką erymantejskiego? Żeby nie było, wiem że brał udział w łowach kalidońskich:). Btw kolejny świetny materiał, dzięki

  • @wolnystrzelec6394
    @wolnystrzelec6394 4 หลายเดือนก่อน +1

    To jest to

  • @donaj3053
    @donaj3053 4 หลายเดือนก่อน +1

  • @tomaszpo1337
    @tomaszpo1337 4 หลายเดือนก่อน

    Materiał dobry jak Gwiazdka w maju😊

  • @GerdionXT
    @GerdionXT 4 หลายเดือนก่อน +2

    Dobry content. Duży plus za klimatyczna muzykę. Większość kanałów (nie tylko kanałów historycznych ale ogólnie mówiąc) wrzuca w tle jakieś pseudo popowe dzięki....

  • @blaskitrzask
    @blaskitrzask 4 หลายเดือนก่อน

    47:00 to mogą być bardzo sumiaste wąsy zawinięte aż za uszy.

  • @yaakovs.5476
    @yaakovs.5476 4 หลายเดือนก่อน +2

    jestem gotów 🫡

    • @stanmis4344
      @stanmis4344 4 หลายเดือนก่อน

      Z Gotów. Czy jak 🤷🏻‍♂️

  • @marlenakranc1279
    @marlenakranc1279 4 หลายเดือนก่อน

    Rzymianie po prostu nie docenili wroga i w głupi sposób stoczyli wojnę z Sennonami. Tym bardziej że pozwolili się okrążyć. Gdyby Galowie mieli na celu osiedlenie się tam, z pewnością Rzym by upadł. Co do najazdu na Grecję, wykorzystali słabość Macedonii , która wiele straciła na podbojach Aleksandra Wielkiego zwłaszcza w postaci młodych żołnierzy wysłanych na wschód. Co gorsza doszło do buntu Hellenów, a potem do wojen diadochów, Celtowie umiejętnie skorzystali . Tym bardziej że Ptolemeusz Keraunos był nieostrożny, nie tylko zginął ale doprowadził do złupienia i ubytku ludności Macedonii. Brennos podoba mi się bo nie dał się wziąć do niewoli jak Wercyngetoryks tylko sam się zabił. Śmierć władcy Macedonii był korzystny dla króla Epiru Pyrrusa, bo mógł zdobyć tron królestwa. Zobaczymy kolejne wojny Celtów choćby Galatów wojna z Arwernami, czy podbój Galii przez Cezara!

  • @MrAmerilias
    @MrAmerilias 4 หลายเดือนก่อน

    moze sie legiony zainteresowaly rogami na helmie , i skoro to bylo dla waznego wojownika to przerobili na praktyczna wersje dla centuriona , zobacz on tez sie wyroznia na tle innych ale Rzymianie wykorzystali to lepiej dla swoich oficerów by się wyrózniali tak jak ci znaczni celtowie na polu bitwy, zaadoptowali widocznosc tych rogów i znaczenie osoby która ją nosiła

  • @atin4695
    @atin4695 4 หลายเดือนก่อน +3

    Był lud Najmana teraz Tuska 😅 Kto następny?

  • @trytondenamx6668
    @trytondenamx6668 4 หลายเดือนก่อน +1

    Kiedy kultura nuragijska? Obiecałeś

  • @tomaszjabonski1081
    @tomaszjabonski1081 4 หลายเดือนก่อน +2

    Uwaga - proszę nie mylić żyzności i urodzajności gleby :)

    • @marvju209
      @marvju209 4 หลายเดือนก่อน

      A na czym polega różnica?

    • @tomaszjabonski1081
      @tomaszjabonski1081 4 หลายเดือนก่อน

      @@marvju209
      W skrócie żyzność jest cechą zero-jedynkową odpowiadającą na pytanie, czy ta ziemia daje życie, tj. czy rosną w niej rośliny. Natomiast urodzajność określa, jak dobrze gleba żyzna to życie przekazuje, tj. ziemia urodzajna daje lepsze warunki roślinom niż mało urodzajna, przy czym ta mało urodzajna ziemia jest wciąż żyzna.
      Zależność można opisać zdaniem "Każda gleba urodzajna jest żyzna, ale nie każda gleba żyzna jest urodzajna."

    • @marvju209
      @marvju209 4 หลายเดือนก่อน

      @@tomaszjabonski1081 Czyli nie ma gleby bardzo żyznej...
      ⚠️

    • @tomaszjabonski1081
      @tomaszjabonski1081 4 หลายเดือนก่อน

      @@marvju209
      Dokładnie

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  4 หลายเดือนก่อน +1

      Ok, dziękuję

  • @sawek11zzz47
    @sawek11zzz47 4 หลายเดือนก่อน

    Kiedy film o Mongołach? :D

  • @igorpieresutki8510
    @igorpieresutki8510 4 หลายเดือนก่อน

    fajne

  • @kamilkujawa8614
    @kamilkujawa8614 4 หลายเดือนก่อน +3

    ZA P[OROWNANIE DO PEKINU I BERLINA LECI LIKE

    • @kamilkujawa8614
      @kamilkujawa8614 4 หลายเดือนก่อน

      wojna nigdy sie nie zmienia...

  • @julianebertowski5135
    @julianebertowski5135 4 หลายเดือนก่อน +1

    Będzie coś kiedyś o migracji plemion germańskich? Gotów , Wandalów , Longobardów.

    • @julianebertowski5135
      @julianebertowski5135 4 หลายเดือนก่อน

      W sumie o wandalach było w odcinku Etnogeneza Słowian.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  4 หลายเดือนก่อน

      Wkrótce będzie ankieta na kanale i jeśli słuchacze zechcą to ten temat będzie realizowany.

  • @okon7464
    @okon7464 4 หลายเดือนก่อน

    Rozdziały się nie wyświetlają na pasku

  • @gregorpaciorek5194
    @gregorpaciorek5194 4 หลายเดือนก่อน

    Bardzo dobry materiał, jak zawsze zresztą. Jednak co do reform w armii republiki rzymskiej, to nie nastąpiły one później, w okresie wojen z Samnitami?

  • @pawezarzycki3367
    @pawezarzycki3367 4 หลายเดือนก่อน

    Jest jakaś nadzieja na historię indian północno amerykańskich?🤔

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  4 หลายเดือนก่อน +1

      Planuję Mezoamerykę, była w ostatniej ankiecie (przegrała z Celtami i Persami) i będzie w kolejnej.

    • @longinzaczek5857
      @longinzaczek5857 4 หลายเดือนก่อน +1

      O historii Indian północnoamerykańskich mało wiadomo - jest podcast "Indianie i blade twarze" - w bibliotece pewnie znajdziesz książkę C.W. Ceram "Pierwszy Amerykanin" - tam będzie o tym co wiemy z archeologii o indianach północnoamerykańskich.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  4 หลายเดือนก่อน +2

      @@longinzaczek5857 W przypadku archeologii początków Indian północnoamerykańskich podobnie jak w ogóle w przypadku czasów prehistorycznych lepiej ograniczać się do publikacji z ostatniej dekady, może kilkunastu lat. O ile historia starożytnego Rzymu czy Grecji nie ulega gwałtownym zmianom o tyle prehistoria została właściwie napisana na nowo w ostatnich latach. W dużej mierze przez genetykę.

    • @longinzaczek5857
      @longinzaczek5857 4 หลายเดือนก่อน +2

      Tak, ale generalnie książka Cerama jest na tyle dobra, że można ją potraktować jako wstęp dający ogólny zarys, a potem pogłębiać.@@mrocznewieki

    • @edek123
      @edek123 4 หลายเดือนก่อน +1

      @@mrocznewiekiczy czytałeś Strzelby, Zarazki, Stal? Tam jest trochę o historii Ameryk

  • @not2pun
    @not2pun 4 หลายเดือนก่อน

    6:18 to ile ich było że im miejsca zabrakło??
    25:50 a to jest dobre, ostatnio słyszałem że psy pilnujące więzienia wymienili właśnie na gęsi.

  • @Tomasz-ye6np
    @Tomasz-ye6np 4 หลายเดือนก่อน

    :))

  • @kerdaw
    @kerdaw 4 หลายเดือนก่อน

    jeszcze podobno psy stracono bo okazały się gorsze od gęsi w kwestii alarmu

  • @user-oq8uq8in5u
    @user-oq8uq8in5u 4 หลายเดือนก่อน +2

    Co za stek bzdury to nie żaden brennus podbił Rzym tylko Wielka Lechia

    • @Johnny3Batony
      @Johnny3Batony 4 หลายเดือนก่อน +3

      Pomyliłeś kanały.

    • @FeuerKriegDivisionPoland
      @FeuerKriegDivisionPoland 4 หลายเดือนก่อน +1

      Tak i jak zwykle brak na to dowodów 😂😂😂

  • @vasyras
    @vasyras 4 หลายเดือนก่อน

    Czy innych Mongołów :D

  • @bazejzgrzedek8799
    @bazejzgrzedek8799 4 หลายเดือนก่อน

    👌👌👌👌👌👌👌👌👌🤌

  • @WolvGame
    @WolvGame 3 หลายเดือนก่อน

    🗿☕🍷

  • @grubylukasz
    @grubylukasz 4 หลายเดือนก่อน

    Szkoda ze Brennus nie zalatwil Rzymu raz a porządnie

    • @jankowalski5910
      @jankowalski5910 4 หลายเดือนก่อน

      Dlaczego? Rzym nie jest podstawą naszej cywilizacji?

    • @FeuerKriegDivisionPoland
      @FeuerKriegDivisionPoland 4 หลายเดือนก่อน +1

      Jasne szkoda że nie załatwił państwa które dało nam podstawy prawa 😂😂😂

    • @FeuerKriegDivisionPoland
      @FeuerKriegDivisionPoland 4 หลายเดือนก่อน +1

      ​@@jankowalski5910chłop pewnie w jakieś Lechię wierzy i spiski Watykanu 😂

  • @klapaucjusz1964
    @klapaucjusz1964 4 หลายเดือนก่อน

    Mapkę trzeba na Danię rozszerzyć bo zarówno Teutoni jak i Cymbrowie to Celtowie

    • @edek123
      @edek123 4 หลายเดือนก่อน +1

      Tak profesorze 😂 ty wiesz 😂

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  4 หลายเดือนก่อน

      To jedynie hipoteza.

  • @paulkellerman2603
    @paulkellerman2603 4 หลายเดือนก่อน +1

    Jeśli ma być naprawdę mrocznie to może opowiemy o wytapianiu tłuszczu z ludzi i szyciu ubrać z ludzkiej skóry przez kolumny piekielne w czasie tłumienia powstania katolików w Wandei? Ale to robiła postępowa dzicz, która nie czytała Biblii, więc to nie dobra mówić o tym jest. To takie niepoprawne politycznie.

    • @edek123
      @edek123 4 หลายเดือนก่อน +1

      Spadła ci czapeczka aluminiowa z głowy? Czy piszesz komentarze przy filmie o Celtach na etacie w Ordo Fiutis?

    • @edek123
      @edek123 4 หลายเดือนก่อน +1

      A ta owszem dzicz czytała Biblię i nawet wyznaczała swoich księży katolickich

    • @paulkellerman2603
      @paulkellerman2603 4 หลายเดือนก่อน

      @@edek123 Wyznaczali takich, którzy nie podlegali papieżowi i mieli głosić chwałę rewolucji. Stalin też czytał Biblię, a potem mordował księży. W czasie II wojny światowej zezwolił na działalność Cerkwi, aby wykorzystać religijność mieszkańców ZSRR w walkach przeciwko III Rzeszy. Kazał też naprawić uszkodzony grobowiec Tamerlana (Żelaznego Kulawca), aby zyskać przychylność muzułmanów. Ciekawe co?

  • @TheDoublebassist
    @TheDoublebassist 4 หลายเดือนก่อน

    Skoro celtyckie kobiety walczyły czasem u boku swoich mężów, to znaczy, że walczyły u boku swoich mężów, koniec, kropka. Po cholerę ten ironiczny ton, jakby były dziećmi robiącymi rzeczy, które "normalnie" robią dorośli?

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  4 หลายเดือนก่อน +3

      Może 🤔 dlatego, że ton Ammiana również jest ironiczny 😏

    • @KlimatorUzurpator91
      @KlimatorUzurpator91 4 หลายเดือนก่อน +2

      Oho , białorycerstwo w natarciu xD

    • @TheDoublebassist
      @TheDoublebassist 4 หลายเดือนก่อน

      @@mrocznewieki Może też dlatego, że ktoś tu lubi ironią okraszać pewne tematy.

    • @TheDoublebassist
      @TheDoublebassist 4 หลายเดือนก่อน

      @@KlimatorUzurpator91 Oho , średniowiecze w miejscu kory mózgowej.

    • @KlimatorUzurpator91
      @KlimatorUzurpator91 4 หลายเดือนก่อน +1

      ​​@@TheDoublebassist😅 kukoldini ona i tak nie przeczyta tych twoich wypocin.

  • @Zboczyluch
    @Zboczyluch 4 หลายเดือนก่อน +4

    Fajne są te ograniczone zasięgiem dygresje poszerzone w tematyce uzbrojenia czy wierzeń. Takie skoki w bok przykuwają uwagę podczas słuchania, dzięki czemu się dobrze słucha. Ale może autor już to wie...

  • @mad8764
    @mad8764 หลายเดือนก่อน

    Kciuk za Cacofonixa :D

  • @jakubkubiszewski7754
    @jakubkubiszewski7754 3 หลายเดือนก่อน

  • @UsmiechnietaChlodnia
    @UsmiechnietaChlodnia 4 หลายเดือนก่อน