Starożytni Celtowie - Geneza, Druidzi, Zwyczaje, Hallstatt
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 1 มิ.ย. 2024
- Skąd na naszym kontynencie wzięli się ci ludzie? Odpowiedź na to pytanie wbrew pozorom nie jest zbyt prosta. Sami zainteresowani, starożytni Celtowie nie pozostawili po sobie niemal żadnych źródeł pisanych, literatury czy epopei na miarę Iliady bądź Odysei. Większość tzw. literatury celtyckiej pochodzi dopiero ze średniowiecznych Wysp Brytyjskich, głównie z terenu Irlandii i Walii. Podobnie do Kartagińczyków, Spartan, Scytów czy Persów rodacy Wercyngetoryksa są kolejnymi z niemych ludów starożytności, ludów których historię poznajemy w dużej mierze dzięki ich sąsiadom, najczęściej Grekom i Rzymianom.
Wesprzyj nas na:
patronite.pl/mrocznewieki
buycoffee.to/mrocznewieki
Mroczne Wieki to podcast historyczny prowadzony przez Michała Kuźniara. Mój podcast historyczny jest w całości oparty na publikacjach (naukowych i popularnonaukowych), tekstach źródłowych oraz własnych wnioskach. Nie przepisuję wikipedii :D
Cover: Druidzi ścinający jemiołę, Henri-Paul Motte
Patroni:
Tomasz Pawlica, Rafał Wojciechowski, Krzysztof Smuda, Oskar Pawłowski, Oskar Miller, Maksymilian Majchrzak, Jarosław Zieliński, Maksymilian Majchrzak, Jarosław Zieliński, Mila Metaliator, Waldemar Pawlaszek, Mateusz Posemkiewicz, Fa Ra, Artur Kozieł, Rafał Wachnik, Alicja Puchalska, Oskar Niebylski, Maja Szwedzińska, Sylwia Tomecka, Piotr Wiśniewski, Piotr Zawada, Piotr Stani, Paweł Etmański, Kuba Cski, Marcin Wyroch, Szymon Barabasz, Przemysław Michon, Rafał Mizerek, Edyta Romaniuk, Zenon Marczuk, Albert Choinka, Jakub Grymowicz, Kacper Witków, Patryk SuprunAdrian Musiuk, Andrzej Zalewski, Łukasz Morawski, Przemek Goldon, Konrad Baś, Sylwester Nowicki, Michał Mosurek, Talking Pizza, Michał Redeł, Tomasz Kownacki, Aleksandra Görlich, Piotr Zawada, Tomasz Wacławik, Paweł Struski, Dominik Moroń, Bartosz Gościmski, Yo Adler, Dawid Popczyk, Piotr Zarzycki, Alex Boniecki, Szymon Mądraszewski, Monika Pycińska, Marcin Skiba, High Ground, Agnieszka Garlicka, Artur Białosiewicz, Marcin Dylong, Wojciech Sowa, Wojciech Lemiesz, Piotr Woldański, Marcin Grocki, Bartłomiej Kląskała, Andrzej Borowiak, Przemysław Siódemak, Łukasz Czajkowski, Tomasz Piotrowski,Karolina Alaska, Adam Dobrowolski, Julia Dalecka, Przemysław Kozioł (Gimli), Michał Borkowski, Aleksandra Cieślicka, Grzegorz Olech, Eliza Barańska, Norbert Sutkowy, Jakob Zimmermann, Rafał Piskadło i pięciu patronów anonimowych.
Źródła:
Juliusz Cezar, O wojnie galijskiej, tłum. T. Woźniak, Bellona, Warszawa 2023
Marek Anneusz Lukan, Wojna domowa, tłum. M. Brożek, “Secesja”, Kraków 1991
Literatura:
Cunliffe B., Druids. A very short introduction, Tantor 2021 (audiobook)
Cunliffe B., The Ancient Celts. Second Edition, Oxford University Press 2018
Eliade M., Historia wierzeń i idei religijnych. Tom II, PAX, Warszawa 1994
Gąssowski J., Mitologia Celtów, Wyd. Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1978
Górewicz I. D., Miecze Europy, Triglav - Bellona, Szczecin - Warszawa 2015
Kempiński A. M., Encyklopedia mitologii ludów indoeuropejskich, Iskry, Warszawa 2001
Mallory J.P., In Search of the indo-Europeans, Thames & Hudson 1999
Manco J., Ancestral Journeys, Thames & Hudson 2015
Markale J., Wercyngetoryks, PIW, Warszawa 1988
Reich D., Kim jesteśmy, skąd przyszliśmy, CIS, Stare Groszki 2019
Rosen-Przeworska J., Religie Celtów, Książka i Wiedza 1971
Artykuły:
Large-scale migration into Britain during the Middle to Late Bronze Age
www.nature.com/articles/s4158...
Licencje Creative Commons:
creativecommons.org/licenses/...
creativecommons.org/licenses/...
creativecommons.org/licenses/...
creativecommons.org/licenses/...
Muzyka w tle:
• Hydra - Huma Huma (No ...
• The Empty Moons of Jup...
• Dawn of Man
• Contact
• Mayan Ritual
Music by courtesy of Epidemic Sound
0:00 Gaj w Massili
3:47 Geneza Celtów
16:08 Języki celtyckie
17:42 Hallstatt
26:08 Społeczeństwo i zwyczaje
42:38 Druidzi
52:00 Książe z Glauberg
58:11 Heuneburg
59:08 Wódz z Hochdorf
1:02:14 Pani z Vix
Naprawdę jestem pod wielkim wrażeniem tempa tworzenia tych niezwykle interesujących podcastów. Pracujesz jak karabin maszynowy, ale zamiast wystrzeliwania, szarej, ciężkiej ołowianej sieczki, wypuszczasz prawdziwe perełki historyczne a na dodatek znakomicie opowiedziane.
Dla mnie nr 1
Nic dodać, nic ujać tej wypowiedzi.
😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😮😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😊😅😅😅😅😮😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😊😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😮😅😅😅😅😅😅😅😊😅😅😅😮😮😅😅😅😅😅😅😅😊😅😊😅😅😅😅😮😅😅😅😮😅😮😮😮😮😮😮😅😮😅😮😅😮😅😮😅😮😮😮😢😮😮😅😮😮😮😅😮😅😮😮😮😅😅😅😮😮😮😢😮😅😮😅😅😮😅😮😮😮😮😮😅😅😅😅😅😮😮😮😮😮😮😮😅😮😅😅😅😮😮😅😮😅😅😅😮😮😅😅😅😮😮😮😮😮😮😮😮😮😅😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😅😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😅😮😮😮😮😅😅😮😮😮😅😅😅😮😮😮😅😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😅😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😅😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😅😮😮😅😮😅😮😅😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😅😮😮😮😮😮😮😅😮😮😮😮😮😮😮😮😮😅😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😅😅😮😮😮😮😮😅😮😮😮😮😮😮😮😮😅😮😮😮😮😮😮😮😮😅😮😅😮😅😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😅😅😅😮😅😮😅😅😮😮😅😅😅😮😅😅😮😮😮😅😮😅😮😅😮😮😅😅😮😮😮😮😮😮😅😅😮😮😮😮😮😮😮😅😮😮😅😅😅😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😢😮😮😮😮😅😮😮😮😮😮😅😮😮😅😮😅😮😅😮😮😮😮😅😮😮😮😮😮😮😮😅😮😮😮😮😮😮😅😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😅😮😮😮😮😮😮😮😮😅😅😅😮😮😮😅😮😮😮😮😮😮😅😮😮😮😮😊😮😅😢😅😅😅😅😅😅😮😮😅😅😅😮😅😅😅😅😅😅😊😅😅😮😊😅😮😮😅😮😅😅😊😮😮😅😅😅😮😅😅😮😮😊😅😮😅😅😊😮😮😮😮😮😮😮😮😅😮😮😮😮😮😅😮😅😅😅😅😅😊😮😮😮😮😮😊😅😮😅😮😅😮😮😮😊😅😅😅😅😅😅😮😮😅😅😅😮😅😊😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😮😊😅😮😮😊😊😮😮😊😮😅😮😮😮😮😅😅😅😮😊😅😮😮😮😮😮😮😮😮😮😊😮😊😮😮😢😮😅😮😮😮😮😅😮😮😮😮😅😮😅😅😊😊😅😅😅😅😮😮😅😅😮😅😅😮😮😮😅😮😮😮😅😅😅😮😅😅😅😮😮😮😅😮😮😮😮😮😮😮😅😮😅😢😅😮😮😮😮😮😅😮😮😮😅😮😮😮😅😮😮😮😮😅😅😮😮😅😮😅😅😅😅😅😮😮😅😅😅😅😅😅😅😮😅😮😅😅😮😅😅😅😅😊😅😮😅😅😅😮😅😅😅😅😮😮😅😊😮😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😮😅😅😮😮😮😅😮😅😅😮😅😅😅😮😅😊😮😊😅😮😅😅😮😅😅😅😅😅😅😮😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😮😅😅😅😅😮😮😮😮😅😅😅😅😅😅😅😅😮😅😅😅😅😅😮😅😮😅😅😅😅😅😊😅😅😅😅😅😅😅😮😊😅😅😊😅😅😊😊😅😊😊😅😅😅😊😊😊😅😊😮😊😅😅😅😅😅😅😅😊😊😅😊😊😊😊😅😊😊😅😊😅😅😊😅😊😊😅😊😊😊😅😅😅😊😅😊😊😊😊😊😅😊😊😊😊😊😅😊😊😊😅😊😊😅😊😊😊😊😊😊😅😊😅😅😊😊😅😅😅😅😅😊😅😅😊😊😊😅😊😊😊😅😊😊😊😅😅😊😊😊😊😮😅😊😊😊😊😊😅😊😅😊😊😊😅😅😅😊😊😮😊😊😊😅😊😊😊😊😊😅😊😊😅😅😮😅😅😅😊😊😊😊😊😅😊😊😅😅😅😊😊😊😊😅😊😅😅😅😊😊😊😊😊😊😊😅😊😅😅😊😊😊😅😅😊😊😊😊😊😊😊😅😅😊😊😊😮😅😊😊😅😅😅😅😊😊😊😅😅😊😅 1:07:55 1:07:55 1:07:55 😅😮😊😊😅😊😊😊😊😊😅😊😅😮😊😅😊😊 1:07:55 1:07:55 1:07: 1:07:55 55 1:07:55 😅😊😊😊😊😅 1:07:55 😅😊😊😊😊😅😅😅😅😊😅 1:07:55 1:07:55 1:07:55 1:07:55 1:07:55 1:07:55 1:07:55 1:07:55 1:07:55 1:07:55 1:07:55 😊😅 1:07:55 1:07:55 😅😊😊😅😅 1: 1: 1:07:55 1:07:55 1:07:55 1:07:55 1:07:55
Rzeczywiście, tempo i jakość są znaczące. Prośba o zwrócenie uwagi na kwestie na które wypunktowałem w komentarzach. Warto unikać, szkoda tak wysokiej jakości pracy.
Jako historyk moge śmiało przyznać że jest to najlepszy podkast jaki znam . Merytoryka , dobra podstawa źródłowa i masa pracy , nic tylko słuchać . Gratuluje , dziękuje i prosze o więcej :) pozdrawiam.
Dziękuję i pozdrawiam 👋
Podpinam się. Profesjonalizm. Dobór i porównywanie cytowanych źródeł też mnie pozytywnie zaskoczyło.
Jakby kiedyś tak wyglądały lekcje historii bym był najpilnejszym uczniem
Kanał płodny tak że chyba sama Izyda ma go w opiece.
Dziękuję za twórczość, jest wspaniała i pouczającą.
Pewnie gdyby druidzi bardziej zaufaliby slowu pisanemu, przepis na magiczy wywar przetrwałby do dziś;-)
Jako, że studiuję cywilizację Celtycką w Irlandii chce zaznaczyć jakoby obecni profesorowie od Archeologii jak i Historii czy Cywilizacji Celtyckiej wskazują większe prawdopodobieństwo pochodzenia i rozwoju kultury Celtyckiej na zachodzie Tj. okolice Morza Celtyckiego/ zatoka Bisajska/ Atlantyk. Oczywiście nie jest to jeszcze w 100% pewne. Bardzo trudny temat ale ładne wprowadzenie! Proszę Cú Chulainn wymawiać nie ku kulin tylko "khu holann" :-) Też trochę wrzucanie wszystkich praw Celtyckich pod Brehon Laws (tak jak z kobietami) jest mylne ponieważ Celtowie to okres od w zasadzie ~2000pne-VI/VII wiek i to w zależności od regionu myślę że to też warto zaznaczyć ogólnie kobiety i tak były bardzo ważne ale możliwe że nie do końca tak jak w Irlandii. Myślę, że dużo się zmieniało między prawami Kobiet za czasów Brennusa, Vercingetorixa, Boudiką a Królową Medb. Odcinek świetny ale warto taki kawał materiału podzielić na kilka epizodów np. Początki, La Tene, Celtiberowie, Rzymska Inwazja, Podbój Brytanii Kończąc w irlandii i Walii, tak samo osobno można po kilka godzin opowiadać o Fili, Bardach czy Druidach. Ostatnia rzecz której muszę częściowo zaprzeczyć jest opowiadanie historii storytelling jest rzeczywiście znacznie mniej znane niż chociaż 80 lat temu ale na szczęście ludzie starają się odbudować tą tradycję i sam znam ludzi którzy to robią chociażby dostępne na YT pod nazwą (Candlelit Tales)
opowiadający niesamowite celtyckie historie. Ja z tego miejsca dziękuję za epizod o Celtach czekam na więcej i może doczekam się nawet Piktów!!! ?
Nie wiem co jest lepsze
Wybór tematu czy wykonanie.
Doskonały materiał!
dzień, w którym publikujecie nowy materiał nie może być złym dniem, dziękuję; wieczór uratowany!
Świetny materiał,jestem pod wrażeniem.Dziękuję.
jestem szczęsliwcem ze tutaj trafiłem bardzo wartościowy kanał
Podcast doskonały, brawo
To jest spaniały vilm boży ugułem, okuratny i sprawiedliwy. Dziękuję za tq wypowiedź.
Bomba. Slucham od Agamemnona. Jedziesz z tym dalej , jeden z lepszych kanałów historycznych na yt😁
W jakims stopniu jestem potomkiem Gallow z Francji. Moi potomkowie przybyli z Francji. Osiedlili sie w osrodkach garncarskich w Śląskim i Świętokrzyskiem. Moje nazwisko oznacza po francusko jako garnuszek, wiec potomkowie uzyskali nazwisko z pelnionych zawodow, funkcji w społeczeństwie. Dziekuje za wspanialy wyklad ❤
Pichet to tez jedna z miar wina. Pozdrawiam
Hallstatt - jakież to piękne miejsce! Byłem w 2022 roku. Gorąco polecam. A podcast jest po prostu WSPANIAŁY!
To tam odnaleziono slady przemyslowego uboju świń? Ogladalem jakiś film dokumentalny o kopalni soli z epoki brązu(?) w alpach i była tam mowa, że solone mięso sprzedawali na całą europę.
Możliwe. Celtowie wynaleźli beczki, a akurat zasolone i zamknięte szczelnie w beczce mięso może wytrzymać bardzo długo.
Naprawdę to jest dużo wiedzy za którą serdecznie dziękuję
Proszę bardzo :)
Super. Przyznaję sie bez bicia- w sumie mało wiedziałam o Celtach. Wielkie dzięki 🥰
Tutaj nie wyciągamy zeznań biciem ;)
😃@@mrocznewieki
,,Nie widzę specjanej różnicy z napojem czy bez"
Dzięki za kolejny odcinek :)
Super materiał, super uporządkowany, super opowiedziany, od zawsze interesowały mnie wszystkie tzw “barbarzyńskie ludy” jak Celtowie. Oglądałem też wasz materiał o Attyli i też był wspaniały
Idealnie, ZBiR wrzucają nowy godzinny materiał, akurat jak przyszedł czas kroić mięcho na gulasz :D. To odpalam i zabieram się do słuchania i roboty.
Smacznego!
Robie tak samo!
Mam tak samo, to chyba najlepszy podcast do krojenia mięsa.
@@mkij89😂
Takie tematy lubie❤❤❤❤❤❤
Czyli juz celtowie jarali ziolo..😳🤯
Dziekuje za niesamowite podcasty!❤
Tak było, nie zmyślam.
@@mrocznewieki Glowe mi urwalo jak sobie to uswiadomilam😂🤯
Temat niespodziewany, ale mile widziany. Dziękujemy 😊
Włąsnie znalazłem czas na słuchanie i muszę przyznać, że dawno się tak nie uśmiałem jak przy opisie burdy na wiecu z gaśnicą proszkową. Imponujące, naprawdę imponujące.😁
Okej. To jest gigantyczny temat, choć sami chyba byli niepiemienni. Liczę na wiele odcinków... Cudo.
Drugi epizod jest właśnie w produkcji a jak będzie zainteresowanie to powstanie więcej.
Nie tyle byli niepiśmienni, co nie pisali. Znali Łacinke i Greke, ale używali jej tylko w celach handlowych. Bo tak jak zostało to powiedziane w filmie, uważali zapamiętywanie wszystkiego za bardziej szlachetne. Natomiast już po Chrystianizacji w średniowieczu stworzyli swoje własne pismo ogamiczne i wszystko przynajmniej w Irlandii nim zapisywali.
@@djakmalinakot8568 słuszna uwaga, dziękuję za na prostowanie.
Panie Michale z ekipą, szacun za ilość włożonej pracy👌👏👍
A dziękuję, dziękuję.
Akurat przede mną parę godzin jazdy do Złotego Stoku, uprzyjemniłeś mi najbliższą godzinę. Dzięki Serdeczne
🧳🎧😊
Świetne Wstawki, np.
"Nasi kochani Celtowie" ,czy też "Gosnica Proszkowa" 😂
Taka uwaga - okrągłe domy znane są w zasadzie tylko u Celtów zamieszkujących Wyspy Brytyjskie i jest to spadek po wcześniejszych ludach zamieszkujących wyspy - na kontynencie Celtowie budowali domy prostokątne.
Jeden z najlepszych materiałów o Celtach które widziałem. Inny, bardzo dobry, choć krótszy i nastawiony bardziej na opis tego co wiemy ze źródeł niż plastyczny opis kultury celtyckiej jest jeszcze na kanale Gościwit Malinowski - Interpretacje. Jest jeszcze materiał na kanale Osada Słowiańska, ale tamten jest znacznie mniej szczegółowy i zawiera parę tez dość dyskusyjnych, powiedziałbym wątpliwych.
Dopiero zauważyłem, wrzuciłem podobne info. Przy okazji: na kontynencie mamy okrągłe domy w (nomen-omen) Galicji w Hiszpanii.
Tak faktycznie zapomniałem o tych w Galicji w Hiszpanii - słuszna korekta. Wrzucę jeszcze pewnie komentarz jaka mogła być geneza Celtów - ale to już będzie hipotetyczne @@dagome_prime
@@longinzaczek5857 Chętnie, zwłaszcza, że montuję po raz kolejny zaległy odcinek o Budice, zahaczam o temat. Geneza Celtów - to wymaga osobnego odcinka. Zwłaszcza jeśli uwzględni się wpływ stepowych Kimmerów na "Halsztat". Cunliffe otworzył wrota na wiele teorii...
Z Kimerami jest zasadniczo ten problem, że Kimerowie są poświadczeni w źródłach później niż kultura Halsztacka. Początek kultury Halsztackiej to około 800 p.n.e. Najazdy Kimerów na bliski Wschód to około 700 p.n.e. Jeśli przyjąć, ze kultury pól popielnicowych są również związane z Celtami, to Celtowie byliby pewnie znacznie starsi 1500-1200 p.n.e niż poświadczone wzmianki o Kimerach. Ale całkowicie związków bym nie wykluczał. zresztą zobaczy pan, co wrzuciłem do komentarza. pod samym podcastem. Część kultury celtyckiej wywodzi się ze stepów pontyjskich@@dagome_prime
@@longinzaczek5857 Kimerowie, rozumiani jako "horyzont Kimeryjski" są jednak ważnym etapem w rozwoju Celtów związanych z Halsztat. Pojawienie się "kimeryjskich elementów związanych z końmi" jest jednak potwierdzone. Sądzę, że obecnie wypadało by tę kwestię ponownie przebadać. Co do samych ludów związanych z tzw. "horyzontem Kimeryjskim" - mamy bardzo fragmentaryczną wiedzę. Nie wiem kiedy, ale muszę upchnąć film o tym, może łatwiej będzie rozwinąć temat. YT słabo znosi długie teksty ;).
Sprostowanie: 36:06 Okrągłe domy u Celtów owszem, były, ale były typowe dla Brytanii i Irlandii, i to od epoki brązu! Trafiają się jeszcze w Hiszpanii, akurat w Galicji (co za przypadek! 😉) . Raczej nie na kontynencie. W ogóle warto by dodać, co niniejszym czynię 😉, że większość opowieści to informacje n/t zachodnich Celtów: Brytania, Irlandia i Galia. Oraz, że taki zlepek informacji z różnych rejonów i czasów nie musiał występować na raz i to u wszystkich Celtów. DUŻE BRAWA 👍 za włączenie tego co panowie Barry Cunliffe i John T. Koch opublikowali kilkanaście lat temu a u nas jakoś nie może się przyjąć: 'Celtic from the West'. WRESZCIE ktoś o tym mówi!😎
W pewnym momencie mówię, że nie było jednego państwa czy społeczeństwa celtyckiego a przy zwyczajach z czasów Cezara czy średniowiecznej Irlandii wspominam o różnicy czasowej. Trudno opowiadać o zwyczajach, religii czy społeczeństwie Celtów bez generalizowania. Naturalnie nie wszyscy Celtowie budowali okrągłe domy, jedynie część z nich.
@@mrocznewieki 1. W sprawie okrągłych domów,: generalizacja w tym wypadku to jednak po prostu: błąd (zdarza się w tak rozległych tematach). Okrągłe domy celtyckie to wyrazista specyfika: Brytania, Irlandia i Galicja w Hiszpanii ale nie "Celtowie" - kropka (wpiszcie tagi po angielsku - wyskoczą tony materiałów na ten temat). Sprostowaliśmy, jedziemy dalej 👍proszę tego nie odbierać jako nagonki 😇. Nie ma szans na uniknięcie takich błędów przy tym temacie. Jak już WRESZCIE wypuszczę film o Budice i Celtach brytyjskich jej epoki , też jak sądzę będzie kilka sprostowań co do "zbyt daleko idących uogólnień" 😉.
@@mrocznewieki 2. FILM JEST - jakby co i "żebyniebyło" - DOBRY 😎. Narracja była jeśli chodzi o tę tematykę całkowicie prawidłowa i klasyczna 👍. Tak się o tym do tej pory pisało i dopiero kształtujemy nową narrację, co w popularnych filmach jest SZCZEGÓLNIE TRUDNE. Tylko podrzucam uwagę jako uzupełnienie i może pomysł na przyszłość. Zwłaszcza, że zamieściliście parę nowinek (Cunliffe/Koch) które jakoś nie mogą się przebić w khm... khmmm...: "wielu polskich ośrodkach akademickich i naukowych" 😉 (a po kilkunastu latach - mogłoby...). Więc jesteście w naukowej awangardzie i podejrzewam, że będziecie powoli odchodzić od starej narracji i zwracać uwagę odbiorców na co raz więcej niuansów. Nowa narracja historyczna dopiero się kształtuje, jeszcze nie umiemy ująć sprawnie i krótko obecnego OGROMNEGO poziomu wiedzy, zwłaszcza, że sama wiedza się dopiero porządkuje. Zwracajmy na to uwagę, a to się w końcu ułoży.
Jeden, dwa, trzy, cztery, pięć, sześć, siedem, osiem i dziewięć. Dziękuję i pozdrawiam.
Jezusicku, jak dobrze, biorę się za słuchanie. 😊
Bardzo się ciesze ze podcasty wróciły na spotify. Każdy moj spacer z psem to słuchanie twojego podcastu który wciąga jak dobry film. Zdecydowanie odkrycie roku 2023
Bardzo ciekawy temat. Mało się o nim mówi. Cieszy mnie bardzo, że omówiłes ten aspekt historii Europy.
O Celtach jako takich jest sporo materiałów. Na pewno więcej niż o Longobardach czy Awarach.
Przed obejrzeniem filmu, miałem wrażenie że jestem ekspertem w dziedzinie celtyckiej, po obejrzeniu,wiem że nic nie wiedziałem!!!
Pozdrawiam z serca Pirenejów Atlantyckich...
Pozdrawiam również serdecznie
A propos 34:20 : Larry Z.Zimmerman "Indianie Ameryki Płn": "...ludzie demonstrowali poziom swojego bogactwa, rozdając jego część w postaci prezentów - czy nawet paląc- w czasie ceremonii zwanej potlaczem... rzeczy rozdawano lub zbierano na stos, który następnie podpalano. Pozbywano się płótna, futer, ubrań, koszyków, sprzętów domowych, paciorków i łodzi. Potlacz był świętem upamiętniającym rytualne przejście między różnymi fazami życia człowieka...W 1885 r rząd kanadyjski ich zakazał jako prowadzących do marnotrawstwa. Zakaz cofnięto w 1950 "
Niech Ci Perun z Jowiszem błogosławią dobry i pracowity człowieku 😊🙏
Siemka, w bardzo ciekawym i dokładnym materiale o kolejnym ludzie dawnych wieków 😉👍
Dzieki i prosimy o wiecej celtyckich podcastow 👌👌
Kolejny fantastyczny materiał. Nie będę tutaj chwalił za dykcje, czy jakość przekazywanych faktów, każdy wie, że to najwyższy poziom. Pochwalę i bardzo docenie, to jak autor dobiera muzykę do swoich materiałów, taki mały detal, a tworzy mega fajny klimat opowiadanej historii :)
Fajnie że się podoba :)
fantastyczny materiał jak zawsze, aż sobie odpalę jeszcze raz o Awarach :D
Bardzo dziękuję za materiał i pozdrawiam.
Uwielbiam słucham zasypiam do tego ❤️
Komentarz dla zasięgu a jak!
Pięknie tak tajemniczo opowiedziane.
Ten podcast to jest po prostu mistrzostwo!
Jak zawsze interesujaco z dobra doza sarkazmu, podziwiam za szybkosc Pana pracy, D o nastepnego odcinka. Pozdrawiam Ewa.
Pozdrawiam, Michał.
Dla mnie polski jutub stoi dwoma kanałami: Mroczne Wieki i Marcin Majewski. O taki jutub nic nie robiłem. Dziękuję Ci za ten kontent.
Dziękuję
Wstawki z dzisiejszej polityki idealne 👏
Słucham już drugi raz, uwielbiam twohe podcasty ❤
Świetnie opowiedziana historia 👍👍👍 mieszkam niedaleko Hallstatt a więc podwojniee ciekawe 😅😂😅
Pozdrawiam
Cudownie, czekałam na ten odcinek kod początku trwania podkastu ❤ nawet żarcik o gaśnicy wpadł 😂
Pozdrawiam serdecznie 😊
Dziękuje Wasza Okrągłość za kolejny odcinek.
Brawo Michał! Wspaniały temat, liczę na dalsze części tej opowieści 🍀
Dzieki za wykonaną pracę. Buszek i lecimy.
Druidzi oraz archeolodzy zamiast druidowie i archeologowie. zawsze to trochę krócej😉 podobało się, czekam na więcej👍
👍 Dziękuję za świetny materiał i kciuk dla zasięgów 👍
Fajne zestawienie informacji o Celtach. Dowiedziałem się sporo nowych rzeczy ale troche brakowało mi chociażby wspomnienia o innych kastach obok druidów jak wieszczów i bardów
Myślę aby ich umieścić w odcinkach o Wyspach Brytyjskich. O starożytnych celtyckich wieszczach nie ma praktycznie żadnych wzmianek. Natomiast o późniejszych irlandzkich jest sporo.
Dziękuję za Twoje materiały, są niesamowite!
Kolejny bardzo pasjonujący odcinek. Dziękuję i czekam na ciąg dalszy :)
Dziekuje. Zapowiada sie grubo tzn. mocny temat😀
Jak zawsze TOP 🤘🤘🤘
Wspaniale, jak zawsze ❤
Bardzo dobry materiał.
Wspaniała była to godzina. Jak wszystkie poprzednie!
To jest świetne, jak inne zresztą, dobre do katowania 😆 Pozdrawiam
Klimatycznie :) i tajemniczo,mega
Jak zawsze świetny podcast. Czekam z utęsknieniem na dalszy ciąg Mongołów 😊
Co za świetny materiał, i ta muzyka❤😊 Około ~13:30 przyszła mi taka myśl, że lata lecą, a ludzie ciągle ciągną na Wyspy Brytyjskie...
Zrób proszę kiedyś odcinek o epokach kamienia brązu i żelaza w Europie, porównanie gdzie kiedy jaka się pojawiła - to byłby hit!
To byłby raczej temat na całą serię.
bardzo interesujacymateriał
Dziękuję za kolejny ciekawy materiał!
Jak zawsze wysoki poziom realizacji i ciekawe temat 💪
47:15 Kraina Carnutes to obecnie Eure-et-Loir i czesc Yvelines, Chartres, gdzie nie przypadkowo jest slynna Katedra. Pozdrawiam
Bardzo możliwe
dziękuję za pracę
6;04 - jeśli mnie pamięć nie myli w Delfach wewnątrz świątyni pochowano 2 hiperborejki przybyłe z północy wg. legendy. I jeżeli dobrze kojarze - odkopano je we wskazanym przez folklor miejscu :) w XIX czy XX wieku.
Ciekawy temat, świetna narracja.
Kolejny wspaniały film. Swoją drogą zabawna jest postawa Massali, ze zdecydowali się bronić przed Cezarem. Skoro sam Rzym się nie bronił i Cezar spokojnie przejął skarbiec , który był w mieście. Najlepiej by zrobili , gdyby zachowali neutralność a tak postawili na przegraną stronę i stracili bardzo dużo a zyskało miasto Narbo. I nie polecam wszystkim serialu Rzym to kiepski wytwór!
Szacunek! Czekam na kolejne materiały.
Doskonale, warto było czekać!
Proszę o więcej 🎉❤😀
Wierzę że zajmie się Pan w następnym odcinku Magicznym Napojem Panoramixa :D?
Jak zwykle świetny materiał
Czekam na coś o arabach
Czy innych nomadach z pustyni
Robisz świetną robotę
👍
Arabowie będą w kolejnej ankiecie dla słuchaczy
Wspaniały głos i tempo 👍🏻
Chętnie posłuchałbym o ofiarach z ludzi i starożytnych Ugrofinach
Dzięki!
6:05 CYKL IMPERATOR BY CONN INGGULDEN
Tak się złożyło, że od naszej ostatniej rozmowy przeczytałem kilka tomów serii Imperator. Akcja zaczyna się od sporów Sulli z Gajuszem Mariuszem i od razu coś mi nie grało. Według autora Mariusz postawił nowe umocnienia Rzymu, żeby przywitać Sullę z jego wyprawy do Grecji w celu zniszczenia rebeli Mitrydatesa, ale Sulla go przechytrzył, bo zostawił swoich ludzi w środku którzy zamordowali Mariusza.
O synu Mariusza nie ma ani słowa. Juliusz Cezar jako bratanek (w istocie był siostrzeńcem) Mariusza przejmuje po nim polityczną i finansową schedę, ale najpierw ukrzyżowawszy piratów z pomocą grupy rozbitków w Afryce formuje własny mini legion po czym wyprawia się do Grecji gdzie pokonuje 20krotnie większą armię Mitrydatesa, będą 3 lata starszym, niż był w istocie Cezar podczas drugiej rebeli greckiego króla.
A, no i Brutus jest mistrzem miecza i adoptowanym bratem Cezara. A postać Cynny jest całkowicie zignorowana. Tego niestety jest dużo więcej.
Cykl Imperator jest bardzo dobry literacko, akcja jest wartka, a rzeczywistości brutalna charakterologicznie postać Cezara jest bardzo wierna temu co o nim wiemy. Postaci są z krwi i kości, ogólny klimat Wiecznego Miasta bardzo realistyczny.
Z drugiej strony autor ma w tylnej części ciała fakty historyczne co może utrwalać błędy.
Z trzeciej strony ciągłe sprawdzanie zgodności fabuły z faktami znacząco rozbudowało moją wiedzę o Imperium I wieku pne. więc ironicznie cykl jest bardzo pouczający.
Gaśnica proszkowa...piekne nawiązanie😂
Byłoby fajnie posłuchać serii o starożytnym Egipcie, Mezopotamii… doceniam co robisz, robisz to dobrze. Zrób Egipt 🤩
O Egipcie i Mezopotamii gada każdy. A kto ciekawie gada o: Celtach, scytach, diadochach itp. Dojebane kanał!
Historyczny Top zrobił masę materiału o Egipcie.
@@mrocznewieki to prawda, ale jego materiały są, bez urazy, ale miałkie, takie jakieś blade, ciężko się tego słucha.
Twoje materiały są po prostu ciekawe i świetnie prowadzone
@@hedexpl Sprawdź skryptorium.
@@omatyk2395 znam znam.
Ale tam.jest dużo suchych faktów, a tutaj jest ciekawa opowieść którą się słucha jak beletrystycznego ebooka
Dziękuje
Świetne proszę o więcej
jak zawsze materiał złoto
super robota
Thanks!
Dziękuję
O Brian Boru koniecznie wspomnij .Odcinek super
Wow
ten film jest super
Świetnie, nagraj osobne odcinki o Galach, Brytach, Irlandczykach, Piktach, Szkotach, Walijczykach, Wercyngetoryksie i Galatach
Jeżeli seria o Celtach będzie się oglądać to oczywiście powstanie więcej epizodów.
Robert Makłowicz podcastów historycznych w swym apogeum :)
Dobry materiał, natomiast 7:56 wóz z kołami mieliśmy przed Indoeuropejczykami ;) Pozdrawiam
Tak, jest waza z Bronocic. Tylko poza nią nie ma śladów powszechnego użycia wozów z kołami w Europie przed Indoeuropejczykami.
Łapka i komentarz w ciemno. :)
Dziękuje!
Wielkie dzięki ;)
Nowy Kuźniar to święto ❤️
Fantastyczne uzupełnienie wiedzy akurat w momencie kiedy zgłębiam temat Celtów, rewelacja! Zabrakło mi jedynie trochę więcej informacji o ich wierzeniach, choć wiem że nie jest to prosty temat - może to jednak materiał na osobny odcinek?
Tak, planuję o tym oddzielny epizod
@@mrocznewieki w takim razie czekam z niecierpliwością!