Kim byli Scytowie? Geneza irańskich nomadów

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 27 พ.ค. 2024
  • [Reklama] Wypróbuj: www.bookbeat.pl/mrocznewieki?...
    Kod: mrocznewieki
    Czy Sztuka kochania była na tyle wulgarna i odważna aby wywołać gniew bezwzględnego Oktawiana? Możecie ocenić to sami dzięki sponsorowi tego odcinka jakim jest platforma BookBeat oferująca tysiące audiobooków i ebooków. Znajdziecie na niej m.in. wspomniany utwór Owidiusza będący jednym z najbardziej znanych dzieł traktujących o kunszcie miłosnym w historii literatury.
    Poemat Owidiusza nie jest jedynym ciekawym audiobookiem oferowanym przez BookBeat. W bogatej ofercie platformy znajdziecie m.in. siedem tomów opowiadających o historii Polski od pierwszych Piastów aż po rozbiory. Wypróbujcie BookBeat przez miesiąc za darmo z kodem “mrocznewieki” z 20 godzinami dowolnie wybranych audiobooków z bazy. Polecam!
    Wypróbuj: www.bookbeat.pl/mrocznewieki?...
    Kod: mrocznewieki
    “Scytyjskie bagna leżą przede mną, niczym garść nieznanych miejsc. Nic tu nie ma poza niegościnnym zimnem. Jak blisko końca świata jestem…”
    Rzymski poeta Owidiusz tymi słowami wyrażał swoją rozpacz i głęboki żal, uczucia towarzyszące mu w ciągu ostatniej, szóstej dekady życia, którą przyszło mu spędzić na wygnaniu. Nigdy do końca nie dowiemy się czym konkretnie poeta ściągnął na siebie gniew mściwego Oktawiana Augusta. Sam wspominał po latach o jakimś niepotrzebnym poemacie i czymś jeszcze. Być może wiedział za dużo o jednej z wielu konspiracji na życie cesarza?
    Cover: fot. Metropolitan Museum of Arts, CC0
    Wesprzyj nas na:
    patronite.pl/mrocznewieki
    buycoffee.to/mrocznewieki
    Patroni:
    Artur Białosiewicz, Marcin Dylong, Oskar Pawłowski, Oskar Miller, Krzysztof Borkiewicz, Wojciech Sowa, Kuba Szopiak, Dyżurna Blondi, Wojciech Lemiesz, Piotr Woldański, Marcin Grocki, Bartłomiej Kląskała, Marek Skrzetuski, Andrzej Borowiak, Przemysław Siódemak, Wiktor Turek, Jakub Sikora, Łukasz Czajkowski, Tomasz Piotrowski, Ryszard Czaderna, Wojciech Kapica, Łukasz Gut-Mostowy, Karolina Alaska, Maria Wróblewska, Adam Dobrowolski, Arkadiusz Kwiatek, Krz Dom, Magdalena Bednarek-Hubbard, Radosław Madej, Julia Dalecka, Tomasz Kownacki, Karolina Suder, Przemysław Kozioł, Michał Borkowski, Agnieszka Militowska, Aleksandra Cieślicka, Grzegorz Olech, Bartosz Czeczenski, Eliza Barańska, Norbert Sutkowy, Krzysztof Smuda, Jakob Zimmermann, Rafał Piskadło, Patryk Kaczanowicz, Mateusz Parol, High Ground,
    Agnieszka Garlicka i pięciu patronów anonimowych.
    Literatura:
    Albaum L.I., Brentjes B., Strażnicy Złota, PIW Warszawa 1982
    Beckwith Ch., The Scythian Empire. Central Eurasia and the Birth of the Classical Age from Persia to China, Princeton University Press 2023
    Cunliffe B., Europe between the Oceans. 9000 BC - 1000 AD, Yale University Press 2011
    Cunliffe B., The Scythians, Oxford University Press 2019
    Czernienko J.W., Scytowie 700-300 przed Chr., Napoleon V 2018
    Smirnow A., Scytowie, PIW, Warszawa 1974
    Wojna R., Wielki świat nomadów. Między Chinami i Europą, Warszawa 1983
    Źródła:
    Herodot, Dzieje, tłum. S. Hammer, Czytelnik, 2020
    Homer, Odyseja, tłum. L. Siemieński, Wrocław 1953
    Biblia Tysiąclecia, Księga Jeremiasza, Pallottinum, Poznań - Warszawa 1990
    Artykuły:
    Keyser Ch. i inni, Ancient DNA provides new insights into the history of south Siberian Kurgan people, link.springer.com/article/10.... (maj 2009)
    0:00 Owidiusz pośród Scytów
    1:24: Wypróbuj BookBeat
    2:55 Kim byli Scytowie?
    4:25 Scytowie w zbiorowej świadomości
    8:10 Archeologia
    12:04 Mity założycielskie Scytów
    19:51 Kimmerowie, Scytowie, Massageci
    24:10 Pierwotna ojczyzna Scytów
    30:26 Ekspansja na zachód
    32:45 Kultura tagarska
    36:12 Najazd na Bliski Wschód
    43:57 Powrót do domu
    50:35 BookBeat
    50:59 Bibliografia
    51:09 Źródła grafik
    51:19 Patroni

ความคิดเห็น • 243

  • @JaRobot
    @JaRobot ปีที่แล้ว +16

    17:17 Nie takie stwory się przyprowadzało z nocnego klubu, tylko dopiero po przebudzeniu docierała świadomość o umowie zawartej zeszłej nocy. Pozdrawiam!

    • @maksymalnybul6145
      @maksymalnybul6145 11 หลายเดือนก่อน +2

      Dobrze, że nie puściły jadu, bo to długa, powolna śmierć, ew. leczenie.

  • @Arkan997
    @Arkan997 ปีที่แล้ว +11

    Mroczne Wieki: "Biorąc pod uwagę, że nieznajoma od pasa w dół była wężem. Ciężko jest mi sobie wyobrazić jak kopulacja mogła skończyć się udanym zapłodnieniem. "
    Fani Anime: Pan jeszcze wielu rzeczy nie wiesz😏😏😏

    • @pgeborek533
      @pgeborek533 19 วันที่ผ่านมา

      Najlepszy komentarz ever.

  • @wlodarius
    @wlodarius 8 หลายเดือนก่อน +3

    Super film. Dziękuję.
    I to poczucie humoru... kiedyś będziemy znani jako "kultura szklanych butelek półlitrowych", albo "małpek"...

  • @justynatinaffm2688
    @justynatinaffm2688 ปีที่แล้ว +14

    Miło się słucha spokojnego głosu lektora ❤Mapy bardzo przydatne ,zdjecia Scytyjskich skarbòw super, Jak zwykle miło spedzony czas❤

  • @anonimowyczowiek5463
    @anonimowyczowiek5463 ปีที่แล้ว +23

    Super że jest co oglądać (słuchać) w robocie!

    • @Takashi_Morimoto
      @Takashi_Morimoto ปีที่แล้ว +4

      widzę, że nie jestem jedyny XD

    • @anonimowyczowiek5463
      @anonimowyczowiek5463 ปีที่แล้ว +4

      ​@@Takashi_Morimoto dokładnie tak

    • @polishedstacker
      @polishedstacker ปีที่แล้ว +2

      Popieram. Dobry podcast przy maszynie zawsze na propsie

    • @skrzat7663
      @skrzat7663 ปีที่แล้ว

      ​@@Takashi_Morimotomultitasking jest popularny

  • @gorzaciunhg8863
    @gorzaciunhg8863 9 หลายเดือนก่อน +2

    "...szklanych butelek półlitrowych..." złoto :D znicze pomijam

  • @MrKristofer6
    @MrKristofer6 ปีที่แล้ว +14

    Jak zwykle, znakomity materiał. Ogromnie się cieszę, że trafiłem na Wasz kanał!

  • @kacperdziekanski8841
    @kacperdziekanski8841 ปีที่แล้ว

    Doczekałem sie. Dziękuję

  • @wiesawcelinski9756
    @wiesawcelinski9756 ปีที่แล้ว +2

    Cześć i Czołem Panie 🇵🇱🇵🇱🇵🇱🙋‍♂️

  • @PaweJot-mb8pn
    @PaweJot-mb8pn ปีที่แล้ว +37

    Ugułem spaniały materiał boży

    • @FeuerKriegDivisionPoland
      @FeuerKriegDivisionPoland ปีที่แล้ว +13

      Ciekawe kiedy bedzie o starożytnych Warmianach uguem

    • @bilbobaggins2302
      @bilbobaggins2302 ปีที่แล้ว +2

      Okuratny, sprawiedliwy, rzetelny i tak dalej i tak dalej

    • @bilbobaggins2302
      @bilbobaggins2302 ปีที่แล้ว +8

      @@FeuerKriegDivisionPoland Oby jak najszybciej. Ponoć ośrodkiem władzy w plemieniu starożytnych warmian był potęzny gród w Wilkowie

    • @tomfol1475
      @tomfol1475 6 หลายเดือนก่อน

      [*]

    • @VOYU123
      @VOYU123 6 หลายเดือนก่อน

      [*]

  • @justynatinaffm2688
    @justynatinaffm2688 ปีที่แล้ว +3

    Kimerowie pierwszy raz o nich słyszę👍

    • @Johnny3Batony
      @Johnny3Batony ปีที่แล้ว +2

      Jeśli oglądałaś stary film Conan Barbarzyńca z Arnoldem, to ten film jest grubo bazowany właśnie na Kimmerach.

  • @longinzaczek5857
    @longinzaczek5857 ปีที่แล้ว +1

    Tak w ramach ciekawostek - trzy scytyjskie rzeki u Herodota, których historycy nie są pewni to prawdopodobnie: Ingulec wpadający do Dniepru, niewielka dziś rzeczka Kalanczak i Mołoczna. Kałanczak jest dobrze opisany u Herodota, Mołoczna wynika z tego, że wg Herodota musi wypływać z krainy Gerros czyli krainy scytyjskich kurhanów, których lokalizacje znamy, A Ingulec raczej na zasadzie eliminacji, bo to jedyna rzeka która pasuje jako pierwsza w kolejności w przypadku wymienienia po Dnieprze. Należy pamiętać, że Herodot wymieniał rzeki z handlowego punktu widzenia Greków, czyli nawet niewielka rzeczka, jeśli umożliwiała greckim statkom penetracje handlową określonego obszaru interioru, była wymieniana jako istotna. Jeśli chodzi o krainę gryfów strzegących złota, to w zasadzie są dwie podstawowe interpretacje tekstu Herodota (mniej prawdopodobna) prezentowana przez Strzelczyka (Odkrywane Europy) mówi o wydobyciu złota na Uralu. Bardzie prawdopodobna podawana przez Sulimirskiego (Sarmaci) i Raimunda Shulza (Łowcy przygód w dalekich krainach - pod tym malowniczym tytułem jest kompendium wiedzy geograficzno-podróżniczej starożytnych) mówi o górach na pograniczu Kazachstanu i Chin.

  • @danielm81
    @danielm81 ปีที่แล้ว

    Genialne! Dzięki!

  • @romangodyn1546
    @romangodyn1546 ปีที่แล้ว +2

    scytowie przebywali na jurze krakowsko - czestochowskiej ,Znakiem tego znajduja sie grociki trojskrzydowe z brazu, Ich kurchany sa w lesie kolo Myslachowic i tj : przy drodze krajowej Trzebinia === Olkusz

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +1

      O scytyjskich wycieczkach w nasze rejony będę mówił w kolejnym odcinku. Dosłownie dzisiaj pisałem odcinek o Wicinie i Witaszkowie.

  • @mateuszpekalski2452
    @mateuszpekalski2452 ปีที่แล้ว

    Hura, nowy odcinek 🎉

  • @MrValgard
    @MrValgard ปีที่แล้ว +3

    ciekawe wg aktualnej wiedzy nowotwór spowodowany jest czynnikami cywilizacyjnymi. Ktoś kto nie je cukru, dużo ćwiczy, je samą zdrową żywność nie powinien mieć raka zwłaszcza w młodym wieku. A jednak w starożytności chorowali?

  • @samandar1846
    @samandar1846 ปีที่แล้ว +1

    Dziękuję za świetny materiał.

  • @habgelin9467
    @habgelin9467 ปีที่แล้ว +3

    Czy kulturę sintashta/arkhaim można uznać za protoscytyjską. ?

  • @Kovaliv1
    @Kovaliv1 8 วันที่ผ่านมา

    Sława!

  •  8 หลายเดือนก่อน +1

    A próbowałeś przeczytać "The Scythian empire:..."?
    Ciekawy materiał nt. podobieństw kultury Scytów, Medów, Xiong-nu i Persów. Zachęcam!
    The Scythian Empire: Central Eurasia and the Birth of the Classical Age from Persia to China
    Christopher I. Beckwith

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  8 หลายเดือนก่อน +1

      Tak, przesłuchałem audiobook. W kolejnych odcinkach czasem są odniesienia do tej książki.

  • @janjankowski3408
    @janjankowski3408 2 หลายเดือนก่อน +1

    Dzięki, naprawdę chylę czoła nad Twoja ciężką pracą.

  • @mvwasowski
    @mvwasowski ปีที่แล้ว

    Super ❤️❤️❤️

  • @MsBula13
    @MsBula13 ปีที่แล้ว

    Kolejny super odcinek, fajnie by było jakbyś porobił jakieś playlisty pod filmiki jak Rzym, grecja czy bliski wschód, dużo by to ułatwiło ;)

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +1

      Są takie playlisty od ponad roku, wystaczy wejść w kanał i powinny się wyświetlać.

    • @MsBula13
      @MsBula13 ปีที่แล้ว

      @@mrocznewieki właśnie tak kojarzyłem że są ale wszedłem teraz i mi się nie wyświetliły, więc napsiałem teraz wchodze i widze że są wiec sorry

  • @juanrico6484
    @juanrico6484 ปีที่แล้ว

    Na jarmark dominikański przyjeżdża firma jubilerska z Ukrainy. Wytwarzają biżuterię inspirowaną sztuką scytyjską. Bardzo fajnie rozmawiało się na ten (Scytów) temat ze sprzedawczynią. Mimo bariery językowej, jakoś się dogadaliśmy :)

  • @wened2368
    @wened2368 ปีที่แล้ว +1

    Brakowało takich materiałów

  • @longinzaczek5857
    @longinzaczek5857 ปีที่แล้ว +1

    Niestety Smirnow jest kiepski jeśli chodzi o ludy przedscytyjakie (Kimerów). Popełnia tam pewnie sporo błędów, które są po części punktowane w polskich przypisach do książki przez bodajże Bukowskiego. Najazd Kimerów jest potwierdzony i w historiografii Bliskowschodniej (Asyryjskiej), jak również w Biblii (ludy Gomer) i miał miejsce na jakiś czas przed pojawieniem się Scytów. Ucieczka Kimerów przed Scytami nie jest niczym dziwnym (przypomnijmy sobie ucieczkę Gotów przed Hunami, a mógłbym podać setkę podobnych przykładów), no chyba, że dla radzieckiego historyka. Oczywiście te błędy należy tłumaczyć tym, że to książka dość stara napisana jeszcze przed dokładniejszymi badaniami archeologicznymi tych terenów i starsze ludy przedscytyjskie były wtedy jeszcze kiepsko rozpoznane.

  • @GokuRoman008
    @GokuRoman008 ปีที่แล้ว +2

    Siemka, kolejny świetny materiał o dawnych wiekach 🙂😉

  • @yukimann2000
    @yukimann2000 ปีที่แล้ว

    Brawo , dziękuję . Sama prawda .

  • @kubacski8454
    @kubacski8454 ปีที่แล้ว +1

    Klasa ❤

  • @pon852
    @pon852 ปีที่แล้ว

    hahaha kultura szklanych butelek półlitrowych, ło panie jazda ostra i po bandzie, tak jak lubię. takie smaczki wplecione w dobrze dopracowany materiał cieszą niezmiernie. widać że nie tylko byle kolejny materiał wrzucić ale i czas na dopieszczenie szczegółów i dodatki humorystyczne

  • @dominiktokarski8054
    @dominiktokarski8054 ปีที่แล้ว +1

    Gratuluję współpracy zbirze!

  • @krzysztofpajak9258
    @krzysztofpajak9258 ปีที่แล้ว

    Materiał rewelacyjny! Zresztą jak zwykle na tym kanale😂

  • @Andi030592
    @Andi030592 ปีที่แล้ว

    Kciuk dla BookBeat :D
    Gdzie podkład? Dopiero po kilku minutach zorietnowalem się że coś nie tak, sucho jakoś sie słucha.

  • @egome498
    @egome498 ปีที่แล้ว

    Świetny materiał, nie mniej jednak podkład z odcinków o minotaurze itd. robił niepodważalny klimat w połączeniu z Twoim głosem. Czekamy na więcej materiałów ( może jednak z podkładem muzycznym ? :D)

  • @NewPolishScientist
    @NewPolishScientist ปีที่แล้ว +2

    Uwielbiam takie tematy. Ludy o których praktycznie nie uczy wie w szkole a sa niezwykle interesujące. Czekam na celtow teraz 👍

    • @longinzaczek5857
      @longinzaczek5857 ปีที่แล้ว +2

      W Polsce za PRL wyszły dwie popularne książki na ten temat Scytowie radzieckiego historyka Smirnowa, miejscami pisana trochę na kolanie, ale nadal cenna i zawiera polski dodatek o najeździe Scytów na Kulturę Łużycką około 500 p.n.e. oraz znakomita Sarmaci polskiego historyka z Anglii, Sulimirskiego, która z konieczności obszernie zahacza o Scytów i zawiera np. chyba najlepszą listę ludów wymieniających się dominacją na stepach czarnomorskich w starożytności. Scytów łatwo znaleźć w antykwariacie Sarmatów trudniej

  • @historienakolach
    @historienakolach ปีที่แล้ว

    Coś poważnego, a nie jakaś Eurowizja z playbacku;p dzięki za materiał;) pozdrowienia

  • @marcomamart
    @marcomamart ปีที่แล้ว

    Super

  • @brunodegorski8004
    @brunodegorski8004 ปีที่แล้ว +1

    Widzę same ciekawe tematy❤❤

  • @slawekmamzer6691
    @slawekmamzer6691 ปีที่แล้ว +2

    Komentarz taktyczny dla zasięgów. Jakość materiałów jak zawsze świetna. Gratuluję również pierwszego sponsora. Oby tak dalej, zasługujecie

  • @assasynabdkaraf9616
    @assasynabdkaraf9616 ปีที่แล้ว +2

    Kozakami totalnymi

  • @kamilg5368
    @kamilg5368 ปีที่แล้ว

    super , podobał mi sięfilm

  • @historycznytygiel853
    @historycznytygiel853 ปีที่แล้ว

    Elegancko! Brakuje trochę muzyki w tle, ale treść imponująco ciekawa. Za mało jest starożytności na polskim YT, za mało! P.S jeśli potrzebujesz wsparcia jeśli chodzi o odszumianie dźwięku itd. to chętnie podpowiem jak pozbyć się problemu :D Pozdrawiam serdecznie!

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +1

      A są jakieś szumy? Sam zawsze je redukuję i jeszcze nikt nie zwracał na nie uwagi.

    • @radosawpendziaek7503
      @radosawpendziaek7503 ปีที่แล้ว

      Szumów nie ma, ale jest dosyć mocny pogłos pomieszczenia, w którym mówisz. Dobrze zrobiłby ekran akustyczny za mikrofonem, jeśli nie korzystasz.

  • @badger_badger
    @badger_badger ปีที่แล้ว +1

    Najsik, akurat leżę i umieram w domu

  • @justynatinaffm2688
    @justynatinaffm2688 ปีที่แล้ว +2

    Ciekawe ilu potomkòw Scytów przeżyło w nas do dziś?

    • @LordGomez21Khorinis
      @LordGomez21Khorinis 8 หลายเดือนก่อน

      Masz rację też się długo już nad tym zastanawiam ale może nie tak mało jak nam się wydaje Może nie mamy fałdki mongolskiej ale brąz włosy i wysokie kości policzkowe to jak najbardziej mamy po Sarmatach i Scytach 🤔😁

  • @hallc1412
    @hallc1412 ปีที่แล้ว +1

    Lubię takie bajki do snu

  • @93evillive
    @93evillive ปีที่แล้ว +1

    Mieszkałem niedaleko Wiciny i mialem okazje szczątki owego grodziska wielokrotnie zwiedzać

  • @jackstrong8051
    @jackstrong8051 ปีที่แล้ว

    Kawał dobrej roboty

  • @Angelo-do9gu
    @Angelo-do9gu ปีที่แล้ว

    A moze zrobił byś materiał o radżpudach, ich walce z muzułanami i koniecznością ucieczki z Indii?

    • @Angelo-do9gu
      @Angelo-do9gu ปีที่แล้ว

      Skąd wiesz ze to pierdoły, bo przypuszczam że nie masz pojecia o tym w ogole

  • @Kssbn
    @Kssbn ปีที่แล้ว +2

    28:25 kultura setników po małpkach które się wszędzie walają

  • @wiolettacaputa6129
    @wiolettacaputa6129 10 หลายเดือนก่อน +5

    Dziękuję za niesamowicie opowiadaną historię

  • @araevik
    @araevik ปีที่แล้ว

    Dzięki, mordzia 😄😊😊😊😊😊😊!!!
    Nadrobię wszystko, tylko nie usuwaj żadnego…proszę !

  • @wolnystrzelec6394
    @wolnystrzelec6394 ปีที่แล้ว +1

  • @zojoorganic4100
    @zojoorganic4100 ปีที่แล้ว +5

    Uwielbiam takie posługiwanie się językiem polskim.
    Dziękuję za szacunek do historii oraz naszej mowy.

    • @MR-dh5ev
      @MR-dh5ev ปีที่แล้ว

      W Ukrainie to polskiemu chyba.

  • @justynatinaffm2688
    @justynatinaffm2688 ปีที่แล้ว +3

    Dziekuje za bardzo dokładny opis tajemniczego ludu Scytów❤

  • @tonyzuco9634
    @tonyzuco9634 ปีที่แล้ว

    Taktyczny :)

  • @maksymalnybul6145
    @maksymalnybul6145 11 หลายเดือนก่อน

    20:15 Do czego nawiązaniem jest "Kraina Gryfów"?

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  11 หลายเดือนก่อน +1

      Herodot pisał, że daleko na wschodzie ziemie Scytów graniczą z krainą, w której gryfy strzegą złota. Gdzieś w Ałtaju pewnie.

  • @stalkerpl4885
    @stalkerpl4885 ปีที่แล้ว

    Pozdrawiam

  • @tomek777777777777777
    @tomek777777777777777 ปีที่แล้ว +1

    Herakles znalazł nie wyjście ale wejście ;)

  • @MrVilgefortz
    @MrVilgefortz ปีที่แล้ว

    aż mi się bogini biedronka z 4 fali przypomniała :)

  • @senator967
    @senator967 ปีที่แล้ว

    Jest faktem, że opady deszczu zazieleniły step i hordy tatarskie przeszły przez ponad 100 km bramę turańską na południe od Uralu.

  • @KitkacyJones
    @KitkacyJones ปีที่แล้ว

    Były królewskie, były ałtajskie, bo rużne som.
    Temat wałkowałem 10 lat temu, zobaczymy czy coś pamietam hehe

  • @ratelmiodozer3782
    @ratelmiodozer3782 ปีที่แล้ว +2

    Chaszysz i pochodne marihuany nie uzależniają to medycznie dowiedzione

    • @pgeborek533
      @pgeborek533 19 วันที่ผ่านมา

      Haszysz przez H

    • @ratelmiodozer3782
      @ratelmiodozer3782 19 วันที่ผ่านมา

      @@pgeborek533 od kiedy

    • @pgeborek533
      @pgeborek533 19 วันที่ผ่านมา

      @@ratelmiodozer3782 od zawsze

    • @ratelmiodozer3782
      @ratelmiodozer3782 18 วันที่ผ่านมา

      @@pgeborek533 mnie w szkole inaczej óczyli

  • @MM-xt6uo
    @MM-xt6uo ปีที่แล้ว +7

    Komentarz taktyczny.. bo ile razy można pisać, że świetne materiały :D

  • @lukastrojak
    @lukastrojak ปีที่แล้ว

    👍👍👍

  • @szymonbaranowski8184
    @szymonbaranowski8184 ปีที่แล้ว +8

    po polsku mówimy "na Ukrainie" 😉
    Pół ciała węża jest symbolem płodności i zdrowia
    tyle tylko znaczyło że była płodna
    chociaż może sugerować posiadanie wcześniejszego potomstwa
    idąc dalej może oznaczać płodne ziemie i zezwolenie ludom na zamieszkanie tam rozmnożenie się ale pod jakimiś
    z góry określonymi przez gospodarzy warunkami
    pozdrawiam

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +4

      Nieprawda, poprawne są obie formy sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/W-Ukrainie-czy-na-Ukrainie;21778.html

    • @szymonbaranowski8184
      @szymonbaranowski8184 ปีที่แล้ว +6

      ​​@@mrocznewieki pokaż źródło sprzed wojny na Ukrainie 😂
      Miodek ekspert w dziedzinie ma inne zdanie
      PS zrób materiał o Bozie słowiańskim władzy i jego historii w powiązaniu z okupacją Gotów i wyzwoleniem przez Hunów
      są fajne mity Alanów zachowane w folklorze Osetii
      pozdrawiam

    • @tommyz2276
      @tommyz2276 ปีที่แล้ว +7

      Skonczmy wreszcie z tymi sporami. Poprawna forma, to „Na Ukrainie” i kropka. Wynika to z historii, gdzie jedynie niezależne państwa zasługiwały na miano „W”. Wszystkie „regiony”, które nie posiadały własnej odrębności, oraz wyspy (taki sam status) określamy jako miejsca „NA”. Np. NA Mazowszu, NA Litwie, NA Białorusi, NA Węgrzech (ponieważ wcześniej były to Austro-Węgry). Podobnie mówimy NA WOŁYNIU-prawda?
      „W Ukrainie”-to zwrot w języku rosyjskim..wiec może tym argumentem odstraszę „polskich dyskutantów”, którzy zajmują się tak nieistotnymi niuansami. P.S.poza tym powinnismy może zacząć mówić „W Węgrzech”????

    • @przemysawnowak2673
      @przemysawnowak2673 ปีที่แล้ว

      Pokazywanie kobiet z ciałem weza od dołu w ogole było w tamtych czasach czeste a dla nas obecnie - zabawne. Skad to sie wzieło? Stad, ze samice wezy "rodza" wiele jaj a niektore wiele juz wyklutych osobników. Dla ludzi wtedy było to niesłychane. Poza tym skoro rodzi tyle jak to musi byc rozpustna (choc ciezk ojest mowic o tym wobec zwierzecia). Stad po prostu sie przyjelo, ze malujemy osobniczki wyjatkowo płodne (a jak płodne to rozpustne, a jak rozpustne to i pewnie podstępne jak waz) z czescia ciała weza. Ona wcale nie musiała byc uwazana za połczłowieka pół weza tylko pokazano ja wlasnie symbolicznie tak jak pokazywano np. Lilith - czesto z glowa weza lub dodawano wezowi rajskiemu glowe/twarz Lilith :). bylo jeszcze wiele innych powodów dlaczego pewne rzeczy byly wtedy pokazywane jako pol zwierzece i polludzkie ale to juz temat na dlugi film :). A co do Ukrainy - oczywiscie, ze pisanie o poprawnosci i rownowaznosci formy "w Ukrainie" to sa wierutne bzdury. Wiele definicji zmieniono od lat 80tych i np. dzis w slowniku pewnym inna jest definicja inflacji (ekonomiczna) niz byla do czasu jak panstwa zaczely rozbudowywac socjal i pchac ogromne ilosci pustego pieniadza w gospodarki, inna jest definicja kobiety w innym slowniku, W zaleznosci od zamowienia i madrosci/potrzeby etapu i na czyje zamowienie sie co tworzy/pisze takie sa koncowe rezultaty i definicje :).

    • @fandzejka9540
      @fandzejka9540 ปีที่แล้ว +2

      Mówimy jak chcemy. Generalnie byłoby fajnie nie syfic tu parapolitycznymi demonstracjami.

  • @shenlong2po3
    @shenlong2po3 10 หลายเดือนก่อน

    jedno pytanie ciagle mnie męczy. Dlaczego rzeźby tak czesto nie mają nosów

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  10 หลายเดือนก่อน

      Nos jest często najdelikatniejszą i najbardziej wysuniętą na zewnątrz częścią rzeźby.

  • @mioodziooo
    @mioodziooo ปีที่แล้ว +1

    Jak zawsze na najwyższym poziomie materiały. Uwielbiam słuchać ich w pracy. Gratuluje wiedzy. Jak dla mnie są tylko 2 kanały na TH-cam które dostarczają tak dużo merytorycznej wiedzy o czasach starożytnych. Twój Mroczne Wieki oraz Igora Górewicza Triglav.

  • @SmokWawelski4D
    @SmokWawelski4D ปีที่แล้ว

    a gdzie muzyczka?

  • @elzbietaulas
    @elzbietaulas 4 หลายเดือนก่อน

    Ciekawe , dlaczego Hellada byla przeludniona.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  4 หลายเดือนก่อน

      Dlatego że w starożytności wydajność rolnictwa stanowiła ułamek tego co obecnie. Ziem uprawnych też było mniej.

  • @maciejcichocki4535
    @maciejcichocki4535 9 หลายเดือนก่อน

    👍

  • @jozefwielana2955
    @jozefwielana2955 ปีที่แล้ว +3

    Ogrom informacji
    Bardzo dziękuję za wartościowy materiał! ❤

  • @member_mb7366
    @member_mb7366 ปีที่แล้ว

    💣👍

  • @bazejzgrzedek8799
    @bazejzgrzedek8799 ปีที่แล้ว

    👍👌👍👌👍

  • @szymonbaranowski8184
    @szymonbaranowski8184 ปีที่แล้ว +1

    zauważcie jak dziś wyglądamy, nie licząc smerfowych czapek (chociaż kaptury to praktycznie to),
    nosimy dziś jak oni spodnie i podobne koszule 😂

    • @ggnagognagoma2462
      @ggnagognagoma2462 ปีที่แล้ว

      i rozporek mamy. Spodnie, koszule to wynalazek tysiąclecia przed Scytami z czasów epoki lodowcowej - patrz Otzi z Alp

    • @fandzejka9540
      @fandzejka9540 ปีที่แล้ว +1

      ​@@ggnagognagoma2462 otzi mial same nogawki i przepaskę biodrowa zdaje mi się

    • @ggnagognagoma2462
      @ggnagognagoma2462 ปีที่แล้ว

      @@fandzejka9540 No i i kieszonki na zegarek też nie miał. Te które miał to czysta wygoda przy s...u. A poważnie rozedrzyj sobie zimą portki w kroku i przespaceruj się te kilka kilometrów na mrozie. Zorientujesz się jakie bzdury wypisujesz. Ale owszem szyte w całości niezbędne jeźdźcom jedynie

    • @fandzejka9540
      @fandzejka9540 ปีที่แล้ว

      @@ggnagognagoma2462 zgodnie z twoja logiką majtki, skarpety i ochraniacze na kolana stanowić będą trzyczęściowe rajstopy 🙄

    • @ggnagognagoma2462
      @ggnagognagoma2462 ปีที่แล้ว

      @@fandzejka9540 już biegałeś bez szwu w kroku?

  • @WojciechMiszczak
    @WojciechMiszczak ปีที่แล้ว

    Dodajcie muzykę. Bez niej nie ma tego charakterystycznego dla tego kanału klimatu

  • @Wojtak212
    @Wojtak212 ปีที่แล้ว +2

    ciesze się że udało się znaleźć jakiegoś sponsora :D Dzieki temu jestem pewien że bedziecie kontynuować swoją cudowaną prace

  • @sawekgowacki8348
    @sawekgowacki8348 ปีที่แล้ว +1

    Wreszcie nowy film!!!. Super👍✌️. Jak zwykle ciekawie !! Pozdrawiam z Francji 👍

  • @goro6966
    @goro6966 ปีที่แล้ว +1

    Jak zwykle super materiał, idealny do słuchania w aucie ❤

  • @fandzejka9540
    @fandzejka9540 ปีที่แล้ว

    Tylko taka propozycja, moze wielka kolonizacja grecka? W jakiejś blizej nieokreslonej przyszłości.

  • @psizna
    @psizna ปีที่แล้ว

    I teraz do spania będzie IDEOLO ✌️

  • @godalmighty5970
    @godalmighty5970 ปีที่แล้ว

    No mad, no mad, no mad...Scythe mad.

  • @User16666
    @User16666 11 หลายเดือนก่อน +2

    To jednak nie celtowie ze wschodu?

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  11 หลายเดือนก่อน +1

      Nie, Celtowie nigdy nie przyszli ze wschodu. Jak coś to na wschód szli.

  • @pawelwojtyla200
    @pawelwojtyla200 11 หลายเดือนก่อน +1

    Dobre 👍👌👏

  • @TheMaro555
    @TheMaro555 ปีที่แล้ว +1

    Ty ziomek ale Celtowie nie zostali zgładzeni całkowicie a i ich w lekko innej formie wciaż jest używany na wioskach w Irlandii, czy choćby Walijski ma wiele zapożyczeń od Celtów, ONI NIE WYMARLI!

    • @Xerxes370
      @Xerxes370 ปีที่แล้ว +2

      Język Irlandzki,Gaelicki,Walijski,Bretoński nie mają zapożyczeń , one są językami celtyckimi

  • @user-gu6sv4pg6l
    @user-gu6sv4pg6l 5 หลายเดือนก่อน

    kultra zniczy cmentarnych :P Ty Pieronie!

  • @aszarek
    @aszarek 8 หลายเดือนก่อน

    Dziękuję, to była wspaniała opowieść.

  • @awar63awar76
    @awar63awar76 7 หลายเดือนก่อน

    Na ziemiach polskich to będzie kultura małpek i reklamówek 😊

  • @historiaminiona
    @historiaminiona ปีที่แล้ว +1

    Kolejny raz ciekawy materiał, gratulacje :)

  • @jerzybudnik4570
    @jerzybudnik4570 ปีที่แล้ว

    Super!

  • @snowbaord
    @snowbaord ปีที่แล้ว +1

    Uwielbiam te podcasty

  • @wp5471
    @wp5471 ปีที่แล้ว +1

    😂 kultura 0,7...... do 0,5 nie warto siadać.

  • @wiesawcelinski9756
    @wiesawcelinski9756 ปีที่แล้ว +1

    Dla mnie odcinek i temat...rewelacja

  • @waldemarbiaek3549
    @waldemarbiaek3549 ปีที่แล้ว

    Dziękuję i pozdrawiam.

  • @aleksandraczerny9503
    @aleksandraczerny9503 ปีที่แล้ว

    kod dostępu nie działa. nie aktywuje się strona do słuchania za damo, lub przez miesiąc. nagminnie wyskakuje strona aby uiścić opłaty. Po co ten cyrk. Do bani z takim prezentem.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +1

      Ja nie zarządzam promocją na stronie BookBeat, w razie problemów technicznych trzeba kontaktować się z nimi.

  • @tadeuszaleski7550
    @tadeuszaleski7550 ปีที่แล้ว

    No to Irańczycy czy Prasłowianie ??

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +3

      Lud irański oczywiście.

    • @malaxes
      @malaxes ปีที่แล้ว +1

      @@mrocznewieki czyli Sarmaci?

    • @djakmalinakot8568
      @djakmalinakot8568 2 หลายเดือนก่อน

      Sarmaci mówili tym samym językiem co Scytowie, (od którego wywodzą się dzisiejsze języki Osetyjski, Jangobijski i Wachański). Jednak Scytami nie byli, tak jak mieszkańcy USA mówią Angielskim, ale są Amerykanami, a nie Anglikami.
      Jeśli chodzi o pochodzenie Scytów, biorąc pod uwagę język to był lud Irański, genetycznie to, robi się śmiesznie, bo jest oczywiście ciągłoś genetyczna między Scytami a zarówno Słowianami jak i Turkutami, ludami Ugryjskimi i Mongołami. Także tego.

  • @ro-nx2jk
    @ro-nx2jk ปีที่แล้ว +1

    Jak zawsze mega profeska

  • @przemysawnowak2673
    @przemysawnowak2673 ปีที่แล้ว +2

    Wiem, ze nikt by tego nie ogladal ale chcialbym cos takiego 3-5x dluzsze i bardziej szczegółowe :). Chcialbym tez historie Xi'ongnu i Xi'anBei i na temat ich hipotetycznych powiazan z Mongolami/Hunami. Chciałbym tez w ogole wiecej o ludach Wielkiego Stepu.
    Bedac w 2017r w Mongolii z ust Mongola usłyszałem dziwne dla mnie wtedy stwierdzenie, był to archeolog i etnolog, ze pierwsze ludy mongolii prowadzace gospodarke pasterska nie byly wcale mongoloidalne tylko albo białe, albo były mieszancami a oni sami, Mongołowie sa tam wrórni bo sami powstali ze zmeiszania sie spolecznosci zasiedlajacych Syberie północno-wschodnia i Wschodnią z przybyszami z, dziśchinskich okolic Xi'an oraz mandzurii (chinsko-rosyjskiej obecnie) i hodowla stricte zajeli sie wtornie gdyz poczatkowo byli glownie łowcami i zbieraczami a ich hodowla wczesniej obejmowała renifery, pozniej konie i bydło (ktore przyszło ze wschodu) a owce i kozy bardzo pozno wlaczono do hodowli.
    Mongolowie dzis wlasnie upatruja swoich przodków, twórców kultury z przybyszach z okolic Xi'an twierdzac, ze po wypchnieciu ich przez rozrastajace sie i scalajace Chiny arystokracja z Xi'an dała początek Hunom z których czesc poszla na zachód i płd-zach a czesc została tworząc pozniej, po zmiesznaiu się z najezdzcami Xi'ongnu (z Mandzurii) podstawy do zaistnienie pozniejszych Mongołów. Ogolnie - bez arystokracji wspieranej siepaczami przybyłej z południa i wschodu Mongołowie jako odobny byt nigdy by nie powstali a sam proces powstawania to prawie 1000 lat.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +1

      Tak, w starożytności ludność z grupy, którą dzisiaj nazywamy zbiorczo "irańską" zajmowała tereny daleko na wschód aż po Kotlinę Tarymską. Ekspansja ludów tureckich dominujących dzisiaj w Azji Centralnej zaczęła się w późniejszych stuleciach. Stąd było trochę zamieszania gdy w 2019 roku Kazachowie nakręcili film "historyczny" o królowej Tomyris na podstawie Herodota a Scytów grali skośnoocy aktorzy :)
      W tym roku ukazała się ciekawa książka lingwisty C. Beckwitha "The Scythian Empire" wymieniona w bibliografii, gdzie autor wysuwa sporo argumentów za silnymi wpływami kulturowymi ludów wschodnioirańskich (Scytowie) aż w zachodnich Chinach.

    • @unvl2
      @unvl2 ปีที่แล้ว

      @@mrocznewieki Polecam tegoz autora Imperia Jedwabnego Szlaku Od epoki brązu do czasów obecnych- sporo informacji o Yuezhi-Tocharach, Wusunach, Xiongnu, Xi'anBei i ukrainskiego historyka Olega Bubienoka od Attyli do Chingis Chana

    • @unvl2
      @unvl2 ปีที่แล้ว

      O Chingis Chanie wiemy z opisow ze jego wyglad sugerowal indoeuropejskich przodkow; wysoki wzrost, jasna skora i oczy, waski nos i wlosy o rudawym odcieniu

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว

      @@unvl2 Imperia Jedwabnego Szlaku kupiłem jakieś dwa tygodnie temu, z pewnością przeczytam.

    • @michasz9501
      @michasz9501 ปีที่แล้ว

      Ja bym oglądał.

  • @magorzataanzulewicz9050
    @magorzataanzulewicz9050 ปีที่แล้ว +4

    To to dopiero brednie
    Totalnie🙈

  • @65mto
    @65mto ปีที่แล้ว +1

    Znany wszystkim Conan Barbarzyńca, postać ze świata prozy Roberta E. Howarda pochodził z cymerii. Może Kimmeria, to zniekształcona przez wieki nawa ojczyzny Conana? 😉

    • @fandzejka9540
      @fandzejka9540 ปีที่แล้ว

      Tez o tym myslalem. Wydaje mi się co prawda, że Howardowi moglo chodzić o Cymru, czyli Walijczykow/Celtów, ale podejrzewam że zlali mu się w jedno z Kimerami. Ci ostatni mieli ponoć rozpropagować umiejętność obróbki żelaza, więc by to pasowało. Narobiłeś mi smaka na powrót do tych czytadeł 😅

    • @michasz9501
      @michasz9501 ปีที่แล้ว

      Luźne podobieństwa narodów z Conana: Cymeryjczycy - Celtowie, Aesirowie i Vanirowie - Germanie, Stygijczycy - Egipcjanie, Shemici - Żydzi, Hyrkańczycy - Scytowie, Brythuni - Słowianie. Z dawniejszych: Hyboreiczycy - kultura grobów jamowych, albo jakiś odłam stepowych indoeuropejczyków, Archeon - imperium akadyjskie lub Indie przed Ariami.

    • @65mto
      @65mto ปีที่แล้ว

      @@michasz9501 Co do Hiperborejczyków są sprzeczne poglądy, jedni autorzy lokują ich na dalekiej północy (poza miejscem pobytu wiatru północnego - Boreasza), inni twierdzą, że to właśnie Hiperborejczycy zbudowali w Delfach świątynię Apollona i byli tam pierwszymi kapłanami, nauczyli Greków uprawy ziemi i posadzili pierwsze drzewa oliwne - nie mogli więc być koczownikami. Mało tego, to oni mieli wypromować ideę igrzysk olimpijskich. Któryś ze starożytnych geografów umieszczał ich pierwotne siedziby w dorzeczu Obu i Irtyszu. Trzeba ponownie przeczytać Howarda. Pozdrawiam.

  • @MichalKubik146
    @MichalKubik146 ปีที่แล้ว

    Jak pochodzili z terenów Mongolii to nie powinni mieć przypadkiem czarnych włosów, skośnych oczu itd?

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +2

      Nie. 3 tys. lat temu na tamtych terenach licznie żyli Indoeuropejczycy z których wywodzili się np. Tocharowie. Wielu dzisiejszych Ujgurów zamieszkujących zachodnie Chiny nie ma wcale skośnych oczu i czarnych włosów. Ludy tureckie opanowały te ziemie później, w okolicach średniowiecza.

    • @MichalKubik146
      @MichalKubik146 ปีที่แล้ว +1

      ​@@mrocznewieki ale co do tego ma zachodnia Azja? Ałtaj, skąd pochodzą Scytowie to nie jest zachodnia Azja. Ałtaj to jest kraina zimna - i to właśnie z zimna (Słońce odbijające sięod śniegu) biorą się skośne oczy

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +2

      @@MichalKubik146 przecież ja piszę o "zachodnich Chinach" a nie "zachodniej Azji". Zachodnie Chiny leżą obecnie w Azji Centralnej. Podobnie jak tereny, o których mówię (Ałtaj) to jest centrum Eurazji. Indoeuropejczycy zaczęli marsz w tym kierunku jakieś 5 tys. lat temu więc w ciągu 2 tys lat życia tam nie zdążyły im się zrobić skośne oczy XD

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +2

      Zresztą, tutaj jest link do badań DNA 26 osób z tego regionu, wystarczy przeczytać "Abstract" link.springer.com/article/10.1007/s00439-009-0683-0 "Finally, our data indicate that at the Bronze and Iron Age timeframe, south Siberians were blue (or green)-eyed, fair-skinned and light-haired people"

    • @MichalKubik146
      @MichalKubik146 ปีที่แล้ว +1

      @@mrocznewieki Mówisz o tym Minusinsku ( rzut beretem jest Chakasja). Częściej w opracowaniach o Scytach pojawia się pobliska Tuwa. Sprawdź sobie jak wyglądają rdzenni Chakasi i Tuwinczycy. Ja wyglądam trochę na "Mongoła" jedyne wschodnie DNA jakie u mnie wykryto to scytykskie, żadnego tatarskiego itp.