Jadowity budzik, czyli promieniowanie dla każdego [TOWARY MODNE 4]
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 13 ต.ค. 2024
- Druga część o promieniotwórczości: o Sławie, radzieckim budziku, w którym świecące elementy tarczy zostały namalowane farbą radową. A także o promieniotwórczości wokół nas - naturalnej i o pierwiastkach promieniotwórczych mających zastosowanie w przemyśle.
Część pierwsza: • Dozymetr Prypeć [TOWAR...
Zapraszam do wsparcia mojego kanału: patronite.pl/s...
oraz do subskrybowania: www.youtube.co...
Napisy: Anna Śmiałek
![Promieniowania nie trzeba się bać [TOWARY MODNE 102]](http://i.ytimg.com/vi/PLhQxUVE7cI/mqdefault.jpg)
![Promieniowania nie trzeba się bać [TOWARY MODNE 102]](/img/tr.png)
!["Młody Technik", część pierwsza: rzeczywistość [TOWARY MODNE 25]](http://i.ytimg.com/vi/cCHw0G7BKdg/mqdefault.jpg)
![486 czyli początek pecetowej zabawy [TOWARY MODNE 236]](http://i.ytimg.com/vi/TqIA4She_U0/mqdefault.jpg)
![โรงเรียนดัดสันดาน นักเรียนเถื่อน..!! [โรงเรียนไดเม่]](http://i.ytimg.com/vi/vRKPeXn4Fl4/mqdefault.jpg)
Mądrych ludzi to i przyjemnie posłuchac.Jestem pod wrażeniem ogromu wiedzy jaką Pan posiada i w fajny sposób potrafi się podzielić .Pozdrawiam 😉😉😉😉😉😉😉😉
I najważniejsze: potrafi pokazać twarz! Ten z Reduktora szumu się boi
Pan jest urodzonym nauczycielem (wykładowcą).Dziękuję za ten kanał!
Miło mi :)
Mąż do Marii Skłodowskiej:
- Kochanie, z każdym dniem promieniejesz coraz bardziej :-)
Mądrego to aż miło posłuchać
Znakomicie się to ogląda i słucha!
Lekcje ta przerobilem 38 lat temu od mojego nauczyciela ,wychowawcy ,pana o nazwisku Maksymilian Papiorek ,w bytomskim Technikum Mechanicznym
Czlowiek wiedza ! doskonaly pedagog! swietny fachowiec ! autorytet moich szkolnych lat i pozniejszego zycia !
Dziekuje ze zdarzylo sie zyc w jednym czasie z toba ! jestem tutaj gdzie ostatecznie nie przyjechales ! i dalem tylka ! zostalo mi dziesiec lat.bede sie staral.
Twoj wpis warto zauwazyc
Pamiętam ze szkoły jak mieliśmy z chemii pokaz pomiaru promieniowania materiału radioaktywnego. Była to specjalnie spreparowana fiola szklana. Wg wymogów przepisów dotyczących radioaktywności szkoła dostała specjalne pozwolenie na zakup takiej próbki. Musiała ona być przetrzymywana w sejfie. Pokaz polegał na tym że zbliżano miernik do próbki i on pokazywał wielkość promieniowania i odpowiedni dźwięk. Na zakończenie pokazu nauczycielka przykładała miernik do zegarka , który miała na ręku . Taki "ruski" zegarek ze świecącymi cyframi. Promieniowanie tego zegarka był chyba setki razy większe niż tej próbki. Kupiony bez zezwoleń i nie zamknięty w sejfie tylko noszony na ręku
Tak wyglądają absurdy rodzące się ze strachu i niewiedzy :)
Kawał pożytecznego materiału :) Ma Pan tak świetną dykcję, że mógłbym Pana słuchać godzinami, bez tabletek na ból głowy. Dziękuje i pozdrawiam.
Uff! Zatem mechaniczny zegarek z myśliwca MIG zostaje w domu! Podziękowania za niezwykle ciekawy materiał!
Brawo brawo brawo. I jeszcze tysiąc razy, Panie Adamie
Bardzo dobry edukacyjny kanał ponownie odnawiam suba bo wywaliło nieskończone swiatło radioaktywne bardzo ciekawe!
Super ciekawe!
super materiał. dziękuję bardzo
Rodzice mieli taki przez lata. Był wtedy dla mnie na tyle niepozorny, że miałem go za jakiś tani ruski badziew, a teraz się dowiaduję, że to całkiem ciekawe urządzenie.
Jak zawsze fachowo i dokladnie.
Bardzo fajny odcinek
Szybko, krótko i na temat... super...
Kurcze, te odcinki są równie interesujące i ciekawe jak program SONDA.
Dzięki, na Sondzie się wychowałem, więc jakaś inspiracja, nawet nieświadoma, jest :)
@ *SONDA,* o tak! Co prawda nie widzę zbytniego związku tego kanału z tamtym programem, ale nie można odmówić tego, że to co tu prezentujesz jest naprawdę dobrze zrobione i ciekawe. A nie mogłem nie zareagować na ten komentarz, gdyż oglądałem SONDĘ regularnie od 2. odcinka. Osobiście znałem jednego z twórców SONDY (Tomasza Pycia), wspólnie tworzyliśmy wykaz wszystkich programów i... dużo dużo więcej, ale to nie miejsce na opisywanie tego. :)
W sumie to byłby dobry pomysł: odcinek o SONDZIE. :) Jakbyś się zdecydował, to służę pomocą.
Bardzo fajny pomysł na taki odcinek i miło mi poznać kogoś, kto miał bezpośredni kontakt z tamtą inicjatywą. W tej chwili mamy obiektywne problemy wirusowe i znowu brakuje czasu, ale powolutku składam odcinek dwudziesty, specjalny z racji takiej, że kolejne będą się ukazywać częściej. Ale wszystko tym razem zależy od sytuacji na świecie. Oby wróciła do normy jak najszybciej.
@@Radek.68 cieszę się, że są jeszcze racy, którym podobał się ten program! Jeśli o mnie chodzi to obecna polska produkcja nie dorównuje SONDZIE. Może jedynie programy BBC dają radę.
Super, dzięki. Bardzo merytorycznie 😅👍👏
Powinien Pan mieć więcej oglądających....mam nadzieję, że kanał będzie się rozwijał
Też mam taką nadzieję! :)
Niezwykle wartościowy materiał!
"Maria Skłodowska, przetwarzając tony rudy uranu..."
Nie rudy uranu, tylko odpadków powstałych ze smółki uranowej - pozbawionych uranu niemal całkowicie. I było tych ton - jeśli wierzyć książkom popularnonaukowym - 8, a cały proces przetwarzania trwał niemal 4 lata :)
Gratuluję znakomitej poprawy dykcji, pozdrawiam :)
Prosimy więcej takich filmów😀👍
jak słyszę te trzaski to uciekam ale po tym filmie troszeczkę wolniej pozdrawiam
Pierwszy raz oglądam ten program i miałem go olać ale otym zegarku i promieniowaniu temat mie zaciekawił zatem 👍.
super
Pierwszy filmik pokazał mi brat o magnetofonach serii ZK. Teraz oglądam wszystkie. Muszę przyznać rację innym, jesteś znakomitym wykładowcą.
Mój traser ma markery trytowe :-) super sprawa !
Ciągle mam "Jantara" chyba najpopularniejszy budzik będący przynajmniej do początku lat 2000 w każdym domu. Chodzi dokładnie o taki model jak Mariolka wyrzuca przez okno w czołówce Kiepskich. Niestety już nie na chodzie ale jest to pamiątka po dziadku.
Tryt jest używany obecnie w zegarkach naręcznych. Niektóre firmy (głównie szwajcarskie) mają jeden lub kilka modeli z gazem trytowym w markerach czy wskazówkach, a jest też firma Ball, która ten gaz stosuje we wszystkich swoich czasomierzach. Taka jej specjalność. Tryt z takiego zegarka nie promieniuje na nadgarstek gdyż jego emisję cząstek zatrzymuje już kartka papieru, a co dopiero tarcza, mechanizm i metalowy dekiel. W przeciwnym kierunku szafirowe szkiełko.
Czy możesz np wypić swoją roczna dawkę wody pitnej w ciągu jednego dnia albo w ciągu jednej sekundy? Od razu jesteś martwy choć nie przekroczyłeś rocznej dawki. To samo jest w przypadku promieniowania. Roczna dawka przyjęta w ciągu ułamka sekundy może zaszkodzić. Podczas gdy ta sama dawka rozłożona na cały rok w formie promieniowania tła może nie mieć żadnego wpływu. Dobre wido i wyjaśnienie.
Zainteresowanym tematem wykorzystania radu w zegarkach polecam świetną książkę 'The Radium Girls' Kate Moore
. Autor filmu wspomina o tym i wydaje mi się że zdjęcia wykorzystane w filmie też pochodzą z tej książki. Momentami ciężko się czyta bo jest to bardzo rzetelna praca prawie naukowa ale daje świetne pojęcie o tym jak to się wszystko zaczynało i do czego zdolni są "przedsiębiorcy" w imię coraz większych zysków.
Amerykanie to nawet żarli ten rad i malowali sobie paznokcie,potem im czaszki pękały ale nie stwierdzono czy to od radu czy od głupoty.
W latach 20. XX wieku amerykańska firma United States Radium Corporation opatentowała i produkowała wyjątkowy jak na tamte czasy wynalazek: farbę świecącą w ciemności. Składnikiem odpowiedzialnym za ten efekt był radioaktywny rad. Nieświadome zagrożenia, pracownice fabryk wytwarzały pożądane przez klientów przedmioty, a po zakończeniu swojej zmiany same świeciły w ciemnościach. Kiedy po jakimś czasie zaczęły chorować, firma zignorowała wszelkie zawołania o pomoc i odszkodowania. Rozpoczęła się batalia z korporacją oraz walka o zdrowie i życie. Rozpętano w ten sposób jeden z największych skandali tego czasu w Ameryce.
Rad zaraz po odkryciu fascynował swoimi właściwościami, których dotąd nie miała żadna inna substancja, a ze szkodliwości promieniowania nie zdawano sobie sprawy. Owszem, uważano że w dużych dawkach jest niebezpieczne, ale duże dawki znaczyły coś zupełnie innego niż obecnie. W rezultacie było kilka spektakularnych historii osób, które szczególnie upodobały sobie zabawy z radem (słynna historia mężczyzny, który stracił szczękę, ponieważ spożywał duże ilości wody z radem w celach zdrowotnych, nazwiska teraz nie pamiętam). Po kilkunastu latach rad zaczął okazywać się niebezpieczny, ale w przypadku wymienionym przez Ciebie batalia o odszkodowania musiała potrwać jeszcze jakiś czas. Dopiero po wojnie wiadomo już było jak się sprawy mają i rad zniknął z zastosowań cywilnych.
Dziś przesadzamy w drugą stronę, w odpowiednich warunkach pierwiastki promieniotwórcze nie są szkodliwe. Jednak zawsze komuś może przyjść do głowy użyć ich nieodpowiednio. Z drugiej strony tak samo jest z nożami, różnymi trującymi substancjami itd. Promieniotwórczość jednak ogarnięta jest szczególną legendą, z racji powszechnego niezrozumienia sposobu jej działania. Co ciekawe, jest dużo łatwiej wykrywalna od np. niektórych trucizn czy zagrożeń biologicznych. No ale mity żyją i mają się dobrze.
W moim zegarku na rękę Fuji wskazówki nadal świecą mimo że mam go już ponad 3O lat. Jakiś twardy japoniec bo chodzi i nie porysowany jeszcze (koperta tytanowa).
Jestem zaskoczony, ze mimo uplywu kilku miesiecy od premiery filmu komentarze sa bardzo swieże, więc chyba algorytm yt wczesniej zakopywał Pana kanał. Ta seria ma gigantyczny potencjał ze względu min na sprzęty, które Pan pokazuje, ale głównie, ze względu na Pana osobę i to w jaki sposób dzieli się Pan informacjami, bardzo propsuję! Mam pytanie raczej retoryczne, ale czy w fotografii z 0:43 widzę, że mechanizm tego budzika obraca się na kamieniach? Wraz z przybywaniem lat, zaczynam zgadzać się z tezą, że jeśli coś zostało wyprodukowane w ZSSR, to albo zepsuje się zaraz na początku, albo będzie działać wiecznie :-D bardzo serdecznie pozdrawiam i odpalam kolejny filmik :)
Dzięki za miłe słowa. Rzeczywiście kanał wystrzelił dwa miesiące temu niespełna i zaczynam myśleć o nim poważniej. Marzeniem byłoby zająć się nim w pełni zawodowo, pomysłów mam jeszcze na co najmniej 200 odcinków, a eksponatów kilkaset. Może się uda :)
Sława była (i jest nadal) wyjątkowo solidnym budzikiem. Większość nadal da radę pracować po wyczyszczeniu i naoliwieniu. Ten zegar zawierał 11 kamieni i stąd taka długowieczność tych budzików. Inne mechanizmy (czterokamieniowy Witeź np.) już nie były takie solidne, ale i tak nieporównywalnie lepsze od polskich Poltików, które już praktycznie nie działają wcale. Akurat w dziedzinie zegarków Rosjanie nieźle sobie radzili. Rzeczywiście ich produkcja była bardzo nierówna, ale głównie już na etapie projektów. U nas bardziej na etapie egzemplarzy: można było trafić na coś, co działa do dziś, albo na wiecznego psuja. Pozdrawiam i zapraszam mam nadzieję jutro, na kolejną porcję Towarów Praktycznych :)
@ Panie Adamie dziękuję za odpowiedź, a moje odczucia co do potencjału oraz solidności materiałów zostały w tym momencie jeszcze bardziej ugruntowane :-) życzę Panu aby kanał cały czas piął się w górę, tym bardziej jeśli jak Pan mówi, ma tak duże zaplecze kreatywności oraz zbiory eksponatów, których działanie jest Pan w stanie nam pokazać oraz opisać :-) ja jestem widzem, który tych czasów nie może pamiętać, ale z ogromną chęcią szukam materiałów, które mi je przybliżą, a tutaj dodatkowo Pani je w bardzo przystępny sposób także tłumaczy :-) życzę Panu aby to marzenie się spełniło ;-) i prawdę mówiąc jest to absolutnie prawdopodobne a ja będę się cieszył jeszcze bardziej gdy będę miał świadomość, że oglądałem te filmy zanim staną się mocno popularne :-)
PS zaproszenie przyjęte, będę czekał na kolejny odcinek ^_^
@@pawcio3702 O to,to ,to, właśnie .Kultura ,klasa,wiedza i to "coś" A co ,to ciężko nazwać ale frajda z uczestnictwa w czymś dużym ogromna... Pisać kom. np. Jako czterdziesty i doczekać się po chwili odpowiedzi. Pan Adam jak pisałem ,ma klasę i puki daje radę stara się odpisać .Ale jak. Uzbiera się kilkaset wiadomo wybaczymy.....😉
@@jarekbocian6359 polecam także zajrzeć na stronę Pana Adama, tam również jest skarbnica ciekawych materiałów. Ale polecam zacząć od zakładki "O mnie" bo ja się popłakałem że śmiechu :-D pozdrawiam :-)
@@pawcio3702 O tak .Tekst niezły i szkoda tylko że trochę się czegoś takiego spodziewałem... 😉 .Pozdr.
Interesujący materiał.
Pojawi się kiedyś film o zegarkach Wostok?
Sama "amfibia" to oddzielny pomysł na film.
O zegarkach mam zamiar zrobić kilka odcinków, bo trochę tego było. Ale po kolei :)
Dobry odcinek
zaciekwiłeś mnie sub leci
Czy mógłby Pan zrobić filmik o radioaktywnych obiektywach do aparatów? 😏 Pozdrawiam. 😎
Jest taki w planach.
Zrób odcinek o zegarkach casio :)
Trzeba będzie, ale najpierw o kultowej Montanie :)
Ekstrancko
Drużba to też pilarki spalinowe :-)
Szacunek :)
ZnS - większość tych zegarków, kompasów i innych cyferblatów już nie świeci, bo siarczek cynku się wypalił, ale sam RAD w tym czymś ma bardzo długi czas rozpadu - tak jak pan mówi 1600lat czyli radioaktywność nic nie straciła na swojej sile i wciąż jest bardzo niebezpieczne zwłaszcza jak ktoś to wciągnie do płuc lub wetrze to coś niechcący w skórę. Taki kompas Polski z lat 70tych zamyka licznik Polarona Prypecia a to tylko 1 wskazóweczka i kilka małych kropeczek.
Thor tez jest w elektrodach tig. (to też jest mega dziadostwo i nie warto tym gównem spawać bez specjalnego ubioru z butlą tlenową).
Tor chyba też jest już wycofywany. Budzik ze zdjęcia także przekręca licznik w Prypeciu, ale to nadal niewiele. Prypeć w ogóle jest czułym instrumentem i na prawdziwą postapokalipsę nie nadaje się za bardzo.
@ ale do mierzenia skażenia w jedzeniu podczas badania ustwionego na 100 minut nadaje się bardzo dobrze. A to jest w nim w sumie najważniejsze.
Witam.Mam pytanie: czy przedmioty( tkaniny, metalowe pojemniczki itp.) leżące w bliskim sąsiedztwie zegarka z farbą radową zostaną na trwałe napromieniowane?Dziękuję za info.
Nie.
Dziękuję za odpowiedz
fajnie byłoby mieć taki radioaktywny budzik albo radioaktywną paterę na ciastka
Trzeba szukać po bazarkach i ogłoszeniach.
Pozdrawiam.#
mam kolejne pytanie czy farba radowa miała jakiś konkretny kolor? pytam ponieważ oglądając 77 odcinek z towarów modnych na temat budzików zdałem sobie sprawę że mój egzemplarz drużby posiada podobnie jak budziki ze wspomnianego wcześniej odcinka zieloną farbę na wskazówkach i na tarczy zamiast żółto brązowej jak zegar z odcinka 4 czy może to oznaczać że mam do czynienia ze zwykłą farbą luminescencyjną bez aktywatora?
Zwykle miała odcień zielonkawy, morski, a rzadziej wpadający w żółć.
mialem taki zegarek przez 10 lat spalem przy nim
Na szczęście to nieszkodliwe :)
2:00 Oj sprawiał sprawiał . W latach 50-tych Jankesi zorientowali się że wyselekcjonowani piloci po osiągnięciu rangi i dochodów byli jałowi. Cyferblaty uczyniły ich bezpłodnymi
To może być też niezależnie związane z długim przebywaniem na znacznej wysokości (dużo powyżej przelotowej pasażerskiej). Mocno tam sieje promieniowaniem kosmicznym.
@ To diagnoza ówczesnej komisji powołanej do zbadania tego zjawiska. Fakt, faktem że po tej komisji piloci na całym świecie miewają dzieci nawet zrobione w mocno dojrzałym wieku
mam pytanie odnośnie zegara występującego w tym filmie czy coś mi grozi jeśli zdejmę tylną pokrywę mechanizmu w egzemplarzu zawierającym farbę radową? pytam ponieważ mam taki egzemplarz który ma problem ze spóźnianiem się a chciałbym podjąć się jego naprawy lub zlecić ją komuś tylko zastanawia mnie czy to bezpieczne
W ogóle nic nie grozi, to są zbyt małe ilości. A już tym bardziej odkręcając tył, który i tak nie jest hermetyczny.
2:27 Po czasie połowicznego rozpadu liczba cząstek substancji promieniotwórczej maleje o połowę. Nie można jednak twierdzić, że po tym czasie substancja przestaje świecić. Bliższe prawdzie byłoby chyba stwierdzenie, że jasność świecenia spada o połowę (jeśli jest to zależność liniowa, a zakładam, że taka jest). Subiektywne wrażenie świecenia może wystąpić znacznie wcześniej, ale też znacznie później.
Niezależnie od tego substancja świecąca degraduje się i przestaje świecić z innych powodów.
@
ale niekoniecznie po czasie równym (nawet około) czasowi połowicznego rozpadu.
Bodajże Ameryk używany jest w czujnikach dymu dostępnych w handlu (przynajmniej w Australii )
Tak, a kilkanaście lat temu używano Plutonu. Ale to są tak małe ilości, że nawet po wydobyciu tych izotopów z obudowy nadal nie byłyby groźne.
@ szczeżonego budda szczeże . Wewnątrz była instrukcja żeby nie wyrzucać na śmietnik tylko oddać w powołane ręce po zużyciu.
Adam Śmiałek pierwotne nie były takie małe, w starych polonowskich czujkach źródełka miały aktywności liczone w MBq i sukcesywnie w kolejnych latach polon stosował coraz mniejsze źródła aż do wprowadzenia am241. Poza tym pluton ma bardzo brzydka cechę - jest toksyczny i lubi się wydostawać na zewnątrz źródła. Stad były obligatoryjne tzw okresowe badania szczelności takich czujek.
@@CynicznyNonkonformista Chyba nawet w 90 latach XX była zalecana wymiana tych czujek.
@@andrzej21111 plutonowych? oczywiście. Wisiały niemal wszędzie.
Oglądając film zacząłem się zastanawiać czy w polskich budzikach firmy Poltik też stosowano jakieś materiały radioaktywne . Mam taki budzik jeszcze po mojej babci pewnie z lat 70 XX wieku no może nieco starszy .
Raczej nie zdarzało się to w przypadku polskich budzików. Z ogólnie dostępnych dóbr materiały radioaktywne stosowano w koszulkach Auera zawierających tor.
@ Dziękuję za odpowiedź.
@@nifaresar Jeżeli gdzieś znajduje się pomarańczowa, żółtawa farba, to bardzo możliwe, że to rad.
@@dosimeter7258 Farba jasno żółta na wskazówkach i kropkach na godzinami jest, ale i tak tego nie sprawdzę bo nie mam jak.
@@nifaresar To ja bym z tym bardzo uważał, jeżeli rzeczywiście to jest rad, to generuje radon, radon jest głównie emiterem cząstek alfa, które są niebezpieczne, gdy dostaną się do organizmu, a radon ma postać gazu więc jest bardzo niebezpieczny. Dobrym rozwiązaniem jest węgiel aktywny.
Żeby zregenerować siarczek cynku. Powinno pomóc wygrzanie w 80 do 90°C Parę godzin może paręnaście. To się da zrobić.
Wiedziałem o wyprażaniu, ale jeśli wystarczy tak niska temperatura, to byłoby fajnie, dużo łatwiej będzie regenerować takie tarcze.
Wiedza teoretyczna pochodząca z sieci. Zdawało mi się że z Wikipedii ale nie mogę znaleźć źródła.
czy farba w takich zegarach świeciła cały czas czy trzeba było ją naświetlić aby zaczęła świecić?
Farba świeciła cały czas, ale niezbyt mocno - pobudzana promieniowaniem. Dodatkowo jeśli się ją oświetliło, jakiś czas świeciła mocniej, jak każda tego typu farba bez aktywatora.
👍🤝😎
Czy wcześniej w tytule nie było... "jadowity budzik" ? Czy raczej miałem jakieś zwidy....
Było, było. Ale liczne sugestie proponowały zostawić ambicje literackie na treść, a tytułom pozwolić się ułożyć zgodnie z wytycznymi marketingowymi :)
A jednak nie, przywracam w tym przypadku. Nie wszystko musi być zgodne z wolą marketingu :)
A mnie właśnie ten "jadowity" bardzo zaintrygował....
Tylko, że zdecydowana większość budzików 2. Moskiewskiej Fabryki Zegarów nie posiadała jakiegokolwiek malowania tarcz i wskazówek materiałami świecącymi. Mam w domu 3 budziki Sława i żaden nie ma takiej farby ani śladów po farbie.
No oczywiście że nie. Mam ze 20 sław, tylko ta jedna zawiera farbę radową.
Co i dla czego psuje roboty usuwające skutki awarii w Fukushimie?
Roboty pracujące w ciężkich warunkach ogólnie się psują, niekoniecznie od promieniowania. Ale przy dużych dawkach dość szybko wysiada elektronika (przy naprawdę dużych, dla ludzi śmiertelnych).
💪
Nowość!
Teraz również!
Promieniowanie dla ubogich! XDD
Hmm, o ile wiem, to elementy świecące w radzieckich zegarach i ozdobach były wypełnianie fosforem, na 100% te, które produkowano w latach
'50 - '60. I tam nie było żadnego promieniowania alfa, beta czy gamma zamienianego na zakres widzialny w luminescencji na siarczku cynku.
W fosforze zachodziła chemiluminescencja, fosfor utlenia się pod wpływem ekspozycji na kwanty światła (UV i VIS) - wzbudzony, z elektronami wyrzuconymi
na wyższe powłoki utlenia się - świecąc charakterystyczną barwą. I te radzieckie gadżety świeciły jakiś czas po ekspozycji na światło (1:15, UV, VIS).
Tej mojej uwadze przeczy jednak Pański eksperyment z detektorem.
Prawdopodobnie mamy do czynienia z innym niż rad izotopem zastosowanym do wzbudzenia świecenia luminofora (ZnS?, P?)
OK, załóżmy że się mylę i w prezentowanym zegarku mamy faktycznie cząstki Ra (wspomniany promet czy tryt - w nich nie ma rozpadu alfa! ). W takim przypadku promieniowanie beta radu ma energię kilku eV i takie promieniowanie beta jest zatrzymywane przez kartkę papieru, centymetr powietrza. Nawet ~150eV beta jest całkowicie tłumione przez szkło czy plastik (pleksi) o minimalnej grubości. Promet wywołuje sprzeczność - za krótki czas rozpadu, energia beta, no też trochę zbyt mała.
Tryt - okres 1/2 rozpadu lepszy, ale energia beta niska żeby mogła przeniknąć "szkiełko" zegarka.
I kolejna wątpliwość - minuta 5:50, jakież to "drobinki" można z wnętrza budzika "wyskrobać"? Wszak promieniowanie alfa (niemożliwe dla prometu czy trytu) jest promieniowaniem cząsteczkowym, jądra helu o wysokiej energii silnie jonizujące przenikaną materię. Ale w tej materii niknące, zamieniające się na cząstki helu He.
Wyhamowane alfa zamienia się w hel, rozproszony w materii lub wypływający przez szczeliny obudowy.
OK, przed wrzuceniem komentarza jeszcze raz starannie obejrzałem film. Mówiąc w 5:55 - 5:60 "te drobinki" miał Pan na myśli drobinki masy świecącej :)
ale zdanie zaczyna się niefortunnie tak: "promieniowanie alfa które nie może się wydostać na zewnątrz, ale jak byśmy te drobinki wyskrobali i zjedli" .... :)
Niezły skrót myślowy :) Pozdrawiam!
Fosfor jako źródło światła nie jest trwały, utleni się szybko i po świeceniu. Poza tym jest niestabilny, nawet odmiana czerwona w towarzystwie utleniacza potrafi się zapalić sama z siebie (niemądre doświadczenia z młodych lat). Ogólnie chemiluminescencja nadaje się tylko do jednorazowych zastosowań (albo takich z możliwością regeneracji), ale nie na pulpity zegarów itp.
Dane o zastosowaniu konkretnych izotopów jako pobudzacze związków świecących potwierdziłem z kilku źródeł, więc raczej błędów tam nie ma. Na pewno w farbach świecących sprzed ponad pół wieku i starszych siedzi rad. Był łatwo dostępny i działał skutecznie, choć promieniowanie alfa po latach "zatruwało" strukturę kryształów ZnS wraz z dodatkami i dziś praktycznie urządzenia pokryte takimi farbami już nie świecą. Da się to przywrócić teoretycznie, ale trzeba by to prażyć, wcześniej zeskrobując owe warstwy, więc w praktyce jest to niewykonalne.
"Wyskrobane drobinki" to są właśnie te kawałki farby, która już nie świeci, ale nadal jest aktywna promieniotwórczo. Po latach farba odłazi nawet od samych wstrząsów i potrafi wyskoczyć po otwarciu takiego budzika. O ile zasięg alfy jest niewielki, gdyby nam się zdarzyło np. jeść coś w warsztacie, w którym będziemy grzebać w takim budziku i przy okazji takie drobne fragmenty nam się przylepią do kanapki, rezultat śmiertelny nie będzie, ale nie jest dobrze mieć choćby miligram substancji zawierającej emiter alfy wewnątrz organizmu. Dlatego wszelkie prace z takimi zegarami należy wykonywać w warunkach uniemożliwiających ich wchłonięcie. A i tak bym po pracy "przeleciał" siebie dokładnie dozymetrem. W ogóle bez dozymetru taka zabawa nie powinna mieć miejsca.
To był też główny powód wycofania się z radu: długowieczność izotopu. Promet żył krócej, nie siał alfą, był skuteczniejszy, a tryt to już w ogóle jest łagodny, a do tego po ewentualnym wycieku zwieje w kosmos, bo jest lżejszy od powietrza i może pokonać pierwszą kosmiczną (ucieczkę ze szponów grawitacji ziemi).
Pierwiastki promieniotwórcze wokół nast pojawiają się częściej niż zwykliśmy myśleć: szkło uranowe, lantanowe i torowe soczewki, koszulki torowe na palniki gazowe, ameryk i pluton w czujkach dymu i wiele innych. Są to jednak ilości zupełnie nieszkodliwe z wyjątkiem sytuacji ich wchłonięcia (zjedzenia). Ale do tego nie potrzeba radioaktywności, jak wypijemy np. metanol, to też będzie źle.
@ Posiadałem gadżety radzieckie w których używano fosforu (mam 100% pewności), w latach '60 świeciło to w każdym domu w ZSRR. Przed zapaleniem się fosforu chroniło jego rozproszenie w niepalnej masie. Co do radu byłoby mi łatwiej się na to zgodzić gdyby podał Pan informację jakie to promieniowanie wychwytuje miernik przed ściągnięciem filtru (po ściągnięciu - beta). No tej bety jest chyba za dużo jak na rad, wszak to Pan podaje 3,6eV, co jest tłumione przez centymetr powietrza, a plastikowe "szkiełko" tym bardziej. To mnie ciągle gryzie :)
Niemożliwe by to był fosfor. Przestałby świecić po paru minutach, może godzinach. Stosowano za to farby "ładowalne", tzn. takie, które należy przez jakiś czas oświetlić, by potem cieszyć się światłem, silnym przez kilkanaście minut i słabnącym - przez kilka godzin. Niepoprawnie mówiono na to "farba fosforowa" albo "wskazówki fosforowe", ale nie miało to nic wspólnego z fosforem. Stosowano ten nam siarczek cynku z aktywatorami, a ostatnio używa się glinianu strontu. Nie ma tam nic promieniotwórczego. "Ładowanie" takiej farby może trwać nawet koło sekundy, jeśli źródło światła jest silne.
W jednej z peerelowskich książek o chemii dla młodzieży były przepisy na serię takich farb na bazie właśnie siarczku cynku i bonus - przepis na aktywator torowy. Autor nie obiecywał mocnego świecenia ze względu na niską radioaktywność toru, ale taka farba nie gasła zupełnie po kilku godzinach.
Co do miernika, ten wykrywa betę i gammę. Beta z radu nie jest dość mocna i siedzi w cieniu penetrującej gammy. Jednak różnica po założeniu i zdjęciu filtra z dozymetru jest mierzalna (filtr jednak tłumi także nieco gammę, zwłaszcza że jej energia nie jest duża). Jak będę mieć czas, mogę dokonać pomiarów, na ile oczywiście będzie to dokładne w domowych warunkach. Alfa z wiadomych względów wprost jest niewykrywalna. Generalnie pomiary w warunkach domowych można traktować tylko szacunkowo.
@@marekrawluk Poczytaj sobie o fosforze. Bomby zapalające, jak najbardziej (biały), draski na pudełkach również (czerwony), ale jako fluorescent nie działa.
@@s3rverius sorry, bełkot. "ale jako fluorescent nie działa.." - przecież napisałem, że fosfor świeci chemiluminescencyjnie a więc nie fluoroscencyjnie. Bomby z fosforem białym to gwałtowne spalanie, draski na zapałkach - nie, no nie bądź śmieszny - to nie ma związku z promieniowaniem.
Jak byłem w podstawówce to z tych drasek od zapałek ekstrahowaliśmy właśnie fosfor i smarowaliśmy sobie nim palce
- straszyliśmy w ciemnościach dziewczyny.
Filmik dotyczy świecenia pod wpływem promieniowania radioaktywnego a nie bomb czy drasek.
Ja dorzucam sprawdzony fakt dotyczący chemiluminescencji fosforu zawartego przynajmniej w niektórych wyrobach byłego ZSRR
Ja mam taki budzik. Czy jest dużo wart?
Niewiele, ma raczej wartość sentymentalną.
Obecnie jego wartość waha się między dwoma a trzema czapkami śliwek.
czy noszenie zegarków radioaktywnych ,przechowywanie ich w domu jest niebezpieczne ?
Jest zupełnie bezpieczne, dawki są małe. Niedobrze byłoby co najwyżej zjeść te elementy, ale zjedzenie zegarka jest niezdrowe także w przypadku, nie jest on promieniotwórczy :)
@ dziekuje za odpowiedz :-)
Mam kilka elektrod do TIGa torowanych i co teraz ...strach je szlifować bo pył gdzieś może się przedostać nawet do jedzenia
Mam taki budzik tylko zamiast podstawy jak w filmiku , posiada nóżki.
O ! i znowu fajowski material.
Wysle Panu listę rzeczy do omówienia.
O, przyda się :)
Mam taki zegarek SLAVA chyba 58rok
Jaka Sława jak na tarczy stoi wyraźnie Drużba
Sława to nazwa serii, czasem wypuszczana pod innymi nazwami.
Ten wyrób wielkiego narodu występował pod różnymi nazwami. Na początku to było skromne M-2, potem Drużba, Mir, a jak wzrósł poziom samozadowolenia, to Sława (po polsku - Chwała). Koniec epoki imperium był smutny. Z tarczy znikły napisy, jakość wyrobu spadła znacząco. Np kamień promieniowy łożyska czopu osi balansowej, pierwotnie z rubinu, zastąpiła stal.
Druga moskiewska fabryka zegarków, a sława to dopiero później się tak ta fabryka nazywała.
czy mozna wiedzieć jakiej czcionki uzyto w tej prezentacji?
@@patrrickoo font - język angielski, czcionka - język polski. To jedno i to samo ;)
PS: Pan Piotr K oczekuje zapewne odpowiedzi na swoje nieskomplikowane pytanie (na które ja, niestety nie znam odpowiedzi) a nie na buraczane mądrości i pouczenia :P
@Piotr K
znalazłem cztery czcionki, które są łudząco podobne do tej, której Pan szuka:
* Bodoni (Modern);
* Baskerville (Transitional);
* Garamond (Old Style);
* Century Extended (Slab Serif). :)
@patrrickoo
Czasy w których można było strzelać z procy czcionką - bezpowrotnie minęły ;)
nie jeść radzieckich budzików, zapamiętam.
Przy demontażu takich zabawek można niechcący ukruszyć a następnie wessać nosem mikroskopijne drobinki materiału promieniotwórczego. Łatwo już się domyślić, czym to grozi.
@@michakubisz535 To, że będą Ci uszy świeciły po zmroku to jest akurat in plus. Przynajmniej będziesz widoczny dla kierowców!
Mam dużo starych obrazków z zielonymi kafelkami grozi mi coś??
Najpierw trzeba by sprawdzić, czy w ogóle zawierają Uran, a nawet jeśli, to nic nie grozi.
👍🤓😎👍🤘
To "B" w nazwie zegara przeczytałem jako "w"...
Jeśli to był rosyjski zegar, to słusznie.
pokazałeś te naczynia radonowe jakby miały świecić w ciemności. Niestety nie mają takiego efektu. Jest tylko ładne zabarwienie szkła.
To nie są naczynia radonowe, tylko uranowe i nie świecą same z siebie, tylko pobudzone ultrafioletem. Polecam dokładniej oglądać filmy :)
@ o fluoroscencji naczyń nie wspominałeś na filmie. Miałem na myśli naczynia uranowe. Dzięki za informację.
6:39 Ale lantan nie jest promieniotwórczy.
Jeden z izotopów, który bywa obecny w lantanie naturalnym jest. Od jakiegoś czasu nie jest on już wykorzystywany w zastosowaniach cywilnych.
@ Lantanu 138, tego promieniotwórczego z T1/2 liczonym w setkach miliardach lat, jest poniżej 0.1% w naturalnych złożach. Dozymetr w ogóle cokolwiek wykryje?
W szkłach wykrywał. Nie było tego dużo, ale wyraźnie ponad tło. Nie miałem osobiście przyjemności, bo akurat nie mam takich obiektywów, ale z kilku opisów wynika, że tak jest i dotyczy to starych jasnych obiektywów, głównie filmowych. Co innego tor, przy nim dozymetry szaleją.
Tutaj fajne opracowanie:
if.pw.edu.pl/~sala/papers/Obiektywy.pdf
Do Czech to ja mam za darmo :)
Ale jaki to jest "krótki czas" - sekunda, minuta, godzina?
Powiedzmy: kilka godzin albo krócej. Ale to tak w uproszczeniu, bo wiele zależy od konkretnego przypadku, oddziaływania na takie a nie inne części ciała, stopnia skupienia wiązki i tak dalej.
To zależy. Izotop plutonu ma na przykład okres połowicznego rozpadu jakieś 80 * 10^6 lat.
Mówiłem o ekspozycji na promieniowanie. Co innego okresy połowicznego rozpadu, można przyjąć, że im krótszy, tym większa energia i większe niebezpieczeństwo kontaktu. Co do plutonu znowu, istnieje taki izotop, ale to nie ten spotyka się w świecie, a krócej żyjące.
@ No tak. A propos. Co jakiś czas straszą nas "promieniowaniem" z kierunku Rosji. Za każdym razem wyruszam z moimi trzeba rentgenoradiometrami, nastawiam je na najczulszy zakres, tj. 0,5 mR/h i mierzę otoczenie, a zwłaszcza stojące bajora, które najlepiej mogą gromadzić na dłużej ewentualny szkodliwy opad. I nigdy niczego jeszcze nie zmierzyłem. A mam je sprawdzone i są na prawdę czułe, reagują nawet na moją tarczycę, która swego czasu, tj. w kwietniu 1986 roku pochłonęła prezenty znad Czarnobyla i po dziś dzień, dzieli nimi środowisko.
Straszą, ale nie mają czym :) Nie ma i nigdy nie było żadnego mierzalnego promieniowania, może z wyjątkiem 86 roku, ale piszę może, bo to zależy od miejsca pomiaru. Już nie pamiętam, ale generalnie dało się coś zmierzyć tylko na niewielkich obszarach Polski. Generalnie w tym temacie jest najwięcej histerii.
0:32 Na tarczy ma napisane że Drużba.
Na początku na tarczy pojawiało się kilka nazw, ale mechanizm oraz cała seria nazywa się Sława.
@ Teraz już wiem, obejrzałem cały odcinek, podobnym budzikiem budziłem się na przełomie lat 80/90 XX wieku, nigdy nie zaspałem ( z uwagi na generowany hałas).
Słynny Witaź. Chodził jak budził, a budził jak straż pożarna :)
@ Abym ja nie zaspał do szkoły, to budzik kładli na talerzu z łyżeczkami, to był dopiero hałas.
więcej o tym th-cam.com/video/MnbMO3pwZsU/w-d-xo.html
Dzienne wartości promieniowania są w/g mnie przesadzone. Według mojego dozymetru nigdy nie odnotowałem promieniowania większego niż 0.25 mikroSiverta, a typowe wartości to 0.12. Więc 5 mikroSivertow będzie właściwą wartością. Podobnie w samolocie. Tam za diabła nie chce pokazać więcej niż 3. Lot trwa 8 godzin, wiec dawka to 25 mikroSivertow. Przetestowałem. To mój filmik z samolotu th-cam.com/video/v1qNrc3bgaY/w-d-xo.html
Dane przytaczam ze źródeł oficjalnych, wielokrotnie mierzonych przez profesjonalistów. Nasze urządzenia i sposoby pomiaru dają bardzo niedokładne wyniki i nadają się co najwyżej do porównań relatywnych. Wiele też zależy od czasu i miejsca.
Tempera101 to połóż go na sedesie, glazurze czy gresie.
@ Wszystko zależy kto zlecał badania tym profesjonalistom. Palenie tytoniu też kiedyś miało być niegroźne. Podobnie cudowny środek DDT.
Azbest był używany w PRL po tym jak dawno był zakazany w Europie Zachodniej.
Przy tej ilości badań nie da się ich sfałszować. Można najwyżej fantazjować z interpretacją, ponieważ większość ludzi nie ma żadnego pojęcia o jednostkach promieniowania.
@@andrzej21111 spokojnie, szacuje się że każdy obywatel RP otrzymuje w sposób naturalny rocznie ok 2,4 mSv. Nie uciekniesz przed tym, musisz z tym jakoś żyć :D
Hahaha mam taki z rakietą
Maja córka 2 letnia ma lekko świecący smoczek w ciemności jak w dzień się naladuje przy oswietleniu, mam się czego bać?
Nie, te które gasną po jakimś czasie nie zawierają nic szkodliwego. Zresztą obecnie z radioaktywnych materiałów sprzedaje się tylko tryt, to jest lekki gaz, który po rozszczelnieniu się od razu ucieka "do nieba".
Krótko mówiąc - wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną.