Wayao - masaninga

Wayao ni kabila la Kibantu kutoka eneo la karibu na Ziwa Nyasa.
Mwaka 2001 idadi ya Wayao ilikadiriwa kuwa 1,942,000, ambao kati yao 1,000,000 wanaishi Malawi, 450,000 ni wakazi wa Msumbiji, na 492,000 wako Tanzania [1]
Wayao ni miongoni mwa Wabantu wanaopatikana katika mataifa kadhaa barani Afrika na kwa ujumla wao wameenea Malawi, Msumbiji na Tanzania katika mikoa ya Mtwara na Ruvuma.
Wakipatikana zaidi katika eneo kati ya Ruvuma na karibu na mto Lugenda kaskazini mwa Msumbiji.
#Wayaomasaninga #wayaongoma #wayaokabila #historiayawayao #wayaotanzania
Wanasifika sana kwa kuwa na utambulisho wenye nguvu wa kiutamaduni unaovuka mipaka.
Shughuli yao kubwa ni kilimo cha hapa na pale.
Upande wa lugha Wayao wenyewe wanaongea Kiyao; vilevile wanazungumza lugha rasmi ikiwamo ile ya Kiswahili kwa wale waliopo Tanzania, Kiingereza kwa wale wa Malawi na Tanzania na Kireno kwa wale waliopo nchini Msumbiji.
Wengi wao ni waumini wa dini ya Uislamu.
Miongoni mwao waliopata umaarufu mkubwa ni pamoja na marais wawili wa zamani wa Malawi: Bakili Muruzi pamoja na Joyce Banda.
Waarabu walipokuwa wakiwasili pwani ya Afrika walianza kufanya biashara na Wayao kwa kubadilishana nguo na bunduki na bidhaa za pembe za ndovu na watumwa; hivyo walikuja kuwa matajiri na kuwa kabila linalovutia barani Afrika.
Kukua kwa kabila la Wayao kulikuja baada ya kuchukua kwa mkoa wa Niassa huko Msumbiji katika karne ya 19. Tangu hapo Wayao walianza kuondoka katika makazi yao ya kiutamaduni, ambayo yalikuwa Malawi na Tanzania ya leo, hali iliyopelekea kusambaa kwa kabila hilo nchini.
Baada ya vita vya kwanza vya dunia katika karne ya 20 kabila la wayao lilijikita katika dini ya Uislamu kufuatia biashara iliyokuwepo kati ya Waswahili na Waarabu ambapo machifu walihitaji wenyeji wenye uwezo wa kusoma na kuandika.
Waalimu wa Kiislamu walioajiriwa kuishi katika vijiji vya Wayao walifanikiwa kueneza dini yao kupitia mafunzo mbalimbali waliyowapa Wayao ikiwemo elimu, vitabu vya dini, mavazi ya dini ya Kiislamu na nyumba zenye pembe badala ya zile za mduara.
Hata hivyo kiongozi wa Wayao alipambana kwa nguvu zote na ukoloni wa Wareno, Waingereza na Wajerumani lakini pia utawala wowote wa kikoloni ambao ulionekana ni tishio kwa uchumi wake.
Chifu wa Wayao Mataka aliupinga Ukristo kwani Waislamu waliwapa mahitaji yao ya kijamii ambayo yaliwafaa kwa tamaduni zao, kwa sababu siasa na ibada ya utawala wa machifu, uongofu wao kwa Uislamu ulisababishwa masomo yao kufanya Vivyo hivyo.

[@suwedimussa6635]

Kama kweli ww ni muyao gonga like tujaule

[@hiqramally3071]

Yao oyeee

[@DaimonMapunda]

❤❤❤ jamani ujuwe iyi nyimbo inanikumbusha mbali sana😊

[@tabyhamisi7797]

Wayao juuu

[@DaimonMapunda]

🎉🎉

[@mdzainb3722]

Jamani naomba mnitumie mwenye nayo

[@yeslamkaesa7932]

Wayao tupoooo

[@rehemasaidi5911]

Wooow 😘

[@rehemasaidi5911]

Zuri saana😘

[@sultansaidi4169]

05/01/2024 ❤❤❤❤

[@aishaabubakari8998]

Dah miss you

[@pabliz_]

Wayao kwenye ubora wetu 😂😂😂😂

[@husnajuma2991]

Wayao mpo wapi

[@mauajohn949]

tupoooooo

[@barakakasim4724]

Tupooo

[@ibrahimmapesa6226]

Tupoooooo

[@user-zc1bv9dy6d]

😂 4:49

[@africaupmedia2491]

th-cam.com/video/pQJSrkVr32w/w-d-xo.html
A WAYAO CROWN PRINCE WHO CLAIMED HIS THRONE/ A MALAWIAN PRINCE CHIEF MNDALA CHIMBALANGA 'TWAIBU'

[@DaimonMapunda]

❤❤❤ jamani ujuwe iyi nyimbo inanikumbusha mbali sana😊