Nobel za… attosekundy - czyli o co chodzi w tegorocznej nagrodzie Nobla z fizyki

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 22 ต.ค. 2024

ความคิดเห็น • 34

  • @marjastasieniek374
    @marjastasieniek374 10 หลายเดือนก่อน +19

    To mój pierwszy film na tym kanale. Przeczytałam, że Pan Maciej jest pasjonatem bratania ścisłowców i humanistów, ja jestem emerytowaną humanistką i cieszę się, że w długie zimowe wieczory będę się bratać z fizyką na zrozumiałym dla mnie poziomie za co bardzo dziękuję.

  • @rannepantofle8398
    @rannepantofle8398 7 หลายเดือนก่อน +8

    przepraszam za język, ale to było po prostu zajebiste. Godzina minęła jak attosekunda

  • @tamaraarmata3807
    @tamaraarmata3807 8 หลายเดือนก่อน +4

    Dziękuję bardzo za ten cenny przekaz 🎉🎉❤❤🎉🎉🎉

  • @dariuszburtan1617
    @dariuszburtan1617 10 หลายเดือนก่อน +7

    Ciekawa rozmowa dzięki swojej przystępności dla tych mniej zorientowanych acz lubujących się w fizyce

  • @fizyka_z_moca
    @fizyka_z_moca 10 หลายเดือนก่อน +13

    Wybitne przeprowadzenie wywiadu :) Świetne pytania i super porównania ułatwiające zrozumienie zagadnień :) życzę szybkiego rozwoju kanału, bo zdecydowanie ten kanał na to zasługuje. Zostawiam suba :)

  • @niktwazny7361
    @niktwazny7361 8 หลายเดือนก่อน +7

    Nie no bajka. Wielkie dzięki! To mój już któryś z kolei film od Was, który mi to wszystko fajnie tłumaczy, że mam banana na ryju cały czas :) Pozdrawiam serdecznie

  • @krzysztofgarstecki1188
    @krzysztofgarstecki1188 7 หลายเดือนก่อน +1

    Świetny sposób na popularyzację nauki.Bardzo przyjemnie się ogląda Pańskie wyklady...Czekam na kolejny życząc wielu równie ciekawych pomysłów .Pozdrawiam !

  • @malinaa333
    @malinaa333 10 หลายเดือนก่อน +11

    Jak pięknie! Ciekawie, z kulturą, ładną polszczyzną można oświecić? Można. Świetne audycje (?).

  • @nifur1
    @nifur1 7 หลายเดือนก่อน +6

    Mistrzostwo Galaktyki 🙌🙌🙌🙌

  • @stanisawkowalczyk7114
    @stanisawkowalczyk7114 7 หลายเดือนก่อน +3

    W wojskowości można będzie dzięki attosekundom określić położenie celu z dokładnością do części milimetrów.

  • @user-ve3gh5xg9q
    @user-ve3gh5xg9q 2 หลายเดือนก่อน

    Jak równy z równym 👍

  • @wspierajcietrzmieleipszczo8527
    @wspierajcietrzmieleipszczo8527 3 หลายเดือนก่อน

    😂Ja to mam farta, niedawno w antykwariacie wpadła mi w ręce książka Jacka Matulewskiego "Jonizacja i rekombinacja w silnym polu lasera attosekumdowego". Ciekawa pozycja, zwłaszcza ostatnie strony o zastosowaniu technologii CUDA w gartach graficznych nVidia do symulacji zderzeń impulsów attosekundowych lasera z elektronami w atomach.

  • @maurycyciekawski5895
    @maurycyciekawski5895 8 หลายเดือนก่อน +2

    Zastanawiam się nad granicą poznania ludzkości, nad rozwojem nauki, kiedyś granicą były umiejętności człowieka, jednostka była odkrywca, dzisiaj zespoły ludzi, pewnie coraz większe jak sięgamy głębiej, odkrywamy coraz bardziej skomplikowane sprawy, więc koszty rosną. Wniosek taki, że granicą jest ekonomia, na odkrywanie coraz bardziej skomplikowanych praw fizyki, może nas poprostu nie być stać w przyszłości??

    • @tomekzyber3105
      @tomekzyber3105 7 หลายเดือนก่อน +2

      Podejrzewam, w ślad za doktorem Mulakiem, że sztuczna inteligencja jeśli zacznie udoskonalać samą siebie to zupełnie wymknie się ludzkiemu poznaniu w odkrywaniu i kreacji nowych technologii.

  • @andrzejkow691
    @andrzejkow691 8 หลายเดือนก่อน

    To dobrze ze jest jakis postęp.
    W skali 1 -10 jak daleko jestesmy w zrozumieniu swiata?
    W skali 1 - 10 jak daleko jestesmy w sterowaniu swiatem?
    Tu chyba musimy wymienic wartosci mniejsze od omawisnych przedzialow.
    Ale dzieki za pozyteczna rozmowę.

  • @krzysztofpyszny9140
    @krzysztofpyszny9140 7 หลายเดือนก่อน +1

    Jeśli dobrze policzyłem. to przy świetle żóltym fala ma 600 nm, a taką odległość światło pokonuje w czasie 2 fs, czyli taki jest okres fali, czyli tyle czasu potrzeba żeby fala zmieściła się w całości. To w takim razie jakie fale emituje laser attosekundowy? W latach siedemdziesiątych uczyli tego w ósmej klasie.

  • @marcus2381
    @marcus2381 4 หลายเดือนก่อน

    👍🏅

  • @wulszam6478
    @wulszam6478 4 หลายเดือนก่อน

    jest jeszcze potencjał do osiągnięcia impulsu o czasie 10^-44 s

  • @quaintyob5670
    @quaintyob5670 6 หลายเดือนก่อน

    Zastanawia mnie nazwa modelu auta BYD Atto 3. Ciekawe czy jej autor sugerował się attosekundami?

  • @rodeon1
    @rodeon1 7 หลายเดือนก่อน +1

    A może takim attosekundowym miernikiem w połączeniu np. z akustyką lub innymi wzbudzaczami nie koniecznie tak fizycznym, da się zobaczyć w kosmosie (przestrzeni) coś na odpowiedniej częstotliwości czasowej co omija sam czas?.. w sumie nie, czasu nie da się "całkowicie" ominąć bo byśmy widzieli przyszłość, można ewentualnie zbliżyć się do teraźniejszości, ale to i tak ciekawe. 🙂 Była kiedyś taka ksiązka fantastyczna która o podobnym rozwiązaniu mówiła, można było za pomocą przyrzadów, przenosić (wg. mnie na zasadach fizyki kwantowej), "obraz", poza czasem i przestrzenią. Na początku oczywiście pełna inwigilacja i podglądanie wszystkich do tego stopnia, że prywatność przestała istnieć, później potrafili podłączać to do układu nerwowego człowieka na takiej zasadzie, że człowiek czuł jakby przenosiło go fizycznie w dane miejsce obserwacji, i tu oczywiście rozwinęła się rozrywka..🙂, gry seks, po prostu wymarzone życie, na wyciągnięcie ręki. W końcu udało sie to, do tego stopnia unowocześnić, że omijano też i sam czas, niestety nigdy nie mogłem przypomnieć sobie tytułu tej ksiązki... tak mi się przypomniało.

  • @rodeon1
    @rodeon1 7 หลายเดือนก่อน +1

    a może tym attosekundowym miernikiem da się zobaczyć grawitację?

    • @kooboos89
      @kooboos89 7 หลายเดือนก่อน +3

      Grawitacja to sila pozorna, nie da sie jej zaobserwowac. Co innego fala grawitacyjna. Mozemy zaobserwowac jej wpływ na czasoprzestrzen, a to juz mozemy zmierzyć.

  • @michalk.sikorski882
    @michalk.sikorski882 3 หลายเดือนก่อน

    Generacją, cze raczej generowaniem🎉😂❤

  • @solar901
    @solar901 6 หลายเดือนก่อน

    18:17 tak samo jak my wszyscy

  • @markomarkus6506
    @markomarkus6506 10 หลายเดือนก่อน +1

    😗👏👏

  • @kubek
    @kubek 10 หลายเดือนก่อน

    Czyli jak? Możemy zobaczyć gdzie jest elektron ale jak już go widzimy to już go tam nie ma? Dobrze zrozumiałem?

    • @Fizykabezzamulania_PWr
      @Fizykabezzamulania_PWr  10 หลายเดือนก่อน +7

      Koncepcja "zobaczenia" elektronu na poziomie kwantowym jest znacznie bardziej skomplikowana niż zobaczenia jakiegoś obiektu na (naszym codziennym) poziomie makroskopowym. Rzecz jasna, elektrony w atomie nie poruszają się jak małe kulki. Można powiedzieć, że elektron jest obserwowany w określonym miejscu, ale nie w sposób tradycyjny, jak to ma miejsce w skali makroskopowej.
      Obserwacja ruchu elektronu wokół jądra atomu (jego wirowania, czy raczej drgania) na poziomie attosekundowej rozdzielczości czasowej (spektroskopia attosekundowa) podlega zasadom mechaniki kwantowej. Z przyczyn absolutnie fundamentalnych, nie "sprzętowych", możemy uzyskać informacje tylko na temat prawdopodobieństwa znalezienia elektronu w danym obszarze przestrzeni.
      Chodzi tu o zasadę nieoznaczoności Heisenberga: nie można jednocześnie dokładnie określić zarówno położenia, jak i pędu cząstki. Im dokładniej znamy jedną z tych wielkości, tym mniej dokładnie możemy znać drugą. Dlatego nawet jeśli uzyskujemy informacje na temat położenia elektronu, istnieje pewien stopień niepewności związany z jego pędem. Ostatecznie zatem nie możemy jednoznacznie powiedzieć, gdzie dokładnie znajduje się elektron w danym momencie, tylko w pewnym przedziale.
      Czyli, owszem, obserwujemy ruch pewnej "fali prawdopodobieństwa gęstości ładunku", która reprezentuje elektron. Można by ją nazwać "falą materii". I ona rusza się wokół jądra (zajmuje jej to jakieś rzędowo 100 as). A sam elektron, czy fala prawdopodobieństwa jego znalezienia "nie znika", kiedy obserwujemy atom.
      Uwaga: nie mylmy tego z kolapsem funkcji falowej. Kiedy obserwujemy cząstkę kwantową, która na przykład uderza w ekran,
      tak jak foton czy elektron, to jej "fala prawdopodobieństwa", czyli funkcja falowa, staje się rzeczywiście konkretną cząstką (mamy rozbłysk na ekranie w danym punkcie i już). W tym sensie sam proces obserwacji może wpływać na zachowanie elektronu.

  • @danielski691
    @danielski691 6 หลายเดือนก่อน

    Świetny temat, ale dukanie i co chwilę yyyy, eeee rozmawiających jest wkurzające.

    • @kajzguba1065
      @kajzguba1065 4 หลายเดือนก่อน +1

      Melisy się napij, bo nerwowy jesteś

  • @witoldkrzyszewski2626
    @witoldkrzyszewski2626 8 หลายเดือนก่อน +1

    Miało być że bez zamulania a ten profesorek zamula.

    • @p.kw.4225
      @p.kw.4225 8 หลายเดือนก่อน +2

      Chciałeś kogoś obrazić?

    • @DriftJunkie
      @DriftJunkie 4 หลายเดือนก่อน

      Jedyny zamulacz tutaj to @witoldkrzyszewski2626

  • @vkarolv
    @vkarolv 10 หลายเดือนก่อน +1