Morowe powietrze, szarlatani i tÅumne msze przebÅagalne. O dawnych zarazach
āļāļąāļ
- āđāļāļĒāđāļāļĢāđāđāļĄāļ·āđāļ 14 āļĄāļī.āļĒ. 2024
- ð ZostaÅ Patronem: patronite.pl/radionaukowe
ð Wesprzyj jednorazowo: suppi.pl/radionaukowe
ð§ PosÅuchaj na streamingu: ffm.bio/radionaukowe
ð Subskrybuj: / @radionaukowe
ð Strona: radionaukowe.pl
ð Facebook: / radionaukowe
ð· Instagram: / radionaukowe
â Twitter: / radionaukowe
ð OdwiedÅš LAMU: / @letniaakademiamlodych...
ðŽ Zobacz wiÄcej: âĒ Radio Naukowe poleca
ðĐ Kontakt: kontakt@radionaukowe.pl
Wbrew powszechnej opinii - w Åredniowieczu dbano o higienÄ, ale w koÅcu myÄ siÄ przestano. Profilaktycznie. KiedyÅ wierzono bowiem, Åže zaraza bierze siÄ po prostu z zepsutego powietrza, wiÄc lepiej siÄ od niego odgradzaÄ, choÄby brudem... A Åžeby sprawdziÄ czy nie zbliÅža siÄ niebezpieczeÅstwo, wystawiano na zewnÄ trz miÄso - jeÅli szybko siÄ zepsuÅo, niechybnie trzeba byÅo uciekaÄ z miasta. Kto mÃģgÅ oczywiÅcie.
O dawnych epidemiach, poszukiwaniach wyjaÅnienia ich pochodzenia, zmianach spoÅecznych i podnoszenia siÄ ludzkoÅci z tych trudnych momentÃģw opowiada znakomity mÃģwca, historyczny gawÄdziarz - prof. MichaÅ KopczyÅski z Uniwersytetu Warszawskiego.
ð Przygotowanie kaÅždego odcinka to wiele godzin pracy. JeÅli podobaÅ Wam siÄ ten podcast - moÅžecie mnie wesprzeÄ w serwisie Patronite. DziÄki! ð patronite.pl/radionaukowe
0:00 Intro
1:40 Co wiemy o chorobach przedhistorycznych?
4:58 Zaraza ateÅska
6:58 PodrÃģÅže szkodzÄ
8:25 Jak imaginowano sobie przyczyny zarazy?
15:35 Elita ucieka, biedota zostaje - zarazy w miastach
21:45 DÅžuma i jej ÅmiertelnoÅÄ
23:41 Zarazy na ziemiach polskich
30:29 Choroby podbiÅy AmerykÄ
33:52 Pompa Johna Snow
36:25 Kiedy odkryto patogeny?
40:29 Hiszpanka
46:20 Jak kultura przechorowuje pandemiÄ?
51:50 Historia nauczycielkÄ optymizmu?
POLECAMY INNE MATERIAÅY:
âĒ Radio Naukowe - Wszyst...
âĒ Fizyka
âĒ Biologia
âĒ Astronomia
âĒ Psychologia
âĒ ZwierzÄta
âĒ Religia
âĒ Historia
âĒ Historia Åžycia
âĒ Geografia
âĒ Technologia
âĒ CzÅowiek
âĒ Kultura
âĒ Medycyna
âĒ Archeologia
ð§ Radio Naukowe - wÅÄ cz wiedzÄ! ð§
#RadioNaukowe #KarolinaGÅowacka #MichaÅKopczyÅski ðŽ - āļ§āļīāļāļĒāļēāļĻāļēāļŠāļāļĢāđāđāļĨāļ°āđāļāļāđāļāđāļĨāļĒāļĩ
"AmerykaÅski zgnilec pszczÃģÅ" bardzo waÅžna informacja dla pszczelarzy. Tam gdzie dokonuje siÄ przemieszczenia samochodÃģw z pszczoÅami na pola uprawne, na przykÅad na jeden dzieÅ, moÅžna przez przypadek zafundowaÄ sobie tÄ chorobÄ i wtedy caÅe rodziny pszczele mogÄ paÅÄ. Dlatego przy drogach umieszcza siÄ tÄ informacjÄ.
dziÄki za wytÅumaczenie, wielokrotnie mijaÅem.mam nadziejÄ Åže pani redaktor i pan profesor znaleÅšli ten komentarz.
Szkoda Åže prowadzÄ cy zapomniaÅ Åže Kazimierz Wielki wprowadÅšil kordon sanitarny i kwarantannÄ a nie Åže byliÅmy na peryferiach Europy.
To prawda, peÅna zgoda. Kazimierz byÅ nie tyle Wielki co MÄ dry ð
DajÄ znaÄ ,sÅuchaÅam do koÅca i z ciekawoÅciÄ . ProszÄ o wiÄcej historycznych podcastÃģw.
Fantastyczna przyjemnoÅÄ. Dawka wiedzy podana w jakÅže przyjemny sposÃģb. StworzyliÅcie Åwietny duet.
Åorany...Tukidydes i Wojna Peloponezka. PrzekleÅstwo caÅego mojego Åžycia.ZaczÄ Åem czytaÄ to dzieÅo majÄ c ok 10 lat i...do tej pory nigdy w caÅoÅci nie przeczytaÅem, a mam teraz 60.CaÅy czas stoi w honorowym miejscu i czeka...moÅže rzutem na taÅmÄ przeczytam caÅoÅÄ.
Za mÅodu planowaÅem to dzieÅo przeczytaÄ. Chyba dobrze, Åže nie zaczÄ Åem.
Mamy w Polsce Åwietnych naukowcÃģw, przykÅadem Pan Profesor. DziÄkujÄ za to, Åže zaprasza Pani tych niezwykÅych ludzi i robi z nimi Åwietne wywiady naukowe. To prawdziwa misja edukacyjna. Jeszcze raz dziÄkujÄ i pozdrawiam!
Tak tylko u niego moÅžna siÄ dowiedzieÄ o podrÃģÅžy zaraz w czasie, oczywiÅcie wstecz teÅž ale kto by to zauwaÅžyÅ skoro jedyny mÄ dry moÅže wcisnÄ Ä kit jak mÅodym pelikanom. Hehe
DoskonaÅa narracja Pana Profesora, czysta przyjemnoÅÄ sluchania. Ålicznie dziÄkujÄ.
Rewelacja. Mnie siÄ podoba niezaleÅžnie od dziedziny, ktÃģrÄ Pani porusza, ale Pan Profesor opowiada absolutnie genialnie. Uwielbiam takie ironiczne poczucie humoru, ktÃģre tu zaprezentowaÅ. I bardzo precyzyjnie na temat siÄ wypowiada. WadÄ sporej czÄÅci Pani rozmÃģwcÃģw jest to, Åže ci naukowcy strasznie pÅynÄ i te rozmowy potrafiÄ byÄ doÅÄ chaotyczne. A tu nic z tych rzeczy.
jestem fankÄ profesora od lat
@@RadioNaukowe Czekam na wiÄcej!
Åwietny odcinek i Åwietny goÅÄ !!! Moja wieÅ liczy teraz 200 domÃģw ale podczas jednej z epidemi okoÅo XVIII wieku ocalaÅo 13 ludzi , i to nie sÄ bajki.
AleÅž ciekawy odcinek! Serdecznie pozdrawiam i dziÄkujÄ za oddanie i ciÄÅžkÄ pracÄ ð
DziÄkujÄ ðð
Bardzo interesujÄ cy materiaÅ.
Pozdrawiam SERDECZNIE ð
Super materiaÅ! Ciekawie opowiedzianej historii nigdy maÅo!
KolejÄ odkryta przeze mnie wspaniaÅa dyskusja. Drobna uwaga : wenecka maska lekarza ...Il dottore del paeste, taka spiczasta, jest dostÄpna zarÃģwno na miejscu jak i w sprzedaÅžy internetowej. Mam nadziejÄ Åže siÄ nie powtÃģrzyÅem po innych sÅuchaczach. PiÄkna audycja ktÃģrÄ warto sÅuchaÄ i po raz pierwszy i w powtÃģrkach ð
super intreligentna rozmowa jak zawsze, za to Cie lubie :)
Åwietny materiaÅ ! DziÄkujÄ i czekam na nastÄpne ! Serdecznie pozdrawiam
Dla mnie to byÅ, jak do tej pory, najciekawszy odcinek. Historia nauki zawsze mnie bardzo interesowaÅa. Prosimy wiÄcej.
W czasie izolacji podczas epidemii takÅže Newton miaÅ zÅoty okres. WymyÅliÅ rachunek caÅkowy i genialny sposÃģb na obliczenie liczby pi. No i obserwowaÅ jabÅka.
Z postaci historycznych zabrakÅo mi tylko wspomnienia o dr Ignacu Semelweisie gdy rozmawiali PaÅstwo o Pasterze czy Johnie Snow. Nie wiem czy sÅyszaÅa Pani o ksiÄ Åžce "Stulecie chirurgÃģw". JeÅli nie, to serdecznie jÄ polecam. MyÅlÄ, Åže to byÅaby kopalnia pomysÅÃģw do odcinkÃģw z serii historia medycyny.
bÄdzie wiÄcej!
Niesamowite! I gÅos prowadzÄ cej âĨïļ Radiowiec z prawdziwego zdarzenia, prowadzi audycje, tak bogate w kontent, Åže aÅž dziw bierze, ta przecieÅž niewielka liczba odtworzeÅ.
a mnie to juz w ogole nie dziwi ,ze ta pani ma takie male powodzenie.
w erze bezmozgich stworzen ,ktore rezygnuje coraz bardziej ze slowa mowionego popularnosc zachowan chocby sprzed 20-30 lat jest malo atrakcyjne
A poleciÅeÅ na socialmediach by inni mogli tego dobra zaznaÄ czy egoistycznie zatrzymaÅeÅ wiedzÄ dla siebie? ;)
Nie mam gdzie publikowaÄ. Niemniej, opowiadam jednak, mojej rodzinie o tutejszych wyczynach goÅci i prowadzÄ cej.
@@dawidlepionka A szkoda. Ale nieÅ informacjÄ o tym Radiu gdzie tylko nadarzy siÄ okazja. :)
@@lubomirpetrowpahuta
Bezapelacyjnie!
DWUKROTNIE wyÅžsza ÅmiertelnoÅÄ
DZIÅ âžïļ
ChÅopie co TY BREDZISZ !!!
Rewelacyjnie, naprawdÄ, proszÄ rozmowÄ powtÃģrzyÄ ðĨ°
DziÄkujÄ! Profesor KopczyÅski na pewno jeszcze w Radiu Naukowym zagoÅci :)
@@RadioNaukowe Po takiej audycji zostaÅam patronkÄ . ðĪĐ Uwielbiam PaniÄ w TokFM, a tu jeszcze wiÄcej ciekawych treÅci. ðĨ°
Åwietny odcinek, wysÅuchaÅem juÅž 2 razy
WiÄcej, wiÄcej i jeszcze raz wiÄcej :D Genialna robota!! Powodzonka
DziÄkujÄ, miÅo byÅo posÅuchaÄ
Super odcinek. Pozdrawiam.
Wszystkie rozmowy z Pani goÅÄmi sÄ bardzo interesujÄ ce!
Ciekawe ð Pozdrawiam
Jak najwiÄcej historii!
Bardzo ciekawa rozmowa ð
Bardzo interesujÄ ce. I nieznane wyrazy moÅžna przy okazji podÅapaÄ :-)
Åwietny odcinek. ððŧ
Bardzo ciekawy wykÅad i dobrze wiedzieÄ coÅĄ na temat zarazy czy Pandemie !!!
Dopiero obejrzalem. Bardzo fajny odcinek. Teraz wiem, Åže te maski dzioby to fajna sprawa.
I to jest kolejna zmiana, ktÃģrÄ przyspiesza pandemia. Nie tylko od 6 lat nie tÄskniÄ za telewizorem, ale ponownie odrywam radio. Ale jakie inne! PierwszorzÄdna praca! ZajezÄ na Patronite, Pani Karolino, psni dokÅada cegÅÄ do zmiany Åwiata, w ktÃģrym Åžyjemy.
Ale audycja! ðĪĐ
Bardzo mi siÄ podobaÅo.
MiÅo CiÄ posÅuchaÄ, Michale. Pozdrawiamy z KÃģrnika.
Jest bardzo ciekawa ksiÄ Åžka, w ktÃģrej autorzy dochodzÄ do wniosku, Åže epidemia z XIV nie byÅa epidemiÄ dÅžumy. Warto przeczytaÄ: "Czarna ÅmierÄ" Duncan Christopher, Scott Susan
Wszystkie odcinki rewelacyjne ze wzglÄdu na zaproszonych goÅci, jak teÅž na sposÃģb narracji.
Wszystko wiem i na wszystkim siÄ znam po tym poznaje siÄ durnia
Nauka,
Ja wiem wszystko. Jestem sztucznÄ inteligencjÄ .
XD
BÄdÄ zaglÄ daÅ ; ) DziÄki!
Super!
Warto byÅo
warto wiÄcej
Dobry goÅÄ!
Åwietny odcinek
A pro'pos grypy Hiszpanki, w 1918 roku moja babcia zmarÅa na niÄ w wieku 36 lat. OsierociÅa czworo dzieci, w tym mojego w owym czasie piÄcioletniego tatusia ðððŋð
Przez maÅe h, nie ma co nobilitowaÄ tej zarazy
SprÃģbuj teraz staraÄ siÄ o paszport z Hiszpanii. To byÅa ich choroba,powinni pÅaciÄ za swoje bÅÄdy. MÃģwiÄ , Åže to najbardziej ÅmiercionoÅna choroba,nikt nie byÅ bezpieczny, kaÅždego mogÅa zaÅatwiÄ.
@@tomizubi NaprawdÄ Pan uwaÅža, Åže "grypa hiszpanka" jest z Hiszpanii? :( ProszÄ poczytaÄ skÄ d nazwa. Jej pochodzenie nie jest znane, ale podejrzewa siÄ USA lub Chiny.
WedÅug niektÃģrych teorii choroby "przeziÄbieniowe" to poÅÄ czenie koronawirusa z bakteriÄ . I tak mamy poÅÄ czenie koronawirusa z saprowitamy mamy katarek, poÅÄ czenie z czerwonkÄ to mamy sÅynnÄ hiszpankÄ, poÅÄ czenie z salmonellÄ to mamy wspÃģÅczesny koronawirus. Z tego co starsi opowiadali, w czasach hiszpanki, kto przestrzegaÅ zasad czystoÅci i niepotrzebnie nie dotykaÅ siÄ do zaraÅžonych to siÄ "uchowaÅ".
Åwietne!
Fantastyczne, niesamowite, porywajÄ ce ðĪĐ
Bardzo dobreð
W Åtedniowieczu wybito duÅžo kotÃģwjako zwierzà t czarownic copodniosÅo populacjÄ szczurÃģw i wzrost epidemii dÅžumy ! Kiedy poÅà czono szczury z dÅžumÄ zaczÄto przywoziÄ statkami tysiÄ ce kotÃģw z Egiptu do Europy i koty uratowaÅy EuropÄ bo epidemia zaczÄÅa wobec odszczuÅžania przez koty maleÄ ! Kochane mruczki âĪïļ
WspaniaÅe siÄ tego sÅucha po latach. Pandemia Covid i nagle mamy styczeÅ 2022 limity w teatrach i nagle luty 2022 wojna i koniec pandemii choÄ nagle przyjechaÅo 2mln uchodÅšcÃģw. Nagle wystarczy L4.
Dziekuje
JeÅželi przetrwamy jako ludzkoÅÄ taka jakÄ jesteÅmy, to ciekawe jak historycy w przyszÅoÅci bÄdÄ opisywaÄ jak szerzono wÅrÃģd ludzi wszelkÄ zarazÄ, ogÅupiania, trucia, zniewalania. Nie mam na myÅli tylko ostatniej sÅawnej plandemi
ð
1.peryferyjnoÅÄ2.brak ,,polowaÅ "' na koty....jako symbol czarownic. A koty zabijaÅ szczury. TakÄ teoriÄ teÅž sÅyszaÅem.
DziÄkujÄ za ciekawÄ audycjÄ, udostÄpniam znajomym j proszÄ o wiÄcej z tej serii ð
Super podkast!
KupiÅem takÄ morowÄ maske na e -bay
Z plaszczem i kapeluszem robiÅa robote ;)
54:31 PaÅstwo jeszcze nie wiedzieli, jak Putin zgrabnie zakoÅczy pandemiÄ i co jeszcze wydarzy sie w latach 20. 21 wieku xd
Dla zasiÄgu
Ciekawa rozmowa. W 2022 okazaÅo siÄ, Åže prÃģcz pandemii mamy wojnÄ u naszych sÄ siadÃģw, wiÄc Pan Profesor caÅkiem sÅusznie mÃģwiÅ o tym, Åže nie wiadomo czy pandemia bÄdzie najbardziej znaczÄ cym wydarzeniem XXI wieku
ok. 11 min - w wg. mnie w "hipotezie zÅego powietrza" nie ma nic nonsensowne. Pozostaje natomiast pewien brak dociekliwoÅci - co to jest zÅe powietrze i czym siÄ rÃģÅžni od dobrego? MyÅlÄ, Åže doÅÄ Åatwo byÅoby dojÅÄ do hipotezy, Åže w "zÅym powietrzu" muszÄ byÄ jakieÅ czÄ stki, ktÃģrych nie ma w dobrym (albo odwrotnie) co daje pole do dalszych badaÅ (np. prÃģbek jednego i drugiego powietrza)
Åwietna audycja :) DziÄkujÄ.
"Straasznie straszny"byÅ ten kowid w porÃģwnaniu z czarnÄ ospÄ czy hiszpankÄ .WiÄcej ludzi zmarÅo z powodu strachu lekarzy i innej maÅci ekspertow,niÅž z powodu covida.
co ty pitolisz..............................
@@andrzejhahn8117 A ty?
W Polsce trochÄ tak, gÅÃģwnie dlatego Åže mamy patologicznÄ sÅuÅžbÄ zdrowia i poÅowÄ obywateli niezdolnych do myÅlenia.
DziÄkujÄ I pozdrawiam
W Polsce nie byÅo dzumy, bo w Polsce byÅa zabudowa zagrÃģd na planie czworoboku. Ludzie mieszkali oddzielnie w swoich domach , a zwierzÄta w oborach oddalonych o ileÅ metrÃģw od chaÅup gospodarzy. Tymczasem w Europie zachodniej ludzie mieszkali w jednym dÅugim budynku razem ze zwierzÄtami, oddzieleni tylko ÅcianÄ . Czyli budowano jeden dÅugi budynek, w ktÃģrym w jednej czÄÅci mieszkaÅy zwierzÄta, a drugiej gospodarze. Taka zachodnia zabudowa byÅa niehigieniczna i powodowaÅa choroby z brudu, np dzume.
To teÅž, ale przede wszystkim wsie byÅy bardzo rzadkie podobnie jak podrÃģÅže i nie miaÅo jak siÄ to przenosiÄ
To prawie jak w naszej zarazie.ðð
Te maski sÄ i to w duÅžej iloÅci. Ale teraz uzywa siÄ ich do Cosplay (przebieranie siÄ za postacie z filmÃģw i komiksÃģw) jako atrybut cyberpunka. Koszt to okoÅo 35-50 funtow.
Ciekawe czy dziÅ perspektywa na pandemiÄ siÄ zmieniÅa? Kto dziÅ jest tym szarlatanem?
kara za grzechy?????
a kto karaÅ chorobami??? bÃģg?????
aaa to ci checa.myslalem ze grzechy pan bÃģg wybacza tak jak sam nakazuje a nie karze za nie.
nono.to dopiero niespodzianka!!!!
Komentarz dla zasiÄgÃģw.
'wylew cholery' to jakby siÄ nie skoÅczyÅ, jak tak siÄ rozejrzeÄ na lewo i prawo...
Radio Naukowe warte jest mszy
......ale nie w czasie pandemii ð
ððð
Super.
Siepomaga pl/Bruno âĪ
50:00 Kwintesencja naszych czasÃģw. Sam bym lepiej tego nie powiedziaÅ ð
PS. Od kilku tygodni budzÄ siÄ nawet w weekendy ok 7 rano. Rodzina nie wie o co chodzi. ð
Pan Cezary Åasiczka doczekaÅ siÄ wybornej konkurencji.ðð
moÅže mieliÅmy juÅž po prostu odpornoÅÄ na niÄ z jakiegoÅ powodu?
47:30 - "zobaczymy co siÄ ukaÅže po pandemii" - to Pan profesor wykrakaÅ.
Na nogach nie mytych przez rok to i bez mikroskopu by byÅo widaÄ ,Åže coÅ Åazi
ð
Czy sÅowo "pandemia" istnialo przed rokiem 2019?
âšïļ
Polecam ten podcast o medycynie w Judaizmie.th-cam.com/video/g3ZlcWKmlwE/w-d-xo.html Gdyby wszyscy stosowali siÄ do podstawowych zasad higieny to ÅmiertelnoÅÄ byla by na niÅžszym poziomie.
Fajny wykÅad. Ale trzeba powiedzieÄ Åže pandemie w Åredniowieczu zapoczÄ tkowaÅy tez gÅÄbokie zmiany ustrojowe. Na podstawie Anglii widac to najlepiej, ograniczenie wÅadzy cechÃģw i duÅža iloÅÄ produkcji zaczyna pochodziÄ ze wsi. Ograniczenie rÄ k do pracy jako dzierÅžawcÃģw oznacza znacznie lepsze Åžycie samych chÅopÃģw a nawet zyskujÄ oni jakies prawa. Kobiety zaczynajÄ realnie zajmowaÄ siÄ praca rzemieÅlnicza ( powoduje to polepszenie ich statusu zycia)
ððđð
a czy pani wie kim jest Klocuch ?
Wszystko co trwa na TH-cam ponad 20min, strasznie mi siÄ dÅuÅžy,ale nie audycje tego radia.
Kazimierz, moÅžesz sobie przyspieszyÄ. Wystarczy puÅciÄ np 2x szybciej. To bardzo proste, nawet dzieci to potrafiÄ .
Ooo...,to tak jak dzisiaj. Jeden cwaniak z urzÄdu sprzedaje spoÅeczeÅstwu jakieÅ respiratory a potem znika i tyle go widzieli.
Ja gdzieÅ czytaÅam, Åže dÅžumÄ przenosiÅy szczury. Pewna grupa rozpaliÅa ogieÅ wokÃģÅ grupy, czyli siedzieli w krÄgu. Prawdopodobnie gaÅÄ zki brzozowe. Nikt z nich nie zachorowaÅ
Hiszpanka to byÅy szczepi@nia wojsk amerykaÅskich, przybyÅych wÃģwczas do Hiszpanii
No z tym kapaniem to teÅž prawda, wszystko bez przesady ð
GÅos Pana profesora brzmiaÅ jak gÅos Pana Adama Ferencego.
To jaka byÅa pandemia na ciebie?
Nie wiem, czemu profesor pozwalaÅ sobie na te dziwaczne zgryÅšliwe uwagi na temat Ursynowa. W kaÅždym razie ulica Åukasza Drewny (warszawski "burmistrz powietrzny" z XVI w.) nie znajduje siÄ na Ursynowie, tylko w Powsinie (czÄÅÄ dzielnicy WilanÃģw). CÃģÅž, pozostaje mi tylko mieÄ nadziejÄ, Åže choÄ czÄÅÄ z pozostaÅych informacji podanych przez pana profesora jest prawdziwa. xD.
PrzecieÅž profesor mÃģwiÅ o tym Åže nie mieszka w Warszawie i przyjeÅždÅža tu autostradÄ , wiÄc chyba nie rozrÃģÅžnia dobrze dzielnic i trzeba mu to wybaczyÄ
Na ktÃģrymÅ z historycznych kanaÅÃģw podejrzewano, Åže brak dÅžumy w XIV wieku spowodowane byÅo tragicznymi drogami na terenie Polski ð
NajwiÄkszÄ zaraÅža jeszcze nie minÄÅa kraj na zachodniej granicy
...a tak a propo's maski z dziobem,czy teÅž dÅugim nosem,to premier by nie musiaÅ takiej nosiÄ...
Idiotox ð
Po tych 7 miesiÄ cach od Twojego wpisu debatorku, widaÄ Åže taka maska przydaÅaby siÄ KÅameuszowi Morawieckiemu ðĪ
Humor humorem, a powaga powagÄ . MoÅžna z humorem wspomnieÄ o sprawach powaÅžnych, ale nie wydaje mi siÄ, by byÅo wÅaÅciwe sprawy powaÅžne bagatelizowaÄ.. poniewaÅž rzeczywiÅcie nie wszyscy mamy wiedzÄ o wszystkim wokÃģÅ nas ani nie wszyscy mamy odpowiedni poziom wyobraÅšni, przy okazji dowcipu warto jednak tÄ wiedzÄ propagowaÄ. Gnilec pszczÃģÅ to zakaÅšna choroba pszczelich rojÃģw - dla kogo wiÄc ta informacja? Dla pszczelarzy, ktÃģrzy po przebywaniu na zapowietrzonym terenie powinni odkaziÄ swoje samochody i ubrania. MyÅlÄ, Åže podÅmiechujki z obwieszczeÅ dla pszczÃģÅ nie zawsze bÄdÄ odczytane jako tylko dowcip...
Zamiast sÅowa Åredniowiecze moÅžna wstawiÄ sÅowa czasy wspÃģÅczesne i wszystko siÄ zgadza.
KiedyÅ nie myj siÄ teraz noÅ maseczkÄ.
To prawda, co innego zycie publiczne a co innego liturgiczne. W kosciele taryfa ulgowa na zgromadzenia byÅa Åadniejsza
Czyli w modlitwie chodzi o to Åžeby byÅa tÅumnaðĪ. Czyli dlatego w Afryce brakuje w wioskach wody i jedzenia bo ludzi jest za maÅo w takiej wiosce Åžeby bÃģg siÄ zainteresowaÅ.
John Snow Epidemiolog? Przed czy po Grze o tron? ð
Åwietny materiaÅ, sÅucham rok pÃģÅšniej. I oprÃģcz pandemii, ktÃģrej groÅšba wciÄ Åž krÄ Åžy, mamy jeszcze wojnÄ w Ukrainie...
Panie Profesorze, dzuma przenoszona przez pchly wiec izolacja w domu nie pomaga? Nie zgodze sie, pchly sa przenoszone na ubraniach ludzi, wiec izolacja od ludzi to izolacja od pchel. Poza swoimi, ale zdrowy czlowiek ma zdrowe pchly...