Kurde . Dla mnie osobiście to coś nowego . Zapewne dlatego że interesuje się inwestycjami krótko ( około 6 miesięcy ) . Ciekawą porcja wiedzy ❤ . Pozdrawiam .
Bardzo dziękuje za wyjaśnienie i kanał. Dopiero zaczynam raczkowanie w tym temacie i jeszcze nie wszystko rozumiem. Pierwszy raz spotkałem się z terminem: zabezpieczenie walutowe więc muszę to nieco zgłębić.
Super trafiłeś z tematem bo obecnie w moim portfelu mam około 70% akcji i 30% ETFów na akcje, a chciałem dołożyć obligacji tak żeby było ich chociaż z 10%. Problem jest taki, że słabo znam się na obligacjach i bardzo chętnie dowiem się czegoś więcej na ich temat
@@Inwestomat Śledzę Twoją działalność od lat i naprawdę podziwiam podejście do tworzonych materiałów, jest mi nawet ciężko sobie wyobrazić Twój czas włożony w sam research, do tego montaż i tworzenie treści... jesteś moją encyklopedią wiedzy finansowej i dziękuję za to co robisz 😃
@@Inwestor_Na_Etacie Zwykle zebranie materiału to 15-30 godzin, a tworzenie go kolejne 10. To wszystko poza etatem, więc tak ponad tydzień "ślęczę" nad tworzeniem jednego wpisu/podcastu. Dzieki za miłe słowa i powodzenia w tworzeniu kanału, bo widzę, że też zaczynasz. Życzę przede wszystkim cierpliwości i motywacji, bo przez pierwsze 6 miesięcy nikogo u mnie nie było (na blogu).
Powiem Ci,że zacząłem wczoraj bardzo dużo o tym myśleć. Głównie przez to co dzieje się za naszą granicą. Będę zakładał konto w Interactive Brookers. Przychodzi mi do głowy pytanie, które sobię zadaję "Czemu boję się maksymalizacji zysków i nie inwestuję w S&P 500 tylko w MSCI ACWI (nie zakładam,że USA musi być największą potęgą za X lat) a inwestuję w EDO gdzie ryzyko upadku naszej waluty czy ze względu na Rosję czy inne czynniki jest prawdopodobnie większe. Fajnie jeśli powstałby duży ETF np. od Vanguard czy Ishares: Global Agregate Bond ETF akumulujący dywidendę bez Hedga. Osobiście nie wiem czy kiedyś nie podzielę części obligacyjnej na EDO i globalne lub na EDO, MSCI ACWI i V80A. Chociaż możliwe,że EDO użyje częściowo do wkładu lub zakupu mieszkania
Cześć Olek, Cieszę sie, że materiał pobudził rozważania. Dokładnie o to mi chodzi. Będzie niebawem materiał o S&P 500 vs MSCI ACWI vs MSCI World, więc może to Ci trochę pomoże podjąć decyzję.
Przypadkowo trafiłam na kanał. Super objaśnione. Ale pytanie( jak można)- np. kiedy odkupić jednostki? Co zrobić jak jednostka z 106 zł wzrasta do 120 zł? Kiedy odkupienie ma sens ? Inwestowanie w obligacje przez banki, czy przez biuro niezależne. No i ktoś wspomniał o dywidendach, jakie sa rzeczywiste zyski( może banalne pytania , człowiek sie uczy)🙂.
Cześć, miło mi, że tu jesteś! Odkupić jednostki obligacji? Oczywiście gdy zajdzie potrzeba (i gdy oprocentowanie będzie niższe). Najlepiej trzymać do końca. Banki nie oferują kupowania obligacji. Są to zawsze biura/domy maklerskie i te mogą przynależeć do banków (lub nie). Dywidendy nie są zyskiem, bo odcina się je od kursu instrumentów. Masz dużo pytań, więc sporo do nadrobienia, ale na blogu mam sekcję "zacznij tutaj" z kolejnością przerabiania materiałów.
Dla mnie przynajmniej sprawa jest prosta, obligacje traktuję jako aktywo do oszczędzania (zabezpieczania wartości kapitału), jest to dla mnie po prostu forma poduszki finansowej, która w moim rozumieniu nie jest tylko do dyspozycji w przypadku czarnej godziny, ale też służy mi w formie finansowania wakacji, zepsutego samochodu, czy generalnie niecodziennych potrzeb finansowych. Nie traktuję tego jako inwestycji, bo od pomnażania kapitału w moim mniemaniu są akcje i etfy i tam lokuje większość wolnych środków. Wystawianie swoich oszczędności na ryzyko walutowe jest bez sensu, skoro zamierzam z tych pieniędzy korzystać co jakiś czas.
Dzięki wielki za super materiał, od dłuższego czasu ciężko się zastanawiałem czy zagraniczne obligacje (niezabezpieczone) będą lepsze niż EDO, brakowało mi takiego porównania. Aktualnie ustalam strategię inwestycyjną długoterminowa i chciałbym się jakoś zabezpieczyć na wypadek niewypłacalności Polski za np. 30 lat:) ciekaw jestem co myślisz albo jakby wyglądała sytuacja w przypadku wejścia Polski do strefy euro za np. 20 lat, czy takie obligacje zabezpieczyć do EUR? Czy raczej to zbyt duży 'zaklad' i lepiej bez stresu trzymać część obligacyjna w obligacjach zagranicznych bez zabezpieczenia walutowego? :)
Cześć Mateusz, Dzięki za miły komentarz. Wejście do strefy euro raczej nie będzie problemem, bo kurs EURPLN jest zamrażany (w pewnym kanale zmian) na wiele miesięcy przed samą zmianą waluty. Ja bym na taki długi okres trzymał po prostu zdywersyfikowane obligacje w różnych walutach i nie zakładał się o samo euro.
Dzieki za materiał. Choć przyznam że sugerowanie korzyści z wystawiania sie na ryzyko walutowe przy dzisiejszym kursie dolara( powyżej średniej) trochę przypomina branie kredytu we franku w 2007 r. Koncepcja oszczędzania w walucie byłaby bardziej rozsądna przy znacznie mocniejszej złotówce. Wystarczy że dolar spadnie na 3.75 i odsetki pójdą w las..
Mam nadzieję, że rozumiesz, że mówię dla osób, które uśredniają, czyli kupują co miesiąc, a nie dla tych, którzy wrzucają tu i teraz 3 miliony złotych na obligacje USA i nigdy nie zamierzają do nich dopłacać. To ważny niuans.
W powyższy materiale nie przestrzegłeś przed takim zachowaniem osób które chciałyby wejść z większą kwotą od razu. Mam nadzieję ze masz też świadomość ze większość promowanych przez Ciebie ETFow jest denominowana w walucie co dodatkowo naraża na ryzyko kursowe cały portfel. Inna sprawa to wybór okresu od 2007 roku uważam za dość stronniczy przecież złotówka była wtedy bardzo silna. Wystarczy cofnąć się do 2004 i otrzymasz totalnie różne wyniki
Dzięki Mateusz, masz rację że państwo nie wysyła newslettera, że będzie bankrutować ale jak pokazały Twoje wcześniejsze analizy na dziń dzisijeszy ryzyka bankructwa Polski jest bardzo niskie stąd też uważam że nawet nadmierne doważenie portfela oblogacjami EDO nie jest mocno nierozsądne aczkolwiek trezba obserwować sytuację.
Może materiał co jest bardziej perspektywiczne, polskie spółki dywidendowe na IKE czy brytyjskie bądź amerykańskie. Wiem, że z punktu widzenia podatku od dywidendy lepiej wychodzą polskie i brytyjskie akcje jednak nasz rynek wydaje się być niepewny z uwagi na politykę i działania niektórych osób z wewnątrz spółek. Można porównać stopy zwrotu z głównych indeksów i na poszczególne sektory czy nawet spółki z konkretnych branż.
Dzięki za sugestię. Masz rację, ze nasz rynek niepewny (ale perspektywiczny, jeśli nie będzie tu wojen itp.), a Wielka Brytania trochę w odwrocie od 20 lat.
Cześć Mateusz, dzięki za kolejny bardzo profesjonalnie przygotowany vlog. Ostatnio na kanale Jacka Lemparta mogliśmy obejrzeć vlog o dywersyfikacji emitentów ETF. Bardzo jestem ciekawy Twojej opinii w tym temacie. Czy ma to sens? Na przykład, czy warto kupować w proporcji 50/50 dwa ETF-y na akcje: iShares MSCI ACWI UCITS ETF (Acc) i Vanguard FTSE All-World UCITS ETF (USD) Accumulating? I tak samo w części obligacyjnej.
Cześć Kamil, Dzięki! Materiału u Jacka nie widziałęm, ale domyślam się, że ma to sens... także podatkowy! Bo przecież możemy 5 lat kupować ETF iShares, kolejne 5 lat ETF Vanguard, a potem sprzedać ten, który wygeneruje niższy zysk, więc niższe zobowiązanie podatkowe. Oczywiście można to rozegrać też funduszami na podbny indeks od tego samego dostawcy.
@@Inwestomat W materiale u Jacka chodziło o zabezpieczenie swoich inwestycji na wypadek bankructwa dostawcy. Ale to, co napisałeś, jest bardzo ciekawym spostrzeżeniem. W ten sposób również w przypadku rebalansingu lub po prostu sprzedaży ETF-a nie jesteśmy zmuszeni do sprzedaży tych jednostek po najlepszych cenach, po których były kupowane w przeszłości.
@@kamil_kolodziej Bankructwo dostawcy ETF w przypadku replikacji fizycznej nigdy nie oznacza utraty pieniędzy, bo papiery wartościowe muszą być (prawnie) u zewnętrznego depozytariusza. Po prostu może trwać trochę czasu to oczekiwanie na zwrot środków lub ew. przejęcie aktywów klientów przez inny fundusz w innej firmie.
Dzięki, super to wyjaśniłeś. Jeśli możesz, to napisz jak oceniasz ryzyko bankructwa Polski lub znacznego osłabienia PLN jako waluty w perspektywie 5 lat, biorąc pod uwagę sytuację macroekonomiczną i potecjalne ryzyka związane z obsługą długu i potencjalnego konfliktu zbrojnego NATO - Rosja?
Dziękuję, miło mi. Niestety nie potrafię ocenić przyszłych kursów walutowych, ale szansę bankructwa PL bez np. zdewastowania całej naszej infrastruktury działaniami wojennymi oceniam na bliską 0%.
Czyli w przypadku części obligacyjnej portfela należy rozdzielić obligacje Polskie z globalnymi w zalezności jak wedlug nas poradzi sobie Polska waluta na tle innych?
Można tak do tego podejść, choć obstawianie przyszłych kursów walut "różnie" się kończy. Ja bym do tego podszedł inaczej: ile % polskich obligacji mogę mieć i czuć się komfortowo - i resztę odkroił na zagraniczne. Nie musi być po równo.
Nie zgodzę się z jednym, najważniejszym punktem tego materiału, że polskie obligacje 10 letnie nie są zabezpieczone przed ryzykiem walutowym ponieważ według mnie są i zapraszam do dyskusji tych co myślą inaczej. Obligacje 10 letnie są praktycznie wolne od ryzyka kursu walutowego ponieważ są to obligacje indeksowane o inflację. Załóżmy że Polska waluta się bardzo osłabia względem pozostałych w takim przypadku w polsce rośnie wskaźnik inflacji co powoduję że dostajemy wyższe odsetki od naszych obligacji ponieważ są one indeksowane o inflację w ten sposób spadek kursu rekompensują nam większe odsetki dzięki temu nie ponosimy ryzyka związanego ze spadkiem siły nabywczej PLN
Jak zmienił się kurs dolara od 2008 roku, a jaka była inflacja w Polsce/US... To samo atak na Ukrainę... Wtedy nie było aż tak dużej inflacji (jeszcze), a kurs poszybował w górę...
Bo między kursem waluty a inflacją nie ma bezpośredniej/dynamicznej korelacji. To bardzo prosto udowodnić. Posiadacz 60% EDO w portfelu ma wielki problem, gdy z Polską będą jakieś problemy gospodarcze (i walutowe). Nie straci ich (jeśli Polska nie zbankrutuje), ale stracą na wartości wobec silniejszych walut światowych.
Pytanie do tabeli z 8:30. Jeżeli jest ETF na obligacje globalne mieszane, ale z zabezpieczeniem do USD, to jak on będzie się zachowywał? Będzie miał takie wyniki jak w tej tabeli 3 wiersz i wyniki w USD? Warto taki ETF z zabezpieczeniem du USD lub EUR. Patrząc na wykres najlepiej rodził sobie taki bez zabezpieczenia. W XTB, w wersji ACC, są tylko z zabezpieczeniem do USD i EUR. Dobrze rozumiem, że lepszy byłby bez zabezpieczenia?
Tak. A co do drugiego pytania, to ciężko powiedzieć. EUR jest do PLN na ogół znacznie mniej zmienne niż PLN, ale to nie gwarantuje wyższej stopy zwrotu.
@@Inwestomat Dzięki. Czyli chyba muszę znaleźć innym DM do zakupu tego ETFa. W tym przypadku zabezpieczenie do EUR daje najniższe stopy zwrotu od grudnia 2017 r.
Jeśli kupiłbym np. US Treasury Note 1y. Powiedzmy z wykupem za 1 rok. 10 tys. USD. Dywidendy są jasne, ale co z „ciałem” długu? Jeśli w momencie zakupu USD/PLN = 4,0 A jeśli za 1 rok w momencie primary value date (wykupu) USD/PLN = 5,0 (niezbyt nierealne)... Czy to tak samo jak w przypadku akcji, że tak naprawdę musiałbym zapłacić 19%* 10 tys. zł tylko ze względu na zmianę kursu waluty? Czy powinienem w takim razie zapłacić 1900 zł jako „podatek za słabość złotówki” :) ? Ale jeśli pieniądze byłyby zdeponowane na depozytach o wysokim dochodzie, opodatkowane byłyby tylko dywidendy? Na przykład nawet zostawić na koncie maklerskim - dałoby 3,5%... ale "ciało" nie opodatkowane wtedy od zmiany kursu.
"Ciało" długu - czyli nominał. Tak, podobnie jak w przypadku akcji, płaciłbyś podatek od wzrostu kursu waluty (bo wpływa on na wycenę instrumentu w PLN, jak sam napisałeś). Tak, na depozycie opodatkowane są tylko odsetki (Belką), bo nominał się nie zmienia. Ale jeśli depozyt jest w walucie obcej, to . W PIT-38 tego nie rozliczasz (w sensie odsetki tak, ale zmiana kursu nominału lokaty/depozytu wobec PLN nie).
@@Inwestomat Dziękuje za odpowiedz. 1) "Ciało" długu - czyli nominał - tak, w rozumieniu "principal payment / debt return by issuer at the maturity date". Bardzo przepraszam - Polski to mój czwarty język... :) 2) "to " - Próbowałem zapytać urząd skarbowy - oni powiedzieli że to jest zbyt skomplikowane i odesłali mnie do KIS - interpretacji indywidualnej // lol :)
@@Inwestomatnie, no czasami oni udzielali mi konsultacji w niektórych tematach. Ale wszystko po PIT-38 to masakra z nimi. UA, RU - native / bilingual EN- c1+ PL -b1
@@geekytraveler5899 KIS pomaga dobrze w tematach regularnych podatków, US też. Masz rację, że w PIT-38 nie pomagają zbytnio (jakby nikt się na tym nie znał, wszak w Polsce "prawie nikt" nie inwestuje).
Chyba znam odpowiedź, ale urodziło mi sie pytanie... Sporo mówisz o problemach emitenta z długiem, i że w sumie, to może sobie w najgorszym scenariuszu dodrukować... A gdybyśmy przyjęli Euro? Sprawa już nie jest wtedy tak kolorowa, prawda? Oczywiście nie jest też czarno-biała, bank centralny musi się troszczyć o całą strefę EUR, więc w tym wypadku i o nas, ale jednak znacząco kraj traci kontrolę nad możliwościami uniknięcia bankructwa. Potrafisz sobie wyobrazić taki scenariusz z większymi detalami?
Gdybyśmy przyjęli euro, to nie możemy dodrukować, ale możemy "prosić o pomoc" Inne kraje w nieskonczoność (bo nie zależy im, aby jakikolwiek kraj strefy euro upadł). Patrz - Grecja nie tak dawno temu.
Dobrze rozumiem że 60/40 vanguarda ma być docelowo bez tego ryzyka jeżeli w moim horyzoncie inwestycyjnym (35 lat) zakładam wprowadzenie euro w Polsce? Wtedy ryzykiem jest tylko nie spełnienie się tego scenariusza?
Piotr zadał poniżej dość dobre pytanie, ale powiedzmy, że i tak chcesz 60/40 - tu jest pewne "ryzyko" bo kurs PLN do EUR będzie zamrożony na jakiś czas przed wprowadzeniem EUR (do tego czasu ponosisz dalej normalne ryzyko walutowe na linii PLNEUR wobec kursów zakupu).
@@Inwestomat a jak auto ci padnie to za co kupisz nowe, albo je wyremontujesz? A jak stracisz pracę? Jak dla mnie poduszka konieczna i daje masę spokoju, niemniej obligacje są dobre na poduszkę, bo masz kasę pod ręką, ale nie leżą w skarpecie. Takie trochę - will syty i owca cała.
W sytuacji kiedy politycy coś kombinują z wplątaniem Polski w wojnę, kiedy Vateusz nagania na obligacje, no to sam nei wiem. Chyba czas spierdalać z polskich obligacji.
Mój stały dylemat, to jak inwestować na emeryturze z perspektywą kilku lat inwestycji. Większość mojego portfela to właśnie polskie obligacje. Może ktoś ma pomysł, którym chciałby się podzielić😊
Tak naprawdę, to musisz rozpisać swoją sytuację: po co inwestujesz? Czy planujesz jakiś wydatek? Za ile lat? Czy może inwestujesz "dla potomnych"? A może chcesz czerpać na bieżąco z kapitału? Bez tego, nijak nie mogę Ci pomóc.
@@Inwestomat Dzięki za odpowiedź. Na razie w zasadzie nie muszę korzystać z kapitału. Wystarczają bieżące dochody. Czy byłoby sensowne zainwestować część kapitału w rosnące obecnie ETF-y technologiczne czy z cyberbezpieczeństwa?
@@l.t.4958 Na to pytanie nikt Ci nie odpowie, bo to osobista preferencja. Jeśli chcesz większą spodziewaną stopę zwrotu, ale i większą zmienność/obsunięcia to tak.
Nie inwestuję w polskie obligacje skarbowe ze względu na zagrożenia w naszym rejonie świata. Złoty jest teraz mocny, więc skorzystałem z okazji i uciekłem do dolara, franka, euro i do aktywów.
@@Inwestomat Mam wątpliwości co do bezpieczeństwa naszego kraju. Jeśli Polska byłaby bezpieczna, to nie martwiłbym się o nasze perspektywy gospodarcze.
Cóż spodziewałem się materiału kontynuującego dywidendy. W mojej opinii jeśli masz długi horyzont ograniczenie zmienności jest bezsensowne to twój przyjaciel. Ograniczanie ryzyka walutowego jest bezsensowne to twoj przyjaciel. Posiadanie obligacji też jest bezsensowne jeśli nie spekulujesz na nich bo w długim terminie rosną wolniej. EDO też jest bez sensowne jako poduszka się nie sprawdzają za mała płynność. Generalnie poduszka niema sensu przy większym kapitale. Jedyny sens obligacji to wprowadzanie ich na kilka lat przed godziną zero.
Możesz mieć długi horyzont, ale i tak w krótkim nie wytrzymać obsuwy -50%. Prawdę mówiąc myślę, że większość ludzi nie wytrzymałoby (nawet jak "chojrakują" w internecie i myślą, że wytrzymają). Ja przeżyłem dotychczas 2x -30% i już bywało ciężko. Poduszka - faktycznie nie ma sensu. Mówiłem o tym wielokrotnie. Dla mnie to tylko mentalne księgowanie.
@@Inwestomat Jeśli dojdzie do spadków -50% to wątpliwe aby dla Polaka wyniosły one tyle po pierwsze waluty po drugie rozsądnie zrobiony portfel ma betę niższą niż 1. Prędzej wysypią się pasywni którzy nie wiedzą dlaczego mają taki a nie inny skład portfela a sporo jest takich na Twojej grupie
@@piotrdrazkowski6797 "Prędzej wysypią się pasywni którzy nie wiedzą dlaczego mają taki a nie inny skład portfela a sporo jest takich na Twojej grupie" Odważna teza. Masz jakieś podstawy do takich teorii ?
@@sandragasiorek7867 Może źle to zabrzmi, ale polecam moją książkę "Inwestowanie dla każdego" - jest bardzo przydatna dla początkującego inwestora pasywnego.
Zależy od siły polskiej waluty w ciągu 20 lat. Do tego po co akceptować to, że IKE mniej zarobi (niż akcyjne)? Horyzont 20 lat spokojnie wystarczy, by na IKE mieć akcje (każdy kryzys zdąży się odbić, zwłaszcza przy regularnych wpłatach co roku). O wiele lepsza jest kombinacja akcje na IKE + obligacje na IKZE, bo na IKZE chcesz zarobić jak najmniej (ryczałt 10% przy wypłacie).
@@bogusawpejski701 Albo to, albo V80A jeśli ktoś chce mieć nieco obniżoną zmienność, zwłaszcza w kryzysach. Wedle preferencji, bo wielu też "ładuje" na IKE/IKZE samo USA.
![[DRIP] ‘CLIK CLAK’ PREVIEW](http://i.ytimg.com/vi/bcxkcOSbpac/mqdefault.jpg)
Dużo lepiej się wstaje w poniedziałek wiedząc że do śniadania można posłuchać Mateusza 😊
Bardzo mi miło. Spokojnego dnia!
Kurde . Dla mnie osobiście to coś nowego . Zapewne dlatego że interesuje się inwestycjami krótko ( około 6 miesięcy ) . Ciekawą porcja wiedzy ❤ . Pozdrawiam .
Dzięki za miły komentarz i cieszę się, że pomagam poszerzyć horyzonty!
Dziękuję za wartościowy materiał. Jak zawsze- w przystępny sposób poszerzasz horyzonty.
Dzięki, Marku!
Bardzo dziękuje za wyjaśnienie i kanał. Dopiero zaczynam raczkowanie w tym temacie i jeszcze nie wszystko rozumiem. Pierwszy raz spotkałem się z terminem: zabezpieczenie walutowe więc muszę to nieco zgłębić.
Hej Dawid,
Nie ma problemu. Jak coś jest niezrozumiałe, to po prostu pytaj (najlepiej dając przykłady).
Super trafiłeś z tematem bo obecnie w moim portfelu mam około 70% akcji i 30% ETFów na akcje, a chciałem dołożyć obligacji tak żeby było ich chociaż z 10%. Problem jest taki, że słabo znam się na obligacjach i bardzo chętnie dowiem się czegoś więcej na ich temat
Bardzo mi miło,
Rozumiem, że dowiedziałeś się już wystarczająco? Jeśli nie, to mam na kanale całą playlistę o obligacjach.
Mateusz jak zawsze materiał na najwyższym poziomie. Zapraszam do recenzji mojego portfela akcji 😅
Dzięki! Niestety na recenzję nie znajdę czasu (odmawiam 99% propozycji, wybacz, ale serio muszę wybierać, jeśli mam mieć czas na własne materiały).
@@Inwestomat Śledzę Twoją działalność od lat i naprawdę podziwiam podejście do tworzonych materiałów, jest mi nawet ciężko sobie wyobrazić Twój czas włożony w sam research, do tego montaż i tworzenie treści... jesteś moją encyklopedią wiedzy finansowej i dziękuję za to co robisz 😃
@@Inwestor_Na_Etacie Zwykle zebranie materiału to 15-30 godzin, a tworzenie go kolejne 10. To wszystko poza etatem, więc tak ponad tydzień "ślęczę" nad tworzeniem jednego wpisu/podcastu. Dzieki za miłe słowa i powodzenia w tworzeniu kanału, bo widzę, że też zaczynasz. Życzę przede wszystkim cierpliwości i motywacji, bo przez pierwsze 6 miesięcy nikogo u mnie nie było (na blogu).
Powiem Ci,że zacząłem wczoraj bardzo dużo o tym myśleć. Głównie przez to co dzieje się za naszą granicą. Będę zakładał konto w Interactive Brookers. Przychodzi mi do głowy pytanie, które sobię zadaję "Czemu boję się maksymalizacji zysków i nie inwestuję w S&P 500 tylko w MSCI ACWI (nie zakładam,że USA musi być największą potęgą za X lat) a inwestuję w EDO gdzie ryzyko upadku naszej waluty czy ze względu na Rosję czy inne czynniki jest prawdopodobnie większe. Fajnie jeśli powstałby duży ETF np. od Vanguard czy Ishares: Global Agregate Bond ETF akumulujący dywidendę bez Hedga. Osobiście nie wiem czy kiedyś nie podzielę części obligacyjnej na EDO i globalne lub na EDO, MSCI ACWI i V80A. Chociaż możliwe,że EDO użyje częściowo do wkładu lub zakupu mieszkania
Cześć Olek,
Cieszę sie, że materiał pobudził rozważania. Dokładnie o to mi chodzi.
Będzie niebawem materiał o S&P 500 vs MSCI ACWI vs MSCI World, więc może to Ci trochę pomoże podjąć decyzję.
Po co ci zakup mieszkania jak sam rozważasz wojnę z ruskimi? Sam sobie przeczysz 😊
Jak zwykle ciekawy materiał 👍 hmm, to teraz mix V80A + EDO wydaje się nie takim złym kompromisem :)
Komentarz dla zasięgu:)
Dziękuję za komentarz dla zasięgu.
Pamiętaj że V80A + 20% EDO to portfel 64/36 ;)
Raczej etf swiatowy 80% + 20% EDO
@@andrzejudalski7081 No taki daje 80/20.
Przypadkowo trafiłam na kanał. Super objaśnione. Ale pytanie( jak można)- np. kiedy odkupić jednostki? Co zrobić jak jednostka z 106 zł wzrasta do 120 zł? Kiedy odkupienie ma sens ?
Inwestowanie w obligacje przez banki, czy przez biuro niezależne. No i ktoś wspomniał o dywidendach, jakie sa rzeczywiste zyski( może banalne pytania , człowiek sie uczy)🙂.
Cześć, miło mi, że tu jesteś!
Odkupić jednostki obligacji? Oczywiście gdy zajdzie potrzeba (i gdy oprocentowanie będzie niższe). Najlepiej trzymać do końca.
Banki nie oferują kupowania obligacji. Są to zawsze biura/domy maklerskie i te mogą przynależeć do banków (lub nie).
Dywidendy nie są zyskiem, bo odcina się je od kursu instrumentów. Masz dużo pytań, więc sporo do nadrobienia, ale na blogu mam sekcję "zacznij tutaj" z kolejnością przerabiania materiałów.
Dla mnie przynajmniej sprawa jest prosta, obligacje traktuję jako aktywo do oszczędzania (zabezpieczania wartości kapitału), jest to dla mnie po prostu forma poduszki finansowej, która w moim rozumieniu nie jest tylko do dyspozycji w przypadku czarnej godziny, ale też służy mi w formie finansowania wakacji, zepsutego samochodu, czy generalnie niecodziennych potrzeb finansowych.
Nie traktuję tego jako inwestycji, bo od pomnażania kapitału w moim mniemaniu są akcje i etfy i tam lokuje większość wolnych środków.
Wystawianie swoich oszczędności na ryzyko walutowe jest bez sensu, skoro zamierzam z tych pieniędzy korzystać co jakiś czas.
No ale sam przyznajesz, że to tylko mała część portfela. Jakbyś miał tam 60% majątku, to już dywersyfikacja miałaby sens.
Dzięki wielki za super materiał, od dłuższego czasu ciężko się zastanawiałem czy zagraniczne obligacje (niezabezpieczone) będą lepsze niż EDO, brakowało mi takiego porównania. Aktualnie ustalam strategię inwestycyjną długoterminowa i chciałbym się jakoś zabezpieczyć na wypadek niewypłacalności Polski za np. 30 lat:) ciekaw jestem co myślisz albo jakby wyglądała sytuacja w przypadku wejścia Polski do strefy euro za np. 20 lat, czy takie obligacje zabezpieczyć do EUR? Czy raczej to zbyt duży 'zaklad' i lepiej bez stresu trzymać część obligacyjna w obligacjach zagranicznych bez zabezpieczenia walutowego? :)
Cześć Mateusz,
Dzięki za miły komentarz. Wejście do strefy euro raczej nie będzie problemem, bo kurs EURPLN jest zamrażany (w pewnym kanale zmian) na wiele miesięcy przed samą zmianą waluty.
Ja bym na taki długi okres trzymał po prostu zdywersyfikowane obligacje w różnych walutach i nie zakładał się o samo euro.
@@Inwestomat 👍
Dzieki za materiał. Choć przyznam że sugerowanie korzyści z wystawiania sie na ryzyko walutowe przy dzisiejszym kursie dolara( powyżej średniej) trochę przypomina branie kredytu we franku w 2007 r. Koncepcja oszczędzania w walucie byłaby bardziej rozsądna przy znacznie mocniejszej złotówce. Wystarczy że dolar spadnie na 3.75 i odsetki pójdą w las..
Mam nadzieję, że rozumiesz, że mówię dla osób, które uśredniają, czyli kupują co miesiąc, a nie dla tych, którzy wrzucają tu i teraz 3 miliony złotych na obligacje USA i nigdy nie zamierzają do nich dopłacać. To ważny niuans.
W powyższy materiale nie przestrzegłeś przed takim zachowaniem osób które chciałyby wejść z większą kwotą od razu. Mam nadzieję ze masz też świadomość ze większość promowanych przez Ciebie ETFow jest denominowana w walucie co dodatkowo naraża na ryzyko kursowe cały portfel. Inna sprawa to wybór okresu od 2007 roku uważam za dość stronniczy przecież złotówka była wtedy bardzo silna. Wystarczy cofnąć się do 2004 i otrzymasz totalnie różne wyniki
@@remigiuszkucharski4910 Ten podcast jest właśnie o ryzyku walutowym. Chyba słuchałeś całego?
Dzięki Mateusz, masz rację że państwo nie wysyła newslettera, że będzie bankrutować ale jak pokazały Twoje wcześniejsze analizy na dziń dzisijeszy ryzyka bankructwa Polski jest bardzo niskie stąd też uważam że nawet nadmierne doważenie portfela oblogacjami EDO nie jest mocno nierozsądne aczkolwiek trezba obserwować sytuację.
Może i nie jest nierozsądne z perspektywy bankructwa kraju, ale z samej perspektywy walutowej według mnie jest trochę nierozsądne.
Może materiał co jest bardziej perspektywiczne, polskie spółki dywidendowe na IKE czy brytyjskie bądź amerykańskie. Wiem, że z punktu widzenia podatku od dywidendy lepiej wychodzą polskie i brytyjskie akcje jednak nasz rynek wydaje się być niepewny z uwagi na politykę i działania niektórych osób z wewnątrz spółek. Można porównać stopy zwrotu z głównych indeksów i na poszczególne sektory czy nawet spółki z konkretnych branż.
Dzięki za sugestię. Masz rację, ze nasz rynek niepewny (ale perspektywiczny, jeśli nie będzie tu wojen itp.), a Wielka Brytania trochę w odwrocie od 20 lat.
Cześć Mateusz, dzięki za kolejny bardzo profesjonalnie przygotowany vlog. Ostatnio na kanale Jacka Lemparta mogliśmy obejrzeć vlog o dywersyfikacji emitentów ETF. Bardzo jestem ciekawy Twojej opinii w tym temacie. Czy ma to sens? Na przykład, czy warto kupować w proporcji 50/50 dwa ETF-y na akcje: iShares MSCI ACWI UCITS ETF (Acc) i Vanguard FTSE All-World UCITS ETF (USD) Accumulating? I tak samo w części obligacyjnej.
Cześć Kamil,
Dzięki! Materiału u Jacka nie widziałęm, ale domyślam się, że ma to sens... także podatkowy! Bo przecież możemy 5 lat kupować ETF iShares, kolejne 5 lat ETF Vanguard, a potem sprzedać ten, który wygeneruje niższy zysk, więc niższe zobowiązanie podatkowe. Oczywiście można to rozegrać też funduszami na podbny indeks od tego samego dostawcy.
@@Inwestomat W materiale u Jacka chodziło o zabezpieczenie swoich inwestycji na wypadek bankructwa dostawcy. Ale to, co napisałeś, jest bardzo ciekawym spostrzeżeniem. W ten sposób również w przypadku rebalansingu lub po prostu sprzedaży ETF-a nie jesteśmy zmuszeni do sprzedaży tych jednostek po najlepszych cenach, po których były kupowane w przeszłości.
@@kamil_kolodziej Bankructwo dostawcy ETF w przypadku replikacji fizycznej nigdy nie oznacza utraty pieniędzy, bo papiery wartościowe muszą być (prawnie) u zewnętrznego depozytariusza. Po prostu może trwać trochę czasu to oczekiwanie na zwrot środków lub ew. przejęcie aktywów klientów przez inny fundusz w innej firmie.
@@Inwestomat Tak, Jacek również o tym wspominał. Dzięki, Mateusz, za chat. Pozdrawiam!
@@kamil_kolodziej Dzięki, 3maj się!
Dzięki, super to wyjaśniłeś. Jeśli możesz, to napisz jak oceniasz ryzyko bankructwa Polski lub znacznego osłabienia PLN jako waluty w perspektywie 5 lat, biorąc pod uwagę sytuację macroekonomiczną i potecjalne ryzyka związane z obsługą długu i potencjalnego konfliktu zbrojnego NATO - Rosja?
Dziękuję, miło mi.
Niestety nie potrafię ocenić przyszłych kursów walutowych, ale szansę bankructwa PL bez np. zdewastowania całej naszej infrastruktury działaniami wojennymi oceniam na bliską 0%.
Czyli w przypadku części obligacyjnej portfela należy rozdzielić obligacje Polskie z globalnymi w zalezności jak wedlug nas poradzi sobie Polska waluta na tle innych?
Można tak do tego podejść, choć obstawianie przyszłych kursów walut "różnie" się kończy. Ja bym do tego podszedł inaczej: ile % polskich obligacji mogę mieć i czuć się komfortowo - i resztę odkroił na zagraniczne. Nie musi być po równo.
Nie zgodzę się z jednym, najważniejszym punktem tego materiału, że polskie obligacje 10 letnie nie są zabezpieczone przed ryzykiem walutowym ponieważ według mnie są i zapraszam do dyskusji tych co myślą inaczej. Obligacje 10 letnie są praktycznie wolne od ryzyka kursu walutowego ponieważ są to obligacje indeksowane o inflację. Załóżmy że Polska waluta się bardzo osłabia względem pozostałych w takim przypadku w polsce rośnie wskaźnik inflacji co powoduję że dostajemy wyższe odsetki od naszych obligacji ponieważ są one indeksowane o inflację w ten sposób spadek kursu rekompensują nam większe odsetki dzięki temu nie ponosimy ryzyka związanego ze spadkiem siły nabywczej PLN
Jak zmienił się kurs dolara od 2008 roku, a jaka była inflacja w Polsce/US... To samo atak na Ukrainę... Wtedy nie było aż tak dużej inflacji (jeszcze), a kurs poszybował w górę...
Chyba nie zrozumieliśmy się. Chodzi o znaczny spadek kursu PLN wobec innych walut, który jest jak najbardziej realny w długim terminie.
Bo między kursem waluty a inflacją nie ma bezpośredniej/dynamicznej korelacji. To bardzo prosto udowodnić. Posiadacz 60% EDO w portfelu ma wielki problem, gdy z Polską będą jakieś problemy gospodarcze (i walutowe). Nie straci ich (jeśli Polska nie zbankrutuje), ale stracą na wartości wobec silniejszych walut światowych.
Pytanie do tabeli z 8:30. Jeżeli jest ETF na obligacje globalne mieszane, ale z zabezpieczeniem do USD, to jak on będzie się zachowywał? Będzie miał takie wyniki jak w tej tabeli 3 wiersz i wyniki w USD?
Warto taki ETF z zabezpieczeniem du USD lub EUR. Patrząc na wykres najlepiej rodził sobie taki bez zabezpieczenia.
W XTB, w wersji ACC, są tylko z zabezpieczeniem do USD i EUR. Dobrze rozumiem, że lepszy byłby bez zabezpieczenia?
Tak.
A co do drugiego pytania, to ciężko powiedzieć. EUR jest do PLN na ogół znacznie mniej zmienne niż PLN, ale to nie gwarantuje wyższej stopy zwrotu.
@@Inwestomat Dzięki. Czyli chyba muszę znaleźć innym DM do zakupu tego ETFa.
W tym przypadku zabezpieczenie do EUR daje najniższe stopy zwrotu od grudnia 2017 r.
@@jamdomino Akurat stopami zwrotu w perspektywie 6-letniej bym się nie przejmował (wahania walut bywają bardzo przypadkowe w krótkim terminie).
👌
Dzięki!
Plusik za alert RCB o bankructwie kraju :D
Tak mi się wyrwało coś śmiesznego raz. Po prostu tyle tych RCB przychodzi, że mogliby o nadchodzącym bankructwie tak informować :P.
👍
👍👍👍!
Słuszna uwaga żeby monitorować stan emitenta EDO. Uważam tez ze ogromna role w tym mogą odegrać tacy ludzie jak Mateusz.
Dla przykładu: koszt obsługi długu bardzo wzrósł i nie jest to "fajne" dla posiadaczy EDO/PLN. Będę o tym nagrywał podcast niebawem.
Jeśli kupiłbym np. US Treasury Note 1y. Powiedzmy z wykupem za 1 rok. 10 tys. USD. Dywidendy są jasne, ale co z „ciałem” długu?
Jeśli w momencie zakupu USD/PLN = 4,0
A jeśli za 1 rok w momencie primary value date (wykupu) USD/PLN = 5,0 (niezbyt nierealne)...
Czy to tak samo jak w przypadku akcji, że tak naprawdę musiałbym zapłacić 19%* 10 tys. zł tylko ze względu na zmianę kursu waluty? Czy powinienem w takim razie zapłacić 1900 zł jako „podatek za słabość złotówki” :) ?
Ale jeśli pieniądze byłyby zdeponowane na depozytach o wysokim dochodzie, opodatkowane byłyby tylko dywidendy? Na przykład nawet zostawić na koncie maklerskim - dałoby 3,5%... ale "ciało" nie opodatkowane wtedy od zmiany kursu.
"Ciało" długu - czyli nominał.
Tak, podobnie jak w przypadku akcji, płaciłbyś podatek od wzrostu kursu waluty (bo wpływa on na wycenę instrumentu w PLN, jak sam napisałeś).
Tak, na depozycie opodatkowane są tylko odsetki (Belką), bo nominał się nie zmienia. Ale jeśli depozyt jest w walucie obcej, to . W PIT-38 tego nie rozliczasz (w sensie odsetki tak, ale zmiana kursu nominału lokaty/depozytu wobec PLN nie).
@@Inwestomat Dziękuje za odpowiedz.
1) "Ciało" długu - czyli nominał
- tak, w rozumieniu "principal payment / debt return by issuer at the maturity date". Bardzo przepraszam - Polski to mój czwarty język... :)
2) "to "
- Próbowałem zapytać urząd skarbowy - oni powiedzieli że to jest zbyt skomplikowane i odesłali mnie do KIS - interpretacji indywidualnej // lol :)
@@geekytraveler5899 Oni zawsze odsyłają do kogoś innego, tak, jakby nikt tego nie wiedział.
Jakie są Twoje pierwsze 3 języki? Z ciekawości? :)
@@Inwestomatnie, no czasami oni udzielali mi konsultacji w niektórych tematach. Ale wszystko po PIT-38 to masakra z nimi.
UA, RU - native / bilingual
EN- c1+
PL -b1
@@geekytraveler5899 KIS pomaga dobrze w tematach regularnych podatków, US też. Masz rację, że w PIT-38 nie pomagają zbytnio (jakby nikt się na tym nie znał, wszak w Polsce "prawie nikt" nie inwestuje).
Chyba znam odpowiedź, ale urodziło mi sie pytanie... Sporo mówisz o problemach emitenta z długiem, i że w sumie, to może sobie w najgorszym scenariuszu dodrukować... A gdybyśmy przyjęli Euro? Sprawa już nie jest wtedy tak kolorowa, prawda? Oczywiście nie jest też czarno-biała, bank centralny musi się troszczyć o całą strefę EUR, więc w tym wypadku i o nas, ale jednak znacząco kraj traci kontrolę nad możliwościami uniknięcia bankructwa. Potrafisz sobie wyobrazić taki scenariusz z większymi detalami?
Gdybyśmy przyjęli euro, to nie możemy dodrukować, ale możemy "prosić o pomoc" Inne kraje w nieskonczoność (bo nie zależy im, aby jakikolwiek kraj strefy euro upadł). Patrz - Grecja nie tak dawno temu.
Dobrze rozumiem że 60/40 vanguarda ma być docelowo bez tego ryzyka jeżeli w moim horyzoncie inwestycyjnym (35 lat) zakładam wprowadzenie euro w Polsce?
Wtedy ryzykiem jest tylko nie spełnienie się tego scenariusza?
Po co obligacje przy horyzoncie 35 lat?
Piotr zadał poniżej dość dobre pytanie, ale powiedzmy, że i tak chcesz 60/40 - tu jest pewne "ryzyko" bo kurs PLN do EUR będzie zamrożony na jakiś czas przed wprowadzeniem EUR (do tego czasu ponosisz dalej normalne ryzyko walutowe na linii PLNEUR wobec kursów zakupu).
Co sądzisz o trzymaniu poduszki finansowej w polskich obligacjach EDO?
Nie sądzę, że posiadanie poduszki finansowej jest konieczne (patrz: mój podcast o poduszce), ale już jeśli mieć, to EDO są bardzo dobrym nośnikiem.
@@Inwestomat a jak auto ci padnie to za co kupisz nowe, albo je wyremontujesz? A jak stracisz pracę? Jak dla mnie poduszka konieczna i daje masę spokoju, niemniej obligacje są dobre na poduszkę, bo masz kasę pod ręką, ale nie leżą w skarpecie. Takie trochę - will syty i owca cała.
Gdybym chcial stworzyc portfel 80% akcje i 20% obligacje to jakie sa najlepsze opcje?
Dla większości osób - obligacje EDO.
Czy dobrze rozumiem, że taki portfel 80/20 w akcjach/obligacjach zagranicznych i 20%w edo, czyli łącznie 60/40 to ma sens?
Jeśli 80% portfela stanowi Vanguard LS 80/20 a 20% portfela polskie EDO, to prowadzisz portfel 64/36. 20% z 80% to 16% portfela.
@@Inwestomat ale blisko 60/40 :) pozdrowienia.
Tak@@greggregowski7950
W sytuacji kiedy politycy coś kombinują z wplątaniem Polski w wojnę, kiedy Vateusz nagania na obligacje, no to sam nei wiem. Chyba czas spierdalać z polskich obligacji.
Posłuchaj najnowszego podcastu na kanale, w którym analizuję polskie zadłużenie.
@@Inwestomat Oglądałem. Natomiast wojna jest na horyzoncie i to zmienia sytuację.
@@blackjohnny0 Zwłaszcza sytuacją mieszkaniową. Jeśli ktoś boi się wojny, to powinien martwić się przede wszystkim o siebie (fizycznie, materialnie).
Mój stały dylemat, to jak inwestować na emeryturze z perspektywą kilku lat inwestycji. Większość mojego portfela to właśnie polskie obligacje. Może ktoś ma pomysł, którym chciałby się podzielić😊
Tak naprawdę, to musisz rozpisać swoją sytuację: po co inwestujesz? Czy planujesz jakiś wydatek? Za ile lat? Czy może inwestujesz "dla potomnych"? A może chcesz czerpać na bieżąco z kapitału? Bez tego, nijak nie mogę Ci pomóc.
@@Inwestomat Dzięki za odpowiedź. Na razie w zasadzie nie muszę korzystać z kapitału. Wystarczają bieżące dochody. Czy byłoby sensowne zainwestować część kapitału w rosnące obecnie ETF-y technologiczne czy z cyberbezpieczeństwa?
@@l.t.4958 Na to pytanie nikt Ci nie odpowie, bo to osobista preferencja. Jeśli chcesz większą spodziewaną stopę zwrotu, ale i większą zmienność/obsunięcia to tak.
Nie inwestuję w polskie obligacje skarbowe ze względu na zagrożenia w naszym rejonie świata. Złoty jest teraz mocny, więc skorzystałem z okazji i uciekłem do dolara, franka, euro i do aktywów.
"I do aktywów" - jakich aktywów? Polskie aktywa to też aktywa :D
@@Inwestomat No tak, choć w mojej głowie może rzeczywiście te polskie traktuję po macoszemu ;) Ale racja, racja.
@@ceeth9565 No i to można zrozumieć, jeśli masz wątpliwości w kwestii dobrobytu i dobrostanu naszego kraju.
@@Inwestomat Mam wątpliwości co do bezpieczeństwa naszego kraju. Jeśli Polska byłaby bezpieczna, to nie martwiłbym się o nasze perspektywy gospodarcze.
@@ceeth9565 No właśnie bezpieczeństwo (granic) jest dużym aspektem perspektywy gospodarczej.
Cóż spodziewałem się materiału kontynuującego dywidendy. W mojej opinii jeśli masz długi horyzont ograniczenie zmienności jest bezsensowne to twój przyjaciel. Ograniczanie ryzyka walutowego jest bezsensowne to twoj przyjaciel. Posiadanie obligacji też jest bezsensowne jeśli nie spekulujesz na nich bo w długim terminie rosną wolniej. EDO też jest bez sensowne jako poduszka się nie sprawdzają za mała płynność. Generalnie poduszka niema sensu przy większym kapitale. Jedyny sens obligacji to wprowadzanie ich na kilka lat przed godziną zero.
To co ma sens?
100% VWCE?
Horyznont 20-30 lat.
Możesz mieć długi horyzont, ale i tak w krótkim nie wytrzymać obsuwy -50%. Prawdę mówiąc myślę, że większość ludzi nie wytrzymałoby (nawet jak "chojrakują" w internecie i myślą, że wytrzymają). Ja przeżyłem dotychczas 2x -30% i już bywało ciężko.
Poduszka - faktycznie nie ma sensu. Mówiłem o tym wielokrotnie. Dla mnie to tylko mentalne księgowanie.
@@Inwestomat Jeśli dojdzie do spadków -50% to wątpliwe aby dla Polaka wyniosły one tyle po pierwsze waluty po drugie rozsądnie zrobiony portfel ma betę niższą niż 1. Prędzej wysypią się pasywni którzy nie wiedzą dlaczego mają taki a nie inny skład portfela a sporo jest takich na Twojej grupie
@@piotrdrazkowski6797
"Prędzej wysypią się pasywni którzy nie wiedzą dlaczego mają taki a nie inny skład portfela a sporo jest takich na Twojej grupie"
Odważna teza. Masz jakieś podstawy do takich teorii ?
Które książki Pan poleca na start w inwestowaniu? 😊
Poza swoją? Czym jest Pani zainteresowana? Oszczędzaniem? Inwestowaniem pasywnym? Inwestowaniem aktywnym? Psychologią inwestowania?
@@Inwestomat dziękuję za odpowiedź. Inwestowaniem pasywnym.
@@sandragasiorek7867 Może źle to zabrzmi, ale polecam moją książkę "Inwestowanie dla każdego" - jest bardzo przydatna dla początkującego inwestora pasywnego.
@@Inwestomat dziękuję bardzo. Nie. Brzmi dobrze 😁
@@sandragasiorek7867 Dzięki, miłej lektury (jeśli się zdecydujesz)!
Ale w IKE i IKZE inwestujesz w PLN. IKE w EDO a w IKZE AWCI to chyba "bezpieczny" i pasywny sposób na emeryturę za 20 lat
Zależy od siły polskiej waluty w ciągu 20 lat. Do tego po co akceptować to, że IKE mniej zarobi (niż akcyjne)? Horyzont 20 lat spokojnie wystarczy, by na IKE mieć akcje (każdy kryzys zdąży się odbić, zwłaszcza przy regularnych wpłatach co roku). O wiele lepsza jest kombinacja akcje na IKE + obligacje na IKZE, bo na IKZE chcesz zarobić jak najmniej (ryczałt 10% przy wypłacie).
@@Inwestomat To powiadasz Mateuszu żeby IKE i IKZE prykować wszystko w EFTy na cały świat?
@@bogusawpejski701 Albo to, albo V80A jeśli ktoś chce mieć nieco obniżoną zmienność, zwłaszcza w kryzysach. Wedle preferencji, bo wielu też "ładuje" na IKE/IKZE samo USA.
Hej
No hej :D