ไม่สามารถเล่นวิดีโอนี้
ขออภัยในความไม่สะดวก
Czytamy naturę #27 | Mars i Fobos - Implantacja fałszywych wspomnień - Upadek kropelki
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 19 ส.ค. 2024
- 1) Mars i Fobos 01:19
Co można powiedzieć na podstawie obserwacji ruchu Fobosa? Ano na przykład to, w jakim tempie stygł Mars.
2) Implantacja fałszywych wspomnień 07:14
Ślady pamięciowe tworzą się na podstawie sygnałów docierających z narządów zmysłów. A co, gdyby "podrobić" taki sygnał na poziomie mózgu?
3) Upadek kropelki 15:34
Gdy kropelka pada na zimną szybę, pojawiają się trzy koncentryczne pierścienie. Każdy z powodu innego procesu fizycznego.
Źródła:
1) Samuel, H., Lognonné, P., Panning, M., & Lainey, V. (2019). The rheology and thermal history of Mars revealed by the orbital evolution of Phobos. Nature, 569(7757), 523. [ doi.org/10.103... ]
2) Vetere, G., Tran, L. M., Moberg, S., Steadman, P. E., Restivo, L., Morrison, F. G., ... & Frankland, P. W. (2019). Memory formation in the absence of experience. Nature neuroscience, 22, 933-940. [ doi.org/10.103... ]
3) Zhao, Y., Zhu, F., Zhang, H., New, T. H., Jin, L., & Yang, C. (2019). Triple condensate halo from a single water droplet impacting upon a cold surface. Applied Physics Letters, 114(18), 183703. [ doi.org/10.106... ]
Pierwszych 20 odcinków "Czytamy naturę" było finansowanych dzięki grantowi Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (program DUN, czyli Działania Upowszechniające Naukę). Odcinki #21-30 są jednak finansowane społecznościowo poprzez platformę "Polak Potrafi": polakpotrafi.p....
Oto lista wszystkich tych wspaniałych osób, które swoją hojności umożliwiły kontynuację tego projektu: a.witkowski, ad.kupczyk, adamdariuszcieslik, adi-h, aguzik88, Andrzej Pruski, andrzej.wodynski, anetanowakk, Anna Rusiecka, antoni.kozielewski, aposeris, arcadios007, Arek Dobosz, Arsenic, Asia Katarzyńska, baczusc60, Bartosz Karasiński, beata.lampricht, benek, biuro.piskorek, blaszczyk.przemek, bogusz.tomasz, bravecoward, brelski.grzegorz, christopher.bareja, damian.kud, dariusz425, dawid.wilewski, dawid200, digital89, dontrek, dontstopfunky, eitau, emalekmichal, Emilio Sergio Dianow, ewabednorz, faithlesstomas, frasek, gataku.k, geirargail4, glisssta, granularity.pl, grx787, Grzegorz Trafny, grzegorz.tomasz.kaluzny, grzesiuk.rafal, grzeswol, hiperfurman, HomoViator, Izabela Skowrońska, jabolowyKsiaze, jak.jaskiewicz, Janusz Pietras, jarek.humanus, jp633, jpatka, juzeczek88, Kamil Nowotarski, Kamil Szymański, kamil.wisniewski9, Karol Kruszczak, karol.kabala.mail, karolinamarciszuk94, karolkluska89, karolwsk2, Kasia Bultrowicz, katarzyna.fodrowska, kiper.aneta, Konrad N, konradkowanski, konsolamini, ????? ???, kruszekqrs, Krystian, Krystian Gumiński, Krystian Kris, krystianjagoda, krystianzett, Krzysztof Kinel, krzysztof.bc.wozniak, krzysztof.mietlinski, Kuba Ciorapiński, kubaiwanowski, kusak.joanna, kylycz, lacho, lekowski, lukas.gasior, lukasz.fajfrowski, lukasz.majchrzycki, luksfer, Łukasz Farysej, Łukasz Kołomański, Łukasz Miszkurka, Łukasz Piotrowski, Łukasz Płaziak, Łukasz Wręczycki, m.gogolewski, M.Klimczak, Maciej Ciemborowicz, Maciej Kasperkiewicz, Maciej Szupieńko, Maciek Bassara, Maciek Nierychlewski, maciek.etka, maciek.waw284, magdalena.sobczak, majewski.marcin, MandarynWspaniały, Marcin Jankowski, Marcin Ślósarz, marek.andrzejczyk, marek.sobanski, Mariusz Błędziński, mariuszpoleszczuk73, martoxen, mat.spiewak, matciolkosz, mcichocki, Meridian019E, mestal, michal.lukasik, Michalina P, Michał Aniołek, Michał Król, Michał Kułach, Michał Lewandowski, Michał Prawda, mikee, Mirosław Tworkowski, molu13, mostua, mptak, mtabaj, Nabla.tv Produkcja, nonamed42, novic.one, Olga Lipińska, olga_s87, oskarpawlowski, panikrystyna, Paolo_T, paprycjusz, patrycja.ignaczak, Patryk, Paulina Czechowicz, PaulinaD, pawdys, Pawel Tur, pawelw2005, Paweł Jaje, Paweł Rusinow, Paweł Wójcik, Pepe, piekarz.jakub, pijewska.ewelina, piogrygo, Piotr Merski, Piotr Świercz, Piotr Wandrasz, Piotr Wojciechowski, piotr.k14, piotr.kozak, piotr.lawski, piotr.sawicki, piotrekchaos, pisz, pl.nemethe, Podlich, polsilver99, przemyslaw.kopec, Przemysław Prytek, puchalskilu, Radek Delimata, radoslaw.kotkiewicz, radus, Rafal Skwara, rafalszolc, remek116, seba.parzych, sebastianochojna, Sebs Ska, seweryn.wierczynski, slawomir.buc, slovic.r, Sławomir Kokłowski, sovl, Szczurek777, szulat, szymon.tomczyk3, szymonczepiel, szymonmanicki, talark, tirey93, tom.surma, tom_t, Tomasz C., tomasz.d, Tomek Jakubiak, Tomek Wereski, trl, uniwersum, vitek.koz, voodoo.mh, wieczyk, Wiktor Sobczyk, wojciech.sikorski, wojtek.k.1994, xxxx, zabekbartek, zajbud, zaleskit6, zaneta462, zofia.agnieszka.biernacka. Dziękuję!
Uwaga, komunikat publiczny! :) W okolicach [2:30] popełniłem błąd - to nieprawda, że Księżyc przybliża się do Ziemi. Księżyc oddala się od Ziemi - w przypadku układu Ziemia-Księżyc energia oddziaływania pływowego jest przekazywana satelicie, który zwiększa swoją energię orbitalną. Pozostaje prawdą, że Fobos przybliża się do Marsa. Przepraszam, kajam się, posypuję głowę popiołem. Dzisiaj za karę robię powtórkę z mechaniki orbitalnej, a nuż to w końcu porządnie zrozumiem? ;)
EDIT: Dodałem też wyjaśnienie w formie krótkiego filmu: th-cam.com/video/g5NHyo2H3fc/w-d-xo.html
Spoko,też to mnie zaskoczyło, ciekawostka, gdzieś podali że oczywiscie czysto teoretycznie księżyc ,,oderwie,, się od ziemi za ok 50 mld lat ( wiem, obecny układ potrwa 5 lub 6 mld).
Jestem za reuploadowaniem takich materiałów z poprawkami. Załóżmy, że za 10 lat, TH-cam będzie archiwizowany bo zamieni się w coś innego, albo zniknie i będą usuwane opisy, komentarze i adnotacje - wtedy jakiś młody naukowiec skorzysta z tego jako rzetelnego źródła wiedzy i klapa. Rzetelność ponad zasięgi. Inna sprawa, że ktoś może słuchać jak podcastu i wtedy nawet poprawka tekstowa w montażu wg mnie nie zdaje egzaminu.
Kompromis: Reupload za tydzień, miesiąc, rok, bo wtedy już machina zasięgu będzie wyhamowana, a i nawet część ludzi z chęcią obejrzy ponownie dany materiał.
@@pozytrum Oj, miejmy nadzieję, że nasz hipotetyczny młody naukowiec skorzysta z lepszego źródła niż, bądź co bądź, filmiku na TH-cam. ;) Idea jest jednak ogólnie szczytna. Prawdopodobnie, gdybym zrobił naprawdę poważny błąd, tzn. źle zrozumiał np. całą ideę artykułu albo jakiś kluczowy mechanizm fizyczny, po prostu film bym usunął albo nagrał jego lepszą wersję. Tego typu wpadki niech już zostaną na wieki, już choćby ku przestrodze.
@@JArzabekUREL W skali jednej orbity - tak, raz się oddala, raz przybliża. My jednak mówimy o ewolucji samych parametrów orbitalnych. Mówiąc precyzyjniej, np. o zwiększaniu się półosi wielkiej.
Uff, bo już się zaniepokoiłem, zwłaszcza, że była mowa o "tej satelicie", a właśnie czytam Pana "Przekrój przez Wszechświat"
Poproszę więcej Juniora w kolejnych odcinkach. Bombowy chłopak 😊 gratuluję👏👏👏 Reszta jak zwykle interesująca 👍👍👍 Niech ten cykl nigdy się nie kończy...
Więcej Stasia! Mówimy tu o mega ciekawych sprawach, a Staś rozprawia o tym tak smakowicie, że aż miło... :)
Wolę nie xD
Jaka niespodzianka młody dał radę :) dobry z Pana rodzic!
Wstęp rewelacyjny! A że księżyc się przybliża....kto się nie pomylił niech pierwszy rzuci kamieniem. Czytajmy naturę!
Staś jest mistrzem! Rozłożył mnie na łopatki, geny Taty naukowca są wyraźnie wyczuwalne :)
Lubie ten klimat podawania wiedzy bez napinki - pełen luzik :)
Aż się boje że kiedyś ta seria się skończy , ja czekam od pewnego czasu bardziej na nowy odcinek niż na Grę o tron :) brawo i oby tak dalej.
Ta seria się nie skończy, bo następne pokolenie Lamżów już dybie na ojcowską posadę. Ja mogę do śmierci ich oglądać ( o ile demencja mi pozwoli), a teraz są na to widoki.
Kurczę, a już miałem pytać gdzie eliksiry młodości sprzedają...
Ale żeś się pan inteligentnej progenitury dorobił ;)
Super! Następca rośnie :)
Pozdrowienia dla nowego znakomitego Pana Prowadzącego :) i spóźnione najlepsze życzenia na dzień dziecka.
O dopiero teraz odcinek z okazji dnia dziecka 😀
młody jest genialny
Serdecznie pozdrawiam młodsze pokolenie.
Wspaniały chłopak ! Cudowne ! We want more !
Sesja zbliża się wielkimi krokami, ale czarna rozpacz została rozwiana przez zastrzyk słodkości awww
W końcu prowadzący który się na czymś zna ;) pozdrawiam
Super wstęp
Jaki słodziak :)
Gość jest niesamowity :D
Łał.....fajny pomysł!
REWELACJA 😍😍😍
Młody jest mądrzejszy niż 98% naszego społeczeństwa 😂
Raczej ma lepsze zdolności aktorskie niż 98% naszych aktorów - mózg na jego etapie rozwojowym nie jest w stanie ogarnąć implikacji tego co mówił, to bardziej papugowanie - nie ubliżając w żaden sposób inteligencji gówniaka, przyjdzie czas że rozkwitnie :)
@Michał olo To jest niezwykle "ciekawe", kiedy ignorant zarzuca ignorancję - no ale skąd ma wiedzieć, przecież jest ignorantem...
Śpieszę wyjaśnić, żebyś stał się odrobinę mądrzejszy - gra na instrumencie nie wymaga myślenia abstrakcyjnego, ale wrodzonego słuchu i odpowiedniego poziomu tresury, bazującej na cechach dostępnych praktycznie od urodzenia - takich, które kiedyś służyły przetrwaniu - jak odruch chwytny.
Mózg dziecka podlega rozwojowi jak reszta ciała, myślenie abstrakcyjne krystalizuje się przeciętnie w okolicach 10 roku życia (są wyjątki, że trochę wcześniej) - dlatego w szkołach przedmioty ścisłe pojawią się od mniej więcej tego wieku, czyli 4 klasy.
Jeżeli chcesz mi udowodnić że jest inaczej, znajdź mi takiego gówniaka, który w pierwszym podejściu rozwiąże test matryc Ravena w skali E. Powodzenia.
@Michał olo Zawsze zmieniam zdanie, jeżeli ktoś udowodni że jestem w błędzie. Ale do tego nie wystarczą takie stwierdzenia, jak rzucasz. Czynisz pewne założenia ad-hoc - bo tak Ci się wydaje, a nie masz świadomości że jesteś w błędzie. To klasyczny przykład "nie wiem to się wypowiem"
Ja opieram się na badaniach naukowych i ich potwierdzonych wynikach z zakresu psychologii rozwojowej człowieka. Wpisz sobie w YT "Maciej Trojan" - dostaniesz w wyniku kilka filmów, co prawda dotyczą one umysłów zwierząt, ale da Ci to pewne tło. Przy okazji Pan Maciej jest świetnym mówcą i opowiada naprawdę fascynujące rzeczy.
Wracając do tematu - nie rozumiesz pojęcia "myślenie abstrakcyjne" - posługujesz się potocznym znaczeniem tego określenia. Podobnie jak powiesz to jest "teoria" to masz na myśli coś niesprawdzonego, tymczasem w nauce teoria oznacza coś dokładnie odwrotnego (najlepsze obecnie istniejące wyjaśnienie danego zagadnienia).
Dam Ci przykład eksperymentu na kilkuletnich dzieciach - w pokoju było dwoje dzieci i lalka. Lalkę schowano do szuflady, następnie wyprowadzono jedno dziecko. Następnie wyciągnięto lalkę z szuflady i shcowano do szafki na ścianie. Następnie spytano dziecko które było w pomieszczeniu, gdzie będzie szukać lalki jego kolega, jak wróci do pokoju. Dzieci poniżej 5 roku życia w 100% wskazują szafkę na ścianie . Nie potrafią przyjąć punktu widzenia innego niż swój własny (nie rozumieją że dziecko będące poza pokojem nadal myśli, że lalka jest w szufladzie), a to objaw braku myślenia abstrakcyjnego.
Zweryfikuj to co napisałem, a następnie wróć tu i ładnie przeproś za swoje wcześniejsze słowa, później możesz podziękować że dzięki mojemu komentarzowi stałeś się odrobinę mądrzejszy - no chyba że przyznanei się do błędu jest ponad Twoje siły, czyli jesteś hipokrytą (robisz to, co zarzucasz innym - w tym przypadku mnie).
Jeży to ta druga sytuacja - nie sil się na odpowiedź, zignoruję ją - nie zależy mi na Twojej mądrości na tyle, żeby poświęcić więcej czasu.
pozdrawiam
Mały bardzo sympatyczny.
Ale czekałem na ten odcinek. :-D
02:50 - „Księżyc się przybliża do ziemi”???
Bynajmniej, zawsze myślałem że się oddala, coś się zmieniło?
zapytajfizyka.fuw.edu.pl/pytania/dlaczego-ksiezyc-oddala-sie-od-ziemi/
No, coś tu nie sztymuje xD
O, cholercia. Powiedziałem to jakoś zupełnie automatycznie, bez przemyślenia, a przecież Księżyc rzeczywiście oddala się od Ziemi. To, czy siły pływowe będą oddalać satelitę, czy go przybliżać, zależy od zależności między tempem rotacji planety a prędkością orbitalną satelity. Pierwsza prawdziwa wpadka w "Czytamy naturę". :/ Przepraszam.
@Lukasz Lamza Nawet w najlepszej rodzinie się zdarza :)
@@LukaszLamza No, w końcu jakaś wpadka, bo już się zacząłem niepokoić xD
@@gregorius790 Hehe. Program "symulowanie człowieczeństwa" zakończony sukcesem.
Staś mógłby prowadzić kanał naukowy dla swoich rówieśników - z powodzeniem!
Konkluzja z nagimi małpami położyła mnie na łopatki :D
Seria super i tematy jak zawsze fascynujące. Jednak kropelki nie filmowano ze spowolnieniem a ze znacznym przyspieszeniem. :)
Super gowniak :)
"Nie dostaniesz ani kropelki." Ania Kropelka
Boski komentarz. Teraz rozszyfruj to: "Jeżeli Ci się oddam, nie zaśniesz tej nocy" Ania Kok.
@@czernm200 Cóż za finezja.
Jaki kochany!
Odnośnie fałszywych wspomnień - osoby chorujące na epilepsję niekiedy opowiadają, że w trakcie napadów mają wrażenie, że przypominają im się zdarzenia i miejsca, których nie mają prawa pamiętać, bo to się nigdy nie wydarzyło, nigdy w danym miejscu nie byli; tzw. jamais vu, jamais vecu, odwrotność deja vu. Albo czują zapachy, smaki, choć akurat nie są w pobliżu źródła mogącego im dawać takie doznania. Wynika to właśnie z tego, że ognisko padaczki znajduje się w miejscu "odpowiedzialnym" za takie atrakcje.
Wiem, topornie tłumaczę, no ale czy to aż się nie prosi samo aby zebrać na Botanicznej 3 paru epileptyków i ich przebadać pod tym kątem? Nikt by nie chciał napisać doktoratu o mapie zapachowej mózgu, a potem zrobić biznesu na "zero waste", "alcohol free", "gluten free" perfumach polegających na wszczepieniu stymulatora, żeby sobie taka Ola mogła codziennie wcisnąć inny guzik zamiast wydawać hajsy na perfumy? ;)
No, dobrze, a poważniej - dałoby się w ten sposób coś podziałać np. u osób z zaawansowaną demencją? Takich, które już nie kumają, że właśnie skończyły 100 lat i ten tłum z tortem to rodzina?
@@ArsenicMakeup • Wiem że to zabrzmi mało naukowo, ale moim zdaniem (w jakiś tam sposób potwierdzonym osobistymi badaniami) aktywacja pewnych rejonów mózgu (elektryczna jak w przypadku padaczki, bądź psychosomatyczna) prowadzi do reminiscencji, czasem tak odległej, że wykracza poza obecne wcielenie. Można to udowodnić, i wiele razy to robiono, jednak dowody są tak nienamacalne, że nikt nie traktuje ich poważnie. Najprostszą metodą jest choćby hipnoza, w czasie której, poddana jej osoba, odzyskuje wzrok (przy wadzie wzroku, wymagającej noszenia okularów), mówi w języku którego nigdy nie znała i robi to, w dialekcie który dawno już zaniknął. Słowem, są to dowody które dla skostniałej nauki, opartej na szkiełku i oku w nie uzbrojonemu, nic nie znaczą. Dlatego tak trudno współczesnej nauce, wytłumaczyć gro zjawisk. No ale to o czym mówię, uznaje się za niedorzeczność...
Podobno Albert Einstein powiedział _"Szaleństwem jest robić wciąż to samo i oczekiwać różnych rezultatów”_
@@qrytyk3702 Zrób o tym materiał, a ja sięgnę do bibliografii po te nienamacalne dowody.
A tymczasem, cytując Kłapouchego: "Bez śladu mózgu są niektórzy z nich".
@@ArsenicMakeup • Nie wszystek... w mózgu jestem. Ale to prawda, że wszyscy siedzimy tu w oślej ławce ;))
Włamywanie się do mózgu - Radek Kotarski intensyfikuje się
Co do mechanizmów upadku kropli na powierzchnię, można jeszcze przywołać taką niedawną publikację:
phys.org/news/2019-03-special-surface-liquids-spiral-rebound.html
Księżyc się oddala! I to w tempie 4 cm na rok!
Tańczą tańczą tańczą tańczą kropelki
A nie parabole? ;)
Bardziej kropeleczki, żeby pasowało liczbą sylab.
Witam . Własnie miałam zadać pytanie czy to nie jest na odwrót i to księżyc oddala się w tempie niespełna 4 cm rocznie. sprawdzając doczytałam o 1,5 km wypiętrzaniu się skorupy ziemskiej i długości doby. Warto popełniać błędy, to sprawdza czujność słuchacza. Pozdrawiam serdecznie.
Osobiście walczę z kroplami w pobliżu punktu rosy. Na moim teleskopie w czasie nocnego fotografowania potrafi się przez to zniweczyć wiele godzin pracy. Wystarczy powierzchnię ogrzać. Ale o ile by nie odkształcić optyki teleskopu? No i tu ciągle jest walka. Bo trudno mierzyć temperaturę powierzchni nie umieszczając na niej czujnika by nie zaburzać obrazu. Szczególnie gdy ma się ograniczony budżet.
A może ktoś zna sposób na zmierzenie temperatury szkła optyki teleskopu na odległość?
W UK używają Dew Heater Strip, niskiej mocy opaski podgrzewające, są też takie z kilku kanałową kontrolą temperatury dla kilku opasek do zestawu teleskop, szukacz, okular.
@@999ADAMANT999 Generalnie tak to się robi. Ale problem polega na tym, że termometry mierzą temperaturę pod opaską. A nie temperaturę szkła. Z tego co się nieco oczytałem, to pomiar powierzchni szklistych a tym bardziej przeźroczystych jest obarczony dużym błędem. Obecnie mam system Astrolink więc mogę to obsłużyć zdalnie. Niestety grzeję na wyczucie a nie z pomiarów temperatury powierzchni szkła na którym osiada rosa. Wystarczy ja podgrzać o 1 stopień i problem znika, ale nie daje się tego zmierzyć. Ponieważ obudowa jest metalowa a obiektyw szklany oddawanie ciepła jest różne. Czujnik mierzy temperaturę metalu. Więc reszta to wyczucie i doświadczenie.
To dlatego astronomowie wola suchą pustynię Atacama niż mokrą łąkę w Polsce.
1:30 Świetne intro ale mamy ziemie Ziemia ma księżyc i to nie mały i nawet teraz nie wiemy nie umiemy podać dokładnie skąd się wziął tym bardziej nie odczytamy z niego nic na temat ziemi. Więc założenie teoretyczne o Fobosie no posłucham choć już wiem że to będzie bardzo bardzo bardzo naciągane i bardzo bardzo mocno symulowane w sensie będziemy rozmawiać o jakieś symulacji tóra pasuje do opisu ale nie ma żadnego potwierdzenia że symulacja jest prawdziwa
puszek, kłębuszek m72 !!!
Fajna byłaby taka technologia tresowania zwierząt
Eksperymenty na zwierzętach to czysta potworność...
Panie Łukaszu, czy mógłbym Pana prosić o opinię?
Traktuje Pana jako człowieka z szeroką wiedzą intersuje mnie Pana zdanie.
th-cam.com/video/WOAHlFUdOE4/w-d-xo.html
Proszę nie traktować tego jako pytania od zwolennika teorii spiskowych ale od człowieka który ma różne zainteresowania i lubi poznać różne opinie na dany temat.
Wykop sprawia, że człowiek cofa się w rozwoju, niestety.
?
Nawet mały nie wymawia dobrze r tragedia
No panie... nieorzygotowany do mądrzenia?
Fajne i ciekawe informacje są na tym kanale, tylko ciekawe dlaczego lista wspaniałych osòb została tak niedbale z widocznym lekceważącym podejściem sporządzona.
Wspaniałe osoby zostały zniesławione i poniżone, ponieważ ich personalia zostały napisane bez żadnego szacunku z małych liter a także nawet czasem pomijając znak spacji. Co za psychol, zboczeniec i popierdoleniec mògł tak zlekceważyć wspaniałych ludzi ?!
Co tu się dzieje ?!
Zgodnie z kodeksem karnym i kodeksem postępowania karnego powyższy czyn jest karany i to nie jest wykroczenie, za które można byłoby jedynie mandat otrzymać, to jest przestępstwo, za ktòre grozi kara ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do kilku lat!