มหิธรปุระ เมื่อ 950 ปีก่อน ตั้งอยู่ที่ใดในอีสาน
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 28 พ.ค. 2022
- มหิธรปุระ เป็นชื่อนาม ราชวงศ์กษัตริย์ขอมในช่วง พศว.17-18 มีกษัตริย์พระองค์สำคัญ เช่น พระเจ้าชัยวรมันที่ 6 พระเจ้าสุริยวรมันที่ 2 พระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ฯลฯ นักวิชาการทราบคร่าวๆ ว่ามหิธรปุระน่าจะมีถิ่นฐาน อยู่บริเวณอีสานใต้ แต่ยังไม่ทราบว่ามีศูนย์กลางอยู่ที่ใดแน่
ขอบคุณ
อ.ฉัตตริน เพียรธรรม
อ.วรณัย พงศาชลากร
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
กรมศิลปากร
มหาวิทยาลัยราชภัฎพระนคร
ภาพประกอบ
อ.ฉัตตริน เพียรธรรม
อ.วรณัย พงศาชลากร
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
วิกิพีเดีย
เพลงประกอบ
• Zodiac Structures
• Spring Thaw
![[TH] VCT Pacific - Playoffs // T1 vs PRX | GEN vs DRX](http://i.ytimg.com/vi/8FpC03jCU_Q/mqdefault.jpg)
ถูกต้องครับ มหิธรปุระ มีอาณาเขตกว้างใหญ่ไพศาล และรุ่งเรืองมาก รักสันติ ไม่ชอบทำสงคราม คือค่านิยมของคนในอาณาจักรนี้
ขอบคุณครับคุณ Nakorn Wat
เหตุที่ไม่ชอบทำสงคราม
เพราะแผ่นดินที่อยู่มีความ
อุดมไปด้วยอาหาร ป่าไม้
เลยไม่ต้องไปแย่งชิงใคร
มีแต่คนอื่นมาแย่งชิง
เมืองพิมาย น่าจะเป็นศูนย์กลางของราชวงศ์มหิธร เพราะดูจากทำเลที่ตั้งของปราสาท มีพท.ขนาดกว้างใหญ่ แถมยังมีมีประตูเมืองทั้ง4ทิศ และมีคูน้ำบารายโบราณอยู่รายล้อมเมือง มีแนวถนนโบราณ มีอโรคยาศาล กระจายไปทั่ว อีกทั้งจุดยุทธศาสตร์สำคัญ เป็นแหล่งราบลุ่มอุดมสมบูรณ์มีแม่น้ำล้อมรอบเมืองเป็น แหล่งปลูกข้าวและเกลือครับ
ใช่ครับ คุณ Mr Guy
1. พระเจ้าชัยวรมันที่ 6 เป็นกษัตริย์ราชวงศ์มหิธรพระองค์แรก และพิมายก็เป็นศูนย์กลางความเจริญในรัชสมัยของท่าน และต่อเนื่องไปถึงรัชสมัยพระเจ้าธรณินทรวรมัน
2. คลิปนี้นำเสนอประเด็นว่า ในช่วงที่ท่าน "หิรัณยวรมัน" หรือพระบิดาของพระเจ้าชัยวรมันที่ 6 เริ่มขยายอำนาจ และปราสาทพิมายยังไม่ได้สร้างนั้น สถานที่แห่งใดมีโอกาสเป็นศูนย์กลางความเจริญของราชวงศ์มหิธรปุระ
3. ในเบื้องต้นพบว่า ปราสาทเมืองต่ำเก่าถึงยุคและเก่ากว่าเพื่อน รวมถึงปราสาทฯ ยังตั้งอยู่ไม่ห่างพนมรุ้ง ซึ่งพบจารึกที่ออกพระนามถึงพระเจ้าหิรัณยวรมัน และดินแดนกษิตีนทรคราม
จริงอย่างที่อาจารย์ว่าค่ะ
ความเป็นกษัตริย์จะมีงานต่อเนื่อง
แต่ประธานาธิบดีงานจะไม่ต่อเนื่องค่ะนี่คือข้อดีของกษัตริย์
ครับ
เราควรอิงที่เก่ากว่า เขมร ถ้าเราไปดูอักษรปัลลวะ /ลโวอาจจะใช่ภาษา ปัลลวะ ควรอิงอินเดียวและคอยไปดู ชนทาสเขมร เพราะเราไปกำหนดว่าเป็นภาษษเขมร แทนที่จะเป็นภาษาฮินดูหรืออื่นๆที่มีที่มา
ขอบคุณครับคุณ view6
โดยส่วนตัว ผมเองยังหา "มหิธรปุระ" ไม่เจอ เพียงแต่ทราบจาก อ.วรณัย ว่า ปรากฏในจารึกปราสาทตาพรหม สมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ครับ
นักวิชาเกินผิดไปแล้ว มันเชื่อฝรั่งมากไป
พิมาย วิมายปุระ น่าจะเป็นอาณาจักรเริ่มแรกของคนพื้นเมืองหรือปล่าวที่รับวัฒนะธรรมฮินดูเข้ามา ซึ่งพื้นที่อิสานลุ่มน้ำมูลมีมาก่อนในยุคเหล็ก ยุคสำริดแล้ว จากหลักฐานการขุดพบเพราะเป็นแหล่งเหล็กแหล่งเกลือ คนพื้นเมืองยกให้พระเจ้าจิตรเสนคือกษัติย์อิสานโบราณลุ่มน้ำมูล
ถ้าฮินดู ก็ปร่สาทภูมิโพนครับ
ต้องตามหาคำภีร์ใบลานของตาเบะ อรรคมุต แกเสียชีวิตเมื่อ ๑๐ กว่าปีก่อน
แกจะจารลงใบลาน ใบลานเล่มนี้ก็หายไปจนถึงปัจจุบัน แต่มีคุณพ่อเสริม แซ่เต็ง ที่จดจำมาจากคำภีร์ใบลานภาษาขอมโบราณ ตาเบะ อรรคมุต เคยอ่านให้ฟัง เจ็นกูหม่าคือใครครับ อาจารย์พอรู้ไหม คนคนนี้พร้อมกองทัพ ตามไล่ล่า 2 พี่น้องจนมาถึงเมืองแห่งนี้ที่อีสานใต้ ไล่ล่ามาจากลาวใต้ พ่อเซ็งบอก2 พี่น้องชื่อโสริยวงศ์ เมืองนี้มีลูกสาว พายเรือจมน้ำตาย 1 คน มีกษัติรย์ขอมไหนไหมครับที่กล่าวถึงแบบนี้
ครับ
สวัสดีดีครับอาจารย์บ้านผมชื่อบ้านตะลุงเก่าอยู่ห่างจากพนมรุ้งประมาณ 25กม. เป็นเมืองเดิมของตะลุงใหม่หรือปัจจุบันเป็นอำเภอประโคนชัยครับ ผมโตมาก็เห็นคูน้ำล้อมรอบหมู่บ้านแล้วครับ เผื่ออาจารย์สนใจข้อมูลเล็กๆนี้ครับ😊😊😊
สอบถามครับ คิดว่า เป็นชุมชนโบราณสมัยทวารวดีหรือสมัยขอมครับ หมายถึงในความรับรู้ของคนท้องถิ่น?
น่าจะสมัยทราวดีจนถึงสมัยขอม ดูจากคูเมืองเดิมเป็นรูปวงกลม และมีการขยายคูเมืองออกไปเป็นรูปสี่เเหลี่ยมด้านทิศไต้ของเมือง ซึ่งจารึกพนมรุ้ง 2 ได้กล่าวถึงอานาเขตของพนมรุ้งทางทิศตะวันออกไปจรดเมืองขลุง ซึ่งนักวิชาการหลายท่านตีความว่าเมืองขลุงก็คือเมืองตลุงนั่นเอง และในพงษาวดารกัมพูชาได้กล่าวไว้ว่า สมัยพระเจ้าปทุมสุริยวงศ์ ผู้ครองเมืองพระนคร เมืองตลุงมีหน้าที่ส่งส่วยไหมไปถวายที่พระนคร
ขอบคุณครับคุณKrisana
ถูกใจมากๆค่า ขอบคุณ อาจารย์เอ ฉัตตริณ , อาจารย์วรณัย และ อาจารย์ฉันทัส ที่นำความรู้มาให้ชมค่ะ จะรอตอนต่อไปค่ะ
ขอบคุณเช่นกันครับคุณ Nichnan
ขอบคุณครับอาจารย์♥️♥️♥️♥️
ยินดีครับคุณเทอดจิตต์
ติดตามเสมอครับ ขอบคุณครับอาจารย์
ขอบคุณครับคุณทะเลแห่งภูเขา
ติดตามตลอดครับ ดูทุกคลิป ชัดเจนเข้าใจง่ายและมีความรู้มากครับ ..อาจารครับอยากให้อาจารทำคริป วัดดงส้มสุก อ.แม่อาย จ.เชียงใหม่ มีการจารึกมากที่สุดในประเทศ และมีโบราณสถานหลายหลัง เหมือนเมืองขนาดใหญ่ แต่นักโบราณคดีที่อธิบาย ไม่ชัดเจน ไม่ค่อยเข้าใจ ขอบคุณครับ fc จากเชียงใหม่ ครับ
ขอบคุณครับคุณสุนันทชัย
และผมจะลองหาโอกาสไปที่วัดดงส้มสุกดู
อ..แข็งแรงคคับ❤🙏❤
ขอบคุณครับคุณนำพล
ฟังได้ความรู้เพลินเลยครับอาจารย์ โชคดีผมเคยแวะชมปราสาทเมืองต่ำหลังชมปราสาทเขาพนมรุ้ง ยอมรับว่าปราสาทเมืองต่ำไม่ธรรมดาจริงๆ อีกปราสาทหนึ่งที่เคยแวะไปชมคือปราสาทหินวัดภู/พู ที่ทางประเทศลาว ดูเหมือนจะเก่าแก่ที่สุดในบรรดาปราสาทหินหรือเปล่าครับ รอมาเก็บความรู้กับอาจารย์ด้วยคนครับผม
ขอบคุณครับคุณแบกเป้ท่องแดนพุทธภูมิ
ปราสาทเมืองสิงห์ศิลาแลง อ ไทรโยค ไปแล้วยัง น่าจะเก่ากว่า ปราสาทวัดพูหินทราย จำปาสัก
ขอบคุณที่ให้ความรู้นะคร้าบ
ยินดีครับคุณ Emmy
แปลกดี ในอังกฤษในยุโรป ก็มีเมืองเก่าๆ ที่ลงท้ายด้วยคำดล้ายๆ ปุระ..เอดินเบรอะ, เซนต์ปีเตอร์ส้เบิร์ก, ฮัมส์เบร์ก ไม่ทราบว่าเป็นรากสันสกฤต เหมือนกันรึเปล่าครับ
ใช่ครับ มาจากรากศัพท์เดียวกัน เราเองก็รับมาจากอินเดียครับ
เนื้อหาน่าสนใจต่อเนื่อง ต้องหาเวลามาฟังทั้งซีรีส์นี้ ขอบคุณครับ
ขอบคุณครับคุณพ่อบ้าน
น่าสนใจมากๆ ค่ะ รอติดตามต่อไปนะคะ
ขอบคุณครับคุณ tritonmanful
ขอบคุณมากครับ
ยินดีครับ
อาจารย์ ขรรค์ชัย สุจิต บอกว่าเมืองราดพ่อขุนภาเมือง อยู่ที่พิมาย
สุดยอดครับผม
ขอบคุณครับคุณเจริญ
ขอบคุณสำหรับข้อมูลความรู้ครับ🙏🏿
ยินดีครับคุณ Weed
รอชมตอนต่อครับ
ขอบคุณครับคุณ ศักดิ์สิทธิ์
ขอบคุณอาจารย์ท่าน..ให้ความรู้ดีมากๆครับ..ดีกว่ามันจะสูญหายไปตามกาลเวลาครีบ🙏🙏🇹🇭🇹🇭
ขอบคุณครับคุณ Sitti
ขอบคุณมากครับอาจารย์ ผมลูกอีสาน
ครับคุณประดับพันธ์
ขอบคุณมากครับอาจารย์ที่ให้ความรู้
ยินดีครับคุณธานิน
น่าสนใจมากครับอาจารย์
ขอบคุณครับคุณวรภัทร
ชอบมากเรื่องราวในอดีต
แลกเปลี่ยนความเห็นมาได้ครับคุณจตุรงค์
น่าสนใจมากครับ
ขอบคุณครับคุณทรงศักดิ์
น่าสนใจมากๆครับ
ขอบคุณครับ
ขอบคุณเช่นเดิมครับท่านอาจารย์ สำหรับการบรรยายความรู้ ที่น่าสนใจมาก รอฟังตอนต่อไปว่า " ปุระ " ที่มีพิกัดชัดเจน
สวัสดีครับ
ถ้าเอาที่มีหลักฐานสิ่งก่อสร้างเยอะๆ ก็ต้องปราสาทเมืองต่ำ-พิมาย
แต่ถ้าสงสัยว่า บุคคลที่เป็นต้นสกุลมหิธร มาจากที่ไหน ก็อาจเป็นคำถามที่ยังคลุมเครือ
1. บ้านเมืองแถบปราสาทเขาพระวิหาร
2. บ้านเมืองแถบปราสาทเมืองต่ำ พนมรุ้ง
บุรีรัมย์มีปราสาทหลายที่ภูเขาไฟ6ที่
ครับ
❤️🙏
ครับ
❤ อยากทราบเรื่องนี้มานานแล้วครับ ติดตามทุกคริปครับอาจารย์
ขอบคุณครับคุณ Pisut
ผมคิดเหมือนอาจารย์ ถูกต้องครับ คลิปนาทีที่ 19
ขอบคุณครับ
ขอบคุณครับอาจารย์..เป็นเรื่องที่น่าสนใจมากครับความรู้ในรรั้งนี้
ยินดีครับคุณก้อง
หนูสงสัย ว่าบรรดาศิลปะทวารวดี ขอม ศิลปะพนม'ดา บรรดาเทวรูป พระโพธิสัตว์ ทำไมสัดส่วนเทวรูป ถึงคล้ายศิลปะอินเดีย มาก แล้วมีสัดส่วนเหมือนเทวรูปกรีก ถ้าอิทธิพลอินเดียเข้ามาสมัยคุปตะ ตอนนั้นอินเดียต้องได้รับอิทธิพลกรีก โรมัน แล้ว เป็นไปได้มั้ยที่เราได้รับส่งต่ออิทธิพล นี้ มาด้วย อีกกรณีนึง เขาบอกคนแถบนี้มักจะไม่สร้างปราสาทมีสองชั้น แต่ทำไม ปราสาทสามัญชัยวรมันที่ 7 มีแห่งนึงที่เป็นสองชั้น
เห็นคล้ายๆ กันครับว่า โดยภาพรวมๆ กรีกส่งให้อินเดียเหนือ-ใต้ จากนั้น อินเดียใต้ ก็ส่งให้พนมดา
ส่วนเรื่องอาคาร 2 ชั้น ผมไม่ทราบเลยครับ
@Snow prince ใช่เลย แสดงว่า สมัยนั้นน่าจะมีการรับวิทยาการ มาจากตะวันตก พอควร เพราะพระนางอินทรเทวี มเหสีของพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ถือว่าเป็นนักปราชญ์ คนนึงในยุคนั้นเลยก็ว่าได้ อาจมีบัณฑิตจากต่างชาติ มาด้วยก็ได้ แต่ว่าไป สมัยทวารวดี ก็มีอาคารสองชั้น ที่เราเพิ่งขุดพบเหมือนกัน เหมือนเป็นห้องใต้ดิน
เขมรมาจากอาฟริกาเมื่อ5พันที่แล้ว
ร่วมสมัยอียิปต์
คือมีความคิด สร้างปราสาทด้วยหิน
และนับถือเทพพระอาทิตย์
แคว้นอิศานปุระ.เป็นแคว้นๆหนึ่งของอาณาจักรขอมโบราณ.เมืองมหิธรปุระต้นราชวงศ์มหิธรปุระคือจังหวัดสุรินทร์.ในปัจจุบัน.
สวัสดีครับ คุณ EvE Tj
คิดว่ามีปราสาทไหนในสุรินทร์ที่สำคัญและน่าจะเกี่ยวข้องกับราชวงค์มหิธรปุระบ้างครับ
ขอเมืองใต้บ้างครับเช่นเมืองลังกาสุกะอยากฟังมุมของ อ.
สวัสดีครับคุณรักข้าว
อยากไปครับ ยังหาโอกาสไปสำรวจไม่ได้เลย
🙏🙏🙏🙏🙏🙏
สาธุ
พระเจ้าชัยที่๖โกลเดนบอยกลับมาวงค์มหิธรปุระน่าศึกษามากเพราะอยู่ในเมืองเราอีกปราสาทหนึ่งที่กำลังขุดตกแต่งแห่งใหม่ที่สูงเนินก็น่าศึกษาเพราะอยูในย่านศรีจะนาศะเมืองเสมาเมืองเก่าปราสาทแขกปราสาทโนนกู่
ครับ
สวัสดีครับอาจารย์เจดีย์ในวัดพระธาตุตัวเมืองสุพรรณสร้างก่อนกรุงศรีใช่ป่าวครับ
ขอความรู้ด้วยครับขอบคุณครับ
สวัสดีครับคุณวรนุช
พบหลักฐานการอยู่อาศัยมาก่อน พ.ศ.1893 แต่ทว่าเมื่อขุดดูชั้นดินที่ถมสร้างปรางค์ ก็พบเครื่องถ้วยหมิง + รูปแบบปรางค์เทียบได้กับปรางค์ในอยุธยา ดังนั้น จึงกำหนดอายุอยู่ในช่วงต้นอยุธยาครับ
ขอบคุณอาจารย์มากครับที่นำความรู้มาแบ่งปัน..ครับ
ยินดีครับคุณตัง มั่งมี
อาจารย์ครับ ตัวเมืองสุรินทร์เคยเป็นที่ตั้งของเมืองทีและมีปราสาทเมืองที ซึ่งเป็นที่มาของนามสกุลของผม เคยได้ยินมานานแล้ว (40+ ปี) ว่าเมืองทีแปลว่าเมืองสูง แต่ไม่เคยมีข้อมูลเพิ่มเติมอีกเลย และตัวปราสาทก็บูรณะในสมัยหลังและเหลือเพียงนิดเดียว ไม่ทราบว่าเกี่ยวข้องกับเมืองต่ำหรือเปล่า ทำนองว่าเป็นเมืองคู่แบบเมืองสูงเมืองต่ำ หรือวัดลุ่มวัดดอนในสมัยนี้ มันอาจจะไม่เกี่ยวข้องอะไรเลยก็ได้ แต่ก็น่าสงสัยครับ
เป็นได้ครับ
พระธาตุนาดูน เจ้าชัยวรมันที่ 7 ท่านทรงได้สร้างไว้
ขอบคุณที่แลกเปลี่ยนความเห็นกันครับ คุณเอม
ส่วนใหญ่ นักวิชาการเห็นว่า
1. พระธาตุนาดูนสร้างในสมัยทวารวดี เพราะขุดพบหลักฐานแบบยุคนั้น
2. พระเจ้าชัยวรมันที่ 7 นับถือพุทธมหายาน จึงนิยมสร้างพระนาคปรกแทนพระวัชรพุทธเจ้า มากกว่าสร้างเจดีย์พระธาตุ
อาจารย์พอจะอธิบาบความเชื่อมโยงระหว่างขอมในบริเวณอีสาน-โตนเลสาป-ลพบุรี ให้หน่อยได้มั้ยครับ จะได้เห็นภาพครอบคลุมครับ ขอบคุณครับ
จะลองหาข้อมูลและลองสรุปดูครับ
แต่เบื้องต้น นักวิชาการ ก็มองการแพร่ขยายอารธรรมตามเครือข่ายนั้น
ผมก็คิดเหมือนกันกับอาจารย์ครับ ซึ่งนอกจากจะมีปราสาทหินน้อยใหญ่ที่กระจายตัวอยู่ในบริเวณไกล้เคียงแล้ว ที่นี่ยังมีอุตสาหกรรมเครื่องปั้นดินเผาถ้วยชามแบบเขมร อุตสาหกรรมถลุงเหล็ก ที่ใหญ่ที่สุดในแถบนี้ และยังมอุตสาหกรรมตัดหินอีกด้วย มันน่าสนใจมากๆครับ อยากให้อาจารย์ไปเจอะลึกอุตสาหกรรมเครื่องปั้นดินเผา และอุตสาหกรรมถลุงเหล็กในพื้นที่อำเภอบ้านกรวดด้วยครับ ซึ่งอยู่ไม่ไกลจากปราสาทเมืองต่ำ อาจจะมีความเกี่ยวข้องกันไม่มากก้น้อยครับ
ขอบคุณครับคุณ กฤษณะ
ผมคิดจะเล่าเรื่องนี้ให้ฟังในตอนหน้า เพราะพบความเป็นบ้านเมืองหรือเป็น "ปุระ" ในพื้นที่นี้ชัดเจนอย่างที่คุณกฤษณะว่า
รอติดตามครับอาจารย์
พอจะผสมกับนิทานท้าวปาจิตแล้วอยู่บุรีรัมย์ได้ไหม
ท้าวปาจิตเป็นตำนานของชาวลาวที่มาตั้งถิ่นฐานยุคหลังจากนี้ครับ
ปราสาท เปือยน้อย จะเข้าข่ายไหมครับ เพราะอยู่ในเส้นทางขยายอำนาจ ไปสู่ หนองหาน กุมภวาปี และ สกลนคร มีจารึก ถ้ำพระ สกลนคร จะกล่าวถึงยุค สริยวรมันครับ อาจารย์
หมายถึงว่า ที่นั่นเป็นปราสาทขอมที่ถูกสร้างในช่วงกษัตริย์ราชวงศ์มหิธรปุระครองราชย์ใช่ไหมครับ? ก็เป็นไปได้ครับ
อาจารย์ครับเห็นข่าว คณะกรรมการติดตามโบราณวัตถุของไทยในต่างประเทศกลับคืนสู่ประเทศไทย รับมอบโบราณวัตถุ ครอบพระเศียรทองคำ หรือเปล่าครับ น่าสนใจดีนะครับ
จะลองไปตามดู ขอบคุณมากครับคุณ LiBig
ครอบพระเศียรทองคำเป็นของจ้าวผู้ปกครองเชียงใหม่จ้ะติดตามข่าวนี้อยู่
แล้วทำไมคนเขมรกัมพูชาจึงทำเป็นไม่รู้จักขอมหรือก๋อม และมหิธรปุระ
ผมยังอยากทราบว่าพระเจ้าชัยวรมันและพระเจ้าสุริยะบรมมันพูดภาษาอะไรและใช้อักษรอย่างไร
สวัสดีครับคุณสุรเชษฐ์
ถ้าเป็นภาษาพูด ผมก็ไม่แน่ใจครับ
คนอีสาน ใต้ แขมรโบราณ นั่นแหละขอม
@@TS-ex2rw บรรพบุรุษของชาวเขมรคือชาวจาม ชาวเขมรคือชาวจาม
ต้นตระกูลของชาวเขมรคือนายแตงหวานเชลยชาวจามที่ถูกกวาดต้อนมาจากแคว้นจามปาในสมัยรัชกาลพระเจ้าชัยวรมันที่7กษัตริย์แคว้นละโว้ยกกองทัพจากแคว้นละโว้(หลอหู,ลาว)ไปขับไล่กองทัพแคว้นจามปาที่มาโจมตีแคว้นสัมภูปุระ(สัมโพไพรกุก)สยาม,เสียนเจนละแห่งเมืองกัมพูชาจนทำให้พระเจ้าชัยวรมันที่7มีชันชนะได้แคว้นจามปามาเป็นเมืองประเทศราช
เมื่อพระเจ้าชัยวรมันที่7ได้แคว้นจามปามาเป็นเมืองประเทศราชจึงกวาดต้อนชาวจามมาเป็นเชลยทาสใช้แรงงานในเมืองกัมพูชาแห่งแคว้นสัมภูปุระ(สยามราช,เสียมเรียบ)เจนละ และนายแตงหวานเชลยชาวจามปาผู้เป็นต้นตระกูลของชาวเขมรผู้นี้ก็ถูกกวาดต้อนมาจากแคว้นจามปาด้วย ชาวสุรินทร์ บุรีรัมย์ ศรีสะเกษที่พูดภาษาเขมรก็มีบรรพบุรุษสืบเชื้อสายมาจากชาวจามที่ถูกพระเจ้าชัยวรมันที่7กวาดต้อนมาใช้แรงงาน
ชาวเขมรมีบรรพบุรุษคือชาวจาม ต้นตระกูลของชาวเขมรเช่นนายแตงหวานเชลยชาวจามผู้นี้ได้เป็นขบถฆ่ากษัตริย์แคว้นสัมภูปุระ(สยามราช,เสียมเรียบ)เจนละแห่งเมืองกัมพูชาคือพระเจ้าชัยวรมันที่9พร้อมกวาดล้างฆ่าชาวขอมสยามในเมืองกัมพูชาตายจนทำให้ชาวขอมสยามอพยพหนีภัยมาอยู่ที่แคว้นละโว้(หลอหู,ลาว)ในภาคกลางของประเทศไทยเพราะเป็นประเทศเดียวกัน
แคว้นสัมภูปุระ(สยาม)เจนละแห่งเมืองกัมพูชารวมแผ่นดินเป็นประเทศเดียวกันกับแคว้นละโว้(หลอหู,ลาว)ในสมัยรัชกาลพระเจ้าสุริยวรมันที่1เรียกประเทศตนเองว่าอาณาจักรสยามลาว(เสียนหลอ)มีภาพสลักหินบนกำแพงในปราสาทหินนครวัดเล่าถึงกองทัพแคว้นสยำกุก(สยามโคก)เดินขบวนเกียรติยศกับกองทัพแคว้นละโว้(หลอหู,ลาว)แสดงความสามัคคีของคนประเทศเดียวกัน
เมื่อแคว้นจามปาโจมตีเมืองกัมพูชาแห่งแคว้นสัมภูปุระ(สยาม)เจนละทำให้พระเจ้าชัยวรมันที่7ซึ่งเป็นกษัตริย์แคว้นละโว้(หลอหู,ลาว)ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรสยามลาว(เสียนหลอ)ต้องส่งกองทัพจากแคว้นละโว้เข้าช่วยแคว้นสัมภูปุระ(สยาม)เจนละแห่งเมืองกัมพูชาเพื่อขับไล่โจมตีกองทัพแคว้นจามปาจนได้ชัยชนะได้แคว้นจามปาเป็นเมืองประเทศราช
เมื่อพระเจ้าชัยวรมันที่7ได้แคว้นจามปาเป็นเมืองประเทศราชจึงได้แบ่งแคว้นจามปาเป็น2ส่วนคือ
1.จามปาเหนือที่เมืองวิชัย ภายหลังจามเหนือไปพึ่งเวียดนามจนถูกเวียดนามกลืนชาติกินแผ่นดิน
2.จามปาใต้ที่เมืองพนมเปญของชาวเขมรจาม เขมรจามที่เมืองพนมเปญตกเป็นเมืองขึ้นของอาณาจักรสยามลาว(เสียนหลอ)
ชาวเขมรมีเผ่าพันธุ์เป็นชาวจาม ต้นตระกูลของชาวเขมรคือนายแตงหวานเชลยชาวจาที่เป็นขบถฆ่าพระเจ้าชัยวรมันที่9จนราชวงศ์วรมันของขอมที่สร้างปราสาทหินนครวัดนครธมสิ้นเผ่าพันธุ์ไปจากเมืองกัมพูชา ชาวเขมรไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับชาวขอมราชวงศ์วรมัน แต่ชาวสยามลาว(ไทย)เป็นผู้สืบเชื้อสายราชวงศ์วรมันที่สร้างปราสาทหินนครวัดนครธม
เมื่อนายแตงหวานเชลยชาวจามเป็นขบถฆ่าพระเจ้าชัยวรมันที่9ซึ่งเป็นกษัตริย์แคว้นสัมภูปุระ(สยาม)ทำให้สมเด็จพระรามาธิบดีที่1(ท้าวอู่ทอง)กษัตริย์แคว้นละโว้(หลอหู,ลาว)ต้องส่งกองทัพมาปราบปรามนายแตงหวานเชลยชาวจามที่ยึดครองแคว้นสัมภูปุระ(สยาม)เจนละที่เมืองกัมพูชาจนทำให้นายแตงหวานพร้อมชาวเขมรอพยพหนีไปอยู่ที่เมืองพนมเปญในพื้นที่ปากแม่น้ำโขง
ชาวเขมรต้องยอมรับความจริงทางประวัติศาสตร์ที่ชาวเขมรมีเขื้อเผ่าพันธุ์เป็นชาวจาม พื้นที่บ้านเมืองของชาวเขมรจริงๆคือแคว้นจามปาซึ่งตอนนี้ถูกเวียดนามยึดครองไปหมดแล้ว ถ้ารักแผ่นดินบรรพบุรุษของชาวเขมรจริงๆชาวเขมรต้องไปเรียกร้องเอาจากชาวเวียดนาม
ฟังอาจารย์เล่า ทำให้ยิ่งสงสัยว่า ในช่วงอยุธยาเรืองอำนาจ อีสาน หรืออิสานใต้ มีบทบาทอย่างไรบ้าง ในช่วงเวลานั้นครับ ทำไมเงียบเชียบมาก ทั้งที่เคยมีบทบาทไม่น้อยกว่ายโศธรปุระ ที่คลี่คลายไปสู่ ละแวก
สวัสดีครับ
เหตุผลส่วนหนึ่ง ผุ้คนน่าจะถูกกวาดต้อนไปยังอยุธยา
เมืองในอีสาน กลายเป็นเมืองหน้าด่าน ชุมทางของป่าและช้าง ชุมชนมีขนาดไม่ใหญ่นัก
มหิธมปุระ (นครธม)มังคงอยูแถว เขาพระวิหาร
ผมคิดจะทำเรื่องปราสาทพระวิหารตอนถัดไปครับ
ดงเมืองแอมอยู่ในยุคใหนครับ
สวัสดีครับคุณปริวัตร
ผมยังไม่ได้ไปดูเลยครับ
อจ.ครับ ช่วงราชวงศ์นี้ ไม่ทราบว่ามีเมืองละโว้รึยังครับ แล้วมีความสัมพันธ์กันมั้ยครับ
สวัสดีครับคุณเสกสรรค์
1.มีแล้วครับ เป็นเมืองใหญ่ด้วย
2.อาจมีครับ แต่ยังไม่พบหลักฐานชัด และละโว้อาจส่งต่อคติพุทธวัชรยานให้พิมาย
@@taspien ขอบคุณครับอจ. ที่ถามเพราะได้ดูสารคดีเรื่องปราสาทนครวัด มีบอกว่ามีรูปทัพชาวละโว้อยู่ด้วย เลยสงสัยว่าจะมีความสัมพันธ์กันมั้ยใน 3 เมืองนี้ในสมัยขอม
หิรัญยักษ์ กสิปุ เจ้าเมืองคนแรกของปราสาท
เมืองต่ำ มหิธรปุระ(มเหศวรย์ บุรี)
พระศรีอารย์
ครับ
น่าจะมาจากเมืองเสมาหรือเปล่าครับแล้วย้ายลงมาแถบลุ่มแม่น้ำมูลพิมายเพราะเ มือง เสมาอาจเชื่อมโยงกับยุคศรีเทพ
ผมคิดว่า เสมา เป็นอีกตระกูลหนึ่งครับ
มี 2 ตระกูล
ปราสาทพนมวันที่ไหนครับ
ถ้าพนมวัน อยู่ที่โคราชครับ
ปราสาทพนมวัน อยู่บ้านโพธิ์ ออกมาจากตัวเมืองโคราชประมาณ20กม.ไปตามทางถนนมิตรภาพทางเดียวที่จะไปพิมาย ถึงตรงสี่แยกบ้านโพธิ์ แล้วเลี้ยวขวาครับ
เมืองรัตนปุระ
ในจารึกพนมรุ้ง ผู้ที่สร้างปราสาทพนมรุ้งเป็นพราหมณ์ ชื่อ นเรนทรา ตรงกับนายกอินเดียคนปัจจุบันก็ชื่อ นเรนทรา
ครับ
มหิธรา อยุทธยา มหาดิลภ ฯ
ครับ
ชาวบ้านใช้ภาษาสื่อสารอะไร
มีอักษรใช้กันยัง
ปะปนกันหรือต่างคนต่างใช้ภาษา...
ไม่แน่ใจครับ
พระกมรเตงอัญศรีชเยนทรวรมัน
ครับ
ดูแล้วได้รับความรู้เยอะมากขอบคุณครัุที่สรรหาสิ่งดีๆมานำเสนอ
ยินดีครับคุณ Nam
อาจารย์ครับ ทางเขมร ปัจจุบัน มีองค์ความรู้ส่วนนี้ พอที่จะนำมาเปรียบเทียบ ได้หรือไม่ ครับ
อยุธยากวาดผู้คน+ช่างมาเป็นส่วนมาก
ชาวเขมรจึงไม่ได้สร้างปราสาทอีก
เขมรที่กวาดตอนมาก้อสร้างไม่เป็นคัพบ้านผมเขมรอพยพมาจากนครวัดคนเฒ่าคนแก่ก้อทำเป็นแค่บ้านไม้ธรรมดากับพวกสานไม้ไผ่แค่นั้นเน้นใช้แรงงานเป็นหลัก😊
หิรัญยักษ์ วรมันตร์
ปุตรพระนางพันธุ์รัตน์ กะ องค์วัชร์(พระอินทร์)
ทรงให้มีหน้าที่อารักษา พระวิหารแห่งองค์พระศิวะ(อิศวรย์)
เรียก นครแห่งนี้ว่า "มเหศวรย์ปุระ"ปราสาทเมืองต่ำ
พระเจ้าไชยวรมันตร์(พระโพธิ์สัตว์ อวโลกิเตศวรย์) ทรงใช้พระขรรธุ์ราชย์ ตัดหัวหิรัญยักษ์ แต่การรบครั้งนี้ ได้ทรงเสียพระราชย์โอรสไป ๑ องต์
หลังจากปราบยักษ์เสร็จ พระเจ้าไชยวรมันตร์ที่๗ ทรงสร้างปราวาทหินพนมฮุ่ง
(ภูเขาไฟลำกระดอ) ถวายเปนที่ประทับแด่พระอิศวรย์ เจ้าแห่งแดนอิสาน ในฐานที่ทรงเปนพระอัยิกา(ปู่)ของพระอินทร์เทพ เทพสามตา พระเจ้าสูงสุด ๑ เดี่ยว.
ราม(King Rama)
ต่อมา พระเจ้าไชยวรมันตร
ครับ
ได้ยินว่า รอบๆเขา ในพนมรุ้ง มีซากปราสาทเล็กๆรายรอบเขา ถ้าเป็นจริงเสียดาย ปล.เคยอ่านตามคนพื้นที่เม้น เลยไม่ยืนยัน
อืมมม ครับ
มีครับ ปัจจุบันพังทลายลงเหลือเพียงซากกองหิน ที่ไม่มีใครสนใจครับ
@@kritsanabuahom4293 น่าเสียดาย มันดูเป็นชุมชนมากกว่าเทวสถาน
อ่านว่า รังโคล เสียง ค.ควาย และ ล.ลิง คำควบกล้ำกันครับ ปราสาทเมืองต่ำยังไม่ใช่ที่ลุ่มๆ ดอนๆ คำว่า รังโคล ก็คือคำว่า คลอล หรือ กลอล(เสียง ก,ข,ค) แทนกันได้หมด ปัจจุบันในภาษาเขมรอีสานใต้แปลว่า คอก คำว่า คอก โคก โคล คลอล มันคล้ายกัน โคกสำหรับคนอยู่ คลอลสำหรับสัตว์อยู่ สมัยปัจจุบันนะครับ
อืมม ครับ
ขอบพระคุณมากๆๆค่ะที่นำความรู้ในอดีตมาให้ทราบกัน
ยินดีครับคุณชื่นกลม
ก่อนหน้านั้น ควรมีชัยวรมันที่ 1-5 คืออะไรครับ
เป็นชื่อนามที่ตั้งตามความนิยม รับอิทธิพลจากอืนเดียใต้ครับ
อาจารย์ ศิลปะคลัง ศิลปะปาปวน มันต่างกันอย่างไร แล้วใช้อิฐในการก่อสร้างหรือ ทำไมการเรียงอิฐนี่แน่นมาก เขาไม่สอ ปูนเลยหรือ การเรียงอิฐแบบนี้ เหมือนศิลปะทวารวดี หรือพุกาม หรือเปล่า
สวัสดีครับ
1. ทับหลังบาปวนมักเพิ่มใบไม้ เน้นพระกฤษณะบ่อยๆ มีเทวดานั่งบนหน้ากาลบ่อยๆ และตัดพวงอุบะออกไป มีอะไรอีก..
2. สมัยบาปวน (นับจากกลางหรือปลายรัชกาลพระเจ้าสุริยวรมันที่ 1) ในเมืองพระนครนิยมใช้หิน แต่ในบ้านเราที่ห่างไกลจากพระนครยังใช้อิฐอยู่ครับ
3. ไม่สอปูนครับ ไม่แน่ใจว่า สอยางไม้ หรือน้ำอะไรเหนียวๆ
@@taspien น้ำตาลหรือเปล่าค่ะ เห็นปราสาท ขอม มักจะมีต้นมะพร้าว หรือต้นตาล หนูคิดว่าไม่น่าจะขึ้นเอง แต่ น่าจะมีการปลูก เพื่อใช้ เพราะขนาดปูนตำของเรา ยังใช้น้ำตาลเลย
@@taspien สมัยปาปวน เป็นไปได้มั้ย ว่า กลุ่มคนที่นับถือกฤษณะนิกายเป็นใหญ่ หน้ากาล กับพนัสหบดี ที่พนัสนิคม วิวัฒนาการมาก่อนกัน แล้วบรรดาศิลปะที่ชาวฝรั่งเศสแบ่ง ตรงกับศิลปะทวารวดีของเราหรือไม่ แล้วศิลปะในชวา ชาวจาม มีความสัมพันธ์อะไรกันหรือเปล่า ดูเหมือนชนสองกลุ่ม มีอะไรคล้ายไปกัน แล้วราชวงศ์ ก่อนมหิธรปุระมีอำนาจ เป็นราชวงศ์ อะไร เป็นราชวงศ์ของจามหรือไม่
@@taspien @@taspien อย่างปราสาทเมืองพร้าว หนูก็คิดว่ามะพร้าวนั่นมีอยู่ ตั้งแต่แรกสร้างปราสาท ถ้าจะให้ดี ดูวงปี ของต้นไม้ แต่มะพร้าวเป็นพืชใบเลี้ยงเดียว จะไม่มีวงปี แต่สามารถนับจากรอยแผลที่เกิดจากการหลุดร่วงของก้านใบ ปีนึงจะหลุด 12-14 ทางใบ ถ้าต้นมะพร้าว หรือต้นตาลที่ตัวปราสาท มีทางใบ เท่าไหร่ก็อายุเท่านั้น แต่มะพร้าว มีอายุขัย อย่างมากก็ร้อยปีแต่มันเจริญเร็ว ขึ้นง่าย แต่ต้นตาล อายุยืนได้ถึง 400 ปี เลยทีเดียว
อืมมม ครับ
ปราสาทพนมรุ้ง,พิมายนั้นสมัยเดียวกันซึ่งไม่เคยรู้มาก่อนจนอาจารย์นำมาชี้แจงให้ฟังถึงรู้ว่าสร้างคนละสมัยกันดิฉันจะคอยฟังในตอนต่อไปค่ะขอบคุณอาจารย์มากนะคะ
ขอบคุณครับ คุณจิราวรรณ
ถ้าดูที่ปราสาทประธาน เราพบลำดับก่อนหลัง ดังนี้
1. ปราสาทเมืองต่ำ ก่อนรัชกาลพระเจ้าชัยวรมันที่ 6 ประมาณ พ.ศ.1600 + -
2. ปราสาทพนมวัน และปราสาทพิมาย รัชกาลพระเจ้าชัยวรมันที่ 6 พ.ศ.1624-1650
3. ปราสาทศีขรภูมิ และปราสาทพนมรุ้ง รัชกาลพระเจ้าสุริยวรมันที่ 2 ช่วงหลัง พ.ศ.1650
เห็นมีรายงานกรมศิลปากรว่า น่าจะอยู่แถวหนองหาน
ครับ?
หรืออยู่แถวสกลนคร แราสาทบนภูเพ็ก ภูพาน
อืมม
สรนสุริยวรมันกับชัยวรมันเป็นสายเดียวกันเปล่าครับ และชัยวรมันมาจากเมืองไหนครับ
สวัสดีครับคุณ Tarwin
1. กษัตริย์ราชวงศ์มหิธร ที่สืบต่อมาจากท่านหิรัณยวรมัน-หรัณยลักษมี แบ่งเป็น 3 กิ่ง
กิ่งที่ 1 พระเจ้าชัยวรมันที่ 6 และธรณินทรวรมันที่ 1
กิ่งที่ 2 พระเจ้าสุริยวรมันที่ 2
กิ่งที่ 3 พระเจ้าธรณินทรวรมันที่ 2 และชัยวรมันที่ 7
2. พระเจ้าชัยวรมันที่ 6 คงเกิดที่กษิตีนทรคราม (บุรีรัมย์?) และขยายอำนาจไปยังพิมาย-พนมวัน รวมถึงต่อมาครองราชย์ที่พระนครกัมพูชา (พ.ศ.1624-1650) ส่วนพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 คงเกิดที่เมืองพระนครฯ
"ขอม"ภาษาอีสานแปลว่า..คุม.ครอบครอง.
ใช้แทนคำว่าเจ้าเมือง.ครับ.
ครับ
การสร้างครั้งหลังๆมักจะใหญ่กว่าครั้งแรกๆนะครับ
ครับ
ราชาธิราชที่สองเก่งเหมือนกันนะครับ
ครับ?
อาจารย์ใช้ภาษาพูด เหมือนอ่าน
บางคลิป ก็มีแอบอ่านอยู่ครับ
ไม่มาดูที่นาดูนบ้างครับ
อยากหาโอกาสไปอยู่ครับ
เป็นความรู้ที่สนุกชวนติดตามมากๆค่ะ
ขอบคุณครับ
มหินทะรา ยุธยา มหาดิลก เกี่ยวข้องอะไรกับชื่อเต็มของ กรุงเทพ ป่ะ
อืมมม ไม่แน่ใจครับ
เดโชไชยยะพรหมเดวา
อมรวิมานอวตารสถิตย์
หิรัณยวรมัน ชื่อนี้ แปลว่า เงิน ในภาษาบาลีสันสกฤต กษัตริย์พระองค์นี้จะมีความเกี่ยวข้องกับ เมืองคนไท ที่อยู่เหนือขึ้นไปรึเปล่า เพราะเมืองคนไท หลายแห่ง ชื่อว่า เมืองเงิน ตั้งตามภาษาถิ่น เมืองที่แปลว่า เงิน มีหลายคำ เช่น เมืองเงิน เมืองแสน เซียน (พัน) สิบสองพันนา
ไม่แน่ใจครับ
เงิน มิได้หมายถึงเงินที่เป็นวัตถุ แต่หมายถึงแสงของมัน เงินตามศัพท์แปลว่าขาว หมายถึงสว่าง เงินกับยาง(เงินยาง)มีความหมายเท่ากัน กษัตริย์โบราณมักตั้งชื่อให้เกี่ยวกับแสงสว่าง หรรษวรมัน หมายถึงหงส์ หงส์(ฮง)หมายถึงแสงสว่าง สุริยวรมัน สุริยะก็แสงสว่าง คตินี้สืบทอดมาถึงบ้านเราด้วย อาทิตยวงส์ จันทวงศื ปัทมวงส์ เกี่ยวกับแสงทั้งนั้น นามกษัตริย์สุไขทัย ดูดีๆ เกี่ยวกับแสงเหมือนกัน
อิสานปุระ
ครับ
สมบัติสยามเป็นของเขมร ของอินเดียหมด🤣🤣🤣
อยากรู้เรื่องดงละครที่นครนายกคับมีข้อมูลน้อยมากเลยคับ
ใช่ครับคุณ Sanya
ผมจะลองประกอบภาพดูครับ
ปูเสื่อรอคลิปหน้า
ขอบคุณครับคุณ shAne
เรื่องราวตอนหน้า ขณะนี้ ยังอยู่ในขั้นเรียบเรียงประเด็นอยู่เลย 555
รอเลยครับ ปราสาทเขาพระวิหาร ขอบคุณมากครับอาจารย์
มหินธรปุระมีความเกี่ยวข้องกับเมืองศรีเทพ ต้นตระกูลผมมีเรื่องเล่าเกี่ยวข้องกับเมืองนี้ มีความเกี่ยวข้องทางสายเลือดกับศากยวงศ์ก่อนที่จะเชื่อมชัดเจนกับต้นตระกูลชัยวรมันที่7 และมาเชื่อมโยงกับราชวงศ์สุโขทัย ลองไปค้นคว้าความเชื่อมโยงเอา มันเป็นเรื่องเล่าของราชวงศ์พระร่วงจะเล่าสืบทอดกันมา จะเล่ากันและรับรู้แค่องค์รัชทายาทของราชวงศ์เท่านั้น คนอื่นจะไม่มีทางรู้หรอก ราชวงศ์ปัจจุบันไม่ว่าจะของเขมรหรือไทยตอนนี้ก็จะไม่มีทางรู้ นอกจากสายพราหมณ์หลวงทำพิธีตั้งแต่สมัยกรุงศรีเท่านั้นที่จะรู้ ซึ่งเขาจะเก็บรูปภาพเหมือนกษัตริย์องค์ต่างๆไว้ รวมทั้งพิธีกรรมต่างๆและเรื่องเล่าความเป็นมาของราชวงศ์ไว้ทั้งหมด เชื่อมโยงไปจนถึงพระพุทธเจ้าได้เลย หรืออาจเชื่อมโยงทางสายเลือดได้มากกว่านั้นถึงระดับพระรุทรองค์พระอิศวรเจ้าได้เลย ถึงเรื่องราวช่วงนี้จะเกินมนุษย์ไปบ้าง แต่มีเนื้อหาความจริงและชื่อบุคคลจริงๆอยู่ในเรื่องราวแน่นอน ลองสืบค้นดู เผื่อวันหนึ่งผมไม่อยู่เรื่องราวต่างๆเหล่านี้อาจสูญหายไปกับผมก็ได้
ขอบคุณมากครับ
@@taspien ต้องมีภาพโบราณตกทอดมาแน่นอนไม่วัดใดก็วัดหนึ่ง ที่เคยเกี่ยวข้องกับการทำพิธีหลวงราชวงศ์ก่อน เพียงแต่ทางวัดเขาคงจะไม่รู้ว่ารูปอะไรหรือใครเท่านั้น ส่วน พระอภัย มีเรื่องเล่าว่าเป็นชื่อพ่อมาจากศากยวงศ์ สายหมอหลวงพระพุทธเจ้า มายังดินแดนสุวรรณภูมิตามพุทธทำนาย เพื่อรอการกลับมาของพระพุทธเจ้า พระศรีอริยเมตตรัย แน่นอนราชวงศ์พิธีกรรมจะเป็นพราหมณ์ผสมผสานกับพุทธบ้าง เป็นความเชื่อเดียวกันซึ่งไม่ได้แยกเป็นศาสนาแบบปัจจุบัน เหมือนทฤษฎีทางตะวันตกกำหนดปัจจุบัน ความเชื่อเป็นลักษณะโลกคู่ขนานทับซ้อนกันในขณะเดียว เช่น เทพเจ้าลงมาจุติ ตามความเชื่อเกิดแก่เจ็บตายและกลับชาติมาเกิด ชื่อจึงจะให้ศักดิ์สูงสุดตามชะตา เช่น พระราม เวลาจะปั้นรูปก็จะปั้นให้สมศักดิ์สูงสุด ตามอวตารในโลกคู่ขนาน เพราะเชื๋อว่ารูปลักษณ์ต่อหน้านี้ ไม่เที่ยงแท้ ไม่ใช่รูปลักษณ์ที่แท้จริง จะปั้นหรือจะวาด จึงต้องรูปแท้จริงเนื้อในเท่านั้น ถึงจะสมเกียรติยศ ภาพวาดจึงมักมีภาพซ้อน คนอยู่หน้าอวตารซ้อนทับ มีรัศมีรอบศรีษะ ตามแต่พราหมณ์ทำพิธีจะเห็น
ผมว่าไม่ใช่บ้านโคกเมือง ตำบลจรเข้มาก หรอกครับ นั่นสายพระญาติของพระเจ้าสุริยะวรมันที่2
บ้านโคกเมืองนี้คือ กษิตินทราคาราม
บ้านโคกเมือง ตำบลสวาย อำเภอเมืองสุรินทร์ น่าจะเป็นมหิธรปุระ ต่อมาได้ย้ายไปสร้างวิมายะ เอามหิธรปุระเป็นหน้าด่านขุดบาราย 2 ชั้นรอบเมือง มีการตั้งป้อมกำแพงนอก ความห่างเป็นตำบล ก็กลัวพวกจามมันยกพลขึ้นเขา ฝมาอยู่นะ
พนมสวาย จริงจริงแล้วน่าจะมาจาก “สวยัมภวลึงก์” ชาวบ้านก็เรียกประสาทนี้ว่าสนชัย แต่ผมคิดว่าน่าจะมาจากคำว่า “โขลญชัย”
มีการระเบิดเอาสมบัติออกไปเป็นจำนวนมากเคยขุดพบพระคเณศหินทราย 1 องค์ นอกจากนี้ชาวบ้านที่ทำการเกษตรกรรมได้พบโบราณวัตถุแบบศิลปะขอมจำนวนมาก เช่น ชามสำริด กระพรวนสำริด ครุฑสำริด ไหเคลือบสีน้ำตาล ฯลฯ ตลอดจนศิลปวัตถุที่ใช้ประดับตัวอาคารอยู่เนืองๆ น่าจะเกี่ยวข้องกับศิลปะสำริดประโคนชัย
สมัยพระสุริยวรมันที่ 1
จารึกเขาพระวิหาร1 มีคำสั่งให้ "กัมเสตงศรีมหิธรวรมัน(ต้นตระกูลมหิธรปุระ)" ผู้ปกครองเมืองวิเภทะ(ตีนเขาพระวิหาร) ย้ายไปสร้างเมืองใหม่ทั้งเครือญาติ ที่ดินแดนแห่งรังโคลและมอบวิเภทะให้อยู่ในความดูแลของ "กัมเสตงศรีสุกรรมาสเตงิ"
จารึกเขาพระวิหาร4 พระเจ้าสุริยะวรมันที่ 1 ได้มอบดินแดนให้ชาวไทยดำหรือผิวสีดำ ที่จงรักภักดีคือ "กัมเสตงศรีสุกรรมาสเตง" และให้ย้ายญาติชนไทดำที่มีนิสัยดุร้าย(กบฎ) มาทุกรัชกาลไปอยู่ที่ลุ่มๆ ดอนๆ
พนมสวายเป็นเนินเตี้ยๆ 3 ลูก มีการแบ่งเป็น พนมกรอล พนมเปราะห์ พนมเซรย์ เป็นชุมชนโบราณ พบเพียงฐานศิลาแลงบนไหล่เขาพนมเป๊ราะ (เขาชาย) มีซากหินจากปราสาทที่กลิ้งลงมาจากที่สูงจำนวนมากหลังจากถูกระเบิดนำเอาสมบัติออกไป แล้วสร้างพระพุทธขนาดใหญ่ทับเอาไว้ หินที่พบเป็นหินบะซอล หินพิมมัช อิฐโบราณเผาผสมเปลือกข้าวสารสมัยก่อนยุคพระนคร มีลักษณะที่โดนระเบิดกระจัดกระจาย มีการทำเหมืองหินบริเวณตีนภูเขาและนำออกไปเป็นจำนวนมากด้วยเช่นกัน นอกจากนั้นยังพบมีรอยบันไดโบราณทางขึ้นไปบนปรสาทแต่เมื่อถึงปราสาทกลับถูกสร้างทับพระพุทธรูปขนาดใหญ่องค์เดิม มีบารายกักเก็บน้ำด้านบนและรอบภูเขา
มหิธรปุระเกือบกลายเป็นเมืองร้างมาก่อนรวมทั้งบ้านโคกเมืองด้วย ช่วยที่เทครัวคงตามกษัตริย์ไปปกครองนครธม และมีพิมายด้วย คนสุรินทร์เขาจะเรียกพิมายว่า “นโกเรียช “หรือ “โกเรียช” แสดงว่าเขามีการติกต่อย้ายกันไปมาตลอด ผมเห็นปี่พาก์ยบ้านเนินอู่โลก ยังตกใจเลยมันคือหนึ่งในเครื่องดนตรีมโ หรีเมืองสุรินทร์ ส่วนประชาชนบางส่วนมิได้อพยพไปด้วย ต่างก็หลบไปอาศัยอยู่ตามป่า และมีการฝังสมบัติของมีค่าไว้ตามป่าและรอบๆ หมู่บ้าน เมื่อไม่มีคนอาศัยอยู่ทำให้บ้านโคกเมืองในขณะนั้นรกทึบ เต็มไปด้วยต้นไม้ใหญ่
ต่อมาเมื่อประมาณ ๒๐๐ กว่าปี ที่ผ่านมา เริ่มมีคนเข้ามาอาศัยอยู่ในบริเวณหมู่บ้านโคกเมือง และเรียกชื่อบริเวณนี้ว่า โคกเมือง ตามลักษณะภูมิประเทศที่ พบเห็นในขณะนั้น และเมื่อมีผู้คนเข้ามาอาศัยอยู่มากขึ้น รวมเป็นหมู่บ้าน จึงเรียกหมู่บ้านนี้ว่า บ้านโคกเมือง
ต่อมามีการตัดถนนผ่านหมู่บ้าน ได้พบเครื่องมือเครื่องใช้ที่เป็นโลหะต่างๆ ในบริเวณกลางหมู่บ้าน และเศษซากอิฐต่างๆอยู่ใต้พื้นดิน และบริเวณรอบๆหมู่บ้านที่เป็นโคก ก็มีการขุดพบวัตถุโบราณต่างๆมากมาย เช่น บริเวณ โคกตาเสาะ โคกปันรัว โคกวัด โคกมะติ โคกปะเปลีย เป็นต้น แต่น่าเสียดายที่สมบัติโบราณเหล่านี้ ถูกนักล่าสมบัติใช้เครื่องมือที่ทันสมัยมาค้นหาและขนไปเป็นจำนวนมาก ตลอดระยะเวลายี่สิบกว่าปีที่ผ่านมา
เมื่อประชากรเพิ่มขึ้น ก็มีการทำลายทรัพยากรธรรมชาติมากขึ้น ทำให้บริเวณหมู่บ้านและรอบๆหมู่บ้านที่เคยรกทึบคล้ายป่าดงดิบ กลายเป็นป่าเสื่อมโทรมในปัจจุบัน
ปัจจุบันกำแพงเมือง - คูเมืองบ้านโคกเมืองได้ถูกขึ้นทะเบียนกับกรมศิลปากรเป็นหนึ่งในชุมชนโบราณของจังหวัดสุรินทร์
( นายสมศักดิ์ แซ่เต็ง อดีตผู้ใหญ่บ้านโคกเมือง )
ได้ข้อมูลเยอะเลย ขอบคุณครับคุณ J C
@@taspien ลองวัดกิโลเมตรดู บ้านโคกเมือง ต.จรเข้มาก ห่างจาก พิมาย 138 ก.ม. หน้าด่านเส้นทางราชมรรคา
บ้านโคกเมือง ต.สวาย ห่างจากพิมาย 138 ก.ม. หน้าด้านทางช่องจอม
เท่ากันเว่อร์ คนโบราณเขาวัดกันยังไง
เมืองสุรินทร์ชื่อผไทสมันต์เดิมหรือคูปะทาย ภาษาเขมรคือ บารายชมาร
อีกด่านป้องกันของพระเจ้าชัยที่7 ที่สร้างที่หลัง upgrade ราชมรรคา คือปราสาทบ็อนเตียชมาร์ ถ้าออกเสียงให้ถูกคือ บ็อนเตี๊ยบชมาร , บ็อน= ฝั่ง, ข้าง, |เตี๊ยบ=เตี้ย | ชมาร=ล้อมรอบ
คือค่ายป้องกันจากฝั่งข้างล่าง ปราสาทนี้ก็มีรูปนักรบสยาม เหมือนที่นครวัดเลย เพราะฉะนั้นไม่ใช่กองทัพชวาแน่นอน สวมชุด ทหารมีมงกุฎ ใช้ฉมวกทิ่มต่อสู้ อาวุธของพระศิวะ ชุดที่ทหารใส่คือโสร่งลายโฮลเปร๊าะห์ ลายน้ำไหล
หลักๆต้องขีดตรงลงมา จะมีลายดอกทับทิม ลายดอกพิกุล แทรกได้หมด แต่ต้องมีขีดๆ ลายตึโฮล บายมงคลในพิธีกรรมต่างๆ
@@taspien อีกอย่าง ราชมรรคา Makaraแปลว่างู พญานาค ลองวาดดูจะได้กลุ่มดาวงูบนท้องฟ้า ปราสาทพิมายเป็นหาง หันไปทางพระนคร
หอนาฬิกาเมืองสุรินทร์ทรงเหมือนเมรุเผาศพมาก ยิ่งทาสีทองไปอีก ไม่รู้ใครพาสร้าง คนที่พาสร้างอาจจะรู้ข้อมูลพวกนี้เยอะครับ หอนาฬิกาเปรียบดั่งเขาพระสุเมรุแล้วมียอดแหลมเหมือน เสา Obelisk รับสัญญาณอะไรบางอย่าง ของมีค่า อุปกรณ์สื่อสารของพราห์มที่ซ่อนไว้ที่เขาปลายบัดก็โดนขุดเอาไปหมด
@@JA-dk3zi อีกอย่างสุดท้าย มีคนตั้งศาลเจ้าแม่กวนอิมบน พนมเปราะห์ แสดงว่าคนขุดเอาสมบัติ คนระเบิด ทำลายของบริเวณนี้รู้ดีว่าสายมหิธรปุระนับถือพุทธ มหายาน เลยมีการแก้เคล็ดเอาเจ้าแม่กวนอิม อวโลกิเตศวรมาตั้ง ส่วนอีกสายทางเมืองกษิตินทราคาราม ฝั่งบุรีรัมย์ เขาจะนิยมพราห์มไศวะนิกาย
สมัยพระเจ้าสุริวยวรมันที่1
ตรงจารึกเขาพระวิหาร4
มีฉากการเล่า เฉลิมฉลองปราสาทเมืองกุรุเกษตร ยังไม่แน่ใจว่าคือทุ่งไหนในฉากมหาภาระแห่งอีสาน
พระเจ้าศรีสูรยวรมเทวะทรงพระราชทานพระราชทรัพย์ซื้อที่ดินในเมืองวิเภทะและพร้อมแต่งตั้งศรีสุกรมา ให้ดูแลแทน มีนามใหม่ว่า "กัมเสตงศรีสุกรรมาสเตงิ" ได้เปลี่ยนชื่อเมืองจาก “วิเภทะ” เป็น “กุรุเกษตร”
นอกจากนั้นยังปรากฏนามเจ้าผู้ครองเมืองโบราณ 5 ท่าน ได้แก่
1. กมรเตงชคตศรีขัณฑเรศวร เมืองสดกโคกขัณฑ์(ขุขันธ์ ศรีสะเกษ)
2. พระกมรแตงอัญศรีราชปติวรมัม เจ้าเมืองอวัทธยาปุระ(โคกปีบ ปราจีนบุรี)
3. พระบาทกมรแตงกันตลอัญศรีสูรยวรมัมเทพ แห่งเมืองพระนคร
4. กมรแตงชคตศรีสิขเรศวร เมืองบัณดูลทนง(แก่นประดู่ เชิงเขาพระวิหาร)
5. กมรเตงชคตศรีพฤตเธศวร เมืองอำปิล(ปราสาทสระกำแพงใหญ่ อ.อุทุมพร ศรีสะเกษ) โดยมีการเฉลิมฉลองปรางค์ปราสาทซึ่งเป็นพุทธสถานที่ตั้งอยู่ใจกลางเมือง มีกัมเสตงศรีสุกรรมาสเตงิ เป็นผู้ครองเมืองกุรุเกษตรและควบคุมการก่อสร้าง ซึ่งได้ร่วมกันสร้างจนสำเร็จลุุล่วงด้วยดี แสดงให้เห็นรัศมีมหิทธานุภาพของพระองค์ ขบวนแห่งศรัทธาวิไลวิลาศด้วยพัสตราภรณ์เนืองแน่นด้วยปุโรหิต อำมาตย์ มนตรีข้าราชบริพาร ได้พาธงทิวธวัชสล้างเฟื่องฟ้าปลิวปลาย
ทุ่งกุรุเกษตรคือที่ไหน 1.ทุ่งราศีไศล ศรีสะเกษ2.ทุ่งกุลาร้องไห้ ร้อยเอ็ด 3.ทุ่งสัมฤทธิ พิมาย
พระเจ้าสุริยะวรมันที่1 คงไม่สบพระทัยกับกัมเสตงศรีมหิธรวรมัน เพราะไม่เห็นมีชื่อไปฉลองกับเขา สงสัยต้องมีอะไรบาดหมางกันมาเรื่องฝั่งแม่ เศรษฐปุระ
ช่วงที่พระเจ้ายโศวรมันที่ 2 ขึ้นครองราชย์ เจ้าชายชัยวรมันก็เป็นนักรบเคียงคู่พระองค์อยู่ แต่พระเจ้ายโสวามันที่2 ถูกลอบสังหาร เจ้าชายชัยวรมันก็เลยกลับมาสร้างป้อมบารายที่มหิธรปุระช่วงเวลานีั ถูกไล่ออมา อยู่ไม่ได้อยู่แล้ว พระองค์ก็ไม่ได้อยู่ทางบุรีรัมย์เพราะบ้านฝั่งนี้นับถือพุทธมหายาน หลักๆตาม กัมเสตงศรีมหิธรวรมัน
www.finearts.go.th/storage/contents/2022/05/detail_file/JUH5NohFRApRYieunJQyJbUr8D7bz3nhC2D8QojC.pdf
ប្រាសាទនេះជាអាណាចក្រខ្មែរ មិនមែនថៃទេ บราสาทนีเปน็อาฌาจักรเขมรไมมีไทย
ครับ?
กษิตินทรคาม ก็แปลว่าเมืองแม่ไง พ่อเป็นแขกแม่เป็นไทย พ่อมาอยู่เมิองแม่ พิมายคือเมืองแม่แน่นอน
อืมมม ขอบคุณครับ
ข้าพเจ้าเป็นลูกคนที่7มีชื่อขึ้นต้นว่าชัย ชื่อเล่นก็ชื่อชัย ฝั่งบิดามีหน้าตาคล้ายๆแขก เทียบดูแล้วคล้ายๆชาวสิงหลในศรีลังกา นามสกุลขึ้นด้วยคำว่าเทพ และต่อมาเปลี่ยนไปใช้นามสกุลอื่นแทนเด้วยเหตุผลบางประการ ส่วนแม่เป็นคนพื้นเมืองพิมายดั้งเดิม มีหมู่บ้านห่างจากพิมายมาทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ประมาณไม่เกิน 70 กิโลเมตร นับถิอผีฟ้า ผู้หญิงเป็นใหญ่
คิดขำๆบางที ข้าพเจ้าอาจเป็นชัยวรมันที่7กลับชาติมาเกิด ในสกุลพ่อเดิมและแม่เดิม หากพิจารณาประวัติของชัยวรมันที่7มีความคล้ายคลึงกับชีวิตของข้าพเจ้าหลายประการ ข้าพเจ้าเชื่อว่าเกิดจากกรรมที่ทำไว้ในอดีต ไม่ว่าจะเป็นเปลี่ยนพรามณ์เป็นพุทธ ขับไล่ฤาษีโยคีหรือแม้อาจร้ายแรงถึงขั้นฆ่าทิ้ง
ตอนนี้ข้าพเจ้ากำลังหันกลับมานับถือเทพ และถ้าหากเกี่ยวข้องจริง คำสาปจะต้องได้รับการอภัยทั้งเทพบรรพบุรุษและคุรุอาจารย์และหวังว่าราชอาณาจักรจะได้กลับคืนมา ทั้งลาวและเขมรปัจจุบัน การเคลมมวยไทยของเขมรทำให้ข้าพเจ้าตื่นรู้สนใจและศึกษาและพบความจริงว่าขอมคือบรรพบุรุษของข้าพเจ้าและคือบรรพบุรุษของคนไทยในปัจจุบัน
พึ่งไปมาครับ ผมก็ว่าใข่นะ เก่าจริงครับปราสาทเมืองต่ำ
ขอบคุณครับคุณ Autthawit
อยากไห้นักเล่าเรื่องศึกษาประวัติศาสตร์ชาติไทยไห้มากจะได้รู้สรรพนามคำว่าขอมนั้นไม่ไช่ชนชาติหรือเชื้อชาติแต่มันเป็นตำแหน่งเจ้าผู้ครองนครหรือขอมเมือง กรอมเมืองตามที่เรียกนั่นเอง
ครับ
โคราช หรือ ไทยเรียก นครราช
ครับ
ขอบคุณมากค่ะอาจารย์ที่ช่วยชี้ให้เห็นว่าปราสาทที่คนทั่วไปได้เที่ยวชมนั้นอาจจะคิดว่าปราสาทเมืองต่ำกับเขาพนมรุ้งและที่พิมายนั้นเป็นสมัยเดียวกันแม้แต่ดิฉันก็ยังเคยคิดว่าปีาสาท
ขอบคุณครับ คุณจิราวรรณ
สร้างเรียงกัน ดังนี้ เมืองต่ำ พิมาย พนมรุ้ง
ขอเสนอย้อนหลังให้กับอาจารย์อยากใหอาจารย์ไปสำรวจปราสาทที่อำเภอราษีไศลด้วยผมดูแล้วมีรูปร่างไม่เหมือนที่อื่นฝังอยู่ในดินครับ
สวัสดีครับ
เดี๋ยวผมจะลองดูภาพในเน็ตก่อนเบื้องต้น
ถึงผมจะไม่มีอะไรเกี่ยวข้องกับขอมหรือเขมรแต่ผมก็ชอบดูสารคดีเกี่ยวกับปราสาทขอมหรือเขมรมากครับ
อาจเกี่ยวเนื่อง เกี่ยวข้องในอดีตชาติก็ได้ค่ะ
@@nichnana4907ก็อาจเป็นไปได้ครับ 🥲🥲
ครับ
ก่อนหิรัณญะวรมันคือใครอาจารย์และหิรัญณะยักษ์หมายถึงใครหรืว่าคนเดียวกันกับหิรัณญะวรมัน
สวัสดีครับคุณ phatchanan
ท่านหิรัญญะวรมัน คือ พ่อของพระเจ้าชัยวรมันที่ 6 และ พระเจ้าธรณินทรวรมัน
แต่ชื่อนี้ก็เป็นชื่อโหล ใช้บ่อย ถ้าหากมีในจารึกหลักอื่น ก็ต้องระวัง อาจเป็นคนละท่านกันครับ