Najstarsze miasta na terenach Polski
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 16 ก.ย. 2024
- Jakie jest najstarsze miasto w Polsce? Wbrew pozorom udzielenie jednoznacznej odpowiedzi na to niezwykle proste pytanie wcale takie proste nie jest.
Autor testu: Herbert Gnaś,
Lektor: Edgar Hein
Montaż: Tomasz Sowa
Bibliografia:
1. J. Adamczewski, Kraków od A do Z, Krajowa Agencja Wydawnicza, Kraków 1992.
2. J. Bochiński, J. Zawadzki, Polska. Nowy podział terytorialny. Przewodnik encyklopedyczny, Świat Książki, Warszawa 1999.
3. M. Bogucka, Dawna Polska. Narodziny, rozkwit, upadek, Wydawnictwo Trio, Warszawa 1998.
4. M. Brzostowicz, M. Przybył, J. Wrzesiński (red.), Grody i miasta, Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, Poznań-Ląd 2018.
5. M. Cozaś, Materialne dziedzictwo kulturowe powiatu kaliskiego, „Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych”, rocznik 6/2022.
6. A. Czerny, Teoria nazw geograficznych, Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego, Warszawa 2011.
7. Ł. Gackowski, Rok 1934. Jak rozpoczęły się badania w Biskupinie?, www.biskupin.pl, dostęp: 31.05.2023.
8. I. Hildebrandt-Radke, Główne etapy zasiedlenia i rozbudowy grodziska w Bonikowie (Wielkopolska) w świetle badań litologicznych i geochemicznych, „Landform Analysis”, Vol. 16/2011.
9. M. Kara, M. Makohonienko, Wielkopolska krainą grodów - krajobraz kulturowy kolebki państwa polskiego w świetle nowych ustaleń chronologicznych, „Landform Analysis”, Vol. 16/2011.
10. J. Kolendo, Kalisia i Leukaristos - dwa „miasta” w geografii Ptolemeusza i zagadnienie współrzędnych geograficznych w „Wielkiej Germanii”, „Światowit”, nr 8/2009-2010.
11. J. Machnik, Odkrycia w Trzcinicy a epoka brązu w Europie Środkowej, „Karpacka Troja”, dodatek specjalny do „Rzeczpospolitej”, 17.06.2011.
12. P. Madej, P. Valde-Nowak, Kultura mierzanowicka w karpackim dorzeczu Wisły, Muzeum Podkarpackie w Krośnie, Krosno 2020.
13. J. Matusz, Przeszłość i nowoczesność w Trzcinicy, „Karpacka Troja”, dodatek specjalny do „Rzeczpospolitej”, 17.06.2011.
14. M. Miciak, Cmentarzysko wczesnośredniowieczne w Gieczu, stan. 10. Wstępne wyniki badań, „Studia Lednickie”, nr XVI/2017.
15. P. M. Modrzyński, Prawo lubeckie w miastach pruskich (XIII-XVI w.). Stan badań, źródła i perspektywy badawcze, „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego”, nr XX/2017.
16. M. Pawlicki, Polonia Minor, „Krakowskie Studia Małopolskie”, Vol. 1/1997.
Wielkopolska Piastowska - Szlak Piastowski, Wielkopolska Organizacja Turystyczna, Poznań 2012.
17. H. Samsonowicz, J. Tazbir, T. Łepkowski, T. Nałęcz, Polska. Losy państwa i narodu do 1939, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2003.
18. P. Valde-Nowak, Wskrzeszenie grodu nad Ropą, „Karpacka Troja”, dodatek specjalny do „Rzeczpospolitej”, 17.06.2011.
Mieszkam w "najstarszej zamieszkanej" wsi w Polsce początkowo obstawiano ze ma 2500Lat a ma 6500 tak wychodzi z badań archeologicznych jest opisane w gazecie krakowskiej. Wies Grojec Obok Oświęcimia. Dziękuję
😊👍No nie jedyne. W Stryczowicach, bardzo duża osada sprzed 5,5 tyś. lat z palisadą i fosą a w pobliżu artefakty sprzed 6.5 tyś. lat. Znaleziska wskazują na ciągłą obecność ludzi do dzisiaj. Koncepcja miasta kojarzy się z murami, kamienicami itp. Problem w tym, że dawniej budowano z tego co było pod ręką. W Polsce podstawowym budulcem było drewno. Potrafiono tu budować z tego kilkupiętrowe budynki. Po takich budynkach nie zostaje wiele śladów jeśli nie spłonęły. Możliwe, że brak tych śladów świadczy o ciągłości osadniczej. Wyeksploatowane budynki wykorzystywano na inne cele rozbierając wszystko do zera pozyskując materiał i miejsce. Jak leży coś cennego na ziemi bez opieki to zostanie wyzbierane do najmniejszego okrucha. Po Rzymianach zostały ruiny złożone z wielkich bloków, nikt tego na plecach nie wyniósł. A na pewno wszystko co się dało załadować na wóz zostało wykorzystane w pobliżu do budowy nowszych budynków. A prawie milionowa Roma po upadku schudła do 10 000. mieszkańców. Pewnie nikt tego specjalnie nie burzył. Rozpadło się z zaniedbania i zostało przez wieki rozebrane na materiał budowlany. Nabożna cześć do ruin i starożytnych śmietników to względnie młody zwyczaj. Krakowskie zabytkowe mury miejskie rozebrano do ziemi w XIX wieku. Najlepszego!
Wymieniłeś gród na Zawodziu z 860 r., ale tylko przelotem. A wg prof. Buko jest to kolebka Piastów.
Po grodzie na Zawodziu powstało przed 920 jeszcze kilkadziesiąt grodów w okolicy Kalisza. Było to zaplecze do podbicia drugiej grupy znad Obry (koło dzisiejszego Leszna). Pojedyńczy gród w Gieczu mógł stanowić część kaliskiego zaplecza.
Super filmik!!Dzięki za Waszą pracę,subskrybuję!!
Można również wspomnieć o Lubartowie koło Lublina. To znane już w średniowieczu miasto zawsze było ostoją polskości. Duże zmiany zaszły po II w. sw.
Doskonale wiemy dlaczego Biskupin został opuszczony. Jego walory obronne stały się jego przekleństwem. Widać ślady ratowania grodu przed podtopieniami do momentu, w którym było już to nieopłacalne. Powody, dla których możemy badać te runiny stały się przyczyną jego zguby.
w 5 wieku przed nasza era klimat ochłodził sie i wzrosła wilgotnośc Podniósł si epoziom jeziora ze wzgledu na mniejsze parowanie i dłuższe i bardziej śnieżne zimy Biskupin zaczeło zalewać i trzeba było go opuscić
Niestety wkradł się błąd w kwestii Wrocławia. Pierwsza lokacja miasta na prawie magdeburskim miała miejsce w 1214 roku. I dotyczyła miasta położonego na wyspach. Głównie na Ostrowie Tumskim. Data 1242 przytoczona w powyższym materiale to ponowna lokacja po odbudowie ze zniszczeń mongolskich i dotyczyła lewobrzeżnej części w rejonie dzisiejszego Rynku i Uniwersytetu. Według historyków Wrocław jest drugim najstarszym po Złotoryi miastem Polsce.
Temat Kołobrzegu i Starego Kołobrzegu , tego pierwszego również w XIII wieku na prawie a starszego grodu który konkurował z nową lokalizacją a datowany jest już w XI wieku z pełną funkcjonalnością na wydobywanie soli w okolicach
Dlaczego nie wymieniłeś Nysy która była lokowana 1223 roku?
Zapomniałeś wymienić Sieradz. Lokacja przed 1247. A Sieradz miał wówczas duże znaczenie, a w 1263 stał się stolicą księstwa.
Sieradz to bardzo ładne miasto. Jak ktoś nie był to polecam zobaczyć. Można w jeden dzień dużo zobaczyć.
To jeszcze warto wymienić Stradów i Wiślicę.
Cieszyn.Prawa miejskie 1217. Racibórz 1108 od 1172 stolica księstwa.
Zabrakło Chełmna i Torunia. Oba te miasta lokowano w 1233.
Miasto Pultusk - nadanie praw miejskich w 1257 roku. Ale ciaglosc osadnicza jest od czasow Rzymskich - osada handlowa w okresie wplywow rzymskich, na szlaku bursztynowym - czyli, od ponad 1500 lat ciagle tam ktos mieszkal, w zwartej zabudowie, bylo rzemioslo, itd. Ale czy to znaczy, ze miasto ma 1500 lat? Rzecz jasna nie. Za to data oficjalnego nadania praw miejskich, to tez nie jest moim zdaniem wlasciwe datowanie - przeciez nadanie praw miejskich to tylko "papierek", akt prawny - przeciez to nie jest tak, ze miasta nie bylo wczoraj, ale dzisiaj ksiaze mazowiecki wydal akt prawny i dzisiaj, z niczego, wyczarowane zostalo miasto. Mnostwo jest takich miast i miasteczek w Polsce.
Legenda też głosi, że do założenia Olkusza mieli przyczynić się fenicjanie.
Olkusz był na szlaku bursztynowym, oraz kopalnie srebra 😂
Istotnie jest wielkim problemem powiedzieć któr e miasto jest starsze. Nawet w 12:11 rozjechałya się synchtonizacja twkstu isanego do słowa.
Alba -Białogard Pomorze Zachodnie poczatek grodu VI - VII wiek dendrodaty E.Cnotliwy.Ciagłość osadnicza do dnia dzisiejszego.Kołobrzeg to młodzież przy nim.
Kalisz ❤️ tylko Kalisz 🇵🇱
Mnóstwo miast dostało oficjalną lokację w 13 wieku. Długo by wymieniać.
Znalazłby ktoś link do mapy z minuty 7:29 ??
Siemano znalazłem mapę na stronie imperium Romanum ale link nie chce się wysłać zrób zrzut ekranu i w gogle wklej
Czumu akapity nie ma w wideo choć na Blogu są ?
Tutaj wolna ręka montażysty, ale faktycznie popracujemy nad tym przy następnym nagraniu.
Geograf Bawarski wspomina o słowiańskich plemionach na Śląsku w 845 roku. Takich jak Dziadoszan, Opolan i Goleszycow, każdy kto zwiedzal województwo śląskie nie może pominąć miasta Racibórz.
Czy ci Dziadoszanie budowali MIASTA? Jakieś grody na pewno, ale czy jakiś gród otrzymywał od razu.prawa miejskie? Należy chyba nad pojęciem ,,miasto,, i kiedy osada staje się miastem
Mieszkam w m.Bielawa na DŚl.W Polsce po Łodzi drugi ośr
przemysłu bawełnianego,ale do 1927 była wsią.Pierwsze wzmianki w 12 w.
Czytając i słuchają o prahistorii Ziem Polskich, zawsze mię zastanawia. Czemu w przypadku znalezisk w Polsce, wszyscy piszą i mówią o jakich kulturach żyjących obok siebie. Czemu nie mówi się o jakich kulturach w przypadku, Sumeru, Egiptu, Grecji a nawet Niemiec. Tam się mówi o starożytnych Sumerach, Egipcjan, Germanach a nawet o Izraelitach chociaż wiadomo że ludem które zamieszkiwał wcześniej Izrael, byli Kannanejczycy. Czy takie słowa jak pra Polacy czy pra Słowianie parzą w usta tych wszystkich naukowców.
Głównie z uwagi na brak źródeł historycznych. Na tamtych terenach też mamy do czynienia z kulturami archeologicznymi, ale w okresach "niepiśmiennych".
Grzesiu, co to znaczy -- pra słowianie?
OLMA von Sankt Gallen
Same bzdury, polecam historię starożytną, a nie szkolną.
Wolin i Truso
halo halo a gród na wzgórzu zyndrama!!
Zimnica
A Toruń Chełmno? 1233 rok. Troszkę mało wiedzy
A na D Śl Złotoryja .prawa od Bolesława Wysokiego w 1212
Lokacja Włocławka w 1255 roku, natomiast początek grodu to 5 wiek, więc końcówka czasów rzymskich. Długo można by wymieniać. W 13 wieku mnóstwo miast dostało oficjalną lokację, ale tak naprawdę wiele z nich jest znacznie starsze.
Do XIII wieku nie można mówić o miastach na terenie Polski, a jedynie o osadach i grodach. Niektóre z nich pełniły funkcje miejskie, nierolnicze, lecz ni zabudową ani zaludnieniem typowych, późno-średniowiecznych miast nie przypominały. Zresztą do rewolucji przemysłowej XIX wieku mało które ówczesne miasto przekraczało 1000 mieszkańców. A jeśli miały więcej niż 10 000 były uważane za bardzo duże.
A teraz zagadka i ciekawostka: W Polsce jest obecnie 1013 miejscowości posiadających prawa miejskie. Jedno z tych miast posiada cechę szczególną, która się nie mieści w głowie - nie ma w nim ani jednego kościoła. Zgadnijcie które to miasto.
Sopot xD
Poznań Mieszko pierwszy i Chrobry nawet nie wymieniony, no i najstarsza kadedra w Polsce, Żal za program
Chyba Gniezno
czy slyszales o Zyndrada [Zyndradzie ]
Tak, mamy nawet o tym materiał na stronie. ciekawostkihistoryczne.pl/2022/03/28/gora-zyndrama/ Zrobimy pewnie o tym osobny film.
Jednym z nich mojego pochodzenia Stachomierz Dolny
Biskupin zalewała woda bo wycieli wszystkie drzewa w okolicy dlatego sie przenieśli. Gdyby to był najazd to by były ślady spalenia osady , groty strzał a nawet nie pochowane szkielety
Wolin i Truso