สุวรรณโคมคำ | อาณาจักรโบราณที่สาบสูญ บั้งไฟพญานาค ต้นกำเนิดประเพณีการไหลเรือไฟบูชาพญานาค
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 24 ก.ย. 2023
- #สุวรรณโคมคำ | #อาณาจักรโบราณ ที่สาบสูญ #บั้งไฟพญานาค ต้นกำเนิดประเพณีการ #ไหลเรือไฟ #บูชาพญานาค ค
สุวรรณโคมคำ อาณาจักรโบราณที่สาบสูญก่อนมีประเทศไทย!
อาณาจักรสุวรรณโคมคำโบราณ ต้นกำเนิดประเพณีการไหลเรือไฟบูชาพญานาค
-ประวัติอาณาจักรสุวรรณโคมคำโบราณ บ้านต้นผึ้ง แขวงบ่อแก้ว #สปปลาว ลาว
ตรงข้ามน้ำโขงฝั่งไทย อ.เชียงแสน จ.เชียงราย #น้ำโขง แบ่งครึ่ง...
ไทย | | สปป.ลาว
ตั้งอยู่ในเขตที่เป็นอดีตเกาะเขินซึ่งได้หายสาบสูญไปแล้ว ภายหลังที่น้ำโขงได้เปลี่ยนทางเดินน้ำคงยังเหลือแต่ร่องรอยอย่างหนึ่งของเมืองเป็นบึงโค้ง
ยาวประมาณ ๓ กิโลเมตร เรียกว่า หนองวังคำ
เมื่อล่องเรือลงไปตามแม่น้ำโขงจาก เมืองต้นผึ้งไปถึงท่าต่อง ซึ่งอยู่คนละฟากกับเมืองเชียงแสนใหม่ทางฝั่งไทยในปัจจุบัน หรือทางบกไปทางตะวันออก
ประมาณ ๕ กิโลเมตร ก็จะถึงสถานที่ที่เป็นใจกลางของเมืองร้างดังกล่าว คือ เขตบ้านดอนทาดและ บ้านร่มเย็น ซึ่งจะมีพระพุทธรูปปางสมาธิองค์มหึมาตั้งอยู่
ที่ตั้งของเมืองต้นผึ้ง หรือ เมืองสุวรรณโคมคำร้างนั้น ยังเป็นสุดเขตตะวันตกของประเทศลาว ห่างจากเมืองห้วยทรายไปทางทิศตะวันตกประมาณ ๔๐ กิโลเมตร
ทางอากาศ หรือ ทางน้ำ ๖๐ กิโลเมตร และห่างจากนครหลวงเวียงจันทน์ ไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือประมาณ ๓๗๕ กิโลเมตรทางอากาศ
เป็นโบราณสถานบรรจุร่องรอยทางประวัติศาสตร์แห่งโบราณนครเก่าแก่ เรียกว่า “นครสุวรรณโคมคำ” ซึ่งต่อมากลายมาเป็น นาคะนคร หรือ #นครเชียงลาว
#นครเงินยวง (เงินยาง) หิรัญนคร แล้วก็ นครเชียงแสน (เก่า)
จากการสำรวจเบื้องต้นในสถานที่ประมาณ ๑๐,๐๐๐ เฮคเตอร์ พบว่า มี โบราณสถาน ๔๔ แห่ง สร้างโดยการก่ออิฐถือปูน ได้แก่ พระอุโบสถ พระธาตุ พระพุทธ รูป บ่อน้ำ
และ สถานที่อื่น ๆ สิ่งที่ยังคงความงดงามและสง่าตระการที่ยังเหลือให้เห็น รอดพ้นจากฝีโจรปล้นสมบัติทั้งลาวและไทยสมัยก่อน ได้แก่ พระพุทธรูปปางสมาธิ
สร้างโดยการก่ออิฐถือปูนเป็นพระพุทธรูปองค์ใหญ่ ซึ่งมีความกว้างหน้าตัก ๗.๑๐ เมตร ความสูง ๗.๒๒ เมตร (ไม่รวมยอดเกศ) บ่าแต่ละข้าง ๑.๑๐ เมตร
ด้านข้างตั้งแต่สะโพกถึงเข่า ๓.๖๐ เมตร นับว่าพระพุทธรูปที่ใหญ่ที่สุดองค์หนึ่งของประเทศลาว และ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จากขนาดของพระพุทธรูปองค์นี้ก็พอจะสันนิษฐานได้ว่า
พระพุทธรูปองค์นี้คือพระพุทธรูปประจำวัดของพระราชวัง แต่ก็เป็นที่น่าเสียดายที่ปัจจุบันคงเหลือแต่ร่างองค์พระพุทธรูป ส่วนพระหัตถ์ พระเกศ พระนาภี
และ ฐานพระ ถูกโจรขุดเจาะเอาของมีค่าไปหมด
นอกจากพระพุทธรูปองค์นี้แล้ว ยังมีอีกองค์ที่ใหญ่เกือบเท่ากัน แต่พังทลายไปเนื่องจากการกัดเซาะของน้ำ นั่นก็คือพระล้านตื้อ หรือ พระรัศมีทองสำริด
ที่จมอยู่ใต้แม่น้ำโขงที่ดอนแห้งของฝั่งลาว ยังคงเหลือแต่พระเจดีย์หลายองค์ให้เห็นน่าเสียดายที่ถูกทำลายจากการขุดเจาะเพื่อเอาของมีค่า
ยังคงเหลือบางองค์เท่านั้นที่ตั้งเด่นให้เห็น
ปูชนียสถานที่ยังคงหลงเหลืออยู่นี้ สามารถสันนิษฐานได้ว่า ส่วนใหญ่ มาจากยุคของนครเชียงแสน ในสมัยพระเจ้าไชยเชษฐาธิราช
ซึ่งพระองค์ได้ทรงรับสั่งให้สถาปนาบูรณะให้เป็นนครที่สวยสดงดงามบนสองฝั่งแม่น้ำโขง โดยมีศูนย์ กลางของเมืองอยู่ทางฝั่งซ้ายของแม่น้ำโขงซึ่งคือที่เมืองต้นผึ้ง นั่นเอง
นครดังกล่าวถูกทำลายจากการรุกรานของกองทัพพม่า ในรัชกาลของพระเจ้าไชยเชษฐาธิราชนั้น เช่นกัน อันเป็นสาเหตุให้ดินแดนล้านนาถูกยึด
และถูกแยกออกจากดินแดนล้านช้างในเวลาต่อมา ต่อจากแนวเขาเล็กๆ ตั้งทางด้านตะวันตกของนครร้างที่ทอดยาวจากทางเหนือไปทางใต้นั้น สังเกตเห็นมีคูเมืองลึก
และกว้างประมาณ ๑๐ กว้างเมตร ทอดยาวจนถึงฝั่งแม่น้ำโขงมีคันคูสูงเลียบทางฝั่งตะวันออกของคูเมือง ซึ่งก็คือทางตะวันตกของตัวนครนั่นเอง
จึงเข้าใจได้ว่านั่นเป็นแนวคูสู้รบและกำแพงป้องกันกองทัพของข้าศึก
ประวัติความเป็นมาของเมืองสุวรรณโคมคำกว่าจะมาถึงนครเชียงแสน ตำนานของนครโยนก ก็คือตำนานลี่ผีของเจ้าคำหมั้นวงกดรัตนะได้กล่าวไว้ มีข้อความดังนี้ :
พระเจ้าสิริวงสา กษัตริย์ของนครโพธิสารหลวง (นครโคตปูระ หรือ โคตบูร หรือ สีโคตรตะบอง เขตเมืองท่าแขกในปัจจุบัน) มีพระราชบุตร 2 พระองค์
องค์แรกมีพระนามว่า อินทรวงศา และ องค์น้องพระนามว่า ไอยกุมาร เมื่อพระบิดาสวรรคต ราชโอรสองค์โตก็ขึ้นครองราชย์สมบัติ และองค์รองเป็นมหาอุปราช พระยาอินรวงศามีพระโอรส ทรงพระนามว่า พระยาอินทปฐม และพระยาไอยกุมารมีพระธิดา
ทรงพระนามว่า นางอูรสา และ พระโอรส พระธิดาทั้งสองพระองค์
ได้อภิเษกสมรสกัน ครั้นพระยาอินทรวงศาสวรรคต พระยาอินทปฐมกุมาร ก็ขึ้นครองราชย์สมบัติแทน
เมื่อนั้น พระยาไอยกุมาร ผู้เป็นอาและเป็นพ่อตา ได้สละตำแหน่งมหาอุปราช แล้วพาบริวารเดินเรือกลับขึ้นตามแม่น้ำโขงเป็นเวลา ๓ เดือน จึงถึงเกาะเขิน
ซึ่งตั้งอยู่ด้านซ้ายปากแม่น้ำกก ทางทิศตะวันตก พระยาไอยกุมาร จึงตัดสินใจตั้งราชนครที่เกาะเขิน อันประกอบด้วยครัวเรือนเบื้องต้น ๓,๐๐๐ ครัวเรือน
ขณะนั้นข่าวดีก็ได้มาถึงพระองค์ว่า ราชธิดาของพระองค์ได้ให้ประสูติพระโอรส ที่มีเดชานุภาพตั้งแต่ประสูติ และต่อมาก็เกิดอภินิหารขึ้นหลายอย่าง
ในราชสำนักนครโคตรปูระ (โคตรบูร) อันเป็นสาเหตุให้เสนาอามาตย์ และ ไพร่ฟ้า
กลัวว่าจะเกิดภัยพิบัติทำให้บ้านเมืองล่มจมได้ เมื่อเสนาอามาตย์เอาความขึ้นทูลถวายพระบิดาผู้เป็นพระเจ้าแผ่นดินพระองค์เลยทรงรับสั่งให้เอาพระมเหสีและราชบุตรใส่แพลอยน้ำ
ครั้นเมื่อพระเจ้าไอยกุมารทรงทราบเรื่องนี้ ก็เสียพระทัยเป็นยิ่งนัก จึงได้ทรงรับสั่งให้ไพร่ฟ้าราษฎรทำการบวงสรวงจุดธูปเทียน
โคมไฟ และ ประทีป บูชาพญานาค ให้สว่างทั่วแม่น้ำโขงเป็นเวลา ๗ วัน ๗ คืนเพื่อขอให้พญานาคชูเอาเรือของพระธิดาและองค์กุมารน้อยไว้ไม่ไหลสู่ลงทะเล
(ตามตำนานบอกว่า พญานาคได้สร้างลี่ผีขึ้น จึงปรากฏเป็นดอนขี้นาคเพื่อกั้นแม่น้ำโขง ทำให้แพองค์กุมารน้อยไหลขึ้นเหนือจนถึงเกาะเขิน)
การที่บวงสรวงพญานาคโดยการจุดประทีป โคมไฟ ธูปเทียนบูชา ไหลไปตามแม่น้ำโขงนี้เอง
เรื่องเล่าจากบันทึก เล่าเรื่องต่างๆที่มีสาระและน่าสนใจ ประวัติศาสตร์ ประวัติบุคคลสำคัญต่างๆ รวมถึงธรรมะคำสอนต่างๆ
เสียดายประเทศลาวดูแลไม่ดีเลย ปล่อยให้รกร้าง แผนที่จะพัฒนาให้เป็นแหล่งโบราณคดีและแหล่งท่องเที่ยว
อยากให้ทำเรื่อง ประวัติและตำนานพระเจ้าใหญ่วัดหงษ์ศรีษะแรต
😊เมื่อตอนฉ้นยังเป็นเด็กตาเล่าถึงถิ่นที่จากมาเมื่อตายังเป็นเด็กตาอยู่ที่กมคำหรือเมืองสุวรรณโคมคำชื่อบ้านสวนดอกบ้านตาอยู่ติดวัดพระใหญ่พ่อของตาเป็นอาจารย์ประจำวัดตาเล่าถึงเป็นประจำว่าพระองค์มากในเมืองเชียงแสนไม่มีพระองค์ใหนเท่าตาคงไม่เห็นพระวัดป่าแดงฉันเคยถามนะเมืองโคมคำหรือสุวรรณโคมคำมังยิ่งใหญ่ขนาดใหนมันก็เหมือนเชียงแสนนี่แหละหลายๆหมู่บ้านรวมกัน
ก็คือเมืองเชียงแสนใหม่นั่นแหละ
🙏🙏🙏✨
ວັນທີ 16/03/2024 ໄດ້ມີການຂຸດພົບພຣະພຸດທະຮູບເພິ່ມອີກ 2ອົງສົມບູນ