Shou sugi ban, elewacja z desek opalanych ogniem
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 13 ธ.ค. 2024
- Zdjęcia opalonego drewna: bit.ly/2I1mRdW
Drewno jest wyjątkowym materiałem wykończeniowym lecz na rynku jest mnóstwo jego zamienników.
Wciąż niechętnie wykonuje się elewacje drewniane z powodu niewiedzy inwestorów i strachu przed tym że drewno nie wytrzyma długo na elewacji. Deski sugi ban są mało popularne z powodu bardzo dużej ilości czasu który musimy poświęcić na ich wykonanie.
Każdemu drewno kojarzy się z wysoką palnością, lecz można zastosować specjalistyczne zabezpieczenia które zmieszają ryzyko zapalenia. Opalanie desek wydaje się kompletnym absurdem a co dopiero zamontowanie takich opalonych desek na elewacji. Połączenie drewna i ognia tworzy nie tylko piękną kompozycję ale dodatkowo zapewnia niesłychaną trwałość.
Tą cechę już dawno zauważyli Japończycy opalając drewno. Technika ta cieszy się coraz większym zainteresowaniem na świecie.
Na czym to polega?
Opalanie desek ma bardzo duże znaczenie, dawno temu domy budowano przede wszystkim z drewna, Japończycy zauważyli ze drewno mocno opalone bardzo trudno jest zapalić i w ten sposób narodziła się ta technika. Rozwiązanie to jest logiczne ponieważ opalona warstwa drewna traci większość składników które są łatwopalne. Co się okazuje zwęglona powierzchnia jest idealnym zabezpieczeniem przed wilgocią, grzybami i pleśnią dlatego sugi ban wraca po latach i zaczyna się cieszyć coraz większą popularnością.
Zgodnie z japońską tradycją powinno się używać wyłącznie naturalnie wyzwolonego ognia, ale w dzisiejszych czasach sięga się po palniki gazowe usprawniające pracę.
Kolejnym etapem jest hartowanie drewna w zimnej wodzie - z powierzchni desek zostaje przy okazji usunięty pył. Następnie drewno jest dokładnie szczotkowane i zabezpieczane woskiem, lakierem lub olejem roślinnym. Cały proces jest bardzo czasochłonny, lecz doskonale konserwuje drewno na kilkadziesiąt lat. Uwydatnia też jego piękno poprzez podkreślenie unikalnej faktury.
Dawniej w technice Sugi Ban wykorzystywano tylko cedr japoński. Obecnie używa się wielu różnych gatunków drewna, m.in. drewna sosnowego, klonowego, dębowego, modrzewiowego
Dobrze opalona, a następnie pomalowana naturalnym olejem deska, prezentuje się wyjątkowo pięknie. Zewnętrzna powierzchnia uwidacznia unikalną strukturę drewna co daje ciekawy efekt wizualny.
Zależnie od stopnia opalania, można uzyskać różne odcienie czerni.
W Japonii nie uznaje się opalania desek sztucznie uzyskanym ogniem takim jak z palników gazowych. Proces ten jest tam przeprowadzany w sposób naturalny przez to trudniejszy, kosztowniejszy i wymagający naprawdę ogromnego doświadczenia od ludzi, którzy się tym zajmują. Opalenie takich desek podnosi ich trwałość do poziomu drogiego drewna egzotycznego, stosowanego na przykład do budowy tarasu.
Takie deski idealnie sprawdzają się jako materiał do wykonania pięknej i trwałej elewacji, której przez długie lata nie będzie trzeba w żaden sposób zabezpieczać. W przypadku zwykłych drewnianych elewacji trzeba malować elewacje co 2-3 lata. Można je także wykorzystać także do wykonania tarasu/ Aktualnie często spotkamy także meble wykonane z desek Sugi Ban, ozdabia się nimi również wnętrza, łącząc tradycyjną technikę z nowoczesnym wystrojem. Możliwości są tak naprawdę ogromne, jedynym ograniczeniem jest nasza wyobraźnia.
Szok pięknie właśnie z takich desek zamierzałem zrobić płot przed domem,lecz deski miały być malowane impregnatem,a teraz już nie będzie impregnatu lecz butla z gazem :-)
Czy ta metoda nada się na deski tarasowe? Wspomniałeś o malowaniu dodatkowym, czy można na tak przygotowaną deskę położyć impregnat w kolorze żeby uzyskać 2 kolory na desce przed olejowaniem a po skrobaniu metalową szczotką? I czy ten olej lniany może być nierafinowany czy musi być rafinowany tłoczony na zimno?
No i już wiem jak zaimpregnować więźbę dachową jak przywioza krokwie z tartaku..
SUPER :)
Fajny film!!! Dobrze, że pokazałeś wszystkie etapy zabiegu.
Dzięki 🤜🤛
Cześć! Mam plan na elewację i płot w tej technice. Jestem na początku testów ale już widzę, że po oblaniu wodą i nawet przetarciu wtedy delikatną szczotką i tak po impregnacji olejem lnianym brudzi palce. Czy jest szansa, by nie było takiej sytuacji? Czy jest to możliwe? Bo jeśli będę miał taka elewację i będę chciał się oprzeć o ścianę... ;D
Wykonujesz modyfikację termiczną drewna. Termowanie wykonuje się przemysłowo, w autoklawach, zarówno na drewnie iglastym jak i liściastym. Faktycznie, po takiej obróbce nasze rodzime drewno zaczyna zachowywać się jak egzotyk, uzyskuje dobrą stabilność wymiarową, dobrą wodoodporność i odporność na szkodniki. Niestety staje się dość kruche, ale na podłogi i elewacje nadaje się idealnie.
Witam czy papierem ściernym też można wyszliwować.
Pozdrawiam .
Japońska metoda " mato " do siebie że deski są zaipregnowane ze wszystkich stron wiec jeśli mamy w perspektywie 50 lat to warto poświęcić trochę czasu 😃😃
Czy można użyć tańszego oleju rzepakowego?
Robiłem w ten sposób doniczki dla kaktusów :) drewno jaśnieje z czasem i prezentuje się pięknie! Polecam
Ja opalam małym palnikiem. Ale to drewno na mniejsze gabarytowo meble. Nie ma więc tragedii. Do tego olej lniany lub pokost. Efekt jak u Ciebie - powalający. metoda rzeczywiście ekonomiczna i godna polecenia na wszelkie drewniane konstrukcje. Pozdrawiam. Wojciech
Także pozdrawiam serdecznie 💪
Czy takim olejem lnianym mogę sobie pomalować opaloną deskę trasową? Chodzi mi o to czy sprawdzi się na podłożu po którym będzie się chodzić (drewno modrzew).
są takie palniki do podgrzewania papy która jest w rolkach wtedy kładziemy kilka desek i idzie 5 razy szybciej fajny efekt pozdrawiam
Jeżeli pokryje deski olejem lnianym a będzie to wieszak to czy tel olejlniany nie zostanie na kurtkach. Czy zwykly olej szybkosnacy tez da taki efekt?
witam. wymieniałem dach ,kupiłem tarcicę. opaliłem zamiast szlifować i zaoszczędziłem mega dużo czasu na obróbkę tego drewna, a przy tym jaki efekt. Polecam
Czy można prosić o zaprezentowanie efektu końcowego (deski na elewacji)?
Można link do Twojego filmu jak wyglądają zamontowane deski na elewacji.
Dzień dobry,
Mam pytanie czy drewno przed procesem opalania powinno być przepuszczone przez strugarkę , czy też może być totalnie surowe prosto z pod piły. Pytanie jest ważne przed złożeniem zamówienia w tartaku ? To nie jest duża budowla. Chcę ten proces wypróbować na domku dla mojego psa ( 2m x1.5m na1.3m ) myślę że taka " budowla będzie dobrym poligonem przed następnym projektami w moim obrodzie . Pozdrawiam serdecznie
z poważaniem
Maciej Wysocki
Chcę robić taras z drewna na słupkach betonowych. Czy takie opalenie i olejowanie belek z każdej strony i desek z każdej strony (krawędzie też) sprawi, że nie będę musiał tychże belek impregnować lub zabezpieczać w inny sposób. Myślę tu o zwykłym drewnie sosnowym ewentualnie świerkowym (ale zwykłym, tartacznym). Do tej pory miałem w planach jakieś impregnaty.
ja robiłem tak, impregnat i 3 razy olej i jest bajka: th-cam.com/video/4VtrYBLLiJc/w-d-xo.html
Taki miałem pierwotnie plan. Teraz chodzi mi po głowie czy za miast impregnatu można opalić wszystkie belki i deski z każdej jednej strony a na deski kilka razy olej. Czyli opalanie za miast impregnatu.
ja był opalił, zeszlifował, dał impregnat ochronny a później 3 razy olej i będą niezniszczalne ;)
Jak taka technika ma się do łatwopalności gotowej deski po zabezpieczeniu olejem ?
Czy one brudzą? Jeśli byłyby mocno opalona jako deska tarasowa, to ciekawe czy, pod wpływem deszczu, zaczną brudzić?
Opalanie drewna zmienia strukturę chemiczną celulozy, czyli tego z czego jest zbudowane drewno. Staje się ono "nieatrakcyjne" dla grzybów je rozkładających, a co za tym idzie trwalsze.
Efekt świetny, ale mam pytanie bo w ten sam sposób tyle że dużo mocniej opaliłem plaster drewna pod stolik kawowy, czym zaimpregnować aby nie było czuć zapachu spalenizny ? Bo teraz pomimo wyczyszczenia lekko czuć jak się przyłoży nos ;)
A chce wykończyć lakierem na połysk.
Czy kapon i lakier wystarczą żeby nie zalatywało spalenizną?
Fajny patent i najważniejsze że można zrobić samemu za niewielkie pieniądze. Jeśli kiedyś uda mi się kupić małą działkę i postawić tam mały domek to zrobię sobie taką elewacje w wersji mocno wysmażonej :)
no ale roboty od groma ;)
@@zbudujsamdom Wyspawać prosty stelaż na poczwórny palnik dekarski (225zł plus przesyłka) do tego jakiś prosty podajnik sterowany silnikiem z regulacją obrotów i można takie deski seriami robić z niezłą powtarzalnością :)
Dziękuję za inspirujący film! Jakim dokładnie olejem malował Pan deski?
olej lniany :)
@@zbudujsamdom myślisz że pokost lniany zda egzamin ?
Uwielbiam opalone deski ☺ jak tylko mogę coś opalic to to robie ☺ fajnie podkreśla to wzór na deskach ☺ polecam też dodać kolor ☺ super to wygląda ☺
OOO, i Madzia też tutaj. Pozdrawiam!
Hej, chciałabym taka metoda wykonać deski na taras. Po odpaleniu deski, chciałabym ją pokryć olejem jachtowym. Czy między jedną a drugą czynnością polać również woda? Po wyschnięciu dopiero malwoac?
Lakier jachtowy to lipa, 2 lata i się łuszczy, nie polecam
@@zbudujsamdom dziękuję za odpowiedź
Super wygląda
Mam pytanie. Czy można opalać świeże drewno czy musi być wysuszone.
Witam, czy do impregnacji takiej deski nada się również pokost? Pozdrawiam
Aleś mi dał do myślenia.... na jesień ukończyłem elewacje na domku narzędziowym ale nie jestem zadowolony z efektu..... zainspirowany chyba będę rwał te dechy i zrobię po Twojemu ;)
oł szit :D
A nie lepiej cały domek opalić? :P
Witam. Zrobiłem cały domek z opalanej deski. Deska opalona jest na tyle ze uwidacznia całe słoje lecz nie jest czarna. Można powiedziec ze pół na pół. I tu mam problem. Deski pomalowane są olejem lnianym lecz niestety z dnia na dzień promienie uv zmazują rysunek i deski stają się po prostu blade jakby nie były opalane. Czym to pomalować żeby zachować bezbarwny matowy kolor odporny na działanie promieni uv?
jakie wkręty/gwoździe do mocowania takich desek? Pewna firma z Elbląga, produkująca domki drewniane mocuje zwykłymi gwoździami pierścieniowymi kol. srebrny, fatalnie to wygląda
rzepakowy się nie nadaje ?
Robię taką elewację domku 35m i faktycznie pracy jest sporo, ja akurat nie używam szczotki drucianej ( belki tak robiłem ale to nie ten efekt) i wbrew pozorom wcale aż tak dużo gazu się nie zuzywa szkoda że nie można wysłać fotki w komentarzach bo efekt jest super
Elegancko 💪
Stara ale skuteczna metoda ochrony drewna. Dobrze że wracają ludzie do tego. Przydałby się dobry instruktaż jak to robić dla chętnych.
No to masz tutaj ;)
A czy po opaleniu można pomalować sadolinem classic?
Można ale po to się tak robi żeby nie smarować chemią ;)
Super film, mam pytanie czy dasz radę zaprojektować schron,ziemianie na 20-30m2 dla 4-6 osób z dość bezpieczna izolacją przeciw promienną?
No taki inżynier to ja nie jestem ;)
@@zbudujsamdom szkoda ale w sumie nie mówię o jakimś ochronie 5 gwiazdkowym tylko zwykłym dla przeciętnego człowieka który nie będzie kosztował więcej niż 30-70tys zl
Można konstrukcje wiaty opalić? Drewno z tartaku. Jeszcze mokre
Czy olejowanie desek na krzesło drewniane... nie będzie potem brudzić ubrań ?
zastanawiam się czy po takim opaleniu desek można potraktować je karcherem, żeby oczyścić i zahartować za jednym zamachem?
można i tak :D
Czy taka technikę można przeprowadzić na desce starej , przeleżanej żeby jej nie odnawiać heblując
Witam, chciałbym tak zrobić sztachety, ale trochę się obawiam bo mają frezy i po odpaleniu nie wiem co się stanie. Zrobiłem takim sposobem ławkę ale przez lato kolor bardzo pojaśniała i nie było takiego efektu jak na początku. Może Pan coś podpowie ?
Może za słabo opalona
A jaki rodzaj drewna najlepiej zastosować? Najlepiej tzn najekonomiczniej;)
Tu opisane www.zbudujsamdom.pl/shou-sugi-ban-deski-wykonczone-ogniem/
Zbuduj sam dom a jakie deski zostały zastosowane na tym filmie?
sosna
Sosna
Jaki będzie efekt jeśli będą to deski nie slifowane, prosto z tartaku??
trzeba by sprawdzić
Tak z ciekawości to te deski nie powinny być opalone i pomalowane że wszystkich stron ??
Powinny.
Kurde majster nieźle. Mówisz że zajmuje dużo czasu. A szlifowanie, malowanie np impregnatem trzy razy i to na parę lat a tu mówisz do 50 lat !! O panie to ja będę tworzył coś tym sposobem. Jeden problem to moja opalarka topex taka jak na początku filmu :D Ale mi zryłeś czosnek tym hehe :) będzie misja z czasem w taki twój sposób. Dzięki
tym topexem to byś 10m2 robił 10 lat 😆
@@zbudujsamdom Ok to dziś zacznę i akurat w 2020 będzie lux zrobione haha
@@stalewiakTV po olejowanou powinno się raz jeszcze opalić
Piękne. Robię stolik do ogrodu, taki pomocnik i będę tak opalać deski.
Super 💪
Fajny elekt 😍👍
Dzięki Mateusz 💪
Super sprawa.
Gdzie planujesz użyć te deski ? Elewacja, podłoga, meble?
elewacja
Uwaga ,woda nie jest używana do mycia tylko do chłodzenia drewna , nie pomijacie tego kroku bo deska może się dokształcić .
bardzo dobra robota
dzięki Majster ;)
Czy podłogę w domu też można tak zrobić?
Jasne że tak tylko twardsze drewno opalić ;)
Po opaleniu stosuje się pokost czy olej lniany?
Dzień dobry, ja stosowałem olej lniany
Hej mam pytanie, czy można od razu lakierem pomalować zamiast olejem, ja chciałem wykorzystać takie deski na półkę? Ps. Dobra robota ! Dziena za materiał
nie słyszałem żeby ktoś lakierował :) ale możesz spróbować na jakimś kawałku drewna i zobaczyć jak wyjdzie efekt końcowy
Hmm, ale to pomalować tym olejem i zaczekać jak on wyschnie heja i gotowe ?
na półkę to czarno widzę :D bo nawet jak wyschnie to trochę brudzi taka deska :D
Dobra czaje czaje, dzieki za pomoc :)
Jaki koszt m2 z robocizną
Bardzo fajny pomysł.
dzięki Pawle :)
Pomysł pierwsza kalsa.A ja się zastanawiałem czy naturalne deski kłaść na domek na działce.A,Ty podrzuciłeś super pomysł.Tylko mam pytanie! Czy z dwóch stron tym olejem żeby w razie czego robactwo się nie dorwało do desek.Czy wystarczy tylko z jednej?
Pozdrawiam.
ja od wewnętrznej strony daję impregnat a od zewnątrz olej i od razu przybijam do elewacji bo deski mają tendencję do wyginania się, przynajmniej te cienkie :)
Gdyby tak zrobić podłogę, zdałoby egzamin czy się będzie zdzierać i efekt szybko minie?
podłoga może delikatnie przypalona :) na maxa to czarno to widzę :D
Wszystko super,jak są deski już na domku parę ładnych lat to zaryzykować?
jak są na domu to nie radzę :D bo skończy się to pożarem :D
no dość to wygląda 👍👍👍
jak nie jak tak ;)
Technika impregnacji drewna poprzez jego opalanie i nasączanie olejem na naszych terenach jest znane od wczesnego średniowiecza, a może nawet dłużej.
A jak wyglada sprawa z malowaniem? W ktorym momencie i jaka farbą?
tylko się olejuje ;)
@@zbudujsamdom miałem na myśli drewno w kolorze i opalane, np kolor czerwony plus opalane daje z czarnym dobry efekt, na pinterest.co.uk są zdjęcia ale nie moge znaleźć metody wykonania
Sorry stary ale zapomniales pokazac i powiedziec o jednym z procesow a mianowicie studzenie woda ktore powosuje.............?
Nie wydaje mi się , aby chłodzenie wodą było jakieś mega istotne. Opaliłem 75mb płotu modrzewiowego, i po kilku umytych wodą przęsłach, zmieniłem na oczyszczanie na sucho. Różnicy żadnej nie ma a można przyśpieszyć proces olejowania. Wzorowałem sie na tym:
th-cam.com/video/HCJhzlu4cj8/w-d-xo.html
a, i zamiast podgrzewać olej, malowałem ciepłe drewno, chyba na to samo wychodzi :-).
Można opalić i zaimpregnować deskę olejem z każdej strony?
tak ale czy to ma sens?
@@zbudujsamdom No wydaje mi się że ma sens,jak np. na płot,tak jak planuje.
Tylko wtedy ma to sens. Czynniki uszkadzające drewno (owady, porosty, grzyby) mogą wdać się z każdej strony. Deska "zrobiona" z jednej strony na pewno nie będzie miała trwałości kilkudziesięciu lat. Jeśli od spodu jest drewnochron to po 2, 3 latach drewno jest "bezbronne" a od spodu się nie podmaluje takim środkiem ochronnym.
Czy jako podłoga do Antresoli to by sie nadawało? w sensie było by wytrzymałe?
Fajny efekt🤝👍pozdrawiam
Fajne te dechy 😀 musimy sobie takie zrobić na domku 😁 dzięki za filmik 😊
Super pomysł!
Ciekawa technika. Wygląda bardzo interesująco. 👍👍👍
no naprawdę fajne to jest :)
Faktycznie wow.Sądzę, że wytrzymałość może być nawet dłuższa
kolego nie doceniasz praprzodków ta technika była stosowana przez Słowian przy budowie chat
a w późniejszych czasach ta technika była stosowana do gontu drewnianego przy kryciu dachu
Najstarsza metoda konserwacji drewna i ochrony przed grzybami
jak nie jak tak :D
No ale Japończycy chyba już nie używali żadnego oleju. Będę robił taka elewacje i nie wiem po co olej jak mi się podoba mocno spalona plus szczotka. Próbowałem olejowac różnymi preparatami i najbardziej mi pasowal modrzew mocno przypalony schłodzony i później starty. Każdy olej psuł mi efekt. Więc pytanie czy olej dodatkowo zabezpiecza czy tylko walory estetyczne bo jak tylko estetyczne to ja odpuszczam ten etap
Jakie to drewno?
Barrdzo dobrra rrobota :) Dzięki za to bo nie znałem tego.
Salut :D
Jakiego drewna użyłeś?
Świerk z marketu :)
Mam taką elewacje od 7 lat - dwie ściany. Opalana deska u mnie dość mocno - więc jest cała czarna. Ja mam z drewna szlachetnego liściastego - więc jest dodatkowo taki odcień czarno - czerwony (kolory po męsku oczywiście). Teraz bym zrobił cały dom.
Kupione takie deski potrafią kosztować nawet po 150-200 euro za m2. Oczywiście są lepiej zrobione. Ale samemu też jest ok - polecam. Można to też do okładzin wewnętrznych domu. W Szwecji spałem w hotelu w którym był korytarz zrobiony
Mam pytanie. Może kiedyś ktoś odczyta... Jak wygląda instalacja na ścianie budynku. Bo chciałabym zostawić kilku mm przestrzenie. Co dać pod spod.. Wiem że tak się montuje okładziny z drewna a nie mogę znalesc konkretów. Jak to u Pana wygląda. Pozdr😉
a jakby tak najpier sciane ubil z desek i potem opalal?bylo by szybciec niz pojedyncze deski ale ryzyko pozaru budynku?
Średni pomysł ;)
a ja dam łapke w gore bo jest to bardzo fajne
dzięki!
Pytanie techniczne.
Czy drewno powinno być wysezonowane?
Jak metoda sprawdza się na swierzej tarcicy?
Drugie pytanie.
Mam trochę drewna z którego planowałem wykonać kasetony ogrodowe tą metodą.
Było niestety źle przechowywane i już się nim grzyb zainteresował.
Czy takie drewno nada się jeszcze do takiego zastosowania, czy jedynie do wywalenia?
Testować na małych kawałkach, testować, testować, testować
Tyle, że Japońska technika nie opiera się o przypalanie palnikiem :P Japończycy łączą luźno trzy deski w coś na kształt trójkątnej rury-komina i stawiają nad specjalnym paleniskiem w roli takiego właśnie komina. A deski wypalają się, warstwa spalonego drewna jest dość gruba. No i proste to nie jest w wykonaniu. Może nie tak jak wykucie katany ;) ale ćwiczyć trzeba długo.
Super!
dzięki Piotrek :D
Pokost lniany się nadaje? 🤔
A opalasz z dwoch strong czy z jednej
z jednej
Moi pradziadkowie mieli chatę w której wszystkie belki były opalane...uprzedzam pytanie-nie byli Japończykami ;-)
super info bo mi piszą ludzie żę trzeba dom malować a tu Panie masz na 50 lat. rewelka
sztos!
🤜🤛
Super 👌
Super👍👏
Dzięki :)
@@zbudujsamdom Ja też za inspirację😉😎
No dobra też mi się podoba ale powiedz co z drugą strona deski i bokami
impregnujesz ;)
ciekawe jak efekt koncowy po zamontowaniu
pokażę za miesiąc ;)
Musiałam dać łapkę w górę, bo nie jestem Japończykiem😂
Ok 🙂
Pomysł super, ale nie rób tego bezpośrednio nad trawą - bo właśnie ją pozbawiasz życia... Trzeba unieść to wyżej lub robić na jakimś betonie. Poza tym spoko ;) Muzyczka zarąbista...
no też mi się wydaje że nic jej nie będzie :D
@@psz274 No niestety taki mit pokutuje do dzisiaj, że po wypalaniu lepiej rośnie. Jest to oczywiście bzdura w stylu, ze czarownice też się pali... Poczytaj trochę o wypalaniu traw - zawsze warto zgłębić nową wiedzę. ;)
@@psz274 Ciekawe skoro po rozpaleniu małego ogniska na wiosnę, do końca roku w tym miejscu nie ma trawy, dopiero pod koniec roku wdziera się delikatnie z krawędzi. Wypalając zabija się wszystkie owady i inne żyjątka będące przy ziemi jak i w trawie, praktycznie pozbawiając daną część ziemi kompletnie jakiegokolwiek życia. nawet kosząc trawę przy samej ziemi na jakiś czas spowalnia się jej żywot, a w przypadku ognia wysusza się także korzenie.
@@TheKnitek to wszystko zależy bo popiół odkwasza ziemie wiec na nieużytkach może to pomagać..
Ja zabezpieczam tak wysokie grządki :)
Pozdrawiam
ja także 💪
Ok a może zamiast oleju lnianego to pomalować lakierem bezbarwnym ?
nie polecam bo lakier nie wniknie w drewno
Górale od dawna opalali w ognisku pale drewniane do budowy ogrodzeń
Bele fundamentowe można by było tak zabezpieczyć
Drewno nie śmierdzi spalenizną ?
nie :D bo jest na zewnątrz 😆