W Astronarium najlepsze jest to, że można posłuchać prawdziwych ekspertów w danej dziedzinie, ludzi dla których astronomia to całe życie, profesorów, doktorów itd. Słychać pasję w ich głosie, to jest niesamowite, ten kontakt. Jak tu już ktoś napisał, mnie też dziwi, że jakieś pseudonaukowe kanały mają tyle subów w porównaniu do tego.
Tu nawet nie ma co się zastanawiać tu leci łapa w ciemno wasz profesjonalizm powala i to Bogumił Radajewski powinien być w youtube rewind a nie jakieś pomalowane kreaturki.
O kurcze? Tyle słyszałam o poszukiwaniach wody w Kosmosie, a teraz słyszę, że gwiazdy dosłownie się w niej taplają. ;) To dla mnie nowość, dzięki, Astronarium! :)
Coś świetnego! Super jak można poszerzyć wiedzę o końcu jaki spotyka gwiazdy. im więcej wiemy tym mniej wiemy. Ale to jest super stan bo uczymy się cały czas! Brawo Astronarium! :)
m.th-cam.com/users/Astrofazafeatured?disable_polymer=true&itct=CBMQ8JMBGAAiEwies5Hh54nuAhVMgN4KHc62CpA%3D Widzę ze nie znasz naprawdę ciekawego kanału ;)
to nie ma nic wspolnego z polityka gospodarka czy religia wiec pis ma wyebane. wiec panowie robia swoja robote i my korzystamy. wsystko innepotrafia tylko spie....ć
Brawo, brawo i jeszcze raz brawo. Mam nadzieję, że ten kanał będzie rozwijał się jak najdłużej. Mam też nadzieję, że powstaną analogiczne o podobnej jakości merytorycznej dla innych dziedzin pokrewnych takich jak fizyka i matematyka. Niestety, sporo osób (młodych, choć nie tylko) ufa bezgranicznie Wikipedii i nie próbuje nawet dociekać, że omawiane zagadnienia mają szerszy kontekst niż tam podawany i że są dużo ciekawsze gdy zagłębić się w temat. Pozdrawiam i życzę wytrwałości i sukcesów.
Nic po nas nie zostanie. Tak jak zaczęło się od niczego... Smutne ale prawdziwe .... zapewne. Za 500 lat ludzkość będzie już pomału opuszczała naszą planetę a później galaktykę. Życzę szczęścia..,
6:15 - nie powinno być: "aby gwiazda mogła rozpocząć żywot, w jej jądrze musi się rozpocząć synteza helu?" W języku polskim mówiąc np "synteza wody" to w tym wyrażeniu woda jest produktem końcowym syntezy, nie substratem.
Astronomia to jedna bardziej nauka przyrodnicza niż ścisła i tym się rożni od astrofizyki, nie wolno zaniedbać obserwacji. Teorie, obliczenia i przewidywania swoje, a natura swoje i naukowcy nieustannie "robią karpia" gdy patrzą w niebo.
Nie prawda. Astronomia już dawno nie polega na oglądaniu nieba okiem wzdychaniu och ech jakie to piękne. Nikt nie robi żadnego karpia patrząc w niebo bo w niebo obecnie patrzy program komputerowy.
@xaRax To akurat jest astrofizyka. Astronomia to tylko zbieranie i katalogowanie obserwacji. Każdy zawodowy astronom jest astrofizykiem , ale astronom amator już nie koniecznie.
Nalezy ustalić czy mówimy o gęstości masy gwiazdy czy o objętości gwiazdy. Jowisz ma bardzo dużą objętość, ale jest lekki. Gęstość gwiazdy zależy od wielkości ciekłego jądra, wielkości białego karła. Czerwony nadolbrzym po rozszczelnieniu najczesciej odkrywa malego białego karła. Jak Słońce stanie sie czerwonym nadolbrzymem to automatycznie obniży pole elektrojądrowe, wszystkie planety i Ziemia oddalą się od czerwonego karła. Gdy Słońce roszczelni się planety moga uwolnić sie z uwięzi Słońca wodzace planety jsk na sznurku. Grawitacja to tylko lokalne przyciąganie związane tylko z masą.
Jeżeli uprościmy, że gwiazda żyje przez 10mld lat, a człowiek przez 100 lat, to gdyby wyobrazić sobie, że to my jesteśmy tą gwiazdą, wówczas z naszego punktu widzenia taki człowiek żyje tylko 31 sekund. Zatem jeżeli jakąś gwiazdę obserwują naukowcy od powiedzmy 33 lat, to z punktu widzenia gwiazdy obserwują ją przez 10 sekund.
dziwi mnie ze takie astrofazy i inni podobni mają po 200k subskrypcji...a tu w pełni profesjonalny program, super lektor, występują osobiście polscy naukowcy i tylko 50k. Widac ze ludzie lubią takie gnioty z clickbaitowymi tytułami niz cos porządnego
Pamiętajcie, że my wciąż mamy milionową publiczność w telewizji, pomimo, że błąkamy się dopiero na trzeciej antenie (TVP3). Poza tym raczej nie jesteśmy programem newsowym.
Również nie rozumiem tego. A co do astrofazy to już wogóle tragedia, jakby robione na siłę, 3 minutowe odcinki. Za to tutaj super profesjonalne materiały 👍
@@soja7063 ja nie mam nic do astrofazy. Tylko jego programy są bardziej popularno a astronarium sa bardziej naukowe. Tak samo SciFun (którego bardzo szanuje i oglądam kazdy odcinek) ale gdy wrzuca filmy tupy "jak przekroczyć predkosc swiatła" albo " jak doleciec do andromedy" - no to widac ze kompletnie nie zna filarów ogólnej teorii względności i mówi o rzeczach które są niemozliwe w granicach teorii na którą sie powołuje - i takiego czegos nie lubie. Bzdury nie mające nic wspolnego z dzisiejszą fizyką. Nie wiem moze wyświetleń mu brakowało? Natomiast astronatrium to czysta nauka bez bzdur. Tak na prawde jak zapytasz fizyka czy lecąc szybko wolniej płynie czas - powie ci ze to jest błędne pytanie i zniszczy wszystko co sie dowiedziałes z tych popularnonaukowych filmów. Wydaje się, że wśród osób nieprofesjonalnie zainteresowanych szczególną teorią względności (STW) dość rozpowszechnione jest przekonanie, że „według STW w układzie poruszającym się czas płynie wolniej”. Tymczasem jest to nieprawda.Nieprawdziwość powyższego stwierdzenia ma źródło w określeniu „czas płynie w danym układzie odniesienia”. Otóż z punktu widzenia STW w danym układzie odniesienia dobrze zdefiniowaną i mierzalną wielkością fizyczną jest upływ czasu pomiędzy dwoma zdarzeniami. Natomiast „upływ czasu w danym układzie odniesienia” w oderwaniu od konkretnych zdarzeń nie jest w STW ani zdefiniowany ani mierzalny. Oznacza to, że dopóki nie ustalimy pary zdarzeń, STW nie ma nic do powiedzenia na temat „upływu czasu w danym układzie odniesienia”.
Mam koncepcję.... Myślę że warto żeby astronomowie tą koncepcję zbadali. A więc... Podejrzewam że w przypadku niektórych supernowych może powstawać gwiazda neutronowa (to akurat jest oczywiste) ale jej masa może być tak duża że w jej środku panuje tak duże ciśnienie że z neutronów syntezuje zalążek czarnej dziury która powoli zaczyna „pożerać” gwiazdę neutronową od środka. Z wierzchu widać gwiazdę neutronową podczas gdy w środku jest czarna dziura która w dłuższej perspektywie czasowej całkowicie pożre gwiazdę neutronową.
Kolejny świetny odcinek jedyną rzeczą do której można się przyczepić to głośność no w miarę możliwości montażysta mógłby ją trochę podkręcić bo czasami strasznie cicho wszystko słychać
Gwizdy tworzą się z pyłu i gazu, kończą swój żywot, pozostawiając po sobie pył i gaz, z którego powstają nowe gwiazdki. Może to właśnie jest te od tysięcy lat poszukiwane tz. "Perpetuum mobile"!? Fajny odcinek👍
Jak zwykle świetny odcinek. Szkoda, że tyle ciekawych informacji musicie zmieścić w tak zwięzłym formacie. 40min było by jak ulał (choć i tak nie wyczerpywało by wielu tematów).
Wydawało mi się, że nie dowiem się już nic nowego, a tu proszę. Byłem przekonany, że w ewolucji gwiazd (o masie >= od Słońca) końcowy produkt to zawsze, Biały Karzeł, Gwiazda Neutronowa albo Czarna Dziura. A tu proszę taka gwiazda może wybuchnąć w całości nic po sobie nie zostawiając.
Odcinek świetny jak zwykle!!! Tylko mam jedno pytanie czy w dzisiejszych czasach warto studiować astronomię, fizykę, daje to jakieś perspektywy na przyszłość?
Bardzo warto. To wszechstronne studia po których można znaleźć pracę w różnych dziedzinach. Dla naukowców otwarte są szerokie perspektywy współpracy międzynarodowej, dostęp do aparatury CERN, Virgo czy ESO.
@@Astronarium Bardzo dziękuję za odpowiedź. Być może w przyszłości wybiorę się na studia astronomiczne albo fizyczne, gdyż bardzo mnie te dziedziny interesują i chciałbym jeszcze bardziej się w nie zagłębiać.
Wszyscy tłumaczą hr czerwonych gwiazd, jednak nikt nie mówi o hr błękitnych gwiazd, chciałbym wiedzieć czy tam są jakieś różnice, rozwój niebieskich gwiazd jest inny ? Czy taki sam. Bo są dosyć ciekawymi obiektami o których nie mówi się tak dużo jak o czerwonych, żółtych gwiazdach. Pozdrawiam.
10:20 szkoda że nie wytłumaczono dlaczego się rozszerza, póżniej ten naukowiec mówi o masie ale nie opowiedział że tu chodzi o zmiane cisnienia promieniowania chyba sam nie widział o tym
To naprawdę trudno wytłumaczyć na poziomie popularnonaukowym. Kiedy pojawiają się warstwy palące wodór, a potem hel ogromny gradient temperatury prowadzi do rozdęcia otoczki, żeby można było tę ogromną energię przetransportować do ftosfery.
Tak mnie natchnęło że spróbuję to jakoś omówić dla osób które szukałyby w miarę łatwego wytłumaczenia: Wnętrze gwiazd można podzielić ze względu na rodzaj dominującego transportu energii: 1. Strefa promienista - tutaj materia jest wystarczająco przejrzysta by transport energii przez promieniowanie był efektywny. W przypadku mało-masywnych gwiazd takich jak Słońce znajduje się on w wewnętrznej części gwiazdy, jednak w bardziej masywnych jest to strefa zewnętrzna. 2. Strefa konwektywna - tutaj materia nie jest wystarczająco przeźroczysta by móc efektywnie transportować duże ilości energii przez promieniowanie. W związku z tym w głębszej części tego obszaru temperatura staje się bardzo wysoka, więc gęstość gazu maleje aż w końcu temperatura zmienia się tak szybko wraz z głębokością, że aż przekracza to tzw. gradient adiabatyczny. Wtedy dochodzi do dosyć niestabilnej sytuacji. Wystarczy, że jakiś gorący kawałek materii gdzieś głęboko w takiej strefie nieznacznie wysunie się ze swojego stabilnego obszaru o milimetr na zewnątrz i zacznie on wtedy bardzo mocno przyspieszać ku powierzchni. Dlaczego tak się dzieje? Otóż wraz z wysokością zmienia się ciśnienie. Zmniejszanie się ciśnienia powoduje rozprężanie gazu wewnątrz tej oddzielonej komórki. Tutaj proces rozprężania gazu zachodzi dosyć szybko, więc nie ma znacznej wymiany ciepła z otoczeniem. Dlatego temperatura wewnątrz tego kawałka materii zmienia się w procesie adiabatycznym. Maleje ona wolniej niż temperatura zewnętrznego ośrodka w którym się porusza, więc rośnie stosunek temperatury wewnętrznej do zewnętrznej. To natomiast - przy takim samym ciśnieniu na zewnątrz jak i wewnątrz - skutkuje coraz większą względną różnicą gęstości. Tak jak w balonie - podgrzewane powietrze wewnątrz umożliwia wznoszenie się w chłodniejszym ośrodku powietrznym na zewnątrz. Ta strefa składa się niemal wyłącznie ze wznoszących się i opadających komórek konwektywnych. Żeby doszło do stabilizacji strefa ta dąży do tego, by na całej głębokości temperatura zmieniała się adiabatycznie. Aby tak było - zewnętrzna granica tej strefy musi być wystarczająco daleko. Dlatego obszar ten bardzo szybko rośnie wraz ze wzrostem temperatury na dnie warstwy. W przypadku mało-masywnych gwiazd strefa ta znajduje się w zewnętrznej części wnętrza - powodem jest tutaj dosyć duża gęstość materii oraz występowanie w niskich temperaturach znacznych ilości ujemnego jonu wodorowego który jest bardzo nieprzeźroczysty. W przypadku masywnych gwiazd zewnętrzne obszary są bardziej rozrzedzone i nieco gorętsze, więc tam konwekcja nie jest efektywna, jednak w jądrze produkcja energii jest tak bardzo intensywna, że pomimo znacznej przejrzystości występuje silna konwkecja. 3. Zdegenerowane jądro - występuje tylko w wyewoluowanych gwiazdach w których centrach przestały zachodzić przemiany termojądrowe. Z powodu braku ciśnienia pochodzącego od promieniowania w tym miejscu materia zostaje ściśnięta przez nacisk zewnętrznych warstw. Kiedy gęstość takiej strefy jest bardzo wysoka to tworzy się kula materii zdegenerowanej. Ten rodzaj materii zachowuje się w sposób bardzo nietypowy w porównaniu z wszelkimi substancjami spotykanymi przez nas na co dzień - im większa jest masa takiej utrzymującej się grawitacyjnie kuli, tym mniejszy jest jej promień! W tej warstwie bardzo efektywne jest przewodnictwo cieplne. Jeśli chodzi o wczesne etapy ewolucji - tzn. na ciągu głównym sytuacja jest trudniejsza do omówienia zmian średnicy. Na pewno z powodu nukleosyntezy z upływem czasu w jądrze ilość cząstek (mam tu na myśli zarówno protony i jądra helu, jak i swobodne elektrony) przypadających na jednostkę masy zmniejsza się - z jednej strony 4 protony łączą się w jedno jądro helu, a z drugiej podczas przemian beta+ ilość elektronów maleje w związku z anihilacją z powstającymi pozytonami. Gęstość rośnie, jądro się powoli kurczy, temperatura w centrum rośnie - wiec i promień gwiazdy rośnie. Dochodzą jednak inne czynniki takie jak zmiana nieprzeźroczystości związana ze zmniejszeniem zagęszczenia elektronów, mniejsza ilość wodoru... ale bilans jest taki że jak włoży się to wszystko do algorytmu to w ostatecznym wyniku widać, że jednak gwiazda rośnie. Kiedy w centrum Słońca wyczerpie się wodór, to wówczas synteza będzie zachodzić wyłącznie w cienkiej warstwie otaczającej jądro. Z czasem powstały hel będzie się osadzał na tej zdegenerowanej kuli, przez co jej masa będzie rosnąć, a promień maleć. Skoro jądro się skurczy, to ciśnienie w warstwie "palenia wodoru" wzrośnie, więc adiabatycznie wzrośnie gęstość i temperatura. Skoro wzrosła gęstość i temperatura, to po ustabilizowaniu się synteza jądrowa będzie jeszcze bardziej efektywna. Skoro ilość produkowanej energii w centrum będzie ogromna, to wtedy różnica temperatury między centrum a zewnętrzną częścią gwiazdy (w domyśle - aż do materii w "próżni") będzie tak wysoka, że cała gwiazda - z wyjątkiem zdegenerowanego jądra - będzie musiała stać się konwektywna. Dlatego wraz z czasem gwiazda coraz szybciej zwiększa swój promień. Mam nadzieję że jako tako w sposób zrozumiały wyjaśniłem ten proces (przy okazji chyba mi wyszedł całkiem ładny monolog do nagrania). Pozdrawiam :)
Brawo! Wreszcie polski kanał z wiedzą o astronomii na tak wysokim poziomie. Może część polskiego społeczeństwa, zamiast klepać zdrowaśki w kościołach i wierzyć w nieprawdopodobne religijne bajki, zacznie interesować się nauką i mechanizmami rządzącymi otaczającym światem. (Zamiast tracić czas na urojenia).
Trochę rzeczywiście niefortunnie sformułowane. Chodzi i to, że przyrost masy wewnętrznego jądra (węglowo-tlenowego białego karła) jest znikomy w porównaniu z utratą masy otoczki poprzez wiatr gwiazdowy. Mówimy o coraz trudniejszych zagadnieniach więc bez dodatkowej lektury się nie obejdzie.
Jasność na osi y jest rosnąca od początku układu współrzędnych. Natomiast na osi x temperatura maleje, całkowicie niezgodnie z standardową osią współrzędnych. Mnie po prostu oczy krwawią jak takie coś widzę. Karły i zimne gwiazdy powinny rozpoczynać ciąg główny, a nie kończyć gdzieś daleko po prawej stronie. Potem się okazuje, że odkryto jeszcze większą i gorętszą gwiazdę i trzeba wszystko w prawo przesuwać.
Nie ma ewolucji gwiazd . Eteryczne formy wodnej konsystencji i to niedaleko od ziemi pod sztucznym firnamentem . Ziemia jest plaska z elektromagnetycznym srodkiem na biegunie polnocnym . DCT Ja to wiem od dziecka .
Zęby mnie bolą jak słyszę cały czas o "paleniu" wodoru czy helu. Nic tam się nie pali. Takie kolokwialne mówienie jest okropnie mylące dla słuchaczy. Synteza (czy fuzja, jak kto woli) to nie spalanie. Czemu polscy naukowcy tak niechlujnie ten process nazywają?
Oczywiście jest to "spalanie" nuklearne. Nie w sensie utleniania, ale w sensie pozyskiwania energii. Po angielsku tez mów się "to burn hydrogen, helium etc."
Piękne tematy, fajnie zrobione. Ale prowadzący, Bogumił dla mnie do tego stopnia irytujący w narracji clown - hochsztapler - celebryta tak utrudnia odbiór merytoryczny, że nie chce mi się klikać w Astronarium. Gardzę takim pomysłem na życie, wszystko wtórne, ale kaska fajna, co? Rozwijać dalej Astronarium, ale pozbyć się tego zmanieryzowanego błazna.
Przez takich naukowców jak ta pani w okularach, popularyzacja nauki ma się kiepsko. Gdybym nie wiedział o czym ta pani mówi to bym się niczego nie dowiedział. Po co używać stwierdzenia 10 milionów kelwinow kiedy 10 milionów stopni Celsjusza to w skali laickiej zerowa różnica w temperaturze i ogromna w rozumieniu. Akrecja bez słowa wytłumaczenia, deuter przecież używamy dzień w dzień, każdy wie co to 🤣
A mi to właśnie pasuje, że ten program i ludzie w nim się wypowiadający nie traktują mnie jak idiotę, któremu trzeba tłumaczyć co drugie słowo. Deuter, stopnie Kelvina-to wszystko było w szkole średniej. Akrecja to dla kogoś kto choć ciut liznął astronomii też żadne dziwne słowo.
Prowadzący mówi prosto do kamery.Część naukowców rozmawia z prowadzącym program ,a następni mówią do ściany.To zjawisko masowe.Czy film jest dla oglądającego, czy dla kogoś z boku?W tego typu programie warto by uściślić reguły.Albo wszyscy, albo nikt.Wiadomości takie sobie i te ciągłe kelwiny.
W Astronarium najlepsze jest to, że można posłuchać prawdziwych ekspertów w danej dziedzinie, ludzi dla których astronomia to całe życie, profesorów, doktorów itd. Słychać pasję w ich głosie, to jest niesamowite, ten kontakt. Jak tu już ktoś napisał, mnie też dziwi, że jakieś pseudonaukowe kanały mają tyle subów w porównaniu do tego.
Dzięki! To są moi Mistrzowie, Koledzy i coraz częściej Uczniowie :)
uwielbiam ten program. Bez holiłud, bez szoł. Konkretnie i naukowo. Samo gęste
bez holiłud ale z waszym Szmaciak ukochanym MOSFILMOM
Tu nawet nie ma co się zastanawiać tu leci łapa w ciemno wasz profesjonalizm powala i to Bogumił Radajewski powinien być w youtube rewind a nie jakieś pomalowane kreaturki.
O kurcze? Tyle słyszałam o poszukiwaniach wody w Kosmosie, a teraz słyszę, że gwiazdy dosłownie się w niej taplają. ;)
To dla mnie nowość, dzięki, Astronarium! :)
Absolutnie najlepszy program o tematyce astronomicznej.
No ten odcinek sprawił, że aż wstałem z fotela :) Całkowicie zmienia to myślenie o powstawaniu czarnych dziur po supernowych! Niesamowite.
Coś świetnego! Super jak można poszerzyć wiedzę o końcu jaki spotyka gwiazdy. im więcej wiemy tym mniej wiemy. Ale to jest super stan bo uczymy się cały czas! Brawo Astronarium! :)
Świetny materiał! Jeden z lepszych jakie widziałam o ewolucji gwiazd 👏
Ten kanał to jest cos naprawdę pięknego! Mistrzostwo świata
m.th-cam.com/users/Astrofazafeatured?disable_polymer=true&itct=CBMQ8JMBGAAiEwies5Hh54nuAhVMgN4KHc62CpA%3D
Widzę ze nie znasz naprawdę ciekawego kanału ;)
@@007naimad Astrofaza to kanał popularno naukowy Tutaj masz wszystko opisane od A do Z. Założę się że nie masz 18 lat!
Aż dziw, że tv potrafi coś tak dobrego zrobić. Gratulacje dla twórców, chcemy wincyj
to nie ma nic wspolnego z polityka gospodarka czy religia wiec pis ma wyebane. wiec panowie robia swoja robote i my korzystamy. wsystko innepotrafia tylko spie....ć
Wielkie brawa i uznanie dla twórców ASTRONARIUM
Brawo, brawo i jeszcze raz brawo. Mam nadzieję, że ten kanał będzie rozwijał się jak najdłużej. Mam też nadzieję, że powstaną analogiczne o podobnej jakości merytorycznej dla innych dziedzin pokrewnych takich jak fizyka i matematyka. Niestety, sporo osób (młodych, choć nie tylko) ufa bezgranicznie Wikipedii i nie próbuje nawet dociekać, że omawiane zagadnienia mają szerszy kontekst niż tam podawany i że są dużo ciekawsze gdy zagłębić się w temat.
Pozdrawiam i życzę wytrwałości i sukcesów.
Pięknie z rana taki odcinek :)
Jak zwykle bardzo ciekawy i pouczajacy odcinek.
Bardzo ciekawy materiał, świetnie zrealizowany!
Nic po nas nie zostanie. Tak jak zaczęło się od niczego... Smutne ale prawdziwe .... zapewne. Za 500 lat ludzkość będzie już pomału opuszczała naszą planetę a później galaktykę. Życzę szczęścia..,
Nie ma lepszej czołówki na całym youtube. Szczególnie jeśli chodzi o muzykę.
GG GG GG GG GG i już GG GG
Świetny kanał, ciekawe wykłady.
Poszerzoną wersję jednej z rozmów z tego odcinka możecie obejrzeć w Urania TV - th-cam.com/video/zUHww9kKJlQ/w-d-xo.html
6:15 - nie powinno być: "aby gwiazda mogła rozpocząć żywot, w jej jądrze musi się rozpocząć synteza helu?" W języku polskim mówiąc np "synteza wody" to w tym wyrażeniu woda jest produktem końcowym syntezy, nie substratem.
Super jak zwykle!
Jak zwykle znakomicie, dziękuje.
jak to oglądam i słucham tych ludzi to moja biedna mózgownica zalewana jest falami dopaminy i serotoniny.
Już jestem uzależniony
Genialny odcinek.
Wstyd i hańba... tak krótko można opisać stan w którym się znajdowałem nie znając tego kanału.
No widzisz, "diabełku", w końcu idziesz w stronę światła. ;)
Rozgrzeszamy cię :)
przecinki, Wiesiu z wioski W.
@@heeenryk Dobrze mietku z zadupia :)
th-cam.com/users/Astrofaza
Znacznie lepszy kanał, bez przymuleństwa ;)
Astronomia to jedna bardziej nauka przyrodnicza niż ścisła i tym się rożni od astrofizyki, nie wolno zaniedbać obserwacji. Teorie, obliczenia i przewidywania swoje, a natura swoje i naukowcy nieustannie "robią karpia" gdy patrzą w niebo.
Nie prawda. Astronomia już dawno nie polega na oglądaniu nieba okiem wzdychaniu och ech jakie to piękne. Nikt nie robi żadnego karpia patrząc w niebo bo w niebo obecnie patrzy program komputerowy.
Obecnie sie najpierw liczy a potem patrzy w niebo i te obliczenia sie potwierdzają albo nie. Kosmos jest za duzy zeby szukac na bieżąco nowości
@@iglo345 Astronom amator na pewno by się nie zgodził.
@@cefalloid No tak, "Głębokie pole " Hubbel'a zostało wyliczone z bezwzględna skutecznością.
@xaRax To akurat jest astrofizyka. Astronomia to tylko zbieranie i katalogowanie obserwacji. Każdy zawodowy astronom jest astrofizykiem , ale astronom amator już nie koniecznie.
!! w kurwe dobra robota chopaki, jak zwykle, wracam do czekania na kolejny odcinek
Prosimy używać innych wyrazów do wyrażania nawet pozytywnej emocji. Na tym kanale nie używamy wulgaryzmów.
@@Astronarium pewnie, że tak, wybaczcie Panowie za wczoraj... świetna robota! I z niecierpliwością wyczekuje kolejnego odcinka! 😁
Za "karę" zaprenumeruj Uranię: sklep.pta.edu.pl/3-prenumerata
Wesołego Sylwestra!
Brawo:)
Ja również bardzo serdecznie dziękuję!
Nalezy ustalić czy mówimy o gęstości masy gwiazdy czy o objętości gwiazdy. Jowisz ma bardzo dużą objętość, ale jest lekki. Gęstość gwiazdy zależy od wielkości ciekłego jądra, wielkości białego karła. Czerwony nadolbrzym po rozszczelnieniu najczesciej odkrywa malego białego karła. Jak Słońce stanie sie czerwonym nadolbrzymem to automatycznie obniży pole elektrojądrowe, wszystkie planety i Ziemia oddalą się od czerwonego karła. Gdy Słońce roszczelni się planety moga uwolnić sie z uwięzi Słońca wodzace planety jsk na sznurku. Grawitacja to tylko lokalne przyciąganie związane tylko z masą.
Jeżeli uprościmy, że gwiazda żyje przez 10mld lat, a człowiek przez 100 lat, to gdyby wyobrazić sobie, że to my jesteśmy tą gwiazdą, wówczas z naszego punktu widzenia taki człowiek żyje tylko 31 sekund.
Zatem jeżeli jakąś gwiazdę obserwują naukowcy od powiedzmy 33 lat, to z punktu widzenia gwiazdy obserwują ją przez 10 sekund.
Super odcinek!
Wspieram mocno !
dziwi mnie ze takie astrofazy i inni podobni mają po 200k subskrypcji...a tu w pełni profesjonalny program, super lektor, występują osobiście polscy naukowcy i tylko 50k. Widac ze ludzie lubią takie gnioty z clickbaitowymi tytułami niz cos porządnego
Kwestia autopromocji, odpowiedniego wejścia w rynek i umiejętności poprawiania pozycjonowania - efekt domina i kuli śnieżnej.
Pamiętajcie, że my wciąż mamy milionową publiczność w telewizji, pomimo, że błąkamy się dopiero na trzeciej antenie (TVP3). Poza tym raczej nie jesteśmy programem newsowym.
Również nie rozumiem tego. A co do astrofazy to już wogóle tragedia, jakby robione na siłę, 3 minutowe odcinki. Za to tutaj super profesjonalne materiały 👍
@@GamingowyTata Widziałeś super produkcję lub najnowsze odcinki Astrofazy?
@@soja7063 ja nie mam nic do astrofazy. Tylko jego programy są bardziej popularno a astronarium sa bardziej naukowe. Tak samo SciFun (którego bardzo szanuje i oglądam kazdy odcinek) ale gdy wrzuca filmy tupy "jak przekroczyć predkosc swiatła" albo " jak doleciec do andromedy" - no to widac ze kompletnie nie zna filarów ogólnej teorii względności i mówi o rzeczach które są niemozliwe w granicach teorii na którą sie powołuje - i takiego czegos nie lubie. Bzdury nie mające nic wspolnego z dzisiejszą fizyką. Nie wiem moze wyświetleń mu brakowało? Natomiast astronatrium to czysta nauka bez bzdur. Tak na prawde jak zapytasz fizyka czy lecąc szybko wolniej płynie czas - powie ci ze to jest błędne pytanie i zniszczy wszystko co sie dowiedziałes z tych popularnonaukowych filmów.
Wydaje się, że wśród osób nieprofesjonalnie zainteresowanych szczególną teorią względności (STW) dość rozpowszechnione jest przekonanie, że „według STW w układzie poruszającym się czas płynie wolniej”.
Tymczasem jest to nieprawda.Nieprawdziwość powyższego stwierdzenia ma źródło w określeniu „czas płynie w danym układzie odniesienia”. Otóż z punktu widzenia STW w danym układzie odniesienia dobrze zdefiniowaną i mierzalną wielkością fizyczną jest upływ czasu pomiędzy dwoma zdarzeniami. Natomiast „upływ czasu w danym układzie odniesienia” w oderwaniu od konkretnych zdarzeń nie jest w STW ani zdefiniowany ani mierzalny. Oznacza to, że dopóki nie ustalimy pary zdarzeń, STW nie ma nic do powiedzenia na temat „upływu czasu w danym układzie odniesienia”.
Zapraszamy :)
Fajny odcinek.
nareszcie nowe fakty
Mam koncepcję.... Myślę że warto żeby astronomowie tą koncepcję zbadali. A więc... Podejrzewam że w przypadku niektórych supernowych może powstawać gwiazda neutronowa (to akurat jest oczywiste) ale jej masa może być tak duża że w jej środku panuje tak duże ciśnienie że z neutronów syntezuje zalążek czarnej dziury która powoli zaczyna „pożerać” gwiazdę neutronową od środka. Z wierzchu widać gwiazdę neutronową podczas gdy w środku jest czarna dziura która w dłuższej perspektywie czasowej całkowicie pożre gwiazdę neutronową.
No to teraz można płynnie przejść do odcinka o Betelgezie:D
Rozumiem, że niektórym przywitanie się z widzami przychodzi trudno. Takie postawy kultury.
Kolejny świetny odcinek jedyną rzeczą do której można się przyczepić to głośność no w miarę możliwości montażysta mógłby ją trochę podkręcić bo czasami strasznie cicho wszystko słychać
Wreszcie .
Panie Profesorze Niedzielski gwiazdy palą wodór, na prawdę?
to żargon, chodzi o fuzję termojądrową
Gwizdy tworzą się z pyłu i gazu, kończą swój żywot, pozostawiając po sobie pył i gaz, z którego powstają nowe gwiazdki. Może to właśnie jest te od tysięcy lat poszukiwane tz. "Perpetuum mobile"!? Fajny odcinek👍
że co? o.O
Perfekcyjny polski kanał
Chcemy wincyj
ten program to gwiazda wsrod programow
Jak zwykle świetny odcinek. Szkoda, że tyle ciekawych informacji musicie zmieścić w tak zwięzłym formacie. 40min było by jak ulał (choć i tak nie wyczerpywało by wielu tematów).
mówi się że ktoś Ci może świat pokazać, ja mówię że Wy nam kosmos pokazujecie DZIĘKUJE
Fascynujecie nie zmiennie :D
Miło mi wrzucić 666-go lajka dla tego filmu.
Witam,to wszystko teorie...Ci wielcy naukowcy tego swiata dalej nic nie wiedzą 😢,...
5:09 - a co to znaczy że woda dobrze chłodzi gaz? Można rozwinąć tą myśl?
Rozpad (dysocjacja) wody pochłania dużo energii więc gaz może sie dalej zapadac bez podgrzewania, które by to zapadanie zatrzymało.
Wydawało mi się, że nie dowiem się już nic nowego, a tu proszę. Byłem przekonany, że w ewolucji gwiazd (o masie >= od Słońca) końcowy produkt to zawsze, Biały Karzeł, Gwiazda Neutronowa albo Czarna Dziura. A tu proszę taka gwiazda może wybuchnąć w całości nic po sobie nie zostawiając.
a widzisz mądralo ? myślałeś, że już wszystko wiesz. a tu figa z makiem :-)
Odcinek świetny jak zwykle!!! Tylko mam jedno pytanie czy w dzisiejszych czasach warto studiować astronomię, fizykę, daje to jakieś perspektywy na przyszłość?
Bardzo warto. To wszechstronne studia po których można znaleźć pracę w różnych dziedzinach. Dla naukowców otwarte są szerokie perspektywy współpracy międzynarodowej, dostęp do aparatury CERN, Virgo czy ESO.
@@Astronarium Bardzo dziękuję za odpowiedź. Być może w przyszłości wybiorę się na studia astronomiczne albo fizyczne, gdyż bardzo mnie te dziedziny interesują i chciałbym jeszcze bardziej się w nie zagłębiać.
Program na miarę SONDY
Wszyscy tłumaczą hr czerwonych gwiazd, jednak nikt nie mówi o hr błękitnych gwiazd, chciałbym wiedzieć czy tam są jakieś różnice, rozwój niebieskich gwiazd jest inny ? Czy taki sam. Bo są dosyć ciekawymi obiektami o których nie mówi się tak dużo jak o czerwonych, żółtych gwiazdach. Pozdrawiam.
Błętkitne gwiazdy to te powyżej ok. 10 mas Słońca. Cały czas była o nich mowa.
Te powyżej 20-30 mas Słońca tak szybko ewoluują, że w zasadzie w ogóle trudno znaleźć takie, które by jeszcze były na ciągu główny,
to dyskryminacja ;-)
super
Skąd tam sie woda bierze!!!!?
Synteza wodoru ? A nie przypadkiem fuzja wodoru w hel ?
Slangowo/skrótowo tak mówimy: synteza wodoru w hel.
@@Astronarium Thx, przez chwilę myślałem że coś mi najwyraźniej umknęło :)
Suuuuper że dałeś swój głos 3 rzędy niżej niż lektor bo wiesz... Każdy to wielbi
Chodzi o głośność
W którym miejscu? Na czym nas słuchasz?
A nie ma wykresu HR po polsku?
10:20 szkoda że nie wytłumaczono dlaczego się rozszerza, póżniej ten naukowiec mówi o masie ale nie opowiedział że tu chodzi o zmiane cisnienia promieniowania chyba sam nie widział o tym
No na pewno prof. zajmujący się zawodowo ewolucją gwiazd nie wiedział o czymś, co można sobie wyczytać z Wikipedii.
To naprawdę trudno wytłumaczyć na poziomie popularnonaukowym. Kiedy pojawiają się warstwy palące wodór, a potem hel ogromny gradient temperatury prowadzi do rozdęcia otoczki, żeby można było tę ogromną energię przetransportować do ftosfery.
Tak mnie natchnęło że spróbuję to jakoś omówić dla osób które szukałyby w miarę łatwego wytłumaczenia:
Wnętrze gwiazd można podzielić ze względu na rodzaj dominującego transportu energii:
1. Strefa promienista - tutaj materia jest wystarczająco przejrzysta by transport energii przez promieniowanie był efektywny. W przypadku mało-masywnych gwiazd takich jak Słońce znajduje się on w wewnętrznej części gwiazdy, jednak w bardziej masywnych jest to strefa zewnętrzna.
2. Strefa konwektywna - tutaj materia nie jest wystarczająco przeźroczysta by móc efektywnie transportować duże ilości energii przez promieniowanie. W związku z tym w głębszej części tego obszaru temperatura staje się bardzo wysoka, więc gęstość gazu maleje aż w końcu temperatura zmienia się tak szybko wraz z głębokością, że aż przekracza to tzw. gradient adiabatyczny. Wtedy dochodzi do dosyć niestabilnej sytuacji. Wystarczy, że jakiś gorący kawałek materii gdzieś głęboko w takiej strefie nieznacznie wysunie się ze swojego stabilnego obszaru o milimetr na zewnątrz i zacznie on wtedy bardzo mocno przyspieszać ku powierzchni. Dlaczego tak się dzieje? Otóż wraz z wysokością zmienia się ciśnienie. Zmniejszanie się ciśnienia powoduje rozprężanie gazu wewnątrz tej oddzielonej komórki. Tutaj proces rozprężania gazu zachodzi dosyć szybko, więc nie ma znacznej wymiany ciepła z otoczeniem. Dlatego temperatura wewnątrz tego kawałka materii zmienia się w procesie adiabatycznym. Maleje ona wolniej niż temperatura zewnętrznego ośrodka w którym się porusza, więc rośnie stosunek temperatury wewnętrznej do zewnętrznej. To natomiast - przy takim samym ciśnieniu na zewnątrz jak i wewnątrz - skutkuje coraz większą względną różnicą gęstości. Tak jak w balonie - podgrzewane powietrze wewnątrz umożliwia wznoszenie się w chłodniejszym ośrodku powietrznym na zewnątrz.
Ta strefa składa się niemal wyłącznie ze wznoszących się i opadających komórek konwektywnych. Żeby doszło do stabilizacji strefa ta dąży do tego, by na całej głębokości temperatura zmieniała się adiabatycznie. Aby tak było - zewnętrzna granica tej strefy musi być wystarczająco daleko. Dlatego obszar ten bardzo szybko rośnie wraz ze wzrostem temperatury na dnie warstwy.
W przypadku mało-masywnych gwiazd strefa ta znajduje się w zewnętrznej części wnętrza - powodem jest tutaj dosyć duża gęstość materii oraz występowanie w niskich temperaturach znacznych ilości ujemnego jonu wodorowego który jest bardzo nieprzeźroczysty. W przypadku masywnych gwiazd zewnętrzne obszary są bardziej rozrzedzone i nieco gorętsze, więc tam konwekcja nie jest efektywna, jednak w jądrze produkcja energii jest tak bardzo intensywna, że pomimo znacznej przejrzystości występuje silna konwkecja.
3. Zdegenerowane jądro - występuje tylko w wyewoluowanych gwiazdach w których centrach przestały zachodzić przemiany termojądrowe. Z powodu braku ciśnienia pochodzącego od promieniowania w tym miejscu materia zostaje ściśnięta przez nacisk zewnętrznych warstw. Kiedy gęstość takiej strefy jest bardzo wysoka to tworzy się kula materii zdegenerowanej. Ten rodzaj materii zachowuje się w sposób bardzo nietypowy w porównaniu z wszelkimi substancjami spotykanymi przez nas na co dzień - im większa jest masa takiej utrzymującej się grawitacyjnie kuli, tym mniejszy jest jej promień! W tej warstwie bardzo efektywne jest przewodnictwo cieplne.
Jeśli chodzi o wczesne etapy ewolucji - tzn. na ciągu głównym sytuacja jest trudniejsza do omówienia zmian średnicy. Na pewno z powodu nukleosyntezy z upływem czasu w jądrze ilość cząstek (mam tu na myśli zarówno protony i jądra helu, jak i swobodne elektrony) przypadających na jednostkę masy zmniejsza się - z jednej strony 4 protony łączą się w jedno jądro helu, a z drugiej podczas przemian beta+ ilość elektronów maleje w związku z anihilacją z powstającymi pozytonami. Gęstość rośnie, jądro się powoli kurczy, temperatura w centrum rośnie - wiec i promień gwiazdy rośnie. Dochodzą jednak inne czynniki takie jak zmiana nieprzeźroczystości związana ze zmniejszeniem zagęszczenia elektronów, mniejsza ilość wodoru... ale bilans jest taki że jak włoży się to wszystko do algorytmu to w ostatecznym wyniku widać, że jednak gwiazda rośnie.
Kiedy w centrum Słońca wyczerpie się wodór, to wówczas synteza będzie zachodzić wyłącznie w cienkiej warstwie otaczającej jądro. Z czasem powstały hel będzie się osadzał na tej zdegenerowanej kuli, przez co jej masa będzie rosnąć, a promień maleć. Skoro jądro się skurczy, to ciśnienie w warstwie "palenia wodoru" wzrośnie, więc adiabatycznie wzrośnie gęstość i temperatura. Skoro wzrosła gęstość i temperatura, to po ustabilizowaniu się synteza jądrowa będzie jeszcze bardziej efektywna. Skoro ilość produkowanej energii w centrum będzie ogromna, to wtedy różnica temperatury między centrum a zewnętrzną częścią gwiazdy (w domyśle - aż do materii w "próżni") będzie tak wysoka, że cała gwiazda - z wyjątkiem zdegenerowanego jądra - będzie musiała stać się konwektywna. Dlatego wraz z czasem gwiazda coraz szybciej zwiększa swój promień.
Mam nadzieję że jako tako w sposób zrozumiały wyjaśniłem ten proces (przy okazji chyba mi wyszedł całkiem ładny monolog do nagrania).
Pozdrawiam :)
HadronPL Może byś kiedyś wystąpił w Astronarium, albo napisała do Uranii?
Opisze ktos krotko etapy zycia gwiazdy?
Zastanawiam się, czy regularne wypuszczanie odcinków w godzinach wieczornych pomogło by na wyświetlenia.
Jeszcze bardziej by pomogły cycki w miniaturze.
To jest video na żądanie możesz sobie oglądać kiedy chcesz.
Czyli jak w życiu. Po pierwsze masa.
Brawo! Wreszcie polski kanał z wiedzą o astronomii na tak wysokim poziomie. Może część polskiego społeczeństwa, zamiast klepać zdrowaśki w kościołach i wierzyć w nieprawdopodobne religijne bajki, zacznie interesować się nauką i mechanizmami rządzącymi otaczającym światem. (Zamiast tracić czas na urojenia).
Moja babcia ogląda astronarium na tvp i chodzi do kościoła, w niczym to nie przeszkadza, a wręcz nawet poszerza horyzonty jak mawia babcia 👍
trochę mnie raziło określenie że w gwiazdach coś się spala bo tam nic się nie pali
14:55 nie rozumiem
Trochę rzeczywiście niefortunnie sformułowane. Chodzi i to, że przyrost masy wewnętrznego jądra (węglowo-tlenowego białego karła) jest znikomy w porównaniu z utratą masy otoczki poprzez wiatr gwiazdowy. Mówimy o coraz trudniejszych zagadnieniach więc bez dodatkowej lektury się nie obejdzie.
Ja bym powiedział, że nic w naturze nie jest niezmienne i wieczne.
Jasność na osi y jest rosnąca od początku układu współrzędnych. Natomiast na osi x temperatura maleje, całkowicie niezgodnie z standardową osią współrzędnych. Mnie po prostu oczy krwawią jak takie coś widzę. Karły i zimne gwiazdy powinny rozpoczynać ciąg główny, a nie kończyć gdzieś daleko po prawej stronie. Potem się okazuje, że odkryto jeszcze większą i gorętszą gwiazdę i trzeba wszystko w prawo przesuwać.
Przyda mi się to do życia ?- profil wojskowy (zadanie z fizyki)
A gwiazda betlejemska? Jaką ma wielkość
0.
Kup najnowszą Uranię: sklep.pta.edu.pl/2018/241-urania-nr-62018.html. Z bajki o Małej Uranii dowiesz się, że -26.7 magnitudo!
Niech prąd na całym świecie zgaśnie na zawsze. Amen
Nie ma ewolucji gwiazd . Eteryczne formy wodnej konsystencji i to niedaleko od ziemi pod sztucznym firnamentem . Ziemia jest plaska z elektromagnetycznym srodkiem na biegunie polnocnym . DCT Ja to wiem od dziecka .
Ziemia jest płaska a prąd elektryczny nie istnieje, bo go nie widać
@@marcingornicki7766 ziemia jiyst wklensła a gwiazddów ni ma so rzaruwki
jaka "molekuła"!? - CZĄSTECZKA!!!
ok
tragicznie cicho :(((
Zęby mnie bolą jak słyszę cały czas o "paleniu" wodoru czy helu. Nic tam się nie pali. Takie kolokwialne mówienie jest okropnie mylące dla słuchaczy. Synteza (czy fuzja, jak kto woli) to nie spalanie. Czemu polscy naukowcy tak niechlujnie ten process nazywają?
Oczywiście jest to "spalanie" nuklearne. Nie w sensie utleniania, ale w sensie pozyskiwania energii. Po angielsku tez mów się "to burn hydrogen, helium etc."
Piękne tematy, fajnie zrobione. Ale prowadzący, Bogumił dla mnie do tego stopnia irytujący w narracji clown - hochsztapler - celebryta tak utrudnia odbiór merytoryczny, że nie chce mi się klikać w Astronarium. Gardzę takim pomysłem na życie, wszystko wtórne, ale kaska fajna, co?
Rozwijać dalej Astronarium, ale pozbyć się tego zmanieryzowanego błazna.
Bogumił jest przede wszystkim jednym z autorów programu. Nie da rady robić Astronarium bez niego.
Klecha by powiedział , że duch święty stworzył gwiazdy. ZACOFAŃCE
Bzdury
Wiemy że Nic Nie wiemy
Mówienie o wczesnym etapie to jeden Wielki bełkot
Na ciągu głównym, żłobek, wielki wybuch....., żałosne. 🔭
Hahaha a była na tym wodorze? Gadała z nim? .. Ziemia jes płaska
Nie, ziemnia jezdt wklenseła
Na jakim wodorze?
Przez takich naukowców jak ta pani w okularach, popularyzacja nauki ma się kiepsko. Gdybym nie wiedział o czym ta pani mówi to bym się niczego nie dowiedział. Po co używać stwierdzenia 10 milionów kelwinow kiedy 10 milionów stopni Celsjusza to w skali laickiej zerowa różnica w temperaturze i ogromna w rozumieniu. Akrecja bez słowa wytłumaczenia, deuter przecież używamy dzień w dzień, każdy wie co to 🤣
A mi to właśnie pasuje, że ten program i ludzie w nim się wypowiadający nie traktują mnie jak idiotę, któremu trzeba tłumaczyć co drugie słowo. Deuter, stopnie Kelvina-to wszystko było w szkole średniej. Akrecja to dla kogoś kto choć ciut liznął astronomii też żadne dziwne słowo.
@@januszsonce6394 🙃
Prowadzący mówi prosto do kamery.Część naukowców rozmawia z prowadzącym program ,a następni mówią do ściany.To zjawisko masowe.Czy film jest dla oglądającego, czy dla kogoś z boku?W tego typu programie warto by uściślić reguły.Albo wszyscy, albo nikt.Wiadomości takie sobie i te ciągłe kelwiny.