Jak powstał starożytny Rzym? Założenie miasta i okres królewski

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 1 มิ.ย. 2024
  • “Dawnym wiekom przyznaje się ten przywilej, że mieszają bogów w poczynania ludzkie i w ten sposób narodzinom miast dodają więcej świętości”. Tymi słowami Tytus Liwiusz, wielki rzymski historyk rozpoczyna opowieść o dziejach swojej ojczyzny jednocześnie z góry usprawiedliwiając swoją bezsilność wobec beznadziejnego wydawałoby się zadania jakie go czekało. Zadaniem tym było oddzielenie mitów i legend od prawdy historycznej a co za tym idzie stworzenie relacji o dziejach Rzymu będącej czymś więcej aniżeli jedynie kolejną baśnią, pełną nieśmiertelnych bogów, niepokonanych herosów i magicznych stworzeń.
    Wesprzyj nas na:
    patronite.pl/mrocznewieki
    buycoffee.to/mrocznewieki
    0:00 Źródła wczesnej historii Rzymu
    4:37 Geografia Italii i Lacjum
    9:37 Pierwsi osadnicy
    19:06 Mityczne początki Rzymu
    20:28 Romulus i Remus
    31:49 Porwanie Sabinek
    41:07 Numa Pompiliusz
    42:10 Tullus Hostiliusz
    45:46 Ankus Marcjusz
    47:20 Tarkwiniusz Stary i Etruskowie
    1:00:37 Serwiusz Tulliusz / Mastarna
    1:11:11 Tarkwiniusz Pyszny
    1:31:54 Bibliografia
    Patroni:
    Grzegorz Kaczmarek, Paweł Kociuba, Adam Dobrowolski, Stanisław Wantusiak, Mariusz Rajca, Monika Piaskowska, Karolina Suder, Przemysław Kozioł, Michał Borkowski, Agnieszka Militowska, Aleksandra Cieślicka, Grdy Bla vla bla, Andrzej Borowiak, Grzegorz Olech, Piotr Woldański, Tomasz Rodzynkiewicz, hhczl qq, Bartosz Czeczenski, Eliza Barańska, Kasia Woz, Norbert Sutkowy, Krzysztof Smuda, Jakob Zimmermann, Rafał Piskadło, Patryk Kaczanowicz, Mateusz Parol i trzech patronów anonimowych.
    Treść przygotował i przeczytał Michał Kuźniar. Wszystkie wykorzystane źródła znajdziecie w opisie odcinka. Podcast Mroczne Wieki można wspierać na patronite.pl/mrocznewieki Serdecznie dziękuję wszystkim patronom!
    Literatura:
    Alföldy G., Historia społeczna starożytnego Rzymu
    Bradley G., Early Rome to 290 BC. The Beginnings of the City and the Rise of the Republic
    Cary M., Scullard H. H., Dzieje Rzymu, tom I
    Ciechanowicz J., Rzym - Ludzie i budowle
    Connolly P., The Ancient City: Life in Classical Athens and Rome
    Cunliffe B., Europe Between the Oceans
    Heurgon J., Rzym i świat śródziemnomorski do wojen punickich
    Teksty źródłowe:
    Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta, księga I i II
    Słuchaj również na:
    Spotify - tinyurl.com/yws22rpe
    Apple Podcasts - tinyurl.com/2rzv8hkc
    Google Podcasts - tinyurl.com/2k2db7xy
    Muzyka w tle:
    audiojungle.net/item/dark-mys...
    audiojungle.net/item/requiem-...
    audiojungle.net/item/high-ten...
    audiojungle.net/item/dark-eth...

ความคิดเห็น • 290

  • @mrocznewieki
    @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +36

    Ten temat został wybrany przez patronów w specjalnej ankiecie patronite.pl/mrocznewieki. Aktualna lista patronów w opisie odcinka. Dziękuję za wsparcie.

    • @janrudnicki6111
      @janrudnicki6111 ปีที่แล้ว

      Badania Genetyczne potwierdzają że Hunowie Wandalowie Etruskowie itp to Słowianie .

    • @arutkas
      @arutkas ปีที่แล้ว +1

      😂😂😂🎉🎉🎉🎉🎉🎉

    • @arutkas
      @arutkas ปีที่แล้ว

      😂😂

    • @arutkas
      @arutkas ปีที่แล้ว +1

      😮😮😮😮

    • @tomaszs3210
      @tomaszs3210 ปีที่แล้ว +1

      ZTE

  • @odinvonasgaard5367
    @odinvonasgaard5367 9 หลายเดือนก่อน +17

    Jeszcze NIGDY nie spotkałem się z tak profesjonalnym, kompetentnym i rzetelnym materiałem 👌👌👌❤
    Szacunek dla autora 👍👍👍👍👍

    • @mariuszkobior360
      @mariuszkobior360 4 หลายเดือนก่อน +1

      Pozdrawiam z Nowej Zelandii!

  • @tomaszlech1432
    @tomaszlech1432 9 หลายเดือนก่อน +14

    Naprawdę klasa . Takie podcasty powinny być obowiązkowe dla młodzieży w szkole.

    • @jankowalski5941
      @jankowalski5941 8 หลายเดือนก่อน +1

      Te nasze pociechy chowane na papce z mediów komercyjnych i jedynie słusznym genderze? Myślę ,że wątpię.

    • @dorespowazny
      @dorespowazny 3 หลายเดือนก่อน

      ​@@jankowalski5941ubolewam, że jako społeczeństwo jesteśmy jeszcze tak daleko w rozwoju.

    • @jankowalski5941
      @jankowalski5941 3 หลายเดือนก่อน

      @@dorespowazny A co dla kolegi oznacza słowo "rozwój"?

  • @november1199
    @november1199 ปีที่แล้ว +140

    Subskrybuję wiele kanałów historycznych, ale muszę przyznać, że na twoje materiały wyczekuję bodaj najbardziej.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +9

      Bardzo mi miło :)

    • @tenwalery
      @tenwalery ปีที่แล้ว +5

      Twoich materiałów.

  • @munin3036
    @munin3036 ปีที่แล้ว +17

    Jeden z wielu kanałów o historii. Jednak jeden z tych w którym autor ma ciekawy sposobów prowadzenia narracji. Ciekawa gra słów. Pozdrawiam.

  • @jakubbalicki8488
    @jakubbalicki8488 8 หลายเดือนก่อน +2

    Komentarz prozasięgowy. Gdyż naprawdę warto!

  • @paoloq11
    @paoloq11 7 หลายเดือนก่อน +5

    Świetnie sie ciebie slucha. Bardzo zgrabnie opowiedziana historia. Troche szkoda ze nie oparłeś sie bardziej na prof. Ziółkowskim. Jego wyjasnjenie siedmiu wzgórz bardzo by sie tu przydało. Gratuluję dobrej pracy.

  • @tomasznocek3703
    @tomasznocek3703 ปีที่แล้ว +19

    Mogę słuchać bez końca 😊

  • @marekweglicki9136
    @marekweglicki9136 ปีที่แล้ว +5

    super seria więcej proszę egipt,mesopotamia,bałkany ,słowianie,germanie itp

  • @longinzaczek5857
    @longinzaczek5857 ปีที่แล้ว +4

    Ten kanał zawsze miał wysoki poziom, ale tym razem miło zaskoczył mnie na na plus. Odcinek jest lepszy niż się spodziewałem, zwłaszcza wprowadzenie o ekonomii półwyspu i wczesnego Rzymu. W Polsce chyba najbardziej przyjazną dla czytelnika wersją tradycyjnych początków Rzymu jest opis w książce Tadeusza Zielińskiego - Rzeczpospolita Rzymska. Oczywiście to wersja popularna nie podająca z której konkretnie wersji rzymskiej historii korzysta - dla historyka się nie nadaje.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +2

      Wstęp o ekonomii i gospodarce pochodzi głównie z "Dziejów Rzymu" Max Cary, Howard Hayes Scullard. Książka stara ale ciągle jedna z lepszych w temacie.

    • @longinzaczek5857
      @longinzaczek5857 ปีที่แล้ว +1

      @@mrocznewieki dobrze wiedzieć - ja sobie to kiedyś poskładałem z różnych źródeł , między innymi skrzyżowanie dwóch szlaków handlowych w Rzymie. Jak widać wszystko już gdzieś jest w jakiejś bibliotece.

  • @wiktormyers8324
    @wiktormyers8324 ปีที่แล้ว +4

    Bardzo dziękuję za ważne informacje

  • @dorip1845
    @dorip1845 ปีที่แล้ว +4

    Kocham Wasze podkasty, bo mogę słuchać wciąż od nowa... od nowa.... i bo są długie.... i przenoszą mnie w odległe czasy..... cudownie🤗

  • @michaldo5911
    @michaldo5911 ปีที่แล้ว +10

    Fantastyczny materiał. Jeden z najlepszych kanałów historycznych na yt. Gratuluję.

  • @margacz.5811
    @margacz.5811 ปีที่แล้ว +8

    Imponujący materiał jak zwykle świetnie przekazany!

  • @krzysztoflanger6015
    @krzysztoflanger6015 ปีที่แล้ว +25

    Dziękuję i szacunek za pracę! Narracja kapitalna. Odsłuchuję :)

  • @Radonated
    @Radonated ปีที่แล้ว +6

    Jestem tu pierwszy raz i już czuję, że zostanę na długo ❤

  • @user-jh3nr8eg2o
    @user-jh3nr8eg2o 7 หลายเดือนก่อน +2

    Bardzo podoba mi się ten sposób przedstawienia początków Rzymu. Mam drobną uwagę dotyczącą łaciny. Głowa rodu nosiła tytuł "Pater familias", jest pozostałość łaciny archaicznej z końcówką dopełniacza -as. Taka forma zachowała się w późniejszym okresie. Pan prowadzący użył chyba określenia "pater familiae", z godnego z łaciną klasyczną.

  • @mateuszkokot9082
    @mateuszkokot9082 ปีที่แล้ว +4

    Cudny materiał. Pieczołowicie zrobiony research. Daje subskrypcję!!!

  • @tomaszkownacki1652
    @tomaszkownacki1652 ปีที่แล้ว +12

    Kolejny świetny materiał. Dziękuję! 💪

  • @pawekaczynski5754
    @pawekaczynski5754 9 หลายเดือนก่อน +1

    Dobrze opowiedziane i gratuluję w ogóle pomysłu na te podcasty, bo słucha sie z przyjemnością. Drobiazg: 1:15:30 to był jednak pater familias, nie familiae. Tę nieprawidłową, wyjątkową końcówkę, jak pamiętam z łaciny w szkole, tłumaczono wpływami etruskimi.

  • @markippo
    @markippo ปีที่แล้ว +6

    Co do słowa "pontifex", należy pamiętać, że w antycznej łacinie miało ono charakter szerszy i znaczyło po prostu "kapłan". Pontyfików było wielu, wśród nich ten jeden, najwyższy - Pontifex Maximus, co znaczy po prostu "najwyższy kapłan". Był to bardziej urządź niż kariera sakralna, chociaż w Starożytnym Rzymie, religia była silnie upaństwowiona. Co do etymologii, myślę, że to po prostu "człowiek stanowiący pomost pomiędzy sacrum i profanum". W łacinie nowożytnej, kościelnej, faktycznie jest to określenie bardziej uniaktowe. Zwykły ksiądz/kapłan to sacerdos lub clericus. Pontifex oznacza biskupa, chociaż dzisiaj częściej chyba stosuje się termin episcopus. Pontifex Maximus nie jest jednym z tytułów papieża, jest tym podstawowym. W całości to chyba jest Pontifex Maximus Vicarius Christi ad Terram - Kaplan Najwyższy Namiestnik Chrystusa na Ziemi.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +3

      Ok, bez wątpienia "pontifex" oznaczał kapłana, ale etymologia wyraźnie wskazuje na związek z "mostem". Czy był to termin metaforyczny nie wiem, zawsze spotykałem się z łączeniem tego tytułu z mostami na Tybrze.

    • @marqoarvix
      @marqoarvix ปีที่แล้ว +5

      @@mrocznewieki etymologicznie rzecz biorąc to pontifex jest złożeniem słów pons w dopełniaczu pontis 'most' + -fex od łacińskiego czasownika facio facere co znaczy 'czynić, robić' czyli dosłownie ten który czyni most, są też inne słowa w ten sposób utworzone np. artifex 'artysta, rzemieślnik' czy aurifex 'złotnik'

    • @mirdallke2
      @mirdallke2 ปีที่แล้ว +1

      @@mrocznewieki każdy kapłan jest mostem łączącym sacrum z profanum - tak wiec nie musi to oznacza budowniczego fizycznych mostów

  • @husaria1953
    @husaria1953 2 หลายเดือนก่อน

    Serdeczne dzięki ! Nadrabiam zaległości 😀

  • @pawekrolikowski4387
    @pawekrolikowski4387 ปีที่แล้ว +6

    Fajnie się słucha twoje opowieści. Pozdrawiam

  • @OldShaterhhendd
    @OldShaterhhendd ปีที่แล้ว +13

    Dziękuję za tak miła niespodziankę, jak ktoś już napomknął w komentarzu na dole, czekam najbardziej na Twoje materiały jeśli chodzi o tego typu podcasty, miłej niedzieli i czekam z niecierpliwością na dalsze odcinki. ;D

  • @paulzdrojkowski7234
    @paulzdrojkowski7234 ปีที่แล้ว +15

    Fenomenalnie się tego słucha! Moje ulubione materiały to jednak te o tematyce Słowian ale te o Rzymie również przyjmę z otwartymi ramionami ;)

  • @MarzenaSowik-vk7ee
    @MarzenaSowik-vk7ee 7 หลายเดือนก่อน +2

    Witam. Wpadłam tutaj na chwilę i już jestem uzależniona ....
    Wspaniala narracja, rzetelnie przygotowany materiał. I jeszcze coś. Poczucie humoru autora.
    Reklamuję wśród znajomych, bo warto.
    Pozdrawiam.

  • @kamilg5368
    @kamilg5368 ปีที่แล้ว +3

    półtorej godziny, warto posłuchać

  • @WolvGame
    @WolvGame 3 หลายเดือนก่อน

    Wybitne dzieło historyczne ☕☕☕☕

  • @sedraczek
    @sedraczek ปีที่แล้ว +4

    Królu Złoty piękny materiał. W przyszłym roku planuje odwiedzić Wenecję, Neapol oraz Rzym, więc czekam z niecierpliwością na kolejne materiały odnośnie Italii

  • @michalceron3868
    @michalceron3868 ปีที่แล้ว +4

    bardzo ciekawy materiał! gratuluję przewertowania tylu źródeł!

  • @ArturBiaosiewicz
    @ArturBiaosiewicz ปีที่แล้ว +2

    Bardzo dobry materiał. Temat może dość często wspominany, ale tu bardzo fajnie zaprezentowany 😊

  • @justynajurzynska7974
    @justynajurzynska7974 ปีที่แล้ว +9

    Wspaniale jak zawsze. Najlepszy kanał historyczny

  • @aniaams3327
    @aniaams3327 ปีที่แล้ว +3

    Super materiał , dzięki wielkie !!!!!

  • @bezpaniki1082
    @bezpaniki1082 ปีที่แล้ว +3

    Nawet się doczekać nie mogłem

  • @jacekwidor3306
    @jacekwidor3306 ปีที่แล้ว +6

    Siedmiu królów (a także jak mi się wydaje siedem wzgórz) to powszechne w starożytności uleganie "magicznej" symbolice liczb, zwłaszcza 3, 7 i 12. Wszelkiego rodzaju listy (cudów świata, mędrców greckich, plemion Izraela, królów różnych państw, synów/córek królewskich) są w wielu wypadkach ewidentnie na siłę powiększane albo pomniejszane by osiągnąć którąś z tych wielkości. N.p. już w starożytności "cudów świata" wymieniano co najmniej 10, ale nigdy wszystkie nie znalazły się w jednym zestawie, na poszczególnych listach (różniących się szczegółami) musiało być siedem. Zresztą sztuczność listy siedmiu królów podkreśla niewliczanie Tytusa Tacjusza, wymienianego przez wszystkie, a przynajmniej ogromną większość źródeł. Niby tylko współpanował z Romulusem, a zmarł wcześniej od niego, ale może to być późniejsza "poprawka".

    • @arturhashmi6281
      @arturhashmi6281 ปีที่แล้ว +4

      Wynika to z tego, że starożytni znali jedynie 7 ciał niebieskich z naszego układu słonecznego i z tej racji traktowali wyjątkowo tę liczbę

  • @andrzejbiesiadecki9192
    @andrzejbiesiadecki9192 ปีที่แล้ว +3

    Super program,thank you for your work

  • @abstrakcyjnyukasz9423
    @abstrakcyjnyukasz9423 9 หลายเดือนก่อน +1

    Świetny materiał!
    Pozdrawiam!

  • @poisonous77
    @poisonous77 ปีที่แล้ว +5

    Świetny odcinek, zresztą jak każdy. Pozdrawiam

  • @robfmd2099
    @robfmd2099 ปีที่แล้ว +1

    To wspaniałe i pokrzepiające , że młodzież w Polsce jest tak inteligentna !!!
    Zostałem subskrybentem !!!
    Czekam z niecierpliwością, na temat:
    Życie i śmierć Gajusza Juliusza Cezara
    ( być może zostanę sponsorem)
    Pozdrawiam

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว

      Ja już niestety nie jestem młodzieżą :(

    • @robfmd2099
      @robfmd2099 ปีที่แล้ว

      @@mrocznewieki Ja urodziłem się 8-go maja w 1958r, ale cały czas, uważam że jestem młodzieżą!!! No... ku..a jego m.ć !!! ( to taki żart)
      Dziękuję Panu za odpowiedź.
      Uwielbiam historie , Pański program jest na najwyższym poziomie!!!
      W moim długim życiu, słyszałem wybitnych profesorów, odpowiadających " hollywoodzkie brednie " jako fakty historyczne.
      Mój ulubiony temat to również: Neron ( jako podpalacz???) W latach 1995-2000r, mieszkałem w Rzymie w tym mieście krąży cała masa, nie pisanych historii. Pozdrawiam Robert

  • @tarczak2945
    @tarczak2945 ปีที่แล้ว +4

    Wspaniałe

  • @waldemarbiaek3549
    @waldemarbiaek3549 ปีที่แล้ว +4

    Dziękuję, pozdrawiam i czekam na kolejne odcinki "Mrocznych Wieków"

  • @DeusVultVladislavia
    @DeusVultVladislavia 6 หลายเดือนก่อน

    W wielu aspektach, nie zgadzam się z autorem tego kanału, niemniej nie jest to wystarczający powód, by powstrzymać się od słuchania i promowania materiałów, tu publikowanych. Szanuję za wykonaną pracę i jakość audiobooków. Pozdrawiam, ave Maria!

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  6 หลายเดือนก่อน +1

      Pozdrawiam i dziękuję

  • @La7arus
    @La7arus ปีที่แล้ว +1

    Super, dzieki !

  • @dunedainzponocy3942
    @dunedainzponocy3942 ปีที่แล้ว +2

    Dziękuje

  • @witapicheta1287
    @witapicheta1287 4 หลายเดือนก่อน

    Bardzo ciekawy wyklad❤

  • @bogdanhasa2871
    @bogdanhasa2871 ปีที่แล้ว +3

    Sławianie kanał YT Porozmawiajmy Aleksander Berdowicz mówił udowodnił to Roman Bieszk.

  • @justynatinaffm2688
    @justynatinaffm2688 10 หลายเดือนก่อน +3

    Wspaniale opowiedziane❤❤❤❤❤❤❤❤❤

  • @wolnystrzelec6394
    @wolnystrzelec6394 ปีที่แล้ว +10

    Najlepszy kontent na kanale oby było tego więcej ❤

  • @julitajulita5785
    @julitajulita5785 10 หลายเดือนก่อน +2

    Wspaniały materiał, świetny lektor. Gratuluję i dziękuję :)

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  10 หลายเดือนก่อน

      Dziękuję i pozdrawiam!

  • @marekostrowski8900
    @marekostrowski8900 ปีที่แล้ว +1

    Super, jak zawsze.

  • @danielzarzycki1603
    @danielzarzycki1603 ปีที่แล้ว +1

    dziekuje za film

  • @dobekpl
    @dobekpl ปีที่แล้ว +1

    Ja to słyszę Marcina Myszkę, kanał Kryminatorium. Identyczny głos

  • @wilderun
    @wilderun ปีที่แล้ว +4

    Ten kanał to czyste złoto. Dziękuję

  • @realFurby
    @realFurby ปีที่แล้ว +2

    doceniam pocisk po turbolechitach w 53:30

  • @tempt6669
    @tempt6669 ปีที่แล้ว +3

    Wspaniały odcinek!

  • @slawekmamzer6691
    @slawekmamzer6691 ปีที่แล้ว +1

    Wkoncu. Doczekałem się.

  • @bond-gk9ne
    @bond-gk9ne ปีที่แล้ว +2

    Na Siedmiu wzgorzach PieTrzy sie Rzym. 753 p.n.e

  • @MultiZaki13
    @MultiZaki13 ปีที่แล้ว +4

    Jak zwykle świetny materiał!!!

  • @MM-xt6uo
    @MM-xt6uo ปีที่แล้ว +5

    Lepsze to niż mundial :)

  • @johnpawaz9230
    @johnpawaz9230 8 หลายเดือนก่อน

    Thanks!

  • @Andi030592
    @Andi030592 ปีที่แล้ว +1

    Jak zwykle świetny odcinek i materiał na poziomie wybijającym sobie własną kategorie na polskim YT, choć jak juz kiedys pisałem moim zdaniem szkoda Twojego wybitnego talentu na produkcje w temacie tak banalnym i oklepanym jak historia Rzymu i znacznie bardziej cenie sobie te w tematach bardziej niszowych. Mimo tego oczywiscie obejrzane z przyjemnością pomimo, podobnie jak zapewne u większosći widzów, znajomości większości informacji zawartych w materiale.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +2

      O pierwszych wiekach Rzymu wcale nie ma wielu materiałów, na polskim YT najdłuższy materiał trwa bodajże 30 minut (Historyczny Top). Podobnie z literaturą, mało kto zajmuje się pierwszymi wiekami, zamiast tego jest późna republika i wczesne cesarstwo (najwięcej źródeł). Poza tym większość filmów na tym kanale jest niszowa bo nawet na angielskim YT nie ma tak długich materiałów o Ibn Fadanie, nordyckiej epoce brązu nie mówiąc już o Rugii.

    • @Andi030592
      @Andi030592 ปีที่แล้ว +1

      @@mrocznewieki Ja tylko tak narzekam dla zasady bo jednak właśnie te wspomniane na koncu Twojego komentarza i inne niszowe tematy bardziej mnie interesują, od biedy niech będzie i ten Rzym, zawsze to jednak wysokojakościowa produkcja którą z chęcią obejrze.

    • @beatawolk2058
      @beatawolk2058 ปีที่แล้ว

      @@mrocznewieki są

    • @jacekwidor3306
      @jacekwidor3306 ปีที่แล้ว

      Wczesny Rzym, (przed najazdem Galów, a właściwie to przed wojną z Pyrrusem) to temat niszowy jeśli chodzi o analizę na naukową. Przecież prawie wszytko, co można znaleźć nie tylko w internecie,ale i w papierowych książkach to powielanie przekazów pisarzy z końca republiki i wczesnego cesarstwa, często wprawdzie z mniej lub bardziej krytycznym komentarzem. Mamy za to do porzygu książek i filmów o Cezarze, Kleopatrze i Antoniuszu i dynastii julijsko -klaudyjskiej czyli o tym, czego z przekazów starożytnych ocalało najwięcej. Całkiem niedawno filmowcy dopiero ponownie wylansowali Spartakusa, Marka Aureliusza i Kommodusa. Też dopiero od kilku lat pokazuje się co nieco materiałów o bitwie pod Sentinum i trzeciej wojnie samnickiej jednej z najważniejszych w dziejach Rzymu, o których pamięć porosła kurzem przez lata.

  • @ArturBiaosiewicz
    @ArturBiaosiewicz ปีที่แล้ว +1

    No to mała przerwa od Grecji. I już zaczyna się Liwiuszem 🙂

  • @martius6748
    @martius6748 ปีที่แล้ว +3

    Super materiał! Będzie kontynuacja dziejów wczesnej Republiki? Do momentu zajęcia Rzymu przez Celtów albo najlepiej do Pyrrusa lub Hannibala ;) Polecam książkę "Chwała Rzymu. Jak tworzyło się imperium" Anthony Everitt. Znakomicie opisał dzieje Rzymu Królewskiego oraz wczesnej Republiki.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +2

      Od czasu do czasu coś z Rzymu będzie wpadało, kilka kolejnych odcinków będzie jednak w innej tematyce.

    • @martius6748
      @martius6748 ปีที่แล้ว +1

      @@mrocznewieki To i tak dobrze :D

  • @banceart1205
    @banceart1205 ปีที่แล้ว +2

    11:35 tradycją jest tonięcie w nurcie Tybru? 😀
    A tak na serio, super materiał

  • @pawelwojtyla200
    @pawelwojtyla200 ปีที่แล้ว +1

    Dobre 👍👏

  • @josearkadiomorales4335
    @josearkadiomorales4335 6 หลายเดือนก่อน

    Stary Kuźniar to święto ❤️

  • @owlie9941
    @owlie9941 ปีที่แล้ว +5

    Czyli już od pierwszego króla, Rzymianie mieli tradycje uśmiercania władców :P

  • @Wojtak212
    @Wojtak212 ปีที่แล้ว +1

    O dzięki :D

  • @johnnyarchon9709
    @johnnyarchon9709 6 หลายเดือนก่อน

    Cudo ktore chce sie sluchac i chlonąć

  • @kubacski8454
    @kubacski8454 ปีที่แล้ว +1

    👍 👍 👍 Nie żebym coś sugerował, ale dawno było coś o Grekach

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +2

      Wkrótce będzie o Macedończykach, czyli zbliżamy się do Greków.

    • @kubacski8454
      @kubacski8454 ปีที่แล้ว

      @@mrocznewieki 💪🏼

  • @Trabantoslaw
    @Trabantoslaw ปีที่แล้ว +3

    W Rzymie, w termach Dioklecjana mają Muzeum Wczesnej Historii Ludów Lacjum (Museo di Protostoria dei Popoli Latini), polecam odwiedzić, rewelacyjne jest. A film super, dzięki bardzo!

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +4

      Dwukrotnie byłem w Rzymie i nigdy nie miałem czasu na Termy Dioklecjana pomimo że są tuż obok dworca Termini, może kolejnym razem.

  • @MrVilgefortz
    @MrVilgefortz ปีที่แล้ว +2

    Słyszałem, że mieli być mieszkańcy Mezoameryki potomkami mieszkańców Atlantydy, zaginionych plemion Izraela ale o Słowianach to pierwszy raz słyszałem :)

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +3

      Ja już słyszałem teorie łączące mieszkańców Atlantydy ze Słowianami, chociaż muszę przyznać, że to ciągle niewykorzystana nisza.

    • @djakmalinakot8568
      @djakmalinakot8568 ปีที่แล้ว +2

      @@mrocznewieki Widzimy ciąg, Aztecy to potomkowie Atlantów, a Atlantowie to Słowianie. Wszystko się zgadza

  • @rafalkrzewica4682
    @rafalkrzewica4682 9 หลายเดือนก่อน +3

    Masz pojęcie o historii.Szacunek.

  • @DeusVultVladislavia
    @DeusVultVladislavia 6 หลายเดือนก่อน +1

    Ah ten Rzym...😉

  • @ewp5657
    @ewp5657 ปีที่แล้ว +1

    W Pisie widziałam łazienie Nerona ,raczej skrawki , tunele jak wodę z gór sprowadzali Coś fantastycznego w wyobraźni przenosiłam się w tamte wieki och ...

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +2

      W Rzymie warto wejść do Domus Aurea, ruin Złotego Domu Nerona. Tuż obok Koloseum, tylko bilety warto miesiąc wcześniej rezerwować.

  • @olowrohek9540
    @olowrohek9540 ปีที่แล้ว +1

    Super
    Kiedys widzialem film historyczney Uprowadzenie Sabinek czy to mogla byc prawda

  • @jacekwidor3306
    @jacekwidor3306 ปีที่แล้ว +1

    38:36 "starzec" = mężczyzna powyżej czterdziestki ;) ..... ("starca odwiozło pogotowie" - Bolesław Prus o wypadku drogowym, którego ofiarą był 44=letni mężczyzna).

  • @janwendorff5137
    @janwendorff5137 ปีที่แล้ว +2

    Witam, cieszę się, że taki kanał w Polsce istnieje, jednak skoro mowa o mrocznych wiekach, czy nie warto byłoby omówić więcej historii z drugiej połowy pierwszego tysiąclecia? Np siedem królestw angielskich, Rzym po odbiciu przez Bizancjum czy Podboje Islamu

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +4

      Myślę o tych tematach. Szczególnie historia Brytanii po wycofaniu Rzymian jest fascynująca.

    • @janwendorff5137
      @janwendorff5137 ปีที่แล้ว +2

      @@mrocznewieki zgadzam się, temat Gwynedd, kultury romano-brytyjskiej, bardzo interesujące, a w popkulturze czy nauczanej historii przemilczane. Oczywiście wiem, ze „mroczne wieki” to to samo co „ciemne wieki”, ale skojarzenie się nasuwa ;) Motyw Brytenwaldy też dość ciekawy, czy choćby Danelagh

  • @tonyzuco9634
    @tonyzuco9634 ปีที่แล้ว

    Taktyczny :)

  • @GokuRoman008
    @GokuRoman008 ปีที่แล้ว +1

    Subskrybuję wiele kanałów historycznych, ale muszę przyznać, że na Twoje materiały podobają mi się najbardziej!

  • @ninel1995
    @ninel1995 ปีที่แล้ว +1

    24:00 trochę nie rozumiem tego fragmentu, które pismo było starsze? Greckie czy łacińskie?

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +1

      Greckie

    • @mareksobkiewicz5512
      @mareksobkiewicz5512 2 หลายเดือนก่อน

      Mowi sie ze dzisiejsza mlodzieź czyta bez zrozumienia. Widac ze słucha też bez zrozumienia.Mimo to dobrze ze choć jeszcze słucha

    • @ninel1995
      @ninel1995 2 หลายเดือนก่อน

      ​@@mareksobkiewicz5512 "Pismo łacińskie było późniejszym wynalazkiem, znacznie starszym od pisma greckiego". Domyślam się, że to przejęzyczenie ze strony autora filmu, dlatego dopytałam. Z moim słuchaniem ze zrozumieniem jest wszystko w porządku. Może to z pańskim słuchem są jakieś problemy, skoro nie zauważył Pan ten nieścisłości, mimo, że był znacznik czasowy z konkretnym fragemntem.

  • @michalmiskiewicz9000
    @michalmiskiewicz9000 6 หลายเดือนก่อน

    Etruskowie byli podobno wesołym ludem bo według ich wierzeń po śmierci nie zaznają pokoju w zaświatach dlatego cieszyli się życiem. I też wiem że jednym z ich miast jest Narnia

  • @tomaszsadowski1515
    @tomaszsadowski1515 ปีที่แล้ว +1

    Rewelacyjna analiza.

  • @adamdobrowolski7858
    @adamdobrowolski7858 ปีที่แล้ว +2

    Jak zawsze bardzo interesujący materiał i przykład jakości na youtube! Temat musnął Etrusków, których chyba można uważać za wyjątkowych pod względem kultury i języka, też wyróżniających się technologicznie na tle miejscowych ludów, prawda? Może poświęcisz im kiedyś odcinek? :) pozdrawiam

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +5

      Etruskowie zasługują na więcej niż jeden odcinek. Przyszłość z pewnością należy do nich.

    • @grzegorzbrzeczyszczykiewic4559
      @grzegorzbrzeczyszczykiewic4559 ปีที่แล้ว

      @@mrocznewieki no to nie mogę się doczekać:)

  • @nabuchodonozor6531
    @nabuchodonozor6531 7 หลายเดือนก่อน

    ❤❤❤

  • @marcelmarceli8238
    @marcelmarceli8238 9 หลายเดือนก่อน +1

    Podobno są zapiski mówiące że niektórzy Rzymianie żyli ponad sto lat. Podobno najstarszy zapisany miał prawie 120 lat. Jeżeli warunki sprzyjały mogli rządzić i dłużej niż 35 lat.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  9 หลายเดือนก่อน +2

      Tak, niektórzy ludzie w starożytności żyli ok. stu lat (np. Izokrates - 98, Hieronim z Kardii - 104). Zapewne jeden na kilka tysięcy. Siedmiu władców pod rząd ciągnących ponad setkę? Mało prawdopodobne. „Podobno”…

  • @stalkerpl4885
    @stalkerpl4885 ปีที่แล้ว +1

    Pozdrawiam

  • @SeverusSBR
    @SeverusSBR ปีที่แล้ว +1

    Ale jak to Aztekowie nie byli Słowianami XD, nawet nie sądziłem że takie teorie ktoś wykminił

  • @ukasz-db7up
    @ukasz-db7up ปีที่แล้ว +1

    Zmieniłbym nazwę, Mroczne Wieki to my mamy teraz, kiedyś to było tak jakoś...sielankowo :)

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +5

      Tak, zakopywanie ofiar z ludzi pod większymi inwestycjami infrastrukturalnymi czy porywanie przyszłych żon brzmi sielankowo :)

  • @jacekwidor3306
    @jacekwidor3306 ปีที่แล้ว +1

    32:16 I znowu ten straszny binarny szowinizm nie uwzględniający pozostałych 56 płci !!!!
    :D

  • @user-js3wy6ut5m
    @user-js3wy6ut5m ปีที่แล้ว +1

    A ktoś, naukowcy, historycy, archeolodzy? Wiedzą jak taki wczesny, królewski Rzym wyglądał? Zlepki kurnych, drewniano-ziemnych chat jak w Biskupinie, położonych na szczytach wzgórz? Czy pełnoprawne miasto z kamienia, z wytyczonymi placami, drogami i jakimś układem urbanistycznym?

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +3

      Co najmniej od końca siódmego wieku pojawiają się domy z kamienia z terakotowymi dachówkami oraz twarda nawierzchnia na Forum Romanum. Wcześniej raczej kurne chatki. Wspominałem o tym w filmie.

  • @polish_wealth
    @polish_wealth ปีที่แล้ว +1

    mega grube dziekuje

  • @henricushenricus2775
    @henricushenricus2775 ปีที่แล้ว +1

    Czy książka G. Bradley, wyszła w polskim tłumaczeniu?

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +3

      Nie spotkałem się jeszcze z polskim tłumaczeniem. Zamawiałem z amazon.pl swoją.

  • @Mmm-tt7ye
    @Mmm-tt7ye ปีที่แล้ว +2

    👍 w ciemno, bo potem zapomnę.
    Co marka to marka

  • @araevik
    @araevik ปีที่แล้ว +2

    😊😊

  • @konradpe7043
    @konradpe7043 11 หลายเดือนก่อน +1

    Potrafi ktoś rozpoznać postacie z grobowca Francouus'a?

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  11 หลายเดือนก่อน +2

      To postacie z mitologii, Achilles zabijający jeńców trojańskich, Charun (ten niebieski z młotem, etruski demon), gdzie indziej Mastarna i Celiusz Vibenna. Jest też jakiś Tarkwiniusz.

    • @konradpe7043
      @konradpe7043 11 หลายเดือนก่อน

      @@mrocznewieki dziękuję za odpowiedź.

  • @__jarek__290
    @__jarek__290 ปีที่แล้ว +1

    👍

  • @KitkacyJones
    @KitkacyJones ปีที่แล้ว +1

    Legantzko. Zaraz Ex Deo poleci. Gigaczady w Rzymie: jesteś człowiekiem znikąd, ale się pofarciło? Cyk, to sam Mars ten tego jakąś niewiastę i jest metryka. A co do Słowian wszędzie i zawsze, to za małolata chłonąłem wszystko, co jest w teorii autochtonicznej, ale o słowiańskich Aztekach nie słyszałem 😂

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +3

      Z Aztekami to była ironia, ale ostatnio słyszałem hipotezę o dziwnym podobieństwie mieszkańców legendarnej Atlantydy i Słowian na kanale mającym ze dwa razy więcej subów niż mój więc wesołe urojenia mają się dobrze i znajdują audytorium :)

    • @KitkacyJones
      @KitkacyJones ปีที่แล้ว +1

      @@mrocznewieki takie teorie to ciekawa sprawa, gdy traktuje się je jako fantastykę niczym Lovecrafta hehe Cóż, ludziom brakuje poczucia tożsamości i mistycyzmu, więc zawsze będą tworzyć jakieś wiary. „Valhalla - deliverance why've you ever forgotten me”. Sto miliardów istnień przed nami myślało raczej tak samo. Czy to chłop, któremu wojsko trzy razy wieś spaliło, czy hightech konstruktor rakiet, któremu dziecko zmarło. Zdaje się, na każdego w końcu padnie zwątpienie u kresu sił. Reszta to już osobiste widzimisię podmiotu. Także tak, problemy natury ludzkiej zawsze będą popularniejszym tematem niż historia, w której to poznaniu i my zaspokajamy jakąś część siebie :D byle nie odlecieć w turbo-gusła hehe

  • @member_mb7366
    @member_mb7366 ปีที่แล้ว +1

    💣👍

  • @janzamorski1304
    @janzamorski1304 7 หลายเดือนก่อน

    👍👍👍