160 Rocznica Powstania Styczniowego - obchody w MDK Kolbuszowa

W nocy z 22 na 23 stycznia 1863 roku w zaborze rosyjskim wybuchło największe i najdłużej trwające powstanie, zryw narodowowyzwoleńczy. Miejski Dom Kultury mieści się w budynku wybudowanej przez druhów (w latach 1905-1908) Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego ,,Sokół” w Kolbuszowej. Inicjatorem budowy ,,gniazda” był Józef Buczek powstaniec ze Staromieścia wżeniony w kolbuszowską rodzinę aptekarzy Bembenów. Sam sfinansował fundamenty, wapno do budowy i tym zmotywował Janusza hr Tyszkiewicza do przekazania ze swojej cegielni, cegły i dachówki. Zarządzający majątkiem był synem powstańca styczniowego Stanisława i wnukiem Wincentego. Bohatera powstania listopadowego, (współorganizatora wyprawy Zaliwskiego) zaprzyjaźnionego z Mickiewiczem. Proboszczem nazywanym ,,Ojcem Sybiraków” był w Kolbuszowej, ksiądz Ludwik Ruczka proboszcz parafii p.w. Wszystkich Świętych poseł w sejmie wiedeńskim. Wykorzystujący swoje koneksje i znajomości w tamtejszym rządzie pod pretekstem powołania do służby w austriackim wojsku uwalniał uwięzionych na Syberii powstańców, cesarskich poddanych. Patronem drugiej w mieście parafii jest św. Brat Albert, (Adam Chmielowski), który w wieku osiemnastu lat walczył w zrywie został ranny i stracił nogę. 40 rocznica powstania w 1903 roku, miała wpływ na konsolidację kolbuszowskiego środowiska patriotycznego i powołanie do życia w/w ,,towarzystwa sokolego”. Jednym z założycieli drużyny był druh Józef Rechul dziadek Janka Bytnara. Pamięć o kolbuszowskich powstańcach, zachowała się dzięki Halinie Dudzińskiej (1927- 2008) regionalistce, profesor liceum z zasiedziałej w mieście od ponad dwóch wieków rodziny. Znane z jej przekazu rodzinnego informacje i wspomnienia innych Kolbuszowian (drukowane były w Rocznikach i Przeglądzie Kolbuszowskich) są dziś bezcenne. Podobnie jak zbiory z archiwum rodzinnego innego Kolbuszowianina Andrzeja Wesołowskiego.
Po raz trzeci przypominamy w Kolbuszowej wydarzenia sprzed lat. Po raz pierwszy wmurowaniem tablicy, kuciem kos, musztrą Żuawów, uczciliśmy wiceprezesa towarzystwa Józefa Buczka (2013r). Koncertem Andrzeja Kołakowskiego w 2018 przypomnieliśmy 155 rocznicę zrywu. W dniu 12 stycznia 2023 zorganizowaliśmy żywą lekcję historii dla zachowania pamięci o ludziach, którzy tworzyli historię powstania. Już po raz trzeci, mieliśmy zaszczyt i przyjemność wysłuchania, gawędy podharcmistrza Macieja Kilarskiego, który posługując się w dużej części, autentycznymi artefaktami historycznymi opowiedział o broni, barwie powstania. Wystąpił z piękną młodzieżą harcerzami „GRH 51 Drużyny Harcerskiej Żuawi”. W następnym punkcie zagrał zespół w składzie Jacek Kowalski śpiew i gitara, Henryk Kasperczak gitara i Anna Śliwa skrzypce. Koncert składał się z kilkunastu opracowanych przez barda utworów patriotycznych. Artysta, pasjonat tamtych wydarzeń i postaci gen. Mariana Langiewicza ciekawie, opowiadał o wydarzeniach z 1863 roku. Mieliśmy też wyjątkową okazję wysłuchania ciekawej analizy pieśniarza (dra hab. prof. UAM w Poznaniu, historyka sztuki) współczesnych im rycin. Interpretacja melodii odbiegała od ogólnie przyjętych bardziej zbliżona była do oryginalnego dawnego ich brzmienia. Ostatnia część historycznego tryptyku to ilustrowana prezentacją prelekcja dra Jacka Magdonia (naukowca z IPN w Rzeszowie), pt.,,Tradycje powstania styczniowego’’. Usłyszeliśmy, krótki zwięzły wykład umieszczony w realiach galicyjskich. Prelegent odnalazł różne związki z najbliższymi nam terenami, ostatni wątek to dwór z Brzezin pozyskany do skansenu należący do rodziny związanej z powstaniem. Na koniec zaprezentowano długo oczekiwane kulinaria przygotowane wg. przepisów Janiny Olszowy. Wyczerpani potężnym ładunkiem wiedzy i muzyki, widzowie skonsumowali je w iście powstańczym tempie. Powstańczy bigos, herbata z gałęzi malin, wiśni i trześni, pączki z dziurką, smalec na ostro, kolorowe źmioki smakowały wyśmienicie.
mdkkolbuszowa....

[@alberteinstein7448]

W necie znalazłem przepiękne wykonanie Agaty Serwin liryki tyrtejskiej Adama Asnyka "MIEJCIE NADZIEJĘ" wprost nawiązujące do POWSTANIA STYCZNIOWEGO. Podaję link do w/w utworu:
th-cam.com/video/yyr8DZD-fRo/w-d-xo.html