Antik Çağların Ünlü Filozofu Diyojen

Bugünkü videomuzun konusu Sinoplu Diyojen.
Diyojen, MÖ 412 - MÖ 323 yılları arasında yaşamış Kinik felsefesinin öncüsü ünlü filozoftur. Sinop'ta doğmuş Korint'de ölmüştür. Sinoplu Diyojen ve Kinik Diyojen olarak da bilinmektedir. Diyojen, medeniyeti reddetmiş ve medeniyet içerisinde medeniyetten uzak bir şekilde yaşamaya çalışmış bir antik çağ filozofudur.
Babasıyla Atina’ya sürgün edilmiş, “Sinoplular seni sürgüne mahkûm etti” dendiğinde, “Ben de onları oldukları yerde (Sinop) kalmaya mahkûm ettim” cevabını vermiş. Belki de Diyojen’in bu bedduası tutmuş, yüzyıllar sonra Sinop, zindanları ile anılan sürgün edilenlerin yeri olmuş.
Türkiye’nin kuzeyinde, Karadeniz kıyısındaki Sinop, yaklaşık 5 bin yıllık geçmişiyle Anadolu’nun en eski şehirlerinden birisi. Sinop Yarımadası ve Anadolu anakarası üzerinde kurulan şehir, coğrafi konumu sebebiyle Karadeniz’in en korunaklı doğal limanına sahip. Eski çağlardan beri deniz ve ticaret yolları üzerinde. Anadolu’daki İpek Yolu güzergâhında da önemli bir konumda yer almaktaydı.
Karadeniz’e hâkim olmak isteyen her uygarlığın izini Sinop’ta görmek mümkün. Bir Milet kolonisi olarak kurulup sonra Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı hâkimiyetine girmiş. Antik çağlardan beri ticari ve kültürel yoğunluğa sahip. Aynı zamanda tüm bu dönemlerde kalesi ve Selçuklular döneminde yapılan tersanesi ile de bölgenin en önemli askeri üssü olmuş.
2400 yıl önce Sinoplu düşünür Diyojen’in (MÖ 412 ? - MÖ 320) Makedonya Kralı Büyük İskender’e söylediği unutulmaz söz. Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri adlı kitabında Diogenes Laertios bu olayı şöyle anlatır: “Kreaneion’da güneşlenirken, İskender başına dikilip ‘Dile benden ne dilersen!’ dedi. O da ‘Güneşimi engelleme yeter!’ diye karşılık verdi.” Bu arada belirtelim; yaygın olarak söylendiği gibi, Diyojen İskender’e, “Gölge etme başka ihsan istemem!” dememiştir; böyle bir dilenci ağzı, Diyojen’in kişiliğine aykırı düşer. Diyojen,“Gölge etme!” demiştir.