KTO PANOWAŁ NA DZIKICH POLACH?
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 4 ก.พ. 2022
- 👉 Subskrybuj Kurier Historyczny th-cam.com/channels/uN4.html... 👉 Chcesz pomóc w rozwoju kanału: patronite.pl/KurierHistoryczny
👉Masz ochotę postawić nam wirtualną kawę: buycoffee.to/kurierhistoryczny
W czasach staropolskich na niezamieszkałe pogranicze polsko-turecko-rosyjskie ściągały niespokojne duchy, zbiegowie i awanturnicy z całego państwa. Z czasem na tzw. Dzikich Polach narodziła się społeczność Kozaków, która stała się ważnym elementem geopolitycznej układanki i przedmiotem rywalizacji między Rzeczpospolitą, Imperium Osmańskim a Moskwą.
W naszym najnowszym materiale próbujemy przedstawić, jaką rolę w polityce mocarstw odgrywał niegdyś obszar Dzikich Pól.
Więcej na ten temat:
J. Besala, „Krwawiące sąsiedztwo”.
N. Jakowenko, „Historia Ukrainy od czasów najdawniejszych do końca XVIII wieku”.
W. Serczyk, „Na dalekiej Ukrainie”.
A. Sulima-Kamiński, „Historia Rzeczypospolitej Wielu Narodów”.
Z. Wójcik, „Dzikie Pola w ogniu”.
Materiał przygotowali: Jakub Wojas, Mateusz Falkowski, Łukasz Szymura.
Nigdy nie zrozumiem dlaczego Ukraińcy darzą tak niezasłużoną miłością Chmielnickiego. Przecież ten polski szlachcic, który wywołał wojnę domową, będącą gwoździem do trumny Rzeczypospolitej, nie kierował się miłością do Kozaków oraz chęcią ich wyzwolenia, tylko prywatą, gdyż niejaki Daniel Czapliński napadł na jego posiadłości, uwiódł mu żonę i zamordował syna. Skutkiem przegranego powstania Chmielnickiego było zaś wpadnięcie z polskiego deszczu pod rosyjską rynnę. Innymi słowy, dla Kozaków i Rusinów w ogóle skończyło się to zmianą ze słabej polskiej władzy na ruski zamordyzm i wyzerowanie szans na niepodległość na kolejne trzy stulecia... Rzeczywiście, też mi z Chmielnickiego materiał na "bohatera narodowego"... Taki sam z niego "bohater" dla Ukrainy jak z Napoleona "bohater" dla Polski.
Ale Napoleon sie nam do hymnu wkradl.. i siedzi.
Chmielnicki de facto wywalczył Wolny Hetmanat. Choć go potem nie utrzymał, to pod władzą carską było im na pewno lepiej niż królewska. W koronie jako prawosławni byli obywatelami trzeciej kategorii. Prawosławnych można było tylko chować w nocy, musieli klękać gdy obok nich przechodził katolicki ksiądz itd.
@@tomek1862 Chmielnicki doprowadził do zniszczenia gospodarczego całego regionu i depopulacji na skalę tak wielką, że dopiero w pierwszej połowie XIX wieku Zadnieprze wyrównało straty demograficzne do poziomu z czasów "państwa Wiśniowieckiego". To efekt nie tylko wojny i zarazy, Chmielnicki zwyczajnie używał ruskiego chłopstwa jako swoistego płacidła, którym opłacał się Chanatowi za sojusz.
A co do anegdotek o Prawosławnych, to widzę żeś się naczytał relacji w rodzaju propagandy Pawła z Aleppo.
Odcinek jak zawsze - elegancki!
A propos kozaków, mam taki suchar:
Kochanie, prawdziwy z Ciebie Kozak - mówi żona do męża
-Aaa, taki zbój, męski i wgl!?
-Nie... Taki but.
Kabum tss... Suche jak stopy pewnego podróżnika
Mówią, że lubili uprawiać sodomię.
Kanał zachowujący tak wysoki pod względem merytorycznym standard, zasługuje na wyższą oglądalność oraz ilość subskrypcji.
Świetny materiał oby tak dalej.
Byc Kozakiem - to byla przygoda. Docierali oni nawet do Stambulu - niewiarygodne !!!
Interesujące jest , że naród najbardziej podobny do narodu szlacheckiego, który wyrósł pod jego wpływem. Scementował się w opozycji do szlachty, po uzyskaniu upragnionej "wolności"( cudzysłów dlatego , że wiemy jak wygląda wolność pod opieką caratu) w oderwaniu od korony przetrwał mniej więcej Tyle samo co Rzeczpospolita, i oba organizmy zniknęły niemal jednocześnie.
Ciekawe spostrzeżenie. Napisze ze nawet wyrósł z "gorszego ziarna". Bo nie ma co się oszukiwać dla kogo tamte klimaty były atrakcyjne.
Nikt nie ujarzmi lepiej "bandziora" niż bogaty mafiozo :), moskwa wiedziała jak sie nimi wysłużyć a później odpowiednio zająć. Znali dobrze takowa "grupę kulturowa".
Bo Rzeczypospolita, była krajem quasi-demokracji w której rządzili oligarchowie, wszelkiej maści frakcje, które opierały się na tym kto ma faktyczną siłę.
Nie było silnego centrum władzy.
A w Rosji takie było.
Więc nie mogło być mowy, by kozacy przetrwali.
@@karoldudek8798 Bo carowie moskiewscy byli lepszymi politykami, niż króliki elekcyjne w Warszawie i magnateria. Rosja nie tylko zlikwidowała kozaczyznę na byłych terenach Rzeczpospolitej, ale jeszcze użyła ich do walki z Turcją, w wyniku czego mieli nowe nabytki terytorialne w postaci Krymu. Kozacy bardzo się przyczynili Rosji do zdobycia na Turcji terytoriów w obrębie Morza Czarnego.
Nie ma milosci , nie ma zgody od zoltej wziawszy wody , Przez niezgody wszyscy znikneli , sami siebie pokonali - Iwan Mazepa.
rosjanie pokonali i doprowadzili do utraty rangi mocarstwa szwecje i turcje , zlikwidowala rzeczpospolita , kozaków i tatarow .
@@patrycjuszwspanialy757 Turcja prawie zawsze była mocarstwem, tylko regionalnym. I teraz też nim jest. Szwecja, a zwłaszcza Polska byli głównymi przegranymi w tej rywalizacji XVI-XVIII wiek.
Świetne opracowanie. Osobiście ujęłam bym to nieco inaczej, ale mnie pedogra po nogach kąsa.
"Wojny trwały długo. Opustoszała Rzeczpospolita, opustoszała Ukraina. Nienawiść wrosła w serca i zatruła krew pobratymczą. 150 lat później, Katarzyna II Caryca Rosji, podbiła Chanat Krymski, zlikwidowała Sicz Zaporoską.".
Super odcinek pozdrawiam serdecznie 👍
Świetny materiał !
Jak zwykle bardzo ciekawy program!👍❤. Kozacy chcieli zjednoczyć się z Rzeczpospolitą Obojga Narodów i stworzyć Rzeczpospolitą Trzech Narodów. Moskale czy też Turcja nie miałyby żadnych szans przeciw Polski. Szkoda, że Polacy tego nie wykorzystali. Więcej takich ciekawych programów.
2
👎nigdy więcej 👎
Świetny odcinek! Pozdrawiam serdecznie!
Świetny materiał.
Świetny film
Wspaniały materiał
Kondominium polsko-rosyjskie pod kozackim zarządem powierniczym, ciekawe.
Dobry odcinek
Pięknie opowiedziany kawał tez naszej historii
Ale trafiliście,akurat jestem w trakcie czytania "Na dalekiej Ukrainie. Dzieje Kozaczyzny do 1648 roku" prof.Serczyka :)
Materiał bardzo ciekawy tylko brakuje mi wątku o Tatrach jak zapuszczali sie na te tereny i jaką pożogę po sobie zostawiali.
Dzięki temu bardziej byście dali obraz tamtym ciężkim terenom do kolonizacji.
Pozdrawiam i czekam na kolejne filmy :)
I jak? Któż to profesor Serczyk?
@@lemat579
Wpisz sobie w google i wszystkiego się dowiesz ;)
@@WhiteWolf-df2yh z pewnością
W dzisiejszych czasach super, hiper, mega, giga, poprawności politycznej i robieniu z swoich przodków bandytów którzy posiadali niewolników (jakaś chęć jest, mieć w własnym narodzie takich oprawców), by być takim samym zachodem, to bym uważał z używaniem słowa "kolonizowanie".
Znaczy się Mi to nie przeszkadza, to słowo, ale dla kilku tłumoków, może to być woda na młyn, a wasza praca i trud w ten odcinek, zmieniony wbrew waszej woli w ich oszczerczą propagandę.
Dla ludzi nieznający nawet trochę tematu, realiów tamtych ziem w owych czasach to owszem.
@@karoldudek8798 Tacy, są elitą tego kraju.
Fajnie jakby nagrali grę coś w stylu RDR ale na dzikich polach Ukrainy i wschodzie Polski
Myślę że gdyby dobry budżet i jako scenariusz gry wziąć książki Jacka Komudy mógłby być tytuł o sukcesie podobnym do gier o Geralcie 😀
2:59 uczciwie, albo jesteś z nami, albo cię nie ma
Powinno być conajmniej 5 twierdz takich jak kodak I 4-5 atamanów(20tys) którzy byli by rozrzuceni na granicach wschodnich. Ale nigdy nie powinnismy dzielić zaporoża tylko pilnować cieżko ich, byli bardzo przydatni.
👍👍👍👍👍
Ciekawe ciekawe
Odcinek tak dobry, że obejrzałem 2x pod rząd (z rzędu? Jak się powinno pisać?)!
Dziękujemy. Bardzo nam miło. Z rzędu. Pod rząd to rusycyzm.
Panował silniejszy.
Ciekawe
Muszę, trochę przystopować z chwaleniem Was, Panowie, bo jak za każdym razem powiem prawdę, że dobra robota i fajny odcinek, to w końcu się przyzwyczaicie do tego i te pochwały stracą swoją moc.
Choć muszę przyznać, że chce tak powiedzieć o tym odcinku.
No ale, wiadomo. Za dużo chwalić też nie można, choćby było to słuszne i Wam się należało. ;-)
" czasach tzw. Rzeczpospolitej obojga Narodów", - czemu tzw?
Ja, gdybym był władcą Polski, to po cichu bym wspierał kozaków i nawet ich dofinansowywał, żeby tylko najeżdżali posiadłości tureckie i tatarskie nad morzem Czarnym. Nie byłoby prawie buntów i powstań kozackich przeciwko Rzeczpospolitej, bo ich uwaga byłaby skierowana gdzie indziej.
Gdyby nie było w ogóle kozaków na Ukrainie, to Tatarzy jeszcze częściej by najeżdżali tereny Rzeczpospolitej "szlacheckiej" po łupy i niewolników, i też byłyby wojny z Turcją.
Dlatego mrzonką polskojęzycznych królików było to, że Kozacy zadrażniają stosunki z turasami i doprowadzają do wojen na południu.
Było dokładnie odwrotnie. Jak kozacy wyprawiali się na posiadłości tureckie zabijając i rabując tamtejszą ludność, to osłabiały przeciwnika i najazdy tatarskie na Rzeczpospolitą były słabsze i o mniejszej mniejszej częstotliwości. Demografii i gospodarki się nie oszuka.
No właśnie w tym problem. Brak zwiększenia rejestru był jedną z przyczyn buntu Chmielnickiego. Sejm blokował wszystko co wiązało się z państwowym finansowaniem czegokolwiek.
@@janpieprzycki6032 Nie tyle brak zwiększenia rejestru, tylko ten rejestr raz zwiększano, a raz zmniejszano, co wiązało się z wielkim niezadowoleniem kozaków. A także nie dotrzymywanie obietnic kozakom przez królików i hetmanów. Rzeczpospolita sama przez lata zrażała kozaków do siebie, a mogłaby mieć świetnie wyćwiczone i uzbrojone wojska. Wtedy na Ukrainie byłoby o wiele spokojniej, co sprzyjałoby kolonizacji tamtych terenów. Ludność by szybko rosła, magnateria i tamtejsza "szlachta" też by zarobiła o wiele więcej, niż jak te ziemie nie były prawie bronione i leżały odłogiem.
@@Raul-pp1uh To prawda, ale nawet wojska polskie nie były często opłacane. Natomiast zgadzam się z tym że Rzeczpospolita mogła to lepiej rozegrać.
Bylbys madrym krolem , przyjacielu
@@patrycjuszwspanialy757 Dzięki, przyjacielu:)).
Bardzo potrzebny odcinek może co to niektórzy "nobilsci" się historii dzięki temu nauczą i pomyślą dwa razy zanim porównają kolonizacjie do naszej polityki wewnętrznej w stosunku do Kozaków
Ja strzelam, że te porównania są spowodowane tym że oni dobrze nie znają swoje historii. Domyślam sie że w brytyjskiej czy francuskiej historiografii pomija się fakty takie jak np: handel niewolnikami czy zagłodzenie kilkanaście milionów ludzi w Indiach.
Zapomniałem, że po kilkunastominutowym filmiku liczącym sobie kilka miesięcy dalej każdy internauta jest mądrzejszy od jednej z najlepszych współczesnych pisarek i noblistki. Szkoda, że nikt nie pomyślał o podobieństwach do polityki kolonialnej, której jest równie wiele jak różnic, czasem nawet więcej, o czym chyba też twórcy wspominali, a co czytający książki Olgi Tokarczuk może też by rozpoznali gdyby nie sugerowali się opinią tylko jednej strony, a poświęcili trochę czasu na grzebanie w zasobach sieci.
Ojciec i syn mają razem 36 lat. Wiedząc, że ojciec jest o 30 lat starszy od syna, powiedz ile lat ma syn? Nie , nie jest to 6 .
3 lata
@@zydrunas3091 gratuluje 🙂
Wiele informacji i bardzo ciekawie opisana historia . Barwo! A i co do tego ze Zygmunt nie chciał tych portów i nie potwierdził pomocy to co uważacie o tym ? I czy może zrobilibyście odcinek o kolonializmie Rzeczpospolitej i planach (chodzi mi o kolonializm zamorski nie na wschodzie ) .
Zrobiliśmy odcinek "Czy powinniśmy przepraszać za polski kolonializm". Zapraszamy do zapoznania się z nim:)
@@KurierHistoryczny a faktycznie przepraszam i już idę obejrzeć
@Kurier Historyczny to może coś o Rzeczpospolitej trojga narodów
@@varsovienmapper8913 Jest w planach.
@@KurierHistoryczny Może jeszcze napiszecie jak banderowcy, że Kraków jest ukraińskim miastem ?! Proszę o powagę.
Myślicie że w dzisiejszych czasach jest sens zakładać kanał historyczny (nowy nie ten co mam)? Bardzo interesuje sie historią, czytam mnóstwo książek, profil historyczny itp.
Jeżeli masz ciekawy pomysł, trochę wiedzy i sprzętu oraz dużo samozaparcia to tak :)
Do autora , chodzi o sam początek 0:00. Czemu "...tak zwanej Rzeczpospolitej Obojga Narodów" ? Czy czasem nie była to oficjalna nazwa Państwa?
Nie. Dotąd nie odnaleziono dokumentu, w którym zostałoby użyte to wyrażenie, choć bywało, że posługiwano się "Obojga Narodów", ale nie przy Rzeczypospolitej. Oficjalna nazwa to Rzeczpospolita, Rzeczpospolita Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego lub Rzeczpospolita Polska (od XVIII w.). Rzeczpospolita Obojga Narodów pojawiło się w historiografii bodaj dopiero w XX wieku.
Bardzo to wszystko ciekawe. Czy Kozacy to tacy protoplaści Ukraińców ?
Kulturowo na pewno.
:)
Kozak czyli odwazny wolny Bitny w czasach niewolnictwa i kolonizacji i dyktatury Angli Rosji Niemiec Austri Szwecji Habsburgow Francji i Panow szlachty
Nom... a dzisiaj potomkowie Kozaków najchętniej poderżnęli by nam gardła...
Hej fajnie by zobaczyć odcinek o ataku Niemiec na Związek Radziecki ale co gdyby to Niemcy wygrali? co by się wydarzyło? taki odcinek był o Kaizerze to czemu nie o Nazistach
Kolejny świetny odcinek, szczególnie dla tych, co gadają o złej kolonizacji tych ziem przez niedobrą, polską szlachtę. Swoją drogę, kiedyś się zastanawiałem, czemu nie dali tym kozakom tych tytułów szlacheckich i nie utworzyli 3 członu? Byłby spokój i to duży, a szlachta szybko się polonizowała. Zawsze też mogli dać im warunek tego, w stylu podbijcie Chanat krymski.
Imperializmem kulturowy RP wobec Kozaków. Podobny jak Amerykanów do Indian.
Także o przemilczanym podłożu fanatyzmu religijnego czasów zygmuntowskich i jego (i sitwy Jezuickiej vel szaranczy hiszpansko habsburskiej) rywalizacji i krucjat na Prawosławie.
Też nie jest takie jasne pochodzenie Kozaków, oczywiście wygodnie ich pokazać jako bandytów, ale już oni sami mniemali się wywodzic od Scytów.
@@lemat579 Totalna bzdura.
@@cetus4449 nikt cię nie pytał o zdanie jezuito od siedmiu boleści.
Bardzo ciekawa historia. Bardzo lubię czytać o Ukrainie , jej historia , narodzie , gospodarce itp . Sam nie wiem skąd u mnie taka chęć poznawania i zgłębiania narodu ukraińskiego. Ps ostatnio np dowiedziałem się że są cztery odmiany języka ukraińskiego
Ja mam to samo, też zgłębiam wiedzę o Ukrainie i tym co się działo na tych ziemiach w 17wieku.
@@adamodak7833 polecam książkę Jacka Komudy " Bohun" fajna historia , trochę alternatywna historia ,ale.....realnie pokazany język i stosunki między kozakami a Szlachta .
Czytałem, teraz czytam "Chmielnicki" autora Pana Leśniewskiego, "kozacy" Podhorodeckiego też bardzo ciekawa.
@@adamodak7833 ok za notuje i też pewnie poczytam . Dzięki
Kozak pochodzi od tureckiego quazac, czyli jeździec konny.
Prof. Władysław Serczyk w książce "Na dalekiej Ukrainie" (str. 46) podaje, że słowo "Kozak" jest pochodzenia tureckiego i oznacza człowieka wolnego, ale także rozbójnika, awanturnika, wagabundę. W innych źródłach znaleźliśmy (są w opisie), że sami Kozacy podkreślali to pierwsze znaczenie.
Jak pięknie wyjaśnione. To Ukraińca dać do obejrzenia,mogli by się historii nauczyć.
Ukraina ma własną histore, tak jak i my
@@kamilmroczka5944 A jakąż to oni mają historię???Pod czyim butem byli??? Ale należałoby zadać pytanie:kto to jest Ukrainiec??? Jakież to państwo historyczne ta Ukraina?
@@kamilmroczka5944 może nam ją przedstawisz bo z tego co kojarzę Ukraina nie miała bardzo długo niepodległości
Na wojowaniu z Ukrainą tylko Niemiec lub Moskal skorzysta trzeba się nam z nimi zjednoczyć tylko na partnerskich zasadach surowo określonych żeby nie było jak do tej pory (że my im pomóc a oni nam w twarz plują) albo RP trojga narodów albo przepadniemy
Durną nienawiść w kieszeń czas schować.
@@kamilmroczka5944 Ukraina to tylko pojęcie geograficzne.th-cam.com/video/PCFYBTEm1go/w-d-xo.html
6:30 Jakiemu "królowi Rzeczpospolitej". Nie było czegoś takiego.
Tam jest powiedziane "królowi i Rzeczpospolitej", a nie "królowi Rzeczpospolitej".
Pismo Kozaków zaporoskich do sułtana Mehmeda IV. pl.wikipedia.org/wiki/Pismo_Kozak%C3%B3w_zaporoskich_do_su%C5%82tana_Mehmeda_IV
.
Ludy zamieszkujące Ukrainę zawsze miały łeb do interesów.
😄😄😄😄.
Jak to tzw Rzecz Pospolita Obojga Narodów. Przecież to jest fakt i oficjalna nazwa.
Nie, tę nazwę nadała współczesna historiografia. Oficjalne nazwy to Rzeczpospolita, Rzeczpospolita Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, a od czasów stanislawowskich Rzeczpospolita Polska.
Bump
Na Dzikie Pola uciekali Polacy czyli chłopi przed panami czyli Sarmatami. 😉
Bajka..bajka..!!
Dlaczego zwycięstwa kozaków na morzu, nie zaliczają się do zwycięstw morskich Rzeczpospolitej?
bo były samowola i piractwem.
@@karoldudek8798 Co nie zmienia faktu , że podległe królowi jednostki zwyciężały na morzu.
Bo nie walczyły w imieniu króla.
@@BartekSychterz Zamoyski pod Byczyną też nie walczył w imię króla, wogole za Rzeczpospolitej szlachta króla nie poważała.
@@michagolis150Mówiąc król, miałem na myśli Rzeczypospolitą.
I Zamoyski walczył za Rzeczypospolitą.
W jej interesie.
Bo Byczyna była wojną zabezpieczającą granicę południowe RON od strony Turcji.
A Kozacy, walczyli o swój interes, wbrew interesom RON.
Nikt nie ogarniał tego ich syfu tbh.
I tak jest do dzisiaj.
Sorry, dlaczego tzw. Rzeczpospolitej Obojga Narodów? To brzmi tak, jakby to było jakieś quasi-państwo
Zsomalizowane dzikie pola....