HYMN do Atona versus PSALM 104

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 18 ส.ค. 2022
  • Uruchomiłem Patronite, bo chcę aby wiedza akademicka i nie tylko - była dostępna na TH-cam - za darmo. ZAPRASZAM Was do współtworzenia nowej jakości w DOSTĘPIE do treści nieznanych i niedostępnych:
    patronite.pl/MarcinMajewski
    "Piękny jest twój wschód na horyzoncie niebios,
    O żyjący Atonie, Początku życia!"
    Tak rozpoczyna się jeden z najbardziej niezwykłych tekstów religijnych ze starożytnego świata. Pierwszy spisany wyraz monoteizmu w historii...
    Tekst napisany prawdopodobnie osobiście przez faraona Echantona, wł. Achenatona - twórcy i założyciela pierwszej religii monoteistycznej w dziejach. Hymn pochodzi z XIV w pne ma wiec prawie 3 500 lat. Hymn został odkryty w grobowcu wezyra AJ, który służył Echantonowi podczas wprowadzania rewolucji religijnej w Egipcie.
    Tematyka: Egipt, faraon, Ehnaton, Ahenaton, monoteizm, politeizm, henoteizm, monolatria, Amarna, Tel el-Amarna, Achetaton, rewolucja monoteistyczna, hieroglify, Amon, Aton, Amon-Ra, Atum, Ra-Horachti, lista królów, Ramzes, ramzesydzi, Tutanchamon, Nowe Państwo, imperium, zmiana imienia, nadanie imienia, imiona męskie, imiona żeńskie, imiona teoforyczne, zmiana imienia, Księga Sędziów, Dekalog, egipski monoteizm, biblijny monoteizm, Izrael, Exodus, Mojżesz, wiara biblijna, Pieśń Mojżesza, wielki hymn do Atona, Psalm 104, deuteroizajasz, przymierze, przymierze w Biblii, Teby, Memfis, Ptah, Achet-aton, Echnatona, horyzont, pismo egipskie, bóg słońce, jak czytać hieroglify, Heliopolis, Józef egipski, kapłani egipscy, Bolesław Prus, anikonizm, Dekalog, Zygmunt Freud, judaizm, wyjście z Egiptu.
    Wykładowca: prof. uniw. dr hab. Marcin Majewski
    Źródła:
    Biblia Tysiąclecia: biblia.deon.pl
    Great Hymn to the Aten: katherinestange.com/egypt/hym...
    arbormundi.pl/?p=3010

ความคิดเห็น • 299

  • @ostatnianunnaki5967
    @ostatnianunnaki5967 ปีที่แล้ว +48

    Są różne kanały o starożytności, ale to Pański pozwala się przenieść w czasie.

  • @halinaapinska9418
    @halinaapinska9418 9 หลายเดือนก่อน +9

    "Gdy podnosisz się na wschodnim choryzoncie nieba, napełniasz całą ziemię swoim pięknem".
    Zastanawiam się, ilu z nas to piękno dostrzega. Piękno świata ujęte tak pięknie w słowa. Dzięki Panu Profesorze, widzę bardziej ten poranek rozrzucony po wszystkich krańcach świata. Szczególnie poranek. Zachód, choć piękny, jednak coś ze sobą zabiera.

  • @antysynteza777
    @antysynteza777 ปีที่แล้ว +22

    Jedyna moja subskrypcja z kilkunastu, z której powiadomienie powoduje u mnie wzrost endorfin.

  • @jolantatokarz5994
    @jolantatokarz5994 ปีที่แล้ว +73

    Jak dobrze, że wreszcie zamieścił Pan nowy film. Dzięki za pracę i czas poświęcony dla naszego rozwoju i radości intelektualnej. ☺

  • @alma1672
    @alma1672 ปีที่แล้ว +21

    Super ze Pan znowu zamieszcza tak interesujące materiały!

  • @renias2178
    @renias2178 ปีที่แล้ว +17

    Moje pierwsze spotkanie ze starozytnym Egiptem nastapilo gdy mialam kilkanascie lat. W domowej biblioteczce byla ksiazka Miki Waltari “Egipcjanin Sinuhe”. Zaczynalam ta ksiazke kilka razy i porzucalam. Ale gdy kolejny raz sie zawzielam, to nie moglam sie oderwac.
    Teraz mam 52 lata i te cudowne wspomnienia wracaja. Jest to jedna z bardzo nielicznych ksiazek, ktorych pamietam autora i tytul.
    Bardzo dobrze slucha mi sie Pana wykladow i ciesze sie, ze znalazlam ten kanal. Odpowiada na wiele moich pytan i domyslow, z ktorymi nigdy nie mialam okazji sie podzielic.

    • @agaagusia4726
      @agaagusia4726 ปีที่แล้ว +1

      Na półce w moim domu też ta książka stała ale nigdy jej jakoś "nie napoczęłam" choć tytuł mnie intrygował i zapadł w pamięć. Odszukam książkę i wezmę się za lekturę:)

    • @jacekszewczyk3786
      @jacekszewczyk3786 ปีที่แล้ว +1

      Świetna książka przygodowa w tle historia

  • @tomaszkempa9550
    @tomaszkempa9550 ปีที่แล้ว +32

    Dzięki za,, otwieranie oczu "

  • @wladkowal9762
    @wladkowal9762 ปีที่แล้ว +13

    Widac coraz wiecej zwiazkow Starego Testamentu z tekstami egipskimi I mezopotamskimi. Tak samo jak NT z tekstami z Qumran. Dziekuje I pozdrawiam serdecznie z Afryki Zachodniej.

  • @iwona2358
    @iwona2358 ปีที่แล้ว +12

    Witam, dziękuję za kolejny film, chociaż ja ciągle jeszcze jestem w Pięcioksięgu - słucham, czytam Pana książkę i analizuję. Pozdrawiam 👋

  • @user-os6xw5wk5q
    @user-os6xw5wk5q ปีที่แล้ว +30

    Jest nowy odcineczek - jest coś konkretnego do posłuchania! 🙂

  • @elwirawolska-furman5790
    @elwirawolska-furman5790 ปีที่แล้ว +22

    Pana wykłady są interesujące, to uczta dla moich uszu 🙂

    • @semperfidelis5407
      @semperfidelis5407 ปีที่แล้ว

      Ciekawe jakie untensylja uzywasz do tej uczty?

  • @mariuszzet4835
    @mariuszzet4835 ปีที่แล้ว +16

    Kolejny genialny odcinek. Bardzo dziękuję. Czekam z utęsknieniem na każdy kolejny.
    Serdecznie pana pozdrawiam.

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +3

      Dzięki p. Mariuszu, dzięki za aktywność!

  • @agnieszkaacka6733
    @agnieszkaacka6733 ปีที่แล้ว +24

    Duchowa uczta! Echnaton musiał być odważnym człowiekiem. Pozdrawiam.

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +14

      Tak. Niektórzy próbują umniejszać jego rolę wskazując, że rewolucją mogli kierować gł. zbuntowani kapłani Słońca przeciwko silnym ośrodkom w Tebach i Memfis. Klasyczna walka o wpływy i władzę. Ale to tylko hipoteza; trudno zaprzeczyć odwadze i nieschematyczności w myśleniu i działaniu Achenatona.

    • @gorolcija
      @gorolcija หลายเดือนก่อน

      Napewno...... przybilby gwozdzie Jezusowi

  • @mirosawszpakowski3107
    @mirosawszpakowski3107 ปีที่แล้ว +17

    Szanowny Panie Profesorze, szczerze gratuluję wiedzy oraz umiejętności pedagogicznych. Obejrzałem wszystkie wykłady, które istotnie wpływają na charakter mojej kolejnej książki (zarządzanie). Byłbym wdzięczny za omówienie Księgi Henocha o której niedawno w ogóle się dowiedziałem. Kolejnym pasjonującym tematem i potrzebnym z naukowego punktu widzenia byłoby odniesienie do problematyki - Czy Jezus był postacią historyczną? Prywatnie dodam, że Epos o Gilgameszu kupiłem zaraz po Pana wykładzie (i warto było). Trzymam kciuki za kolejne sukcesy kanału i rozwój naukowy. Z akademickim pozdrowieniem raz jeszcze gratuluję :)

    • @mirosawkrol7593
      @mirosawkrol7593 ปีที่แล้ว

      Mirosław Szpakowski
      Gdyby Bóg osobiście napisał Biblię, umieściłby napisany przez siebie samego, Jedyny-Oryginalny-Egzemplarz-BIBLIl w takim miejscu, że każdy wierzący miałby swobodny dostęp do Oryginału BIBLIl 24h/24h. Każdy wierzący miałby obowiązek ,,odwiedzenia" Jedynego-Oryginalnego-Egzemplarza- BIBLIl raz na np. 5-10 lat (wzorem islamu).

  • @AkademiaPanaBogumia
    @AkademiaPanaBogumia ปีที่แล้ว +10

    Dzisiaj rano byłem w parku w Opinogórze i słuchałem tego fascynującego wykładu tamże. Dziękuję.

  • @espanolparapolacos7954
    @espanolparapolacos7954 ปีที่แล้ว +18

    O tym, że znajomość aramejskiego, hebrajskiego i starogreckiego jest niezwykle przydatna w studiowaniu zagadnień biblijnych wiedziałem. Nie miałem jednak pojęcia, że równie ważne znaczenie w tej kwestii będzie znajomość egipskich hieroglifów. Fantastyczny wykład. Dziękuję bardzo.

    • @mirosawkrol7593
      @mirosawkrol7593 ปีที่แล้ว

      Español para polacos
      1) Gdyby Bóg osobiście napisał Biblię, umieściłby napisany przez siebie samego, Jedyny-Oryginalny-Egzemplarz-BIBLIl w takim miejscu, że każdy wierzący miałby swobodny dostęp do Oryginału BIBLIl 24h/24h. Każdy wierzący miałby obowiązek ,,odwiedzenia" Jedynego-Oryginalnego-Egzemplarza- BIBLIl raz na np. 5-10 lat (wzorem islamu).
      2) Wyrazy typu: ,,Polska", ,,Polacy", ,,polskie" powstały kilkadziesiąt lat po wydarzeniach z 14.04.966 roku [kiedy to wojsko państwa z siedzibą w Watykanie ,,...drużyną liczącą 3000 wojów...": siłą, podstępem, przemocą, grabiąc, paląc, mordując zagarnęło obszar od Bałtyku do Tatr, i od Odry i Nysy do Bugu, puszczając w dzierżawę każdemu, kto zapłaci], a ich twórcą/ami nie był/li bynajmniej autochtoni.
      3) „Historię piszą zwycięzcy” - nie podam autora tej sentencji, za dużo ,,ojców"
      4) ,,Kto nie pamięta historii, skazany jest na jej ponowne przeżycie." - George Santayana.

    • @AkademiaPanaBogumia
      @AkademiaPanaBogumia ปีที่แล้ว

      @@mirosawkrol7593 To tak nie działa. Bóg jest w każdym z nas, i każdy z Nas jest Jego Księgą. A przecież mamy inne poglądy nieraz nawet się wzajemnie nienawidzimy (narody nienawidzą narody, sąsiedzi sąsiadów itd.) Islamu nie podawałbym za przykład.

    • @mirosawkrol7593
      @mirosawkrol7593 ปีที่แล้ว

      @@AkademiaPanaBogumia
      I ] Napisałem, gdyby Biblię napisał Bóg:
      1) Nie potrzeba byłoby tłumaczy,
      2) Nie potrzeba byłoby roztrząsać, co Bóg miał na myśli pisząc dane słowo, czy zdanie.
      3) Każdy ma dostęp do Oryginału Biblii.
      Il ] Podałem islam jako przykład, gdyż:
      ,,5. Pielgrzymka do Mekki (حج, hadżdż) - muzułmanin musi ją odbyć przynajmniej raz w życiu, jeśli pozwala mu na to sytuacja materialna." - (Wikipedia).

    • @AkademiaPanaBogumia
      @AkademiaPanaBogumia ปีที่แล้ว

      @@mirosawkrol7593 No tak, bo skoro Bóg nie napisał Biblii to teraz wszystko jest proste i jasne. Bóg przecież napisał Księgę Natury. A co do Islamu to coś tam wiem, znam wielu muzułmanów i wciąż nie widzę analogii ani związku. A kanał espanolparapolacos to też ja, stąd odpowiedziałem jako Akademia.

    • @mirosawkrol7593
      @mirosawkrol7593 ปีที่แล้ว

      @@AkademiaPanaBogumia
      Proszę (n-ty raz!) o jedną, jedyną literę, wyraz napisany osobiście przez samego Boga.

  • @krystynasmoczynska5075
    @krystynasmoczynska5075 ปีที่แล้ว +22

    Świetny kanał. Czekam na 100 tys. subskrybentow.

  • @monikastarzynska9240
    @monikastarzynska9240 ปีที่แล้ว +16

    Bardzo lubię Pana wykłady. Są bardzo ciekawe i w końcu zaczynam rozumieć podstawy religii

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz ปีที่แล้ว +1

      No raczej judaizmu i chrześcijanstwa. Podstawy religii w ogóle to raczej w religioznawstwie

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +8

      Słusznie, choć pewne zjawiska ogólne, religioznawcze, dają się tu dobrze uchwycić.

  • @mainstreet33
    @mainstreet33 ปีที่แล้ว +13

    Nowy wykład Pana Marcina ? Super, jest co oglądać do obiadku ;)

  • @jacekhetman
    @jacekhetman ปีที่แล้ว +12

    Czekałem na Pana materiał!

  • @lukasz1128
    @lukasz1128 ปีที่แล้ว +7

    Dziękuję za znakomity wykład. Historia faraona Ehnatona, była inspiracją dla kompozytora Philipa Glassa do napisania opery Akhnaten. W operze tej utwór Hymn, nawiązuje zarówno do hymnu do Atona jak i do Psalmu 104. Dla lubiących dobrą muzykę, polecam, gdyż w/g mnie jest to jedno z najlepszych dzieł muzycznych końca XX w., szczególnie, że muzyka ta jest szczytowym osiągnięciem tzw. minimalizmu muzycznego - krótkie melodie ale bogate brzmienia.

    • @agaagusia4726
      @agaagusia4726 ปีที่แล้ว +2

      Obejrzałam fragmenty tej opery. Przepiękna oprawa i muzyka. Wspaniały śpiew. W wolnej chwili obejrzę i posłucham całości. Dziękuję za tak ciekawą informację.

    • @lukasz1128
      @lukasz1128 ปีที่แล้ว +3

      @@agaagusia4726 Dziękuję. Philip Glass komponuje także muzykę filmową, by wymienić choćby Truman Show (piękny utwór na fortepian Sen Trumana to jego dzieło), Kudun i inne. Piszę bo akurat tematyka tego kanału i obecne święto przypomniało mi o innym filmie z jego znakomitą oprawą muzyczną: Nasz Dom (Nossolar), co ciekawe produkcji brazylijskiej. Film z polskim lektorem jest dostępny na YT. Polecam, bardzo sympatyczny i pozytywny, ale należy patrzeć z dystansem, gdyż na poruszoną tematykę religijną czuć silny wpływ New Age. Warto jednak z różnych względów obejrzeć. Pozdrawiam.

    • @agaagusia4726
      @agaagusia4726 ปีที่แล้ว +1

      @@lukasz1128 Dziękuję. Chętnie zobaczę:)

  • @wiesawad.4462
    @wiesawad.4462 ปีที่แล้ว +12

    Bardzo ciekawy odcinek. Pięknie dziękuję.

  • @gabrielbianci5342
    @gabrielbianci5342 ปีที่แล้ว +11

    Kolejny bardzo dobry odcinek, świetny kanał, pozdrawiam!

  • @bozenab1878
    @bozenab1878 ปีที่แล้ว +21

    Pana wykłady są fascynujące 🙂
    Dziękuję, że dzieli się Pan z nami swoją wiedzą.
    I mam pytanie, zastanawiają mnie wersety o olbrzymach, dlaczego autor umieścił je w Piśmie, co miały oznaczać, bo co by nie mówić to są mocno kłopotliwe 😏.
    Pozdrawiam serdecznie.
    Pana psychofanka 😏

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz ปีที่แล้ว +3

      No to część tzw. Prehistorii biblijnej (p. Maciej używa też określenia protologia)
      O tym jest mowa w pierwszych wykładach.
      Pozdrawiam. Pani psychoidol 😄😄😄

    • @TheRagamaga
      @TheRagamaga ปีที่แล้ว +1

      Do narodzin olbrzymów doprowadził związek córek ludzi z synami Boga. Wg. symbolicznej interpretacji Pageau w mitologiach zawsze związki hybrydowe prowadzą do powstania potworów. Oczywiście teraz mamy pytanie kim byli synowie Boga. W każdym razie bardzo polecam wysłuchanie serii Universal History na kanale Johnatan'a Pageau. Ciekawie uzupełnia wykłady biblijne prof. Majewskiego.

  • @mariuszzajac6107
    @mariuszzajac6107 ปีที่แล้ว +9

    Kolejny świetny materiał 👍

  • @ktosktosiowaty
    @ktosktosiowaty ปีที่แล้ว +14

    Nowy film? Idealnie na początek przerwy w pracy? Super :)

    • @semperfidelis5407
      @semperfidelis5407 ปีที่แล้ว +3

      A co na koniec w tej przerwie?

    • @ktosktosiowaty
      @ktosktosiowaty ปีที่แล้ว +7

      @@semperfidelis5407 Ewidentnie końcówka tego filmu, bo przerwa to niestety nie urlop 🤣

    • @semperfidelis5407
      @semperfidelis5407 ปีที่แล้ว +2

      @@ktosktosiowaty Tez tak bym spojrzal.

  • @angielskidlapolakow4488
    @angielskidlapolakow4488 ปีที่แล้ว +10

    Ddziękuję za mega inteesujący wykład.

  • @monikawojdan1776
    @monikawojdan1776 ปีที่แล้ว +14

    Bardzo ciekawy film. Oby więcej takich porównań Biblii do innych tekstów.

  • @mariuszharukowicz3285
    @mariuszharukowicz3285 ปีที่แล้ว +4

    Dobrze Macieju,że porównujesz to wszystko ze sobą to inne spojrzenie na świat.

  • @KingKong-yb4cp
    @KingKong-yb4cp ปีที่แล้ว +11

    Nareszcie. Będzie co posłuchać w drodze z pracy.

  • @piotrzima8707
    @piotrzima8707 ปีที่แล้ว +7

    Dzięki za kolejny wykład +++M

  • @frankdrebin1358
    @frankdrebin1358 ปีที่แล้ว +8

    Powracam by dać kciuk w górę.. a jak już tu jestem to obejrzę 10 raz🤣

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +2

      Super 🙂

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +1

      Super 🙂

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz 10 หลายเดือนก่อน

      Ja oglądam ten odcinek już trzeci raz. I za każdym razem odkrywam coś nowego 🙂

  • @tomaszchylinski6851
    @tomaszchylinski6851 ปีที่แล้ว +3

    Panie Marcinie chwała za ten wspaniały odcinek.🙏🙏🙏🙏 Jestem zadeklarowanym katolikiem. Lecz w przeciwieństwie do Pana ("Kto wymyślił monoteizm") uważam, że rewolucja amarneńska odbyła się i jest faktem historycznym. To, że szybko upadła i poszła w zapomnienie, to normalny przypadek jakich wiele w historii świata (świadczy tylko o braku odpowiedniego wsparcia politycznego, samej idei). Jestem wielbicielem faraona (wspaniałej idei religijnej) , jego wspaniałej małżonki (ikony starożytnego piękna. Syna (słabej osobowości, i powrotu do religii przodków, w zamian wielkiej nagrody kapłanów - ukrycie miejsca pochówku do naszych czasów). Dzięki pańskiej audycji mogłem się zapoznać z tym Wielkim Hymnem religijnym. Na ścianie w mieszkaniu mam gipsowy odlew rodziny faraona, który pan prezentuje w tym odcinku. Życzę powodzenia i czekam na następne odcinki. 🍀🍀🍀🍀😎😉

    • @janbeniuk2714
      @janbeniuk2714 ปีที่แล้ว

      Witam, grobowiec Tutenchamona jest grobowcem Echnatona I Nefertiti /oddzielony ścianą z malowidłami/, ,,dziadek,, załatwił ukrycie po mistrzowsku.

  • @klaudiawil5972
    @klaudiawil5972 ปีที่แล้ว +8

    Super!

  • @Roberciqs777
    @Roberciqs777 ปีที่แล้ว +10

    Ciekawy wykład,super tematyka której nigdy za wiele 👍ps może kiedyś coś o Hermetyce? 😉

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +3

      Chodzi o nurt wierzeń "hermetyzm"? czy o hermeneutykę?

    • @Roberciqs777
      @Roberciqs777 ปีที่แล้ว +2

      "HERMETYZM " I postać Hermesa Trismegistosa

  • @mrcnjedynak
    @mrcnjedynak ปีที่แล้ว +6

    Dla zasiegów

  • @lohgd938
    @lohgd938 ปีที่แล้ว +4

    Pytanie do Q&A: jaki jest stosunek religii do istnienia w świecie substancji psychoaktywnych innych niż alkohol? Czy istnieją opisy ich używania w Biblii? Dlaczego Bóg zawarł w świecie takie substancje? Dlaczego alkohol jest jedyna powszechnie akceptowana w religiach judaistycznych?

  • @sumazdar
    @sumazdar ปีที่แล้ว +4

    Dziękuję

  • @andrzejostapenko378
    @andrzejostapenko378 ปีที่แล้ว +4

    Q&A. Pana podręczniki do nauki hebrajskiego biblijnego „od zera” są najlepsze na rynku, sugeruję je sprzedawać a nie udostępniać za darmo… Jednak, co naturalne, zachowują one pewien poziom ogólności. Czy są gdzieś opisane dokładne zasady (z ewentualnymi wyjątkami) rządzące mater lectionis i wymowy/braku wymowy szewa, tak aby nie było wątpliwości jak w danym przypadku wymawiać ? Trzy przykłady. Czy בֵּית - „dom” czytać w tekstach starożytnych bejt czy bet (np. miasto Betel) ? Czy Ci co wymawiają bejt - w sposób nieuprawniony przenoszą wersję wymowy współczesną do starożytnej ? Podręcznikowo בֵּין - „pomiędzy” wymawia się ben, ale często można znaleźć transkrypcję bejn. Podręcznikowo יָשְׁבָה „siedzi” (np. w pierwszym zdaniu Trenów) powinno się wymawiać jaszewa, a Vocatio ma jaszwa.

  • @angelofthemorning5128
    @angelofthemorning5128 ปีที่แล้ว +11

    Niesamowicie ciekawy ten wykład i piękny hymn i psalm (jeden z moich ulubionych). Dziękuję za Pana pracę.
    Nie wiem czy moje pytanie a raczej prośba, nadaje się na Q&A, ale chciałabym, żeby Pan powiedział trochę o żydowskich korzeniach eucharystii.

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +7

      Duży temat (i ciekawy) - być może nagram na ten temat osobny film :)

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz ปีที่แล้ว

      Proponuję zajrzeć do pierwszego z brzegu słownika teologii biblijnej

    • @angelofthemorning5128
      @angelofthemorning5128 ปีที่แล้ว +2

      @@ZdzichaJedziesz dziękuję za radę, ale nie do końca Pan chyba rozumie jakie to zagadnienie. Na ten temat pewnie całe tomy można napisać, a Pan proponuje słownik biblijny... Czasami zazdroszcze ludziom, którzy mają proste odpowiedzi na wszystkie trudne pytania. Edit: Dopiero teraz zauważyłam, że zwracam się do Pani.

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz ปีที่แล้ว

      @@angelofthemorning5128
      Proponuję Słownik Teologii Biblijnej, bo nie znam na pamięć wszytkich kluczowych wersetów. W słowniku te wersety są. Oczywiście punkt wyjścia omawiania Eucharystii w słowniku to żydowskie święto Paschy. Temat dobrze znany i opisany. Po co szukać kiedy informacje są na wyciągnięcie ręki ? No chyba że chodzi o jakieś szczegółowe zagadnienie ?

    • @angelofthemorning5128
      @angelofthemorning5128 ปีที่แล้ว +3

      @@ZdzichaJedziesz proszę mi wierzyć, że korzenie eucharystii to bardzo obszerny temat, mocno związany z religijnością, kultura, tradycja, specyficznym rozumieniem Pisma Świętego Żydów z pierwszego wieku. Prosiłam profesora o komentarz nie dlatego że jestem niedouczona, ale jestem ciekawa jego opinii. Pisze pani pascha, a nie wspomina choćby chlebów pokładnych, a ja o nich również myślę, o mannie z nieba podczas wędrówki przez pustynie. Myślę, że wszystko ma znaczenie i jest w tym głęboka teologia. Zastanawiała się pani dlaczego chleb i wino a nie choćby ten baranek paschalny? Ja się zastanawiałam i cieszę się że dla pani jest to takie proste, dla mnie nie.

  • @ZdzichaJedziesz
    @ZdzichaJedziesz ปีที่แล้ว +6

    Bardzo proszę o odcinek o Psalmie 29 🙂

  • @Kylu12488
    @Kylu12488 ปีที่แล้ว +4

    Gratuluję 10 tysięcy subów. Co do Q&A, chciałem spytać, jak to jest z tym imieniem Boga lub raczej z czasownikiem być w języku hebrajskim, w czasie teraźniejszym. Słynne "Ehie aszer ehie" bywa zwykle tłumaczone jako "Jestem który jestem", chociaż dosłownie chyba powinno być "Będę który będę". Skąd ta rozbieżność?
    Poza tym, przy okazji chciałem spytać o literkę jud. Wg wiki czyta się to jako [j], [i] lub czasem jako [ɛ̝]. O ten ostatni sposób czytania chciałem spytać. Kiedy on się pojawia? Jest na to jakaś zasada?

  • @mariuszwrobel5092
    @mariuszwrobel5092 ปีที่แล้ว +2

    Bardzo ciekawa fakt. Aton przedstawiany jest w Egipcie jako słońce, a w Psalmie 104 jest napisane '' Lwiątka ryczą za łupem, domagają się żeru od Boga '' - domagają się żeru od lwicy. Lew jest symbolem słońca.

  • @TheRagamaga
    @TheRagamaga ปีที่แล้ว +2

    Panie Marcinie, pytanie do Q&A o ile jeszcze się zmieści. Jakie wydarzenia z okresu sędziów i przed nim możemy traktować jako historyczne? Jakie mamy podstawy aby traktować opisy objawień Boga w tym okresie jako coś więcej (w warstwie faktograficznej) niż opowieści wymyślone kilkaset lat później? Jak właściwie Bóg się objawił Izraelowi? Co o tym wiemy?

  • @waldi1730
    @waldi1730 ปีที่แล้ว +2

    Q&A: Czy mógłby Pan pokrótce wyjaśnić, jak się ma sprawa czasów w języku hebrajskim? Przede wszystkim chodzi o to, czy istnieje w biblijnym hebrajskim czas teraźniejszy? Mam nadzieję, że wyjaśni Pan tę kwestię, a może przy tym poda jakieś wyjątki, o ile takie występują.

  • @agnieszkaacka6733
    @agnieszkaacka6733 ปีที่แล้ว +3

    A to znaczy, że myślał abstrakcyjnie. A poza tym kocham te ludzkie sylwetki rodziny faraona. Mnie bardzo interesują Sumerowie. ,, TYTEJSI ,, CZY PRZYBYSZE. Ja osobiście uważam ich za ,,pierwszych,, w sztafecie cywilizacji,,. Pozdrawiam.

  • @ZdzichaJedziesz
    @ZdzichaJedziesz ปีที่แล้ว +5

    A ton .... brzmi nieźle 😄

  • @printerek
    @printerek ปีที่แล้ว

    Q&A. (Panie Marcinie! . Dzięki za wspaniałości :) Paszport na wyjazd do Europy mumii syna dzisiaj omawianego faraona bardzo mnie kiedyś rozbawił:) Do rzeczy : Psalm 22. (16 - 17.) Dokopałem się za tropem do tego, że i Peszitta i Septiaginta poszły w tłumaczeniach ustami tłumaczy za przekłuwaniem uszu (Ps 40.7) '' oznajim karita lli '' od rdzenia '' karah'' - jeśli to dobrze napisałem. Wydaje mi się, że wspomniał Pan w tamtym wykładzie o braku podobnych skojarzeń w j.
    hebrajskim. Czy mogę prosić uprzejmie o zdanko komentarza?

  • @mirosawwasilewski5658
    @mirosawwasilewski5658 ปีที่แล้ว +4

    Kolejny wspaniały wykład, dziękuję bardzo. Panie profesorze jeśli mogę to proszę o podjęcie tematu pierwszej żony biblijnego Adama - Lilith i coś na temat 613 mycw. Zdaje się że część z nich była dość drastyczna a część w ogóle jest już nie do wypełnienia. Pozdrawiam serdecznie🙂

  • @marcus2381
    @marcus2381 ปีที่แล้ว +5

    👏🏆👍

  • @annakatarzyna2772
    @annakatarzyna2772 ปีที่แล้ว +7

    Q&A: Czy istnieje związek między imionami Aton i Adonaj? W jęz. hebrajskim Adonaj to mój Pan, adon - pan/władca.Czy słowo aton mialo jakieś znaczenie w j.egipskim? Czy mogło być zapożyczone z hebrajskiego? A może jest zapożyczeniem z egipskiego w hebrajskim?

    • @MrVermin999
      @MrVermin999 ปีที่แล้ว +3

      Specjalistą nie jestem, ale jeśli miałoby to być zapożyczenie, to raczej z egipskiego na hebrajski, bo w czasach Echnatona nie istniał jeszcze język hebrajski, nawet w wersji paleo.

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski ปีที่แล้ว +2

      Pytanie bardzo ciekawe..

    • @krzysztoffabin1683
      @krzysztoffabin1683 ปีที่แล้ว

      @@MrVermin999 dobrze że się przyznajesz że nie jesteś specjalistą . Pytanie w jakim języku mówili Noe , Sem , Abraham , Jakub Izrael , Mojżesz król Dawid , Jezus Chrystus , apostołowie Piotr Jan Paweł.

  • @piotrpolcyn9798
    @piotrpolcyn9798 ปีที่แล้ว +3

    Logicznie rzecz biorąc kult solarny jest dziś uzasadniony przez naukę, bez tej naszej kochanej gwiazdy, w skali kosmicznej zaliczanego do małych gwiazd, nigdy byśmy nie zaistnieli... Mnie w tekstach biblijnych interesuje jak przebiegła ewolucja zaświatów, od koncepcji szeolu do piekła, nieba czy zmartwychwstania, czy są to nabytki z religii staroperskiej (zaratustrianizmu)?

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +5

      Świetna refleksja. Nie mówiłem o tym w wykładzie - ale reformę religijną Echantona uważa się za reformę NAUKOWĄ - czy w duchu nauki, demitologizacji obrazów Boga, a zwrócenie uwagi na istotę, na to co rzeczywiście w fizycznym sensie daje życie ziemi, roślinom, zwierzętom i ludziom.

  • @ciemnylas3022
    @ciemnylas3022 ปีที่แล้ว +5

    👍

  • @Dewajtis1944
    @Dewajtis1944 ปีที่แล้ว +4

    Kolejny odcinek na wysokim poziomie. Panie Marcinie ja mam do Pana pytanie. Czy Pan wierzy ? Jeśli tak to czy wiedza którą Pan posiada o wpływach różnych religii na wiarę chrześcijańską nie powoduje tego że Pan jest wątpiący ? Oraz co Pan robi w momentach kiedy wiara w Panu zaczyna się załamywać ? (oczywiście pytanie ostatnie ma sens jeśli odpowiedź na pierwsze pytanie brzmi TAK) Pozdrawiam i schylam głowę przed Pana wiedzą.

    • @JohnNeoQ
      @JohnNeoQ ปีที่แล้ว +3

      Myślę że Pan Marcin jest jak najbardziej Wierzącym człowiekiem co łatwo dostrzec w jego wykładach.

    • @gabrielschwarz8761
      @gabrielschwarz8761 ปีที่แล้ว

      odpowiem Ci ja na to pytanie:
      wiara polega na wykonywaniu kolejnych fikołków logicznych żeby poskładać wszystko w momencie kiedy bombardują nas dowody o fałszu naszej własnej religii
      w ostatecznym momencie dochodzi do absurdu gdzie sam transcendentny Bóg pojawiłby się przed oczami mówiąc "nie jestem dobry, nie jestem miłościwy, świat to chaos który powstał i toczy się bez mojego udziału, mam was w dupie dajcie mi spokój jestem bytem bez emocji miłości i waszych ludzkich słabości"
      przy takiej fiksacji chrześcijanie stworzyliby nowy fikołek logiczny, gdzie nazwaliby go szatanem lub testem ich wiary

  • @baskabaska2774
    @baskabaska2774 5 หลายเดือนก่อน +1

    🌼🍀🌼💖

  • @waldi1730
    @waldi1730 ปีที่แล้ว +2

    Q&A: Twarz, życie to hebrajskie rzeczowniki w liczbie mnogiej. Czy może Pan podać jakieś inne przykłady takich rzeczowników?

  • @mirosawkrol7593
    @mirosawkrol7593 ปีที่แล้ว +2

    Gdyby Bóg osobiście napisał Biblię, umieściłby napisany przez siebie samego, Jedyny-Oryginalny-Egzemplarz-BIBLIl w takim miejscu, że każdy wierzący miałby swobodny dostęp do Oryginału BIBLIl 24h/24h. Każdy wierzący miałby obowiązek ,,odwiedzenia" Jedynego-Oryginalnego-Egzemplarza- BIBLIl np. raz w życiu, albo cyklicznie np. co 5-10 lat.

  • @maciejjankowski534
    @maciejjankowski534 ปีที่แล้ว +3

    Panie Marcinie, dziękuję za kolejny wspaniały odcinek! Tematy związane z Egiptem są mi szczególnie bliskie :)
    Moje pytanie do Q&A również dotyczy egiptologii:
    Który z obecnych w dyskursie poglądów na historyczność i ew. datowanie exodusu jest Panu najbliższy? Czy uważa Pan, że okres hyksoskiej dominacji w Egipcie miał wpływ na kształtowanie się tego wspomnienia kulturowego?

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +7

      W skrócie? Tak uważam. Wygnanie Hyksosów + doświadczenie dominacji egipskiej nad Kanaanem... + opór Hebrajczyków... (czy tzw. Habiru) = miało decydujący wpływ na ukształtowanie się tradycji o Exodusie. Szerzej spróbuję to rozwinąć w Q&A.

  • @micham9317
    @micham9317 ปีที่แล้ว +2

    Pytania:
    1. Skąd się wzięli Sumerzy?
    2. Czy Jan Chrzciciel był esseńczykiem?
    Pozdrawiam serdecznie 🙂

  • @choynovsky
    @choynovsky ปีที่แล้ว +1

    Dzień dobry. Nie wiem czy nie jest już za późno, ale mam pytanie do Q&A. Podejrzewam, ze może być zbyt osobiste, ale zadać nie zaszkodzi. Mianowicie pytanie brzmi - jaki wpływ na Pana wiarę lub niewiarę miała/ma Pańska praca? Czy posiadanie o wiele głębszej i szerszej wiedzy na temat religii utwierdziło to Pana w swojej wierze czy może wręcz odwrotnie? Jeśli nie chce pan odpowiadać na takie pytanie to moze bardziej ogólnie - czy wie Pan jak to wyglada w środowisku naukowym zajmującym się religioznawstwem i tematami z nim związanymi? Bardzo dziękuje.

  • @ZdzichaJedziesz
    @ZdzichaJedziesz ปีที่แล้ว +12

    W sumie idealny dzień na opublikowanie filmu. Aton dzisiaj nie odpuszcza. 35 stopni w cieniu 😄

    • @user-os6xw5wk5q
      @user-os6xw5wk5q ปีที่แล้ว +1

      O tak, dzień wybrany idealnie.. 😄

    • @viva7752
      @viva7752 ปีที่แล้ว

      🌞🐫🗻

  • @ewaglodowska3418
    @ewaglodowska3418 ปีที่แล้ว +1

    Pozdrawiam 🇵🇱

  • @Kasia-rl2tl
    @Kasia-rl2tl ปีที่แล้ว +3

    Wspaniałe

  • @elvissystemski5767
    @elvissystemski5767 ปีที่แล้ว +1

    Pytanie do Q&A:
    Jakimi mediami następowały przepływy kulturowe między ludami Bliskiego Wscodu?
    Wspomniał Pan o śpiewaniu Hymnu do Atona przez Izraelitów podczas Exodusu.
    Czy krążyły tabliczki? Czy byli misjonarze? Pielgrzymki?

  • @hebrajskinietylkobiblijny4750
    @hebrajskinietylkobiblijny4750 ปีที่แล้ว +4

    Moje pytanie: Czy, a jeśli tak, to gdzie, można byłoby studiować, nauczyć się hieroglifów egipskich.

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +10

      Uniwersytety, ale przyznam, że nie wiem gdzie i czy teraz są w Polsce takie możliwości. Są podręczniki do nauki pisma hieroglificznego - ale ostrzegam, znaków jest ok. 9000 i mają różne możliwości czytania. Trzeba znać przynajmniej jeden język semicki (pan już to ma odhaczone :), to b. pomaga, podobne zjawiska zachodzą w egipskim. Książki, książki, książki...

    • @AkademiaPanaBogumia
      @AkademiaPanaBogumia ปีที่แล้ว +2

      @@Marcin.Majewski Dziękuję bardzo za odpowiedź. Tak przypuszczałem. Najważniejsze, że jest taka możliwość, że istnieją podręczniki.

    • @hebrajskinietylkobiblijny4750
      @hebrajskinietylkobiblijny4750 ปีที่แล้ว

      @@Marcin.Majewski Dziękuję bardzo za odpowiedź. Tak przypuszczałem. Najważniejsze, że jest taka możliwość, że istnieją podręczniki.

  • @Kloczek90
    @Kloczek90 ปีที่แล้ว +2

    Wchodzisz w film i gębą się sama cieszy widząc nazwisko swojego profesora :D Macieja Münnicha

  • @WiktorCzaplewski
    @WiktorCzaplewski ปีที่แล้ว +2

    👍🏻

  • @antonygimzo5753
    @antonygimzo5753 ปีที่แล้ว

    Pytanie do Q&A: wspomina Pan w filmach ze jest tłumaczem tabliczek z pismem klinowym... jest ich bardzo dużo; czy są to tłumaczenia "pierwotne"? Tzn ktos pochyla sie nad nimi pierwszy raz? Jakby nie było czy moze Pan nagrać film, "żywca" jak Pan wykonuje takie tlumaczenie i pokazać nam maluczkim trochę swojej pracy, jak to się odbywa i np przetłumaczyć jakiś tekst po raz "pierwszy na swiecie"?
    Pyt2: kanałów uczących hebrajskiego jest sporo na polskim youtubie, natomiast -chyba nie ma- takich które uczą jak czytać hieroglify lub np pismo klinowe, moze taki film?
    Pyt3: powtorze moje pytanie z pod innego filmu: czy trochę nie szkoda Panu ze np wykłady które wygłasza na uczelni po części idą "w proznie"? Czy jakies regulaminy uczelniane, lub inne prawo zabrania nagrywania i publikacji wykładów szerszemu odbiorcy np na youtubie?
    Pozdrawiam

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski ปีที่แล้ว

      Właśnie ten kanał P. Marcina jest dla szerokiego odbiorcy.

  • @antonygimzo5753
    @antonygimzo5753 ปีที่แล้ว +1

    Jeszcze jedno, pytanie do Q&A: jest Pan m.in. specjalistą od pisma klinowego; proszę o próbę odczytania słynnej misy "fuente magna Bolivia" (nie mogę dać bezpośredniego linku, youtube usuwa), temat kontrowersyjny, moze uda się Panu cos odczytać na żywo? A jeśli można to odczytać to czy mozna mówić o fałszerstwie? Pozdrawiam serdecznie

    • @antonygimzo5753
      @antonygimzo5753 ปีที่แล้ว

      I wogole proszę o odcinek o piśmie klinowym... podstawy, jak odczytywać... pismo przecież niezwykłe, pozdrawiam

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +5

      Teraz za późno - odcinek już nagrany - ale pójdzie pewnie do następnego odcinka Q&A. Pozdrawiam

    • @antonygimzo5753
      @antonygimzo5753 ปีที่แล้ว

      @@Marcin.Majewski Dziękuję

  • @imsyliijestem661
    @imsyliijestem661 ปีที่แล้ว +2

    Ja mam pytanie, otóż w poprzednim filmie o psalmie 22 zadałem pytanie na które nie otrzymałem odpowiedzi- "Co z poświadczeniem z początku II wieku Justyna o fałszerstwie przez uczonych w piśmie.".
    Proszę o odpowiedź kolejny raz.
    Kolejnym pytaniem jest pisownia, grafika i fonetyka "Jam jest", "Ra","Aton" i porównać jeszcze z rosyjskim odwróconym "R" ( ja)
    Pozdrawiam

    • @vytah
      @vytah ปีที่แล้ว +2

      Rosyjskie Я pochodzi z kształtu, jaki przyjmowało pisane odręcznie Ѧ, które pierwotnie było używane do oznaczania samogłoski /ɛ̃/ w starocerkiewnosłowiańskim. Ponieważ prasłowiańskie /ɛ̃/ przeszło w prawschodniosłowiańskim w /ja/, Ѧ zastąpiło używane w tym samym celu Ꙗ, które było mniej wygodne w pisaniu.

    • @imsyliijestem661
      @imsyliijestem661 ปีที่แล้ว

      @@vytah dziękuję 👍

  • @ZdzichaJedziesz
    @ZdzichaJedziesz ปีที่แล้ว +1

    Może coś o podobieństwach i wpływie Ela i Baala na wyobrażenia o Jahwe ?
    No i o podobieństwach Baala i Ela z jeszcze starszymi wyobrażeniami ich odpowiedników w Akkadzie i Sumerze.

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +6

      Świetny temat i na tyle obszerny, że na cały odcinek - będę chciał taki nagrać.

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz ปีที่แล้ว

      @@Marcin.Majewski
      Dziękuję

  • @annaskot7037
    @annaskot7037 ปีที่แล้ว +1

    Mam pytanie. Podobno jest w jakichś starych pismach, że już przed Jezusem byli jacyś inni, którzy zmartwychwstali i wstąpili do nieba?

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +8

      Dobry temat, podejmiemy 🙂

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski ปีที่แล้ว

      Królowie Majów chociażby zdobywali nieśmiertelność podróżując przez układ pokarmowy pierzastego węża.

  • @izabojar2981
    @izabojar2981 11 หลายเดือนก่อน

    Sam Pan powiedział, że to był tekst śpiewany a piosenki bardzo łatwo gnieżdżą się w pamięci. Izraelici do niewoli babilońskiej nie notowali swoich opowieści, ale nie wstydzili się swojego Boga. Jakaś niewolnica żydowska mogła sobie śpiewać tę pieśń, albo choćby sam Józef egipski a ktoś to zanotował bo jest naprawdę piękny. Znawca Egiptu zauważył, że nie ma podobnych wśród tekstów egipskich, natomiast słucha się tego jak Psalmu - jednego ze 150 -u.
    Dla mnie autorstwo tego tekstu jest oczywiste a Echnatonowi przypisano go jak Dawidowi wszystkie Psalmy. - Tak się po prostu robi.
    Mój znajomy był inżynierem a że był inteligentny co jakiś czas zgłaszał wnioski racjonalizatorskie i zawsze wśród autorów umieszczał szefa, bo chciał, żeby te wnioski przyjęto i wynagrodzono.
    - Nic nowego pod słońcem.
    Zapis tekstu nie jest tożsamy z autorstwem ani z czasem powstania utworu.
    - Ile utworów skomponowano, zanim nagrano je na DVD?

  • @perbanach8434
    @perbanach8434 ปีที่แล้ว

    Jakie podejście jest biblistów do ksiąg Henocha, która wyjaśnia np pochodzenie gigantów, a za tym historię przyczyny potopu?

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +6

      O Księgę Henocha było już kilka pytań więc nagram o tym osobny odcinek:)

  • @odo3074
    @odo3074 ปีที่แล้ว

    Q$A 1. Gdzie Pan wykłada i czy można przyjść na wykłady?
    2. Czy zrobiłby Pan film o charakterze apolegetycznym bądź przeciwnym (w zależości od poglądów)

  • @marcusczarny
    @marcusczarny ปีที่แล้ว +3

    Pytanie. Dlaczego w Bibli nie ma imienia faraona za panowania którego doszło niby do ucieczki Izraelitów. Zadaję sobie sprawę, że Biblia to nie książka historyczna, więc czy dla piszącego to imię nie miało znaczenia, czy też zdawał sobie sprawę że historia Mojżesza jest zmyślona i nie użył imienia faraona aby uniknąć niewygodnych pytań w przyszłości.

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz ปีที่แล้ว +3

      Myślę że ostateczny redaktor tekstu biblijnego sam opierał się na wcześniejszych tekstach i miał duży szacunek dla tych źródeł, bo połączył w jeden tekst różne teksty. Dlatego np w Genesis mamy dublety i nawet triplety, gdzie to samo zdarzenie jest opisane po dwa , trzy razy i za każdym razem trochę inaczej. Np opis stworzenia świata jest podwójny. O ile dobrze pamiętam scene zawarcia przymierza pomiędzy Jahwe a Abrahamem przy dębach w Mamre mamy w trzech opisach.

  • @andrzejsypula9289
    @andrzejsypula9289 ปีที่แล้ว +1

    Poza tym, tłumacze Hymnu do Atona często są zafiksowani na wzorcu jakim jest Psalm 104.

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski ปีที่แล้ว +1

      Wzorcem jest hymn do Atona, a nie psalm.

  • @RenataMilosz
    @RenataMilosz ปีที่แล้ว +1

    Zastanawiam się, w co my naprawdę wierzymy? Kim jest Jahwe? A może to Aton? Na pewno po obaleniu Echnatona wierni Atona musieli uciekać i zapomnieć jego imię.

  • @nihilistycznyateista
    @nihilistycznyateista ปีที่แล้ว

    Jak tak patrzę na daty - to ta opcja z Jakubem jest mało prawdopodobna, bo po prostu faraon Echnaton i cały kult monoteistyczny w Egipcie to czasy ze 300 lat po Jakubie, o ile skupic się na datowaniu, jakie najczęściej sie przypisuje - czyli Abraham około 1800, Jakub około 1700 i przebywanie w Egipcie jakieś 300 lat, by w międzyczasie się urodził Mojżesz i około 1300 ich wyprowadził.
    Z kolei Echnaton żył w latach 1372-1336 jeśli dobrze kojarzę.
    Dodając dwa do dwóch - kwestia eksodusu mogła by się odbywać bezpośrednio po obaleniu władzy monoteistycznej w Egipcie. Znaczy nie, ze w tym momencie, ale w tych latach. Zabijanie dzieci z kręgu kultury monoteistycznej, mogłoby wtedy stanowić bezpośrednią konsekwencję strachu przed ponownym obaleniem dawnych bogów, a z takim wysiłkiem ich przywrócono dopiero co. A po latach trzymania tych monoteistów pod dachem i wzmożonej nienawiści do nich na skutek działalności Echnatona - ci ostatni mogli chcieć się "ewakuować".
    Dlatego - o ile w ogóle Izraelici kiedykolwiek przebywali faktycznie w Egipcie i stamtąd uciekali - to byłby historycznie najsensowniejszy moment. A przebywali, bo choćby są ślady kultu Jahwe, odkryte w jakimś punkcie, dokładnie nie pamiętam nazwy, ale pan Marcin na pewno kojarzy. Mogło być ich więcej, ale jak się dostało Atonowi, to i ołtarze Jahwe mogły zostać zniszczone, a ten jakoś uniknął tego losu i dlatego jest tylko jeden.
    W każdym razie - autor hymnu do Atona i psalmu 104 mogli się znać, a nawet być tą samą osobą. choć raczej ja bym tu widział inspirację iz znajomość wzajemną swoich dzieł. Możliwe też, że było jeszcze zabawniej - najpierw był psalm 104, jednak o nieco innym brzmieniu, bardziej monolatrystycznym, na jego bazie zbudowano bardziej monoteistyczną wersję hymnu do Atona, a potem wtórnie zmodyfikowano psalm, już jako stricte monoteizm, a nie henoteizm.

  • @poszukiwaczts6350
    @poszukiwaczts6350 ปีที่แล้ว +2

    Panska praca? Pasja? Jest wielka pozdrawiam

  • @waldi1730
    @waldi1730 ปีที่แล้ว

    Q&A: W odcinku dotyczącym imienia Boga i plag egipskich, odnośnie "jestem, który jestem" powiedział Pan, że Bóg użył pleonazmu, że zdefiniował to samo przez to samo. Dodał Pan w tamtym filmie: "Z czego jest masło? Z masła." Czy jest możliwe żeby w ten sposób Bóg przedstawił się Mojżeszowi jako Bóg z Boga?

    • @JohnNeoQ
      @JohnNeoQ ปีที่แล้ว

      Oprócz jestem który jestem jest też okażę się, jaki się okażę - jak dla mnie to drugie tłumaczenie jest bardziej jasne, ale te "dwa" imiona super się uzupełniają.

  • @MM77977
    @MM77977 ปีที่แล้ว

    Polecam do obejrzenia nagrania na YT, pt. EGIPSKI MONOTEIZM, wykład prowadzi Alfred Jan Palla.

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +5

      Ja nie polecam tego pana - manipulator, fundamentalista biblijny, wierzy że Ziemia ma kilka tys lat (bo tak mówi Biblia) a dinozaury żyły razem z ludźmi, dane biblijne i pozabiblijne stosuje wyjątkowo wybiórczo - tylko to, co mu pasuje, odrzuca ogrom danych naukowych które całkowicie go dyskredytują. ODRADZAM

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +5

      Ps. zresztą był tu na kanale i próbował dyskutować

    • @MM77977
      @MM77977 ปีที่แล้ว

      Tak na marginesie dodam, że próby wprowadzenia monoteizmu miały wystąpić również w Asyrii, spowodowane misją Jonasza w Niniwie.

  • @koralgol5761
    @koralgol5761 ปีที่แล้ว +2

    Q&A co ma wspólnego religia katolicka.z Nowym Testamentem

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski ปีที่แล้ว +1

      przede wszystkim "religia katolicka" ustaliła co jest Nowym Testamentem, a co nim nie jest :)

  • @agnieszka3476
    @agnieszka3476 ปีที่แล้ว

    Tak sobie myślę, a jeśli archeolodzy mylą się i Amenhotep III i Echnaton żyli po Exodusie? Jeśli chronologia starożytna jest błędna wówczas okazałoby się, że monoteizm był wprowadzony na skutek tego, co wydarzyło się w Egipcie za czasów Mojżesza?

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +7

      Mogło tak być, ale to nie zmienia faktu, że monoteizm pojawił się najpierw za sprawą Echnatona. Biblijny monoteizm - który ukształtuje naszą cywilizację - pojawia się w Biblii tak bezdyskusyjnie dopiero w VI w. pne. Więc gdziekolwiek umieścimy Mojżesza (czy przed, czy po), to nie był on założycielem hebrajskiego monoteizmu [więcej o tym w odcinku "Kto wymyślił monoteizm"].

    • @agnieszka3476
      @agnieszka3476 ปีที่แล้ว

      @@Marcin.Majewski A czy jest Pan przekonany, że Echnatona, który wprowadził jako władca monoteizm w Egipcie, nie można porównać do Mieszka I, który co prawda sam się ochrzcił, ale jego poddani nadal czcili pogańskich bożków? Fakt, Izraelici długo bronili się przed monoteizmem, ale nie odbiera to przecież Mojżeszowi zasługi wprowadzenia monoteizmu ( jak Mieszkowi I) i ustanowienia prawa?

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +6

      Ma pani absolutną rację przyrównując Echantona do Mieszka I. Jasne, że fakt iż dwór obrał jakąś nową religię nie oznacza, że od razu poddani ją przyjęli. Świadczy o tym szybki powrót do politeizmu po śmierci Echantona.
      Co do drugiej opinii, częściowo ma pani rację. Monoteizm, jak go dziś rozumiemy i jak kultywują go wielkie religie, zawdzięczamy Biblii - choć nie samemu Mojżeszowi. W jego czasach i jeszcze dużo później Izrael był monolatrystą (monolatria) a nie monoteistą. Pozdrawiam

    • @agnieszka3476
      @agnieszka3476 ปีที่แล้ว

      @@Marcin.Majewski Panie profesorze do dzisiaj niektóre odłamy chrześcijańskie wierzą w Boga wszechmogącego, stwórcę, ale i bogów z małej litery jak szatan. Czy to oznacza, że zaprzeczają monoteizmowi?
      Znalazłam werset w 2 Liście do Koryntian 4:4 "dla niewiernych, których umysły zaślepił bóg tego świata, aby nie olśnił ich blask Ewangelii chwały Chrystusa, który jest obrazem Boga". Czy pierwsi chrześcijanie byli zatem monoteistami?

  • @andrzejszczepankiewicz8839
    @andrzejszczepankiewicz8839 ปีที่แล้ว

    Pytanie Q&A: Chciałbym zapytać o ofiary z ludzi składane przez starożytnych Izraelitów. W wielu miejscach Starego Testamentu jest mowa o tego typu ofiarach. Łukasz Niesiołowski-Spano twierdzi nawet że składano je Jahwe przez Izraelitów którzy przynajmniej początkowo niewiele różnili się od innych Kananejczyków z których się wywodzili. Jakie jest Pana zapatrywanie na tą sprawę?

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski ปีที่แล้ว

      Autor już odpisywał na podobne pytania pod innymi filmami. Potwierdza, że takie ofiary były składane.

  • @maciejdunin-wasowicz322
    @maciejdunin-wasowicz322 ปีที่แล้ว

    Proszę o porównanie dwóch istot arymana i apopa. Dziękuję pozdrawiam

  • @MitraKamecka
    @MitraKamecka ปีที่แล้ว

    Czy zechcialby pan profesor wyrazic swoja opinie o wplywach strarozytnej Persji na dualizm zawarty w religii hebrajczykow ? Mam tu na mysli Zoastryzm . Z gory dziekuje .

  • @JohnNeoQ
    @JohnNeoQ ปีที่แล้ว

    Dzień dobry
    Chciałbym aby kiedyś przetłumaczył Pan dokładnie słowa Jezusa kiedy mówił o niebie (bo coś mi poprostu nie pasuje). Np kiedy Jezus mówił w jednej z Ewangelii o Janie Chrzcicielu "najmniejszy w niebie, większy jest od niego", albo "nie będą się już żenić bo będą jak aniołowie w niebie" - czy te tłumaczenia są dokładne?
    Dziękuję i pozdrawiam

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski ปีที่แล้ว +2

      To są takie obrazy teologiczne.

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski ปีที่แล้ว +3

      @@Jerzy956 Czyli według tego, Jan Chrzciciel mimo, że złożył świadectwo o Jezusie, przygotował dla niego drogę, *nie znajdzie się w królestwie bożym* 😃 A to pech. Pewnie dlatego, że to on ochrzcił Jezusa, a więc został "wyżej postawiony". Teraz musi zostać sprowadzony do parteru i za to "odpokutować" 🤷‍♂️

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski ปีที่แล้ว

      @@Jerzy956 No czyli napisałem, że miał pecha, albo po prostu niesprawiedliwie został potraktowany. Tylko dlatego, że za wcześnie żył, tak jak i miliony ludzi przed Jezusem. Jakie to niesprawiedliwe, prawda? 🙂

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski ปีที่แล้ว +3

      @@Jerzy956 Ależ oczekiwał z pewnością, bo z biblii nie wynika, że "nie oczekiwał".
      Z kolei zapewnienia o sprawiedliwości, nijak się tu mają do realiów aschetologicznych, w ktorych dzielisz ludzi zbawionych na dwie kategorie. Królestwo boże w nauczaniu Jezusa jest jedno, a nie podzielone. Sprawiedliwości więc tu i tak nie ma, a podział na dwie klasy ludzi jest opinią wynikającą z błędnej świadkowskiej interpretacji biblii, przez grono papieży sektokorporacji z USA .

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski ปีที่แล้ว +3

      @@Jerzy956 Sprzeczność to zły argument? Proszę porównać deklaratywną konstytucję Korei Północnej z realiami życia w tymże państwie. Dokładnie tak samo jest z rzekomą sprawiedliwością boga w twoich komentarzach. To, że ktoa urodził się wcześniej, ma być gorzej potraktowany tylko dlatego , że świadkowie jehowy , którzy wyewoluowali z "badaczy pisma św" stwierdzili, że część ludzi będzie w niebie, a część na rasjkiej ziemi 😃🤦‍♂️

  • @pawkapawka-yv1np
    @pawkapawka-yv1np ปีที่แล้ว

    33:45 Jeśli Izraelici skopiowali fragmenty tego hymnu to by oznaczało, że wyszli z Egiptu za Echnatona bo później te pieśni były zapomniane, bo zakazane. To by miało sens, że wychodząc zabrali ze sobą monoteizm i go wyewoluowali do Judaizmu.

  • @PKowalski2009
    @PKowalski2009 ปีที่แล้ว +2

    Pytanie hm.. teologiczne, tak trochę z boku zainteresowań: Prawo Starego Testamentu, a współczesne nauczanie Kościoła/życie chrześcijanina. Bo czytam sobie te wszystkie zakazy mieszania nici w ubraniach, nie spożywania krwi itp. OK, rozumiem niedzisiejszość składania ofiar w Świątyni, rozumiem nawet zwolnienie z wielu ograniczeń "mięsnych" wizją w NT, rozumiem zmianę technologii budowania dachów; spotykam też i tłumaczenia, że część Praw to kwestia tylko potomków Abrahama, czy też kara za złotego cielca; albo teorię że liczy się pewna "spójność" (czyli jeśli Jezus i Ks. Rodzaju mówią, że o trwałym małżeństwie, a Mojżesz mówi, że można się rozwieść, to odrzucamy rozwody jako przypadek, a zostawiamy resztę). Ale mimo wszystko, pozostawia to wiele niejasności. I widzę, tak zerkając na filmiki o Biblii i dyskusje, że jest to nie tylko moja niewiedza, ale ogólniejszy problem odnoszenia się do Starego Testamentu dzisiaj.

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski ปีที่แล้ว +3

      Trzeba pamiętać, że judaizm i chrześcijaństwo to dwie różne religie, choć wyrastają ze wspólnego pnia.

    • @PKowalski2009
      @PKowalski2009 ปีที่แล้ว

      @@Tomasz_Kowalski Tzn? Jezus mówi o trwaniu Prawa, a chrześcijaństwo uznaje za Pismo Święte także Stary Testament. To więc nie jest tak, że "mamy nową religię" i odrzucamy wszystko jak leci (patrz też Katechizm KK: 1984). Ja tu dostrzegam różne próby pogodzenia -- pewne rzeczy się wybiera (swoją drogą, po zniszczeniu II Świątyni, tworzący się judaizm, też musiał odrzucić wiele spisanych Praw, bo do ich wypełnienia był konieczny kult świątynny); pewne się odrzuca -- wiele konkretnych wyborów nawet mogę zrozumieć i potraktować prawa ST jako pewien wzorzec myślenia -- np. potraktować te nakazy budowania murków na dachach, jako zwrócenie uwagi, że w prawie religijnym powinno znaleźć się myślenie o BHP. Ale z drugiej strony, mamy choćby tę sprawę spożywania krwi -- jest zakaz w Prawie, NT odrzucając podział na zwierzęta czyste i nieczyste, zakaz spożywania krwi podtrzymuje. A tymczasem jada się kaszankę bez świadomości, że coś tu nie gra. Co się stało z tym nakazem? Na jakiej zasadzie zniknął? Chciałbym widzieć jakąś regułę.

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski ปีที่แล้ว +3

      @@PKowalski2009 Jezus nie mówi o trwaniu prawa. Mówi tylko o tym, że nie przyszedł znieść Prawa i Proroków. Ale NT mówi, że Jezus jest końcem Prawa. A więc Prawo miało swój czas, nie zostało zniesione, ale wypełnione (zakończone) przez Jezusa.
      Co do ST, to chrześcijaństwo interpretuje ST poprzez NT i nauczanie Jezusa i apostołów. Żydzi natomiast nie przyjmują NT, a zatem mają swoje wykładnie.
      Chrześcijaństwo to nie judaizm. Chrześcijaństwo wyrasta z odmian mesjańskich nurtów judaizmu w dobie okupacji terenów Palestyny przez Rzymian. Potem rozwija się dalej własnym nurtem w oderwaniu od judaizmu. Skoro Jezus jest końcem Prawa i daje nową wykładnię, to nie ma już zwierząt czystych i nieczystych oraz nie trzeba się powstrzymywać od krwi - chyba, że w gminach, gdzie są jeszcze "nawróceni" Żydzi, to wtedy ustalenia soboru w Jerozolimie mówią, *żeby się powstrzymywać od spożywania krwi, ale wyłącznie przez wzgląd na tych Żydów, by ich NIE zgorszyć.* Pozdrawiam

    • @PKowalski2009
      @PKowalski2009 ปีที่แล้ว

      @@Tomasz_Kowalski No nie: Dz. 21:25: "Co zaś do pogan, którzy uwierzyli, posłaliśmy im na piśmie polecenie, aby powstrzymali się od pokarmów ofiarowanych bożkom, od krwi, od tego, co uduszone, i od nierządu»." -- to nie jest "wyłącznie przez wzgląd na Żydów"; to jest przykrojenie Prawa dla pogan, przez usunięcie przepisów zbyt trudnych. I krew akurat zostaje.
      Ja historycznie wiem, że się rozwija, widzę ewolucję. Tak "socjologicznie", czy "historycznie" to ja to rozumiem. Ale mam problem ze zrozumieniem "teologicznym", bo jednocześnie uznaje się natchniony charakter Pięcioksięgu, a Jezus tkwi w tej tradycji -- nie da się rozpatrywać Jego nauki i miejsca w oderwaniu od ST.

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +6

      Duży temat. Relację NT do ST spróbuję podjąć w którymś z wykładów

  • @astris3397
    @astris3397 ปีที่แล้ว

    W tym hymnie od razu uderza bezpośredniość podmiotu lirycznego, którym jest ubóstwione Słońce, dające życie, a nie tak jak w psalmie 104 - Byt istniejący poza światem stworzonym, dający życie.

  • @andrzejsypula9289
    @andrzejsypula9289 ปีที่แล้ว

    Polecam wszystkim genialną powieść Bolesława Prusa "Faraon", którego akcja dzieje się po wyjściu Hebrajczyków z Egiptu (i specjalnie nie podaję numeru rozdziału). To przykład tego, jak literacka fikcja po kilkudziesięciu latach staje się historycznym faktem. Natomiast wszystkie hipotezy o tym, który tekst był pierwszy a który jest jego parafrazą zostały sformulowane zanim Szanowny Pan Profesor pojawił się na świecie.

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +7

      Tak, powieść wspaniała, czytałem, potem jeszcze słuchałem audiobooka.
      "wszystkie hipotezy zostały sformułowane..." - zdaje się, że właśnie wymieniam w wykładzie naukowców i ich hipotezy, pokazując, że te były stawiane od dawna. Wykład ma popularyzować to, co jest znane wąskiej grupie naukowców. Analiza porównawcza obu tekstów jest moja własna

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski ปีที่แล้ว +4

      To, że pewne wnioski ekspertów funkcjonują od dawna, nie oznacza że są powszechnie znane. Pewnym kręgom wyznaniowym zależy wręcz na tym, by nie ujrzały światła dziennego. Dlatego właśnie praca i publikacje Pana dr Marcina Majewskiego są tak cenne. Na polskim podwórku próżno szukać podobnego eksperta. Tu przedstawiane są zagadnienia dot. Starego Testamentu. Proszę zwrócić uwagę, że na temat analogicznych badań nad Nowym Testamentem jest kompletna cisza w przestrzeni publicznej (książki, publikacje, artykuły, filmy).
      Co do "Faraona", to mi się kojarzy bardziej rodzimy przykład Janosika. Wszyscy chyba znamy film "Janosik" z Markiem Perepeczko w roli głównej. Bohater wyrósł na pewien wzór, ikonę walki z niesprawiedliwością. Dzięki serialowi filmowemu trafił w naszą świadomość i został właśnie tak zapamiętany przez kolejne pokolenia. Tymczasem mało kto wie cokolwiek na temat historycznego Janosika i tego, jak daleko mu do filmowej postaci. Pozdrawiam.

  • @Mighty.Titan1
    @Mighty.Titan1 ปีที่แล้ว

    "... nie postulujemy nic innego od..."
    Justyn Meczennik, starochrzescijanski pisarz i apologeta. Rozdzial 21 Apologii pierwszej (ok. 155 n.e.):
    "And when we say also that
    - the Word, who is the first-birth of God, was produced without sexual union,
    - and that He, Jesus Christ, our Teacher, was crucified and died, and rose again, and ascended into heaven,
    we propound nothing different from what you believe regarding those whom you esteem sons of Jupiter".

  • @MrVermin999
    @MrVermin999 ปีที่แล้ว +2

    Hyksosi to "Kannanejczycy epoki żelaza"? Bardziej chyba jednak brązu... Czy się mylę?

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +5

      A, tak, brązu oczywiście :) czujnie 🙂

    • @MrVermin999
      @MrVermin999 ปีที่แล้ว +4

      @@Marcin.Majewski co nie zmienia faktu, że Pana wykłady są znakomite :)

  • @mega2725
    @mega2725 ปีที่แล้ว +1

    Ludzie nie łączą kropek..

  • @oohh__
    @oohh__ 11 หลายเดือนก่อน

    ,,,👍

  • @dziubu159
    @dziubu159 ปีที่แล้ว

    Chłonę wiedzę jak przysłowiowa gąbka.To porównanie hymnów zaintrygowało mnie-wcześniej nic nie czytałam/ nie słyszałam na ten temat. Natomiast natknęłam się kiedyś na ciekawe dla mnie informacje dotyczące " dostosowania" terminów świąt chrześcijańskich do terminów obchodów świąt pogańskich -mam na myśli między innymi kult Adonisa .

  • @marian6246
    @marian6246 8 หลายเดือนก่อน

    Żyjemy w świecie kłamstwa i zbrodni, teksty egipskie, sumeryjskie, nie mamy stu procentowej pewności, że to są teksty orginalne, nauka tego świata nie zawsze mówi prawdę

  • @grzechniogrzechnio6556
    @grzechniogrzechnio6556 ปีที่แล้ว

    Już samo to że Biblia została napisana dużo później, daje do myślenia, a skoro tysiące lat wcześniej były już podobne teksty, oznacza to, że ktoś się na nich wzorował, ja jestem o tym przekonany, mamy tu typowe naśladownictwo, tyle że w zmienionej co nieco formie, być może, żeby nie być posądzonym o plagiat, kto wie, jak wtedy bywało.

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz ปีที่แล้ว +2

      Wtedy nie istniało pojęcie plagiatu, a oryginalność nie była żadna wartością

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว +3

      Dzięki @Zdzicha Jedziesz - wyręczasz mnie w niektórych odpowiedziach 🙂

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz ปีที่แล้ว +2

      @@Marcin.Majewski Nie, po prostu uważnie słucham wykładów 🙂

    • @Marcin.Majewski
      @Marcin.Majewski  ปีที่แล้ว

      @@ZdzichaJedziesz jest tu coś więcej :)

  • @leszekgrzesch1311
    @leszekgrzesch1311 ปีที่แล้ว

    Witam, dobre i uczace audycje. Prosze zrobic dobra audycje na temat slowianskich wierzen i boga Swiatowida. Pozdrawiam