Najechać, zburzyć, spalić! O staropolskich ZAJAZDACH na sąsiadów
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 27 ส.ค. 2022
- Jak wyglądały szlacheckie zajazdy i jak się kończyły - o tym opowiem w dzisiejszym odcinku Encyklopedii Staropolskiej.
***
Mój kanał powstał po to, aby szerzyć wiedzę o Rzeczpospolitej Obojga Narodów i jej obywatelach. W swoich filmach opisuje wydarzenia historyczne, sylwetki zapomnianych Sarmatów, staropolskie tradycje, zwyczaje i kulturę.
Jeżeli cenicie sobie moją działalność, możecie wesprzeć mnie finansowo na trzy sposoby:
🏹 Za pośrednictwem portalu Patronite: patronite.pl/profil/268724/da...
🏹 Za pośrednictwem opcji "Wsparcie kanału" na TH-cam
🏹 Przez dobrowolną wpłatę na konto 15 8351 0003 0017 1074 3000 0030 z dopiskiem "darowizna" (proszę o kontakt mailowy na adres darek@encyklopedya.pl)
Niezależnie od wysokości wpłaty każdy Mecenas otrzymuje dostęp do dodatkowych treści. Od marca 2024 jest to przynajmniej jeden dodatkowy odcinek miesięcznie i dwa artykuły pisane wysyłane drogą mailową. Do tego jesteśmy w stałym kontakcie mailowym, Mecenasów z okolic Trójmiasta (lub wybierających się w moje strony) zapraszam na wycieczki po barokowej Kalwarii Wejherowskiej.
Dziękuję za pomoc!
***
Korzystałem z:
Władysław Łoziński „Prawem i lewem. Obyczaje na Czerwonej Rusi w pierwszej połowie XVII wieku”
Marcin Kamler „Złoczyńcy. Przestępczość w Koronie w drugiej połowie XVI i w pierwszej połowie XVII wieku”
Aleksander Jelski „Zarys obyczajów szlachty”
Iwona Pugacewicz „Porządek sąsiedzki przemocą regulowany. O organizacji i funkcjach zajazdu w II poł. XVII i w XVIII wieku”
Utwór Folk Round autorstwa Kevin MacLeod jest dostępny na licencji Licencja Creative Commons - uznanie autorstwa 4.0. creativecommons.org/licenses/...
Źródło: incompetech.com/music/royalty-...
Wykonawca: incompetech.com/
Utwór Renaissance autorstwa Audionautix jest dostępny na licencji Licencja Creative Commons - uznanie autorstwa 4.0. creativecommons.org/licenses/...
Wykonawca: audionautix.com/
![THE TOYS x NONT TANONT - ดอกไม้ที่รอฝน (spring) [Official MV]](http://i.ytimg.com/vi/pPa1d5cC8M4/mqdefault.jpg)
,,Panem jest sobie ten co ma szablę przy boku w tej Rzeczpospolitej" Andrzej Kmicic
Dzięki Pańskim materiałom mogę wcielać w życie zasadę mojego dziadka by żyć tak by każdego wieczora można było powiedzieć, że tego dnia nauczyłem się czegoś zupełnie nowego.
Ahhh straszna swawola panowała w dawnej Rzeczpospolitej. Pogadrda wobec prawa, slaby urząd króla, magnaci robiący co im się żywnie podoba. To był cud, że tak bardzo zdecentralizowane państwo przetrwało tak długo.
Zmieniło się tylko to, że jest centralizacja i wszyscy łupią po równo
@@AnaheimBN WszystKICH !
Trwało, dopóki w państwach sąsiedzkich była podobna anarchia(Rosja do czasów Piotra Wielkiego, rozbite dzielnicowo Niemcy), miały te państwa na głowie inne problemy(walczący z Turkami Habsburgowie) lub nie zdążyły się jeszcze rozwinąć(Prusy). Potem oni poszli do przodu, a demokracja spod znaku Liberum Veto została w XVII wieku.
W innych to samo było, poreszto szlachtę łączyły przywileje i wspólnota szlachecka Rzeczpospolitej.
I obecnie mamy to samo- Polska to juz tylko wydmuszka z poparciem wyborców- gojów, nieświadomych lub kupionych. Hasają obcy agenci farbowani na potrzeby, a durnie nie maja POJĘCIA co z nimi robią, modły rytualne obce heretyczne w naszym pałacu, kilka procent pewnej społeczności rządzi 30milionowym społeczeństwem, dyma go na wszystkie strony, a ta się cieszy…… Taki naród zasługuje w pełni na wymazanie z mapy , ponownie….
Świetny materiał. Profesor historii prawa polskiego opowiadał że w Polsce szlacheckiej nie było organów do wykonywania wyroków sądowych a woźny zostawiał wyrok przy wejściu do domu i uciekał.
Obowiązek wykonywania wyroków należał teoretycznie do starosty.
Wyrokami sądowymi magnaci sobie płaszcze ocieplali.
Świetny, merytoryczny kanał, bez youtuberowskich naleciałości. Chylę czoła.
te metariały to cudo
Dzieło sztuki !
Dawno Waćpana nie widziałem ... 🔥🔥🔥🔥🎱 Materiał petardziocha 😍🔥
Świetny prezent na niedzielę 👍
"Dzieje obyczajów w dawnej Polsce" Jan Stanisław Bystroń
No witam państwa serdecznie 😀 słonecznej niedzieli 👍
pada :(
Swietna robota, jak zawsze!
Powiem Wam Rybacki widać że się mocno przykładacie do swej pracy.
Dawno Cię nie było, dobrze widzieć nowy materiał!
Tego nie wiedziałem . Dzięki za ten film 🎥👍🇵🇱
Obejrzałem z wielką przyjemnością 👍
Komentarz dla zasięgu 🏆 Pozdrawiam 👍
Świetnie jak zawsze miło po słuchać idealnie na niedzielę
Kurcze tego szlachcica z lutnią (z Fortuny Bączalskiego) próbuję zdobyć w dobrej wersji, chcę sobie wydrukować i oprawić w ramki.
Jestem zdumiony, znam TH-cam od wielu lat a dopiero kilka dni temu trafiłem na ten zacny kanał i mimo że interesują się historią tylu ciekawostek i faktów jeszcze nie znałem. Gdybym tylko mógł to bym subskrybował pod każdym odcinkiem. Dziękuję, za rozjaśnianie mroków historii !!!!
Toż to zwykłe chamstwo i warcholstwo szlachcie nie przystoi. Kto do takich czynów się posunął, szlachcicem zwać się nie może i niechaj równy chłopom zapamiętany zostanie.
To była kwintesencja szlachty
Bardzo ciekawy materiał. Robisz super robotę. Klimat, ciekawe opowieści. Pozdrawiam serdecznie
Jak by szlachta włożyła tyle energii to walki z wrogami Polski co między sobą to byśmy nigdy nie mieli zaborów .
fajny materiał, dzięki
Polska szlachty to były okrutne zbóje, co widać po ich rodowodach. Przodkami szlachty byli bezwzględni zabijacy, którzy zaciągali się do drużyn pierwszych Piastów. Byli to albo lokalni Słowianie, którzy nie chcieli prowadzić gospodarstw i woleli zabijać za pieniądze lub najemnicy ze Skandynawii (głównie ze Szwecji i Danii).
Niestety to prawda...Opis bezeceństw niektórych moich przodków do dzisiaj można znaleźć w dokumentach sądowych i księgach grodzkich ziemi łęczyckiej z której,to pochodzili moi przodkowie.
Jak zawsze świetny materiał..... Dzięki💪👍
Można słuchać godzinami. 😊
Dziękuję!
Na dobrą sprawę nie wiele się zmieniło pod pewnymi względami...
Rzeczywiście, włoska mafia przy "panach braciach" to miękkie faje; a nie przepraszam - miękkie szable.
Ciekawe czasy 🌞
Cudzoziemskich ksiąg nie czytaj czego nie wiesz księdza pytaj.
Nie wiesz gdzie się czai zdrada uczyń zajazd na sąsiada.
Taką polska stoi racją na pochybel innym nacją.
Pozdrawiam.
Fajne,fajne,fajne😮
Wspieram
Jak już jesteśmy przy zajazdach, to chętnie bym zobaczył odcinek poświęcony Jackowi Dydyńskiemu. Ciekawe byłoby skonfrontowanie prawdy historycznej w postacią literacką.
Nie badałem tego, ale nie jestem pewien czy znalazłoby się wystarczająco dużo materiału źródłowego, żeby stworzyć ciekawą opowieść :)
czyli podczas gdy polaczki się między sobą napierniczały państwa ościenne już myślały jak tu tą sytuację wykorzystać.
tak słucham i słucham, przecież w tym kraju nic się nie zmieniło oO
Słuchając takich historii nie dziwię się, że tamta Rzeczpospolita musiała upaść. Mieliśmy okazję być potęgą w tamtym czasie, ale nasza januszowata szlachta zaprzepaściła szansę.
Dzięki za materiał, czekamy na kolejne filmy.
szlachta..nie.
cały naród.
Tylko że oni właśnie byli potęga... Zastanów się chwilkę dlaczego my nią nie jesteśmy zamiast kłapać ryjem na swoich przodków.
O tym samym pomyślałem. Nic dziwnego że ten potężny kraj upadł skoro u władzy byli ówcześni janusze biznesu
Jeszcze dosadniej o Polakach a w zasadzie szlachcie bo to ona była wtedy Polakami (cała reszta była tutejsza i nie miała świadomości narodowej) świadczy to jak szlachta traktowała chłopstwo. Odwiedzający nasz kraj właściciele niewolników z krajów zachodnich byli w szoku brutalnością z jaką szlachta obchodzi się z chłopami, oni tak nie zarzynali niewolników jak szlachta robiła to z chłopstwem. Przykładowo czymś normalnym i pożądanym było wybicie w środku zimy ściany w jednym z chłopskich domów by nie poczuli się zbyt pewnie lub codzienne
@@andrzejlasek7927 Naród to wtedy była tylko szlachta. Jeszcze na początku XX wieku każdy kto nie był szlachtą był "tutejszy" przykładowo wielu chłopów miało mieszane uczucia odnośnie powstania II RP gdyż dla nich oznaczało to że wrócą panowie którzy biją i znęcają się w ich mniemaniu "polacy"
Znałem Justynę Stadnicka herbu Szreniawa bez Krzyża mieszkała w Katowicach. Niestety już nie żyje, ale mówiła że jest z bocznej linii ponieważ synowie Stanisława diabła Stadnickiego zmarli bezpotomnie.
Teraz w tych czasach, w to samo bawią się kibole :D
Na niektórych sąsiadów zajazd to konieczność , szkoda że wyszedł z mody !😁
Serdeczne dzięki za ten odcinek .
Też tak uważam. ;)
Jestem spod Leżajska, a nie słyszałem tej ciekawostki 😁 👍
Podobnych historii zachowało się w księgach sądowych setki, jeśli nie tysiące ;-)
Byłeś wtedy jeszcze za mały.
👍😘
Ciekawe, czy dzisiejsze "dresy" pytające przechodniów: "Ej ty - masz jakiś problem?" wiedzą, że kiedyś nazywani byli... hultajstwem? ;)
Zaraz serio tak nazywani tacy ludzie byli jak się tak zachowywali łał
👍
Ile z tamtych czasów zostało w Polakach po dziś dzień ?! Zawiść, zazdrość i nawet krzywe spojrzenie były przyczyną zajazdu. Dziś zajazdów nie ma, ale mentalność pozostała. TO MY POLACY 😉👍 Świetna robota 👍👏 pozdrawiam
o tym samym pomyślałem, jako że krzywe spojrzenie w współczesnej Polsce nie jednokrotnie kończy się pobiciem lub jeszcze gorzej. Byłem pewien że to domena złych oprychów a tu patrz przecież to najzwyklejsza tradycja szlachecka podtrzymywana przez patriotów.
glupi jestes! zostalo nam tylko to zemsy glupi i potomkami parobka panszcyznianewgo a nie zadnej szlachty!
52 DEBIEC TO MY POLACY ❤️⚔️👊🗡️❤️
Jeszcze dosadniej o Polakach a w zasadzie szlachcie bo to oni była wtedy Polakami (cała reszta była tutejsza i nie miała świadomości narodowej) świadczy to jak szlachta traktowała chłopstwo. Odwiedzający nasz kraj właściciele niewolników z krajów zachodnich byli w szoku brutalnością z jaką szlachta obchodzi się z chłopami, oni tak nie zarzynali niewolników jak szlachta robiła to z chłopstwem. Przykładowo czymś normalnym i pożądanym było wybicie w środku zimy ściany w jednym z chłopskich domów by nie poczuli się zbyt pewnie lub codzienne chłosty
Sidek tak robili zydzi
Dziki i gwałtowny mamy genotyp. Czas niestety go nie zmienia. Zmniejszyła się tylko skala.
Z zapisków mojego praprapradziadka wynika, że owszem najeżdżał sąsiadów pod Szadkiem w woj. łódzkim, ale zabraniał krzywdzić kobiety, wdowy i dzieci.
Myślę że zabijając braci, ojców i mężów - i tak je krzywdził :)
Na pocieszenie można tylko dodać, że w wielu miejscach było gorzej np. w Imperium Osmanskim zdarzały się regularnie wojny pomiędzy lojalnymi paszami.
o co chodzi z tą zarośniętą szyją?
podpinam sìe
😲👏🎥👍
A może odcinek o staropolskich testamentach?
Bardzo ciekawy film. Czy po trzecim rozbiorze był chociaż jeden zajazd w którymś z zaborów?
Nie było,bo zaborcy trzymali szlachecką hołotę za mordę...😁
@@zenon2589 był pożytek z zaborów, skoro zaborcy nie pozwalali na zajazdy.
Szlachta jak na kulig zjechała.
I z tą hałastrą chcą podbić Chmielnickiego.
I dziwić się że zaborcy ojczyznę rozebrali
Polak Polakowi Polakiem :)
ah tak, "szlachta wykleta".....trzeba im teraz swieto ustawic i pomnik zbudowac
Muszę zaprotestować! Wycięcie last w ramach zajazdu? Przecież to praca na całe miesiące. Podpalenie jak już. Pozdrawiam
Wycinanie lasów w zajechanych (zajętych) dobrach nie było niczym dziwnym. Spory tego typu potrafiły ciągnąć się nawet latami, czasu na dewastację było dość.
Jest jakaś opcja dorzucenia się do twórczości ale bez Patronite tzn nie cykliczna bo chętnie co jakiś czas bym dorzucił troszkę do twórczości np na zrzutce lub czymś podobnym
dziekowa
No tak Jeszcze pamietam ze do gospody w drugiej wsi w pojedynke bylo niebezpiecznie..To powiedzenie " Mscil sie nie bede ale chate wypale" nawet jak pamietam w Opolu na festiwalu moral jednej piosenki brzmial " Jak ci chate ktos rozpirzy,to pamientej ten najblizy".To tylko taka mala uwaga.Ale tematy dobre 👍👻
😀
za krótkie te materiały, powinny być po 45 min najlepiej
bardzo piękny zwyczaj zdecydowanie szlachetniejszy niż obecne formy przejmowania majątków
Co pięknego w tym że komuś dom złupiono?
Patologia, coś jak ustawka kibolska czy wojna gangów. Powinno się ich wszystkich spuścić w kiblu historii. Gardzę szlachtą i arystokracją.
Aneksje szlacheckie? Troche Dziki Zachód. Niezłe sk...ny z błękitną warcholską krwią
Nic się nie zmieniło oprócz metod 🤣🤣🤣
Uwielbiam historię i nasza kulturę, ale nie ma co ukrywać takie przykłady pokazuja jaki burdel panował w Rzeczpospolitej i że w dużej mierze jesteśmy sami sobie winni temu jak potoczyły się nasze losy
Tak jak i dzisiaj sami sobie jesteśmy tegoż stany w Polsce.
Zastana mnie, czy gdyby przenieść szlachcica z lat 1600-1700 to czy można by było z nim sie porozumieć językiem współczesnym ? W jakim wieku język Polski zaczyna przypominać obecny ?
Chodzi mi o poziom komunikatywny nie biegły.
Moim zdaniem porozumienie byłoby możliwe. Język staropolski, choć literacki (a więc staranny i stylizowany) zachował się w listach, diariuszach, publicystyce, fraszkach. Bywa trudny do zrozumienia, zawiera całą masę słów, których już nie używamy, ale przy odrobinie wprawy odczytywanie go przestaje być problemem. Mimo różnic - to wciąż nasz język :-)
Dzięki za odpowiedź.a pytanie kolejne czy język używany powiedzmy za czasów Bitwy Grunwaldzkiej byłby jako taka zrozumiały?
Przeczytaj pamiętniki Jana Chryzostoma Paska a uzyskasz na to pytanie odpowiedź.
:)
Ooo moje rejony Kiermusy :) Darek może jakiś temat o polskich Tatarach? Bohoniki i Kruszyniany rzut beretem :)
Będą, częściowo już nagrane :)
@@DarekRybacki lubię to :)
9:46 na Litwie czy Białorusi ?
Ówczesne pojęcie "Litwa" miało inne, znacznie szersze, znaczenie niż obecnie (Wielkie Księstwo Litewskie). A obecna Litwa = ówczesna Żmudź (z grubsza).
Narodzie chrześcijański..
Mogłeś zdjęć okulary skoro już w stroju jesteś, bo psują efekt ;)
Wiem, ale wtedy nie widziałbym czy aparat dobrze ostrzy i nie prześwietla ujęcia - a nie korzystam z soczewek ;)
Witaj Panie Bracie 🙋♂️
Zbieram partie na zajazd...
Co to jest czuchło? Pytanie do autora.
Spokojne siodło? 0.55 Czy powinno być sioło? Poprawcie mnie jak się mylę.
To staropolska forma, wszystko jest w porządku :)
Podpalenie płotu xD
Jak zwykle jad i oczernianie naszych przodków. Mówimy tu o tysiącu lat historii. Parę przykładów nie świadczy o totalnej potoczności takich praktyk.
Jak zwykle jakiś kretyn patrzy na historie przez różowe okulary. Upadek RP to głównie jej wina
Zapomnial pan wspomniec, ze to wszystko w imie boze... Dziwne, ze ten paskudny narod do tej pory sam sie nie wyrznal.
A dziś jeszcze lepszy s….yf.
I jak to panstwo mialo do czegos dojsc jak byl taki burdel?
Kto z Leżajska 😁👍
I od razu widać skąd te parawany i zajmowanie plaży.
poprostu lubimy sie bic . nie wszyscy ale ci co to robia przykuwaja uwage
Warchoły
Ta cała sarmacja to jednak syf był ogółem
mniej więcej wszędzie tak było na całym świecie.
dzisiaj jest nie lepiej ,tylko środki inne
Szkoda, że w tych czasach zajazdu nie da się przeprowadzić... oj wiele nieprawości by dało się naprawić.
i wiele prawości dało by się zniszczyć ;D
Wyobraźcie sobie, że dziś jakiś Janusz zajechał swojego somsiada, bo mu zazdrościł nowego pasata xD
W 2012r Rutkowski Patrol dokonał zajęcia rafinerii w Gorlicach (dość spektakularnego, bo zaangażowano w to ponad 200 ludzi, Rutkowski chciał nawet śmigłowiec ściągnąć), na wniosek byłego właściciela tej firmy, który był w sporze z nowym właścicielem. Okazało się, że cała akcja była bezprawna i Rutkowski został za to skazany - można powiedzieć że był to ostatni zajazd w Koronie :P
@@MrSidzej22 W tych czasach nieprawości chowają się pod płaszczykiem prawa.
@@nmzc1 Nie sądzę aby to zajazdem nazwać. Gdzie tu szlachta?
Aha I jeszcze 'konstytucja 1768 roku'. Nie ma takiego zwierzęcia... ;)
Nic dziwnego ze Polska musiała upaść. Taka Polska bandycka.
Jako część historii o której należy mówić... Tak ku przypomnieniu... i pewnej refleksji... Tylko prawda nas w końcu wyzwoli...
Historia ukraińsko-polskich relacji w skrócie:
1648 - Ukraińcy mordują tysiące polskiej szlachty - powstanie Chmielnickiego
1768 - Ukraińcy mordują 100 tys. Polskich mieszczan i szlachtę - koliszczyzna
1817 - Ukraińcy mordują 2 tys. Polaków w Małopolsce Wschodniej
1918 - Ukraińcy strzelają do tysięcy polskich dzieci we Lwowie - Orlęta Lwowskie
1920 - Ukraińcy nie potrafią obronić Kijowa oddanego im przez polskie wojsko
1931 - Ukraińcy mordują wojewodę Hołówkę
1934 - Ukraińcy mordują ministra Pirackiego
1939 - Ukraińcy mordują setki polskich żołnierzy broniących Polski
1943 - Ukraińcy dokonują ludobójstwa - około 250 tys. Polaków - Rzeź Wołyńska UPA - nie da się dokonać dokładnej estymacji ofiar. Strona ukraińska zakazuje...
1944 - Ukraińcy mordują tysiące Polaków na Kresach Płd. Wsch. - czystka etniczna
1945 - Ukraińcy mordują tysiące Polaków na Podkarpaciu - czystka etniczna
1991 - Ukraińcy otrzymują pierwsze niepodległe państwo w historii - od ZSRR 2015 = 2015
2022 - już kilka milionów Ukraińców zamieszkało w Polsce… lub więcej
Nigdy nie było żadnej przychylnej Polakom myśli na ukrainie. Od doktryny doncowa, ich “dekalogu” , później u.p.a itd… w założeniu było mor....dowanie Polski i Polskości.
A poniżej odrobina ukraińskiej poezji - t.szewczenko - ich wieszcz narodowy - fragment poematu “Hajdamacy”… Skasują?
Dajcie noża, siłę dajcie,
Męki Lachom, Męki!!!
Kary Lachom kary!
Jak szalony, wiesza, pali,
Sieka trupie ciało:
Dajcie Lacha, dajcie 7yda!
Mało mi ich, mało!
Dajcie Lacha, krwi dawajcie!
Mięsa z krwią i pianą!
Były jeszcze rz..ezie np : Batoh , Humań - gdzie zam.ordowali bes.tialsko ok 20 tyś Polaków i 7ydów - Ich zbr...odnię na Polakach i 7ydach zdają się nie mieć końca...Jeszcze jako EsesGaliz.... "Halyczyna" SS Galizien - Huta Pieniacka, Chodaczkowo WIelkie, Prehoryłe, Smoligów, wieś Borów... a 16 dni temu zaatakowali nas znowu - Prz…odów...
No i cóż się Waćpan ku mię butnie spoglądasz?!
Czego to się człowiek od autora nie dowie: szlachcic mieszkał w SIODLE!!!
To staropolskie określenie - w przeciwieństwie do ruskiego (chyba dzisiaj lepiej rozpoznawalnego) "sioła". Z "siodła" (w znaczeniu wsi/osady/domostwa) wzięły się takie polskie nazwy miejscowe jak Siedlce i takie określenia jak osiedlać się. Więcej o tym: pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/sio%C5%82o