การวางแผนกลยุทธ์ฉบับเข้าใจง่าย EP 2 : ความหมายของกลยุทธ์

ก่อนที่เราจะเรียนรู้กันเรื่องของการวางแผนกลยุทธ์ ให้เรามาทำความรู้จักกับความหมายของกลยุทธ์กันก่อนนะครับ
คำว่ากลยุทธ์หรือ strategy เนี่ย เป็นคำที่มีใช้กันมานานมากแล้วนะครับ
ในอดีตเราจะใช้คำนี้กันในแวดวงการทหาร เมืองไหนต้องการจะครองความเป็นใหญ่ก็ต้องรู้จักกลยุทธ์ เพื่อใช้ในการทำศึกสงคราม ทั้งกลยุทธ์เชิงรุกสำหรับบุกตีเมืองศัตรู และกลยุทธ์เชิงตั้งรับเพื่อปกป้องอธิปไตยจากศัตรูที่มารุกราน ใครเคยดูหนังสงครามย้อนยุคอย่างสามก๊กหรือ game of thrones มาบ้างก็คงได้เห็นการใช้กลยุทธ์ทางการทหารกันมาบ้างแล้วนะครับ
ในทางทหารเนี่ย กลยุทธ์ หมายถึง วิถีทางหรือแนวทางที่ถูกกำหนดขึ้นเพื่อจัดสรรและวางตำแหน่งกำลังทรัพยากรทางทหารในสนามรบ ด้วยจุดมุ่งหมายแห่งการพิชิตศัตรู ครับ
และเมื่อเวลาผ่านไป ในโลกยุคสมัยใหม่นี้ แต่ละประเทศไม่ได้มุ่งมั่นทำสงครามยึดประเทศกันแล้ว แต่พยายามที่จะเป็นผู้กุมอำนาจทางเศรษฐกิจของโลกแทน กลยุทธ์จึงถูกนำมาใช้กันอย่างแพร่หลายในเชิงเศรษฐศาสตร์
ตัวอย่างก็เช่น สงครามการค้าระหว่างจีนและสหรัฐที่มีการแลกหมัดกันอย่างนัวเนีย ไม่มีใครยอมใครจนประเทศอื่นๆ ในโลกพากันได้รับผลกระทบบาดเจ็บไปตามๆ กัน นี่แหละครับ
ในทางเศรษฐศาสตร์ กลยุทธ์ คือ วิถีทางหรือแนวทางที่ถูกกำหนดขึ้นเพื่อการระดมและจัดสรรการใช้ทรัพยากรของประเทศ ในอันที่จะช่วยให้บรรลุถึงซึ่งเป้าหมายทางเศรษฐกิจ
จากการใช้กลยุทธ์ในระดับประเทศ ย่อยลงมาสู่ระดับขององค์กร ภาคธุรกิจต่างก็มีการนำกลยุทธ์มาใช้ด้วยเช่นกัน และในระยะหลังมาแม้กระทั่งหน่วยงานภาครัฐและองค์กรไม่แสวงหาผลกำไร ก็ยังต้องวางแผนกลยุทธ์กันทั้งนั้น
ในทางธุรกิจ กลยุทธ์ คือ กระบวนการในการกำหนดเป้าหมายที่แน่ชัดของธุรกิจทั้งในระยะสั้นและระยะยาว การสร้างหรือพัฒนาวิถีทางในการปฏิบัติ ตลอดจนการระดมจัดสรรทรัพยากรขององค์กรธุรกิจ เพื่อให้สามารถบรรลุถึงซึ่งเป้าหมายที่ได้ถูกกำหนดไว้อย่างมีประสิทธิผล
ดังนั้นเมื่อเราดูจากทั้งความหมายเชิงการทหาร เชิงเศรษฐศาสตร์ และเชิงธุรกิจแล้ว เราจะพบจุดร่วมบางอย่างของความหมายของกลยุทธ์ครับ
กลยุทธ์จะประกอบไปด้วยองค์ประกอบที่สำคัญ 2 ประการ คือ
(1) เป้าหมายหรือวัตถุประสงค์ที่ต้องการจะบรรลุถึง และ
(2) การกำหนดแนวทางหรือวิธีการในทางปฏิบัติ ซึ่งจะเป็นเครื่องมือที่จะช่วยให้สามารถบรรลุเป้าหมายที่ถูกกำหนดไว้ได้