*_Liner notes in Polish by Jan Prosnak 1/1_* Istnieje następujące nieudokumentowane podanie, odnoszą ce się do najdawnjejszego poloneza, jaki pojawił się na ziemiach polskich przed kilkuset laty: 15 lutego 1574 roku odezwały się w Krakowie podczas uroczystości koronacyjnych Henryka Walezjusza dźwięki nieznanego tańca. Tancerze wiedli tancerki za ręc e , a kaźda para , przechodząca przed tronem, składała królowi głęboki ukłon. Taniec ten był zapewne prototypem późniejszego autentycznego poloneza, o którym - jako o tańcu, nie mającym jeszcze wówczas swej właściwej, obecnej nazwy - pisał XVII-wieczny kronikarz francuskie Jean Le Laboureur, znający obyczaje polskie: " Je n 'ai vu jamais rien de plus grave, de plus doux, ni de plus respectueux". (Nie widziałem nic bardziej dostojnego, nic bardziej powabnego i nic bardziej budzącego respekt). Nie zachował się z owych czasów żaden zapis nutowy tego dostojnego tańca. Zachował się natomia st w żródłach nieco późniejszych zapis melodii polonezowej, będącej - jak twierdzi pomiętnikarz Julian Ursyn Niemcewicz - ulubionym ańcem króla polskiego Władysława IV Wazy (1632- 1648). Melodię tę , prawdopodobnie autentyczną, przekazały przyszłym pokoleniom dzieje kolęd polskich w postaci śpiewanej do dziś kolędy "W żlobie leży ". Ze ta polonezowa melodia pochodzi z XVII wieku dowodzą najstarsze jej zapisy zachowane w kancjonałach Archiwum Archidiecezja lnego w Poznaniu i z klasztoru Benedyktynek w Staniąt- kach z lat 1705-1707. Lata te są zarazem zapowiedzią pojawienia się na ziemiach polskich w tym wlaśnie XVIII stuleciu licznych polonezów, zarówno instrumentalnych, jak wokal- nych. I nie tylko w Polsce, ale i za granicą, zwłaszcza w Niemczech. A owa mnogość polonezów, jakie pojawiły się w XVIII wieku w Polsce i krajach ościennych, stanowi bogaty materiał do badań nad formą poloneza, jego dziejów i jego elementów strukturalnych, wielopostaciowych i różnoimiennych. W polonezach więc pojawiają się - by ograniczyć się tylko do polonezów staropolskich - pewne elementy rytmiczne charakterystyczne takźe dla XVI-wiecznych tańców polskich, zapisanych w niejednej ówczesnej tubulaturze lutniowej lub organowej, elementy w postaci punktowanych ósemek z szesnastką lub motywów o strukturze: ósemka i dwie szesnastki. Tego rodzaju elementy spotykamy m.in. w "Tańcach polskich" (chorea polonica), zanotowanych w lutniowej tabulaturze - z 1591 i 1592 roku - Mateusza Waisseliusa oraz w tabulaturze organowej z roku 1598 Augusta Nörmigera. Rytmy sarabandowe, synkopowe, mazurkowe, rytmy tańca "chodzonego", stosowany w akompaniamencie w partiach lewej ręki "bas Albertiego" (rozłożone akordy w obrębie kwinty, seksty septymy i oktawy) oraz stosowane w poszczególnych taktach równowartościowe grupy dźwiękowe stanowią organiczne cechy polonezów staropolskich. Dodajmy tu jeszcze inny szczegół, znamienny dla polonezów rdzennie polskich . Oto w związku głównie z sytuacją polityczną kraju dokonują się w samym tworzywie form polonezowych, w ich nawarstwieniach wyrazowych i emocjonalnych przemiany bardzo istotne. Liryczny, z wyraźną nutą melancholii, polonez z okresu porozbiorowego (polonez Ogińskiego) odzyskuje w okresie późniejszym, zwłaszcza w początkowych latach Królestwa Kongresowego, dawną posuwistość i majestatyczną dostojność (polonezy Karola Kurpińskiego) w stylu m.in. sławnego XVIII-wiecznego poloneza kontuszowego ,,Z wysokich Parnasów", nagranego również na prezentowanej płycie. Wszystkie utwory tej płyty pochodzące z XVII i XVIII wieku, zaczerpnięte są z wydanego w roku 1965 nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w Krakowie zbioru pt.: "Z polo- nezów polskich" w opracowaniu muzykologa Karola Hławiczki. Publikacja ta zawiera także źródłowe informacje o poszczególnych utworach. Jan Prosnak
Thank you, Harpsichord Vinyl Gallery and Robert Tifft, for another brilliant upload. Always an enthusiastic listen when I come around to your channel. 😀
@@Mattostar-z2d Well I don't know exactly. Piano was from a later date (end 18th Century). In the article I made a link to at page 50 is mentioned: The art form of polonaise is used in all kinds of music, from opera (e.g., pol- onaises-arias performed in Polish operas), to concert music (e.g. polonaises of M.K. Ogiński, J. Elsner and later, famous polonaises of F. Chopin) and sacred music (Christmas carols, such as Bóg Się Rodzi, or Easter songs such as Nie Zna Śmierci Pan Żywota). In every case, the use of the polonaise construction is related to the attempt of expressing relevant contents typical for this dance. When it comes to sacral songs, the lyrics of such music pieces are celebratory, solemn, and ceremonial; the opera arias express patriotic, serious and proud senses; in instrumental compositions, polonaise becomes the image of the Pol- ish spirit longing for the independent neighbourhood, torn by desperation and uncertainness, yet full of pride and steadfastness. It is foremost a Polish identity, patriotic and a dance. I guess the instruments did not matter that much if I understood literature correctly. Never heard a harpsichord recording full of polonaises. That is rather unique.
Danke. Ich spreche wohl auch im Namen von Robert, wenn ich sage, dass es für mich immer noch eine Ehre ist, Platten freizuschalten, die nie auf CD veröffentlicht wurden, bevor sie verloren gehen. Das grafische Design, der warme Sound und die Dokumentation machen es meiner Erfahrung nach immer zu einem Kunstwerk.
*_Liner notes by Jan Prosnak in a translation into English by L. Wiewiórkowski 1/1_* There is a following legend about the earliest polonaise to appear in Polish lands some centuries ago: on February 15, 1574, during the coronation ceremony of Henry of Anjou in Cracow, the melody of an unknown dance rang out. The noble dancers led their ladies in a procession, and each pair, while passing the throne, made 'a deep bow to the king. This dance must have been a prototype of the later, real polonaise. Of it, though it had not yet then its proper, present name, wrote a 17th-century French chronicler Jean Le Laboureur who knew Polish customs : "Je n'ai vu jamais rien de plus grave, de plus doux, ni de plus respectueux". (I have never seen anything more dignified, more sweet, nor more respectful). No score of that dance dating from that time has reached our day. But there is extant, in a little later sources, a score of a polonaise melody which, as the memorist Julian Ursyn Niemcewicz indicates, used to be the favorite dance of the Polish king Ladislas IV (reigned 1632-48). This melody, probably authentic, was passed on to future generations in the shape of a Christmas carol, sung also today, "W zlobie lezy" (Lying in the Manger). The fact that this polonaise melody really dates from the 17th century, is borne out by it scores being preserved in a song-book in the Archdiocesian Archives in Poznan and in the Benedictine nuns monastery at Staniatka, both documents dating from 1705-1707. It was precisely these years that initiated the appearance of numerous polonaises in the 18th century, both the instrumental and vocal ones. And they appeared not only in Poland, but also abroad, particularly in Germany. This multitude of polonaises in the 18th century, in Poland and the neighboring countries, provides plentiful material for a study of the polonaise, ·its history, structure, varieties and different names. So there are in the early Polish polonaises some rhythmic elements characteristic also of the 16th-century Polish dances, noted down in many a lute or organ tablature, elements in the shape of pointed quavers with a semiquaver, or motives of the structure: quaver and two semiquavers. Such elements are to be found in, among others, "Polish Dances" (chorea polonica) noted down in Matthiius Waisselius lute tablatures of 1591 and 1592 and in August Ntirmiger organ tablature of 1598. The organic features of early Polish polonaises are: rhytms of sarabanda, syncopated rhythms those of the mazurka, of the "chodzony" (walking) dance, and the "Alberti bass", an accompaniment for the left hand (broken chords within a fifth, sixth, seventh and octave), and, in particular staves, tone groups of the same value. We must mention here yet another feature of specifically Polish polonaises. The political situation of the country led to essential transformations of the very texture of the polonaise, influenced its expression and emotional contents. So the lyrical and rather melancholy polonaise of the post- partition period (Oginski 's polonaises) was replaced later, especially in the early years of the Congress Kingdom (after 1815) by an easy-paced, majestic dance (Kawl Kurpinski's polonaises), similar to the celebrated 18th century polonaise of Polish nobles Z wysokich Parnasow (From the Heights of Parnassus) which has also been recorded on this disc. All the pieces on this record come from the 17th and 18th centuries and have been taken from a collection entitled Z polonezow: polskich (Polish polonaises), edited by the musicologist Karol Hlawiczka. This publication includes also source information about particular pieces.
How wonderful and inventive is that delightful little track #7, 'Hair Unplaiting'. An unexpected gem!
*_Liner notes in Polish by Jan Prosnak 1/1_*
Istnieje następujące nieudokumentowane podanie, odnoszą ce się do najdawnjejszego poloneza,
jaki pojawił się na ziemiach polskich przed kilkuset laty: 15 lutego 1574 roku odezwały
się w Krakowie podczas uroczystości koronacyjnych Henryka Walezjusza dźwięki
nieznanego tańca. Tancerze wiedli tancerki za ręc e , a kaźda para , przechodząca przed tronem,
składała królowi głęboki ukłon. Taniec ten był zapewne prototypem późniejszego
autentycznego poloneza, o którym - jako o tańcu, nie mającym jeszcze wówczas swej
właściwej, obecnej nazwy - pisał XVII-wieczny kronikarz francuskie Jean Le Laboureur,
znający obyczaje polskie: " Je n 'ai vu jamais rien de plus grave, de plus doux, ni de plus
respectueux". (Nie widziałem nic bardziej dostojnego, nic bardziej powabnego i nic bardziej
budzącego respekt).
Nie zachował się z owych czasów żaden zapis nutowy tego dostojnego tańca. Zachował
się natomia st w żródłach nieco późniejszych zapis melodii polonezowej, będącej - jak twierdzi
pomiętnikarz Julian Ursyn Niemcewicz - ulubionym ańcem króla polskiego Władysława
IV Wazy (1632- 1648). Melodię tę , prawdopodobnie autentyczną, przekazały przyszłym
pokoleniom dzieje kolęd polskich w postaci śpiewanej do dziś kolędy "W żlobie leży ". Ze
ta polonezowa melodia pochodzi z XVII wieku dowodzą najstarsze jej zapisy zachowane w
kancjonałach Archiwum Archidiecezja lnego w Poznaniu i z klasztoru Benedyktynek w Staniąt-
kach z lat 1705-1707. Lata te są zarazem zapowiedzią pojawienia się na ziemiach polskich
w tym wlaśnie XVIII stuleciu licznych polonezów, zarówno instrumentalnych, jak wokal-
nych. I nie tylko w Polsce, ale i za granicą, zwłaszcza w Niemczech. A owa mnogość
polonezów, jakie pojawiły się w XVIII wieku w Polsce i krajach ościennych, stanowi bogaty
materiał do badań nad formą poloneza, jego dziejów i jego elementów strukturalnych, wielopostaciowych
i różnoimiennych. W polonezach więc pojawiają się - by ograniczyć się tylko
do polonezów staropolskich - pewne elementy rytmiczne charakterystyczne takźe dla XVI-wiecznych
tańców polskich, zapisanych w niejednej ówczesnej tubulaturze lutniowej lub organowej,
elementy w postaci punktowanych ósemek z szesnastką lub motywów o strukturze:
ósemka i dwie szesnastki. Tego rodzaju elementy spotykamy m.in. w "Tańcach polskich"
(chorea polonica), zanotowanych w lutniowej tabulaturze - z 1591 i 1592 roku - Mateusza
Waisseliusa oraz w tabulaturze organowej z roku 1598 Augusta Nörmigera.
Rytmy sarabandowe, synkopowe, mazurkowe, rytmy tańca "chodzonego", stosowany
w akompaniamencie w partiach lewej ręki "bas Albertiego" (rozłożone akordy w obrębie
kwinty, seksty septymy i oktawy) oraz stosowane w poszczególnych taktach równowartościowe
grupy dźwiękowe stanowią organiczne cechy polonezów staropolskich.
Dodajmy tu jeszcze inny szczegół, znamienny dla polonezów rdzennie polskich . Oto w
związku głównie z sytuacją polityczną kraju dokonują się w samym tworzywie form polonezowych,
w ich nawarstwieniach wyrazowych i emocjonalnych przemiany bardzo istotne.
Liryczny, z wyraźną nutą melancholii, polonez z okresu porozbiorowego (polonez Ogińskiego)
odzyskuje w okresie późniejszym, zwłaszcza w początkowych latach Królestwa Kongresowego,
dawną posuwistość i majestatyczną dostojność (polonezy Karola Kurpińskiego) w stylu
m.in. sławnego XVIII-wiecznego poloneza kontuszowego ,,Z wysokich Parnasów", nagranego
również na prezentowanej płycie.
Wszystkie utwory tej płyty pochodzące z XVII i XVIII wieku, zaczerpnięte są z wydanego
w roku 1965 nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w Krakowie zbioru pt.: "Z polo-
nezów polskich" w opracowaniu muzykologa Karola Hławiczki. Publikacja ta zawiera także
źródłowe informacje o poszczególnych utworach.
Jan Prosnak
Thank you, Harpsichord Vinyl Gallery and Robert Tifft, for another brilliant upload. Always an enthusiastic listen when I come around to your channel. 😀
Enjoy. Those polonaises are hardly associated with the harpsichord as an instrument. That makes the fun for me.
@@HarpsichordVinylGallery I will. It is great to hear played on a harpsichord. It is usual to play a polonaise on a piano?
@@Mattostar-z2d Well I don't know exactly. Piano was from a later date (end 18th Century). In the article I made a link to at page 50 is mentioned:
The art form of polonaise is used in all kinds of music, from opera (e.g., pol-
onaises-arias performed in Polish operas), to concert music (e.g. polonaises of
M.K. Ogiński, J. Elsner and later, famous polonaises of F. Chopin) and sacred
music (Christmas carols, such as Bóg Się Rodzi, or Easter songs such as Nie
Zna Śmierci Pan Żywota). In every case, the use of the polonaise construction
is related to the attempt of expressing relevant contents typical for this dance.
When it comes to sacral songs, the lyrics of such music pieces are celebratory,
solemn, and ceremonial; the opera arias express patriotic, serious and proud
senses; in instrumental compositions, polonaise becomes the image of the Pol-
ish spirit longing for the independent neighbourhood, torn by desperation
and uncertainness, yet full of pride and steadfastness.
It is foremost a Polish identity, patriotic and a dance. I guess the instruments did not matter that much if I understood literature correctly.
Never heard a harpsichord recording full of polonaises. That is rather unique.
@@HarpsichordVinylGallery Thank you so much for the information. It's special then having this entire album of polonaises on the harpsichord. 🙂
Agreed!
Vielen Dank, Paul für deine unermüdliche Arbeit!
Danke. Ich spreche wohl auch im Namen von Robert, wenn ich sage, dass es für mich immer noch eine Ehre ist, Platten freizuschalten, die nie auf CD veröffentlicht wurden, bevor sie verloren gehen. Das grafische Design, der warme Sound und die Dokumentation machen es meiner Erfahrung nach immer zu einem Kunstwerk.
🎼✨✨👏👏👏 grazie!
Bellissimo!
Love this upload - thank you!
Thanks. Enjoy the dances!
*_Liner notes by Jan Prosnak in a translation into English by L. Wiewiórkowski 1/1_*
There is a following legend about the earliest polonaise to appear in Polish lands some
centuries ago: on February 15, 1574, during the coronation ceremony of Henry of Anjou in
Cracow, the melody of an unknown dance rang out. The noble dancers led their ladies in a
procession, and each pair, while passing the throne, made 'a deep bow to the king. This
dance must have been a prototype of the later, real polonaise. Of it, though it had not yet
then its proper, present name, wrote a 17th-century French chronicler Jean Le Laboureur
who knew Polish customs : "Je n'ai vu jamais rien de plus grave, de plus doux, ni de plus
respectueux". (I have never seen anything more dignified, more sweet, nor more respectful).
No score of that dance dating from that time has reached our day. But there is extant,
in a little later sources, a score of a polonaise melody which, as the memorist Julian Ursyn
Niemcewicz indicates, used to be the favorite dance of the Polish king Ladislas IV (reigned
1632-48). This melody, probably authentic, was passed on to future generations in the shape
of a Christmas carol, sung also today, "W zlobie lezy" (Lying in the Manger). The fact that
this polonaise melody really dates from the 17th century, is borne out by it scores being
preserved in a song-book in the Archdiocesian Archives in Poznan and in the Benedictine
nuns monastery at Staniatka, both documents dating from 1705-1707. It was precisely these
years that initiated the appearance of numerous polonaises in the 18th century, both the
instrumental and vocal ones. And they appeared not only in Poland, but also abroad, particularly
in Germany. This multitude of polonaises in the 18th century, in Poland and the neighboring
countries, provides plentiful material for a study of the polonaise, ·its history,
structure, varieties and different names. So there are in the early Polish polonaises some
rhythmic elements characteristic also of the 16th-century Polish dances, noted down in many
a lute or organ tablature, elements in the shape of pointed quavers with a semiquaver, or
motives of the structure: quaver and two semiquavers. Such elements are to be found in,
among others, "Polish Dances" (chorea polonica) noted down in Matthiius Waisselius lute
tablatures of 1591 and 1592 and in August Ntirmiger organ tablature of 1598.
The organic features of early Polish polonaises are: rhytms of sarabanda, syncopated
rhythms those of the mazurka, of the "chodzony" (walking) dance, and the "Alberti bass",
an accompaniment for the left hand (broken chords within a fifth, sixth, seventh and octave),
and, in particular staves, tone groups of the same value.
We must mention here yet another feature of specifically Polish polonaises. The political
situation of the country led to essential transformations of the very texture of the polonaise,
influenced its expression and emotional contents. So the lyrical and rather melancholy polonaise
of the post- partition period (Oginski 's polonaises) was replaced later, especially in the
early years of the Congress Kingdom (after 1815) by an easy-paced, majestic dance (Kawl
Kurpinski's polonaises), similar to the celebrated 18th century polonaise of Polish nobles
Z wysokich Parnasow (From the Heights of Parnassus) which has also been recorded on this
disc.
All the pieces on this record come from the 17th and 18th centuries and have been
taken from a collection entitled Z polonezow: polskich (Polish polonaises), edited by the
musicologist Karol Hlawiczka. This publication includes also source information about particular
pieces.