พันแสงรุ้ง ตอน ไทเขิน เชียงตุง-เชียงใหม่
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 4 เม.ย. 2015
- ไทเขิน มีถิ่นกำเนิดที่เมืองเชียงตุง ประเทศพม่า ไทเขินในประเทศไทยอาศัยอยู่ในหลายพื้นที่โดยเฉพาะภาคเหนือ ชาวไทเขินมีภาษา การแต่งกาย บ้านเรือน และความเชื่อเป็นเอกลักษณ์ของตน เชียงตุง เชียงใหม่ และล้านนามีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกัน เมืองเชียงตุงมาอายุประมาณ 800 ปี เดิมเป็นพื้นที่คนลั๊วะ ต่อมาคนไทเข้าครอบครองเรียกว่า ไทขืนหรือไทเขิน มีที่มาจากแม่น้ำขืน ที่ไหลขึ้นทิศเหนือ ผู้คนแถบนั้นจึงเรียกตนเองว่า ไทขืนนั่นเอง เมืองเชียงตุงมักตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของเมืองอื่นเป็นระยะ แม้แต่ช่วงพระเจ้ากาวิละเมืองเชียงใหม่ที่ก็ทำศึกกับเมืองเชียงตุงและกว้านต้อนไทเขินจำนวนมากมาเชียงใหม่ และในยุคสงครามโลกครั้งที่ 2 รัฐบาลไทยยึดเชียงตุงอยู่ 3 ปีใช้ข้ออ้างทางประวัติศาสตร์และชาติพันธ์ประกาศว่าเชียงตุงเป็นเมืองหนึ่งของไทย แต่หลังสงครามโลกอังกฤษให้เอกราชแก่พม่า เชียงตุงถูกรวมกับพม่าภายใต้สนธิสัญญาปางหลวงที่ให้ชนกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆเป็นรัฐอิสระ แต่ข้อตกลงดังกล่าวถูกรัฐบาลทหารพม่ายกเลิกกลายเป็นจ้อขัดแย้งจนถึงทุกวันนี้ เชียงตุงมีระบบเจ้าฟ้าถูกรัฐบาลทหารพม่ายกเลิก หอคำสัญลักษณ์ของเจ้าฟ้าถูกทำลาย เหลือเพียงตำหนักของพระญาติที่เหลือเป็นร่องรอย ทุกวันนี้มีกู่อัฐิเจ้าฟ้าเมืองเชียงตุงปรากฏอยู่ที่เมืองเชียงตุง เครือญาติเจ้าฟ้ากระจัดกระจายไปยังเมืองต่างๆรวมทั้งเองไทย
ดูรายการอื่นได้ที่ tv.trf.or.th
หม่อนเราทั้งสองคนชายหญิงมาจากเชียงตุง (ฝั่งแม่) มาตั้งรกรากอยู่ที่ทุ่งเสี้ยว สันป่าตอง หม่อนผู้ชายเป็นนักวาดภาพอยู่ที่คุ้มวัง (วาดภาพฝาผนังให้กับวัดท่าจำปี มากับเจ้าแก้วนวรัฐ ผู้ครองนครเชียงใหม่) หม่อนผู้หญิงเป็นนางรำ ทันเห็นอยู่ได้12ปีก้จากไป ตอนนั้นอายุ106ปี ปี 2544 เราเป็นรุ่นที่4 ที่ยังสืบต่อวัฒนธรรมที่ยังคงเหลืออยู่คือ มีคุ้มนางรำมาจากบรรพบุรุษ และข้าวของเครื่องใช้ยังคงมี บ้านที่เป็นเอกลักษณ์อยู่ ....
ส่วนฝั่งทางพ่อของเราเป็นคนอยุธยาแต่บรรพบุรุษมาจากจีนไหหล่ำทั้งสองฝั่ง เราเป็นรุ่นที่4 ยังคงวัฒนธรรมอยู่เช่นกันค่ะ อาจมีเปลี่ยนแปลงบ้างค่ะ
ขอบคุณรายการพันแสงรุ้งมากๆค่ะ 🙏🏻😊
สนใจอยากจะรู้ ความเป็นมา ของคนไทยเขินว่า เป็นมายังไงถึงได้ มีคนไทยเขิน อยู่ ที่ บ้านทุ่งเสี้ยวบ้านดงก๋ำ และบ้านต้นกอกต้นแขนน้อยแสนหลวง ทั้งที่ตัวเราเองก็เป็นเขินเหมือนกัน ทุกวันนี้เวลาโทรคุยหาญาติรุ่นราวคราวเดียวกันก็จะคุยภาษาเขิน กันอยู่ ช่วยตอบให้หายข้องใจด้วยจ้า
สุดยอดประวัติศาสตร์
เราก็เป็นลูกหลานเขิน บ้านป่าป้องดอยสะเก็ด เชียงใหม่ เราภูมิใจในชาติพันธุ์ของเรามาก ขอบคุณรายการดีๆ พันแสงรุ้งมากๆ
ใช้คำว่าไทขืนจะถูกต้องกว่าไทเขิน
ผมอีกคนหนึ่งครับที่เป็นลูกไตยเขืน
ผมลูกหลาน ไตขืน เจียงฮายคับ
มีโอกาสจะไปเชียงตุง ครับ
บ้านจ่อแล อำเภอแม่แต๋งก่อเป๋นไทเขินครับ ผมคนก่อเป๋นไทเขิน
เสียดายจริงๆคนตระกูลไตหรือไทเราทั้งหมดรวมตัวกันเป็นประเทศไม่ได้
ถ้ารวมกันได้ไทยคงจะใหญ่มากๆเลย
ขึนมีหนาแน่น ที่เชียงตุง และเมืองรอบๆ เช่น เมืองยู้ ม.หลวย เมือง แพรก ม. เลน ม.โก ม.โต๋น ม.สาด ม.แจ๋ม ม.ยอง ม.ยาง เชียงลับ ฯลฯ ภาษาไตขึน มีคำพม่าปน ในขณะที่ลื้อ ลุ่มน้ำโขง-12ปันนามีภาษา จีน ฮ่อ ปน แต่คน ล้านนา ขึ้นและลื้อ พูดเข้าใจกันได้เร็วมาก 25 เมย.2561
ผมก็ไทยเขินครับรักเลย
ดูเชียงตุง ตามอันแน่ออนทัวร์ ของเก่า ประเพณีวัฒนธรรมยังสวยงาม ผู้คนอัธยาสัยใจดีเป็นมิตรยังมีอีกมาก
กินดี มีส
อิสลามมาไม่ได้แน่นอนเมืองเชียงตุงน่ะ เพราะเชียงตุงเขานับถือพุทธอย่างมั่นคงครับ
@@poomin4336อย่าให้มันมาเลย อยู่ที่ไหนวุ่นที่นั่น😅😅😅😅😅
พี่ก็คนไทยเขิน พึ่งไปตามรอยบรรพชนที่เขียงตุงมาเมื่อต้นเดือนนี้เอง ขอบคุณรายการพันแสงรุ้งที่ให้ข้อมูลอันมีประโยชน์คะ
อยากจะตามรอยบรรพชนไปที่เมืองเชียงตุงแนะนำด้วยค่ะว่าควรจะไปยังไง ถ้าได้ไปแล้ว คิดว่าเราคงสื่อสารกันเข้าใจด้วยภาษาเขิน
ผมไทเขิน ป่าลานทุ่งต้อมสันป่าตองครับ
Panuwat ccpp นี่ไขหา 555 คนบ้านเดียวกันลุนิ
อัตลักษณ์ที่หายไปเห็นได้ชัดๆคือ เคียนหัวไม่เป็นแล้ว
เคยไปร่วมงานวัดฟ้าเวียงอินทร์บ้านหลักแต่งวันชาติไทใหญ่และพิธีใหญ่อัญเชิญพระบรมรูปหล่อสมเด็จพระนเรศวรขึ้นสู่ที่ประทับบนวัดฟ้าเวียงอินทร์(หลวงพ่อกอไผ่จากวัดสระมณฑลในจังหวัดพระนครศรีอยุธยาและคณะสงฆ์วัดบางนมโคอยุธยา(วัดท่าตอนเชียงรายเชียงใหม่เคยพาไปทอดกฐินที่ไทใหญ่)
ชอบดูรายการนี้ครับ
ผมก็เชื้อสายไทขึน
ผมลูกหลานเขิน บ้านป่าสัก สันป่าตอง ครับ
Kamon Prasert เราก็ไทเขินค่ะ อยู่เชียงตุง ดีใจมากเลยค่ะที่คนเขินอยู่ในไทยยังไม่ลืม คนเขินเชียงตุง
เช่นกั๋นคับลูกหลานเขิน ,,เขิน สันกลางเหนือ สันกำแปง เจียงใหม่คับผม,,,,
เราลูกหลานไต ล้านนา สิบสองปันนา เชียงตุง เจ้าเราคนเดียวกันไม่ได้ลืมกันครับ
อาย อาย มันลืมกันไม่ได้ เพราะเรา เชียงใหม่ เชียงตุง พี่น้องกัน ผมคิดของผม แบบนั้นจริงๆ
คำว่า "ขืน"คือคำที่ถูกต้องตามประวัติศาสตร์แน่นอน เพราะเมืองนี้มีแม่น้ำสายหนึ่งที่ไหลผิดแผกไปจากแม่น้ำสายอื่นคือ ไหลจากใต้ขึ้นไปทางเหนือ ถือว่าเป็นการ"ขัดขืน"ธรรมชาติ ดังนั้นเมืองที่ตั้งอยู่ที่แม่น้ำนี้จึงเรียกว่าเมือง ขืน คนที่อยู่นี่ก็เรียกว่า คนขืน ไตขืน ว่าดังอั้นฯแต่ไม่รู้ว่าเพราะเหตุใด ภาษาไท(สยาม)กลับเรียกผิดเพี้ยนไปจากเดิม จากที่จะเป็น ขืน กลายเป็น เขิน แทน
Ok ชัดเจน ครับ ผม ต่อไปจะเอิ้น ... จะเรียกไทขืนนะครับ 😚😁😁😁😁😁
คนสยามหันเครื่องเขินเเต่บ่าฮู้ว่าจะฮ้องหยังครับเลยใส่จื่อว่าเครื่องเขิน คนเลยติดปากฮ้องเครื่องเขิน จนกลายเป็นว่าฮ้องกลุ่มชาติพันธุ์ว่าไทเขินตวยครับ ถ้าจำบ่ผิด
เพราะคำว่าขืน ในภาษาไทย ฟังแล้วไม่ไพเราะ รวมทั้งความหมาย เลยพยายามใช้ เขิน แทน
@@abdeenn3 ขอบคุณสำหรับข้อมูลครับ แต่ในฐานะคนพื้นเมืองที่ศึกษาประวัติศาสตรืท้องถิ่น การมองว่ามันไม่ไพเราะสำหรับคนอื่นโดยเฉพาะภาคกลางนั้น เท่ากับว่าเป็นการไปเปลี่ยนชื่อหรืออะไรก็ตามที่มันมีความหมายในตัวให้เปลี่ยนไป การเปลี่ยนชื่อบ้านนามเมืองในภาคเหนือก็มีมากเช่นกันเพราะปัจจัยทั้งภายในและภายนอกซึ่งมันก็ล้อกับกาลเวลาที่เปลี่ยนไปพอเข้าใจได้ เช่น ชื่อนี้คำเดิมอาจจะเรียกแบบนี้ต่อมาเสียงเพี้ยนจนกลายเป็นอีกแบบ เป็นต้น แต่การบอกว่าชื่อมันไม่เพราะต้องเปลี่ยนให้เพราะ มันแสดงนัยยะว่าคุณเป็นชาติที่ต้องการเหนือกว่าที่เข้ามาเปลี่ยนเพื่อที่ควบคุมหรือกำหนดอะไรสักอย่างในบ้านเมืองนั้น ๆ ก็เป็นธรรมดาของชาติที่มีอำนาจเหนือกว่า
การที่ไทยเรียกเขินซึ่งมาจาก เครื่องเขินของพี่น้องไตขืนแถววัดนันทาราม....โซนนี้เรียกว่าชุมชนวัวลายครับ จะอยู่แถวๆถนนวัวลายครับ (ถนนวัวลายมีวัดชื่อดังของเชียงใหม่คือวัดศรีสุพรรณครับเป็นวัดที่มีโอบสถเงินอันโด่งดังครับ) แถวๆรอบวัด สมัยก่อนบรรพบุรุษจะเป็นไตขืนรอบวัดเลยครับ (โดยถนนวัวลาย มีวัดหมื่นสาร บรรพบุรษก็เป็นไตขืน ------- ### ความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับชุมชนวัวลาย ...(ส่วนใหญ่เป็นพี่น้องไทเขิน=ไตขืน)ให้เข้าไปดู youtube รายการเช้านี้ที่ภาคเหนือ เทศกาลเครื่องเงินเครื่องเขินเชียงใหม่
หอคําในอนาคตสร้างขึ้นมาใหม่ได้ ไม่นานหรอกครับ
ที่มาที่ไปของอักรษรภาษาไตขืนของพวกเรา->ต้องเข้าไปดู Clip ของน้องใหม่ เชียงตุง(Ep.8) เรื่อง ตามรอยอดีต/ประวัติย่อๆ วัดป่าแดง อย่าลืมไปศึกษาดูนะครับ
ชาวไตขึนแตกออกมาจากชาวโยนกและชาวไตลื้อรวมตัวกันเมื่อสมัยพระยาเจ้ามังรายพากันขึ้นไปอยู่เชียงตุงจนทุกวันนี้
พ่อเราเป็นลื้อ
พูดจาคล้ายขึนมาก
แทบไม่ต่างกันเลย
ชอบรายการนี้ครับผม
ตามหลักต้องเรียกไตยขืนหรือไทยขืนครับ ไม่ใช่ไทเขินหรือไตเขิน เวลาพูดคุยกับคนไทยผมจะแนะนำให้เรียกไตยขืนตลอด...ถ้าแปลตามภาษาอักษรไตยขืนมาเป็นอักษรไทยก็จะเป็นไทยขืน ถ้าเป็นไปได้อย่าเรียกไทเขินครับ ผมคนไตยขืน ให้เรียกตามเสียงและชื่อจริงๆดีกว่า ขอบคุณครับ🙏
Ok ชัดเจน ครับ ผม ต่อไปจะเอิ้น ... จะเรียกไทขืนนะครับ 😚😁😁😁😁😁
เฮาเรียกไทเขิน เป็น ไตยขึน เจ้า
🤩
ໄລ່ຄືນໃນຫລາຍພັນປີຜ່ານມາທຸກໆໄທຫລືໄຕ ລ້ວນແມ່ນຄົນລາວທັງນັ້ນ
คุณกิตติพศคีย์วิศัลย์okus34ชอบดูพันแสงรุ้งในวันอาทิตย์เวลา16:30น.ด้วยครับ
ไท/ไตเขีน
อย่าให้ภาษาในใบลานสูญหายไปนะครับ
ไม่ต้องเขิน หายใจเข้าลึก ๆ
คนเขิน อู้ยองตวยกะ เห็นแม่อุ๊ยกับป้ออุ๊ยตี่ได้เครื่องเขินเป็นของแต่งงาน เห็นแม่อุ๊ยอู้ยอง
เป็นลื้อ เหมือนลื้อเมืองยองนั่นแหละ
ยองคือลื้อกลุ่มหนึ่ง ขืนก็คือลื้อกลุ่มหนึ่งครับ
น่าจะแม่น ชาติพันธุ์คือไตลื้อ ถ้าไปอยู่ตางเมืองใด เปิ่นจะฮ้องเอิ้น เอาชื่อบ้านเมืองนั้นๆมารวมเข้าไว้ตวย
🟡ขอบคุณที่ได้นำเสนอสารคดีครับ👸🤵♀️🙎
ขืนเราบ่ว่าอยุ่ที่ไหนจงรักในวัฒนธรรมขืนเสมอสืบทอดให้ลูกหลานเราต่อไปเน้อ สสดี
ไม่ยอมขึ้นกับไทย...แต่ไปหลงกลพม่า....
ไม่ใช่ไม่ยอมขึ้นครับ สายเลือด ความสัมพันธ์พวกเขาผูกพันธ์ใกล้ชิดกับคนไทยล้านนา ประเทศไทย แต่ด้วยเหตุผลทางการเมือง ระหว่างประเทศไทย-พม่า(อังกฤษ) ไทย(รัชกาลที่5)จึงยอมเสียสละดินแดนประเทศไทยต่างๆ(เชียงตุง-รัฐฉาน)ฯให้อังกฤษ รวมไปถึง ฝั่งตะวันออก ก้อยกให้ ฝรั่งเศสไปฯ ต้องค้นดูข้อมูลในยูทูปด้วยครับ รายละเอียด
ทำไงได้เมื่อก่อนแต่ละเมืองอยากเป็นอิสระแต่เมื่อหลงกลพม่าแล้วกลับลำไม่ทันแล้ว..เสียดายเวลาย้อนไม่ได้แล้ว
ผมก็ไทยเขินครับรักเลย
ขอขอบคุณพันแสงรุ้งดำเนินรายการอันทรงมีคุณค่านี้ตลอตไปขอชื่นชมทีมงานทุกท่านขอบคุณครับ
ไทขืนไทลื้อมีคำพุดภาษาอักษรเหมือนกันหมดบางครั้งผมพุดลื้อเขากลับทักว่ามืงเปนไตขืนหะ
ชาติพันธุ์คือไตลื้อ ถ้าไปอยู่ตางเมืองใด เปิ่นจะฮ้องเอิ้น เอาชื่อบ้านเมืองนั้นๆมารวมเข้าไว้ตวย