u-Space i nowa mobilność miejska w Metropolii GZM

Na naszych oczach buduje się kolejny, trzeci wymiar miasta. Miasto w przestrzeni powietrznej, które będzie wzajemnie oddziaływało z pozostałymi i powinno być zintegrowane ze sobą. Budowa i zarządzanie tym wymiarem to miejska kompetencja przyszłości, którą Metropolia GZM rozpoczęła definiować, propagować i uczyć.
Komisja Europejska szacuje, że kompleksowy ekosystem dla ruchu bezzałogowych statków powietrznych w miastach będzie gotowy do 2030 r. Jego założenia znalazły się w unijnej Strategii Dronowej 2.0, przyjętej w listopadzie 2022 r. GZM pracował również nad nią w specjalnej grupie roboczej.
Dzięki kompleksowym regulacjom drony mają latać bezpiecznie po europejskim niebie, np. badając infrastrukturę, monitorując wycieki substancji lub pobierając próbki gleby. Wśród innych zastosowań Komisja Europejska wymienia wykorzystanie dronów w transporcie medycznym. W dokumencie jest także mowa o budowie nowego wymiaru mobilności miejskiej, gdzie bezzałogowce będą pełnić funkcję latających taksówek - początkowo z pilotem na pokładzie, ale docelowo przy pełnej automatyzacji.
W naszej kawiarence pytamy o mobilność miejską i u-Space głównych ekspertów GZM w tym zakresie: Adriannę Witkowską-Konieczny, Michała Jaśnioka i Marcina Dziekańskiego. Rozmowy przeprowadziliśmy podczas finałowej konferencji projektu pn. „Acceptance, Safety and Sustainability Recommendations for Efficient Deployment of UAM” (ASSURED-UAM) w Sieci Badawczej Łukasiewicz - Instytut Lotnictwa.
Ten projekt *ASSURED-UAM) miał za zadanie określić scenariusze rozwoju dla bezzałogowego lotnictwa w miastach, zdefiniowanie i zebranie wymagań technicznych i organizacyjnych, a w dalszym etapie - wdrażanie usług testowych i przygotowanie przestrzeni miejskiej do wykorzystania dronów.
Liderem projektu była Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Lotnictwa. W prace nad projektem zaangażowane były trzy obszary metropolitalne: miasta Bari i Porto, a także Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia.
Zakres projektu to m.in.:
- rozbudowa i implementacja najlepszych praktyk dla dronów w temacie lotnictwa, rekomendacje i rozwiązania organizacyjne w zakresie usług Urban Air Mobility (mobilność miejska w powietrzu),
- zapewnienie szerokiego i kompleksowego wsparcia organizacyjnego i legislacyjnego dla władz, legislatorów oraz organizacji zajmujących się przemysłem miejskim,
- odpowiedź na cele ujęte w pakiecie European Green Deal (pakiet Europejski Zielony Ład) - rozwój transportu neutralnego dla klimatu, do roku 2050.
Produktem prac konsorcjum ma być m.in. baza wiedzy oraz poradniki wydane w 8 językach.
Działanie, któremu przewodziło GZM, obejmowało m.in. weryfikację scenariuszy wdrożeniowych
i rekomendacji dla wprowadzania dronów do przestrzeni miejskiej w Bari, Porto, GZM - w warunkach rzeczywistych, zgodnych z potrzebami aglomeracji, z uwzględnieniem bezpieczeństwa, akceptacji społecznej oraz zrównoważonego rozwoju. Ponadto wspólnym zadaniem miast było przeprowadzenie analiz rynkowych oraz wykonalności uruchomienia operacji/usług realizowanych za pomocą dronów w niedalekiej przyszłości (2-3 lata).