ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 20 ก.พ. 2024
- Het is de dag van de Moedertaal. Feest! 🎉 Maar ons Limburgs is erkend als regionale taal, het is geen officiële Rijkstaal in Nederland. Het Fries wel. Friese burgers hebben daardoor bijvoorbeeld het recht om hun eigen taal juridisch te gebruiken.
Terwijl uit onderzoek blijkt dat bijna de helft van de Limburgers thuis méér Limburgs spreekt dan de Friezen het Frysk. 🤯 Hoe zit dat? En hoe is dat zo gekomen? We leggen het je uit in deze video.
#limburg #limburgsetaal #rijkstaal #limburgs #frysk #regionaletaal #europeeshandvest #moedertaal #taal #cultuur #dialect
Meer nieuws lees je op www.1limburg.nl
Download Android-app: bit.ly/303aWS2
Download iOS-app: apple.co/36zwrMO
![[TH] 2024 PMSL SEA GF D1 | Summer | แข่งที่ไทย ต้องใส่ให้สุด](http://i.ytimg.com/vi/Jkuf7nCS7jI/mqdefault.jpg)
![เกิดใหม่ทั้งทีก็เป็นสไลม์ไปซะแล้ว ซีซั่น 3 - ตอนที่ 57 [ซับไทย]](http://i.ytimg.com/vi/pNhft3YZFRE/mqdefault.jpg)
Dutch and it's dialects is always so interesting to listen too; half of the time I don't understand anything and the other half it's like they are speaking directly in my language. Greetings from Luxembourg
Same for Luxembourgish, that's literally exactly how I always describe it 😅😂
Het Westerlauwersk Frysk, is de moderne variant van het eeuwenoude Frysk. Het Fries is een veel oudere taal dan het Moderne Nederlands. De Friezen zijn ook een oud volk, zij vertoefden al in deze contreien lang voordat de Franken en Saksen naar de Lage Landen trokken. Het is dus historisch gezien ook heel logisch dat het Fries als een taal wordt erkend. Het Limburgs is eerder een dialect-continuüm en eerlijk gezegd een ratjetoe; zoals ook wordt bevestigd in de video. Wanneer er geen standaardtaal is, zoals het geval is bij het Limburgs, geen gestandaardiseerde spelling of uitspraak, zie ik ook niet hoe je er een streektaal in kunt zien. De verschillen zijn groot per stad zelfs. Op de Limburgse versie van Wikipedia slaan de bewerkers elkaar nog net niet de hersenen in waar het gaat om de spelling waarin een artikel moet worden geschreven, moet dat in het Roermonds, het Venloos, het Maastrichts, etc.? Ik gun de Limburgers hun streektaal, eerlijk waar, maar ik zie het niet gebeuren.
De oude Frisii zijn rond de 5de eeuw na Christus uitgestorven, de volken die zich daar na in Friesland en omgeving hebben gevestigd zijn allemaal verwant aan de Angelen en Saksen.
Limburst is already a regional language
Ze hebben wel veel keuze zo te zien, maar idd er moet wel een standaardtaal komen. Anders kom je niet in aanmerking voor artikel 3. Hoe wil je onderwijs verzorgen als het in elk dorp anders is? Dus knopen doorhakken en een standaardwoordenboek maken van het 'Hoog Limburgs'. Kies daarbij de meest chique en unieke woorden om zoveel mogelijk afstand te nemen van het Hollands. Dan heeft het Limburgs een goede kans om derde taal van Nederland te worden. Maar dat betekent wel dat elke Limburger een concessie moet doen om er samen op vooruit te kunnen gaan.
De Friezen zijn echter niet verwant aan de oorspronkelijke inwoners, dus ze zijn eigenlijk geen oud volk.
@@D-V-O-R-A-K mythevorming is natuurlijk ook deel van het verhaal. Ook als hier feitelijke onjuistheden in zitten.
Vroeger had elk dorp/stad zijn eigen dialect in Limburg, nu is het wat meer samengesmolten. Het voornamelijkste verschil voor mij is het verschil tussen Noord-Midden-Zuid Limburg is goed merkbaar. Wil je er een officiële taal van maken, gaat het op papier wat makkelijker als in de praktijk.
Vroeger ? dat is nog steeds hoor dat elk dorp een andere uitspraak heeft.
Op zich maakt 't ook niet heel veel uit dat er verschillen zijn. Het geschreven Standaardnederlands wordt ook overal anders uitgesproken (schrijf maar eens fonetisch uit hoe een Rotterdammer Nederlands spreekt en het wijkt op nogal wat punten af van het geschreven Nederlands). En hoewel het Fries een standaardgeschreven variant heeft, is er daar ook enorm veel variatie tussen de verschillende soorten gesproken Fries. Wat mij betreft buigt zich een commissie over een standaardgeschreven Limburgs dat we allemaal leren en wat je qua gesproken variant doet, moet je lekker zelf weten. Ik spreek zelf Echters, maar ik kan probleemloos alle dialecten van Venloos tot Maastrichts lezen als ik op de Limburgse wikipedia zit. En als er dan een standaardgeschreven vorm is, dan ben je alweer een stuk dichterbij die officiële documenten in het Limburgs in de rechtbank.
Onzin, doorgeslagen geneuzel om een streektaaltje. Gewoon Nederlands spreken als je je manifesteert in het openbaar, wat men thuis doet moet ieder zelf weten.. Geen boers gemompel officieel maken, hoe komen ze erbij 😂. Dat Fries een aparte officiële"taal" is, is al een gotspe, en een ongemak voor mensen die er komen wonen doordat het boerse dialect zich opdringt.
In het Fries hebben we ook het 'Geef Frysk' wat de standaardtaal is voor het geschreven woord. Maar omdat nog lang niet iedereen Fries kan schrijven, is het werkelijke Fries op de straat wat van lager niveau. Concreet gezien betekent dit er veel Nederlandse woorden worden gebruikt in plaats van Friese woorden.
Als docent Fries, maar ook methodemaker en tolk, dank voor deze mooie video!
Limburg is niet in 1830 opgesplitst, maar werd in 1830 in zijn geheel onderdeel van het afgesplitste België. Pas in 1839 werd de provincie opgesplitst in een Nederlandse en een Belgische provincie.
Interessante en leuke video! Kreeg het waarschijnlijk te zien omdat ik zelf Fries ben en vaak taal video’s kijk. Maar oprechte complimenten, super leuke reportage hiervan gemaakt.
De situatie in België is niet zoals je het voorstelt.
België erkent geen minderheidstalen (en Vlaanderen neemt daarin het voortouw) omdat de gewesten dan ook de dominante taal (Frans/Nederlands) van de andere kant van de taalgrens zou moeten erkennen aan hun kant van de taalgrens. Zo heb je wel faciliteitengemeenten waar dit wel het geval is maar er mogen sinds de jaren '60 geen nieuwe faciliteitengemeenten bijkomen (ook zijn dd faciliteiten beperkt binnen de gemeentegrenzen en geen gewestelijke zaak) en er zijn wel heel wat gemeenten in Vlaanderen waar het Frans ondertussen de meerderheidstaal geworden is, mocht België en dus ook Vlaanderen het handvest voor minderheidstalen ondertekenen zou Vlaanderen taalrechten moeten verlenen aan alle Franstaligen in Vlaanderen en dat wil vooral Vlaanderen niet. Ze vrezen dan dat Franstaligen zich nog minder gaan aanpassen en de verfransing sneller toeneemt.
Wallonië kent dit probleem niet zo en erkent op een bepaalde manier wel minderheidstalen maar je kan als gewest dit handvest niet ondertekenen, enkel als land dus kan Wallonië niet met dit handvest aan de slag en moet het zijn eigen ding maar doen.
Gewoan Limburchs prate dêr; net op de polityk wachtsje! 🙂
Blieve v'r ouch geweun doon. Dae in Den Haag dreije waal 'ns mit mit d'r wèrkelekheid. Ièrsj Fryslan, ooit Limbörg.
Da kin laaaank (Mestreechs) get minder lank (Valkebergs) vrie Kort (Kirchroa's) of op zijn koelhollensj (Heelder) doon.
En dan hub ich het noch neet euver de middel (Sitterd) en noord (Rumung, Venlo, Gennep) Limburchse dialacten die ooch weer anders seen.
The United states of Limburg, elk look hed sien ander dialect!
Sa ist mar krekt!
straattaal in roffa whahahaha🤣🤣🤣zolang dat maar niet erkend wordt
Ik woon al zo’n 20 jaar in Rotterdam maar het is nog goed hoorbaar in welke streek mijn wortels liggen. Dat vinden ze hier helemaal prima! Maar mijn Limburgse nichtje van 3 spreekt daarentegen met een soort van harde G. 🤷🏼♂️
Er mag op scholen, naast het gewone Nederlands, best wel aandacht voor je eigen taal/dialect zijn. Het zou jammer zijn als die oude streektalen verloren gaan.
In Nederland mag je wekelijks een uur aan de streektaal besteden. Dat is zo volgens de wet.
@@BiteBolt_77 echt waar? Dat hadden we vroeger ook moeten hebben. Toen werden dialecten onderdrukt. Veel is er toen verloren gegaan.
@@jaggiecz ben Leekracht in Opleiding heb een keer een muziekles gegeven over Sjef Diederen. Was heel leuk, lekker met de kinderen in het Limburgs zingen. Toen ze zelf moesten onderzoeken wie Sjef Diederen was kwamen ze uit op het Frikandellenlied, echt heel leuk
Jullie hebben wel een eigen volkslied toch? Ik kan me nog herinneren dat bij de wedstrijd Heerenveen - Roda JC zowel het Friese als Limburgse volkslied vooraf gezongen werd. Mooi moment was dat 🤝🏻
Limburgs Volkslied > Limburg mijn vaderland/Waar in 't bronsgroen eikenhout
Ja, zowel Nederlands als Vlaams Limburg hebben hetzelfde volkslied, hoewel Vlaams Limburg het laatste couplet eraf haalt, waarin een beetje geforceerd de Oranjes worden aangehaald, ook al hebben die historisch gezien niet veel voor het katholieke zuiden betekent.
"Waar aan 't oud Oranjehuis, 't volk blijft hou en trouw,
Met ons roemrijk Nederland, één in vreugd en rouw,
Trouw aan plicht en trouw aan God, heerst van zuid tot noord:
Daar is mijn vaderland, Limburgs dierbaar oord!
Daar is mijn vaderland, Limburgs dierbaar oord!"
Terwijl Kerkraads helemaal geen Limburgs is maar tot het Duitse taalgebied behoort, meer specifiek het Ripuarisch, net als Aachener en Kölsch Platt.
@@classicallpvault8251 Dat wist ik niet. Toch zongen ze wel mee 😄
@@classicallpvault8251 Kerkrade is van oorsprong ook geen Limburg. Kerkrade is een stukje land dat autonoom was omdat niemand dat stuk afval wilde hebben. Na de oorlog werden er strootjes getrokken. Nederland had het kortst en daardoor zitten wij er nu mee opgescheept.
Wat ik mis in deze docu is dat ons limburgs niet als officiele taal erkent kan worden simpelweg door het feit dat letterlijk in elk dorp een andere uitspraak en ook andere bewoording van toepassing is, dus welke taal ga je dan aanhouden ?
Het Maastrichts, het heerlens, het venloos, het Roermonds of alle tussenliggende dorpen ??
Dat halen ze aan in de video. Het Nederlands en Fries hebben overigens ook regionale dialecten.
@@SquirrelMonkeyCom Maar Fries is ook echt een taal, het Limburgs niet. Dialect is niet taal.
@@baronmeduse Ech wal!
Friesland was heel vroeger een groot rijk, namelijk Magna Frisia. Het heeft dus een heel andere historie dan de regio's waar dialecten werden gesproken. Het "Limburgs" bijvoorbeeld beperkt zich maar tot één provincie. Bovendien bestaan er in Limburg ook diverse varianten op het Limburgs; allerlei dialecten.
Friesland kent net zoveel dialectologische verscheidenheid als het Limburgs. Dit is een veelgemaakte fout omdat het Fries ervoor gekozen heeft om één centrale, geschreven variant te maken en het daardoor de indruk wekt dat er een standaardfries bestaat. Alleen is mij door Friezen verteld dat niemand écht Fries spreekt zoals de geschreven variant. Dit zie je overigens ook terug in Noorwegen. Daar bestaat geen standaardnoors, wel een geschreven standaardnoors. En ook het standaard-Arabisch bestaat niet. Wel een standaardgeschreven variant, maar verder spreekt elk land met zijn eigen dialect.
@@timv17 Ja dat klopt ook wel, maar Limburg is altijd relatief klein geweest. Friesland niet. Dat was vroeger een heel groot rijk. Destijds hadden ze al hun eigen taal. In sommige regio's in het buitenland (waaronder Duitsland en Denemarken) wordt het nog steeds gesproken. Ook zie je in andere regio's een verbastering of mengelmoes van de taal.
@@kngkrmson2179 Dat 'Grote rijk' heeft hier niks mee te maken. De taal Fries bestond niet eens en de macht werd uitgeoefend vanuit Utrecht, waar naar mijn weten niks van verband is met de Friese cultuur of taal.
Het enige voordeel is dat Friesen een tijdje een eigen landje hadden (lang na dit grote rijk) en dat ze al een geschreven standaardtaal hadden buiten al de dialecten. Het enige wat nog nodig was, was 70 jaar geleden de aanzet om in opstand te komen tijdens democratische tijden waar dit kon.
Hadden Limburgers nu ook al een s gestandaardiseerde schrijftaal gehad, dan hadden ze indien ze zouden willen net dezelfde erkenning gekregen hebben. Er zijn ook veel minder sprekers van het Fries, standaard of dialect, dan er sprekers van alle Limburgse dialecten zijn.
Maar ja, daar kwam een verenigd Fries volk bij te pas, want je kan pas een standaard schrijftaal invoeren als de dialecten ervan onder eenzelfde bestuur vallen, wat dus niet het geval was in al die versnipperde gebieden die nu deel van Limburg uitmaken.
In de loop der eeuwen gaat toch geen enkele taal van nu nog bestaan dus wat maakt het uit, heeft ook zo wel zijn charmes om een taaltje te spreken dat praktisch niemand buiten Limburg verstaat. 😂
@@dennisengelen2517 "Naar mijn weten" ja. Maar ik woon in Friesland. M'n hele leven al. ;) Ennuh..."landje"? 🤦🏼♂️😂
@@dennisengelen2517 Ja, dat klopt. Dorestad bedoel je. Dat was onderdeel van het rijk. Met die stad werd ook veel handel gedreven vanuit het noorden zelf, maar ook met het buitenland. Het (waarschijnlijk) tegenwoordige Wijk bij Duurstede, in de provincie Utrecht.
Ik heb in de afgelopen ruwweg 40 jaar goed gemerkt dat het Limburgs echt veel minder gesproken wordt, wat ik wel jammer maar ook begrijpelijk vind. Kinderen van een Limburgers spreker en een niet-limburgs spreker worden in de meeste gevallen in het Hollands opgevoed en dat kan heel snel gaan!
Het Nederlands is door de boekdrukkunst gestandaardiseerd. Daarvoor had ieder gebied zijn eigen dialekt. Eigenlijk is het Nederlands samen met Engels en Duits, Zweeds, Noors, Deens eenzelfde oorsprong. Het had ook gekund dat we allemaal Engels praatte als dat gestandaardiseerd was tijdens boekdrukkunst.
Gefeliciteerd, je hebt zojuist beschreven hoe het in elk land is en hoe elke standaardtaal zo als we die nu kennen, onstaan is!
Dit is wel een beetje erg kort door de bocht, vooral dat het gekund had dat we Engels praatten, maar ik snap wat je bedoelt.
Het fries kent ook vele ( streek) dialecten, maar de doorslag geeft een standaardtaal , het zogenaam de Hoog Fries ( te vergelijken met het ABN) dat o.a gesproken wordt op de regionale radio/tv omrop Fryslan.
Standaard taal betekent ook dat er een fries/nederlands ( en andersom) woordenboek is . Verder is de officiele benaming Fryslan ( met accent circonflex op de a ) Maar Limburg heeft Andre Rieu !
I heard from a woman from Friesland that languages can also differ per village. time for a change for the Limburgish language, moreover in Brabands and Limburgs it is that when the meat is good it is pronounced as Gaar, but in the north it is pronounced as Raar. In the Netherlands there are two different G sounds.
I'm a confused German who got this video in my recommendations and barely understood what this video is about, but can't tell whether it's in Dutch, Frisian or Limburgs
The introduction was in Limburgs, albeit a fairly northern variety. The rest was in Limburgian Dutch (i.e. Dutch with a Limburgian accent).
Ik ben zellef Broabander en proat dialect, moar 'k mot er nie oan denke da 'k ok zo mot schrijve.
Lijkt een beetje op Bokmål, een taal, die voornamelijk *geschreven* wordt (in Noorwegen), maar enorm verschilt van de spreektaal.
Er is ook geen gestandaardiseerde spelling voor het "Brabants" en er is ook geen Standaard-Brabants. Een Tilburger spreekt heel anders dan een Bosschenaar, Eindhovenaar, Bredanaar of een Roosendaaler. Laat staan de dialectvarianten die worden gesproken in de kleine steden zoals Waalwijk en Helmond of de vele dorpen en gehuchten. Brabant kent een dialect-continuüm en dat is oké. Het Standaard Nederlands is gevormd met de komst van de Staten Bijbel en de spelling daarin is gebaseerd op de dialecten die werden gesproken in Holland en Brabant.
Dank voor deze heldere uiteenzetting Yaël (en L1).
Wordt tijd dat wij dat ook doen. En moet op de basischolen geleerd worden.
Maar welke Limburgs dialect? Wat van noord tot zuid zijn er zoveel soorten varianten.
I am from Northern Germany. Why is this in my recommendation?
Greetings from Schleswig-Holstein.
Dat kun je van elk dialect wel vragen. De meesten die voor de rechtbank in Assen komen zijn ook iet gewend Hoogh Haarlemsch te spreken.
In Amsterdam Hoogh Haarlemmerdijks.......
In de jaren zestig als dienstplichtig soldaat uit de randstad ingedeeld bij de Limburgse Jagers. Wel gezellig , maar Limburgers bleken elkaar soms niet te verstaan...Niet handig ten tijde van oorlog......😂
Dat België na de tweede wereldoorlog Nederlands Limburg wilde inlijven en daarom in Duitsland het Rijnland heeft bezet wordt er even niet bij gezegd. Er is nog net geen oorlog uitgebarsten.
Sprak in 1955 nog 2/3 van de Friezen Fries thuis, inmiddels is dat afgenomen tot 2/5. Een regionale taal is cultureel en academisch van belang, echter het nut ervan in een gebied dat gedomineerd wordt door een andere taal is beperkt. Mobiliteit speelt daarbij een belangrijke rol - en die rol zal alleen maar toenemen. We zien het tevens bij het Nederlands, waarbij de taal steeds meer in de verdrukking komt door de dominantie van het Engels.
De vraag is dus of het voordeel van een regionale taal aankomt bij nieuwe generaties. Ik betwijfel dat. We zien juist dat het vroeg leren van een taal als Engels als belangrijk ervaren wordt door ouders.
Naar mijn weten spreekt 6 op de 10 Friezen nog thuis Frysk ;) Mid jaren 90 was het dieptepunt, daarna klimt het langzaam weer wat omhoog dankzij het regionale handvest voor minderheidstalen. Wij hebben hier ook een flink aantal drietalige scholen waarbij alle drie talen gebruikt worden als les- en voertaal. De politiek trekt er ook hard aan. We hebben nu een volledig Frysktalich kabinet. Maar voor andere regionale talen ben ik bang dat die idd wel weg gaan zakken. Zonder structuren geen prestige en zonder status geen toekomst.
De Limburgers en Oost-Nederlanders moeten zich niet schamen voor hun afkomst. Het Fries, Duits en Engels hebben ook dialecten, maar iedereen hoort erbij. Het Nederlands maakt van iedere kleine afwijking een aparte taal. Jullie Nederlanders moet je niet voor elkaar schamen. Dat de Friezen er niet bij horen, is helaas zo. Wat deze vrouw niet verteld, is dat de Friezen een ouder volk zijn dan de Nederlanders. Wees trots op het Limburgs, maar begrijp wel dat de Friezen een hele andere uitganspositie hebben.
De vriezen zijn geen ouder volk hebben meschien wel de oudste huizen/gebouwen in somige dorpen maar niet de oudste bevolking overal waren tribes in de ouden tijd ook in limburg ook in eindhoven de romeinen schreven erover niet alleen dat er zijn ook oude kleine landpadjes in maastricht/limburg die gemaakt zijn door de romeinen het enige is dat de vriezen ze veel teslim afwaren en hun eigen land behouden hebben nooit overgenomen zijn door iemand van buiten af ook had vriesland zijn eigen koningshuis in de oude tijd dat had limburg weer niet maar zo verschillend zijn we niet ik kan best wat verstaan als iemand vries praat en dat bedoel ik niet de nederlandse worden die ze gebruiken
"sjoen" sounds similar to German “schön”
Yep. All the Eastern Dutch dialects are influenced by the German language.
@@ArnoldScheeperskal estebleef Limburgs. Was se noe hubs gesjreve begriep neemes…
@@pee2861 Mooi, want ik heb het nooit geleerd. Mijn vaders moeder, die in Enschede geboren was, had een hekel aan dialect.
Schoon
@@ArnoldScheepers Noets te laot um 't es'nog te lere.
Voor zover ik weet zijn Friezen 1 van de oudste stammen in ons deel van Europa. Nog van voor de romeinen en zelfs van voor de Batavieren. Ik denk dat ze daarom ook meer van cultureel erfgoed kunnen spreken. Dat gezegd hebbende, Nederlands is nog steeds de officiele voertaal, dus als je in het Fries tegen me begint... Doeiiiiii
Beste Limburgers, verenig uw taal als eerste alvorens u deze opdient als een eigen taal.
Hebtu eeng idee hoeswaar ut vór ons hollanders was om tot één taal te komen? 2 Kilometers was genoeg om in conflict te blieven.
Het Noord Limburgs is totaal anders dan Zuid Limburgs
je kunt ook stellen dat limburgers in hun identiteit meer in samenwerkingsverband denken met andere nederlanders
sommige friezen die enkel fries willen spreken stellen zich wat activistischer op
Omdat die Nassau - kliek uit Friesland komt .......misschien ?
Het stukje Limburgs in deze video verstond ik als Fries
Nederfrankisch wordt gesproken in 🇳🇱🇩🇪🇧🇪🇨🇵. Evt. Suriname, Zuid Afrika. Benrath Linie :ik /ich.
hmm, er is een taal en dialecten.NL heeft 2 talen en ontelbare dialecten en LIMBURGS is ook nog streek gevoelig dialect.
Ze probeerde de eerste 60 seconden ieder Limburgs klinkend woord te gebruiken om haar punt te maken, maar ging daarna vrij snel terug op abn. De unieke woorden waren op zeker?
Bedankt voor deze nutteloze opmerking, brein functioneert niet meer na 8? Niet iedereen die dit ziet spreekt Lwimbuarggss.
Het filmpje is gemaakt voor een breed publiek Melvin. Luister maar eens naar een buutreedner en dan zie je vanzelf hoeveel "unieke woorden" het Limburgs bezit.
Het Noord Limburgs en Zuid Limburgs is compleet anders in dialect&accent.
Midden&Zuid Limburgs is bijna hetzelfde in dialect en accent. Noord Limburgs wijkt hier compleet vanaf in dialect en accent
Limburgs is niet volledig geuniformiseerd. Het verschilt per regio en zelfs qua stad, gemeente en zelfs elk dorp of wijk.
Die gekke Vonhof heeft het al voor elkaar gekregen één spraakgebrek tot taal te laten verheffen. Meer dan genoeg !
Je aars is jaloers op je mond, de drek komt uit je bek in plaats vanuit je kont.
Flauwe grap, maar in Limburg zijn ze te Duits.
Ik kon in de jaren 90, bij een frietkraam in Venlo, alleen met Duitse Marken betalen.
¯\_(ツ)_/¯
Nooit last van gehad.
Omdat Fries een taal is. Limburg is erg divers. Het ene dorp verstaat het andere dorp niet.
Gank hiemit door! Eindelijk 'n soort NOSop3 veur ós provincie!
Ik hou van Limburg! Ga nooit meer terug naar boven Holland zoals ze dat hier noemen.
Ik woon gewoon in de stad zelf,
en noem het altijd Holland, en de rest van Nederland.
Waarom is uteregs niet gewoon een rijkstaal?
Het is niet eens een streektaal maar een stadsdialect dat vrij dicht bij het standaard-Nederlands staat.
Overigens met afstand het beste stadsdialect uit de Randstad, want ook met een zachte G.
Als Fries vind ik dat Limburgs net als Fries een officiële taal moet worden van Nederland
Friesen zien zichzelf ook als een andere ethniciteit.
Dat zal wel met die " oranje " nassau familie te maken hebben .........😮
Als Fries is mijn advies aan jullie, raak eens slaags met de politie! Het werkte voor ons!
Lekker samenvoegen met Vlamingen
Als Belgisch Limburger zijn onze buren van harte welkom, maar wij zijn nu in een taalstrijd tegen zowel dat Franstalig gespuis (voornamelijk regio Brussel) dat weigert Nederlands of zelfs Engels te spreken op Vlaams grondgebied en de 'nieuwe Vlamingen' die enkel het woord dop en OCMW kennen dus ik vrees dat ze de strijdbijl om voor het Limburgs te vechten diep gaan moeten begraven. 😂
Limburgs, Vlaams, Brabants, Hollands zijn allen Frankische dialecten. Terwijl in noord oost Nederland de Saksische dialecten de overhand hebben.
En de Saksische en Frankische dialecten waren in de middeleeuwen gewoon de taal van de Hanse…. Je mag ook stellen dat het Hollands een Saksisch dialect is, maar jullie moeten je niet voor elkaar schamen.
Een rijkstaal die maar in 1 bepaalde provincie wordt besproken is toch sowieso onzin. Het zijn provincietalen. Behandel het ook zo.
If only you knew, limburgs was vroeger een belangrijke taal die ook in Duisland gesproken werdt, zelfde als platt proatn. En daarbij het nederlands begon vroeger ook maar als een rijkstaal, dus beetje water bij de wijn doen. Kom je net even wat minder zout over.
@@jojojojo4332 Wat het vroeger was boeit me vrij weinig. Het gaat om het nu.
@@DreHill1 geef het tijd en dan wordt het een prototype van het Engels. Niet in onze tijd maar wel zeker over 2-3 generaties.
It Frysk waard froeger ek sprutsen yn it noarden fan Dútsân en it súden fan Denemarken. It Hollânsk hat sa grut nea west yn ús gebiet. Mei de koloanjes der by waard it Hollânsk fansels wol grutter.
@@jangrouwstra3927 Deze twentenaar sluit zich bij je aan.
Regionale streektaal ja, net als Twents, Zeeuws, Gronings, maar wat met locale stadstalen als haags, rotterdams, amsterdam, utrechts ?
Ja, iederein mot gewaun noâhmaal Haags lulle 😂
Ich zen van belgisch Limburg
Een van de grootste achterstanden heb je als je uit zuid limburg komt. De ggd was daar heel eerlijk over.
Gezond eten en minder zuipen helpt enorm.
Dat heeft geen zak met de taal te maken maar met dysgenetica en de leegloop na de mijnsluitingen. Een onevenredig groot deel van het intelligente bevolkingsdeel heeft z'n heil elders gezocht waar banen waren. Begin jaren '80 was de werkloosheid in een gemeente als Landgraaf of Heerlen rond de 40%.
De dommen bleven achter en domme mensen kweken ook domme kinderen omdat intelligentie .8 genetisch is. Verder is er ook een correlatie, wegens gemeenschappelijke genetische factoren, tussen domheid en psychische ziektebeelden. En tussen domheid en fysieke klachten. Het brein is 85% van het genoom en talloze genen die de hersenen beïnvloeden hebben ook weer een immuunfunctie of een stofwisselingsfunctie. Dat is waarom het daar zo'n teringzooi is. Je haalt de slimmen weg en houdt het klootjesvolk over.
In feite is de vergrijzing en genetische degeneratie van de voormalige Mijnstreek gewoon een langzame genocide gepleegd door hotemetoten in Den Haag die de mijnen hebben gesloten en het volk daar gewoon hebben laten verrekken. Daarom heb ik ook zo'n stinkhekel aan Hollanders. Ze zien deze provincie puur als wingewest. Vroeger vanwege de kolen, nu vanwege de logistieke sector en de ligging op het grootste knooppunt van water- spoor- en snelwegen van Europa.
Zonder ons vreten die parasieten in de Randstad weer gefrituurde bloembollen.
wat?
Precies hetzelfde met het Nedersaksisch
Uh nee
@@Dutchbasterd101 Hoezo niet. Nedersaksisch is gewoon een regionale taal.
@@Dutchbasterd101 Precies zoals het Nedersaksisch: beide in 2018 met een Europees Taalconvenant aangewezen als beschermde taalgroep
Nedersaksisch en Limburgs zijn gewoon onderdeel van het Nederlands. In de middeleeuwen was er toch echt 1 dialectcontinuum. De Friezen in Nederland, Duitsland en Denemarken schamen zich ook niet voor elkaar. Waarom jullie Nederlanders zich voor elkaar schamen is mij een raadsel…. Groet van een Fries
@@fokusynter-frysk9704 Integendeel. Nedersaksisch is een taal die onstaan is uit het Oud-Saksisch. Nedersaksisch komt dan ook voort uit dezelfde taalgroep als het Fries en Duits. Nederlands, als in, ABN, komt voort uit het Nederfrankisch, een andere groep binnen de Germaanse talen.
Och leef luuj, ut sjiekste is dat veer ôs ongerein kenne versjtaon. Dao is volges mich gaar niks mis mit.
leve limbabwe
Wat een luxe probleem om hier mee bezig te zijn
Tja waarom is Twents geen officiële rijkstaal?
Waarom wel?
Het Fries komt wel uit een andere talen familie
Geloof je het zelf? Germaanse talen.
@@Judge_Magister haha ja, maar daar heb je nog al veel verschillende takken aan vast. De anglo-frissian tak komt bijvoorbeeld het Engels uit voort.
@@dougdimmadome8986 Fries is Noordzeegermaans. Nederlands (en Limburgs) zijn Weser-Rijn-Germaans.
Maar da's een bullshitargument want talen binnen dezelfde familie kunnen onverstaanbaar zijn. Een Zweed zal weinig kunnen verstaan van IJslands. Een Fin kan het Sami ook niet zondermeer volgen. Of het Estisch.
En hoewel ik het met enige moeite kan volgen zal de doorsnee Nederlander weinig chocola kunnen maken van West-Vlaams en al helemaal van Duinkerks (Frans West-Vlaams)
Andersom zijn er ook vrijwel volledig onderling verstaanbare talen die als andere talen worden gezien: Deens en Noors. Urdu en Hindi. Dari, Farsi en Tajik. Bulgaars en Macedonisch.
@@Judge_MagisterDe Nederlandse en Limburgse talen komen beide voort uit het oud Frankisch, het Fries daarintegen komt van de Anglo-Friese talen familie.
@@Weda01 Die komen beide van het west Germaans.
ik versta er geen klote van, dus doei
Er zijn zoveel Limburgse dialecten dat het onmogelijk is om er een standaardtaal van te maken. De verschillen zijn het grootst in het uiterste zuiden, Maastrichts en Kerkraads dialect liggen wel het verst uiteen met ook echt totaal andere woorden voor hetzelfde en niet alleen een andere uitspraak.
Klopt, maar bijvoorbeeld Noors heeft ook niet één standaardvariant. Die taal bestaat hoofdzakelijk uit het Nynorsk en het Bokmål. En de Limburgse dialecten zijn inderdaad divers, maar er bestaan wel grote overkoepelende clusters die deze dialecten verenigen. De stap van een taal met twee standaardvarianten naar een met, laten we zeggen vijf of zes, is niet onmogelijk.
Dat is totale onzin. Het Italiaans is gestandaardiseerd uit een complete lappendeken aan ver uiteenlopende dialecten. Dat kunnen wij ook. Het enige dat je dan moet doen is Kleverlandse dialecten (boven Arcen, die immers geen Limburgs zijn maar Gelders) buiten beschouwing laten, net zoals Kerkraads, Bocholtzer en Vaalser plat, want da's Ripuarisch net als Aachens en Kölsch. En het Budels erbij pakken, want dat is een Limburgs dialect. Verder nog enkele uitzonderingen maar minder relevant, Griendtsveen wordt Brabants gesproken maar omdat men zich daar niet van het Limburgs bedient boeit het die toch niet.
Slap excuus waar onwil wordt gepresenteerd als onmacht. Aantoonbaar onjuist zoals het Italiaans laat zien. Er zijn 2 manieren om een taal te standaardiseren: 1 dialect is leidend, of de standaardtaal wordt een mix van elementen uit alle toonaangevende dialecten. Beide varianten zijn met succes uitgevoerd. Het Duits is gestandaardiseerd op de 1e manier (kwam door de Bijbelvertaling van Luther en de uitvinding van de drukpers) en het Italiaans op de 2e manier.
Super simpel. Voor het grootste onderscheid (de ik/ich-shift) kun je simpelweg verklaren dat beide varianten acceptabel zijn. Net zoals in het Nederlands meervouden net -s en -en allebei correct zijn terwijl 1 variant gangbaar is in Vlaanderen en 1 bij ons.
Allemaal bullshit dat het niet kan. Ze verrekken het gewoon!
@@classicallpvault8251 Uitstekend uitgelegd en er zijn inderdaad heel veel voorbeelden dat het kan. Het standaardfries is volgens mij ook zo'n product (uit jouw voorbeeld denk ik de 2e variant) dat eigenlijk door niemand écht gesproken wordt, maar wel door iedereen verstaan wordt. Arabisch is ook een voorbeeld: standaardarabisch wordt door niemand gesproken (op wat nieuwslezers na), maar wel door iedereen geschreven. Elk land heeft echter zijn eigen variant/dialect.
…als heel Holland Limburgs lult. Mooi toch 😊
hoor wel meerdere vreemde talen buiten alles behalve dan limburgs.🤣
lekker toch.. geen verplicht schoolvak daarbij.. ik heb dyslexie, ik ben blij dat ik niet in Friesland ben geboren
Ik woon in Friesland en ik kreeg alleen op de basisschool af en toe Fries. Op de middelbare school kan je het als keuzevak nemen en mag je ervoor kiezen om je examens in het Fries te doen. Dus als je niet iets wilt doen met het Fries dan hoeft dat eigenlijk ook niet.
Kul al die talen. Gewoon hele wereld Engels als eerste taal binnen 3 generaties, scheelt een hoop oorlogen.
Omdat Limburgs geen commerciële taal is😎
Dat is het absoluut wél. Het is de voertaal in winkels, op de werkvloer behalve als er veel import werkt, en er zijn talloze fulltime schrijvers en zangers die zich op het Limburgs richten.
@@classicallpvault8251 alleen wij Limburgers praten Limburgs. Dat grachtengordel volk en de rest van het land ook niet. Dus het is niet commercieel gelukkig.
Omdat het dezelfde taal is. Sterker nog, het Nederlands/Neder-Frankisch is vanuit Brabant en Limburg over de rest van Nederland verspreid, want we spraken hier in het westen van oorsprong Fries.
Bullshit. Fries is van origine veel oostelijker afkomstig. In het huidige Friesland werd heel vroeger ook gewoon Frankisch gesproken. Volkeren zijn verhuisd en met hen hun taal. Zoek maar eens het herkomstgebied van de Ingveoonse Germaanse talen op, dat komt grofweg overeen met Niedersachsen in Duitsland. Dat is de oorsprong van het Fries
@@classicallpvault8251wat lul je nou de Franken kwamen veel later in beeld pas na de romeinen. Bedoel ja ze hebben hier gebieden van de Friezen overgenomen maar dat was rond 700 na christus pas. Je had kunnen zeggen dat de Franken de Frieze taal hebben beinvloed maar het Fries heeft sterkere connecties met Iers en de celten dan met de Franken en frankisch.
@@koffiewolf Je bazelt uit je nekharen en het is kinderlijk simpel om je ongelijk aan te tonen. Fries is een Noordzee-Germaanse taal. Nederlands behoort tot de zogenaamde Weser-Rijn-groep.
Zoals de naam al laat zien ligt het gebied waar onze taal vandaan komt tussen globaal gezien het stroomgebied van de Rijn en de Weser, de rivier die bij Bremen in de Noordzee uitmondt.
Niet alleen is Fries dus veel oostelijker afkomstig dan waar de moderne provincie Friesland ligt, de voorloper van het Nederlands is letterlijk GENOEMD naar een gebied ten oosten van de provincie Friesland!
Heel het taalgebied is westelijk opgeschoven. In het complete grondgebied van wat nu Denemarken is, werd óók Noordzee-Germaans gesproken vroeger. Deens, een Noord-Germaanse taal en dus afkomstig uit een andere subgroep, stamt af van de talen van Noord-Germaanse stammen uit Scandinavië.
Dat is wat volksverhuizingen en natievorming doen. De wereld is barstensvol voorbeelden van landen en streken die genoemd zijn naar de invasiemacht en niet naar de oorspronkelijke bevolking.
Als je je daar niet bewust van bent beschik je helemaal niet over de inhoudelijke kennis om je in dit soort discussies te mengen.
De noordzee was 8500 jaar geleden een bosrijke vlakte met rivieren. Na de ijstijd steeg de zeespiegel en toen zijn volkeren die daar woonden richting Duitsland en Engeland vertrokken Zo zijn de (oude) friezen op hun plek in scandenavie gekomen.Wat jij zegt klopt maar dat kwam later pas en heeft geen inhoud op Franken die 300 na christus pas echt op het toneel kwamen.
trouwens gefeliciteerd met het winnen van een internetdiscussie want ik ben niet gepensioneerd of werkloos en heb er eigenlijk niet echt tijd voor om eenzame mensen bezig te houden.
@@koffiewolfde Frisii die de Romeinen beschreven zijn niet hetzelfde volk als de Friezen de we vanaf de middeleeuwen kennen.
Wij kregen ooit verplicht Frysk op school, niemand kwam uit Fryslan, ook de leraar niet.
Die paar kinderen die wel Frysk zijn moesten het ons een beetje leren...
Ik heb nooit frys gehad.
Waar kreeg u die verplichte vak. En welke tijd. Was dat in Friesland.
Det hef doar med faon daohn det wiej in de eust’like dealn fa ‘t laand wedder chauv’nistische opleavings beleawm könnet as dee oans tolaotn daoht oans plaat wedder inne moand to neammn. Maern det weat de lue’ in ‘t weastn doandrsgoad. Asso, det shoald wà wedder ean poal’tieke unnergroand heamm. Det ‘t wot annrs wean möt of wà, doar g’leuve ick eynglick heumaol nich an. Dee bunt d’r mearn aln to baange feur det wiej oans biej de duetschers aonsluetn weullt as de untofreadnhead ‘m heer aonhoaldn döt.
Voor mij als Limburger klinkt het Fries als een mengeling van Hamburgs-Duits en Engels
6:54 als het limburgs een taal is, waarom wordt er dan 4x iets verschillends gezegd?
Dat zijn òf 4 verschillende dialecten, of 3 mensen met een spraakgebrek.
Omdat een taal kan worden onderverdeeld in meerdere dialecten.
Zie het Nederlands of taalkundig het West-Nederfrankisch, deze kan worden opgedeeld in Vlaams, Brabants, Hollands en wat kleinere dialectgroepen.
Oost-Nederfrankisch oftewel Limburgs kan ook worden opgedeeld in meerdere groepen, het grotere probleem is dat er geen standaardtaal is zoals het AN dat is voor Nederlands.
Het Fries heeft ook een standaardtaal die iedereen kent, maar er zijn nog steeds dialecten, zoals het Wâldfrysk en Klaaifrysk. Waaronder je bijvoorbeeld Sneon of Saterdei zegt voor Zaterdag.
@@MrPbhuhDat kan helemaal niet. Noord Limburgs wijkt compleet af in alle dialect&accenten van Zuid&Midden Limburg waar amper verschil hoorbaar is.
@@dutchgamer842 Noord Limburgs is gezien taal niet Oostnederfrankisch of limburgs, maar Gelders en lijkt veel meer op het Kleverlandse en Nijmeegse dialect.
Historisch is dit natuurlijk ook logisch. Noord Limburg viel onder het Gelderse Hertogdom.
@@MrPbhuh Dan kan dus wat jij wil helemaal niet Limburgs als officiële taal voor de hele provincie. Het huidige Limburg heeft immers Noord Limburg erbij. Waar het accent en dialect een Nederlands dialect is en geen Limburgs dialect
@@dutchgamer842Het is inderdaad een lastige puzzel en deel van waarom de video ook deze problemen aankaart.
Maar dit geldt trouwens ook voor Friesland. In Friesland kunnen scholen dacht ik (weet het niet zeker) kiezen of ze wel of niet fries als taal geven. Dit gebeurt in bepaalde scholen in Friesland dan ook niet. Zoals in Leeuwarden.
Ik heb het even opgezocht:
Fries in het onderwijs
Op scholen in de provincie Fryslân volgen scholieren het vak Fries. Scholen moeten verplicht het Fries als vak aanbieden. Behalve als de provincie Fryslân een school (gedeeltelijke) toestemming heeft gegeven om geen Fries te geven. Verder mogen Friese scholen het Fries naast het Nederlands ook als voertaal in het onderwijs gebruiken. Het vak Fries kan een onderdeel zijn van het eindexamenpakket voor leerlingen in het voortgezet onderwijs.
Echte volkse Leidenaar versta je ook niet haha.
Shit. Limburg kunnen we helaas niet af laten drijven in de Noordzee. Laat staan los steken… 🙄😉
Het is een dialect
Wow hele provincie die als rapper Sjors is gaan praten. Leuk, maar weet niet of dat de zelfde rechten verdient als Fryslan.
Als het aan jouw interesses lag spraken we japans.
@@jojojojo4332 ohjee helemaal profiel bekijken om mij ongeldig te verklaren. Gaat het?
Spreken meer dan 2x zoveel mensen Limburgs als Fries en het aantal sprekers neemt toe, itt tot het Fries. Waarom niet? Bovendien stond het Fries een paar decennia geleden op hetzelfde kantelpunt als het Limburgs nu qua erkenning. Een taal is zo belangrijk als men het zelf wil maken en gezien het gebruik ervan en de hoeveelheid sprekers lijkt me deze vraag behoorlijk relevant.
@@melvinjansen2338 ik vind het nogal lamlullig om te doen zoals jij als je het tegenovergestelde beaamt, Limburgs was vroeger een taal van groot belang, Hanseatische handel heeft vervolgens het Frysland gedefinieert als propentioneel uitvoerder van haar influence. het fries mag dan in jouw ogen bestaan omdat je het daadwerkelijk elke dag gebruikt. maar het limburgs heeft het duits gestuurd en daarmee zijn volbrenging tot belgie en frankrijk behaald. japanse daarin tegen enkel tot imperialistische doeleinden en met de komst van Sony's economische doelen eveneens als de nederlandse boeken tot een centrum van handel in asie. de taal daarin tegen staat centraal voor elke persoon, zonder taal kun je niet spreken, denken, of doen. al mag het niet ABN zijn zo als je naar andere gooit, je stuurt hiermee meer op verzet en behoud van de taal.
Alsof Rapper Sjors de eerste was die Limburgs sprak. Ja, je hebt de klok horen luiden. Nu nog de klepel vinden.
limburgs is steenkoolbabbelaans, een dialect,een mengelmoes van frans duits en nederlands.Maar het klinkt wel mooi
Omdat het net als fries een spraakgebrek is
maar in de winkels in België spreekt het personeel AN. Als ik ga shoppen in Z. Limburg versta ik niks van wat ze zeggen.
Spreek het onder elkaar en thuis, maar aub niet in de winkels!
Oftewel je wilt dat onze taal, gesproken in ons land ondergeschikt moet zijn aan die van jou. Typisch.
Och mens, ga ik de grens over naar Maastricht dan klappen ze daar Engels of dat afschuwelijke Hollands i.p.v. Limburgs en in de rest van jullie land worden mijn oren ook verkracht door hoe lelijk ze spreken, moet ik nu ook gaan klagen dat ze in Amsterdam eens met een mooier accent spreken zoals de nieuwslezers hier in Vlaanderen (mooiste versie van AN die er bestaat)?
@@GansGreutsZuid Limburgs is onverstaanbaar voor een Noord Limburger en andere Nederlanders. Zodra iemand Nederlands spreekt, spreek je Nederlands tegen die klant, in Limburg ben je in Nederland, Nederlands is nog altijd de uniforme voertaal voor Nederlanders wonende in Nederland en de taal naar toeristen is Engels
@@dutchgamer842 Vriend, je kan ook gewoon aangeven in zo'n winkel dat je het niet verstaat. Er is echt niemand te beroerd om even Nederlands te spreken met een klant, maar wat een enorme arrogantie om Nederlands te forceren tussen Limburgers onderling (en ja, verrassing hoor, de meeste klanten hier in Limburg zijn LIMBURGS). We zijn inderdaad een onderdeel van Nederland. Wil je dat zo houden? Dan moet je ook wat wederzijds begrip tonen.
@@GansGreuts Die verkoper hoort toch dat die klant Nederlands spreekt. Als die verkoper dan stug dialect gaat spreken, is die niet klant vriend en niet begripvol
'/t is gewoon een spraakgebrek...
wiekser
@@mcanton2000 Ich geluif zelfs det dit 'ne sjaele wiekser is. Mesjiens onnog 'ne zjwoele pater.
Ik zou graag willen dat iedereen Esperanto of Engels gaat praten. Dan verstaan we elkaar beter op deze wereld. Dat tribale gedoe met eigen codes (taal) zodat "de anderen" niet weten wat je zegt, of je jezelf tot de stam voelt behoren, en juist bij taal moeten we daar nou eens van af als mensheid. Cultuur is identiteit, niets anders. Ik vind cultuur best, maar taal zie ik niet als cultuur, maar als communicatiemiddel (code voor informatieuitwisseling). Stel je voor dat je na iedere 100 km reizen een andere software op je smartphone moet gebruiken omdat hij anders niet meer kan communiceren. En dat er een wet is waarin staat dat "de overheid dat moet bevorderen". Waanzin.
Taal is de basis van cultuur. Het bepaalt hoe een cultuur zich kan uitdrukken, wat de grenzen van de cultuur zijn en op welke manieren de wereld omvat kan worden door die cultuur. Vanuit taal ontspringt muziek, literatuur, poëzie en alles dat cultuur nu eenmaal cultuur maakt. Ik raad je aan om eens een boek over taalkunde en sociologie te lezen. Sociolinguistics van Peter Trudgill is een aanrader (en ook nog eens in het Engels. Boffen toch?)
Het is net zoals je op reis bent en iemand spreekt Nederlands, het verbindt mensen. En luister maar eens naar mensen die meerdere talen beheersen hoe 'zacht' of hoe 'streng/nors' ze klinken en hoe ze precies als een andere persoon overkomen afhankelijk van de taal die ze spreken. Uw gedachtegang is simplistisch, uw kennis schiet tekort en uw cultureel gehalte is negatief.
Klinkt nogal dictatoriaal om alle identiteiten uit te wissen. Wie pluriformiteit voorstaat is ook voorstander van meertaligheid. Europa is hier juist een prachtig voorbeeld van. Ik moet er niet aan denken om een ééntalige entiteit zoals de Engelstalige wereld te worden. Trouwens door meertaligheid hebben wij bovendien ook gewoon toegang tot die Engelstalige wereld.
Politieke nonsen,Limburgs is de mooiste taal wat er is❤
Het Zuid Limburgs lijkt totaal niet op Noord Limburgs
Omdat de Friezen worden voorgetrokken!
Laat de Friezen dan ook maar duboel zoveel belasting betalen!😂