ขุดพบพระฯและซากวัดในแม่น้ำโขง ตรงข้ามเมืองโบราณเชียงแสน
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 25 มี.ค. 2024
- ขุดพบพระพุทธรูปจำนวนมาก ตลอดจนซากวัดโบราณ เจดีย์ เสาวิหาร บริเวณเกาะสันทราย บ้านต้นผึ้ง บริเวณตรงกันข้ามกับเมืองโบราณเชียงแสน ซึ่งเป็นบริเวณที่มีตำนานเล่าขานเกี่ยวกับเมืองสุวรรณโคมคำเก่า อันเป็นอารยธรรมแรกสุดของดินแดนแถบนี้ อย่างไรก็ดี จากหลักฐานพบว่า ซากวัดและพระพุทธรูปที่ขุดพบนี้ เป็นหลักฐานสมัยล้านนา-ล้านช้าง พุทธศตวรรษที่ 20-22
รายการฯสัมภาษณ์ คุณถีระนันท์ สถีรพงษะสุทธิ ซึ่งวิเคราะห์ว่า พระพุทธรูปที่พบสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 กลุ่ม
1. กลุ่มล้านนา พศว.20-21
2. กลุ่มล้านนา-ล้านช้าง พศว.21-22
3. กลุ่มล้านช้าง พศว.22
ขอขอบคุณ
คุณถีระนันท์ สถีรพงษะสุทธิ
อ.ณัฐพล ทองนาค
ขอบคุณภาพประกอบ
กลุ่มเครือข่าย Social ภาคประชาชน สปป.ลาว จำนวนมากที่ร่วมกันบันทึกหลักฐาน
Art and Culture of Lao
ผมคนลาวคนนึ่งที่เขามาดู เห็นดีอย่างยิ่งที่อยากให้มีนักโบราณคดีและนักวิชาการเข้ามาช่วยในเรื่องวิเคราะห์และจำลองเหตุการและค้นคว้าหาข้อมูลต่างๆ
ครับ
ขอบคุณที่คิดดีๆแบบนี้คะช่วยกันดูวัตถุลำ้ค่าทีีประเมินค่าไม่ได้ แสดงความยินดีด้วยนะคะที่พบพระโบราณ
เดี๋ยวก็ขายทิ้ง ขนาดสะพานลอย ยังเพิ่งมี
เคยเปนประเทศไทยน้ำโขงกัดเชาะเปลี่ยนเส้นทางน้ำ
มาเอาไปเหมือนพระแก้วสิ
ในฐานะชาวพุทธ เรื่องนี้ไม่ว่าเจอที่แผ่นดินไหน ล้วนยินดี สาธุค่ะ
สาธุ
ซะออนแทนคนลาว ขอให้เก็บรักษาสมบัติชาติให้ดีนะคะ ขออนุโมทนาสาธุ ด้วยนะคะ
ครับ
เดี๋ยวก็ชั่งกิโลขาย ลาวเค้าไม่สนับสนุนวัฒนธรรม ศาสนา ประเพณี ล้มกษัตริย์ยึดทรัพย์อ้างแจกประชาชน กอบโกยเอาไว้เอง และกำหนดยึดทรัพย์ประชาชนภายหลัง เอ!!! คุ้นๆ ค้ายพรรคที่มีคนโง่โลภ14ล้านเสียงเลือกอ่ะนะ
เป็นบุญแล้วที่ได้เจอ สาธุค่ะ
สาธุ
สาธุ พบแล้วก็รักษาดีๆ เด้อ ช่วยกันรักษาพระศาสนาให้ตั้งมั่น ดวงตาแห่งธรรมของโลกจะได้ยั่งยืน
ครับ
ระวังดูแลดีๆ ยิ่งมีรถไฟผ่านอยู่
ตอนเห็นผ่านๆในเฟส นึกว่าเจอองค์เดียวยังคิดว่าใครเอามาฝังสร้างข่าวรึปล่าว พอมาดูภาพที่นี่ ของแทร่ เจอเยอะแถมยังลึกตั้ง4เมตร มาทั้งวัดเลย
ครับ
ยินดีกับลาวด้วย ขอให้ความเคารพ และ สร้างวิหารให้ท่านประทับ ให้สมพระเกียรติ สมศักดิ์ศรี
วิหารกึ่งพิพิธภัณฑ์..
ผมว่าอีกนาน ถ้าหากยังอยู่ในรัฐบาลคอมมิวนิส กราบสาธุ สาธุ กับพระพุทธรูป ครับ🙏🙏🙏🙏🙏🙏
มองประโยชน์ที่ได้จากการท่องเที่ยวมากกว่าครับ อย่าไปคิดว่าเขามีแนวความคิดแบบไหน
ครับ
จะทำเหรอ เห็นขายทุกิย่าง
จะมีปัญญาสร้างไหม
สุดยอดความคึดเหัน รักสารวมกันเปันมละดกโลก แห่งท่องเทียว พัดทะนาให้มีเสดถะกึด ปะชามึความสัดทา สาทุด้วย
เป็นมรดกให้คนลาว เพราะอยู่ดินลาว บูรณะก่อนทำเป็นเมืองท่องเที่ยว อาจเป็นเมืองท่องเที่ยวที่สำคัญกว่าหลวงพระบางก็ได้ อันนี้ไทยน่าจะเห็นด้วยในการมีสะพานเชื่อมสามประเทศ เพราะลาวจะได้ประโยชน์มากกว่าและไม่เสียภาพที่ดีจากการเชื่อมสามเหลี่ยมคำ(แหล่งคาสิโน) เป็นมาเชื่อมสุวัณโคมคําแทน อย่าเผลอไปให้สัมปทานใครหละ
ภาษาอะไรของแกไม่ใช่คนไทยเหรอเขียนได้น่าเกลียดมากเลย
ครับ
เคยมีพระรูปหนึ่งที่ทางบ้านเราเคารพนับถือท่านมาก ท่านบอกว่าพระพักตร์ของพระพุทธรูปมักจะมีลักษณะหน้าตาคล้ายกับคนในพื้นที่นั้นๆ กลุ่มที่ 1-2 เป็นแบบล้านนา ซึ่งพระพักตร์คล้ายคนทางเหนือชัดเจนมาก ส่วนกลุ่มที่ 3 แบบล้านช้าง คล้ายชาวลาวชัดเจนเช่นกัน สวยงามมากค่ะ ไม่ว่าจะตกเป็นของประเทศใดก็ตาม ถ้ารักษาไว้อย่างดี และสร้างคุณประโยชน์ให้กับประเทศนั้นได้ ก็ถือเป็นเรื่องที่ดีมากแล้วค่ะ
ครับ
ມັນຄືຂອງຊາວພຸດທຸກຄົນ
น่าจะเป็นพระที่ไชยเชษฐาขโมยไปจากล้านนา
บริเวณนั้นคือฝั่งตะวันออก ของเมืองเชียงแสนโบราณ
น่าจะมีโบราณสถาน โบราณวัตถุเยอะพอสมควร เพราะคนจะตั้งถิ่นฐาน 2 ฝั่งแม่น้ำ
เออ..แกคิดแบบผมเลยผมว่าเมืองเชียงแสนเก่าน่าจะเหมือนอยุธยาคือมีเมือง 2 ฝั่งขณะที่ตอนแรกมีฝั่งเดีียวแต่ความเจริญสมัยนั้นเลยขยายไป 2 ฝั่งครับ
ครับ
เป็นวัดสำคัญในอาณาจักรล้านนาเก่า พระพุทธรูปแต่ยุคที่ขุดพบคือพระพุทธรูปที่นำมาถวายสักการะพระธาตุที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ พื้นที่นี้อาณาบริเวณน่าจะกินพื้นที่กว่า100-200ไร่ น่าจะยังมีพระพุทธรูปองค์ใหญ่จมอยู่บริเวณนั้นอีก บวงสรวงดีๆเจอเยอะกว่านี้แน่ๆ
ครับ
พระแม่ธรณีรักษาความสมบูรณ์ขององค์พระพุทฑธธูปและวัดโบราณนี้ไว้
ขอบจังครับประโยคนี้
ขอบคุณสำหรับความรู้และ คอมเม็นท์ครับ
ขอบคุณครับ
อย่าเชื่ออะไรง่ายงาายยุคนี้ทำใด้ทุกอย่างแม้แต่โคนนิ่งคนเหมือนกันเดินโย่งๆยังทำใด้ ข้าวสารเหมือนแป็ะ คนจีน อาศัยอยู่เมืองไทย 30-40 ล้านคน ลาว ไทย แค่เเม่น้ำกั้นฉันคนละที่ไม่อยากเชื่อ
น่าสนใจคะชอบดูรายการที่ขุดพบเจอพระที่เมืองเชียงแสนนี้มากคะพระแม่ธรณีท่านดูแล่พระทุกองค์ไม่ให้เสียหายเลยคะล่าวไทยก้อพี่น้องกันถัามีโอกาศมีเงินมากๆๆจะไปเทียวที่ลาวคะ
เกาะดอนแท่น มีวัดอยู่ 10 วัด และวังหลวงก็อยู่ที่นั่น วัดที่สำคัญ มีวัดพระเเก้ว วัดพระทอง วัดพระทองทิพ เกาะนี้มีความสำคัญทางพุทธศาสนาของเชียงแสน ปัจจุบันล่มสลายไปตามกาลเวลา
ครับ
สาสหนาคือกันร่วมกัน กราบสาธุๆๆๆ
สาธุ
❤❤บุญของแผ่นดินลาวครับ ไทยน่าจะมีแต่ยังไม่ถึงเวลา
ครับ
ด้วยความเคารพครับ
-ถ้าทางนั้น ไม่ได้ร้องขอ
เราอย่าไปเสนออะไรเลยครับ
ให้เขาทำของเขาไปเถอะครับ
เราทำดีในส่วนที่เราเห็นสมควรครับ บุคคลที่มีคุณภาพ พึงกระทำเรื่องนี้อย่างไร เราก็พึงกระทำอย่างนั้น
@@taspien กาละ และ เทศะ
ก็เป็นสิ่งสำคัญนะครับ
ผมคงไม่แย้งอะไรอีก
ทำตามใจเลยครับ
ใช่แล้วเขาเรียกว่าอย่าสาระแนจ้า
ไม่ยุ่งดีสุดครับ
❤.พระองค์ท่านแช่น้ำตลอดเวลา ทำให้องค์พระดูใสสะอาดครับ.
สาธุๆครับ.❤
ครับ
งดงาม ล้ำค่า น่าสนใจ ทางสปป.ลาวพัฒนาต่อยอดเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมได้เลย
ครับ
เชียงแสนเป็นเมืองพระพุทธศาสนามาแต่สมัยพระเจ้าแสนภู ยิ่งสมัยพญาคำฟูและพระเมืองแก้ว พระศาสนาที่เชียงแสนเจริญมาก ซึ่งในตำนานหลักๆ ของล้านนาทุกฉบับจะกล่าวถึง เกาะสำคัญในลำน้ำโขง คือ เกาะหลวง หรือ เกาะดอนแท่น (ลำน้ำโขงมีเกาะแก่งมากมาย) โดยเกาะดอนแท่นนี้น่าจะมีขนาดใหญ่และยาวสุด ตามตำนานระบุว่ามีวัดตั้งอยู่บนเกาะถึง 10 วัด และน่าจะมีวัดเล็กวัดน้อยอีก สมัยพญาแสนเมืองมา เกาะดอนแท่นยังเป็นที่ทำพุทธาภิเษกพระพุทธสิหิงค์ด้วย ตามลำน้ำโขงฝั่งใกล้ลาวมักพบซากวัด ซากเจดีย์ พระพุทธรูปโบราณ จมน้ำอยู่ตลอด แม้กระทั่งรัศมีขนาดใหญ่ที่ตั้งแสดงในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติเชียงแสน ก็มีเรื่องราวว่าได้มาจากแม่น้ำโขงเช่นกัน คนเชียงราย คนเชียงแสนจะรู้จักเกาะดอนแท่นเป็นอย่างดี แต่ไม่มีใครเกิดทันเห็นเกาะดอนแท่น เพราะน่าจะจมน้ำโขงไปนานแล้ว อย่างน้อยแผนที่เส้นเขตแดนในแม่น้ำโขงที่เขียนตามสนธิสัญญาสยามกับฝรั่งเศสในสมัย ร. 5 ก็มีร่องรอยของเกาะแก่งต่างๆ ตามลำน้ำโขงอยู่ แต่ไม่ปรากฏชื่อเกาะดอนแท่น เกาะดอนแท่นก็น่าจะหายไปก่อนหน้านั้นเป็นแน่ สรุปแล้ว จุดที่พบซากเจดีย์และพระพุทธรูปนั้น ก็น่าจะเป็นส่วนหนึ่งของเกาะดอนแท่นนั่นหละครับ ส่วน สุวรรณโคมคำ ตามตำนาน ไม่ใช่เมืองของคนเผ่าไทย ความเป็นประวัติศาสตร์ที่แท้จริงของเมืองสุวรรณโคมคำมีน้อยมาก คนสมัยหลังที่กลับเข้ามาเติมเข้าเมืองเชียงแสนน่าจะผูกตำนานขึ้นมาใหม่เพื่ออธิบายว่า โบราณวัตถุ โบราณสถานที่พบ เป็นมาอย่างไร โดยเล่าย้อนไปสมัยพระกัสสปพุทธเจ้า ก่อนจะมาถึงศาสนาของพระสมณโคดมพุทธเจ้าด้วยซ้ำ แต่การนำชื่อสุวรรณโคมคำมาใช้ในทางการท่องเที่ยว ถือว่าใช้ได้ ถือเป็น myth เป็น story แต่ไม่ใช่ fact (ข้อเท็จจริง)
ขอบคุณครับ
เราต้องเจ้าว่าสมัยก่อนคนอาศัยอยู่กับน้ำไกล้น้ ำเพราะต้องทำมาหากินเดินทางทางน้ำ
ดีใจ..ชาวพุทธทั้งหลาย...
ครับ
ดีใจกับคนลาว สมบัติของชาติบ้านเมือง วัดนี้ต้องเป็นระดับพระมหากษัตริย์สร้างแน่นอน
ครับ
🙏คลิปนี้ได้รับความสนใจ มี comments มากมาย 🌹🌹ขอบพระคุณมากค่ะอาจารย์และ ท่านผู้มีความรู้ทุกท่าน 😍🥰😘 ส่วนตัวดูอย่างใจเป็นกลางค่ะ อดีตเราแก้ไขไม่ได้ ส่วนปัจจุบันเป็นสิ่งที่เรารับรู้จากการค้นคว้าศึกษาเท่านั้น และชื่นชมกับความรู้ ความสามารถของช่างโบราณ ตลอดความศรัทธาของท่านผู้สั่งให้สร้างค่ะ👏👏👏♥️♥️♥️⭐️⭐️⭐️
ขอบคุณครับแม่น้อย
ดูอยู่ห่างๆ เพื่อเป็นข้อมูลทางประวัติศาสตร์ เพิ่มพูลปัญญา อย่าไปแตะต้องของเขา เพราะความคิดเขาไม่เหมือนเรา
ใช่ครับ เดี๋ยวโดนมันด่าหน้าหงาย
อันนั้นก็ใช่ ... แยกประเทศไปก็แยกไปเลย 😂😂😂
แต่ถามเรื่องประวัติศาสตร์ หน่อย
พุทธไทย กับพุทธลาว ฝั่งไหนรับพุทธ ก่อนกัน ?
ดู แผนที่ ซิ
เมนท์นี้ถูกต้องที่สุด ดูเฉยๆประดับความรู้ไป อย่าไปออกความเห็นอะรัยเลย ลาวพร้อมที่จะดราม่าไทยทุกเรื่อง แค่บอกว่าพระศิลปเชียงแสนแค่นั้นแหละบอกว่าเราไปอยากไปอยากได้อยากเครมของเขาเลยเชียว ชนชาตินี้ถ้ากับไทยนี่เอาเป็นเอาตายเลยนะ พูดในแง่ดีก็ตีความว่าเราไปดูถูกไปบลูลี่เขา ไม่มีการค้นหาความหมายก่อนเลยกูเข้าใจว่าเป็นแบบนี้ก็ต้องเป็นแบบนี้
คนภาครัฐของไทย ... อย่าเข้าไปยุ่ง อย่าไปรับรู้
ปล่อยให้ภาคประชาชน ชาวบ้านท้องถิ่น เขาเรียนรู้กันเอง
@@solohi-ug6xt พร้อมให้การช่วยเหลือ(เ..ือก)ขอแค่ลาวเอ่ยปาก ภาครัฐไทยหน้าใหญ่อยู่แล้ว
ตำแหน่งของวัด เป็นบริเวณคุ้งน้ำด้านในโค้ง จะเป็นพื้นที่แผ่นดินงอกออกไปเรื่อยๆครับ
ในขณะที่ฝั่งไทย้จะเป็นพื้นที่ ที่ถูกน้ำกัดเซาะตลิ่งพังลงไปเรื่อยๆครับ
ผมคิดว่าถ้่าเป็นวัดที่อยู่ท่าน้ำ ต้องไม่ถูกกัดเซาะให้พังทลายลงแน่นอน เพราะอยู่พื้นที่แผ่นดินงอกครับ
น่าจะเป็นวัดที่ตั้งอยู่บนเกาะแล้ว ต่อมาเกิดกระแสน้ำมวลใหญ่ทาวมถล่มมากกว่าครับ
ครับ
❤❤❤ขอบคุณสำหรับความรู้ค่ะ❤❤❤
ครับ
ผมคนเชียงแสน สมัยก่อนกรมศิลปากร มาขุดและทำลายไปเยอะมาก ไม่รู้เข้าหลวงเท่าไหร่แต่หายไปเยอะมาก เอาจริง ในน้ำไม่ค่อยมีคนค้นกันแต่ตามกำแพงเมือง หรือดอยต่างๆมีการเจอดาบ พระ ปี๋ยาสูบ เศษเครื่องดินเผา ตลอด น่าเสียดายคนไม่ค่อยเห็นคุณค่าพอจะอนุรักษ์
ฝังทราย ยังเยอะขนาดนี้
ที่เหลืออยู่บนดิน จะเยอะขนาดไหน
ครับ
สำหรับคนทั่วไปคือสิ่งมีค่าแต่พุทธไม่เคยสอนให้ยึดติด
พระพุทธรูปไม่เคยศักดิ์สิทธิ์สิ่งที่ศักดิ์สิทธิ์คือมนุษย์คือตัวเรา
พุทธสอนให้อยู่ในอานาปานสติพระองค์ตรัสรู้ด้วยอานาปานสติ
ผมคนลาวเหันด้วยนะถ้าไทยจะให้ความรวมมือสืกสาหาความเปันจีรง ผมเองไม่ลู้ว่า ทฺกองที่เจีจะมีพิกัดหลืแผ่นที่ปักมุดไม่ ต้อนข้อโทดด้วยครับที่พยามเขียนพาสาไทย
ขอบคุณครับ
ຂ້ອຍກໍ່ຄຶດຄືກັນຢາກໃຫ້ມີຄວາມຮ່ວມມີກັນບໍ່ວ່າຈາກປະເທດໃດກໍ່ໃດ້ເພາະເບິ່ງຈາກສະພາບທາງລາວເຮົາແລ້ວເຮັດໃຫ້ເສົ້າໃຈນຳເພາະໂຕຂ້ອຍເອງເປັນຄົນມັກຂອງໂບລານຂອງແຕ່ລະຢ່າງຈະສ້າງຂື້ນມາໃດ້ບໍ່ໃດ້ງ່າຍເລີຍຄວນຊິພາກັນຂຸດຫຼືລະວັງໃຫ້ຫຼາຍກົ່ວນີ້
สาธุๆๆคะ
สาธุ
สุดยอดครับอาจาธแนวคิดดีๆน่าฟัง
ขอบคุณครับ
สวัสดีคะอาจารย์กำลังติดตามคะ
ขอบคุณครับ
สวยงามมากค่ะ🙏🙏🙏
ครับ
สวัสดีครับท่านอาจารย์สุดยอดครับ
ขอบคุณครับ
สภาพดีมากๆ
ครับ
สาธุ สาธุ สาธุ เด้อ 🙏🙏🙏
ครับ
สาธุ สาธุ สาธุเจ้าคะ
สาธุ
สุดยอดเลยครับ อาจารย์👍👍💯🇹🇭
ขอบคุณครับ
❤❤❤ พระนิพพาน ❤❤❤
สาธุ
สาธุ สาธุ สาธุ 🙏 เป็นบุญ ขอบคุณค่ะ
สาธุ
สาธุๆๆๆๆ ครับ
สาธุ
โดยความคิดผม คิดว่าน้ำโขงเปลี่ยนทิศ เดิมวัดทั้งหมดอยู่ในเขตเมืองเชียงแสน สังเกตจากแผนที่ดาวเทียมเห็นร่องน้ำโขงเก่าอยู่ฝั่งลาว
โอยจะเอามาเป็นของไทยให้ได้ว่างั้นพอเห่ออายเขา
ถูกต้องแล้วแม่น้ำเปลี่ยนทิศ สมัยนั้นมันเป็นสันดอนมีวัดอยู่ตรงกลาง หน้าจะสร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ไม่ 2-3 ของล้านนาทั้ง 2 ฝั้งแม่น้ำโขงขึ้นไปถึงจีนเป็นเขตของล้านนา
เอาของเขายังไม่พออีกเหรอครับพระเสรีอมพระใสพระแก้ว ทำให้นักท่องเที่ยวเยอะนำรายเข้าประเทศเยอะแยะจนทำให้ประเทศรวยลาวเขาลำบากปล่อยให้เข้าลืมตาอ้าปากบ้างก็คงจะเป็นบุญนะ
@@kjlo1577ใครจะไปอยากได้ คนพูดเขาหมายถึงในอดีตท้องน้ำมันอยู่ฝั่งไทยซึ่งสมัยก่อน มันก็คืออาณาจักรเดียวกัน แต่พอแยกแบ่งเป็นประเทศแล้วเจออยู่ฝั่งไหนก็ฝั่งนั้นแหละเป็นเจ้าของ
@@rakkhananoom7377 การให้สัมภาษณ์ของนักวิชาการและคอมเม้นหลายท่ารมันมีวาระซ่อนเร้นจะให้คิดยังไงผมก็คนไทยทางอี่สานพูดภาษาลาวเพราะอีสานไม่มีภาษาของตัวเองเป็นแค่ชื่อเรียกพื่นที่เฉยๆผมคิดว่าลาวทางฝั่งซ้ายก็พี่น้องกันในอดิตและวัดถุที่พบเจอะก็เป็นวัดถุทางพุทธศาสนา ลาวไทยก็นับถือศาสนาเดียวกันเป็นส่วนใหญ่ไม่ว่าจะอยู่ฝั่งไหนผมก็ยินดีและศรัทธาในพระพุทธศาสนาไม่จำเป็นต้องพูดให้เอียงๆว่าของเชียงแสนเพราะนั้นมันอดิตเชียงแสนไม่ใช่สยามเป็นล้านนาเอาแบบกลางๆดีกว่าเพื่อความสบายใจทั้งสองฝ่ายเราควรยินดีกับฝั่งลาวเขาอย่างจริงใจไม่อ้างนู่นนั้นนี้มันทำให้เขามองเห็นจุดประสงค์ลึกๆของเรา
สาธุ🎉🎉❤❤
สาธุ
งดงามจริง
สาธุ
ขอบคุณครับอาจารย์ 🙏
ขอแสดงความยินดีกับสปป. ลาวด้วยนะครับ พระพุทธรูปงดงามมากครับ
พัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวนะครับ จะได้แวะไปเยี่ยมชม 💝💝
-ถ้าไม่มีเสาหรือเสาต้นเล็กๆ เสาไม่กี่ต้น ผมคงนึกถึงการซ่อนกรุ ปล้น/ลักลอบค้าของเก่าของคนสมัยก่อน ... เพราะวัดหรือสถานศักดิ์สิทธิ์ มันคือสถานที่และเป็นอะไรมากกว่าพระพุธรูป สมมุติฐานแบบนี้ คิดลบไปไหม?🙏🙏🙏
หรือกำลังขุดไม่เจอ ... รอต่อไป 😅😅
ครับ
สาธุๆ
สาธุ
อ.สุขภาพแข็งแรงครับ🌻🌻🌻
ขอบคุณครับ เช่นกันนะครับ
ສາທຸສາທຸສາທຸ
สาธุ
ความคิดบ้าๆไม่ไม่การไตร่ตองที่ว่าเป็นเพราะถูกน้ำโขงกัดเซาะหรือน้ำถ้วมนั้นมันไม่จริงหรอกครับ เพราะถ้าเกีดเหตุการณ์แบบนั้นจริงคนในสมัยนั้นก็คงจะย้ายหนีทันการแน่นอน แต่ที่ควรจะเป็นคือเกีดเหตุการณ์แผ่นดินไหวจะเป็นไปได้กว่าเพราะแผ่นดินไหวก่อจะทำให้เกีดดินยุบตับทับถมไปและคนในสมัยนั้นก่อคงจะเสียชีวิดกันเกือบไม่เหลือสักคนเลยครับ
เป็นได้ครับ แผ่นดินไหว
สาธุสาธุสาธุค่ะ
สาธุ
ขออนุโมทนาสาธุครับ
สาธุ
😊อาจารย์ใช่ วัดหลวงในอาณาจักรสุวรรณโคมคำที่สาปสูญมั้ย
วัดหลวง แต่ไม่เก่าถึงยุคนั้นครับ
😊 รู้สึกว่า อาณาจักรโบราณ คดีทางประวัติศาสตร์ ต่างๆ เริ่มคลี่คลาย มีการขุดค้นใหม่ๆ มามากขึ้น ปมเงื่อนที่ไม่เคยคลายได้ ก็เริ่มคลายได้ เหมือนสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เปิดโอกาสในเราได้รับรู้เรียนรู้นะค่ะ
ครับ
อยากไปดูเลย
ครับ
น้อมกราบสาธุสาธุ สาธุค่ะ
สาธุ
😂สวัสดีครับอาจารย์ดูจากลายเสาอุโบสถน่าจะโบราณนานมาแล้วผมเดานะครับ ลายเสาไม่เคยเห็นเลยหรือผมอาจจะไม่ค่อยสังเกตุในเรื่องนี้😅
ลายสวยแบบนี้ ก็หายากอยู่ครับ
แม่น้ำโขงไม่ใช่กำแพงกั้นเขตนะพี่น้องลาว ปู่ย่าตาทวดเราก็มาจากที่นั่นแหล่ะ
กำแพงที่หนา+สูงที่่สุด คือ ทิฐิ
ขอให้ข้าพเจ้ามีมีสุขภาพแข็งแรง
ครับ
สาธุ🙏🙏🙏
สาธุ
ວິເຄາະໄດ້ດີຫຼາຍແລະເຂົ້າໃຈງ່າຍ ເພາະມີຂໍ້ສົມທຽບ
ขอบคุณครับ
บ้านพี่เมืองน้อง..ยักษ์ตื่นจากหลับไหลหมดเวลาของเหส่าทวยเทพแล้ว🙏🙏🙏
ครับ
แค่ได้ชม ก็รู้สึกปราบปลื้ม มีความมสุขใจยิ่งนักครับ สาธุๆๆ ครับ
สาธุ
ข่อให้มีแต่ความสุกมากๆครับ🇱🇦🇹🇭
เช่นกันครับ
ตอนนี้ทางลาวเอามาเก็บใว้ที่ใกล้ที่ขุดพบทางลาวอนุญาติเข้าใด้บ้านอยู่อ.เชียงแสนว่าจะข้ามใปอยู่กลัวนานๆทางการเขาจะเอาใว้ที่เวียงจันทร์ใม่ก็ข้าราชที่สูงขึ้นใปจะเก็บใว้
ครับ
เหมิอนพระใหม่ ดูผิวใสๆอยู่
ครับ
สาธุๆๆๆ
สาธุ
สาธุๆๆๆๆๆ
สาธุ
ไม่น่าจะใช่สุวรรณโคมคำนะครับ เพราะวัดน่าจะโดนน้ำเซาะตลิ่งแล้วถล่มชงไปในน้ำ แต่น่าจะมีหลายวัดตามลำน้ำที่โดนเซาะไปหลายที่แน่ๆ ต้องไปดูประวัติแล้วละครับว่าสุวรรณโคมคำอยุ่บริเวณไหน ไม่ใช่ทึกทักไปแต่ไม่อิงประวัติความเป็นมา
ถือว่าเป็นคนละยุคกันครับ
ຈະລ້ານຊ້າງ ຫລື ລ້ານນາ ກະສັດຜູ້ປົກຄອງກໍ່ເປັນກະສັດລາວ ທີ່ປົກຄອງທັງສອງແຄວ້ນ ຈົ່ງຢ່າແບ່ງແຍກວ່າເປັນຂອງໄທ ຫລື ຂອງລາວເລີຍ ເມື່ອກ່ອນຍັງບໍ່ໄດ້ແບ່ງແຍກປະເທດ ພົບຢູ່ໃສກໍ່ຈົ່ງພ້ອມກັນຮັກສາໃນນາມພຸດທະຄູນຂອງຊາວພຸດເຮົາ ຖ້າຈະແບ່ງແຍກດິນແດນຂອງອີ່ສານທັງຫມົດກໍ່ເຄີຍເປັນດິນແດນຂອງລາວທັ້ງນັ້ນ ແລະ ປະເທດລາວທັ້ງປະເທດກໍ່ເຄີຍເປັນຂອງສະຍາມເຊັ່ນກັນ ຈົ່ງຊ່ວຍກັນປົກປັກຮັກສາໃວ້ໃຫ້ດີເພື່ອເປັນທີ່ຢຶດຈິດໃຈຂອງຊາວພຸດນຳກັນ
ล้านนามีราชวงค์กษัตริย์ปกครองแยกจากล้านช้างครับ แค่กษัตริย์เป็นญาติกันจึงสามารถข้ามไปปกครองอีกอาณาจักรได้
กษัตริย์ ล้านช้าง ล้านนา เชียงแสนครับ ไม่มีคำว่า ลาว ไท
ไม่ต้องเป็น ลาว ไท ต่อให้เป็นเขมร มอญ ญวณ จาม จีน ก็เป็นไพร่ของเค้าครับ เท่ากันหมด ไม่ได้มีเผ่าพันธุ์ไหนมีสิทธิพิเศษ
ล้านนาไม่ใช่คนลาวนะครับ แต่เป็นคนล้านนา วัฒนธรรม ภาษา ประเพณี ถึงจะดูคล้าย แต่ไม่ใช่แบบเดียวกันแน่นอน
แต่ตอนนี้ลาวได้พระจบใครจะเครมกโอเครมใปอ่ะๆๆ
😂😂😂กูว่าแล้วคนลาวเขาคิดแบบนี้ ไทยอย่าไปยุ่งดีสุดล่ะ😅😅😅
เราต้องทำใจ...เสียดาย...😮สู้กัยไป..
ครับ
่น่าศึกษาค่ะตามค่ะ
ครับ
และแล้วไทย-ลาวสองฝั่งโขงก็ขอขึ้นทะเบียนเมืองโบราณเชียงแสนสุวรรณโคมคำเป็นมรดกโลกร่วมกันไปเลย
จริงครับ
อย่าไปยุ่งกับเขาเลย มันเป็นดินแดนของเขา..ทุกวันนี้เขาเรียกเราว่าโจร...คำก็โจร สองคำก็โจร...
คนละเรื่องกันเลย
มั่วแระ
ประวัติศาสตร์ ก็คือ ประวัติศาสตร์ พุทธ มันเผยแผ่ จากฝั่งสยาม ไปฝั่งลาว สมัยก่อนก็เป็นคนเผ่าพันธุ์เดียวกันนี่แหละ ที่ข้ามฟากไปเผยแพร่พุทธศาสนา
.... 😂😂😂 ปัจจุบัน แยกประเทศไปแล้ว ก็แยกไป ไม่ติดใจอะไร
@@solohi-ug6xt ไม่มั่วหรอกครับ ไปถามพวกคนลาวก่อนมั้ยว่าเขาอยากให้ไทยเข้าไปจุ้นจ้านในเรื่องของเขา ใช่ครับคืออาจมีประวัติศาสตร์หรือศิลปะหลายอย่างร่วมกัน แต่ตอนนี้มันคนละประเทศ คนละเขตการปกครอง เข้าไปแล้ว แน่ใจหรือว่าเขาจะยินดีให้เราเข้าไปวุ่นวาย จะยินดีที่จะให้เราไปบอกว่า เป็นอย่างนั้นอย่างนี้ แม้ว่าจะมีข้อมูลก็ตาม
@@sarapoo5452
คุณต้องแยกภาครัฐ กับภาคเอกชนออกจากกันก่อน
คือ รัฐไทย ( ภาครัฐ ) จะไม่มีการดำเนินการใด ๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่ใช่เกิดบนแผ่นดินไทย ถ้ารัฐจะดำเนินการต้องมีหนังสือราชการเข้ามาก่อน
นั่นคือ ขั้นตอนของรัฐ
.
ส่วนภาคเอกชน คนท้องถิ่นรู้จักกัน ติดต่อสื่อสารกัน นั่นเป็นเรื่องส่วนบุคคล ไม่เกี่ยวกับรัฐบาลไทย
เขาพูดถึงสมัยของพระพุทธรูปว่าตรงสมัยใด ตามข้อมูลที่ผู้เชี่ยวชาญทางด้านนี้ศึกษามา แล้วมันผิดตรงไหน แล้วการพูดหรือวิเคราะห์ตามความจริงเนี่ยเรียกว่ายุ่ง? 😅
@@sarapoo5452ຄົນແບບມຶງນິດໃສໃຈບາບ
ศิลปะงดงามมากๆ
ครับ
คนฉลาดจะพูดแบบใช้เหตุและผล ทำให้ผู้ฟังได้ความรู้ไปด้วย จริงไม่จริงแย้งโดยอ้างหลักฐานความน่าจะเป็น บางคอมเม้นต์ พูดถึงแต่อดีด ทุกประเทศก็มีอดีด ที่เจ็บปวดเช่นกัน โทษกันไปมาได้อะไร? คุณอยู่กลุ่มใหน ระหว่างมีการศึกษากับด้อยการศึกษา
ครับ
เป็นไปได้ใหมว่าเกิดน้ำท่วมใหญ่ แบบฉับพลันจนวิหารพังทะลายและโดนหินดินทรายทับถม
ส่วนตัวผมว่าน่าจะเป็นแม่น้ำกัดเซาะตลิ่งจนพังทลายเหมือนเจดีย์พระธาตุกลางแม่น้ำโขง จ.หนองคาย น้ำท่วมจนวิหารพังแทบเป็นไปไม่ได้ครับเพราะหลายวัดในอยุธยาโดนน้ำท่วมเกืิอบทุกปียังคงสภาพอยู่ดีอยู่ถึงทุกวันนี้
@@aloha1995 ส่วนตัวมองว่าน้ำต้องมาเร็วและแรงเหมือนน้ำป่าเข้าท่วมจนกัดเซาะตลิ่งและวิหาร จนไม่สามารถขนย้ายพระพุทธรูปได้ทัน ส่วนอยุธยาน้ำจะมาแบบค่อยๆเพิ่มปริมาณและไม่มีความแรงเท่าแม่น้ำโขง เพราะสมัยก่อนน้ำเจ้าพระยา ป่าสัก ลพบุรีจะเข้าทุ่งนาได้เร็วไม่มีถนนขวางทางน้ำ น้ำจะไม่แรงมาก
เป็นได้ครับ
ดีครับ
ครับ
ขอให้พระพุทธศาสนา สืบทอดกันยาวนานถึง ยาวนานสืบต่อไป น่ะครับ สาธุ สาธุ สาธุ
สาธุ
วัดนี้น่าจะเหมือนวัดที่อยู่ฝั่งไทยที่พระธาตุเคยถล่มลงในแม่น้ำจะโผล่เวลาน้ำโขงลดเท่านั้นขอบคุณมากค่ะอาจารย์ที่นำเรื่องพบวัดมาเล่าให้ฟังค่ะ
อืมมม
ไทยไม่ควรไปยุ่งกับเขา เพราะลาวเขาไม่ไว้ใจไทยอยู่แล้ว เดี๋ยวจะหาว่าเรา ส.
เราทำดีตามสมควรครับ
เราพึงมีมาตรฐานการทำดีและให้ความช่วยเหลือในแบบของเราเอง
สวัสดีครับ🙏💯👍ชมด้วยๆครับ
ครับ
ผมเห็นควรว่า ไม่ควรเสนอหน้าไปยุ่งกับเขาครับ ดูอยู่ห่าง ๆ ก็พอ เจ็บไม่เคยจำ ชอบทำเป็นลืม เขาไม่ได้ want อยากให้เราเข้าไปยุ่งหรอกครับ เดี๋ยวมาหาว่าอยากไปขโมยของเขาอีก ไม่ต้องทำตัวเป็นคนดีขนาดนั้นน
เห็นด้วยอย่างยิ่งครับ🤓
อย่าไปเ_ือก เรื่องของเขา
เข้าใจอยู่ครับ
เราพึงมีคุณธรรม มีมาตรฐานความดีในตัว ทำดีให้ผู้อื่นได้ โดยไม่ต้องคาดหวังว่าผู้อื่นจะชื่นชมครับ
@@taspien แม่นแล้ว บ่อต้องคิดหยังหลาย ทำดีต่อไป เฮาเป็นชาวพุธคือกัน
สวย
ครับ
ดูจากศิลปะและคติที่เข้ามาแต่ละสมัย...ดูจะมีอายุสัก 300ปี+
ไม่เกิน400ปี ...ว่าแต่"เชียงแสน"ควรใช้เรียกยุคสมัยหรือศิลปะ ? 😌
ตอนนี้ เรียกปนกัน
1. ชื่อเมือง
2. ชื่อศิลปะพระพุทธรูป
3. ชื่อยุค
สาธุ
สาธุ
ในอดีตอาจเป็นของเรา แต่ปัจจุบันเป็นของเขา ปล่อยเขาไป
ไม่เป็นไรครับพัฒนาร่วมกันตามกำลังแต่ละฝ่าย อย่าถือเขาถือเราเลยครับ อดีตเราคือพวกเดียวกัน แต่ถูกแบ่งแยกโดยคนต่างถิ่นครับ
@@user-yb2xl7in4g❤
เราได้ โดยไม่ต้องถือไว้
ไช่ครับมันคนละยุคสมัยเราปัจจุบันดีกว่า
คิดแบบของเขาของเราแบบนี้ ถึงตีกันไม่จบไม่สิ้น
ชอบดูของโบรานขุดได้. เชียงรายสามเหลี่ยม.เชียงแสน บ้านเราเอง
ครับ
อย่าเข้าไปจุ้นจ้าน/วุ่นวาย กับเขาเลย..แม้..ตัวเองจะบอกว่าความรู้ทางวิชาการดีกว่าเขา..อย่าเข้าไปเ..ส..ื
เราทำตามที่สมควรครับ
คนที่มีใจคุณภาพ จะกระทำอย่างไร เราก็ทำอย่างนั้น
ขอแนะนำนะ อย่าไปยุ่งวุ่นวายกับเขาเลย ก็เดี๋ยวจะว้าวุ่นเอานะ เขายิ่งไม่ชอบไทยเราซะด้วย
คนไทยใจดี เคยเข็ดซะที่ไหน😅😅😅
เข้าใจประเด็นอยู่ครับ
ขณะเดียวกัน เราก็มีคุณธรรมในแบบของเราครับ เป็นมาตรฐานความดีในตัวเราที่ไม่ต้องขึ้นกับผู้อื่น
คุณธรรมและมาตรฐานความดีในแบบของคุณ คุณก็ทำไป กรณีนี้ทำไปแล้วเกิดมีปลลบผลเสีย มันไม่ใช่แค่มาตรฐานของพวกคุณ แต่เขาจะว่าคนไทย เน้นนะครับว่า คนไทย ยุ่งวุ่นวายและอิจฉาเขา ดั่งที่เขาว่ามาแล้ว
You guys don't even know yourself how vicious you behave.
แค่บอกว่าอย่าไปยุ่งเรื่องของคนอื่น นี่มันเป็นคนดุร้ายตรงไหนวะ
แม่เคยเล่าให้ฟัง สมัยแม่เด็กๆน้ำโขงไม่ได้กร้วงใหญ่ขนาดนี้ ฝั่งลาวฝั่งไทย ชาวบ้าน ตะโกนคุยกันได้ ใช้เรือพายไปมาหาสู่กันสบายๆ
อืมม ขอบคุณครับ
อะไรก็ตามที่ต้องไปร่วมกับลาวหรือเขมร มันทำให้รู้สึกไม่ดี อยากจะทิ้งมันทั้งคู่ พบที่ฝั่งลาวก็ปล่อยเขาจัดการของเขาไป อย่าได้มาทำอะไรร่วมกันเลย
Don’t bully
คุณคิดมากเกินไป😅😅😅
ตัวเองคือผู้สูงศักดิ์ว่างั้น
อย่า bully กันเลย. เค้าไม่ได้ทำอะไรผิด มีแต่ตัวเองที่ชอบbully คนอื่นเค้า
@user-ssjk3839..คนจิตรใจทรามไม่เหมาะที่จะข้ามฟากมารับร้อะไร!คนเราแค่อ้าปากก้อเห็นลิ้นไก่แล้ว...ไม่สมควรที่จะพุดเช่นนั้น..บอกตามตรง"เอือมระอา"
ดูยังไงก็ไม่ถึง 1,000 ปี
500 ปีลงมาครับ
สุวรรณโคมคำ
ตามตำนานครับ
สวัสดีครับอาจารย์ จริงครับที่ ทรายในแม่น้ำหรือในทะเลจะช่วยรักษาของโบราณเอาไว้ให้เช่นพวกเครื่องถ้วยชามที่จมแล้วหมกทรายอยู่เมื่อเอาขึ้นมาจะอยู่ในสภาพที่สมบูรณ์มากๆครับ
ครับ
ก็ระวัง!!!! เดี๋ยวลาวจะเข้าใจว่า เราอยากได้ ควรจะดูท่าทีก่อน อย่าเพิ่งด่วนไปเสนอตัวช่วยนั่นนี่... อย่าโลกสวย กับคนชนชาตินี้เลย ทุกวันนี้ยังแว้งกัดเราทุกวัน ขนาดหลวงพ่อพระใส เขาก็ยังทึกทักที่จะมาเอาคืนไป ก็ให้รู้ว่าเป็นศิลปะแบบของเราก็พอ ลาวขุดได้ก็ให้เขาดูแลไป เขาจะได้มีสิ่งล้ำค่าทางประวัติศาสตร์ไว้เชยชมบ้างก็ดี จะได้ไม่มาอิจฉาไทย คอยแซะนั่นนี่ ให้เรารำคาญใจ เขาก็คงทำอะไรไม่ได้มากหรอก เพราะความรู้ด้านนี้ ก็คงน้อยกว่าเรา เรามีของเราเต็มบ้านเต็มเมือง จนไปชมไม่หวาดไม่ไหวอยู่แล้ว...
ຄົນໄທຄົງບໍ່ກ້າແລກດອກ ຖ້າແລກພະຢູ່ຝັ່ງໄທຄົງບໍ່ເຫລືອ ທູກມື້ນີ້ພະດີໆດັງໆໃນໄທກໍ່ພະລາວທັງນັ້ນ
แล้วพวกมืงขะโมยพระลาวไปทั่แล้วคนไทยมายุงอาไลกับปะเทดกูดว้ยขอบอกมืงเอ์าไวย่าสะเอืจะดีกวา่
ชิดไป ไม่ดี
ห่างไป ไม่ดี
เราทำตามเหมาะสม ทำตามมาตรฐานคุณภาพในตัวเรา โดยไม่ขึ้นกับผู้อื่นครับ
แต่ใดมาคนลาวชาดลาวมีมํละดกสี่งลำ้ค่าทางด้านสีนละปะวัดทะนาทำ และบํ่เคียรุกรานชาดใดบํ่เคียยาดแย่งปุ้นสะดมเอาของเพี่นมาคอบคอง ตามประหวัดสาดให้ไปสืกสาปะหวัดสาดดีฯ
สาธุครับที่พบพระโบราณขนาดนั้น อ้ายลาวทำนุบำรุงรักษาให้ดีน๊ะ พระศาสนาจะได้ยั่งยืนสถาพรในแผ่นดินแถบนี้
สาธุ
ท่านมีให้ศึกษาเป็นเรื่องตื่นเต้นน่าเรียนรู้เคยมีการพบเจอแบบนี้ขึ้นมานานๆครั้งนึ่ง ทึ่งๆๆๆๆสาธุ
สาธุ
คนไทยจะมาเดอืดรอ้นทำไม่ดว้ย
คนไทยใฝ่รู้ การเรียนรู้ไม่มีพรหมแดน ไม่มีคนไทยอยากได้สมบัติเหล่านี้ แต่ที่เขาสนใจคือประวัติศาสตร์พุทธศิลป์
เพราะพุทธลักษณะช่วยบ่งบอกยุคของพุทธศิลป์ชิ้นนั้นๆได้ว่าน่าจะสร้างที่ไหนเมื่อไรปัจจุบันวิทยาการไปไกลถึงขนาดแยกส่วนประกอบของโลหะ รวมถึงวิธีการในการผลิต พระพุทธรูปโลหะสัมฤทธิ์แต่ละชนิดมีรูปแบบส่วนผสมโลหะ เท็คนิคการหลอโลหะที่แตกต่างเป็นเอกลักษณ์ของแต่ละแหล่ง
คุณต้องใฝ่ใจศึกษาให้มากจะได้เข้าใจว่าทีเขาวิภาควิจารณ์เพราะเขาสนใจความรู้ที่ได้จากการขุดค้นครั้งนี้ว่าพุทธศิลป์เหล่านี้มาจากที่ไหนแหล่งผลิตอยู่ที่ใดโลหะที่ใช้มีอะไรมาจากแหล่งโลหะแห่งไหน เพราะความรู่ที่ใด้ทั้งหมดอาจนำไปสู่การค้นพบแหล่งเตาหลอมแหล่งแร่ที่นำมาหลอม
พุทธลักษณะเป็นแบบใด
ลักษณะแบบนั้นเป็นการสร้างสมัยใดใครที่สร้าง
ในเมืองไทยมีคณะโบราณคดี ี่ศึกษาเรื่องพวกนี้และยังมีอีกหลากหลายสาขาที่ทำการศึกษา มีการแลกเปลี่ยนความรู้ทางวิชาการทั้งในประเทศและกับต่างประเทศ
มันอาจแตกต่างจากที่ลาวที่การศึกษาบางด้านยังมีน้อยจึงอาจไม่เข้าใจ
ลองหาความรู้ให้มากจะได้เข้าใจว่าคนที่สนใจไม่ได้ต้องการของเหล่านั้น
ถ้าลาวขุดขึ้นมาแล้วเอาไปกองรวมกันไม่ศึกษาไม่มีข้อมูลรายละเอียดทีมาความเป็นไปของศิลปะที่พบคุณคิดว่าจะชวนให้น่าสนใจหรือ?
ศึกษาให้มากในทุกๆด้านเพราะการศึกษาสำคัญกับคนทุกคนไม่ว่าคนชนชาติใดลัทธิการปกครองใด
มันร้อนหรือครับ ลาว ลาว ชมเชย ชมเชย😊
ใจเย็นๆ ครับ
ไม่ต้องห่วง ไม่คิดไปยุ่งหรอก อย่าสะเออะมาไทยละกันครับ
เป็นบุญของพสกนิกรชาพุทธ
สาธุ
เห็นด้วยกับอาจารย์ค่ะ ที่ทางไทยน่าจะได้มีการส่งนักโบราณคดีเข้าไปช่วย เพราะนักโบราณคดีไทยมีความชำนาญพุทธศิลป์อยู่มาก และโอกาสที่จะได้พบสิ่งดีๆมีไม่บ่อย ถือเป็นบุญของคนฝั่งลาว เป็นบุญตาของคนฝั่งไทยด้วย
ครับ
ลักษณะพระพุทธรูปแปลกตาดีไม่เคยเห็นที่ไหน พุทธลักษณะงดงามมาก
ครับ
ผมมีความคิดว่า วัดนี้เป็นหลวง เจ้าเมืองเป็นผู้สร้าง จึงมีลักษณะวัดที่ใหญ่ใต สังเกตจากเสาปูนปั้นขนาดใหญ่ จากการขุดพบพระพุทธรูปเป็นกลุ่มน่าจะเป็นพระพุทธรูปที่ถูกบรรจุไว้ในหลุมกลางพระอุโบสถ ต่อมาแม่น้ำโขงเปลี่ยนทางอันเกิดจากอุทกภัยวัดที่เคยอยู่ฝั่งไทยก็กลายเป็นอยู่ฝั่งซ้ายแม่น้ำโขงและถูกทับถมอยู่ใต้ผืนทรายโดยไม่มีโอกาสนำสิ่งของมีค่าออกมาได้ ผ่านกาลเวลามาหลายร้อยปี เมื่อมีการขุดเจอ พระพุทธรูปที่ถูกทรายแม่น้ำทับถมจึงมีลักษณะที่งดงามเหมือนเดิม อาจมีชำรุดบ้างแต่ไม่มาก พุทธศิลป์เป็นช่างจากเชียงแสนแน่นอน และมีสกุลช่างสุโขทัยอยู่ด้วย ถ้าพบในเมืองไทยประเมินราคามิได้ ทั้งในด้านความเก่าแก่ ความสวยงามอันเป็นเอก มิมีส่วนผสมของสกุลช่าง
ล้านช้างแต่อย่างได
ครับ