อยู่ที่ไหน? สืบค้นสุวรรณโคมคำ สัมภาษณ์ อดิศักดิ์ ศรีสม (ปวศ.นอกตำรา) และนับเก้า เกียรติฉวีพรรณ

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 9 เม.ย. 2024
  • มีคนตั้งข้อสงสัยว่า ซากวัดและพระพุทธรูปจำนวนมากที่พบในแม่น้ำโขง เกาะดอนผึ้งคำ เป็นซากอารยธรรมจากเมืองสุวรรณโคมคำ ใช่หรือไม่
    ผมเองสนใจเรื่องนี้อยู่ก่อน จึงถือโอกาสตรวจสอบ และได้พบว่า เรื่องนี้มีประเด็นบางอย่างที่น่าสนใจ แต่เรามองข้ามไป
    ขอขอบคุณ
    คุณอดิศักดิ์ ศรีสม ผู้ผลิตรายการ ประวัติศาสตร์นอกตำรา
    คุณนับเก้า เกียรติฉวีพรรณ นักประวัติศาสตร์ท้องถิ่นล้านนา
    สำนักศิลปากรที่ 7 กรมศิลปากร
    พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติเชียงแสน
    เครือข่าย Social สปป.ลาว
    เครือข่าย Social สุวรรณโคมคำ
    ศิลปวัฒนธรรม
    มหาวิทยาลัยราชภัฎพระนคร
    ภาพประกอบ
    คุณอดิศักดิ์ ศรีสม รายการประวัติศาสตร์นอกตำรา

ความคิดเห็น • 285

  • @punyaweeco4370
    @punyaweeco4370 27 วันที่ผ่านมา +18

    ใช่แน่นอน นอกจาก จิตร ภูมิศักดิ์ เคยเขียนไว้ในหนังสือเล่มหนึ่ง ผมยังเคยอ่านในหนังสือภาษาอังกฤษเล่มนึงที่เกี่ยวกับโยนกนครสิงหนวัติที่เชียงแสนว่าคนในอาณาจักรโยนกก็รู้ว่าบริเวณนั้นมีอาณาจักรสุวรรณโคมคำมาก่อน แต่แค่ตอนพวกเค้ามาถึงสุวรรณโคมคำล่มสลายไปแล้ว เป็นเมืองของคนพูดภาษามอญ
    แต่อิธิพลของศาสนาพุทธนิกายเถรวาทของสุวรรณโคมและพุกามคำก็ยังส่งต่อมาอ้อมๆสู่อาณาจักรโยนก ผมอยู่เชียงรายมีเคยข้ามไปดูบริเวณที่เชื่อว่าเป็นสุวรรณโคมคำแต่เหลือแค่แนวคันดิน ที่ค้นพบล่าสุดน่าจะเป็นส่วนที่จมน้ำไปจากการเปลี่ยนเส้นทางของแม่น้ำโขง นี่เป็นส่วนนึงที่ประกอบในหลักฐานโต้แย้งคนไทยบางส่วนที่เข้าใจผิดว่าคนขอมพูดภาษาไท เพราะอิทธิพลคนพูดภาษาไท-กะไดมาถึงสุวรรณภูมิหลังจากคนพูดกลุ่มภาษามอญ-เขมรหลายร้อยปี
    แาณาจักรโยนกเป็นอาณาจักรคนไทอาณาจักรแรกเขตพื้นที่ประเทศไทยในปัจจุบัน (พล่ามเยอะนิดนึงเพราะอึดอัดใจที่คนคลั่งชาตินิยมไร้การศึกษาขอบบอกว่าไทยคือขอม อีกกลุ่มบอกว่าไทมาจากน่านเจ้าก็บ้าพอกันน่าเจ้าพูดภาษาพม่า-ทิเบต) จริงๆอาณาจักรคนพูดภาษาไท-กะไดแรกๆคืออาณาจักรเยว่ในจีนใต้และเวียตนามเหนือ ซึ่งเป็นอาณาจักร คนไท คนกระ คนเวียต คนม้งและชนที่ไม่พูดภาษาจีนอื่นๆอีกหลายชนเผ่า ดูได้จากตำนานของคนไทที่เก่าแก่ที่สุดคือตำนานขุนบรม ก็เกิดขึ้นในลุ่มแม่น้ำแดง ในสิงสองจุไท(สิบสองเจ้าไท) ในเดียนเบียนฟูที่เวียตนาม

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @atcharamamalouis8499
    @atcharamamalouis8499 26 วันที่ผ่านมา +5

    ชอบตรงที่ว่า “ไม่มีใคร เป็นเจ้าของประวัติศาสตร์” ไม่ใครเป็น อยู่ คือ ในช่วงเวลานั้น เราควรรับรู้เรียนรู้ และทำความเข้าใจก็พอ ชาตินิยม ไม่ได้ช่วย ให้ชาติเจริญเลย

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา +1

      ครับ

  • @JuthamasRajchaprasit
    @JuthamasRajchaprasit 27 วันที่ผ่านมา +5

    ติดตามค่ะ เป็นเมืองที่ระลึกถึงเสมอๆ (สุวรรณโคมคำ) อยู่เชียงรายแต่ยังไม่ได้มีโอกาสไปดูโบราณวัตถุที่ขุดค้นพบเจอที่เมืองต้นผึ้งค่ะ อ่านตามข่าวตื่นตาตื่นใจมากค่ะ
    คุณอดิศักดิ์ ประวัติศาสตร์นอกตำรา พูดดีมากๆ ค่ะ
    ขอบคุณอาจารย์ที่ผลิตคลิปนี้ค่ะ

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @nichnana4907
    @nichnana4907 27 วันที่ผ่านมา +4

    🙏ขอบพระคุณอย่างสูงค่ะอาจารย์ และ ท่านผู้รู้ทุกท่าน🙏👍ชอบค.อดิศักดิ์มาก ความคิดสุดยอด รายการ ปวศ.นอกตำราก็สุดยอดค่ะ 🌹🌹🌹😍🥰😘💛💛💛⭐️⭐️⭐️

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ขอบคุณครับ

    • @nichnana4907
      @nichnana4907 27 วันที่ผ่านมา

      @@taspien 🙏ชอบที่สุดยิ่งกว่าช่องอื่นๆคือคำพูดวิเคราะห์ของอาจารย์ค่ะ 🌹จึงติดตามกันมานานด้วยความศรัทธา 😍🥰😘ขอบพระคุณอย่างสูงค่ะ♥️♥️♥️⭐️⭐️⭐️

  • @user-pq7nx6jp6j
    @user-pq7nx6jp6j 27 วันที่ผ่านมา +2

    อ.สุขภาพแข็งแรงครับ🌻🌻🌻

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา +1

      เช่นกันครับ

  • @saitamaBB
    @saitamaBB 27 วันที่ผ่านมา +2

    ตำนานนี้ ไม่สามารถขุดลึกลงไปในผิวดิน แต่ต้องขุดลึกเข้าไปในจิต บทจบผมฟังแล้วขนลุกเลยครับอาจารย์ จบได้สวยมากๆ❤

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา +1

      ครับ สุวรรณโคมคำ เป็นเมืองในอดีตชาติด้วย 3 เหตุปัจจัย
      1. แง่หลักฐาน พบว่า โบราณสถาน-วัตถุบ้านดอนธาตุ สปป ลาว มีอายุอยู่ในช่วง พศว.20-21 ไม่เก่าถึงยุคทวารวดี
      2. แง่เนื้อหา ตำนานระบุชัดว่าเป็นเมืองยุคพระกกุสันโธพุทธเจ้า
      3. แง่สำนวน ตำนานมีแนวคล้ายปัญญาสชาดกและอัคคัญสูตร ซึ่งพระสงฆ์ล้านนา-ล้านช้าง นิยมแต่งในช่วง พ.ศ.2000-2200 เพื่อให้ผู้ฟังธรรม ได้ตระหนักอย่างน้อย 3 เรื่อง
      3.1 กษัตริย์ของเราในชาติปัจจุบัน เหตุที่นับถือพุทธ ก็เพราะพระองค์เคยนับถือมาแล้วซึ่งพระพุทธศาสนา
      3.2 ตัวเราในชาติปัจจุบัน เหตุนับถือพุทธ ก็เพราะเราเคยนับถือมาแล้วซึ่งพระพุทธศาสนา
      3.3 บ้านเมืองที่เราอยู่ในชาติปัจจุบัน เหตุที่เป็นบ้านเมืองพุทธ ก็เพราะเราเคยอยู่มาแล้วซึ่งบ้านเมืองในพุทธศาสนา

  • @user-vu6qk9yt7j
    @user-vu6qk9yt7j 27 วันที่ผ่านมา +1

    สวัสดีครับอาจารย์ ขอให้สุขภาพแข็งแรงนะครับ

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา +1

      เช่นกันครับคุณสุวรรณ์

  • @rachensomruk1906
    @rachensomruk1906 26 วันที่ผ่านมา +1

    ขอบคุณอาจารย์ มากคะ จากหัวใจ

    • @taspien
      @taspien  26 วันที่ผ่านมา

      ขอบคุณเช่นกันครับ

  • @user-xw4wo9cn5d
    @user-xw4wo9cn5d 26 วันที่ผ่านมา +1

    ติดตามเรื่องนี้มากคะอาจารย์

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @suratbamrungyat3211
    @suratbamrungyat3211 27 วันที่ผ่านมา +2

    ติดตามอาจารย์ตลอดครับ สาระล้วนๆ เป็นกำลังใจให้นะครับ

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ขอบคุณครับ

  • @user-yg1zx3bl3n
    @user-yg1zx3bl3n 26 วันที่ผ่านมา +1

    น่าฟังสุดยอดอาจารย์

    • @taspien
      @taspien  26 วันที่ผ่านมา

      ขอบคุณครับ

  • @user-bz5kr9fz7w
    @user-bz5kr9fz7w 27 วันที่ผ่านมา +2

    ขอบคุณมากครับอาจารย์

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ยินดีครับ

  • @user-eh8ol9zd6p
    @user-eh8ol9zd6p 24 วันที่ผ่านมา

    FC ติดตามประวัติศาตร์นอกตำราค่ะ❤❤❤

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา +1

      ขอบคุณครับ

  • @chatchawan.siriwet-999
    @chatchawan.siriwet-999 27 วันที่ผ่านมา +1

    ขอบคุณครับอาจารย์ 🙏

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @chayasampantasit4149
    @chayasampantasit4149 26 วันที่ผ่านมา +1

    สาธุ ครับอาจารย์

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา

      สาธุ

  • @thitiset
    @thitiset 26 วันที่ผ่านมา +1

    ขอบคุณครับ😀

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @neeranuchsangkapichai5149
    @neeranuchsangkapichai5149 26 วันที่ผ่านมา +1

    ได้ความรู้เรื่องเมืองสุวรรณโคมคำ ให้ได้ศึกษาอีกหนึ่ง ขอบคุณชุดความรู้นี้ จากคณะผู้สืบค้นทุกท่านค่ะ

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา

      สบายดีนะครับพี่เพ็ญ

  • @sandhabhatrad4329
    @sandhabhatrad4329 27 วันที่ผ่านมา +3

    อาจารย์อธิบายเรื่องราวได้ดีมากเลยครับ มองเห็นภาพ เข้าใจง่าย

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา +1

      ขอบคุณครับ ข้อมูลเยอะหน่อยตอนนี้

  • @eimmybb_five-o7899
    @eimmybb_five-o7899 27 วันที่ผ่านมา +1

    เยี่ยมเลยคร้าบ❤❤

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา +1

      มีความเห็นแลกเปลี่ยนกันได้ครับ

    • @taspien
      @taspien  26 วันที่ผ่านมา +1

      ขอบคุณครับ

  • @likitpichitchai
    @likitpichitchai 27 วันที่ผ่านมา +1

    ติดตามครับ อาจารย์ ...
    ขอบคุณอาจารย์ทุกๆ ท่านครับ
    สักวันอาจปรากฏ ... 🙏💝😍

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา +1

      ครับ

  • @samsung1848
    @samsung1848 27 วันที่ผ่านมา +5

    ແມ່ນແລ້ວ.ຜູ້ມາສ້າງແມ່ນ.ເຈົ້າຢູ່ເມືອງຊຽງແສນນັ້ນລະທີ່ມານຳພາສ້າງວັດສຸວັນນະໂຄມຄຳນະ.ນາງສຸວັນນະ.ຜູ້ເປັນນ້ອງ.ສຸໂຄມຄຳເປັນເອື້ອຍ..ເອົາຊີື່ສອງນ້ອງເອື້ອຍມາຮ່ວມກັນ.ຈຶ່ງເອີ້ນວ່າເມືອງສຸວັນນະໂຄມຄຳນະ...

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @user-fl1tp6ze2k
    @user-fl1tp6ze2k 27 วันที่ผ่านมา +2

    ติดตามครับ ชอบครับ

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ขอบคุณครับ

  • @supattarachai
    @supattarachai 27 วันที่ผ่านมา +1

    เก่งทั้ง 2 ท่าน รวมท่านประวัดิศาสตร์นอกตำรา คนไม่รู้จะเสียงดัง คนรู้ก็เบื่อที่จะไปอธิบาย การอพยพบางกลุ่มชนมาตามสันเขา บางกลุ่มชนมาตามลุ่ม บางกลุ่มชนมาตามน้ำ เส้นแดนไม่มี ลูกเมืองนี้ไปแต่งเจ้าเมืองนั้น ลูกเมืองนั้นไปเป็นเขยเมืองโน้น ข้ามกันไปมา เป็นญาติทั้งทางสายเลือด และการนับ

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @normjon5538
    @normjon5538 27 วันที่ผ่านมา +5

    ❤️❤️❤️🙏🙏🙏I’m very happy to know educated Thai brothers know a true history between Lao and Thai. History between 2 countries have no boundaries. Lao and Thai are same people. I hope someday this history be taught in all Lao and Thai schools. Our history must be taught accurately for better understanding. Lao and Thai can peacefully live together like the old days. 🇺🇸🇺🇸🇹🇭🇹🇭🇱🇦🇱🇦

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา +4

      it is nice to hear it.

    • @MrMaksimmilian
      @MrMaksimmilian 26 วันที่ผ่านมา

      Honestly to say that in the reality. It not gonna happen, as long as Laos communists still rule the country.

    • @okathlunceford5781
      @okathlunceford5781 23 วันที่ผ่านมา +1

      normjon, good luck for trying to make Southeast Asian to understand true history. Watch arjarn สุจิตต์ วงษ์เทศ he tries crazy hard to make people to understand human origin, but do people accept it? Not all. I know some people in real life who can't even accept their DNA test result because they hate that nation of their true origin.

    • @MrMaksimmilian
      @MrMaksimmilian 23 วันที่ผ่านมา

      @@okathlunceford5781 i don't recommend you to trust Sujit completely, because I'm myself involved in the field of studying history and archeology. I know a few historians and archaeologists, they say the same thing about him. His work is always lacking reference.
      His advantage is that he can reach up to many raw resources but he lacks Analysis skills. And many times he wings it all the resources and turns them what he likes.
      He was a journalist and he knows well, how to call up the crowns and focus on his works for sale. He is a popular historian, who is always catching a hot topic for getting more attention.
      When he was studying in University he failed on exam for 7 years. And he reclaimed himself as known well historian? How can trust this guy?

    • @normjon5538
      @normjon5538 23 วันที่ผ่านมา

      I agreed with you,especially most Thai people. They are so arrogant,refusing to accept the facts. Thailand today is trying to create a superior country.

  • @user-pf6oe8ys5r
    @user-pf6oe8ys5r 25 วันที่ผ่านมา

    ขอบคุณ อาจารย์มากครับที่อธิยายเรื่องสุวรรณโคมคำ ครับ

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา +1

      ยินดีครับ

    • @user-pf6oe8ys5r
      @user-pf6oe8ys5r 24 วันที่ผ่านมา

      สุขสันต์วันสงกรานต์ด้วยนะครับ ขออาจารย์มีอายุมั่นขวัญยืน ประสบความสำเร็จตลอดไปนะครับ

  • @Channel-lk9sx
    @Channel-lk9sx 27 วันที่ผ่านมา +6

    เชื่อว่ามีเมืองนี้อยู่จริง แต่ล่มสลายไปนานแล้ว ก่อนที่จะมีเมืองเชียงแสนมาก่อตั้งทีหลัง

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา +6

      ผมก็เชื่อแบบนั้น แต่ตรวจพื้นที่แล้วไม่เจอ ตรวจเอกสารแล้วก็พบว่า เขียนยุคปัญญาสชาดกครับ

  • @wanitkrongkiat39
    @wanitkrongkiat39 26 วันที่ผ่านมา

    พูดได้ดีครับ

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา

      ขอบคุณครับ

  • @user-dp4qo3yo4i
    @user-dp4qo3yo4i 27 วันที่ผ่านมา +4

    ในหลายประเด็นที่ชาดกนอกณิบาต ถูกละเลย เพราะการบอกเล่า เป็นนิทานปรัมปราม ที่แฝงด้วยจินตนาการเหนือจริง เช่นปาฏิหารย์ของพระอินทร์ หรือเทพที่เป็นที่เคารพ ซึ่งเทพแต่ละองค์ก็จะเป็นสัญลักษณ์ของความเชื่อกลุ่มคน โดยไม่ได้ผนวกเข้ามาสู่การตีความทางประวัติศาสตร์เพื่อการค้นหาความจริง พอพบข้อมูลปรัมปรา ก็จะถูกปฏิเสธในการสืบค้น
    สุวรรณโคมคำก็เช่นกัน ที่พบตำนานปลาไหลเผือกตัวเดียวนักประวัติศาสตร์ก็หยุดการศึกษาต่อ เพราะตำนานที่ไม่เป็นจริง นัยเรื่อราว ไม่ว่าความเชื่อ วิถีชีวิต วัฒนธรรม ภูมิศาสตร์ สิ่งก่อสร้าง และอื่นๆ ก็ต้องหยุดในการสืบค้น เพราะปลาไหลเผือกตัวเดียว ตามที่ระบุไว้ในเรื่องราวของตำนานสุวรรณโคมคำ
    ซึ่งตำนานสุวรรณโคมคำ มีผูกโยงกับตำนานหลายเรื่อง เช่นตำนานเวียงหนองล่ม ตำนานปลาไหลเผือก ตำนานพระเจ้าล้านตื้อ และอีกหลายๆ ตำนาน สอ่งที่จะสูญหายไปจากตำนาน คือ สิ่งก่อสร้าง ภูมิศาสตร์ วัตถุต่างๆ รวมทั้งซากดึกดำบรรพ์ที่จะไม่อยู่คงที่ แต่สิ่งที่ยังคงความทรงจำคือเกิดเหตุการณ์น้ำท่วม มีชุมชน มีประวัติศาสตร์ มีวิถีชีวิตที่สืบทอดตามเหตุการณ์และปลูกฝังตามความเชื่อ
    เหตุการณ์ต่างเหล่านั้นถูกบันทึกสิ่งที่เกิด แต่สาเหตุที่เกิดนั้นอาจจะถูกจินตนาการณ์มาจากพลังเหนือธรรมชาติ
    เวียงหนองล่ม อาจจะถูกน้ำท่วมจากภูเขาน้ำแข็งละลาย จากเขาหิมาลัยก็เป็นได้ ซึ่งอาจจะไม่ได้ท่วมเพียงแค่โยนกนคร เพราะตำนานน้ำท่วม เมืองถล่ม ก็มีหลายเมือง เช่น สกลนคร นครพนม เป็นต้น
    เหตุการณ์น้ำท่วม อาจจะทำให้เมืองต่างๆ ในชาดกนอกณิบาตเหล่านั้นสาบสูญไป เช่น นครเปงจาน ในชาดกนอกณิบาต เรื่อง "สังสินไซ" ซึ่งมีคนบอกว่า ในอำเภอโช่พิสัย มีหมูบ้านนิคมสร้างตนเองเปงจาน บริเวณนั้น พบกำแพงเมืองที่ถูกใังอยู่ใต้ดิน ลึกประมาณ 6 นิ้ว ซึ่งข้อมูลอย่างนี้ ก็จำเป็นที่จะต้องลองสืบหาดู ซึ่งมันจะเกี่ยวข้องกับจารึกในปราสาทตาแก้ว ที่กัมพูชาหรือไมที่จารึกไว้ว่า "กุ สยำ 1 โกญ" หรือจารุกที่ถูกกระเทาะออกไปแล้วคือ "เชง ฌาล เนะ สยำ กุก" นัยเหล่านี้ มีความหมายที่เชื่อมโยงด้วยชาดกนอกณิบาต "สังสินไซ" หรือไม่ อย่างไร?...ต่อข้อสงสัยและปัญหาที่ผุดขึ้นมาเหล่านี้คือขุมทรัพย์ของนักวิชาการทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีเป็นอย่างมาก ที่จะเป็นประเด็นในการสืบค้นย้อนหลังทางประวัติศาสตร์ ที่จะทำให้เราได้ค้นพบความจริงที่เป็นตัวตนของคนไทยที่แท้จริง

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ขอบคุณครับ

  • @user-rq2se6uv3d
    @user-rq2se6uv3d 27 วันที่ผ่านมา +3

    อยู่กับปัจจุบัน🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @user-vy2om4lv6d
    @user-vy2om4lv6d 27 วันที่ผ่านมา +3

    จริงเลยครับ คนที่เข้าใจก็มีมากแต่ไม่ส่งเสียงครับ คุยโต้ไปโต้มายาวครับเสียเวลา

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @ban.s841
    @ban.s841 27 วันที่ผ่านมา +2

    ได้แนวคิดหลายมุม

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ขอบคุณครับ

  • @wiruchsinghaphan
    @wiruchsinghaphan 27 วันที่ผ่านมา +2

    สวัสดีครับอาจารย์ เด๋วมาฟังครับ ขอไปออกกำลังก่อน 555

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      555 ครับ

  • @user-pq7nx6jp6j
    @user-pq7nx6jp6j 27 วันที่ผ่านมา +3

    ธรรมชาติจิต ไม่จับเรื่องเดิมๆตลอด วู้บว้าบ
    อาจเป็นเรื่องทางธรรมทำให้คน ถือจับเป็นหลัก ในอดีต มองแบบ สบายใจ🌻🌻🌻เหมือนคน รุ่นย่าผมบอก กรวดน้ำ ขอให้ถึงพระศรีอารย นะปัจโยโหตุ ชลอยอาจคล้ายกัน

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @user-vw9wp9kk6s
    @user-vw9wp9kk6s 27 วันที่ผ่านมา +5

    เป็นบ้านเมืองที่น่าสืบค้นมากเลยครับ บอกตรงๆไม่เคยได้อ่านหรือศึกษาเกี่ยวกับเมืองนี้เลย

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @phet6875
    @phet6875 26 วันที่ผ่านมา

    ສູດຍອດ❤❤❤

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา

      ขอบคุณครับ

  • @user-oz2mz3jx7l
    @user-oz2mz3jx7l 27 วันที่ผ่านมา +3

    เป็นไปได้ครับ ศาสนาพุทธเคยมีอยู่มากกว่าครึ่งโลก ยุคนั้นคนมีศีลธรรมน่าจะมากกว่ายุคนี้

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @user-yf2ui9uu8i
    @user-yf2ui9uu8i วันที่ผ่านมา

    กระจ่างครับอาจารย์ ขอบคุณครับ

    • @taspien
      @taspien  3 ชั่วโมงที่ผ่านมา

      ขอบคุณครับ

  • @raintreegarden2593
    @raintreegarden2593 26 วันที่ผ่านมา +1

    ชอบอาจารย์อธิบายเรื่องเมืองในอดีตชาติ มันทำให้มองเห็นประวัติศาสตร์มุมที่ลึกขึ้น หลายมิติขึ้น ไม่ใช่แค่ว่ามันเกิดอะไรขึ้นในอดีต แต่ทำไมมันถึงเกิดสิ่งต่างๆ ขึ้นอย่างที่เราพบเป็นร่องรอยต่างๆ ในปัจจุบัน 🥰👍🥰👍

    • @taspien
      @taspien  26 วันที่ผ่านมา

      ใช่เลยครับ
      ไม่ใช่แค่ว่าเคยเกิดอะไร (what) แต่ทำไมถึงเกิด (why) และเกิดมาเพื่อใคร (for whom)

  • @jirapipatarunrat7311
    @jirapipatarunrat7311 27 วันที่ผ่านมา +5

    ผมเฉยๆครับ เมืองจะมีจริงหรือไม่ก็หาข้อมูลกันต่อไป แต่เป็นเรื่องที่น่าสนใจนะครับ
    ในปัจจุบันมีอะไรก็ยึดเอาตามเส้นแบ่งเขตแดนของประเทศในปัจจุบันเป็นหลักนั่นคือดีที่สุด
    *** เรื่องที่อยู่กันอย่างไม่มีพรมแดน(ยุคก่อน) พูดไปเรื่อยๆก็พูดได้ พูดเมื่อไหร่ก็จริง
    เพราะเมื่อก่อนมันก็เป็นประมาณนั้น ความจริงก็คือ แม้จะมองว่าไม่มีพรมแดน เขตแดนหรืออะไรก็ตาม
    ***ความจริงคือ กลุ่มคน( เผ่า กลุ่มชนชาติ หรืออะไรก็แล้วแต่ )มีความต้องการอาณาเขตความเป็นส่วนตัวมานานแล้ว มันเป็นสัญชาตณาณของมนุษย์ที่ต้องการความปลอดภัย ในการอยู่อาศัย หากินหรืออื่นๆ แม้แต่สัตว์ก็เป็นแบบนี้
    แค่ในอดีตเราไม่สามารถกําหนดชัดเจนได้เลยอยู่ร่วมกัน รวมๆกันไป ตามบริบทของแต่ละสังคม
    ถ้ากลุ่มไหนรวมกันได้ หรือคนกลุ่มเดียวที่มีความแข็งแกร่งไม่ต้องรวมกับใครก็สร้างอาณาเตของตัวเองได้( เรื่องรวมกันภายหลัง หรือทําสงครามยึดดินแดนกัน หรือผลกระทบต่อกลุ่มอื่นๆละไว้ก่อน)
    ส่วนซากอารธรรม หรือศิลปอะไร เจอตรงไหนฝั่งไหน ส่วนนั้นๆก็ดูแลกันไป จะขอความร่วมมือ หรือช่วยกันสํารวจก็ได้ตามความเหมาะสม
    แต่อย่าไปดราม่าอะไรกันแค่นั้นพอครับ

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา +1

      ครับ

  • @gaiamagna9156
    @gaiamagna9156 27 วันที่ผ่านมา +3

    ปัญหาประวัติศาสตร์คลั่งชาติ จะไม่มีผลใดๆเลยกับทางวิชาการ
    ถ้านักวิชาการด้านประวัติศาสตร์ยึดหลักการแห่งความจริงตามหลักวิชาการ ไม่ใช่คลั่งชาติเสียเอง แล้วก็ส่งต่อความคลั่งนั้นสู่คนอื่นๆผู้ไม่รู้
    แบบประวัติศาสตร์ตามใจตัว ใช้บริบทปัจจุบันเป็นตัวตัดสินและสรุป โดยใช้ความเชื่อด้านเดียว และมีกระดาษปริญญาเป็นใบรับรอง
    ส่วนผู้ไม่รู้ทั่วไป มันยากที่จะทำให้คนสี่เหล่าเข้าใจตรงกันได้หมดอยู่แล้วครับ
    แต่คนเหล่านี้ ถ้ามีหลักฐานยืนยันแน่ชัด พิสูจน์ได้ ต่อให้ไม่เชื่อยังไง ก็ไม่ออกมาโต้แย้งรุนแรง แบบนักประวัติศาสตร์คลั่งชาติ ที่มีใบปริญญาหรอกครับ
    เพราะความจริงย่อมเป็นจริงเสมอ ไม่ได้ขึ้นอยู่กับความเชื่อ หรือไม่เชื่อของใคร
    นักวิชาการที่ดีก็แค่ตั้งคำถาม หาคำตอบ หาความเป็นไปได้ แต่อย่าเพิ่งสรุปโดยขาดหลักฐานยืนยันแน่ชัดก็พอครับ
    แต่ที่เป็นปัญหาในปัจจุบันก็คือ การรีบสรุปตามความคลั่งความเชื่อของนักวิชาการเอง แล้วก็ส่งต่อความคลั่งนั้นสู่ผู้อื่นที่ด้อยปัญญากว่าครับ

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @wichaiinsom
    @wichaiinsom 27 วันที่ผ่านมา +4

    ทางภาคเหนือ..มีแคว้น..เมือง เจ้าผู้ครองนคร..มีมากมาย ชื่อปัจจุบันถ้าศึกษาจริงๆแล้ว.บางทีอาจไม่ใช่ชื่อเดิมก็มี..สมัยโบราณคงติดต่อกันยาก..เพราะเป็นภูเขา ป่าทึบ..แต่ชาวบ้านตามเขตแดนคงมีการแลกเปลี่ยนสิ่งของกิน หรือของที่จำเป็นต่อชีวตประจำวัน ต่อมาก็ขยายติดต่อกันมากขึ้นเรื่อย.จนเป็นเมืองใหญ่ขึ้นมาภายหลัง...

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา +1

      ครับ

  • @user-zy5zz9ug6z
    @user-zy5zz9ug6z 27 วันที่ผ่านมา +4

    ถ้าไม่มียุคการล่าอาณานิคม ประวัติศาสตร์ของภูมิภาคนี้ก็จะไม่มีการแบ่งแยก ความคิดความอ่านความเข้าใจก็จะไม่เหมือนปัจจุบัน แต่ในเมื่อถูกแบ่งแยกไปแล้ว ความคิดแบบชาตินิยมก็ไม่ผิด หรือจะสรุปไปตามหลักฐานก็ไม่ผิด แต่ถ้ามีหลักฐานใหม่ๆมาหักล้างซึ่งเป็นไปตามตำนานที่เคยเชื่อว่าไม่มีความน่าเชื่อถือ นักประวัติศาสตร์จะยอมเปลี่ยนความเชื่อเดิมๆ หรือตำราเดิมๆที่นักประวัติศาสตร์เจ้าอาณานิคมเขียนเพื่อผลประโยชน์ของชาติตัวเองหรือไม่

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา +3

      ประวัติศาสตร์ที่เป็นกลาง มีกระบวนการดังนี้
      1. รวบรวมหลักฐาน โบราณสถาน โบราณวัตถุ จารึก เอกสาร ฯลฯ
      2. หาค่าอายุ หาเรื่องราวจากหลักฐานฯ
      3. ประกอบเป็นสำนวน หรือหากมีสำนวนเดิมอยู่แล้ว ก็ให้นำมาสอบทวนกับหลักฐานฯ
      4. เทียบกับท้องถิ่นอื่นๆ ว่าข้อสรุป/สำนวนที่ได้มา สอดคล้องต้องกับที่อื่นๆ มากน้อยแค่ไหนอย่างไร

    • @user-zy5zz9ug6z
      @user-zy5zz9ug6z 27 วันที่ผ่านมา

      @@taspien ขอบคุณครับอ. ถ้ามีโอกาสอยากไปนั่งเรียนแลคเชอร์กับอ.บ้างครับ

    • @good1809
      @good1809 23 วันที่ผ่านมา

      ยังเหลือที่ชาวบ้านชุมชนเขายังมีญาติมิตรทั้ง2 ฝั่งโขงอยู่ เพียงถูกแบบประเทศเท่านั้น

  • @user-vn2uf8lm6l
    @user-vn2uf8lm6l 27 วันที่ผ่านมา +1

    อดิศักดิ์ ศรีสม สนใจประวัติศาสตร์ดีมาก ขอบใจที่ใฝ่สรรหาความรู้ในอตีดมาเล่าสู่กันฟัง มีอตีดจึงมาปัจจุบันและอนาคต ประโยชน์อตีดสอนปัจจุบันและเป็นทางในอนาคต ต่อไป

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @user-nw8vm7vq3z
    @user-nw8vm7vq3z 27 วันที่ผ่านมา +4

    ผมอีกคนไม่เชื่อว่ามีจริง ตรงที่พบพระน่าจะเป็นวัดที่สำคัญเท่านั้น

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @user-wm2gj9lq3h
    @user-wm2gj9lq3h 27 วันที่ผ่านมา +2

    พอจะบอกคร่าวๆได้ไหมว่าเมืองนี้อายุมากกว่าเมืองอะไรที่คนไม่ได้ศึกษาประวัติศาสตร์จะพอเปรียบเทียบได้ พอนึกจะภาพออกครับ

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา +2

      ถ้าอิงตามเนื้อหาสาระในตำนาน ก็ต้องถือว่าเก่านับแสนปีครับ เพราะเป็นยุคของพระกกุสันโธพุทธเจ้า ซึ่งทั้งนี้ ผมไม่แน่ใจว่าอยู่ที่โลกเราหรือเปล่า

  • @user-rf6yo8td5h
    @user-rf6yo8td5h 27 วันที่ผ่านมา +2

    มนุษย์_ศาสนาเกิดมาจุด
    เริ่มต้นเดียวกันทั้งหมด
    เราคือพ่อแม่ พี่น้องกัน
    เราลืม..เราเวียนว่ายตาย
    เกิด..ถึงเวลาที่ทุกคนตื่นรู้
    เราทุกคนตร้สรู้กันได้ทุกคน..ศรัทธาที่บริสุทธิ์ใจ
    นาม ..พระผู้สร้าง

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @theerapojboontee1835
    @theerapojboontee1835 27 วันที่ผ่านมา +3

    บางทีเราอาจต้องพูดถึงกลยุทธ์แบ่งแยกและปกครองที่พวกล่าอาณานิคมสมัยโน้นชอบใช้ (อย่าไปเหมารวมกับประเทศสมัยนี้นะครับ เรื่องมันผ่านไปแล้ว ประเทศเขาก็แก้ไขอดีตที่เลวร้ายของตัวเองไม่ได้เหมือนกับเรา) ซึ่งเป็นหลักการเดียวกับวัสสการพราหมณ์เลย บ้านเมืองที่เคยไปมาหาสู่กันตลอดมาก็ถูกแยกจากกันกลายเป็นประเทศโน้นประเทศนี้ กลายเป็นศัตรูกัน แต่บ้านเรือนเคียงกันก็ควรจะไปมาหาสู่ฉันมิตร ไม่ดีกว่ามาแบ่งเขาแบ่งเราหรือครับ ไม่งั้นเราอาจต้องมาทะเลาะกันเหมือนบางประเทศในทุกวันนี้ที่อยู่ด้วยกันไม่ได้ ทุกประเทศก็เคยถูกครอบงำด้วยแนวคิดทั้งที่สร้างสรรค์และทำลายตัวเองทั้งนั้น
    แนวคิดชาตินิยมเป็นเพียงปรากฏการณ์หนึ่งของวิวัฒนาการสังคมที่วูบขึ้นมาในบางช่วงขณะ ซึ่งอาจจะยาวหน่อยสำหรับหลายๆ คน พอเราตระหนักถึงข้อเท็จจริง มันก็หายไปเอง เยอรมนี ญี่ปุ่น อิตาลี ก็เคยเป็นทั้งนั้น

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @somwangsavath6089
    @somwangsavath6089 11 วันที่ผ่านมา +1

    🙏🙏🙏

    • @taspien
      @taspien  10 วันที่ผ่านมา

      สาธุ

  • @chonlakornsirawattana9970
    @chonlakornsirawattana9970 27 วันที่ผ่านมา +15

    ผมว่าตอนนี้คนหันไปมองเรื่องเชื้อสายมากกว่าเชื้อชาติแล้วนะครับ คนเริ่มเข้าใจแล้วสมัยก่อนมันคาบเกี่ยวระหว่างสองประเทศ เมื่อก่อนอาจเป็นเมืองเดียวกันมันเลยไม่มีประเทศไม่มีชาติ แต่สมัยนี้คนกลับไปสนใจประวัติศาสตร์จากเชื้อสายที่เป็นคนสร้างและเป็นคนปกครอง...ทั้งๆ ที่ก็ผสมกันไปมาแต่ก็ยังค้นกันเจอจาก DNA กันแล้ว อันนี้ปฏิเสธยากเรื่อง DNA ทางวิทยาศาสตร์มันสืบทอดกันมาจริงๆ เลยมองไปในแง่ของคนสร้างเมืองคนปกครองสมัยก่อนคนละกลุ่มกับคนที่ครอบครองในปัจจุบัน และคนปกครองเป็น DNA เดียวกับคนไทยปัจจุบัน ดังนั้นเลยอ้างสิทธ์ประวัติศาสตร์โดยเชื้อสาย.....มีอาจารย์หลายท่านค้นคว้าเรื่อง DNA มนุษย์โบราณจากโครงกระดูก...แต่ DNA กลับไม่เหมือนกับมนุษย์ยุคปัจจุบันเลย เหมือนกับว่ามนุษย์ยุคเก่าหายไปจากแถบนี้ไปเลย โดยที่มนุษย์ปัจจุบันเป็นคนที่มาอยู่ใหม่ไม่ได้สืบทอดกันมา.....อาจารย์พอมางานวิจัยที่สันนิษฐานการหายไปของมนุษย์โบราณในแถบนี้ไหมครับ.....

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา +1

      จะลองหาข้อมูลดูครับ

    • @user-oi4wl3fz2h
      @user-oi4wl3fz2h 27 วันที่ผ่านมา +1

      เมื่อก่อนมันเป็นเมืองเดียวกันเพราะสมัยก่อนไม่มีประเทศไม่มีเขตแดน ปชช ไปมาหาสู่กันอย่างอิสระ

    • @goopoj4513
      @goopoj4513 27 วันที่ผ่านมา +1

      ก่อปัจจุบันนี้ยึดแต่ตามตำราผู้เขียน เอาการศึกษามายึดโยงให้คนเชื่อ แต่สิ่งที่มันเปลี่ยนแปลงไม่ได้คือประเพณี วัฒนธรรม ผู้คน เห็นชัดว่าดินแดนแถบนี้คือของกลุ่มชนใด และมันก่อเป็นของคนแถบนี้แหละ ไม่ใช่ของฝรั่งดั้งขอมาสร้างหรอก

    • @apaoheammany7423
      @apaoheammany7423 27 วันที่ผ่านมา

      ใช้เลย

    • @maiileelaa3193
      @maiileelaa3193 27 วันที่ผ่านมา +2

      ส่วนตัวเราอยู่ฝรั่งเศสนานมากกว่า 30 ปี เมื่อ 50 ปีกว่าก่อน เรามักไปเที่ยวสงกรานต์บ้านยายที่อยู่ริมแม่น้ำปิงเหนือนครสวรรค์ไปสัก 30 กิโลเมตรทุกปี ครั้งสุดท้ายคือปี 2512 ซึ่งแม่น้ำกว้างมาก
      และกลางแม่น้ำจะมีเกาะทรายกลางแม่น้ำมีขนาดเท่าสนามฟุตบอลแต่ความยาวนั้นยาวกว่า มีพงหญ้าขึ้นเต็มและมีต้นไม้ขนาดเล็กๆขึ้นประปราย
      เราก็สังเกตเห็นความเปลี่ยนแปลงไปทีละน้อยว่า เกาะนั้นได้ขยายขนาดขึ้นเรื่อยๆ แต่การขยายจะไปเบียดฝั่งโน้นมากที่สุด ส่วนฝั่งเราน้ำริมตลิ่งน้ำจะพุ่งเข้ามาแรงมาก ทำให้เซาะริมตลิ่งจนต้นไม้ใหญ่ๆโค่นไปหลายต้นโดย
      ปัจจุบันทางเราฝั่งเราเสียพื้นที่ดิน แต่เกาะนั้นได้สูงขึ้นด้วยสะสมกิ่งและใบไม้เศษซากพืชที่ลอยมาปะทะต้นหญ้าสะสมไว้ทำให้ทรายก็ทับถมเข้ามายามน้ำท่วม จนรวมกับตลิ่งฝั่งนู้นกลายเป็นผืนดินขนาดใหญ่ขนาดเป็นร้อยไร่ มีผู้คนไปทำสวนทำไร่ปลูกผักปลูกต้นไม้ นี่คือเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นแค่ในช่วงไม่ถึง 50 ปี
      จึงเป็นไปได้ว่า😊การล่มสลายของเมืองเก่าในอดีตหลายร้อยปีนั้น อาจจะเกิดจากการเปลี่ยนเส้นทางน้ำของแม่น้ำโขงที่มีน้ำไหลแรงกว่าแม่น้ำปิง เมื่อมีเขื่อนมีการกักกันน้ำ เกิดน้ำแห้งจึงทำให้ซากปรักหักพังของโบราณวัตถุโบราณสถานโผล่พ้นขึ้นมาให้เห็น

  • @user-md4kt1in1i
    @user-md4kt1in1i 27 วันที่ผ่านมา +4

    แน่นอนครับสุวรรณโคมคำนั้นมีอยู่แต่ทุกอย่างย่อมหมุนเวียนเปลี่ยนไปตามอนิจลักขณะใช่ว่าจะหายไปทั้งหมด ยังมีหลักฐานให้คนรุ่นได้เห็นบ้างได้ศึกษาให้รู้ว่าบรรพบุรุษชนชาติเราเชื้อชาติเรายังอยุ่ตรงนี้นะ บางคนที่บอกว่าเราย้ายมาจากตรงนั้นตรงนี้ซึ่งไม่จริงเลย เราอยู่ตรงแหล่ะครับ หลอมรวมกันมาเรื่อยๆหลายเผ่าพันธุ์แรกกันไปมาจนกลายมาเป็นชนชาติไทยในปัจจุบัน ส่วนตัวผมไม่เคยเชื่อฝรั่งเศษเลย พวกเขาเป็นคนนอกแต่งเรื่องเพื่อผลประโยชน์หวังแค่จะยึดเอาเสียมสยามแค่นั้นเอง

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @phoneclub9269
    @phoneclub9269 27 วันที่ผ่านมา +1

    สาธุ สาธุ สาธุ เจอแล้ว😊

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      สาธุ

  • @godamasu2957
    @godamasu2957 27 วันที่ผ่านมา +4

    คิดเช่นกันว่าเรื่องสุวรรณโคมคำนี่ น่าจะเป็นเรื่องแต่งของพระทางเหนือที่ศึกษาตำราของลังกามา ไม่น่าจะมีจริง เมื่อก่อนพระนิกายทางเหนือเก่งมากนะถึงขั้นสังคยนาพระไตรปิฏกที่วัดเจ็ดยอดได้

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

    • @user-md4kt1in1i
      @user-md4kt1in1i 27 วันที่ผ่านมา

      ถ้าเป็นเรื่องแต่งจริงคงไม่หลักฐานให้เราเห็นในปัจจุบันหรอกครับ เหมือนเรื่องชาดกในพุทธศาสนาชึ่งไม่มีหลักฐานอะไร เป็นเรื่องยกขึ้นเพื่อให้คนเขาใจในหลักธรรมนั้นๆเฉยๆ

  • @nongzaa05
    @nongzaa05 27 วันที่ผ่านมา +3

    ถ้าไม่มีประเด็นจากชนชาติที่เกี่ยวข้อง คนไทยที่พวกคุณกล่าวถึงเค้าก็คงไม่ลุกขึ้นมาต่อต้านหรอก
    คนไทยชาตินิยมก็จริง แต่คงไม่หาเรื่องใครก่อน โดยเฉพาะเรื่องวัฒนธรรมประเพณี และชาติ
    ถ้าตัวคุณปิดตาข้างเดียวมอง ภาพมันก็จะขุ่นมัว และหนักข้างเดียวอย่างที่คุณพูด

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      อืมมม

    • @user-fi1ml3iq2m
      @user-fi1ml3iq2m 27 วันที่ผ่านมา

      เชึ่อหลึอไม่ ? ว่าความจริงคึอ:โลกใบนี้ไม่มีเผ่าพงพันธุคนไทย

  • @koudkoud7797
    @koudkoud7797 27 วันที่ผ่านมา +3

    ອັນທີ່ຈິງພຣະພຸທທະເຈົ້າກໍ່ຕັດສິນໃຈປະຣິນິພານຢູ່ສະຖານທີ່ເກົ່າພຣະພຸທເຈົ້າອົງປຣະຣິນິພານມາກ່ອນແລ້ວ.ສູພາສິດລາວວ່າ:ຟັງຄວາມສີທະນົນໄຊ ໄຟໄໝ້ເລົ້າເຂົ້າ ເພາະສະນັ້ນເຖີງຊິຕົກໄປເປັນປະເທດໃດກໍ່ຕາມສາຍເລືອດດຽວກັນກໍ່ຕັດກັນບໍ່ຂາດດອກ ຟ້າຕັດນ້ຳບໍ່ຂາດສັນໃດກໍ່ສັນນັ້ນ

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ?

    • @koudkoud7797
      @koudkoud7797 27 วันที่ผ่านมา

      ​@@taspienຮ່ອງຮອຍປະຫວັດສາດຢັ້ງຍືນຊັດເຈນວ່າສອງຝັ່ງຂອງແຫ່ງເປັນສາຍເລືອດດຽວກັນ ເພາະສະນັ້ນຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ໄດ້ໃສ່ໃຈວ່າໃຜຊິເວົ້າໃຫ້ເຮົາຊັງກັນແນວໃດ. ພີ່ນ້ອງກັນເຖີງຈະຢູ່ພາກຟ້າແດນໄກກໍ່ຍັງເປັນພີ່ນ້ອງກັນ. ໂລກໜ່ວຍນີ້ຍັງຢູ່ອີກຍາວໄກ ເຮົາຍັງຊິໄດ້ເກີດອີກຫລາຍຮອບ ເພາະສະນັ້ນຈົ່ງຮັກແພງກັນໄວ້ເຖີດ

  • @user-oi4wl3fz2h
    @user-oi4wl3fz2h 27 วันที่ผ่านมา +4

    ในสมัยก่อน ปชช ไปมาหาสู่กันอย่างอิสระและไม่มีเขตน้ำแดนดิน ปชช มีเชื้อสายเดียวกัน.การแบ่งประเทศแบ่งเขตน้ำแดนดินเลยทำให้การเมืองแตกต่างและชาตินิยมเลยห่างเหินกันครับ

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @praditbutsorn7286
    @praditbutsorn7286 27 วันที่ผ่านมา +1

    ❤❤❤

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      :)

  • @user-nk8li3fs6r
    @user-nk8li3fs6r 27 วันที่ผ่านมา +3

    กราบขอบพระคุณท่านอาจารย์เป็นอย่างยิ่งครับผม ที่ให้องค์ความรู้แก่ลูกศิษย์ครับผม❤❤❤❤

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ขอบคุณที่ติดตามนะครับ

    • @nichnana4907
      @nichnana4907 27 วันที่ผ่านมา

      ค่ะ🙏🌹🌹🌹

  • @HahHsj-xw4fh
    @HahHsj-xw4fh 15 วันที่ผ่านมา +1

    ทั้งสุวรรณโคมคำ โยนก ในตำนาน และ หิรันนครเงินยาง ในยุคประวัติศาตร์ ล้วนแต่กวมเอาทังสองฝั่ง หรึอ พึ้นที่ทับช้อน

    • @taspien
      @taspien  15 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @pisutweerakitikul2978
    @pisutweerakitikul2978 27 วันที่ผ่านมา +2

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      :)

    • @pisutweerakitikul2978
      @pisutweerakitikul2978 27 วันที่ผ่านมา

      @@taspien 🙏😇 ขอบคุณธรรมะดีๆที่อาจารย์สอดแทรกมาฝากแฟนๆนะครับ อาจารย์😁

  • @user-apiromsomjai
    @user-apiromsomjai 26 วันที่ผ่านมา

    แลกเปลี่ยนกันไปมา เสียงสะท้อนอดีต+ประวัติศาสตร์นอกตำรา..กำไรของผู้ชมครับ..ชอบๆ..

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา

      ขอบคุณครับคุณอภิรมณ์

  • @user-nc5qg2gi6g
    @user-nc5qg2gi6g 27 วันที่ผ่านมา

    เคยข้ามไปสำรวจที่ฝัง ดอนธาตุ มีซากโบราณสถาน ไล่ลงมาทั้งสองฝั่งครับ แถวบริเวณปากแม่น้ำกก มีซากโบราณสถานอยู่ตามไร่สวน ของชาวบ้าน เยอะเลยครับ จากคำบอกเล่าของชาวบ้านสบกก สมัยก่อนข้ามไปทำไร่เลี้ยงสัตว์ฝั่ง ดอนธาตุ ครับ

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ใช่ครับ

  • @user-jq9if2dn1h
    @user-jq9if2dn1h 27 วันที่ผ่านมา +2

    ...การที่เราอยากรู้เรื่องอีหนังซักอย่าง ...คนนำเสนอการบรรยายเสียงมีความไพเราะทำให้เราหน้าติดตามและเพลินกับการติดตาม....คับ....

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ใชครับ

  • @uaychaijantapanyasilp639
    @uaychaijantapanyasilp639 27 วันที่ผ่านมา

    ผมเคยฝันถึง เวียงโคมคำ และต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็นสุวรรณโคมคำ ทุกเช้ากรวดน้ำอุทิศบุญกุศลให้บรรพชนเวียงโคมคำหรือสุวรรณโคมคำ (อาจเป็นความเชื่อของคนเดียว)

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      อืมมม ครับ

  • @user-pz1px2wz4d
    @user-pz1px2wz4d 27 วันที่ผ่านมา +2

    😂ตอนเป็นเด็กเคยได้ฟังคนแก่เล่าครับสุวรรณโคมคำ พญานาคโจมตีจึงพังทลาย ตำนานว่าไว้แบบนั้นเท็จจริงไม่ทราบ😮😅

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา +3

      บอกแบบนี้ครับ
      ชาดกมี 2 แบย
      1. ชาดกที่พระพุทธเจ้าตรัส
      2. ชาดกที่ท้องถิ่นเขียนเพิ่ม
      ตำนานเมืองสุวรรณโคมคำเป็นแบบข้อ 2 ส่วนจะจริงหรือเท็จอย่างไร ขึ้นกับแต่ละบุคคลเชื่อ

  • @P9Phaithida
    @P9Phaithida 27 วันที่ผ่านมา +1

    ສາຍເລຶອດດຽວກັນ

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @user-dv7cu7ow1w
    @user-dv7cu7ow1w 26 วันที่ผ่านมา

    ❤🙏🙏🙏

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา

      สาธุ

  • @SomphetKantapengxai-rx7zz
    @SomphetKantapengxai-rx7zz 26 วันที่ผ่านมา

    ເຫົ່າງົງໆ ຕາມຕົກກະຕິ

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @nuengjourney7669
    @nuengjourney7669 27 วันที่ผ่านมา +2

    การศึกษาประวัติศาสตร์ ต้องแบ่งแยก ความเป็นชาตินิยมออกไป เพื่อการศึกษาที่หยังลึกและใกล้ความจริง

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @bouavanhkham4368
    @bouavanhkham4368 27 วันที่ผ่านมา +2

    🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻🎉🎉🎉❤❤❤

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      :)

  • @souksaphouthavong8230
    @souksaphouthavong8230 21 วันที่ผ่านมา +1

    ອາຈານເວົ້າໄປໄກເກີນໄປ,ລອງມາເວົ້າເລືອງ99ສົບແລະເຈັບເປັນພັນພັນຄົນໄນໃຈກາງກຸງ,ເພາະມັນຢູ່3Gແລະຕິດກ້ອງທົ່ວເມືອງກຸງໄນສິບປີ,ແຕ່ຄົນຂ້າຄິດວ່າຍັງລອຍນວນໄນປະຈຸບັນ??

    • @taspien
      @taspien  20 วันที่ผ่านมา

      ?

  • @thaisara
    @thaisara 26 วันที่ผ่านมา +1

    ชาตก ภาษาบาลี ในพระไตรปิฎก = เรื่องหรือเหตุการณ์ที่เคนเกิดขึ้นมาแล้วในอดีต
    ไม่ได้แปลความหมาย เหมือนคำไทย ที่ว่าชาดก = นิทานแต่งขึ้นมา
    ปล.เห็นด้วยเรื่อง สุวรรณคมคำ ครับ

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา

      อืมม ก็จริงครับ

  • @yanaviroyanaviro6872
    @yanaviroyanaviro6872 20 วันที่ผ่านมา +1

    ໃຫ້ຊຸມສູ...ບິດເບືອນ ຂໍໃຫ້ປາກບ້ຽວ
    ວິກົລຈຣິຕ+ຈິຕຜິດປົກກະຕິ ໃຫ້ສູແຕກຣ້າວ

    • @taspien
      @taspien  20 วันที่ผ่านมา

      ลองอ่านเทียบกับชาดกเรื่องอื่นๆ ดูครับ ค่อยๆ อ่านสบายๆ

  • @samsung1848
    @samsung1848 27 วันที่ผ่านมา +1

    ສະໃຫມ່ເກົ່າກະຂຶ້ນກັບເມືອງຊຽງແສນນັ້ນລະ..ສະໃຫມ່ຂອງເຈົ້າເສດຖາປົກຄອງນະ

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @wirakulasa8906
    @wirakulasa8906 27 วันที่ผ่านมา +2

    จากอำเภอเชียงคานลงมาปากชมสังคมศรีเชียงใหม่มีหลายวัดที่ถูกน้ำกัดเซาะจนไม่เหลือวัด

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @user-qo9sb7jp8c
    @user-qo9sb7jp8c 20 วันที่ผ่านมา +1

    เป็นแคว้นของพระเจ้าพิมพิสาร ที่มีลูกชื่อพระเจ้าอชาติศัตตรู ครั้งพระพุทธเจ้ายังอยู่ มีแคว้นสุวรรณโคมคำและสุวรรณพิงคาร

    • @taspien
      @taspien  20 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @phetoudom1373
    @phetoudom1373 7 วันที่ผ่านมา +1

    ແລ້ວຜູ້ອອກມາໃຫ້ຄຳເຫັນວິເຄາະຕີລາຄາ ຜູ້ກຽວເກີດປີໃດອາຍຸເທົ່າໃດຈື່ງຈະມາແນວຂັດທິດທາງພັກລັດຂອງລາວ

    • @taspien
      @taspien  7 วันที่ผ่านมา

      ครับ?

  • @phisith-df5xx
    @phisith-df5xx 22 วันที่ผ่านมา +1

    ขอม สยาม ไท เป็นเชื้อชาติเดียวกัน

    • @taspien
      @taspien  20 วันที่ผ่านมา

      สัมพันธ์กัน

  • @good1809
    @good1809 23 วันที่ผ่านมา

    ศึกษาได้ด้วยคนในชุมชนตรงนั้นที่อดีตเคยอยู่ด้วยกันก่อนแบ่งประเทศ เพราะเป็นเครือญาติกันของชาวชนเผ่าเดียวกัน
    ไม่ได้หายไปไหน

    • @taspien
      @taspien  23 วันที่ผ่านมา

      ครับ

    • @good1809
      @good1809 11 วันที่ผ่านมา

      @p-artsmedia5872 ศึกษาแดนโยนกนคร ที่เคยเป็นอาณาจักรมีเจ้าปกครองหลักฐานมีมาก

  • @lumpao
    @lumpao 26 วันที่ผ่านมา +1

    ผู้บรรยาย กลายเป็นผู้ถูกสัมภาษณ์ ^^

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา +1

      555

  • @user-wr4vt5ng4g
    @user-wr4vt5ng4g 23 วันที่ผ่านมา +1

    "สุวรรณโคมคำ" เป็นชื่อเมืองในคำนาน ในขณะเดียวกันเป็นชื่อ
    "คัมภีร์สุวรรณโคมคำ" ที่มีผู้สืบทอดกันอยู่จนถึงทุกวันนี้ เป็นคัมภีร์ชั้นสูง เทียบได้กับ"วิชาศิลปศาสตร์18ประการของพราหมณ์" เนื้อหาในคัมภีร์ได้กล่าวว่า พระอัญญาโกณฑัญญะผู้เป็นมหาสาวกในครั้งพุทธกาล เป็นปรมาจารย์ของคัมภีร์นี้ พ่อขุนรามคำแหงของอาณาจักรสุโขทัยเป็นผู้หนึ่งที่แตกฉานในคัมภีร์นี้และได้อาศัยคัมภีร์นี้สร้างอาณา
    จักรขึ้นมา

    • @taspien
      @taspien  23 วันที่ผ่านมา

      อืมม แปลกดี เพิ่งทราบครับ

  • @lfbk8693
    @lfbk8693 19 วันที่ผ่านมา +1

    คำว่า เชึยง บันดาท่านรู้ไม่ว่า มาจากไหน?

    • @taspien
      @taspien  19 วันที่ผ่านมา

      ครับ?

  • @suncarnegie4747
    @suncarnegie4747 27 วันที่ผ่านมา +1

    ผมเชื่อเป็นการส่วนตัวนะครับว่า สุวรรณโคมคำ น่าจะเป็นชื่อเก่าของ สิงหนวัตินคร => หิรัญนคร => หิรัญเงินยาง =>โยนก จนมาถึง เชียงแสน คือเมืองเดียวกัน แค่เปลี่ยนชื่อครับ
    *ความคิดเห็นส่วนตัวนะครับ

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @Tony-sk2gw
    @Tony-sk2gw 25 วันที่ผ่านมา

    ใช่ครับอาจารย์ผมศึกษาประวัติศาสตร์โดยไม่ยึดเรื่องชาตินิยมเป็นหลักเลย ผมเข้าใจเรื่องเพราะฟังโดยไม่อคติและไม่ค่อยได้ส่งเสียง และชื่นชมผู้ที่หาข้อมูลมาอัปเดตให้รับชมอยู่เรื่อยๆครับ

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา

      ขอบคุณนะครับคุณ Tony

  • @singhajessadapornapibumrun5731
    @singhajessadapornapibumrun5731 26 วันที่ผ่านมา +1

    สุวรรณโคมคำภายหลังถูกบรรพบุรุษขอม
    ยึดไปเพื่อ
    สถาปนาอาณาจักร
    อุมงคเส-ลา
    ต้นตระกูลชาวยโสธระปุระ

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา

      สวัสดีครับ
      1. เรื่องสุวรรณโคมคำแต่งขึ้นโดยอิงความเป็นมาของบ้านเมืองที่ผู้คนรับทราบในช่วง พศว.22-24
      2. แต่ในขณะเดียวกัน ก็เป็นวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนา ที่เน้นสอนกรรมในอดีตที่สัมพันธ์กับกรรมในปัจจุบันชาติ

  • @user-ss6vv2eo2o
    @user-ss6vv2eo2o 13 วันที่ผ่านมา +1

    หาเอาครับพอๆกับแอตแลนติสแหละครับความเป็นจริง

    • @taspien
      @taspien  10 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @chanchainuanpen9448
    @chanchainuanpen9448 27 วันที่ผ่านมา +1

    ทุกย่างก้าวที่ก้าวผ่านล้วนมีตำนานและเรื่องเล่า

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @doraemontargaryen
    @doraemontargaryen 27 วันที่ผ่านมา +1

    ตำนานที่อาจารย์พูดถึงคือชาดกนอกนิบาตใช่ไหมครับ

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ใช่ครับ

  • @user-sp2xg7zd5w
    @user-sp2xg7zd5w 27 วันที่ผ่านมา +1

    เจอแต่พระซากเมืองไปอยู่ไหนน่าจะขโมยใส่เรือแล้วเรือจม

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      พบซากวิหารกับเจดีย์ครับ

  • @garraa6158
    @garraa6158 27 วันที่ผ่านมา +3

    ชอบรายการนี้ บางรายการด่าสาดอย่างเดียวเอาแค่ซะใจ ผุเฒ่าคนนึง

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @dearfillings8869
    @dearfillings8869 27 วันที่ผ่านมา +1

    ดูแล้วคงเป็นเมืองอกแตกมีแม่น้ำโขงผ่านกลาง

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา +1

      ครับ

  • @SaereeNon
    @SaereeNon 24 วันที่ผ่านมา +1

    ชื่อ สุวรรณโคมคำ ทำไมจึงใช้คำซ้อน "สุวรรณ" กับ "คำ"? หรือมีเพียง "โคมคำ"

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา +1

      ที่จริงแต่เดิมตำนานนี้ชื่อสุวรรณโคมประเทส ครับ

    • @SaereeNon
      @SaereeNon 23 วันที่ผ่านมา +1

      @@taspien ขอบคุณครับ

  • @kanjs5317
    @kanjs5317 26 วันที่ผ่านมา +1

    เป็นเรื่องแปลสมัยรัตนโกสินทร์ กรมศิลป์เอามาแจกให้พิมพ์แจกในหนังสืองานศพพ.ศ2482ประมาณนี้ ต้องไปถามว่ากรมศิลป์เอาตำนานทางเหนือนั้นเอามาจากเล่มไหนเพราะพระพุทธเจ้าคนละลัทธิกัน ไม่ใช่ตำนานพระพุทธเจ้าของไทย และคำว่าเหนือมาจากคำไหน ลวรึเปล่าเพราะลวก็แปลว่าท่อนบนของการตัดเกี่ยว เขมรแปลลวว่ายุทธ หรือเหนือคือเหนือหริภุณไชย ....พระศรีอาริย์คือแนวคิดเรื่องของคอมมิวนิสต์ลัทธิวันสิ้นโลก ที่เวลาจะมาเกิดยังมีชุมชนตั้งอยู่ พญานาคจึงทำการขุดล้าง เมืองในตำนานเช่นราชคฤห์โพธิสารน่ะมีกล่าวถึงทั่วไปทางพุทธ แต่กลุ่มชนกลับเป็นชื่อตั้งใหม่ให้งงกันเช่นกรอมหลวงกรอมดำ ยุคคอมมิวนิสต์ทางจีนจะสร้างพระพุทธเจ้าหลายองค์ขึ้นมาเพื่อข่มกันซึ่งพวกนี้อ่านความต่างทางธรรมก็บรรยายไว้ว่าเหล่านี้ไม่นับถือศากยะวงศ์จึงเขียนพระพุทธเจ้าใหม่เพื่อจะได้กู้แผ่นดินของใครของมัน ก็เขียนแต่งนิทานกันใหม่ เหมือนล้านนาข่มเชียงแสนนั่นแหละ เอาล้านข่มแสน.....นักวิชาการไทยส่วนหนึ่งอาจจะเชื่อว่าตนเป็นมอญ และชอบแปลเรื่องพม่าและมอญว่ายิ่งใหญ่กรอกหูคนไทย จนร้องเพลงผู้ชนะสิบทิศได้ทั่วบ้านทั่วเมือง พู้นแหละ ไม่ค้นหาเรื่องไทยๆ ไ่ม่เชื่อว่าไทยยิ่งใหญ่ จะบอกให้ว่าหลินแปลว่าป่าหรือภูเขาแล้วมีคนไปแปลงคำว่าหลินยีของไทยเป็นฟูนันกลายเป็นพนมจะได้คล้ายขแมร์ ที่จริงหลินยีคือป่าหรือไพร แปลออกมาถือวัดป่าวัดถ้ำวัดภูเขา และป่าก็คือลว คือยุทธยา .......หลินยีเป็นดินแดนโบราณของไทยก่อนที่พวกอโศกมหาราชจะมาขอหลบสงครามอยู่ด้วยเกิดเป็นอาณาจักรจามปาหรือจันทรซึ่งขึ้นกับไทยชวาหรือสุวรรณภูมิ ไม่ว่าชนชาติใดจะอพยพเข้ามาหรือย้ายถิ่นใดๆในแหลมทองนี้ ก็เคลื่อนย้ายอยู่ในจักรวรรดิของไทย....ไ่ม่ว่าจะพงศาวดารโยนกสุวรรณโคมคำหรือใดๆในแหลมทอง ก็คือจักรวรรดิของไทย จนอังกฤษกับฝรั่งเศสมาแยกออกให้เป๋นกลุ่มเล็กกลุ่มน้อยเพื่อจะค่อยๆย่อยสลายอีกภายหลัง ด้วยการล้างเผ่าพันธุ์เพื่อรอพระศรีอาริย์ แบบเดียวกับที่ยิวกำลังทำกับปาเลสไตน์เพื่อรอยุคพระศรีอาริยมาถึง......ไปลองค้นที่มาของเรื่องดูสิ เรื่องแต่ง "ประชุมพงศาวดารภาคที่ ๗๒ ตำนานเมืองสุวรรณโคมคำ"

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา

      ขอบคุณครับ

  • @user-lf2rr5ux6p
    @user-lf2rr5ux6p 27 วันที่ผ่านมา +1

    เท่าที่รู้มา สุวรรณโคมคำ ก็คือเมืองหลวงพระบางเก่านั้นและไม่ใช้อื่นเลย โดยสมเด็จพระเจ้าฟ้างุ้ม ผู้มีลักษ์พิเศษ ถูกอยแพไปพร้อมพี่เลี่ยง แล้วถูกชุมเลี่ยงในเมืองกัมพูชา จากนั้นกลับมาตีเมืองคือน จึงได้เป็นมหาราชองแรก สงครามเสร็จก็บำรุงบ้านเมือง การบำรุ่งศาสนาก็เป็นหนึ่งในนั้น พระองค์ได้ให้ สร้างวัดริมน้ำโขงไปจนถึงเมืองกำพูชา และอัญเชิญพระบางมา จึงเปลี่ยนชือเมืองมาเป็นหลวงพระบาง ล้านช้าง ร่มขาว.

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา +2

      ถ้าเป็นเจ้าฟ้างุ้ม ก็จะร่วมสมัยกับราชวงค์มังรายครับ ไม่เก่ามาก

    • @user-lf2rr5ux6p
      @user-lf2rr5ux6p 26 วันที่ผ่านมา

      @@taspien ใช้คระบ ประมาณ 500 ปี

  • @bigplus5337
    @bigplus5337 23 วันที่ผ่านมา

    ยังไงก็ไม่ใช่ที่ว่าเกีดจากพัยน้ำถ้วมฉับพรันแน่ๆผมไม่เชื่อ

    • @taspien
      @taspien  23 วันที่ผ่านมา

      ึครับ
      1. น้ำท่วม
      2. แผ่นดินไหว
      3. อื่นๆ

  • @Siam-gj3of
    @Siam-gj3of 26 วันที่ผ่านมา

    ผมคนบ้านนอกเรื่องเเบบนี้เลยพอเข้าใจ

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @yfydhhg3914
    @yfydhhg3914 27 วันที่ผ่านมา +1

    ເວົ້າປີ້ນໄປປີ້ນມາເນາະພວກເຈົ້າແຕ່ກ່ອນຄືບໍ່ເວົ້າແບບນີ້

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ครับ?

  • @user-td7pq9rt9u
    @user-td7pq9rt9u 24 วันที่ผ่านมา

    พระพุทธรูปผมยังมองว่ายังไม่ถึงยุคสุวรรณโคมคำครัว

    • @taspien
      @taspien  24 วันที่ผ่านมา

      ครับ

  • @parinthron_9870
    @parinthron_9870 27 วันที่ผ่านมา

    สุวรรณโคมคำมีในฝีฝั่งไทยด้วยไหมครับ

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา +2

      อืมม ที่จริงในตำนานก็ไม่ได้ระบุว่าฝั่งไหนครับ แต่หลายคน มองไปที่ฝั่ง สปป.ลาว ฝั่งเดียว

  • @parinthron_9870
    @parinthron_9870 27 วันที่ผ่านมา

    หรือว่า ตำนานสุวรรณโคมคำ จะสะท้อนให้เห็นถึงเรื่องคนก่อนประวัติ 2 ฝั่งโขง ที่เคยมีชุมชนมาก่อนเป็นภูมิฐานครับ

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      ก็เป็นไปได้ครับ
      อย่างไรก็ดี สิ่งที่ไม่ลงกับหลักฐานชิ้นอื่นๆ ก็คือ
      1. ไม่ปรากฏเรื่องนี้ในเอกสารพื้นเมืองเชียงแสน
      2. สำนวนในตำนานสุวรรณโคมคำ เป็นสำนวนแบบชาดกที่นิยมแต่งกันช่วง พ.ศ.2000-2200

  • @xyty1953
    @xyty1953 27 วันที่ผ่านมา +1

    ตำนานสุวรรณโคมคำ เก่ากว่า ตำนานสิงหวัตินคร ใช่มั้ย แต่หนูสงสัย ตำนานสิงหนวัตินคร เขาอพยพ มาตอนใต้ อพยพมาจากไหน แล้วตำนานขุนบรม ดูเหมือนจะสอดคล้องกับตำนานนี้

    • @taspien
      @taspien  27 วันที่ผ่านมา

      อืมมม