ทฤษฎีความโกลาหล (Chaos theory) คืออะไร?
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 28 ก.ย. 2024
- เด็ดดอกไม้สะเทือนถึงดวงดาวและปรากฏการณ์ผีเสื้อกระพือปีก (Butterfly effect)
มีความหมายอย่างไรในทางฟิสิกส์ คลิปนี้จะอธิบายให้ฟังครับ
...........................
สนใจที่มาที่ไปของคณิตศาสตร์ แนะนำ หนังสือภาษาจักรวาล : ประวัตย่อโลกคณิตศาสตร์ สั่งได้ทาง shopee
shopee.co.th/p...
หรือ Lazada
www.lazada.co....
* 10.39 ผมออกเสียงคุณ Mitchell Feigenbaum ผิดไป ที่ถูกต้องออกเสียงว่า มิด-เชว //อาจวรงค์
ง่ายๆ สั้นๆเกี่ยวกับประเด็นนี้
คือผมอยากจะบอกว่า ผมเป็นไม่ได้เป็นนักวิทยาศาสตร์
และไม่มีอะไรพิเศษไปกว่าพ่อค้าขายผลไม้ตลาดนัดคนนึง
แต่ผมมีความเข้าใจต่อจักรวาลในรูปแบบของผมเอง ที่ให้ชื่อเองว่า จักรวาลพลวัตร ซึ่งสรุปแบบสั้นๆ
ง่ายๆ ได้ความว่า จักรวาลพลวัตร หรือ พลวัตรจักรวาล นี้ ถ้าเติมคำเชื่อมลงไปเช่นคำว่า เป็น
จะได้ จักรวาลเป็นพลวัตร ซึ่งนิยามตัวมันจะนำมาซึ่งเส้นทางไปสู่เฮดออฟซับท็อปปิก
ที่จำแนกไปเป็นสองวิถีที่แต่ละวิถี่ทำความเข้าใจไว้ครบถ้วนดีแล้ว คือ ๑)จักรวาลเป็นพลวัตรนิรันดร์ ๑.๑)นิรันดร์วัฎจักร
๑.๒)นิรันดร์แรปปิฆาต ๒)จักรวาลเป็นพลวัตรโดยก๊อดอินแบ็คกราวน์
นี่นอนว่าเส้นที่๒นี่ไม่ใช่แนวคิดหลัก
และไร้ซึ่งดีเทลข้อมูลใดใดที่เกินเลยบิ๊กแบง-พื้นหลังรังสีไมโครเวฟ
แถมยังเป็นชุดสำรองที่ใช้ได้ดีที่สุดสำหรับใช้ปฏิพันธ์การค้าธุรกิจกับมนุษย์แทบทั้งโลกในปัจจุบัน
ซึ่งมีราว๗พันล้านคน และจะเพิ่มเป็น๑หมื่นล้านคนในปี๒๑๐๐
ที่ยังมั่นใจว่าแผนสำรองทางความคิดชุดนี้ยังจำเป็นต้องใช้สวมเพื่ออยู่ในสังคมต่อไปแม้จะทราบดีว่าเป็นเท็จก็ตาม
ส่วนสำคัญของ
แนวคิดที่ผมเข้าใจจักรวาลนั้นมันสอดคล้องกับเชาว์ธีโอรี่
กับผีเสือกระพือปีกที่แม็กซิโก
เพราะการกระพริบของผมเองในวินาทีที่พิมพ์เม้นเสร็จแล้วนี้
.
การที่ผมกระพริบตา๑ครั้ง
จักรวาลนี้ก็จะแตกต่างกับอีกจักรวาลที่ผมเลือกกระพริบตา๒ครั้งแล้ว อื่นๆที่ผมเข้าใจคือมีแต่ความโน้มถ่วง
จักรวาลไม่มีแรงโน้มถ่วง แต่แน่นอนเหนือสิ่งอื่นใด เวลาเป็นสิ่งสัมพัทธ์
.
.
ผมไม่คิดว่าฟิสิกส์คลาสสิก ขัดกับ ฟิสิกส์ควอนตัม ตรงไหน อะไรยังไงเลย แต่กลับเห็นการสื่อสารที่ชี้ชวนให้เข้าใจว่ามันขัดแย้งกันอย่างมั่นใจที่น่าเหลือเชื่อมากๆว่าคนหลายคนทำไมถลำไปได้ขนาดนั้น อาจเพราะเขาไม่ติดตั้งฟิลเตอร์เพื่อแบ็กเวิร์ด และแบ็คเวิร์ด อะเวย์ ความคิดตนเอง มันเป็นทั้งการสอบย้อนความคิดใดใด ก่อนการจะคิดนั้นๆด้วยซ้ำ ไปจนถึงการคิดแล้วเสร็จ ที่ยังปรากฏความต่างที่พบบอย ก็ต้องแบ็คเวิร์ดอยู่เสมอ
.
ไม่ใช่เพราะให้คุณค่าความเป็นจริงไม่จริงหรืออะไรก็ตามที่พิเศษกว่าความเท็จเลย แต่เราสร้างระบบคิดแบบนี้เพราะเราให้คุณค่าที่ชีวิตคน ชีวิตคนและสวัสดิภาพคนคนนึง ที่คนละนิยามกับมนุษย์๑คน สำคัญเหนือกว่าทุกสิ่ง เหนือกฎหมาย เหนือวิทยาศาสตร์ เหนือศาสนา เหนือความจริงเท็จ เหนือหายนะของคนหมู่มากใดใดที่เกิดขึ้นตั้งแต่วันพรุ่งนี้เป็นต้นไป ซึ่งถามว่าแล้วมันแตกต่างอะไรกับสังคมโลกที่เป็นอยู่ แน่นอนว่ามันแตกต่างมากจนบอกไม่หมด เช่น ในมิติกฎหมาย มนุษย์เราให้สิทธิ์ใครบางคนเพื่อวิสามัญหรือบุกรุกคนบางคนที่ไม่มีพฤติกรรมความผิดลักษณะประทุษร้ายหรือบังคับขู่เข็นใครนั้น ทำไม่ได้เลย เพราะ มันไม่ใช่การแก้ไขหรือป้องกันปัญหาแต่อย่างใดเมื่อเรามองตลอดเส้นเรื่องจากต้นชนปลายแล้ว มันขาดทุนทุกกรณี
ก่อนผมมีความคิดว่า ยิ่งเราศึกษาวิทยาศาสตร์มากเท่าไหร่ โดยเฉพาะเรื่องจักรวาลวิทยา เราก็จะรู้ว่าเรารู้น้อยแบบน้อยๆๆลงไปเรื่อยๆลงไปทุกที ซึ่งมันผลการรู้มากขึ้นมันสัมพัทธให้เรารู้น้อยลง ในทางความรู้สึกอย่างจริงจัง แต่ปัจจุบัน ใครรู้มากน้อยแค่ไหนอย่างไร ไม่เป็นสาระทางความคิดอีกแล้ว ทุกอย่างต้องมีกรอบชอบประเด็นไหนก็ช่วยเผื่อใจและเข้าใจความคิดของผู้ที่อยู่ตรงข้ามตามบริบทของคนๆนั้นด้วย หยุดการเหนือกว่าใครโดยใช้ความรู้ เพราะมันคือการเอาเปรียบคนอื่นด้วยปัญญา ซึ่งแท้จริงแล้วมันเป็นการหาอาหารเพื่อบริบาลอีโก้ตัวเอง น่าเสียดายที่อีโก้ในภาษาไทยนั้นถูกใช้จนคคำมันเสียหายไปเสียแล้ว อีโก้ที่ผมใช้ก็อิงนิยามตามฟรอยด์ให้นิยาม มันจะไม่ดีก็ต่อเมื่อมันใหญ่เกินตัวและไปเบียดเบียนคนอื่นหรือแม้แต่ตัวเองเท่านั้น การมีอีโก้เป็นเสมือนการที่เราจำต้องให้มีภาวะเงินเฟ้อ มันจำเป็นต่อพลวัตรสังคมที่มีสภาพความเหลื่อมล้ำสูงเกินรับได้ ซึ่งไม่ผ่านมาตรฐานของสังคมสิ่งมีชีวิตผู้ทรงภูมิปัญญา
.
ดีมากครับ ทำให้รู้ที่มาที่ไปของทฤษฎีนี้ คำว่า Mitchell น่าจะอ่านว่า มิทเชล ไม่ใช่ ไมเคิล ตามที่อาจารย์พูดครับ
ในทาง machine learning มีสิ่งที่คล้ายๆกัน และเราเรียกสิ่งนั้นว่า overfitting คือการที่ model sensitive กับข้อมูลมากเกินไปครับ
ฟังเพลินจริงๆครับ ไม่ต้องชอบการเรียนก็ฟังสนุก ได้ความรู้เยอะเลยครับ
แล้วคิดถึงที่เราสร้างมลภาวะในแต่ละวัน
ผมเดาว่า
- ทศนิยมแทบไม่ค่อยมีค่า แต่ไม่ใช่ว่าจะไม่มีค่าเลย
- ความอนันต์มีที่สิ้นสุด แต่มันมากจนเราให้ค่าไม่ได้เท่านั้น
รอเรื่องรูหนอนอยู่นะครับบ เป็นเรื่องที่น่าสนใจมากครับ จะคอบติดตามเรื่อยๆครับ
ผมชอบที่พี่เอามาลงยูทูปครับ มันหาฟังและกดเลือกเล่นง่ายดีครับ
นี่ผมตามค้นหาเรื่อง นี้จาก หนัง เลยนะนี่สรุปมันมี จริงๆ หรอนี่ ในหนังพุดถึงเรื่องนี้แบบพลิกไปพลิกมามันส์มาก สุดท้าย พระเอก คือ ได้เงินเป็นพันล้านตอนจบ 😂
@vivoyt3971 ขอสอบถามหน่อยครับ ชื่อเรื่องว่าอะไรเหรอครับ
ดูจริงๆแล้ว ช่วยเรื่องความคิดมากเลยคลิปนี้
เห็นปกนำแล้วนึกว่าจะไม่เกี่ยวกับคณิต
ทำคลิปออกมาบ่อยๆ ก็ดีนะครับ ผมชอบฟัง
การก่อตัวของ Fractal หน่อยได้ไหมครับ
กำลังหาหนังสือเรื่องนี้พอดี ขอบคุณค่ะ
ตามมาจาก 3 body 😊
ลงอีกเยอะๆนะครับผมชอบ
butterfly effect เหมือนในเกม the quarry กับ until dawn
กรรมคือการกระทำ ผลของกรรมคือผลของการกระทำ
ขอบคุณครับผมจะพยายามมากกว่านี้ครับ
ผมอยากฟังเรื่องรูหนอนครับ
ซุปเปอร์คอมพิวเตอร์น่าจะมาช่วยแก้ปัญหา chaos theory หรือไม่ก็ทำให้มันยากกว่าเดิม 5555
ทำไมต้องเหลือกตาไปมาเวลาพูดครับ
คงบุคคลิกเค้า
เวลาเขาเหลือกตา คือเขากำลังนึกค่ะ นึกข้อมูลที่มีในหัว เหมือนเป็นการพูดสดไม่ได้เตรียมสคริป
เรืองทีผิด ม่ยอมเเก้ไข้....😄
ชนิดนึงวิวัตนาการสุ่อิกชนิดนึง เป็นไปม่ได้.....
เรืองจริงก้อคือ วิวัตนาการ ไข่ไก่มาเป็นตัวไก่ได้อย่างไร
🤟
ผลลัพธ์ มันก็เกิดขึ้นมาจากเหตุ แค่นั้นเอง มันไม่มีโกลาหลหรอกค่ะ แค่เราไม่เข้าใจจึงบอกว่ามันเป็นความโกลาหล
ถ้าเข้าไป Debug มันได้ก็จะอ่อเอง คือส่งค่านี้เข้ามาแล้วได้ค่านี้ออกไปแค่นั้น
คนแรก
ตอนทำงาน มีค่าตัวแปรบางอย่างเปลี่ยนไปเลกน้อย ผลที่ได้ออกมาแตกต่างกัน หัวหน้าก็บอกว่าน่าจะมาจากอิทธิพลของ Chaos ฟังอาจารย์วันนี้เข้าใจขึ้นครับ
ผมก็เคยคิดครับว่าถ้าเราแค่หายใจมันก็น่าจะเปลี่ยนทุกอย่าง
ถ้าพลังโกลาหลอยู่ในเรื่อง เดอะวิชเชอร์ครับ ซีซั่น2 แล้วกำลังสนุกเลย
วานด้า วิชชั่นด้วยครับ
Dr. Strange 2 นี่ OP เลยครับ
เด็ดดอกไม่สะเทือนถึงดวงดาว มีความเป็นเหตุเป็นผลหรือเหตุปัจจัย เปรียบได้กับ อิททัปปัจจยตาหรือเปล่าในพุทธศาสนาผมคิดถูกไหมครับ.
ก็คงจะแบบเดียวกัน อิทัปปัจจยตา เพราะสิ่งนี้มีสิ่งนี้จึงมี เพราะสิ่งนี้เป็นปัจจัยของสิ่งนี้ สิ่งนี้จึงเกิดขึ้น
เรื่อง Feigenbaum's universality จริงๆแล้วเป็นจริงเฉพาะ period-doubling route to chaos ที่เกิดเฉพาะใน unimodal map with quadratic maximum นะครับ (ซึ่งเป็น one-dimensional non-linear map) ไม่ใช่เกิดขึ้นสำหรับทุกๆระบบที่มี chaos ที่มีมิติสูงกว่าหนึ่ง
โกลาหล "moonfall
อาจารย์ ช่วยพรีวิวเป็นน้ำจิ้มสักนิดครับ
ผลมันจะแตกต่างอย่างมากในระยะยาวรึป่าวครับอาจารย์
#เวลากับอวกาศเป็นสิ่งเดียวครับเพราะเอกภพเป็นชั้นบรรยากาศของพื้นที่หนึ่งครับ..
#เอกภพเป็นชั้นบรรยากาศ
เปรียบเทียบ..
#สสารมีชั้นบรรยากาศเป็นของตัวเองอยู่ที่ชั้นบรรยากาศโลก..
#โลกมีชั้นบรรยากาศเป็นของตัวเองอยู่ที่เอกภพ
#เอกภพคือชั้นบรรยากาศของอนันต์ภพ
ระดับขนาดของสสารกับโลก
ระดับของโลกกับเอกภพไกล้เคียงเลยครับเห็นภาพก็พอ
#เอกภพคือชั้นบรรยากาศ
#อนันต์ภพคือพื้นที่
#จักวาลคือพื้นที่และชั้นบรรยากาศ
**#เอกภพต้องเป็นชั้นบรรยากาศครับยังไงก็ชั้นบรรยากาศเถียงขาดใจเลยครับ😅...
#เป็นแบบนี้เราสามารถเลียนแบบจักวาลได้ครับเริ้มจาก#ทำให้เอกภพเป็นกลางเพื่อให้บรรยากาศของเอกภพเคลื่อนผ่านผิวโลกด้วยท่อสายยาง..
#ชื่อเต็มเอกภพเป็นกลางสสารเคลื่อนผ่านความไม่ต่อเนื่องของสสารในชั้นบรรยากาศโลก..แปลให้ออกนะครับ..😊
กล้องชัดขึ้น
ทำไมฟังดูเหมือน แค่ต้องละเอียดให้มากขึ้นมากๆกับบางระบบ บางอย่าง แต่ด้วยความไม่รู้หรือคิดไม่ถึงหรืออะไรก็แล้วแต่ ทำให้ไม่ได้ละเอียดตั้งแต่ต้นเฉยๆ
กลับมาเถอะ อาจารย์
คนเรามันไม่มีใครดี 100%หรอก
คนสอง ปล.ขอบคุณสำหรับข้อมูลครับอาจารย์ 🌆🌆🌆
กล้แงใหม่หรือป่าวครับ ดูคมชัดขึ้นมากเลยครับ
อยากฟังคณิตศาสตร์สำหรับสัมพัทธภาพทั่วไปครับ
ผมก็เคยคิดคล้าย ๆ แบบนี้มาบ่อยอยู่
เคยอ่านว่า เชาส์ 😅
❤️❤️❤️.
อาจารย์เล่าสนุมากครับ
คำว่า Chaos กับ Paradox ความหมายมันคล้ายคลึงกันไหมครับ
ไม่น่าเหมือนกันนะคะ 🤔🤔🤔🤔 ความรู้น้อย ไม่กล้าฟันธง555
Chaos โกลาหล
Paradox พิศวง
Chaos โกลาหล
Paradox ข้อขัดแย้ง
ดูเรื่อง butterfly effect แล้วคือแบบ ไม่ว่าจะกลับไปเปลี่ยนอะไรในอดีต ยิ่งกลับทำให้เลวร้ายเข้าไปใหญ่
ตอนเรียนวิชา numerical analysis แค่ปัดทศนิยมตำแหน่งท้ายๆ คำนวณแรกๆค่าคำตอบไม่ค่อยต่างกัน แต่พอทำซ้ำไปเรื่อยๆ คำตอบที่ได้กลับแตกต่างกับค่าจริงค่อนข้างมาก การปัดเศษเพียงนิดหน่อยสามารถทำให้เกิดการสะสมของค่าคลาดเคลื่อนมากขึ้น
เรื่องบางเรื่องเปลี่ยนมุมเพียงนิดเดียว แต่ผลกับแตกต่างกันอย่างมหาศาล เรื่องบางเรื่องเปลี่ยนอะไรไปตั้งเยอะแยะ แต่ผลที่ออกมากับแทบไม่ต่างกันเลย
เชิงมิติแห่งกรรม ความผิดชั่วเล็กน้อย ก็ไม่สามารถทำดีชดเชยได้ กรรมชั่วเล็กน้อยใดๆนั้นไม่ได้หายไป มันได้เกิดขึ้นแล้ว เคยกระทำแล้ว เป็นประวัติที่เคยเกิดขึ้นเคยกระทำไว้ กระทบต่อเนื่องมีอันเป็นไปอย่างถึงที่สุด
เผ่าพันธุ์มนุษย์ มนุษยชาติต้องมีอันเป็นไป