Zapisałam się do gminy żydowskiej po śmierci mamy. Rozmowa z Aleksandrą Filc-Bauer z Wrocławia

Aleksandra Filc-Bauer urodziła się w rodzinie inteligenckiej w Łodzi. Jej dziadek Abram Dawid Pacanowski był fabrykantem, rodzina należała do zamożnej elity miasta. Pacanowscy posiadali fabrykę i sklep z przyborami papierniczymi przy ul. Piotrowskiej, w pobliżu obecnego pl. Wolności. Rodzina była religijna i ortodoksyjna. Matka rozmówczyni, mimo sprzeciwu swoich rodziców, wyszła za mąż za starszego od niej o 14 lat adwokata pochodzenia ukraińskiego, który dokonał konwersji na judaizm. Po ślubie rodzice zamieszkali w Łodzi. W czasie wojny ukrywali się. Dziadkowie rozmówczyni zmarli w getcie łódzkim. Część krewnych przeżyła wojnę w Bochni dzięki metrykom chrztu, które zdobył ukraiński ojciec Aleksandry Filc-Bauer u grekokatolickiego popa. Po 1945 r. rodzina musiała uciekać z Bochni do Krakowa z powodu nieprzyjaznych Ukraińcom nastrojów w miasteczku. Rodzina rozdzieliła się - część krewnych wyjechała do zachodniej Europy i do Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Aleksandra Filc-Bauer z rodzicami przeprowadziła do Jeleniej Góry. Ukończyła studia biochemiczne, obroniła pracę doktorską i pracowała w kilku laboratoriach na Dolnym Śląsku, m.in. we Wrocławiu i w Jeleniej Górze, gdzie otworzyła pierwsze, prywatne laboratorium analiz lekarskich. Była adiunktem na Wydziale Biologii i Biochemii Środowiska Politechniki Wrocławskiej. Na emeryturę przeszła na początku lat 90. Prowadziła prywatną działalność gospodarczą. Jest członkinią Gminy Wyznaniowej Żydowskiej we Wrocławiu.
NAZWISKO ROZMÓWCZYNI: Aleksandra Filc-Bauer
WYWIAD PRZEPROWADZIŁ: Krzysztof Bielawski
NAGRANIE: Józef Markiewicz
DATA NAGRANIA: 15 czerwca 2022 r.
PRAWA AUTORSKIE DO NAGRANIA: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
Poznaj kolekcję historii mówionej Muzeum POLIN: sztetl.org.pl/...
00:00:01 - Dzieciństwo, dorastanie i młodość rozmówczyni. Historia rodzinna, rodzice i dziadkowie, ich wykształcenie, status ekonomiczny, stopień akulturacji, okoliczności poznania się rodziców, losy rodziny do wybuchu II wojny światowej.
00:20:36 - Wybuch wojny, fałszywe akty chrztu, śmierć dziadków w getcie łódzkim, opuszczenie getta przez rodzinę rozmówczyni, ucieczka do Bochni, pobyt w Bochni.
00:30:56 - Okoliczności wyzwolenia w Bochni, przyczyny ucieczki do Krakowa, powojenne losy rodziny, powrót ciotki - byłej więźniarki KL Auschwitz-Birkenau i Ravensbrück, Przeprowadzka do Jeleniej Góry, emigracja części rodziny, śmierć ojca w 1962 r., śmierć męża i brata, okoliczności ich pochówku.
00:49:63 - Relacje z rodziną męża, doświadczenie antysemityzmu, okoliczności zawarcia związku małżeńskiego, życie rodzinne.
00:59:16 - Doświadczenie Marca 1968 r., okoliczności wstąpienia do Gminy Wyznaniowej Żydowskiej we Wrocławiu.
01:05:21 - Kariera zawodowa.
01:42:43 - Reakcje otoczenia na żydowskie pochodzenie rozmówczyni, tożsamość żydowska.
01:49:57 - Prezentacja zdjęć rodzinnych.
Subskrybuj nasz kanał: / @historiamowionapolin
Oglądaj kanały Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN:
POLIN (zapowiedzi i relacje z wydarzeń w Muzeum): / mhzp2013
Wirtualny Sztetl (historia i kultura polskich Żydów): / wirtualnysztetl
Polscy Sprawiedliwi (historie pomocy udzielanej Żydom podczas Zagłady): / polscysprawiedliwi
Kontakt w sprawie udostępnienia wywiadu: [e-mail]