Skąd znamy wysokości gór?
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 17 ต.ค. 2024
- Patrząc z dołu na najwyższe góry świata, zastanawiające mogą być choćby sposoby, jakimi mierzy się ich wysokość, a także metody, które potwierdzają, że himalaista dotarł na sam wierzchołek (nawet podczas złej pogody i przy fatalnej widoczności).
W jaki sposób dokonuje się tych pomiarów i skąd wiadomo, że dotarliśmy na szczyt? Wyjaśniam to w tym video, do którego inspiracją był film "Broad Peak", opowiadający o Macieju Berbece, który pragnął zdobyć szczyt tej jednej z najniebezpieczniejszych gór świata. Produkcja w reżyserii Leszka Dawida jest już dostępna do obejrzenia na Netflix.
Dodatkowo zachęcam do wysłuchania podcastu, w którym rozmawiam z twórcami “Broad Peak”. Możecie posłuchać go tutaj: naukatolubie.p...
0:28 Intro
0:58 Maciej Berbeka
2:27 Poziom morza
3:15 Historyczne Metody
5:25 Uśrednianie morza
6:20 Skąd wiadomo, że jesteś na szczycie?
Odcinek powstał we współpracy z Netflix Polska
Jeśli podobają Ci się moje filmy zasubskrybuj mój kanał!
th-cam.com/users/nau...
#netflixpolska #NaukaToLubie #wspolpraca
Nigdy się nad tym nie zastanawiałem, to rodzi następne pytanie jak mierzy się szczyty na planetach gdzie morza nie ma ? :)
Aż dotąd nie wiedziałem, że potrzebuję odpowiedzi na pytanie jak mierzy się szczyty na planetach gdzie morza nie ma - też chętnie bym się dowiedział!
Od podstawy
Za punkt „0” przyjmuje się uśrednioną wysokość gruntu na danej planecie.
@@Ocato92 ale bzdura 😁✋
@@Ocato92 Mars: "Wysokość zero jest określona na podstawie średniego ciśnienia atmosfery marsjańskiej i promienia planety). Wysokość ta nie jest wysokością względem otaczającego górę terenu."
Ten odcinek tak szybko zleciał, że czuję niedosyt, aż chce się Więcej.
Poruszył Pan tak wiele kluczowych zagadnień, że gdy przypomnę sobie jak w podstawówce na lekcji geografii stałem przy mapie Świata i musiałem pokazywać gdzie są jakieś góry, i jaką mają wysokość to, większego szacunku nabieram do tych liczb, ze względu na to co się za tą wartością kryje.
Pozdrawiam z planetarium śląskiego, gdzie uprzejmie mogłem zrobić sobie z Panem zdjecie.
Pan to zawsze znajdzie coś ciekawego do powiedzenia na bazie aktualnych wydarzeń, nawet tych pop... To niesamowite.
Witaj p.Tomaszu.Mozna słuchać i słuchać.Bardzo Pana tu szanujemy i pozdrawiamy.Zdrowka życzę Tadeusz 👍😄
Powątpiewano w samotne wejście Kukuczki na makalu. Zostawił na szczycie maskotkę biedronkę. Koreańczyk Heo Young Ho po wejściu na szczyt stwierdził że widział na szczycie maskotkę, dziwnego czeronego w czarne kropki żółwia. To rozwiało wątpliwości tych którzy powątpiewali.
Mądrego to się miło aż słucha. Leci łapka.
Fajny, neutralny kontent, nie musimy się bać ani myśleć o naszym miejscu i roli w bieżących problemach świata....AI, ratowanie klimatu czy operacja militarna na Kozakach😁
Mówiąc o wysokościach warto powiedzieć co to geoida, elipsoida, quasigeoida, wysokość ortometryczna, wysokość normalna, no i co to i do czego służy grawimetr, no i liczyłem chociaż jak już o tych morzach było na maerograf ;) ;))
ale to może za daleko ;]
Pozdrawiam, bardzo fajny materiał ;)
Nie warto, bezużyteczna terminlogia komplikująca prosty temat. To nie wykład, a film popularno-naukowy. Ma zaciekawić do dalszej nauki, a nie rozłożyć problem na czynniki pierwsze.
@@WsciekleMleko No właśnie temat nie jest prosty, bo wyznaczenie przebiegu geoidy pod masywami górskimi jest bardzo trudnym zadaniem a jakby nie patrzeć to właśnie wysokości w atlasach geograficznych powinny być mierzone do geoidy...
@@marcin6904 co więcej, autor filmu w dwóch miejscach mówi, że GPS poda wysokość z dokładnością do centymetrów (no no) nad poziom morza (no no no no). Ani do centymetrów, ani nad poziom morza.... (przynajmniej te 99% odbiorników używanych przez ludzi nie zrobi ani jednego ani drugiego)
@@tj8499 jak masz możliwość "podczytac geoide" która Cie interesuje i obowiązuje to poda :)
@@tj8499 czyli pan R. leje wodę jak zwykle!
No to skąd znamy wysokości gór? Nie wiem czy źle zrozumiałem film ale mam wrażenie że zostały umówione w nim tylko problemy przy pomiarach gór a nie to jak się je wykonuję. Co Wy o tym sądzicie?
Na podstawie pomiarów GPS a poziom morza jest uśredniony
@@artkal9504 pomiary wysokości zależą od dokładności z jaką chcemy uzyskać. pomiar. Najdokładniejsze pomiary nie wykonuje się za pomocą GPS.
@@N3ro20 a to już zależy czy znasz coś dokładniejszego niż +-5 metrów, metrówka raczej nie przejdzie
@@artkal9504 pomiary trygonometryczne np
Wysokościomierz baryczny ewentualnie może być dokładniejszy, ale nie wiem
Jak zwykle ciekawie i profesjonalnie, a dodatkowo wyrazy szacunku za uczciwe oznaczenie współpracy. Swoją drogą też ciekawej i nienachalnej :)
Przydałby się jakieś grafiki w materiale celem lepszego zrozumienia poruszanych zagadnień,
ale materiał i tak świetny.
Na Biotad Plus lecimy???
Celem lepszego zrozumienia trzeba było uważać na lekcjach geografii w podstawowie i średniej 😁
@@grzegorz3116 niepotrzebny komentarz. Wiadomo, bardzo dobrze wytłumaczone, ale patrząc inne kanały, tam oprócz opowiadania są różnego rodzaju rysunki, obrazki itp.
Takie pytanie, co lepiej oglądać przez większość odcinka, mężczyzne który znajduje się cały czas w tym samym miejscu, czy różnego rodzaju animacje itp.
Pozdrawiam
powinna być kolorowanka do wydruku...
@@grzegorz3116 Widzę ze znasz wszystkie odpowiedzi i uważałeś na lekcjach no to pytanie ...- nie wiem jak wy ale ja się Nie dowiedziałem skąd wiemy ile ta góra ma metrów-... proszę o wskazanie momentu filmu - oprócz tego ze wiem ze różne poziomy oceanów i przyjęto średnią, wcześniej na oko a teraz satelita...(to wiadomo ze pomiary są). Znalazłem informację że Mount Everest został zmierzony w 1849 roku! wiec 50 lat przed lotami braci Wright. Wiec pomiary są trochę....dawne? - podobno teodolit ale skąd jak punkt odniesienia 170 lat temu?? Tak bez Googlowania z podstawówki pamietasz moze??? wiec Twoja uwaga "trochę" na wyrost. Pozdrawiam
Do dziś nie mogę zrozumieć, dlaczego gdy przekopano kanał sueski, okazało się że poziomy oceanów nie są takie same
Bo ziemia nie jest idealnie okrągła. To tak samo jak istnieją jeziora na różnych wysokościach, więc i morza mogą być na innym poziome, tylko skala inna/większa.
bo Ziemia nie jest w środku jednorodna. Są miejsca, gdzie są nagromadzone minerały o większej gęstości i tam przyciąganie grawitacyjne jest większe. Dlatego pierwszym przybliżeniem kształtu Ziemi jest kula, ale jak dokładniej zmierzono okazało się, że jest lekko spłaszczona na biegunach (ok. 21 km przy promieniu ok. 6400 km, czyli na oko niezauważanie. Drugim przybliżeniem jest elipsoida obrotowa, ale okazuje się na przykład, że Ocean Indyjski na południe od Sri Lanki jest nawet 100 metrów poniżej tej elipsoidy. Dlatego używa się tworu o nazwie geoida.
Odpowiada Leszek Czechowski
Nie wiem skąd ma Pan takie informacja o różnicach poziomów wody. Rzeczywiście geodeci armii napoleońskiej popełnili błędy przy pomiarze, ale niedługo potem wykazano, że poziomy Morza Czerwonego i Morza Śródziemnego nie są istotnie różne. Niewielkie różnice są wynikiem typowych efektów jak przypływy, wiatr spiętrzający wodę itp. Obecny Kanał Sueski jest zwykłym wykopem bez śluz i woda może swobodnie nim przepływać. Kanały wykopywane w starożytności łączyły Nil z Morzem Czerwonym, więc stanowiły sztuczne ujście rzeki.
Podobnie nie ma istotnych różnic pomiędzy poziomem Atlantyku i Pacyfiku po obu stronach Kanału Panamskiego. Jednak z uwagi na wysokość lądu, wykopanie odpowiednio głębokiego kanału było nieopłacalne. Dlatego Kanał Panamski zawiera system śluz, które podnoszą statki na wysokość ok. 26 m, po czym przepływają one na tej wysokości do drugiego systemu śluz, gdzie opuszczane są znowu do poziomu oceanu. Wodę do systemu śluz pobiera się ze sztucznego jeziora. Gdyby śluzy otworzyć na dłuższy czas, woda z tego jeziora spłynęłaby do oceanów i część kanału zostałaby pozbawiona wody.
Dziękuję za (jak zawsze) ciekawy temat i za... napisy. Mogłam spokojnie obejrzeć podczas przerwy na posiłek nikomu nie przeszkadzając.
Polecam także obejrzeć Dreamland w reżyserii Stanisława Berbeki (syna Macieja). Wydaje się w lepszy sposób przybliżać tą historię, bo to film dokument a nie film dramat. Miłego seansu.
Ciekawostka najwyższa góra świata nosi nazwisko Geodety, który wykonał osnowę w Himalajach i pomierzył szczyty tego pasma górskiego. Co do trakerów które pokazują wysokość co do cm w górach, to tutaj mały błąd nawet profesjonalne sprzęty Geodezyjne nie są wstanie tego wykonać, wszystko zależy od przyjętej elipsoidy i geoidy. O ile wszystkie modele ładnie zachowują się na niskich wysokościach to czym wyżej tym są mniej dokładnie. Nepalscy Geodeci kilka lat temu potwierdzili min wysokość Mout Everest, ale aby to zrobić wykonali na wierzchołku pomiar statyczny, a później chwile im zeszło za nim z zebranych danych otrzymali wynik i przedstawili go światu. Także dokładność takich trakerów to kilka metrów oczywiście przy w miarę dobrej konstelacji satelit, oraz przy dobraj pogodzie.
Czyli pan R. znowu leje wodę!
@@paolo4285 Bo pomylił się w jednym stwierdzeniu?
@@paolo4285 Dla laika odcinek ciekawy i dużo przydatnych informacji. Jeden mały błąd tego nie przekreśla, bo z obecnym postępem za parę lat ta dokładność będzie możliwa pewnie przez zwykły zegarek w czasie rzeczywistym do osiągnięcia.
@@adriandruzkowski2102 Szanowny Panie. Gdybym ten błąd ja, laik popełnił -nie ma sprawy! Ale to zrobił "dohtor"! Bardzo niedobrze! A mnie chodzi o to, że ten pan już dawno się sprzedał i plecie to, za co mu płacą. Może niekoniecznie w tym filmiku, ale już o niebezpieczeństwie po wybuchu elektrowni atomowej -jak najbardziej. Udostepniłem jego filmik na moim FB dotyczący szczepionek, ale nak odkryłem OGROMNE KŁAMSTWO w nim przemycone, to go usunąłem! Jakie kłamstwo? Powiedział, że rządy poszczególnych krajów nie będą brały odpowiedzialności za ewentualne skutki uboczne, a tak niestety jest. Odpowiedzialność powinna spoczywać na producencie! I w innych filmach też dostrzegłem kłamstwa, więc temu panu już nie wierzę, bo mówi to, za co mu płacą, a nie to, jaka jest prawda naukowa. Wstyd!
To teraz jak wyznacza się poziom morza? Łatwo założyć, że morze X, które widzę jest na poziomie 0 jednostek. Ale jak stwierdzić, że morze Y jest na innym poziomie? Jak powiedziałeś, MSL jest średnią wszystkich znanych poziomów mórz. Zatem pytanie jak wygląda pojedynczy odczyt. I względem czego jest mierzony?
Teraz poziom morza wyznacza się za pomocą tak zwanych grawimetrów. Są to urządzenia które mierzą przyspieszenie siły ciężkości w danym punkcie. Ponieważ poziom morza jest niczym innym jak tzw. „poziomem”, w żargonie budowlanym, tylko o innej wysokości. Te poziomy fachowo są nazywane powierzchniami ekwipotencjalnymi, ponieważ one nie są do siebie rownolegle, a tak naprawdę są pofałdowane, ale się nie przecinają. Te powierzchnie zależne są właśnie od przyspieszenia siły ciężkości. Dzięki grawimetrom możemy obliczyć wartość powierzchni ekwipotencjalnej w danym punktcie, a później z niego już mniej kosztownymi pomiarami przenosimy wysokości w inne miejsca w zależności od wymaganej dokładności. Poziom morza można nazywać również geoidą, która to jest powierzchnią poziomą czyli jest powierzchnią ekwipotencjalną o przyjętej umownie wartości 0.
Natomiast, co do wartości mórz. Na całym świecie są zlokalizowane ośrodki badawcze które mierzą poziom morza codziennie, robią tak od ponad stu lat, do tego dochodzą pomiary satelitarne. Wszystko jest uśredniane i wychodzi poziom 0.
Dodam jeszcze, że na świecie jest kilka poziomów 0, ponieważ jest wiele układów odniesienia którymi posługują się różne państwa na świecie. Z tego co pamietam w Polsce obowiązuje EVRF-2007 Amsterdam, chociaż jeszcze 20 lat temu obowiązywać układ PL-KRON86-NH Kronsztad w Rosji :)
@@N3ro20 Brawo i dzięki za tak dokłady i fachowy komentarz. Przyznam że z całym szacunkiem dla pana Tomasza Rożka takich informacji mi w tym materiale zabrakło.
@@N3ro20
Kronsztad wciąż jeszcze w Polsce obowiązuje, EVRF-2007 Amsterdam wejdzie w życie od 1 stycznia 2024 roku.
wzgledem wysokosci gor
@@N3ro20 dzięki
Widzę , że Tomasz jest po polskim filmie, Broad Peak, dokładnie to samo pytanie sobie zadałam po tym filmie.😉
Skoro mierzymy od jakiegoś ustalonego średniego poziomu 0, to stojąc na brzegu morza które będzie standardowo poniżej tego poziomu, będziemy wg mapy na depresji? Np. jeżeli Bałtyk (dla przykładu) jest poniżej tej średniej o metr, to czy stojąc na plaży w Gdyni będę na wysokości -1 m.n.p.m., mimo że jestem powyżej morza?
Jeśli nie, to gdzie będą rozciągane/skracane metry żeby szczyty były mierzone od tego średniego poziomu?
To, że zmienia się poziom nie oznacza, że za każdym razem będziemy zmieniać punkt odniesienia. Przyjmujemy układ odniesienia dla danego miejsca o danym czasie. Aktualnie w polsce korzystamy z tzw. układu wysokościowego Amsterdam, który odpowiada poziomowi morza w Amsterdamie z roku 1683. I jeszcze kwestia, że metodami satelitarnymi nie jesteśmy w stanie wyznaczyć wysokości z dokładnością do centymetra. Teoretycznie do 5 cm ale z pewnych względów dokładność w górach będzie mniejsza.
00:27 "Jak coś jest zbyt proste to znaczy, że nie działa" - tak sobie pomyślałem po rozwiązaniu zadania w jednym wierszu na rozszerzonej maturze z matmy. Została ponad godzina czasu więc skreśliłem rozwiązanie, po czym rozwiązałem sposobem rozpisanym na całą stronę- oczywiście gdzieś po drodze popełniłem czeski błąd. Oczywiście skreślone rozwiązanie było dobre. Pozbawiło mnie to maxa :)
Dzień dobry Panie Tomaszu.
Jak zwykle ciekawy materiał, sam się nad tym wiele razy zastanawiałem. Ale nadal nasuwają się pytania-przede wszystkim jak uśredniono względną wysokość n.p.m w czasach bez nawigacji satelitarnej? I tu dodatkowe pytanie-przecież przelot satelitów też oscyluje, a Ziemia okrągła nie jest (od środka masy są różne odległości), a mierzymy odbicie.
Pomysł wyprawy jako badacz naukowy i populyzator nauki uważam za świetny. Mamy blisko do Pana Wielickiego i Pawłowskiego. Wyprawa Wasza wspólna byłaby dobrym pomysłem. Narodowa, czy nie-nieważne ;)
Kolejna rzecz-muzyka do filmów-zawsze inna. Cenię to.
Ale podsumowując-temat wysokości n.p.m. uważam, że jest do dokładniejszego omówienia, o co proszę.
Super odcinek! Mądrego aż miło posłuchać.
było powiedziane, jak to się mierzy? Chyba oglądałem nieuwaznie, bo nie wiem. Mam oglądać jeszcze raz?
Wczoraj oglądałem ten film i taki sobie. Fajne widoki👍
Oby więcej takich twórców w sieci! Bardzo dobry materiał.
Witam, a ja Panie Tomaszu chciałbym, żeby Pan kiedyś zrobił film o tym jak ze "śniegu" czy "wody słonej" zrobić wodę do picia (pitną). Czy da się to zrobić (że tak powiem z niczego)?. Bo nigdy nie wiadomo.. może kiedyś to uratować nawet czyjeś życie.. wszystkiego dobrego i pozdrawiam.
Jak zwykle temat opowiedziany bardzo ciekawie. Dziękuję ☀️🏔️
Buahaha!
Panie Tomaszu, pozostając w kontekście pomiarów, jeszcze kolejna kwestia do rozstrzygnięcia nadająca się myślę na odcinek - proszę wyjaśnić dlaczego w dalszym ciagu powiela się niedoprecyzowane (czasami wręcz rażąco odstające od prawdy) mapy (głównie świata 2d) i inne wytwory kartograficzne? Przecież istnieją instrumenty naukowe umożliwiające stworzenie map z precyzyjnie oddanymi wymiarami. Proporcje, położenie itp., nieodwzorowują rzeczywistosci. Dlaczego tak się dzieje?
Pozdrawiam
Super, akurat kilka dni temu zastanawiałem się nad tym, dzięki 😉
Przecież Ziemia jest płaska, więc nie ma żadnych różnic w wysokości punktów znajdujących się na tej płaszczyźnie.
Bzdura, gdyby była płaska, to koty już wieki temu wszystko by z niej pozwalały ;)
Oj, wyczuwam nadciągającą kontrowersję ze strony niektórych... 😅
Tylko że w jednych miejscach jest bardziej płaska a w innych mniej płaściejsza. Stąd różnice.
mnie to pytanie dreczy od jakiegos czasu tez chodze troche po gorach i zawsze sie zastanawiałem jak to zostło zmierzone? drugie pytanie nad którym mysle od 3 dni jest jako można sie nazwać zdobywcą góry np.mount eversest skoro pod base camp doleciał samolotem na wysokość 5 tys m n.p.m. chyba nie ma jeszcze osoby na świecie która zdobyła jaką kolwiek góre nawet 500 m n.p.m zaczynając od 0 m n.p.m. chyba ze jakies wydmy w darłowie.
Widzę że zostałem wyprzedzony z tematyką filmu. W sumie bardzo dobrze, bo odcinek bardzo ciekawy i konkretny P.Tomaszu ;-)
Berbeka został wprowadzony w błąd, prawdopodobnie celowo. Bano się że gdy powiedzą mu w bazie że to nie wierzchołek, nie przeżyje. Znakomita historia. Teraz trzeba obejrzeć film. =)
Fajny film ale mam wrażenie że nie odpowiedziano na pytanie w tytule.
2:54 - Cóż za cudowne miejsce!!!! Gdzie to jest??
8:25 - "rozmawiam z reżyserem TEGO filmu" nie jest oczywiste, gdyż o żadnym filmie wcześniej (tzn. w ciągu ostatnich minut) Pan nie mówi.
I w zasadzie nie dowiedziałem się jak się mierzy szczyty. Zrozumiałem, że poziom odniesienia to średnia oceaniczna - ok, natomiast jak mierzymy? Każdy szczyt ma swój sposób? W tym wideo jest wymienionych kilka sposobów i nie jest chociaż sprecyzowane, która jest dominująca.
Oczywiście jestem Twoim fanem i dzięki za tworzenie filmów. Tutaj musiałem się przyczepić :)
Wysokość punktów niedostępnych mierzy się niwelacją trygonometryczną. Wykonuje się pomiar na punkt o znanej wysokości i na np szczyt góry. Znając odległość i kąt można obliczyć wysokość góry. Natomiast odległość go góry można pomierzyć dzięki wcięciu kątowemu w przód. Dzięki tej metodzie można obliczyć współrzędne góry
0:27 A jak jest coś jest głupie i działa, to znaczy że nie jest głupie 😁
film już widziałem ... jadąc do pracy słuchałem wywiadu z Maciejem Berbeką - przed jego ostatnią wyprawą ... jakże to był smutne doświadczenie kiedy dowiedziałem się, że zginął ... a jeśli dobrze pamiętam to mówił, że on zna tą górę i wie kiedy zatrzymać się i wrócić ...
Chyba nie do końca jest tak jak Pan podaje. Na granicy Polsko-Czeskiej szczyty maja podane 2 wysokości, np. Śnieżka. Przewodnik sudecki powiedział mi że wynika to z powodu odniesie do różnych mórz, polski pewnie do Bałtyku a czeskie być może to tego umownego o którym Pan opowiada.
A wracając do dokładności to faktycznie dokładność pomiaru się zmienia, Do Korony Gór Polski zaliczany jest Chełmiec jako najwyższy szczyt Gór Wałbrzyskich a tak naprawdę wyższa jest Borowa. Ostatnie pomiary też wskazały że Szczeliniec Wielki nie jest najwyższym szczytem Gór Stołowych.
Może zrobi Pan film o tym, że klimatyczne pory roku wcale nie pokrywają się z tak zwanymi astronomicznymi porami roku. Przykładowo marzec to żadna zima, a wrzesień to już nie jest żadne lato. W Anglii gdzie mieszkam ludzie są pod tym względem mądrzejsi, bo tutaj nikt nie mówi o lecie we wrześniu, a zakończenie lata obchodzi się umownie 28 sierpnia, co z punktu widzenia realnych, klimatycznych pór roku ma o wiele więcej sensu.
Geografia nieustannie potrafi zaskakiwać!
Szkoda, że treść trochę uciekła w stronę mini kampanii reklamowej filmu, zamiast szczegółów technicznych wyjaśniających jak faktycznie dokonuje się takich pomiarów wysokości szczytów.
...kolejny świetny materiał, za który bardzo dziękuję 👍
Dziękuję za kolejny świetny odcinek.
KANAŁ KRYMINALNY w tle na początku 😀
Warto wspomnieć że wcześniej wysokości były odnoszone do poziomów w konkternych miejsach np układ odniesienia wysokości Kronszdtat.
Dalej korzysta się z takich punktów odniesienia w geodezji
@@szczepan3811 wiem
A gdzie informacja o materiale sponsorowanym?
Witam a może odcinek o zasobach naturalnych Polski czy rzeczywiście jest ich tyle ile sugeruje Pan inz. Tylko?
Myślałem, że metr krawiecki wystarczy
wczoraj oglądałem Broad Peak, a dzisiaj to , super odcinek, w odpowiednim czasie
Dziękuję za piękny odcinek :)
Literówka w "Patner odcinka" :D
Nie wytlumaczyles w jaki sposób mierzy się góry. Podałeś tylko metody. A jak to się w końcu robi??
Czyli jak sie mierzy szczyty gorskie ktore dzisiaj podaja z dokladnoscia do np. 10 cm bo juz widzialem gdzies ze Mt Everest ma 8 848.7 m n.p.m........skad sie wzielo 0.7 m wiecej????
7:50 to skąd się wzięła ta nazwa?
Idealnie do obiadu!
U mnie do kolacji.
Temu ja pamiętam że rysy mają 2m mniej niż podają teraz, tylko kiedy to zmienili?
Świetny materiał 😊
Kilkanaście metrów (podobno prawie 30m) w pionie na Broad Peak to godzina drogi granią, w warunkach, jakie tam panują.
Zabrakło mi wzmianki o niedawnej korekcie wysokości najwyższego szczytu w PL:-) Rysy troszkę urosły.
Mało Polaków wie, że jest polska szkoła himalaizmu. Sam byłem zaskoczony, jaki wkład i dokonania mamy jako alpiniści i szeroko rozumiani wspinacze gór wysokich. Wydaje mi się, że to przez wpojoną nam latami kulturę wstydu i bycia gorszymi. A wstydzić się czego nie mamy, powinniśmy być dumni i świadomi między innymi takich spraw.
Świetny odcinek
To w sumie nadal jest liczona trochę na oko tylko bardziej dokładnie niż kiedyś 😉
Czy nie lepiej liczyć wysokość od najniższego punktu u podstawy góry?
Muzyka z intro uderzająco podobna do tej z kanału Kryminatorium 🤔
wszyscy poszli chyba oglądać film, bo wszedłem sobie dodać do listy a tu nr.1 filmów dziś w polsce xd
Jak to miło, kiedy Autor trzyma się tematów, które można potraktować "mędrca szkiełkiem i okiem", nie dotykając tych budzących - mówiąc delikatnie, kontrowersje.
Czyli jakich
@@artkal9504 Na przykład szczepionek, na przykład klimatyzmu.
Nie odbieram, broń Boże jemu, ani komukolwiek prawa do wypowiadania się na te czy inne tematy, ale też nie odbieram sobie prawa wyrażenia w tej sprawie opinii
Tak samo jak i o płaskiej ziemi, choć oni z reguły są mniej szkodliwi
@@artkal9504 To prawda, "płaskoziemcy" nie narzucają nikomu wniosków ze swoich przemyśleń, nie próbują też wpływać na gospodarkę światową. Choć być może tylko dlatego, że nie wymyślili sposobu....
Szkody materialne jakie wyrządzili i jeszcze wyrządzą cywilizacji Zachodniej "klimatyzatorzy" zostaną pewnie oszacowane, kiedy będzie za późno. Spustoszenia w umysłach i mentalności nie da się ocenić.
Słabe przygotowowanie do odcinka, należałoby odnieść się do metod geodezyjnych stosowanych obecnie oraz kiedyś jak np. Długi i trudny proces pomiaru wysokości Mount Everest przez RGS z odległości 150 km za pomocą 500 kg teodolitu. No i co ileś lat zmienia się punkt odniesienia w układach wysokościowych w Europie i innych regionach świata. Bo mówienie o niedokładności pomiaru z powodu fal i prądów morskich to mega słabe i banalne.
Dla reklamy nowej produkcji Netflix bylejakość wystarczy
Geodezja to właśnie trajangulacja.
To jest format popularno-naukowy i do tego taka tylko "zajawka" filmu. Nie ma co wymagać tłumaczenia historycznych metod geodezyjnych. Szkoda tylko, że nie wspomniano o projekcie AGH Setka w koronie, gdzie przemierzono szyty gór polskich.
Wysokość Mt.. Everestu jest również podawana na oko. Jak Pan powiedział. 8848 lub 8850 m. A może jeszcze inna wysokość. Ma Pan rację. Nie jest możliwe ustalenie tego na sto procent 😊😊😊
a dlatego, że może być inne ciśnienie na tej samej wysokości, w lotnictwie (od pewnej wysokości, nie pamiętam konkretnie) stosuje się standardowe ciśnienie, bo to na podstawie ciśnienia jest wyliczana wysokość i prędkość samolotu (pomijając inne możliwości i systemy, to wyliczenia z ciśnienia są najbardziej podstawowymi)
Zgadza się. Ta wysokość, na której ustawia się ciśnienie standardowe to poziom/wysokość przejściowa (Transition Level), zwykle około FL080, podawany codziennie w depeszach AIS.
Zawsze właśnie się nad tym zastanawiałem haha
fajny odcinek
Polecam "Mój pionowy świat" o Kukuczce. Świetna.
Dobry materiał. Ale chcę polemizowanie z tym trackerem GPS. Powyżej 6000m nad poziom morza gps zaczyna zachowywać się dziwnie i skomplikowane estymacje określają wysokość i położenie. Jest dużo założeń, które w różnych warunkach mogą nie działać prawidłowo - dlatego trackery traktuje się umownie a nie za pewnik.
`bardzo ciekawe :)
Czy zamiast "nad poziomem morza" powinniśmy mówić "nad poziomem mórz"?
Skoro ustalamy to na podstawie uśrednionej wartości większej ilości akwenów wodnych.
Problem jest taki, że trzeba wejść na górę, żeby zobaczyć jak pięknie w dolinie.
Czyli jak sie mierzy wysokosc gór?
Intro jak z kanału kryminalnego 😂
Nie pamiętam nazwy.
Oglądam też z zainteresowaniem Twój kanał
Witam
jak się ma do tego kształt kuli ziemskiej? tzn poziom średni ma tylko sens w wypadku "płaskiej ziemi" a jak jest w wypadku kuli?
W sumie dostałem więcej pytań niż odpowiedzi, ale dobre i to 👍
No tak, nagadał cię (owszem, ciekawie) powiedział w stosunku do czego mierzy się wysokość gór, ale nie powiedział jak się to robi. Prawdopodobnie za pomocą satelitów, wiem, ale to nie zmienia faktu, że temat nie został wyjaśniony.
Wysokość punktów można obliczyć poprzez wykorzystanie niwelacji trygonometrycznej. Znając kąt i odległość łatwo można obliczyć przewyższenie od stanowiska a wykonując pomiar na punkt o znanej wysokości można przeliczyć jaką Wysokość ma szczyt. Odległość do szczytu liczy się natomiast metodą wcięcia kątowego w przód. Dzięki tej metodzie znane się współrzędne szczytu i już łatwo obliczyć odległość do szczytu.
Przy dzisiejszej technologii mierzy się dość łatwo urządzeniami GPS, ale one korzystają z metod znanych już dawno(wcięcie kątowe wstecz)
A nie można policzyć od jądra ziemi?
Jakies 20 kilometrow roznicy pomiedzy odlegloscia od srodka ziemi do bieguna, a od srodka do rownika. Wiec slabo.
@@witoldwisniewski9750 A czemu słabo w czym to przeszkadza? Jedyny stały punkt na ziemi.
@@witoldwisniewski9750 Nawet znalazłem, informacje o takich pomiarach
"Chimborazo to punkt najbardziej odległy od jądra Ziemi"
Równie dobrze może powiedzieć że m n p m są słabe bo bardziej sprawiedliwy jest pomiar od podnóża góry.
@@Huberator moze przeszkadzacw tym, ze skrajnym przypadku masz 20 km roznicy tylko dlatego, ze ziemia nie jest idealna kula.
@@Huberator czy moznaby powiedziec, ze mierzenie od podnoza byloby bardziej sprawiedliwe? Podnoze jednej gory bedzie na plaskowyzu, drugiej nad brzegiem morza. Ten sam problem co z jadrem ziemii, tyle ze w innej skali.
Wypadałoy uściślić, że droga z Rocky Summit wiedzie w dół na przełęcz, by dopiero potem wspinać się na sam szczyt. Wspinaczka nie trwa klkanaście minut, ale co najmniej godzinę. Adam Bielecki (najszybszy z tamtej wyprawy) pokonał ten dystans w 1h 20m, Maciej Berbeka w 2 godziny.
jestem prawie pewien że Bieleckiego nie było na wyprawie w 1988
@@bogaczew Chyba nie zrozumiałeś sens mojego komentarza. Jestem prawe pewien, że od 1988 dystans między Rocky Summit a szczytem nie uległ zmiane.
@@utopja może nie zauważyłeś co komentujesz. piszesz o 'tamtej wyprawie'. 'najszybszy z tamtej wyprawy'. ta wyprawa o której piszesz to jakaś inna wyprawa, niż ta na której Berberka nie wszedł na szczyt
@Paweł Bogaczewicz Ja tylko chciałem uściślić, jaka jest odległość między rocky summit a szczytem. Podałem przykład, ile szedł Bielecki, a że jest to jeden z lepszych światowych wspinaczy, można uznać że jest to dobre odniesienie. No ale pojawiasz się ty i nie wiadomo, o co ci chodzi.
A co z krzywizną ziemi? Zabrakło mi tego w tym odcinku. Przecież im dalej od "morza" tym krzywizna ma większe znaczenie!
Krzywizna bardziej przy pomiarach, ale de facto, to różnica wysokości zależy od grawitacji i nierównomiernego rozłożenia mas ziemi na naszej planecie
Po co te premium.. Wszędzie wpychają reklamy.
Sprawił Pan, że nr 1 na Netflixie dzisiaj 😁
No OK, ale jak kiedyś "odmierzano" wysokość, gdy GPS nie był dostępny. Przecież wcześniej też istniał himalaizm i mówiono, że są tam najwyższe góry na świecie, tj. 8 tysieczniki?
Przez muzykę na początku nie wiem czy to podcast kryminalny czy Rożenek
Jeden z niewielu kanałów PL, na którym są dodawane napisy. 👍
Ja zdaję sobie sprawę że jeśli wszyscy ludzie mieliby harakter podobny do mojego, to jako gatunek nawet nie wyszlibyśmy z jaskini, bo po co, ale mimo wszystko kompletnie nie pojmuję po co ludzie tam wchodzą zdając sobie sprawę że ryzyko śmierci jest bardzo wysokie 🤔🤷♂️
i w sumie nie padla odpowiedz na pytanie ;] ale tak samo a nawet znacznie bardziej niepojete jest jak oni obliczyli wielkosci i odleglosci planet, a nawet ich mase i sklad lol
muzyka z intra identyczna jak na kanale kryminalnym xD
Taaak, to samo miałem i prze chwile sprawdzałem czy nie odpalił mi się odcinek w tle haha
No to w końcu jak się mierzy? Czy mi coś umknęło?
Nic Ci nie umknęło, bo ten materiał jest reklamą pewnego upadającego serwisu streamingowego, a nie odpowiedzią na jakiekolwiek pytanie.
Nie chciałbym wyjść na ignoranta, pytam zupełnie poważnie. Jakie to ma znaczenie dla człowieka czy góra jest 100m wyższa czy niższa?
Wow!
GPS standardowo podjadę wysokość nad elipsoidą a nie nad poziomem morza.
U Pana Rozka to nawet reklamy spoko
Wszyscy tak się chwalą na jakiej to wysokości byli, że weszli na najwyższą górę, a mało kto był w Rowie Mariańskim xD
Przeczytałem tytuł z miniaturki i myślałem że ktoś chce skrócić góry xd
Skąd znamy w wysokości gór?