พันแสงรุ้ง ตอน การร่ายรำอันศักดิ์สิทธิ์พิธีเลงมะม็วดและแกลจะเอง
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 3 เม.ย. 2015
- พิธีเลงมะม็วดเป็นความเชื่อด้านความเยียวยารักษาความเจ็บป่วยของชาวไทยเชื้อสายเขมร แต่ก็ยังมีพิธีลีกูมะม็วดที่จัดขึ้นเพื่อไหว้ครูเพื่อขอขมาลาโทษหากร่างทรงทำสิ่งใดล่วงเกินไป มักทำในช่วงกุมภาพันธ์ถึงเมษายน ในการไหว้ครูแม่ครูมะม็วดหรือร่างทรงที่ได้รับการนับถือสูงสุดจะทำพิธี มีการจุดเทียน และจะเชิญเทพเทวดาผีมาประทับทรง ส่วนพิธีเลงมะมวดมีความหมายว่า เล่นเข้าทรง ใช้ในการรักษาในกลุ่มชาวบ้านไทยเชื้อสายเขมร มะม็วดหรือร่างทรง เป็นสื่อกลางระหว่างบรรพบุรุษ วิญญาณ เทพ หรือผีดีที่คอยดูแลว่าใครทำผิดจารีตหรือไม่เหมาะสม แล้วจะดลให้เจ็บไข้ได้ป่วย ต้องจัดให้ทำพิธีเลงมะม็วดเพื่อถามหาสาเหตุ มีการหาวิธีแก้ บนบาน ขอขมา และจัดพิธีแก้บนต่อไป เมื่อวิญญาณมาประทับแล้วจะมีการแต่งตัวเริ่มร่ายรำ และต้องมีการกำหลาบผีร้ายที่จะมารบกวนในพิธี จากนั้นมะม็วดรองลงมาจะทำพิธีต่อ แต่ละคนมีการแสดงออกต่างกันแต่มีจังหวะที่เข้าไปกับเพลงกันตรึม การร่ายรำในพิธีเลงมะม็วดมีเพลงกันตรึมเป็นปัจจัยสำคัญ แสดงให้เห็นอิทธิพลของเพลงกันตรึม
ดูรายการอื่นได้ที่ tv.trf.or.th
ดีมากประเพณีพื้นบ้าน ีสาณใต้เก็นดีด้วยคับ
เห็นดีด้วยคับ
ไม่เห็นรายการนี้นานแล้ว
เยี่ยมมากรายการนี้
โบลทางศรีสะเกษก็มีครับทำนายเเม่นมากทำนายว่าหายก็หายครับทานายว่าตายก็ตายเเละยังบอกถูกด้วยว่าจะตายภายในกี่วัน ทางศรีสะเกษวิธีการโบลก็ใช้วิธีการตั้งไข่ไก่เหมื่อนกันครับจะต้องมีข้าวสาร1ถ้วยโตรกอก5อันเเละเทียน1คู่ครับ ตอนที่ให้เขาไปดูเขาก็จะตั้งครูเเล้วก็ปักไม้บนข้าวสารไม้ที่ใช้ตั้งเป็นต้นสมุนไพรเป็นไม้ที่มีขนาดเล็กมากครับเล็กขนาดเท่าไม่เสียบลูกชิ้น หากว่าใช้ก็จะตั้งอยู่บนไม้หากว่าไม่ใช้ก็จะล้ม
มะม๊วต
อยากมาดูพิธีเลงมะม๊วด ที่บ้านบึงมะลู อ.กันทรลักษ์ จ.ศรีสะเกษ
นางเกือ. บ้าน. ขยอง. ตำบล. ทมอ. อำเภอ. ปราสาท. จ.สุริน. เป็นร่างทรงที่แม่นมากเลย. ช่วยเหลือคน. ที่โดนของ. เยอะแยะเลย. แต่เขาแนะนำดีมากเลย. ให้ไปหาหมอที่โรงพยาบาลด้วย. ไม่ใช่หาแต่ร่างทรงอย่างเดียว. ให้เราเอาทั้ง2อย่าง
เมืองเสียมเรียบ เขาพูดสำเนียงเดียวกัน กับเขมรถิ่นไทย.ครับ.
ถ้าจะเอาจริงๆ รายการยังอธิบายได้ไม่ละเอียดพอ
ว่าทำไมถึงใช้ซอ ปี่อ้อ กลองทำไมต้องทำจากหนังงู หรือเหี้ย และทำไมถึงมีฆ้อง ทุกอย่างล้วนมีที่มาที่ไปอย่างลึกซึ้ง ต่อให้สายลวดทำมาจากทองคำ ถ้าไม่ผ่านการไหว้กรู หรือพิธีอื่นๆใดมะม็วตก็ไม่เข้า แน่นอน
ใช่
ขอคำตอบเพิ่มด้วยค่ะท่าน
มะม๊วดแม่มดผีฟ้าก็น่าจะข่ายเดียวกันอยู่ ส่วนมากเปนแม่เฒ่าคนทรงแต่เทพภูติเจ้าพ่อเจ้าแม่หรือบรรพบุรุษเข้าทรงที่เปนฝ่ายชายจึงเหนแม่เฒ่านุ่งโสร่งโจงกระเบนถือดาบอาวุธกวัดแกว่งทะมัดมะแมงเขึงขังประนึงจะออกศีกก็ปานบางครั้งกระดกเหล้าขาวระรื่นคอเปนปกติเมาแอ่นแน่แท้สนุกครับขอบคุณที่บันทึกไว้ที่คุณค่ายิ่ง
ใช่ครับ. ผมก็คิดแบบนั้น
อยากให้ทางรายการพันแสงรุ้งทำเรื่องชาติพันธุ์ลาวในจ.ศรีสะเกษ เพราะชาติพันธุ์ลาวที่นี้มีภาษาพูดที่เป็นเอกลักษ์และพิธีกรรมลงข่วงบูชาผีแถนที่ศักดิ์สิทธิ์
เป็นพิธีกรรมที่สืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคน
โดยเฉพาะชาติพันธุ์ลาวในอ.น้ำเกลี้ยง ซึ่งเหลือเพียงไม่ถึง10หมู่บ้าน ซึ่งเป็นชาติพันธุ์ที่อาศัยอยู่ร่วมกันกับชาติพันธุ์กูย(ส่วย) มานานนับร้อยปี
แหม่นละอ้าย ในอำเภอกันทรารมย์เหลือตำบลผักแพวตำบลเดียว
อีศานศิลป์ ถิ่นเมืองศรี แม่นครับทั้ง การเล่นอ้อ,แถน,ผีฟ้า,สะอองส่วย,สะเองลาว,แกลมอ,สะเอง
ของทียุในขันมีอาไรบางคับ???
มีขันธ์ 5
ตะจีกหะสาร (ใบตองทำคล้ายรูปปลาใส่สำลี)
ตินตรูย(ใบตองที่ทำคล้ายกับเทียน)
ข้าวสาร
เงิน 2 บาทหรือ 5 บาท 12 บาท
ใบพลูสีใบ
แป้งน้ำอบขวดเล็ก
เทียน 2 เล่ม(บางครูเขาใช้เทียน 1 เล่ม)(สำหรับจุด)
ผมก็เข้าใจว่า เป็นการเริ่มต้นของกันตรึม เพลงที่เล่นกันนั้น เป็นการเล่นในพิธีกรรม พิธีกรรมดังกล่าว(มะม็วด) เป็นเรื่องของความเชื่อ ซึ่งน่าจะเกิดขึ้นพร้อม ๆ กับชีวิตคนที่อยู่ในบริเวณนั้น เวลามีคนไม่สบาย เจ็บป่วย สมัยก่อนไม่มีแพทย์ ไม่มีโรงพยาบาล ชาวบ้านก็จะรักษาด้วยยาจากใบไม้ รากไม้ ต้นไม้ เอามาต้มดื่ม ต้มอาบ โดยมีผู้สูงอายุที่มีความรู้เกี่ยวการรักษาจะทำหน้าที่ไปหารากไม้ ใบหญ้ามาต้มให้ดื่ม บางครั้งชาวบ้านก็เชื่อว่า คนไม่สบายเกิดจากผีทำให้ไม่สบาย (ผีเข้า/ ขะมอด โจล) วิญญาณผีที่อยู่ตามป่า ตามภูเขา ไม่พอใจกับคนที่ไม่สบาย หรือ สมาชิกในครอบครัวคนใดคนหนึ่ง ผีก็เข้าในร่างกายของคนนั้น ทำให้ป่วย บางครั้งผีปู่ ย่า ตา ยาย ของตัวเองไม่พอใจ เพราะไม่เคยกล่าวถึง ไม่เคยพูดถึง ไม่เคยทำบุญส่งอาหารไปให้ ผีของปู่ ย่า ตา ยาย ก็มาทำให้ลูกหลานป่วย ทางแก้ คือ ทำพิธีกรรมดังกล่าว การทำพิธีกรรมดังกล่าว ต้องนำเพลงมาเล่นด้วย เพลงที่เล่นนั้น คือ กันตรึมทุกวันนี้
เเต่ว่ามะม๊วตทางศรีสะเกษมีเพลงเฉพาะหาคนเล่นยากครับคนที่เล่นได้ต้องเป็นคนที่เก่งมากเพราะว่าใช้ทักษะการฟังเพราะเพลงมะม๊วตทางศรีสะเกษไม่มีโน๊ตต้องฟังเอา
เเต่ละถ้องถิ่นทำนองจะคล้ายกันหมด
នេះជាប្រពៃណីខ្មែរ
ยากชาบแถนเป็นยังไง
surin is blood khmer (EmoglobenE) surin is Khmer ancient
ถ้าเอาคนสัมผัสพลัง เช่น คุณอิม จารย์โอเล
ว่าไปพิธีลักษณะนี้หลายส่วนก็คล้ายชนชาติพันธุ์ ชนเผ่าทั่วไป ทั้งแถบอินโดจีน อาเชี่ยน เอเชีย แอฟริกา ลาติน....
คุณปราโมท ด่านประดิษฐ์ อธิบายได้มั่วมากๆครับ
พูดมาได้เสียงซอที่ทำมาจากลวดจะส่งผลให้แม่ครูโจลมะม็วตได้ สมัยก่อนมะม็วตไม่ได้ใช้ซอเพราะเราไม่มีลวดที่จะมาขึงเป็นสายได้ เราจะใช้ปี่อ้อ และ ปี่ปวก แคน ในการเล่น ไม่มีซอ พึ่งจะรับอืทธิพลมาจากคนไทย ในไม่กี่ร้อยปีนี่เอง
รุได้ไงว่ารับอิทธิพลซอมาจากไทยท่านลองศึกษาประวัติศาสตร์ใหม่นะคับ
ซอเล่นมานานเเล้วครับเเต่ก่อนไม่ใช้ลวดเเต่จะใช้เส้นไหมครับ
จิรชัย วรวัฒนร่ำรื่น คุณไม่รู้จริงอย่ามาพูดมั่วๆดีกว่า
มั่วมากครับอย่าโชว์โง่คับใครบอกว่าซอกันตรึมรับอิทธิพลจากไทย
ถ้าจะเอาจริงๆ รายการยังอธิบายได้ไม่ละเอียดพอ
ว่าทำไมถึงใช้ซอ ปี่อ้อ กลองทำไมต้องทำจากหนังงู หรือเหี้ย และทำไมถึงมีฆ้อง ทุกอย่างล้วนมีที่มาที่ไปอย่างลึกซึ้ง ต่อให้สายลวดทำมาจากทองคำ ถ้าไม่ผ่านการไหว้กรู หรือพิธีอื่นๆใดมะม็วตก็ไม่เข้า แน่นอน
มั่ว