ผีนัต พลังศรัทธาของชาวพม่า: โดย ดร.ลลิตา หาญวงษ์ l ประวัติศาสตร์นอกตำรา Ep.3

ความเชื่อและการบูชาในศาสนาผี (Animism) แทบจะเป็นเรื่องสามัญในสังคมมนุษย์มานานหลายยุคสมัย แม้แต่สังคมพม่าซึ่งเป็นที่รับรู้กันว่า เป็นดินแดนแห่งพุทธศาสนาอันยิ่งใหญ่แห่งหนึ่งในโลก แต่เรายังพบการบูชาผีไปพร้อม ๆ กับพุทธด้วย
การบูชา “นัต” ในพม่าเป็นสิ่งที่พบเห็นได้ทั่วไป ทั้งในบ้านเรือน ชุมชน หรือแม้แต่ในลานพระเจดีย์ตามวัดต่าง ๆ ยังมีรูปปั้นนัตให้คนได้กราบไหว้
ในยุคต้นแห่งอาณาจักรพุกามถือเป็นยุคเฟื่องฟูของการบูชานัต โดยนัตเป็นเครื่องมือของกษัตริย์ในการสร้างศูนย์รวมจิตใจของปวงชนทุกเผ่าพันธุ์ และสร้างความเข้มแข็งให้เกิดแก่อาณาจักรพุกาม แต่เมื่อพระเจ้าอโนรธา ทรงขึ้นครองราชย์ในปี พ.ศ. 1587 ความเชื่อเรื่องนัตก็เริ่มได้รับผลกระทบอย่างรุนแรงจากการเข้ามาของพุทธศาสนานิกายเถรวาท
พระเจ้าอโนรธา จัดระเบียบสังคมพม่าเสียใหม่ โดยกำจัดศูนย์รวมนัตที่เขาโปปา และนำนัตทั้งหลายมาไว้ที่พระเจดีย์ชเวซีโกง นับเป็นการปฏิวัติความเชื่อของประชาชนครั้งใหญ่ สถานะของนัตท้องถิ่นที่เคยดูแลบ้านเมืองและราษฎรโดยตรงได้เปลี่ยนมาทำหน้าที่พิทักษ์พระเจดีย์ในศาสนาพุทธแทน
แม้ตำนานจะระบุว่าพระเจ้าอโนรธาได้ยกเลิกพิธีบวงสรวงนัตที่เขาโปปาไปแล้ว แต่ความเชื่อเรื่องนัตกลับไม่ได้สูญไปด้วย ความเชื่อเรื่องนัตยิ่งกระจายออกไปมากขึ้น นั่นเพราะนัตกะด่อ (Nat kadaws) หรือร่างทรงต่างแยกย้ายออกจากเขาโปปาไปอยู่ตามหมู่บ้านต่าง ๆ ทั่วทั้งพระราชอาณาจักร
เรื่องราวของนัตในสังคมพม่าสะท้อนให้เห็นการประนีประนอมทางอำนาจและความหลากหลายทางความเชื่ออย่างชัดเจน ทั้งการประนีประนอมระหว่างอำนาจของผู้ปกครองและประชาชนในอดีต รวมทั้งการประนีประนอมระหว่างลัทธิความเชื่อที่เข้ามาใหม่อย่างศาสนาพุทธ และพราหมณ์ กับลัทธิความเชื่อดั้งเดิมคือ “ผี” หรือ “นัต”
คนพม่านับถือนัต ขณะเดียวกันก็เลื่อมใสในศาสนาพุทธไปพร้อม ๆ กัน นี่คือลักษณะเฉพาะของการดำรงอยู่ระหว่างลัทธิความเชื่อที่มีความเป็นอิสระต่อกันค่อนข้างสูง ซึ่งสิ่งเหล่านี้ได้ดำเนินสืบเนื่องมายาวนานในสังคมพม่านับตั้งแต่อดีตจวบจนปัจจุบัน โดยแทบจะไม่เคยเปลี่ยนแปลงเลย
#นัต #นัตกะด่อ #ลลิตาหาญวงษ์ #ประวัติศาสตร์พม่า
ติดต่อรายการ email: [e-mail]
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
A Singular Perversion - Darkness โดย Kevin MacLeod ได้รับอนุญาตภายใต้ใบอนุญาต ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบระบุแหล่งที่มา 4.0 creativecommons.org/licenses/...
แหล่งที่มา: incompetech.com/music/royalty-...
ศิลปิน: incompetech.com/

[@MsAsofa]

เพิ่งมาเจอช่องสารคดีที่มีคุณภาพแบบนี้ ติดตามครับ เป็นกำลังใจให้ทีมงานผลิตคอนเทนดีๆ

[@zacharyc494]

ฟังเรื่องการนับถือ ผี ของพม่า และ ไทย, เป็นวัฒนธรรม ความเชื่อร่วม ที่มีเสน่ห์มากครับ

[@user-kb9zn2gl4w]

ขอรักเธอ ทุกไทย เท่าใจฉัน
ขอรักมั่น เมียลูก เพียรปลูกฝัง
ขอรักตน คนดี มีสัจจัง
ขอรักทั้ง สิ้นโลก ร่วมโชคชะตา

[@pgatovcranbrook2033]

วัฒนธรรมของเค้านี่ยิ่งใหญ่มากๆ เค้าเคยเจริญมากๆ

[@made-in-thailand99]

ผมว่าไม่เจริญมากแต่เก่งการรบ เหมือนมองโกลมากกว่า

[@thebenthekid9272]

สิ่งก่อสร้างเขายิ่งใหญ่ พม่า

[@TheDogkerbank]

เขาเจริญทางด้านวัฒนธรรมครับ คุณ

[@nannie6931]

@@made-in-thailand99 เห็นด้วยค่ะ พม่ารบเก่งมาตั้งแต่โบราณ จนถึงปัจจุบันนี้เลย

[@user-df2hk6iq1o]

คิดถึง อ.ลลิตา ผมเคยเรียนกับท่าน ตอนปี 56 -59 มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

[@SuperReviewChannel]

ขอบคุณครับ

[@nazonteens]

ชื่นชมในคอนเท้นครับ

[@CatChoChai]

ชอบมากค่ะ ไม่คิดว่าจะมีเรื่องนี้ด้วย ดีใจมาก

[@PAKAPONGNONG]

ว้าววว ...ขอบพระคุณท่านอาจารย์ ป้ารู้จักพม่าขึ้นเยอะเลยยย🙏🙏👏🏻👍👍

[@aubkk3144]

เห็นพระราชวังมัณฑะเลย์
แล้วอยากไป​ มากค่ะ

[@user-ou2xf3px7g]

EP.2 หายไปไหน

[@wisans.5085]

ผมมาเที่ยวเชียงใหม่
ชมพิพิธภัณฑ์..มีเรื่องแบบนี้
ขอบคุณครับสำหรับคำอธิบาย

[@aimonpasee9583]

ขอขอบพระคุณ กับความรู้อีกหลากหลายแขนงทางช่องนีเคร่า 🙏🙏🙏

[@Online-xf3lw]

อาจาร สวยคับ

[@atsawinbordinthanawong7875]

ชอบตรงที่ว่าไปปรึกษาพระแล้วบางทีอาจจะไม่ฟิน เพราะพระท่านคงจะสอนให้คนมีตนเองเป็นปฏิปทา(ให้พึ่งตนเอง) เลยไปปรึกษาผีดีกว่าใช้การ “ขอ” เอาง่ายกว่าทำเองเป็นไหนๆ ไม่เหมือนเมืองไทยพระบางวัดนี่ไสยศาสตร์แทบแยกไม่ออกจากพุทธศาสตร์ ถึงขนาดสร้างสโลแกนให้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ว่า “ขอได้ ไหว้รับ” เพื่อหวังเพียงลาภสักการะเท่านั้นเอง

[@04461230446123]

ใส่ดนตรีประกอบน่ากลัว ลึกลับมาก

[@oppoooppoo9546]

🌺สาระดีครับผม
🌼
🏵️
🌷
💜27 ส.ค.2566

[@user-pl9rf7ll6o]

อาจารย์บรรยายซะเห็นภาพเลย

[@user-wr6dz9jw6g]

**หมอดูอีทีคือจุดขาย**ทางธุรกิจสุดๆๆ*

[@Zaautophobia]

เคยเห็นที่ชเวสิกอง..และหลายๆที่ในพุกาม..แต่ไม่ทราบว่าคืออะไร..ขอบคุณสำหรับความรู้ครับ

[@pisitbovonjaruchainan3271]

ไม่ต้องยาวมากแต่ได้ใจความ

[@thoingsukchanfilm8445]

พระพุทธเจ้าตรัส: ภิกษุทั้งหลาย เป็นไปไม่ได้ที่ผู้ใดพึงกล่าวอย่างนี้ว่า "เราจักบัญญัติการมา การไป การจุติ การอุบัติ หรือความเจริญงอกงามไพบูลย์แห่งวิญญาณ เว้นจากรูป เวทนา สัญญา สังขาร" พระพุทธเจ้าถาม : พระสาติวิญญาณเป็นเช่นไร พระสาติตอบ: สภาวะที่พูดได้ รับรู้ได้ เสวยวิบากกรรมทั้งส่วนดีและส่านชั่ว เป็นวิญญาณพระพุทธเจ้าข้า" พระพุทธเจ้าตรัสว่า "โมฆะบุรุษ .....เธอชื่อว่ากล่าวตู่เรา.."

[@user-rt7fy3ht5g]

Ep2หายไปไหน

[@user-jb8ss1qq3z]

เป็นช่องที่โครตดี

[@APITTA21166]

ชอบรายการมากเลยค่ะ ได้ฉายทางทีวีช่องไหนมั๊ยคะ

[@user-qr7yr9yv4f]

ช่องทางนี้อย่างเดียวค่ะ

[@khetnp5851]

ผมเคยเรียนกับอาจารย์ครับ น่าจะผ่านมาแล้ว 13 หรือ 14 ปี ตอนนั้นอาจารย์ยังผมยาวอยู่เลย สวยและน่ารักมาก

[@pnpsws2529]

ที่มมส.ป่าวครับ

[@khetnp5851]

@@pnpsws2529 ใช่ครับ

[@economicter9618]

🥰

[@tigerChannel]

နတ်ကတော် naatkataw

[@georges.patton7231]

ถ้าเอาทำการ์ดพลังให้เด็กสะสม น่าจะเป็นที่นิยม

[@alfa7alfa]

เหมือนผีเจ้าพ่อ-เจ้าแม่

[@anupongsomsak7995]

นอกตำราครับ

[@chalalahchalah4263]

ไปชเวดากองตอนเย็นๆหนุ่มสาวนั้งกันเต็มเหมือนเป็นแหล่งพบปะกันมากกว่าวัด

[@teeraphanj]

ที่เวลา 11.29 เห็นมีแบงค์ ร.10 ด้วย

[@psacclose9823]

ชอบรายการแนวนี้มากๆได้เห็นปวศในมุมใหม่ๆ

[@amyphattharaporn6704]

พระแม่กุกษัตริย์เชียงใหม่ก็ถือเป็นหนึ่งในนัต37ตนของพม่า

[@Phumiphat645]

นัตก็คือเทพใช่ป่ะ
คือวิญญาณที่มีพลัง

[@koko5115]

เป็นพวกผีวิญญานที่ผู้มีชื่อเสียงในตำนานพม่าครับ ก็เลยชาวพม่า เอามาให้ความเคารพตามความเชื่อของผู้ที่เคารพ ครับ นัตพวกนี้อยู่ในกลุ่มผีครับ วิญญาณที่ได้รับหน้าที่ เฝ้าบ้านเฝ้าเมืองจาก กษัตริย์หรือ ผู้ที่มีอำนาจ ในยุค นัตตนนั้นเป็นคนหรือ ตายลง ผีพม่าส่วนใหญ่ เกี่ยวกับ พระราชวัง ครับ เหมือนในเมืองไทย พวกเจ้าเเม่เจ้าพ่อกุมารทอง ครับ ต่างจากไทยเเค่ ชนชั้นวานะ ครับ พี่พม่าส่วนใหญ่เป็น มาจากราชวงศ์ ครับ เเละตายไปก็ยังได้รับหน้าที่ ปกป้องคุ้มครองบ้านเมืองอย่างนั้นอ่ะครับรู้ว่า วิญญาณที่ได้รับการบูชา ก็ มีพลังพอสมควร ครับ เท่าที่ได้ศึกษามาครับ

[@iMengh_sfz]

ทางล้านนาก็มีความเชื้อเกี่ยวกับผีบรรพบุรุษเหมือนกันครับ เรียกว่า ผีมด และผีเม็ง (ผีเม็งจะเป็นผีจากทางพม่า) ร่างทรงส่วนมากจะเป็น LGBT เหมือนกัน มี Straight บ้าง มีประเพณีการฟ้อนรำ เรียกว่าฟ้อนผี

[@jitthipatphankaeo6700]

ถ้าเอาตามนัตจริงๆน่าจะเป็นผีอารักษ์เสื้อบ้านเสื้อเมืองมากกว่าครับ ผีเจ้านาย

[@patipanchiangpeera5185]

เรื่องร่างทรงนัต ส่วนตัวคิดว่าอ.เข้าใจผิดนะครับ

[@ckkimcnx1]

สรุปเนื้อหาหลักๆ ของ Ep. นี้ได้ดังนี้ "ผีไทย ไม่แพ้ผีใดในโลก"

[@user-gd7wk4zd3w]

ไม่ชอบเพลงประกอบเลยครับ😢มันฟังแล้วน่าเบื่อ แต่ความรู้และเรื่องราวน่าสนใจมากครับ

[@eimmybb_five-o7899]

เป็นเรื่องปกติของสังคมเมียนมาร์น่ะครับ

[@user-ux9dz1yn6n]

คนไทยบินไปขอพรเทพทันใจที่พม่าเพื่อให้ร่ำให้รวย เเต่คนพม่ากับหนีเข้ามาไทยเพื่อทำงานหาเงิน 🤔

[@eak1234]

เชื่อมากๆผลลัพธ์จะเป็นไง หมดตูดดอทคอมอ่ะสิครับ

[@MorzJiez]

ไหว้พระมันไม่ฟิน ไหว้ผีฟินกว่า 555555

[@boomibrown7579]

drag queen พม่า

[@user-vj5sv1fi7i]

ถ้านัตดีจริง เช่นนัตทันใจพวกพม่าชายหญิงคงไม่หนีความจน ความอดอยากมาทำงานในเมืองไทยแน่นอน แต่มีคนไทยบางกลุ่ม บางพวกกลับไปไหว้นัตเทพทันใจ แทนที่จะกราบไหว้ขอพรพ่อแม่ในบ้านของตัวเอง พวกบ้าไปแล้ว😁😁😁

[@tararock6814]

ทำไมมีความคิดเห็นเชิงลบแบบนี้

[@user-vj5sv1fi7i]

@@tararock6814 แบบนี้เชิงลบหรือ ถ้าไม่ชอบอย่าแสดงความคิดเห็นนัตพม่ากับพ่อแม่คุณอยากไหว้ใคร ผมถามจากใจจริงหรือคุณอยากกราบไหว้นัตม่กกว่าทพ่อแม่ครูอาจารย์😁😁😁

[@tararock6814]

@@user-vj5sv1fi7i ก็ไม่ควรไปดูถูกความเชื่อของเค้าหรือป่าวพ่อแม่เค้าอาจจะกราบไหว้อยู่แล้วก็ได้ ใช้คำว่าบ้าก็เกินไป

[@chenarpone4778]

อันสารที่พวกคนเห็นที่มีไม้มีช้างนั้นไม่ใช่นัดเป็นเจ้าพ่อเมืองเชียงตุง

[@yangmanli9751]

ตอนนี้บ้านเราก็มีนัตย์เพิ่มอีกตนแล้วนะ นัตย์สุระนิดา อันมาจากคุณแตงโมน่ะ

[@user-yd6ce8zh8c]

ถ้าผีนัตขอได้ดั่งใจคนพม่าคงไม่ต้องกระเสือกกระสนซมซานมาขายแรงงานในไทยตั้งสองล้านกว่าคนหรอกนะ