เขาบูรณะปราสาทหินกันยังไง ทำใมหินมันคนละสี
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 15 ก.ย. 2023
- หากจะพูดถึงการบูรณะโบราณสถานที่ยากลำบากที่สุด ต้องยกให้ปราสาทขอมเลยครับ เพราะกว่าจะเป็นปราสาทที่สวยงามให้เราชมกันทุกวันนี้ ผ่านการบูรณะมาเป็น สิบๆ ปีเลยทีเดียว ซึ่งกินเวลานานมาก แล้วทำใมถึงนานขนาดนั้น และหินทำใมสีแต่กต่างกับตัวปราสาทเดิมมากๆ มันเกิดอะไรขึ้นวันนี้เราจะมาหาคำตอบกันครับ
- บันเทิง
![[Full Episode] MasterChef Junior Thailand มาสเตอร์เชฟ จูเนียร์ ประเทศไทย Season 3 Episode 3](http://i.ytimg.com/vi/A1XXYbV048k/mqdefault.jpg)
ต้องขอบคุณ นายช่าง ไม่ ว่า เป็น ต่า่งชาติ หรือ คน ไทย ทุกท่าน คือ คน สำคัญ ที่ อยู่ เบื้องหลัง ใน มรดก ของชาติ ผมอาจ ไม่ รู้จักใคร เลย แต่ ท่าน จง ได้ รับ คาระวะ จากใจ คนไทย นะครับ จงภูมิใจ ต่อ ท่าน และ ครอบครัว
หินเก่ากับหินใหม่สีก็ไม่เหมือนกันสิครับ พอผ่านไปหลายสิบปีก็เหมือนกัน
ไทยเก่งมาก สามารถบูรณะได้เหมือนเดิมและงดงาม
คนไทยเป็นผู้สร้างก้อสามารถบูรณะได้ เพียงแต่ตอนสร้างมันง่ายกว่าตอนบูรณะต้องเอาหินเก่าค่อยมาต่อมาเรียงให้เหมือนเดิมเท่านั้น
ขนาดไทยเก่งยังใช้เวลาสิบยี่สิบปีเลย
สุดยอด ไม่รู้เลยว่ามีการบูรณะ ยังคิดเหมือนกันว่าทำอย่างไรถึงจะทำให้กลับมาดังเดิมได้ ขอบคุณคณะทำงานมากที่ทำให้สมบัติขาติกลับมาทรงคุณค่าอีกครั้ง
ไม่อาจจะติติงได้เลยครับ รู้ว่ามันยากมากๆ และทุกคนก็ตั้งใจจะบูรณะมากๆ โดยคงความเดิมให้ได้มากที่สุด เรื่องของสีหิน ก็ปล่อยให้เวลาปรับให้กลมกลืนกันดีกว่าครับ เห็นแล้วอึ้งเลย ประกอบได้ยังไง ยกที แต่ละชิ้นไม่ใช่เบาๆเลย สวยงามมากๆครับ ขอเป็นกำลังใจให้คณะทำงานทุกๆท่านครับ
จากของเดิมที่พังทลาย จนมองรูปเดิมไม่ออก
ออกมาสวยสง่าขนาดนี้ ต้องปรบมือให้👏👏👏👏👏
🎉🎉🎉
เป็นการบูรณะตามวิธีการสากลครับ ใช้วิธีการวิทยาการสมัยใหม่ ทั้งจำลอง ถอดแบบสามมิติ ฯลฯ และนำแต่ละชิ้นส่วนไปไว้ที่จุดที่คาดว่าน่าจะเป็นตำแหน่งเดิมของเค้า คล้ายๆการต่อจิ๊กซอว์ แต่นี่คือจิ๊กซอว์สามมิติ ส่วนชิ้นไหนหาไม่เจอหรือเสียหายจนไม่สามารถนำมาวางได้ก้อจะมีการจำลองขึ้นใหม่ด้วยวัสดุเดิมแต่จะไม่ใส่รายละเอียด แค่เติมเต็มเท่านั้น เพื่อที่ให้รู้ว่าชิ้นไหนของเก่าชิ้นไหนของใหม่ และทำให้รู้ว่ารูปทรงในแบบเดิมนั้นเป็นเช่นไร การทำงานเช่นนี้ต้องใช้เวลามาก บางงานกินเวลา 20 กว่าปีเลยทีเดียว เพราะฉนั้นไม่แปลกเลยที่จะมีโบราณสถานที่รอคอยการบูรณะอยู่เป็นจำนวนมาก อย่าด่วนไปดราม่ากรมศิลป์ฯและคนทำงานเลยครับ ถ้าจะให้มีกำลังคนมากพอคงต้องเปลี่ยนจากกรมศิลป์เป็นกระทรวงศิลปากรคงจะไหว
สุดยอดเลยค่ะ
ภูมิใจจังที่เกิดเป็นคนไทย❤
น้อมรำลึกพระคุณบรรพบุรุษที่สร้างสรรค์เป็นมรดกมาจนถึงทุกวันนี้
และขอบพระคุณช่างแขนงต่างๆและบุคคลที่เกี่ยวข้องที่ได้ศึกษาทำนุบำรุงสืบทอดความรู้ความสามารถต่อๆกันมาอย่างต่อเนื่อง
ภูมิใจกับความเป็นไทยอย่างยิ่งค่ะ
อยากให้ปราสาทหิน จันทบูรณ์ บูรณะแบบนี้บ้างครับ เหลือแค่ฐานกับ ทับหลัง เอง
เห็นด้วยครับ คนจันท์ด้วยกัน
สงสัยมานานแล้ว ว่าการซ่อมแซมทำอย่างไร นักโบราณคดีไทยเก่งมาก ๆ รัฐบาลหางบประมาณบูรณะทั้งหมดในประเทศเพื่อเป็นแหล่งท่องเที่ยว สุดยอดมาก ๆ คนไทย ขอชื่นชมทีมงานทุก ๆ คน ครับ
ครบ จบทุกข้อกังขา ... ส่วนตัวผมเข้าใจในการบูรณะด้วยวิธีการนี้อยู่แล้ว....แต่ในยุคหลังๆ ที่เริ่มบูรณะปราสาทรุ่นหลัง คนไม่เข้าใจเยอะมาก แถมอคติ ก่นว่ากัน บางทีอธิบาย ก็ยังไม่เข้าใจ จนเหนื่อยใจสุดๆ....หวังว่าคลิปนี้ คนพวกนั้นได้มาชม ได้มาเห็น คงจะเข้าใจมากขึ้น.....ขอขอบคุณทางช่อง ที่ชี้นำปัญญาให้กับคนเหล่านั้นครับ
ความรู้ล้วนๆครับ น่าสนใจมากๆ
ตอนแรกผมเข้าใจว่า การเสริมของใหม่เข้าไป ต้องทำให้เห็นเด่นชัดว่าสิ่งนี้ไม่ใช่ของเดิม แต่เป็นของที่เราเสริมเข้าไปเพื่อให้โครงสร้างดั้งเดิมของโบราณสถานกลับมาตั้งอยู่ได้เสียอีก
ผมคนบุรีรัมย์...คนรุ่นป้า พ่อ แม่น้า เล่าให้ฟังว่า ไปดูเขาบูรณะปราสาทหินพิมาย....เขายกลงมาทั้งหลังแล้วจับยกประกอบเข้าไปใหม่ ทึ่ง เอามาก ๆ...เป็นหลังสมบูรณ์เช่นเดิม
กับโบราณสถานเมื่อซ่อมแซมใหม่จะต้องใช้สีทีแตกต่างจากสีเดิมค่ะ เพื่อให้รู้ว่าเป็นของที่ถูกซ่อมแซมเสริมเข้ามาใหม่ไม่ใช่ของเดิมเพื่อแยกได้ง่าย เป็นกฏสากลค่ะ
ใช่ครับเพื่อให้รู้ว่าส่วนไหนของเก่าส่วนไหนซ่อมใหม่
บูรณะแบบนิ้จะใช้เวลาในการทิ่จะให้สีกลับไปเก่าเหมือนเดิม
หินใหม่เขาจะบันทึกหมายเลขไว้....ส่วนลายกนกที่แกะใหม่เขาจะถอดลายจากของเดิมที่พอถอดลายได้ครับ...ถ้าถอดลายไม่ได้ก็จะเว้นไว้..โดยใส่หินเปล่าๆไว้ก่อน
ยินดีด้วยครับ 2 หมื่นผู้ติดแล้ว ... ผมเคยพาเพื่อนที่ไม่ได้มีความสนใจเรื่องปราสาทหินเลยไปดูปราสาทหิน เราก็บอกว่าตรงนี้หน้าบันสลักเป็นนู้นนี่ ทับหลังสลักเป็น บลาๆๆ ทราบมั้ยครับว่าเพื่อนมาบอกทีหลังว่าไม่สนุกเลย เดินดูปราสาทก็เหนื่อย แดดก็ร้อน อยากจะนั่งหลับอยู่ใต้ต้นไม้มากกว่า ... กำลังจะบอกว่าจะเที่ยวปราสาทหินให้สนุกต้องรู้พื้นฐานของปราสาทก่อนเป็นอันดับแรก (รวมทั้งคำว่าอะนัสติโลสิสด้วย) จากนั้นถ้ารู้เรื่องราวของปราสาทไปด้วย ดูปราสาทกี่รอบก็ไม่เบื่อ เหมือนเรา :) อ้อ ขอสด็อกก็อกธม สักคลิปนะครับ
การบูรณะซ่อมแซมย่อมยากกว่าการสร้างใหม่ อย่ลืมว่าเราบูรณะเพื่อรักษารูปแบบของสถาปัตยะกรรมโบราณสถานมิใช่รักษากองเศษศากโบราณสถาน
สถานที่โบราณเเบบนี้ในทั่วทุกมุมโลก ในช่วงที่พึ่งสร้างเสร็จใหม่ๆในสมัยนั้นคงสวยงามอลังการน่าดูเลย ที่สุดเเห่งศิลปะสิ่งปลูกสร้างเเละความศรัทธา
เขาสร้างสมัยอดีตเพื่อแสดงความมากบารมีไงถ้าสมัยนี้คือแสดงอำนาจทางทหาร
ขอชื่นชมการบูรณะ ทุกท่านเก่งมากค่ะ🙏👍👍
เคยไปปราสาทหินพิมายอายุประมาณ 8-9 ขวบ จำได้ว่าเป็นกองหินไม่เป็นทรงเท่าไหร่ แต่ปัจจุบันสวยงามมากไม่น่าเชื่อ
ศิลปะขอม ถูกต้องครับ👍
เพิ่งรู้ว่าเราใช้หินทรายแบบเดียวกับหินที่สร้างปราสาท สุดยอดองค์ความรู้ ไม่เหมือนเขมรเล่นเอาปูนซิเมนต์ไปซ่อมแทนหินที่ชำรุดไปเฉยเลย ซ่อมไม่เป็นแล้วยังไปทำลายของเดิมเข้าไปอีก
เป็นระเบียบการบูรณะโบราณสถาน เป็นกฎสากล
แค่ปีสองปีสีก็กลมกลืนเป็นสีเดียวกับของเดิมแล้วจากที่โดนแดดฝน ทางช่างมีความอดทนสูงมากในการบูรณะ
ที่อยุธยาถ้าเป็นสภาพเดิมๆคงจะสวยงามมากที่สุดในโลก
ก็ว่าได้อาจจะสวยกว่าวัดพระแก้วเป็นสิบๆเท่าคงอร่ามไปด้วยสีทองทั้งเมือง(เสียดาย)
ขอบคุณจริงๆ กับทุกแรงงาน ความพยายาม ความอดทน ของทุกคนที่เกี่ยวข้องค่ะ ที่ได้มีส่วนร่วมในการอนุรักษ์เพื่อให้พวกเราและลูกหลานได้ซาบซึ้งกับโบราณสถานเหล่านี้ต่อไปอีกนานเท่านาน
ดีแล้วขอให้ทำไป เพราะเป็นรากฐานวัฒนะธรรม เก่าผสมใหม่ คือไม่ทิ้งของเก่า ไม่มองข้ามของใหม่ จึงจะเจริญก้าวหน้า🎉🎉🎉
นัยสำคัญคือเพื่อให้คนแยกออกระหว่างของเก่ากับของใหม่ ของเก่าคือหลักฐานเชิงประจักษ์ ส่วนของใหม่คือจินตนาการภายใต้การอนุมานจากของเก่ารอบข้าง ไม่ว่าลวดลายและวัสดุ ของใหม่เป็นส่วนเติมเต็มสิ่งที่ขาดหายภายได้องค์ความรู้และสมมุติฐานปัจจุบัน เมื่อเวลาผ่านไปมีข้อมูลใหม่ที่น่าเชื่อถือสามารถถอดเปลี่ยนแก้ไขได้ ของใหม่นี่มีการสลักชื่อกรมศิลป์และปีที่บูรณะ ถ้าไปที่อุทยานประวัติศาสตร์ต่างๆไม่ว่าอิฐ ศิลาแรง หินทราย จะเห็นและเข้าใจหลักการบูรณะของกรมศิลป์ที
อีกพันปีสีก็เก่าไปเองแหละ
วิธีการนี้ ถือเป็นการอนุรักษ์โบราณสถานอย่างแท้จริง เป็นการบูรณะแบบได้ของแท้ของเดิมกลับมาให้คนรุ่นหลังได้ชมได้ศึกษา เป็นสิ่งที่ถูกต้องที่สุด และถือว่าได้เป็นองค์ความรู้สืบสานต่อไป ต้องขอขอบคุณเหล่าคณะช่างอาจารย์บ้านโบราณและวัตถุ
ดูคลิปนี้แล้วรู้สึกฉลาดขึ้น 100% เลยค่ะ🤣
วิธีการว่าสุดยอดแล้ว คนทำนี่สุดยอดกว่า นับถือสุดใจเลย
บทความดีมากได้ความรู้ ช่างไทยเก่งมาก ที่เป็นซากทุกแห่ฝรัฐบาลคใรปรับปรุงใหม่ทุกแห่ง สมบัติของชาติ ครับ
ชื่นชมกรมศิลปากรครับ มีความมานะพยายามมาก
ซ่อมเสร็จปุ๊บก็เคลมปั๊บ ของของข้าขอรักของข้า😅😅
ขอเสริมหน่อย สาเหตุที่ทำให้หินที่บูรณะหรือเพิ่มเข้าไปใหม่มีสีที่แตกต่าง และไม่มีรวดลายใดๆก็เพื่อให้รู้ว่าไม่ใช่ของดั่งเดิม เพื่ออนาคตนักวิชาการรุ่นใหม่ใด้รู้และค้นคว้าหาหลักฐานใหม่ๆเพิ่มเติมใด้ถูกต้อง ครับ
ก็ว่า ทำไมถึงไม่แกะลาย
เหมน ใช้ปูนซีเมนต์ กับลูกหมู แกะสลักตกแต่ง 🤣🤣
ถ้าบูรณะแบบนี้ถือว่าถูกต้อง วิธีของเขมรทำกับนครวัดไม่เรียกว่าเละเลยหรือครับ สลักใหม่มั่วๆซะเยอะขนาดนั้น
นครวัดที่ว่าแกะสลักมั่ว มันคือ ยุค 400 500 ปีที่แล้วหรือเปล่า มันยังไม่มี anastilosis เกิดขึ้นบนโลกเลยนะ
@@polio123able ยุค400-500ปีมีครับ ดูออกด้วยว่าเก่า แต่ของใหม่ที่เขมรทำเนี่ยตรงไหนเสียพวกเล่นเอาปูนฉาบเลย แกะๆไม่สนเค้าเดิม(อยากได้อะไรก็แกะ) แล้วก็เอาสีพ่นเอาให้สีน้ำตาลดำทับของเก่าและข้างๆด้วย สีเททับสลักหินโบราณ ใช้สีบ้านๆที่มีกรดผสมด้วยนิดหน่อยรับรองได้เลยว่าลายสลักเลือนหายไม่มากก็น้อย
ขอบคุณคณะซ่อมแซมค่ะ-เก่งมาก-สวยงามมากค่าแม้ว่าจะไม่มีลวดลายแกะสลัก-บรรพบุรุษเรานี่ฝีมือสุดยอด-ขอให้ทุกท้านมีแต่ความสุขค่ะ❤❤❤
มีความพยายามมากๆ ขอชื่นชมค่ะ สีก็ต้องไม่เหมือนกันอยู่แล้วซึ่งมันจะดีเพราะคนที่ดูก็จะรู้ว่าชิ้นไหนเป็นชิ้นเดิม ชิ้นไหนเป็นของซ่อม พอนานๆไปก็จะกลมกลืนกันไปเอง
ใช่ครับ เรียกศิลปะขอม อย่าเรียกศิลปะเขมร
เยี่ยมยอดครับ
นักวิชาการบางท่านยังมั่วเรียกผิดอยู่เลย เช่นเอะอะก็เขมร
ใช่ค่ะ ขอม ไม่ใช่เขมร
ได้ความรู้ๆๆๆเข้าใจแล้ว ถึงวิธีการซ่อมแซม เข้าใจเเล้วครับ ไอ้ผมก็โง่ แต่อวดฉลาด รวมหัวกับช่องยูทูป บางช่อง ไปด่าดราม่า เรื่องที่คนกัมพูชา เข้าไปซ่อมแซม ปราสาทหินที่บ้านเขา ที่ซ่อมแซม แล้วสีหินไม่เหมือนกัน ไอ้เราก็โง่อวดฉลาด เข้าไปด่าว่าเขาทำไม่ถูก เข้าใจแล้ว ขอบคุณครับที่ให้ความรู้
สุดยอดครับ
ได้ความรู้ดี ขอบคุณครับ
ชื่นชมครับ ขอบคุณครับ
สวยงามมากคค่ะ
ความรู้ใหม่เลย 👍
สวยงาม สุดยอดมากๆ ครับ
ขอบคุณมากค่ะแอด
ข้อมูลเยี่ยม
เจ๋งมาก...สุดยอด
สุดยอดไปเลย❤❤❤
ขอบคุณสำหรับความรู้ครับ
ว้าวว รอชมเลยครับพี่
พูดได้ดี น่าสนใจมากๆ
ขอบคุณสำหรับข้อมูลครับ
ช่างเก่งมากๆ ขอบคุณจากใจ
เก่งมากเลยครับ
โครตเก่งเลย สุดยอด
รู้จริง ให้ความรู้ยอดเยี่ยมเลยครับ...ขอบคุณครับ
สวยงามมากครับ
เยี่ยมที่สุดแล้วช่างไทย.
ชอบเสียงพากษ์มากเลย
เยี่ยมมากครับ
ทำให้อยากไปปราสาทหินพิมายเลย..ไปเมื่อ 30 ปีก่อน วันนี้คงสวยขึ้นเยอะ
th-cam.com/video/-vDj0_PZQoU/w-d-xo.htmlsi=YUuzCpbf2uNkl6QV มาแล้วคับผม
นับถือในความตั้งใจของคณะทำงานทุกท่าน ที่ทำให้เราใด้เห็นความงดงามของปราสาท
❤👍วีดีโอนี้ให้ความรู้ดี
ขอบคุณครับ เล่าได้เข้าใจง่าย น่าฟังมาก ๆ เลยครับ
ได้ความรู้มากคับ
เหมือนวัดอรุณนั่นแหละตอน
ซ่อมใหม่ๆก็สีขาวพอนานเข้า
ก็สีเหมือนของเดิม
สุดยอดฝีมือ😊
ช่างเเละนักโบราณคี
เเละทุกหน่วงงาน
สุดยอดมากเลยคับ
ช่างฝีมือไทยเก่ง ต้องขอขอบคุณ จร่งๆ
ช่างฝีมือสุดยอด ทำยากกว่าสร้างขึ้นใหม่เสียอีก
โชคดีว่าหลังๆ ไทยตื่นตัวมากขึ้น จะเห็นว่าปราสาทขอมเก่าๆ ถูกบูรณะเพิ่มเติมเยอะมาก แสดงว่าไทยให้ความสำคัญกับเรื่องการอนุรักษณ์ ซึ่งเป็นเรื่องที่ดีมาก
สุดยอดแล้วครับ ขอบคุณใน ความพยายาม นะครับ🎉🎉🎉🎉
ขอบคุณช่องให้ความรู้เรื่องการบูรณะโบราณสถาน มีประโยชน์มากๆครับ
ก่อนรื้อมาบูรณะ เค้าจะเขียนชื่อไว้ทุกก่อน ส่วนชิ้นที่หายไป เค้าจะหาข้อมูลจากปราสาทอื่นที่อายุไหล่เคียงกัน แล้วสร้างขึ้นใหม่ แต่ตามกฏหามทำให้เป็นของเก่า
ขอม มหัศจรรย์มาก 🇰🇭 ❤❤❤
มันเป็นข้อตกลงสากลของทุกประเทศในโลก ที่ห้ามไม่ให้มีการบูรณะแล้วเหมือนของเก่า ถ้าจะบูรณะจะต้องแสดงให้เห็นชัดเจนว่า บูรณะใหม่ตรงไหน จึงจะได้รับการอนุมัติให้บูรณะได้ค่ะ.
เคยไปเที่ยวปราสาทพนมวัน เมื่ิื่อ 20 ปีที่แล้ว ตอนนี้อยากกลับไปเยี่ยมเยือนอีกครั้ง
ตามหลักที่ทั่วโลกเขายอมรับกัน คือการตัดหินและเกลามาวางทดแทนในตำแหน่งเดิมได้ แต่ไม่ให้แกะสลักลวดลายขึ้นมาใหม่ เพราะจะให้รู้เป็นของใหม่ เช่นที่อยุธยา อิฐก็จะมีคำว่ากรมศิลป์ฯ แปะอยู่บนเนื้ออิฐครับ
ใหม่ๆ คนละสีก็ดูกสวยแปลกตาอีกแบบ
คิดในเชิงศิลป ครับ
บูรณะจริงๆ ไม่นานมากหรอก
แต่ รองบประมาณ ทุกปี ..ปีไหนงบน้อยก็บูรณะได้ไม่กี่วันก็ต้องหยุด
สู้เขมรก็ไม่ได้ ลบของเก่าแกะใหม่บ้าง ใช้ปูนซีเมนต์เติมส่วนที่แตกหัก ใช้ปูนทั้งแผงก็มี แกะใหม่ตามใจชอบ
ถึงต่างสีสรรแต่ก็สวย ทิ้งไปนานมันก็เก่าเกมือนกันเองแหละ😮😮
😂คลิปนี้ดีมาก
ไม่หลุดเขมรซักคำ
ขอม ก็คือ ขอม
เพราะขอม ไม่ใช่เขามร😅
งานซ่อมบูรณะเป็นงานหินจริงๆ
เดี๋ยวพวกเขมรก็มาดูแล้วอ้างว่าเขมรสอนคนไทยเอง คอยดู
คารวะเลยครับ
น่าจะบอกชื่อคนทำหน่อยครับ เพื่อให้เกียรติ
สาธูๆๆบ้านเราเอง
แก่งตะนะ จ.อุบล ถ้าใครไปเที่ยวแนะนำให้ดูหินริมน้ำ มันจะมีรอยเจาะ2รู เหมือนเป็นแหล่งตัดหินเอามาสร้างปราสาทของคนโบราณ
เพื่อนบ้านทางขวา เคลมรัวๆ
พยายามพูดว่า..เพราะปราสาทขอมที่คนไทยสร้างในสมัยก่อน..ยอดผู้ติดตามจะเพิ่มขึ้น
คนโบราณช่างน่างทึ่ง เข้าสร้างกันยังไง ทั้งที่ไม่มีเครื่องมือที่ทันสมัยเเบบปัจจุบัน ปัจจุบันขนาดมีเครื่องมือที่ทันสมัยยังยากและใช้เวลาตั้งหลายปี
กาลเวลาสีก็จะกลมกลืนอีกครั้งแต่..มันทำให้รู้ว่าเป็นส่วนที่ซ่อมหรือเสริม.ให้สมบูรณ์
ถ้าไม่ใช่เจ้าของทำไม่ได้มันฝังในดีเอ็นเอพันธุ์กรรม เขมรทำไม่ได้ชนชั้นครอกจะทำได้หรือ
เขาไม่ได้มโนทำเอานะ เขาอ่านจากบันทึกในอดีต ใช้วิธีคำณวนดูว่าอะไรอยู่ตรงไหนดูจากรูปร่างหิน เอามาประกอบกันเรียงตามรอยแตก ที่ไหนก็ทำแบบนี้ทั้งนั้น แม้แต่เขมร
@@polio123able เคยไปดูยังว่าไม่มโนมันเอาปูนอิฐไปโบกแล้วบอกว่าเดียวก็เก่าดูเหมือนเดิม😆ปะผุยิ่งกว่ารถเก่าพยายามให้ไทยไปสอนจรเข้ให้ว่ายน้ำไปดูศิลปที่พวกมันทำปั้นปลากลายเป็นเต่าเลย
@@user-vw2qo7jd9j เคยไปนครวัดก็ไม่มีอะไรผิดปกติ ที่ว่าคือตรงไหน ถ้าระบุชัดๆได้ อาจจะรู้
@@polio123able เคยไปแค่ตั้งท่าถ่ายรูปไม่สนใจอย่างอื่นอยากรู้จริงก็ไปใกล้ชิดคนงานเขมรเลยก็ได้ตอนนี้กำลังซ่อมอยู่ไปห้าสิบปีแล้วหรือ😆ตามสบายไทยแท้😆😆
@@user-vw2qo7jd9j ต้องขำไหม พอดีเรียนจบสาขาเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ศึกษา แล้วก็เรียนวิชาประวัติศาสตร์ก็เลยได้ไปดู แล้วก็เรียนเรื่อง anastylosis ด้วย ก็ไม่เห็นจะมีอะไรผิดปกติ
เพื่อนบ้านบูรณะแกะสลักจักรยาน, ไดโนเสาร์ลงไปด้วย...555
อย่าสอนเขมรว่ายน้ำ😅ศรีเทพบูรณะซ่อมแซมให้เป็นเหมือนเดิมใด้ไหมครับจะถูกถอดจากมอรดกโลกใหม😅
ยุคนี้แล้ว เศษหินแกะสลักหักพังที่เกลื่อนบริเวณน่าจะได้รับการ scan แล้วส่งต่อข้อมูลให้ AI ต่อ jigsawให้
บูรณะใหม่ให้สมบูรณ์สวยงามมากชื่นชมช่างครับ