Pogłębiarka
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 29 มิ.ย. 2024
- Zapraszamy na kolejny #PogłębiarkaPodcast, w dzisiejszym odcinku z o. Dariuszem Piórkowskim SJ rozmawia Daniel Wojda - Czy powinniśmy kierować się własnym sumieniem?
Dariusz Piórkowski − jezuita, duszpasterz, doświadczony kierownik duchowy i rekolekcjonista. Autor publikacji poświęconych duchowości, rozwojowi osobistemu i Biblii - min. Modlitwa. Poradnik dla tych, którzy (nie) lubią się modlić, Nie musisz być doskonały, Spodziewaj się dobra, Książeczka o miłosierdziu, i ostatnio wydanej: Nie bój się zmiany. Lubiący turystykę rowerową, gotowanie, filmy i muzykę.
________________________
Możesz wesprzeć nas na trzy sposoby:
➡️przez dedykowaną zrzutkę: pogle.pl/19Riw
➡️przez Patronite: pogle.pl/7GtL5
➡️przez darowiznę wpłaconą na konto: 22 1870 1045 2078 1068 8519 0001 (Nest Bank Spółka Akcyjna)
Tytuł: Darowizna - studio
Fundacja Pogłębiarka
Nowy Świat 33/13
00-029 Warszawa
____________________
Spis treści:
00:00 Start
00:26 Sumienie - skojarzenia.
02:48 Sumienie - serce.
05:54 Co to jest sumienie?
11:50 Dlaczego mamy sumienie?
13:58 Sumienie - rozróżnianie.
17:10 Sumienie - jak używać?
20:44 Rozeznawanie.
24:17 Podejmowanie decyzji w sumieniu.
_______________________________
#sumienie #rozeznawanie #serce
Spis Pogłębiarka #Podcast:
Podcasty [#1 ] - [#9] Sfinansowano ze środków Fundacji PZU w ramach projektu "Piękny umysł"
[#1] Duchowość - o. Roman Groszewski SJ - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#2] Wyrzucony z Kościoła cz.1 - Jacek Weigl - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#3] Wyrzucony z Kościoła cz. 2 - Jacek Weigl - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#4] Zawiedzenie się Bogiem i kontemplacja - o. Roman Groszewski SJ - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#5] Psychoterapia czy wiara? cz. 1 - Prof. Bogdan de Barbaro • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#6] Gender i konserwatyzm - Psychoterapia czy wiara? cz. 2 - prof. Bogdan de Barbaro - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#7] NVC, czyli Porozumienie bez przemocy - o. Mietek Łusiak SJ - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#8] Medytacja to zło? Rozproszenia, buddyzm, opętanie - ks. dr Stanisław Radoń - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#9] Spowiedź i przemoc - o. Mietek Łusiak SJ - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#10] Synod - czy zniszczy kościół? - Aleksander Bańka - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#11] Mindfulness a chrześcijaństwo - ks. dr Stanisław Radoń - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#12] Wojna - czy katolik może zabić? - Tomasz Terlikowski - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#13] Jak wierzyć po SEX skandalach? - Tomasz Terlikowski - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#14] Jak wierzyć po SEX skandalach? cz.2 - Tomasz Terlikowski - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#15] Objawienia prywatne cz1 - o. Wit Chlondowski - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#16] Objawienia prywatne cz2 - o. Wit Chlondowski - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#17] Wola Boża cz.1 - o. Mieczysław Łusiak SJ - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#18] Wola Boża cz.2 - o. Mieczysław Łusiak SJ - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#19] Autentyczność przed Bogiem - o. Wacław Oszajca SJ - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#20] Autentyczność przed Bogiem cz.2 - o. Wacław Oszajca SJ - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#21] Post - czy chrześcijanin powinien pościć? cz.1 - o. Wit Chlondowski - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#22] Post cz.2 /Wiara a rozum - o. Wit Chlondowski - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#23] Sumienie i Superego cz.1 - o. Dariusz Piórkowski SJ - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#24] Sumienie i superego cz.2 - o. Dariusz Piórkowski SJ - • Pogłębiarka #PODCAST [...
[#25] Zbawienie bez Kościoła? - Ks. Przemysław Sawa - • Pogłębiarka #PODCAST [...
__________________________
Subskrybuj kanał: bit.ly/2TeiJvj
Aplikacja na ANDROID:
play.google.com/store/apps/de...
Aplikacja na IOS: apps.apple.com/us/app/pog%C5%...
***
O nas: poglebiarka.pl/
FB: / poglebiarkapl
IG: / poglebiarka
Sklep: sklep.poglebiarka.pl/
![Pogłębiarka #PODCAST [#24] Sumienie i superego cz.2 - o. Dariusz Piórkowski SJ](http://i.ytimg.com/vi/Y2VjOBavuEU/mqdefault.jpg)
![Pogłębiarka #PODCAST [#24] Sumienie i superego cz.2 - o. Dariusz Piórkowski SJ](/img/tr.png)
![Pogłębiarka #PODCAST [#30] Nadużycia AUTORYTETU w Kościele - o. Roman Groszewski SJ](http://i.ytimg.com/vi/mnNJhCnqHE0/mqdefault.jpg)
Mogłabym to pisać pod każdym podcastem Pogłębiarki: Uwielbiam te rozmowy są pełne szacunku, otwartości, nie oceniania ludzi, dają pole do przemyśleń. I przestrzeń do dyskusji. Zawsze się czuję dobrze kiedy ich słucham bo nie czuje się oceniona (jak to się zdarza w kościele).
Daniel to co robisz daje dużo nadzieji 🙏
Przychodzi moment w życiu, że trzeba zacząć cenić swoją intuicję, szanować wszystkie składowe swojej osoby i zacząć iść własną drogą. Jeżeli będzie się przywiązanym do modlitwy i sakramentów to się poszybuje jak latawiec na sznurku.
Dziękuję za te mądre rozmowy i jestem ogromnie Bogu wdzięczna, że daje mi takie możliwości wyborów. Pozdrawiam serdecznie.
Powiem tak, nie ma, nie ma możliwości, aby człowiek rozwinął się duchowo zatrzymując się wyłącznie na kazaniach w kościele❗🌹❗🙏🙏🙏... Ja robię coraz większe oczy i mam rozterki w sensie pozytywnym . Dzięki Ci Boże, że mogę czerpać wiedzę od mądrych i ukształtowanych księży i osoby świeckich, Daniela 😍. Pytania pytania i jeszcze raz pytania, szukaj odpowiedzi... 🙏🙏🙏❤️
Z jednej strony kojące, z drugiej - wymagające. Dziękuję, mierzę się teraz z tym w myślach
;-)
Pokój i Dobro!
Już się cieszę, na takiego rozmówcę. Bardzo cenię o.Dariusza Piorkowskiego. Jakiś czas temu uczestniczyłam w skupieniu na zoomie dotyczącym sumienia ,które prowadził o.Darek i było na prawdę wartościowe. Polecam i czekam na poniedziałek.
Ja również uczestniczyłam, rewelacja❤️🙏
Monika i Marcin Gajdowie na kanale Theosis mają nagraną świetną serię o sumieniu:
th-cam.com/play/PL68wq0UDYSo7NbJ63esnGepK4GKGUEgwm.html
Pięknym wątkiem jest rozróżnienie między literą a duchem prawa. Duchem prawa Bożego jest miłość. Dlatego bywają przypadki, kiedy wykraczając poza literę prawa jesteśmy wierni jego duchowi. Jezus był w tym mistrzem! (chociażby seria uzdrowień w szabat).
Dziękuję za tą rozmowę i czekam na książkę o. Darka Piórkowskiego o sumieniu 🙂
Dziękuję ❤❤❤❤❤
Dziękujemy za mądre słowa 🙏 Jezu ufam Tobie ♥️
Ja jestem zamknięta na porady. Nie radzę się nikogo. Mogę się dzielić swoimi przemyśleniami, ale nie słucham rad. I nie chodzi tylko o sumienie, ale o wszystkie aspekty życia nawet gotowanie. Chodzi o to, że każdy patrzy przez swój własny pryzmat i wg mnie nie ma przez to narzędzi, aby cokolwiek poradzić mi czy komukolwiek innemu. Ja innym też nie radzę. Nie rozumiem w ogóle tej idei. Przecież idąc szczerze i starając w Prawdzie ze sobą, badanie swoich prawdziwych intencji to dojdę do prawdy może i później, ale dojdę. Żeby nie było nie wiem dlaczego, ale mi w ogóle daleko jest od wspólnotowości, od tworzenia grup. Tym samym też trudno mi pijąc dlaczego ktokolwiek miałby komuś coś mówić, na coś zwracać uwagę. No chyba, że ktoś konkretnie coś mi zrobił to jedyny moment wg mnie kiedy mam prawo i wręcz obowiązek podjąć temat.
Przez wiele lat nie rozumiałam dlaczego Kościół ogranicza mnie przez przykazania, słowo Boże, grzechy główne itp i bardzo buntowalam się przeciwko nim, mając przekonanie, że ograniczają moja wolność...
Dopiero po wielu latach zrozumiałam i widzę to po moich doświadczeniach, że gdybym żyła według tego nauczania ( co jest bardzo trudne) zaoszczedzilabym wiele bólu sobie i innym... do tego trzeba dojrzeć i dokonać refleksji nad własnym życiem.
Ładnie to ujełaś
Tak. Sedno.
Wspaniała rozmowa, to jest głębia ❗👌❗🌹❤️... Proszę o więcej 😍😍😍
Co mi mówi sumienie? Są dwa najważniejsze serca; Najświętsze Serce Jezusa i Niepokalane Serce Maryi! Gdy te dwa Serca przyjmujemy, odmienią się nasze serca.
Czekam niecierpliwie 💥💥💥❤️❤️🙏🙏🙏
Dziękujemy za wszelkie lajki i subskrybcje, to pomaga rozwijać ten kanał.
Jeżeli cenicie naszą pracę możecie wesprzeć :
1. PATRONITE:
patronite.pl/poglebiarka
2. ZRZUTKA:
zrzutka.pl/poglebiarka
Pozdrawiamy! Zespół Pogłębiarki
Jest jeszcze SUMIENNOŚĆ
podobny źródłosłów.
I pozytywnie
Co mi mówi sumienie? Dwa najważniejsze serca! Najświętsze Serce Jezusa i Niepokalane Serce Maryi. Gdy te dwa Serca
Dokładnie o mnie: Idę za głosem sumienia, nawet jak się mylę. Dla mnie bardzo ważnym pytaniem jest to czy jak już wiem, że się mylę, ale jednak decyduje się trwać w tym. I to jest wtedy grzech. I ja tak to interpretuje. Ale z drugiej strony wyobrażam sobie sytuację, że rezygnuje z tego zachowania, ale robię to że strachu przed kara, czyli stosuje się do Prawdy ale jako niewolnik, a nie wolny człowiek. I to jest dla mnie ogromną trudność. Ten właśnie etap
Dzięki za mądre słowa.
Jakoś trudno mi się słuchało tych wyjaśnień i prawdę mówiąc mam teraz mętlik w głowie...jesli dobrze zrozumiałam sumienie jest ponad ,krótko mówiąc tym co jest w Piśmie świętym. Kiedyś usłyszałam i nawet teraz z tym się zgadzam,że sumienie może być źle ukształtowane, z różnych powodów, np.srodowiska w którym się wychowywano ,często w patologiach.,tam gdzie nie było miłości, walczyło się o pozycję w rodzinie itd.i to.Niektorzy nawet mówią:Ty sumienia nie masz..,np.gdy ktoś kogoś krzywdzi i nie widzi w tym nic złego. Oj,chyba jakaś ciemna jestem,muszę posłuchać ,jak tutaj ktoś napisał Państwa Gajdów....
👍
Założenie wstępne, że ja się mogę mylić jest bardzo żadką cechą i bardzo łatwo można pomylić swój głos z głosem sumienia. Po drugie... Biblia mówi, że drogi Jezusa nie są naszymi drogami. Warto też zaznaczyć jakie jest największe przykazanie... Nie takie jakie się często mówi żeby miłować Boga i człowieka całym swoim sercem i ze wszystkich sił swoich, bo to jest Stary Testament. Największe przykazanie o którym Jezus mówi to to żebyśmy miłowali jak On nas umiłował. Jeśli nie będziemy znali Jezusa, nie będziemy miłowali jak On, to nasze sumienie będzie źle ukształtowane a za miłość, dobro i zło możemy brać rzeczy którymi nimi nie są.
Super podcast, tylko jakość dźwięku taka sobie.
Czy będzie jakaś dalszą część tej rozmowy?
tak będzie w następny poniedziałek (13.06.2022) Zapraszamy
Tam był wątek o tym, że człowiek jest wezwany do samodzielności i podano analogię do lekarza, którego nikt nie wyręczy w decyzji... ale taki lekarz może się konsultować z innymi lekarzami, może podlegać superwizji itd. Tak samo zagubiony człowiek i nic dziwnego, że szuka tego w Kościele, dziwne jest kiedy odpowiedniej porady nie znajduje u osób doświadczonych w rozróżnianiu dobra od zła, przecież kapłani mają odpowiednie wykształcenie i doświadczenie praktyczne.
Co do omówienia sumienia... wg mnie lepiej opisuje to katechizm: Sumienie moralne jest sądem rozumu, przez który osoba ludzka rozpoznaje jakość moralną konkretnego czynu. Czyli jest jak pralka. Ładujemy wkład, pralka pierze i daje czyste pranie. Tym wkładem co jest - wiedza odnośnie tego co jest moralne a co nie.
Czyli ukierunkowanie na dobro wynika ze znajomości tego co jest dobre a co nie. I teraz czego ja nie rozumiem, w kontekście tego, gdy ktoś samodzielnie musi podjąć decyzję - dlaczego ma nie otrzymać wiedzy, co jest dobre w tej sytuacji, a co gorsze.
Czy czasem nie ma takiego zespolenia decyzji z wiedzą, że skoro ktoś pyta, to czy księża nie mylą udzielenia informacji z podjęciem decyzji, albo czy pytający tego nie myli. Dlaczego nie ułatwiać, tam gdzie można ułatwiać. [OK, końcówka materiału do tego nawiązuje 👍]
+ pytanie DW o etykę seksualną (19:30). To jest osąd sumienia, jeśli ktoś bazuje na rozumnej analizie dostępnej sobie wiedzy i dochodzi do wniosku, że coś nie jest dla niego, czy dla kogoś złe. To w czym problem. I tu jest ten paradoks, jak są jakieś problemy życiowe, to człowiek sam ma sobie poradzić. A jak chodzi o seksualność, to nagle się odzywa nauczanie z ambony, które w dodatku, z ust osób duchownych nierzadko nie tłumaczy dlaczego coś jest złe. Bo to jest grzech, bo tak, bo dotyczy tej sfery i nara.
I tutaj Daniel bardzo trafnie stawia pytanie 👍 kiedy iść za przekonaniami, a kiedy za normą? Raczej "normą", pseudonormą, jeśli to jest na zasadzie "bo tak". Rozumiemy o co chodzi? Wierny ma rozeznawać, badać, dociekać, a kapłan może powiedzieć nie i nie dociekać, czyli nie sugerować się sumieniem (bo sumienie to rozumny osąd, który wymaga odpowiedniego przetrybienia).
JH Newman pisał:
"No one will say that Conscience is against Reason, or that its dictates
cannot be thrown into an argumentative form; yet who will, therefore,
maintain that it is not an original principle, but must depend before it acts,
upon some previous processes of Reason? Reason analyzes the grounds
and motives of action: a reason is an analysis, but is not the motive itself
As, then, Conscience is a simple element in our nature, yet its operations
admit of being surveyed and scrutinized by Reason; so my Faith be
cognizable, and its acts be justified, by Reason, without therefore being, in
matter of fact, dependent upon it."
Czyli sumienie daje motyw, przed trybieniem. No tak, ma to sens. Czyli w analogii do pralki, występuje to jeszcze przed poddaniem praniu wkładu. Sumienie zapewnia wkład. OK!
Kreon był wujem czy tam stryjem Antygony. A chodziło o pogrzebanie jej brata, Polinika.
sumienie to glos Boga czy glos rozumu? jak to rozroznic?
Czuję niedosyt proszę więcej szanowna Poglebiarko.❤️
Dla mnie to głos Boga , w którym kieruje się też rozumem. By postępować zgodnie z sumieniem trzeba rozeznawać, a więc używać rozumu, myślenia. Tak jak powiedział o.Darek -sumienie jest nam dane jako dar ,ale powinniśmy je kształtować, rozwijać by było dojrzałe.
🤔🤔🤔
A co jeśli jestem w drugim związku mamy razem córkę sumienie mi mówi, że mam się zaprzeć samej siebie i odejść od partnera, ale dochodzą do mnie głosy, że w ten sposób znowu skrzywdzę następnych ludzi. Dodam, że mąż wystąpił o uznanie nieważności małżeństwa kościelnego, ma też dziewczynę i nie chce być ze mną, a ja przez wspólne życie czuł, że mnie nie kocha. Teraz jestem z człowiekiem, który faktycznie mnie kocha, ale jest niewierzący, więc nie mam szans na małżeństwo nawet mieszane, bo nie chce. Jestem na rozdrożu, bo nie chcę krzywdzić nowych ludzi, i boję się samotności.
Proszę powierzyć się Jezusowi i Matce Bożej, jechać na Rekolekcje Ignacjańskie by rozeznać wolę Bożą względem swojej osoby,by zobaczyć swoją drogę i podjąć właściwe decyzje.
Dwa lęki: nie chcę krzywdzić i boje się samotności - powodzenia z nimi. W ramach rozeznawania warto stawać z nimi na modlitwie. Powodzenia!
Zaprzeć się samej siebie pójść za Jezusem.
Myślę, że ja już dobrze rozeznałam. Czuję, że Jezus jest moim przyjacielem. Oddałam mu życie, prosiłam, żeby był moim Królem i On mnie doświadczył. Zaczęłam pompejankę a tu kilka rzeczy się zadziało i postawiona byłam przed wyborem. Najpierw wszystko jasno widziałam i wtedy trzeba było się odważyć, później przyszły lęki i zostałam. Pan mnie doświadczył i ja mu nie oddałam wszystkiego. To słabe... ale pompejankę dalej odmawiam.. dziękuję za każdy komentarz. Za każde wsparcie. Niech Wam Bóg błogosławi.
chciałbym się dowiedzieć co o aborcji chciał powiedzieć o Dariusz . Miał wrócić do tego tematu..
Myślę, że z aborcja jest podobnie jak z kradzieżą. Bez względu na okoliczności to jest to za każdym razem aborcja, pozbawieniem życia drugiej osoby. Jednak inną okolicznością jest:
1) dokonałam aborcji, bo mogę i chcę i mam do niej prawo
2) dokonałam aborcji, bo byłam bezrobotną, samotna matką i nie mam świadczeń socjalnych.
Obie sytuację dotyczą pozbawienia życia. Ale ciężar gatunkowy jest totalnie inny.
@@marikamalinowa3649Nie usprawiedliwiałabym zabicia dziecka. Przecież można urodzić dziecko i oddać go do adopcji rodzicom, którzy bardzo pragną wychowywać dziecko, a go nie mogą mieć.
Czy własne sumienie może być zbiorem wartości innych osób? Typu - nie wiem co zrobić to poszukam wartości u innych.
Wy not? Zostaje jeszcze ten element brania odpowiedzialności za siebie i swoje decyzje.
@@teresalichota1743 Why Yes? Jeśli pominiesz element odpowiedzialności, to coś zmieni? Sumienie ma i odpowiedzialny i nieodpowiedzialny, czy nieodpowiedzialny może podejmować cudze wartości?
Pawle, myślę, że bardziej superego, o którym jest szerzej mowa w drugim odcinku. Zbiór wartości, przekonań, nakazów, wartości, "głosów" innych osób. Opieranie się głównie na tym świadczy o zależności od "obiektów" z przeszłości, o pewnej niedojrzałości, ale też ranie z dzieciństwa. Warto to sobie przerobić, ponieważ tam gdzie są inni, nie ma mnie. Bardzo mądry i dojrzały jest o.Darek. i ma solidną wiedzę psychologiczną. Wg.mnie warto go słuchać.
@@aga5109 nie rozumiem tego związku przyczynowo-skutkowego: gdy podejmę wartości, głosy lub nakazy o. Darka to byłoby to oznaką niedojrzałości? Cool. Jest to jeszcze do ogarnięcia, ale co do tego ma "rana z dzieciństwa"?
Generalnie bardziej chodzi o taki tok rozumowania, że siłą rzeczy człowiek jest zawsze w jakiejś dziedzinie niedojrzały i w jakiś sposób, jeśli chce może w wybranej dojrzeć, a do tego na ogół potrzebuje pomocy z zewnątrz. I "pół biedy" jeśli ta pomoc ma postać jednego lub dwóch autorytetów (księdza lub rodziców). Tych autorytetów może być bardzo wiele i mogą mieć nawet sprzeczne poglądy. Jak w takiej sytuacji wygląda superego? + wspominasz o przeszłości z okresu dzieciństwa, dlaczego? Dlaczego nie miałaby to być np. przeszłość tuż po zasięgnieciu wpływowej opinii? Po prostu spotykasz np. materiał o. Darka i on wpływa na Twoje superego. Czy nie może wpłynąć, tak żeby je zmienić bo abstrakcja superego to wyklucza? (bo np. superego to coś typu monolitu, coś bardziej statycznego i mało plastycznego w okresie dorosłości, zbyt rezydentnego, a w skrajnych przypadkach osaczającego / przytłaczającego?). Jak profesor od matmy dla humanisty albo niemiecki agresor dla Władysława Szpilmana lub Natalii Karpf, w momencie gdy grają ten sam nokturn Chopina pod bronią. Czy to działanie moralne czy prymitywne? Gdy przyjmiemy, że superego to taki Niemiec pod bronią, to jak wtedy rysuje się sumienie grającego? Nie podoba mi się ta koncepcja z id, bo to nasuwa mi teoretyczne skojarzenie, że człowiek musi zareagować siłą dynamiczną, prymitywnie, do zewnątrz, podczas gdy w praktyce może wyjaławiać się z tych dynamizów, otępiać, działać autoagresywnie lub... zagrać stabilny utwór, na tyle na ile będzie dojrzały i tym wynegocjować wyjście z sytuacji między superego i id. Czy w świetle nadal będzie to prymitywne? Pewnie tak, tam nie trzeba negocjować.
@@pawek3523 Bardzo dużo ważnej treści napisałeś. Ciekawie to napisałeś. Między "superego" i "id" negocjuje "ego", które jest najbliżej rzeczywistości wg.Freuda. I on nie utożsamiał "ego" z sumieniem. Trzeba pamiętać, że jego koncepcja była zmieniana i dopracowywana i najlepiej opisuje te procesy psychoterapia psychodynamiczna, która pochodzi od psychoanalizy, np.teoria relacji z obiektem. Operuje się już bardziej skomplikowanym schrmatem niżvte trzy podstawowe dynamizmy, a wiadomo zawsze będzie to jakieś przybliżenie rzeczywistości skomplikowanej psychiki człowieka. Źle mnie trochę zrozumiałeś. Nie dam rady na to wszystko odpowiedzieć pod podcastem. Mogę na Messenger np. Jestem teraz spowrotem w Dublinie, w Irlandii i zdecydowanie podoba mi się tu. Stąd ta późna odpowiedź, bo godzina "do tyłu". Dużo pracy dzisiaj miałam, a potem robiłam zdjęcia Dublina.
Tzw.superego (w tym znaczaniu zbiór przekonań, nakazów innych osób, kt.przyswoiliśmy w dzieciństwie bezkrytycznie)to nie jest monolit( np.w psychoterapii ulega zmianie, ale też pod wpływem ważnych dla nas osób, w tym autorytetów, nauczycieli właśnie- chcemy być tacy jak oni lub to co mówią uznajemy za swoje- jak już możemy krytycznie myśleć). W dzieciństwie nie możemy- jesteśmy zależni, a nasz intelekt dopiero się rozwija, mamy małą wiedzę o sobie i o świecie, podlegamy dorosłym, którym musimy ufać. Źle ukształtowane w dzieciństwie tzw.superego szkodzi nam (surowy strażnik i czasem oprawca)i często jest nieświadome (robimy coś i nie wiemy dlaczego). Jeśli coś jest nieświadome, nie możemy tego zobaczyć i zmienić.Takie superego może przejąć funkcję sumienia, tzn.kierować człowiekiem także w jego sferze duchowej i wtedy człowiek krzywdzi siebie i niejednokrotnie innych także w jego "działaniach religijnych", " sądach, postawach, przekonaniach religijnych" etc. To jest do zmiany, bo sporo w tym autoagresji, przymusu, braku spontaniczności, cieszenia się sferą uczuciową i seksualną, radości życia etc.Wczoraj np.m.in.usłyszałam od osoby:" Już nie mam poczucia, że muszę się umartwiać, a Bóg mnie karze lub zsyła na mnie cierpienie".Jest wspaniałą, mądrze religijną, dobrą, głęboką, bardzo inteligentną osobą. Zrozumiała mechanizmy działania jej superego, ale też doświadczyła przeżycia korektywnego w terapii i wyraziła trudne, tłumione emocje. Fascynujący proces.