Sinan Yıldırmaz - E. Attila Aytekin "Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Köylülük Tartışmaları"

TARİH VAKFI
ANKARA TARTIŞMALARI - 2021/2022 - 9
22 Nisan 2022- 19:00
Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Köylülük Tartışmaları - Panel
Sinan Yıldırmaz - E. Attila Aytekin
“Tahayyül”den “Gerçek”e Türkiye’de Köylülüğün Sosyal Tarihi
Sinan Yıldırmaz
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonraki dönem, Türkiye’nin dünyadaki gelişmelere paralel biçimde toplumsal yapının bütün bileşenlerinin yeni baştan biçimlendiği bir sürece karşılık gelir. Kurucu dönemde yaşanan modernleşme çabalarına rağmen, hala nüfusunun neredeyse yüzde sekseninin köylerde yaşadığı bir ülkede bu sürecin en önemli bileşenlerinden birisini de “köylülük” oluşturmaktadır. Hem bu dönüşümün siyasi sonucunu hem de toplumsal yapının yeni biçimini anlayabilmek içinse ele alınan öznelerin “bütüncül tarih”ini yapmak gereklidir. Bu çalışma, daha önceki dönemde yalnızca idealize edilmiş bir “hayali” köylülük üzerinden tanımlanan bu tarihsel öznenin dönüşümü anlamak için İkinci Dünya Savaşı sonrası köylülüğün teorik, politik, ekonomik ve kültürel düzeyde bütüncül bir portresini oluşturmaya çalışıyor.
Osmanlı Köylülüğüne ve Toprak Meselesine Dair Tartışmalı Noktalar
E. Attila Aytekin
Son yıllarda yayımlanan araştırmalara rağmen, Osmanlı üretim tarzı, köylülüğü, tarımı, tarımsal ilişkilerin ve mülkiyet haklarının Osmanlı devletince düzenlenmesine dair hala pek çok çözümlenmemiş mesele bulunuyor. Özellikle köylü isyanları, arazi hukuku, tarımsal üretiminin örgütlenmesi, büyük toprak sahipliğinin konumu ve köylü borçluluğu gibi konularda geleneksel tarihçiliğinin hâkimiyeti sürüyor. Bu konuşma klasik ve güncel Marksist eserlerden yola çıkarak tarihyazımındaki sorunlu ya da tartışmalı noktalara dair yer yer kuramsal, yer yer görgül yanı ağır basan eleştirel bir perspektif sunmaya çalışacak.
Sinan Yıldırmaz İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesidir. Doktora derecesini 2009 yılında Boğaziçi Üniversitesi Atatürk Enstitüsü’nden aldı. Türkiye’nin toplumsal ve siyasal tarihine ilişkin yürüttüğü çalışmaları dışında, Türkiye’de muhafazakârlık ve edebiyat üzerine çeşitli makaleleri yayınlanan Yıldırmaz’ın temel ilgi alanları arasında emek tarihi, köylülük çalışmaları, sosyal tarih, kitap/okuma tarihi ve düşünce tarihi yer almaktadır. Praksis,Eğitim Bilim ve Toplum ve İktisat Dergisi'nin yayın kurullarında yer alan Yıldırmaz'ın, Politics and the Peasantry in Post-War Turkey: Social History, Culture and Modernization (I.B. Tauris, 2017), Toplumsal Tarih Çalışmaları (Libra Kitap, 2019) ve Türkiye’de Köylülüğün Sosyal Tarihi 1945-1960 (İletişim, 2021) başlıklı üç kitabı bulunmaktadır.
E. Attila Aytekin akademik çalışmalarını Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Lisans, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi), Bilkent Üniversitesi (Yüksek Lisans, Tarih) ve State University of New York - Binghamton’da (Doktora, Tarih) tamamladı. Osmanlı tarımı ve köylülüğü, Türkiye’de sanayisizleşme ve yoksulluk, Osmanlı şehir tarihi, Türkiye siyasal hayatı ve tarihyazımı gibi alanlarda yayınladığı makalelere ek olarak, Üretim, Düzenleme, İsyan: Osmanlı İmparatorluğu’nda Toprak Meselesi, Arazi Hukuku ve Köylülük (Dipnot, 2021) ve Tarlalardan Ocaklara Sefaletten Mücadeleye: Ereğli Kömür Havzası İşçileri 1848- 1922 (Yordam, 2. bs. 2017) isimli kitabın yazarı ve Siyaset Bilimi Kavramlar, İdeolojiler, Disiplinler Arası İlişkiler (Yordam, 7. bs, 2018; Gökhan Atılgan’la birlikte) isimli kitabın editörüdür. Uzun bir süre Tarih Vakfı yönetim kurulu üyeliği yaptı. Praksis ve Marxism and Sciences dergilerinde yayın kurulu üyesidir. Halen ODTÜ Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü’nde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır.

[@canakn8685]

23:11 😅