NHM vertelt, Deborah Maarsen-Laufer, 21 januari 2018

Elke maand deelt een getuige zijn of haar herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog aan de hand van een interview met Esther Göbel, projectmedewerker Joods Cultureel kwartier. Het zijn bijzondere gesprekken in aanwezigheid van publiek.
Deborah Laufer (Borie) werd op 5 februari 1942 in Rotterdam geboren als derde dochter van de Hongaarse Ignác Vilém (Willie) en Nederlandse Betsie Laufer-Zwarenstein. Het was een orthodox-joods gezin. Haar vader was in 1929 als bontbewerker naar Nederland gekomen. De woning annex zaak die hij samen met zijn vrouw in het centrum van Rotterdam had opgezet was tijdens het bombardement op Rotterdam totaal vernield. Al in juni 1940 hadden zij een nieuwe zaak geopend. In die eerste oorlogsjaren gingen de zaken nog goed.
Vanwege zijn Hongaarse nationaliteit wist Willie Laufer zich lang te vrijwaren van deportatie. In oktober 1943 werd het gezin alsnog opgehaald en naar de Hollandsche Schouwburg overgebracht. De kleine Deborah kwam in de Crèche ertegenover terecht. Drie weken later volgde deportatie naar Westerbork. Op 5 april 1944 werd de tweejarige Deborah samen met haar moeder en twee zusjes Gizela en Margreet naar concentratiekamp Ravensbrück gedeporteerd, haar vader naar concentratiekamp Buchenwald.
‘Wat ik me herinner is vermengd geraakt met wat me is verteld. Ik zwierf altijd van de ene barak naar de andere. Dan sliep ik bij die, dan bij die. Het is meerdere malen gebeurd dat mijn moeder me aantrof bij iemand die ’s nachts overleden was. We moesten ’s morgens op appel staan, dan werden we geteld. Mijn moeder spaarde eten uit haar eigen mond om ons in leven te houden. We moesten op onze eigen vingers zuigen om het hongergevoel weg te nemen. We zogen onze vingertjes kapot.'
Fragment uit de reportage ‘Willie Laufer, Rotterdam’, door Wim de Wagt, gepubliceerd in het Nieuw Israëlietisch Weekblad 42, 29 juli 2016.
Kijk voor meer getuigenissen op www.jck.nl/nl/longread/nhm-vertelt-ooggetuige