GDAŃSK - najpotężniejsze MIASTO szlacheckiej Rzeczpospolitej
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 22 ส.ค. 2024
- Czym byłaby Rzeczpospolita Obojga Narodów bez Gdańska? Czym Gdańsk bez Rzeczpospolitej? Jeżeli chcielibyśmy wskazać na XVI czy XVII-wiecznej mapie naszego kraju najpotężniejsze i najbogatsze miasto, to nie byłby to Kraków czy Warszawa. Byłby to Gdańsk.
***
Mój kanał powstał po to, aby szerzyć wiedzę o Rzeczpospolitej Obojga Narodów i jej obywatelach. W swoich filmach opisuje wydarzenia historyczne, sylwetki zapomnianych Sarmatów, staropolskie tradycje, zwyczaje i kulturę.
Jeżeli cenicie sobie moją działalność, możecie wesprzeć mnie finansowo na trzy sposoby:
🏹 Za pośrednictwem portalu Patronite: patronite.pl/p...
🏹 Za pośrednictwem opcji "Wsparcie kanału" na TH-cam
🏹 Przez dobrowolną wpłatę na konto 15 8351 0003 0017 1074 3000 0030 z dopiskiem "darowizna" (proszę o kontakt mailowy na adres darek@encyklopedya.pl)
Niezależnie od wysokości wpłaty każdy Mecenas otrzymuje dostęp do dodatkowych treści. Od marca 2024 jest to przynajmniej jeden dodatkowy odcinek miesięcznie i dwa artykuły pisane wysyłane drogą mailową. Do tego jesteśmy w stałym kontakcie mailowym, Mecenasów z okolic Trójmiasta (lub wybierających się w moje strony) zapraszam na wycieczki po barokowej Kalwarii Wejherowskiej.
Dziękuję za pomoc!
Będąc w Gdańsku zawsze się czuje jakbym był w Novigradzie z Wiedzmina. Najpiękniejsze miasto dla mnie
Porównanie nie jest przypadkowe bo Novigrad w grze jest wzorowany na Gdańsku. Nawet żuraw tam występuję ;)
Weź zmień ten szwabski znak.
Cieszę się, że pochodzę z Gdańska ♥ Byłam w wielu większych miastach w Polsce i nieskromnie powiem, że moje mi się najbardziej podoba :D
Zazdro, uwielbiam Gdańsk
Co wakacje w Juracie muszę choć raz przyjechać do Gdańska
Cieszę się że wreszcie powstał taki film! Rozmawiałem o tym z Wojtkiem Drewniakiem już parę lat temu, ale do dzisiaj nic takiego nie zrobił, dlatego brawo Ty!🎉
Chwała Bogu że nie zrobił
HBC jest zainteresowane tylko lotnymi tematami, które dadzą wyświetlenia. Stąd jeśli chodzi o zagadnienia historyczne nie poruszyli i nie poruszą tematu rzezi Wołyńskiej. To bardziej kanał "rozrywkowy", aniżeli historyczny. W tej kwestii solidniejszy jest już Irytujący Historyk.
@@lxdead5585xddd
Wiele osób w komentarzach podkreśla "polskość" Gdańska, inni zwracają uwagę na dominujących w mieście Niemców (i innych nacji). Takie rozróżnienie jest ahistoryczne. Rzeczypospolita była państwem wieloetnicznym - mieszczanie nawet w Krakowie mówili w średniowieczu głównie po niemiecku, ale byli poddanymi polskiego króla. Wielu Ormian, Żydów, Rusinów oddawało życie za ten kraj - czasem zmuszeni, ale czasem z przekonania. Niezależnie od pochodzenia etnicznego, języka czy religii byli obywatelami Rzeczypospolitej.
Z biegiem czasu z własnej winy, ale też i z niezależnych od nas procesów historycznych obywatelskość przestała mieć pierwszorzędne znaczenie. W XVII wieku kontrreformacja zepchnęła protestantów i prawosławnych na spoleczne peryferia, a z biegiem lat takie wynalazki jak nacjonalizm doprowadziły do tego, że niegdyś mniej lub bardziej wierny Polsce Gdańsk był jednym z bastionów NSDAP.
Nie jesteśmy pod tym względem wyjątkowi, podobne procesy zachodziły również w innych krajach. Imperium Habsburgów pękło wzdłuż etnicznych podziałów, a będący częścią Korony angielskiej - później brytyjskiej - Irlandczycy wywalczyli sobie niepodległość.
Próba wprowadzania jasnych podziałów typu "Gdańsk był polski/niemiecki" nie ma więc większego sensu, bo to jest upraszczanie czegoś, co proste nie jest. Historia jest pełna niuansów.
Bla bla, to nie zmienia faktu że Gdańsk się jeszcze w średniowieczu zgermanizował i jego mieszkańcy o tyle popierali jego przynależność do Polski, że potrzebowali dojnej krowy, a dzięki słabości państwa polskiego mogli robić u siebie właściwie co chcieli, bo Polska zwierzchność była często tylko formalna. Taka to była "potężna" Rzeczypospolita, że nawet nad własnym portem nie miała bezpośrednio kontroli
Można żyć historią, zwłaszcza Polscy Niemcy nią żyją, wyliczają ile to było pod ich planowaniem
Można się spierać, ale liczy się "Teraz"
To samo my, Lwowa nam nikt nie zwróci, szkoda było minęło...
@@arkadiuszkusa7569 co było to było, ale lepiej jednak nie wypaczać historii i patrzeć prawdzie w oczy, bo to może pomóc w teraźniejszości i przyszłości.
Zamiast polityczne poprawnego gadania o "wielokulturowości" wolę szczere analizy i przyznanie że Rzeczpospolita była po prostu słaba, z mnóstwem ludności która się z tym państwem nie identyfikowała, co stanowiło już od średniowiecza zarzewie konfliktów wewnętrznych i w końcu upadku tego "wiejskiego mocarstwa" z obcojęzycznymi miastami.
Taka seria o miastach byłaby zaprawdę świetna!
Tak
Podbijam
Potwierdzam
To co będzie o Białymstoku 😁
Bardzo lubię Białystok i chętnie nagrałbym o tym mieście materiał :-)
Gdańsk to prawdziwy klejnot w koronie Rzeczypospolitej.Marzy mi sie wycieczka do tego miasta.Pozdrawiam i dziękuję za film.
Polecam :)
Zapraszamy serdecznie!
Zapraszam serdecznie 🙂
Tylko przygotuj się ze u nas gofry są po 20zl ;))) a komunikacja miejska nie jeździ zgodnie z rozkładem ;P
@@xiaomidrone4k905Obyś się mylił, bo jutro muszę dostać się na dworzez z lotniska w półtorej godziny.
Statuty Karnkowskiego niestety nigdy nie weszły w życie, a ugodowa polityka Batorego wobec Gdańska(ale nie tylko bo wobec Prus i Hohenzollernów również) były jednymi z największych jego błędów, które zaważyły na całej historii Polski. Gdańsk tak naprawdę mógł robić co chciał, a Rzeczpospolita nie miała żadnych narzędzi do jego kontroli (w tym należnych jej dochodów...
Goei geleiden! :-D Taki przyczynuniek w temacie. "Słowo Pomorskie" ok. 1929, czytałem na własne oczy ;-) Senat Gdańska i zarząd dr.Oetkera, zażądał od Sejmu i całej Warschau, żeby dotrzymała umowy o protekcji i wprowadziła armię w celu zlikwidowania konkurencj w całym województwie pomorskimi, w tym polskich i niemieckich (ups!) młynów i firm przetworów mącznych i koncentratów, Cykorię Włocławek wymieniono z nazwy!!! Także tego... :-(
Fajnie, że wspomniałeś o wojnie polsko-gdańskiej. Szkoda, że nie wspomniałeś o czystkach etnicznych po II WŚ.
Gdańsk moje miasto.
Ps . Dzięki za ten film
Pozdrawiam
piękne miasto kiedyś się tam przeprowadzę
zależy gdzie
Jako mieszkaniec polecam, chociaż ostrzegam, ceny przygniatają ;p
@@kolejpolskazawsze można do Wejherowa, Reda byle bliżej morza 😊
I Gdańska też
@@arkadiuszkusa7569 A gdzie, będąc w Wejherowie poza latem po godzinie w mózgu myśli samobójcze organizują olimpiadę. Tak samo Gdynia, Rumia, Reda, Puck.. to wszystko poza sezonem jest nieżywe i brzydkie, szare, zapomniane. Druga Ukraina, Kaliningrad lub Kazachstan. Różnicy nie widzę...
@@kolejpolska Wejherowa jeszcze nie widziałem i pucką po za sezonem i w trakcie
Ale dwa lata temu byłem w Jastarni jesienią, faktycznie jakoś tak smutno i pusto
Choć widok morza wynagradza wszystko
Wiesz mieszkam od Jastarni 600 km
Więc dla mnie człowieka z dalekiego południa, cieszy widok morza o każdej porze choć dla lokalnych już takiego wrażenia nie robi.
Super jak zwykle ,podziwiam za wiedze i pasję .I oczywiscie pozdrawiam
Zpqrqwde z całego serca dziekuje za materiał. Który kłamstwa wszystkie o Gdańsku rozprasza, wszak to Klejnot Korony Polskiej a niemcy róbuja sobie przypisać cały rozwój tego miasta I jego własność. Ty rozwalasz mit niemieckiego miasta, u boku RON miasto stało sie potegą gdyby takie miasta jak Warszawa,Kraków,Lwów, Wilno I Ryga były by tak ufortyfikowane wielkie I silne. To żaden wróg by niebył wstanie podbijć Ron. Dziekuje I pozdrawiam
Ale świetność Gdańsk zawdzięcza temu, że był miastem niemiecko - holenderskim w czasach największego rozkwitu.
@@grzegorzlagut8917 czyli w 16 I 17 wieku ? Bo w 18 I 19 to on rozrastał sie ale przestawał być bogatym I poteżnym miastem. A to że w Polskich miastach mniejszosci niemieckiej było dużo to proste w polskie miasta oferowqły dużo wieksze możliwosci dlatego sporo mieszczan/osadników niemieckich przybywqlo do polski.
@@aleksanderallien6169 Dużo większe możliwości oferowały polskie miasta, ale niemieckie chyba też? Mogli przecież pozostać w Niemczech.
Nic nie powiedzial o polskosci Gdanska, jedynego polskiego Gdanszczanina jakiego wymienil, byl astronom Jan Heweliusz (ktorego pewnie i tak malo kto kojarzy).
Polacy w Gdansku dominuja dopiero od roku 1945, wczesniej bylo ich zawsze sporo, ale niemal wylacznie jako klasa nizsza...
@@grzegorzlagut8917 to dlaczego tak mocno migrowali na wschód ale tylko do Ron bo w rosji niemcy to mniejszosc a w królewskich miastach to 20-30% mieszczan to niemcy a w prywatnych miastach czasem siegało to do 40% druga duża grupą byli żydzi od 10-20% w Królewskich a w Prywatnych miastach nawet do 30%, obie te grupy bardzo mocno budowqły miasta jako rzemiesnicy,handlarze,administracja I załogi I straż miejska. Nie, nigdy nie powiem że gdańsk był zamieszkany przez polaków w 100% nigdy on do dzis jest miedzy narodowym miastem a w sredniowieczu miastem handlowym gdzie kupcy z całej europy mieszkali lub handlowali nawet odstet szwedów I duńczyków było sporo bo prawie 10% mieszkańcow Gdańska. Mi chodzi o rozkwit klutóry,samo stanowienia, handlu I bogactwa. Jedyna miasto które miało swoich wysłaników na Seimach, można żałowqć że niestało sie miastem Bankowym to było by jeszcze lepsze.
Przeexcellentnie zrobiony materiał ❤❤😁😃😄😁😃😄🔥🔥🔥🔥🤟 pełna petardziocha !!! Doszukałem się w archiwalnych materiałach że Waszmość Darek Rybacki z Kaszubskiej ziemi pochodzisz...
Zgadza się :)
Super materiał, pozdrawiam z Irlandii 🍀
Na początku wojny trzynastoletniej Kraków liczył około 12 tys. mieszkańców a Gdańsk około 50 tys mieszkańców
W Krakowie mieszkał smok Wawelski.
Jeden smok liczy się za 100 tysięcy mieszkańców.
Pogłowie smoków w Gdańsku - zero.
Za to w Wiśle w Gdańsku było 100% zawartości nocników z Krakowa, a w Krakowie zero zawartości nocników z Gdańska ;)
@@kotlet4everod kiedy smok to człowiek… nawet jeśli smoków nie było
@@cliperface1018 Smok to smok, człowiek, to człowiek, smok to nie człowiek.
Ale jeden smok liczy się za 100 tysięcy ludzi.
Tak właśnie napisałem.
A smok w Krakowie był i nawet ma swój pomnik!
@@kotlet4everfajnie tylko ze smok to legenda… to nie jest prawda smoka nie było jego pomnik pochodzi z legend
@@cliperface1018 Pomnik nie pochodzi z legend, tylko z pracowni Bolesława Chromego i powstał w 1969 roku.
A smok w Krakowie był, bo po co by mu pomnik stawiali?
Jakby smok mieszkał we Wrocławiu, to taki pomnik by stał we Wrocławiu.
A stoi w Krakowie.
Może jeszcze powiesz, że szewców też nie ma i są legendą?
Piękny film. 👌🏽 Gdańsk Oliwa pozdrawia 👍🏽
Świetny odcinek, bardzo chętnie posłuchałbym o innych polskich miastach w takim właśnie formacie.
GDANSK one of the most beautiful city in the Word.
World❤
Ilość ochów i achów, a przede wszystkiem podziękowania (sic!) za ten kiepsko nagrany, przez zdaje się początkującego amatora historii materiał przeraża, zwłaszcza, że żaden szanujący się nie tylko historyk, ale nawet Polak, nie nazwałby swojego filmu, czy państwa, "Rzeczpospolitej". Do piekła!
Kolejny kapitalny materiał. Oglądając ten film, czuć mocno klimat "Ogniem i mieczem". Co tu dużo pisać. Świetna praca jak zwykle Darek. Czekamy na więcej! 👌👏
Dzięki :)
Świetny materiał i podoba mi się Twoja bluza Darku. Może jakiś materiał o Toruniu?😉
Jak zawsze bardzo ciekawy film
Dziękuję Waszmosci za Gdańsk, polski Gdańsk.
@Antagoniusz To poziom, jak Morawiecki każe wierzyć, że walczy w Brukseli o Polskę aż po gardę szpady.
Robisz świetną robotę! Twoje materiały mają wyjątkowy klimat :). Czołem!
Ta najpotężniejsze miasto nie zrozumiało, jak ważna dla niego była Rzeczpospolita. Miasto nie wsparło króla polskiego w utworzeniu silnej marynarki wojennej. Gdy się zorientowało, było już za późno. Król Prus postawił stopę na szyi miasta. Z tym zbożem to niestety było tak jak w programie. Od 1618r. sprzedaż zboża na eksport spadała. Wynikało to ze spadku jego podaży, co spowodowała panszczyzna. W efekcie przy wzroście ilości mieszkańców co raz więcej zużywano go na potrzeby własne.
Bardzo dobry film! Z niecierpliwością czekam na ten o flisakach.
Już nad nim siedzę, będzie w przyszłym tygodniu - mam nadzieję! :)
Czołem Waszmości !!! Dzięki za wykład 👍💪🇵🇱
Nejlepší město ever,kocham Polske i Polakow pozdrawiam 🇨🇿🤝🇵🇱
9:18 Te wały/góry nadal istnieją, jest tam nawet wejście do podziemi, które ostatnim razem jak tam bylem, było otwarte( przecięte kraty). Osobiście się nie odważyłem tam wejść, ale jest to dobre pole do popisu dla potencjalnych eksploratorów/zboczeńców tunelowych : D
Z podziękowaniem Waszmości za nowy, jak zawsze zacny odcinek :)
Szlachta polska ciemna i rasistowska nie popierała generalnie miast, bojąc się że miasta z czasem zabiorą jej część praw politycznych. Tak więc, do słynnej Konstytucji 3 Maja prawa polityczne w Polsce miała tylko szlachta, a miast w Polsce było niewiele, miały one niewielkie znaczenie. Miasta tworzone były w większości przez cudzoziemców, część z nich była sprowadzana specjalnie z Zachodu Europy dla podniesienia poziomu cywilizacyjnego (handel, rzemiosło, finanse, szkolnictwo, budownictwo, itp.). A chłopi dobijani kolejnymi obowiązkami pańszczyźnianymi stawali się niemal niewolnikami. Gdańsk był budowany głównie przez żywioł niemiecki, bogacił się poprzez handel z ziemiami polskimi i poprzez przynależność do Hanzy. A głupota polskiej szlachty doprowadziła do zacofania państwa polskiego, słabości gospodarczej i militarnej, w końcu do rozbiorów i niemal całkowitego upadku Polski jako takiej.
Dokladnie... Nawet w takich miastach jak Krakow...
Fascynujace jest to, ze udalo nam sie, w takim hardkorowym polozeniu geopolitycznym, utrzymac stabilnosc wielkiego panstwa przez setki lat, kiedy przerazona wszystkim szlachta blokowala jakikolwiek rozwoj O.o
@@zgrit22 Podobne zabiegi były wszędzie to jest również w Francji czy na Węgrzech co na Węgrzech doprowadziło do tego samego znacznie wcześniej, ostatni wiek istnienia rzeczypospolitej był podtrzymywany brakiem konsensusu jej sąsiadów co do podzielenia co właściwe mogło być przyczyną tak późnego otwarcia oczu na zasadzie gotowanego homara. Moskwa która w tamtych latach była słowiańskim przeciwieństwem polski również miała podobne problemy szczególnie w jej późniejszym stadium z uprzemysłowieniem co było spowodowane przeciwstawnie do polskiej sytuacji absolutną władzą cara i tam gdzie węgierska i polska szlachta zaniedbywała miasta z własnej chciwości i bardziej opłacała się jej tolerowanie mniejszości narodowych w miastach (co było powodem tolerancji w 1rp) tak w Rosji chłopów do ziemi przywiązywała absolutna władza cara poprzez narażoną w razie małych zysków szlachtę .
@@tanczacyzesmerfami6832 prawda, tacy już po prostu są ludzie ;/
No i jeszcze jednak im bardziej na zachód, tym większe bogactwo czynników kształtujących społeczeństwo, u nas ciężko było o jakąkolwiek alternatywę >.<
Tak swoją drogą, czasem się zastanawiam czy zabory nie wyszły nam mocno na plus, jasne, zrodziły wiele problemów, ale też pomogły przeorać tę patologię, która nie przegrałaby z najcudowniejszą konstytucją...
A ta szlachta w ogóle była "polska"? Od czasów Jagiełły to już było kondominum ale nawet wcześniej, "Polską" rządzili Węgrzy, Czesi więc schyłek tego projektu i rozbiory nie były czymś wyjątkowym czy nowym, po prostu przyszli inny zarządcy.
@@lares3244 Tak była polska albo spolonizowana, nie wiem co dla ciebie oznacza polska ale to nie jest jakaś choroba którą mają tylko potomkowie Pisastów (Chociaż i wtedy gdyby liczyć zarówno linię męską i kobiecą spora cześć całej Europy to "polacy") tak działa świat ludy się w różny sposób mieszają kulturowo nie masz narodowej szlachty w żadnym państwie koncept narodu powstał w 19 wieku wczesniej to była zwyczaje religia i język.
Bardzo ciekawy odcinek! Dziękuję!
No, no, no, Panie Rybacki, jestem pod wrazeniem ...potaż - az sam jestem zainteresowany, czym jest potaż w dzisiejszych czasach ....
Moja ulubiona część tych fortyfikacji to wąskie przejście przez kanał, które pozwalała przeprawiać sie po nim wrogowi tylko pojedynczo podczas gdy był wystawiony na łatwy ostrzał. Na środku tego przejścia był taki jakby pionowy walec, który jeszcze bardziej utrudniał i spowalniał przeprawę. To się chyba nazywało "żelazną dziewicą" bo nikt nie mógł zdobyć tego przejścia. Niestety powoli się to rozpada.
Jak to znalezc na mapie ?
@@paulyp1313 Bastion Żubr
maps.app.goo.gl/cDk3ApLtotScqPUB8
@@paulyp1313 Jak bd przewijał zdjęcia to na 8 i 9 masz to o czym pisałem.
4:30 w tamtych czasach może tak, ale w ostatnich miesiącach Polska jest takim spichlerzem. Zboża, mięso miód, mleko, to wszystko za grosze i w ilościach przekraczających możliwości magazynowania tych towarów nawet na skalę państwową. Co najważniejsze to za grosze i produkowane poza klasyfikacyjną normą UE. Ale czego się nie robi dla kasy...
Jak wspaniale zobaczyć że moim ulubionym kanale na YT, pojawił się nowy film.
Kolejny dobry film. fajnie jak byś zrobił podobny film o jakimś innym Polskim mieście. Pozdrawiam z Gdańska:)
Przeszło mi to przez myśl, a tak się składa, że niedługo będę w Zamościu :-) Przy czym nie jestem pewien czy to nie dość oklepane...
@@DarekRybacki nie oklepane!Czekamy na Zamość
@@DarekRybacki A dlaczego oklepane, Historii nigdy za wiele, pozdrawiam.
Coś idealnego na dzień urodzin
Najlepszego! Ja miałem 20 marca :)
@@DarekRybacki spóźnione ale serdeczne sto lat!
Wszystkiego dobrego.
Jako rodowity Gdańszczanin czekałem na ten odcinek od dawna! Super 😍
Rodowity od 1945? :)
Warto zrobić podobny film o Pucku, mniej znany, ale czasy XVI i XVII wieku to okres największej świetności miasta.
Kochany Gdańsk! ❤️ To będzie mój ulubiony odcinek, do ogladania, gdy ogarnie mnie smutek 🙂
Szkoda tylko, że mówiąc o zniszczeniach II wojny światowej, nie nadmieniłeś, kto za te zniszczenia odpowiada. Bo wyjątkowo nie byli to Niemcy. Gdańsk był w dużej mierze nietknięty przez sziałania wojenne. Największe zniszczenia powstały już po wywzwoleniu. Powstały na skutek barbarzyńskiej działalności wyzwolicieli.
W ogóle odcinek mógł by być dłuższy 😉
Czekam na materiał o flisakach 🙂
Nie zajmuje się XX wiekiem - i tylko dlatego nie rozwijałem tego wątku :-)
@@DarekRybacki
O.K. 🙂
Skoro już mowa o niezdobytych twierdzach to może odcinek o Padwie północy czyli Zamościu?
Będzie :-)
Super materiał !!! Dzięki
Tak, Gdańsk to było okno na świat. Pozdrawiam👍🙂
Dobra robota 👍 jak zawsze super odcinek 👍 pozdrawiam
Jak zwykle konkret wymiatasz !!!
Ludzie, litości...
Dzięki za tak świetny odcinek !
Dzień dobry Dariusz 👍 witam serdecznie twórcę 👍🖐️
Czołem! :)
Panie Darku jest czy był jakiś potomek herbu Lada mieszkający w Gdańsku !!??
Dzieki za odcinek. Chetnie przyjezdzam prawie co roku na piwo przy Motlawie :) Moze bys mial czas i zrodla zeby zrobic cos na temat Kaszub w wiekach XVI-XVIII? Pozdrowienia z Lubeki
Również pozdrawiam! Tematów kaszubskich póki co nie ruszam, ale w przyszłości: kto wie :-)
Nie ruszy, bo są niewygodne z polskiego punktu widzenia. Szczególnie jak przyszła II RP.
@@lukaszwaski3203 Prosze wytlumacz o co Tobie chodzi
@@lukaszwaski3203 z kaszubskiego bardziej :-( Wschodnie Pomorze to nie Kaszuby, podszyliście się. Kto mógł, to uciekł przed wami do Niemiec, np. Słowińcy i in. Kaszubi. Nakradliście się na ruskich czołgach i kolaboracji z PRL, jak Kurpie na Mazurach :-( :-(
@@DiriaMeneam Skąd Ty masz takie info? Wiem, że prawda jest niewygodna, ale nie zakłamuj historii. Niemcy, krzyżacy, prusy, Polacy, ruskie, komuna nie dali rady, a Ty taki mały żuczek chcesz coś zwojować? :) Prawda jest taka, że Polacy w II RP rozgrabili kaszuby, potem ruskie brali co chcieli. O wyganianiu niemców przez ruska swołocz już nie wspomnę. Tam poszły majątki, a Ty tu z jakimis czołgami wyjeżdżasz :)
Bardzo dobry odcinek 👍 Polecam wszystkim do obejrzenia 👏 Pozdrawiam serdecznie z Częstochowy 😊 Damian
Dziękuję i również pozdrawiam Częstochowę :)
Super
Ciekawy jak zawsze odcinek
Jako Gdańszczanin urodzony w Gdyni, dziękuję za ten film.
Jako rumianin urodzony w Wejherowie - nie ma za co :)
Super, dziękuję. A można jeszcze liczyć na opis wcześniejszych lat Gdańska?
Oby nie...
@@JozefZdozo a co? Boisz się prawdy? :)
@@lukaszwaski3203 jakiej że nigdy nie był tak naprawdę niemiecki? I gdyby nie pewien książę Mazowiecki to krzaków tam by nie było?
Moje miasto
Dzięki ;)
Dla zasiegu, bo nie trzeba nic dodawać, sztos
Dziękuję! :)
Nie trzeba nic dodawać? Nie powiedział prawie nic o Gdańsku :)
Pozdrawiam.
Hej budowa Bazyliki Mariackiej zaczela sie raczej juz w XIV wieku. Na stronie kościoła mamy takie info ;) pozdrawiam serdecznie ;)
Darku przydało by się czasem wyjaśnić pojęcia bo podałeś przykłady umocnień i chętnie bym odrazu dowiedział się jak wyglądały 😅
Nie daj Bóg!
To miasto Hanzy. Pewnie dlatego że mniej pili jak szlachta Rzeczypospolitej...
Jaki język dominował w Gdańsku ? Mam na myśli patrycjat i klasę średnią.
Przecież znasz odpowiedź :)
@@DarekRybacki Kaszubski ;)
Pomorski. Jego pozostałością jest język Kaszubski ale nie są one 1 do 1. Był to język słowiański (choćby w formie gramatycznej) z silnymi naleciałościami niemieckimi (wiele rzeczowników). Natomiast w użyciu były też Polski, Niemiecki (język handlu w tamtym okresie) czy Niderlandzki (przez długi czas burmistrzowie i czołowe rody miały korzenie holenderskie).
potaż to chyba soda oczyszczona, przynajmniej na roztoczu się tak mówi, jest to najprawdopodobniej zapożyczenie z jidisz
Jô bë chcôł blós zaznaczëc że Gduńsk jë kaszëbsczim gardã. Jë to nôsnôżiszi gard nô cali Pòmòrsce a kòle Szczecëna ë Wòłogòszczë mòże ò nôwôżniészi.
Co to za bełkot?
🤡
@@flaszka650to kaszubski
Stad w angielskim zpolszczenia takie jak swierk-sprus,bo przyplywal do Angli z Prus...
Z polskich lasow pochodzil tez prawie caly uzywanywowczas do produkcji swiec wosk pszczeli...
End in polisz? Hajl di ałtor.
- Gdańsk? To zdaje się nasze miasto
- Ale poczta jest polska.
Jednak volkstruhm działa, ukrywacie się w Wilczym Szańcu czy po ruskiej stronie granicy u sojusznika?
@@piotrg2828 Na 13 Posterunku 😆
@@Wolfman138 Taaa...
Ja to widziałem na filmie - wy skubańce macie ten 13 posterunek po drugiej stronie Księżyca!
@@piotrg2828na Śląsku też prężnie działają, na razie myślą o autonomii ale gdzies jeden dodał w komentarzu kropla drąży skalę
Marzy im się żeby to włączyć znów do Niemiec
To teraz Szczecin!
Tylko że Gdańsk w pełni polski stał się dopiero po 1945 roku. Wcześniej również w czasach największego rozkwitu xvi i xvii wieku był zamieszkiwany głównie przez Niemców, ale tez np Szkotów czy Holendrów. Oczywiście należał do korony polskiej ale na pewno nie było to typowe polskie miasto bo Polacy byli tam tylko mniejszością i to z reguły o niższym statusie. Ja sam jestem potomkiem osadników niemieckich i holenderskich z pomorza choć akurat nie z samego Gdańska, moi wszyscy przodkowie z obydwu stron mieli niepolskie nazwiska i wcale nie jestem wyjątkiem w okolicy.
Cała Rzeczpospolita nie była "typowym polskim krajem" :)
Większość miast nie była "polska", bo była wielokulturowa, wielonarodowa i wieloreligijna. Wystarczy spojrzeć na Lwów czy świeżo założony Zamość...
Lorak jesteś Kosznajderem?
@@JustynaBartkowska Wiem o tym, zwłaszcza Żydów było dużo w polskich miastach, Niemców tez sporo. Ale Gdańsk był chyba najbardziej niemiecki, czy ogólnie niepolski ze wszystkich dużych miast, a przynależność do korony polskiej opłacał im się biznesowo, będąc jej głównym portem o co trudniej im by było jakby byli jakimś miastem pod rządami niemieckimi. A co do kresów to tam miasta często były polsko-żydowskie a wsie ukraińskie a na zachodzie Polski miasta było polsko-żydowsko-niemieckie a wsie polskie albo w moich okolicach kaszubskie.
@@winstonblue1376 musiałem sprawdzić w necie co to znaczy. Nie pochodzę z tych rejonów, choć niektóre te nazwiska są również popularne na północy Kaszub. Rodzina ojca przyjechała z Niemiec pod koniec xix wieku a matki to prawdopodobnie skaszubizowani fryzowie których sprowadzono do zagospodarowania podmokłych terenów wieki temu.
Obecnie część historyķów twierdzi, że to Gdańsk przyłączył Polskę do siebie, a nie odwrotnie. Wpływy podatkowe z Gdańska były małe, Gdańsk się bogacił. Po ii zaborze Gdańsk stał się miastem prowincjonalnym w Prusach. Gdańsk w czas I Rzeczypospolitej był republiką kupiecką.
Moim zdaniem to dość dziwaczna teza :-)
@@DarekRybacki A tym sensie że był samodzielnym podmiotem politycznym. Może nie takim jak Wenecja czy Genua - ale z polskim królem negocjował jak równy z równym (a nie jako tylko część stanu mieszczańskiego).
przydal by sie program o truso i o grudziadzu bydgoszczy i toruniu
Warto pamiętać, że przed Wojną ok 90% mieszkańców Gdańska stanowili Niemcy. To niemieckie rody budowały potęgę miasta. Po w Gdańsku nastąpiła wymiana ludności. Obecni Gdańszczanie mieszkają tu od 3, 4 pokolenia. Przed Wojną Gdańszczanie nie byli zadowoleni z utworzenia Wolnego Miasta i chcieli być w granicach Rzeszy, co tłumaczy ich poprawcie dla Adolfa.
Bo ich tam sprowadzano z całych Niemiec,jak karaluchy wpałzali na wschód i to już od 13 wieku
Nawet na Ukrainie potrafili się osiedlać
no nie wiem czy mocniejszy od krakowa skad te dane ?
Ale kiedy dokładnie ten Gdańsk należał de facto do Rzeczypospolitej?
Jak dostaniesz promocję do 4 klasy, wtedy jednym z przedmiotów które będziesz miał będzie historia. Dowiesz się wtedy, kiedy i ile stuleci Gdańsk należał do Rzeczpospolitej.
Ani Gdańsk był Polski ani Polska nie czerpała z niego korzyści. Po prostu był tam gdzie był. Trochę jak dziś z przemysłem w Polsce. Fajnie że Polacy mogą w nim pracować ale zyski płyną do właścicieli i decydentów czyli za granicę
najpotężniejsze MIASTO szlacheckiej Rzeczpospolitej
piękny jest ten Danzig
Gdańsk, pierwsze miasto RP, sam jestem z Gdańska
NOVIGRAD
Danswyk, Danswijk - do XX w. Drugi Amsteldamm :-D A nigdy "drugi berlin" :-(
Bardzo ubogo jest potraktowane mieszczaństwo w nauce historii w pl. A to przecież znacznie lepszy temat niźli ciągle gadania o szlachcie.
Rzeczypospolita to jeszcze wołowina.
Przecież inne miasta też były twierdzami gwiazdami, a historia średniowiecza jest sfałszowana.
kom. ;-)
Proszę zrobić odcinek o tym dlaczego I Rzeczpospolita pomimo swojej potęgi i bogactwa nigdy nie dorobiła się ani floty handlowej ani marynarki wojennej z prawdziwego zdarzenia.
Nota bene ta sytuacja trwa do dnia dzisiejszego i najlepszym tego przykładem jest najnowsza historia polskich stoczni po 1989 roku czy gazowiec Lech Kaczyński gdzie polska to jest tylko jego nazwa.
Proszę nie robić "odcinków"...
Čus ,,,,bylo to hezký ,,,,
Ja Gdańsk uważam jednak za w dużej mierze niemiecki.
Miasto, w którym na niewolniczej pracy polskiego chłopa, dorabiali się głównie mieszczanie niemieccy, żydowscy, niderlandcy czy właściciele kantorów z innych miast Hanzy, na tyle ufortyfikowani w swoim mieście, że żaden polski król nie był w stanie włączyć ich do Rzeczpospolitej i zmusić do posłuszeństwa. Większość Polaków, którzy zachwycają się Gdańskiem tamtych czasów, zdają się zapominać o tego typu istotnych szczegółach.
Ale to nie wina Gdańska tylko szlachty.
A w innych częściach Rzeczpospolitej szlachta polska dorabiała się na niewolniczej pracy polskiego chłopa :)
Gdansk.powinnien byc niemiecki, taki jak kiedys byl
Żeby on jeszcze był Polski 😂
Z Gdańskiem jest jak z Wrocławiem - to miasto wielu kultur, przechodzące przez stulecia przez różne organizmy państwowe i mówiące wieloma językami. Swoją drogą kultura typowo polska jest w głównej mierze kulturą wiejską (dworu, folwarku i zagrody chłopskiej), a kultura typowo mieszczańska nierzadko miała charakter napływowy ze względu na bardzo duży odsetek Niemców, Holendrów i Żydów wśród mieszczan.
Czy ten drugi naród to obrzezane kapucyny?
Ale przecież to byli Niemcy.Tak ,ale z NRD.
Gdańsk był taki Polski jak zawsze XD. Lepiej Gdańsk traktować jako wolne miasto
Gdansk podlegal Koronie, wolnym miastem stal sie dopiero po I Wojnie Sw.
@@danhubert-hx4ss Niby polegał, a przywilejów i hajsu to miał niemal jak wolne miasto.
Wolnym miastem był pierwszy raz na pocz.XIX w.
Ten cały Gdańsk to jest przereklamowany!
Weźmy na ten przykład taki Radom.
Lotnisko większe, zupełnie nieużywane, wszystko czyściutkie i pachnące.
No i gdzie w Gdańsku jest taka potrzebna ludziom fabryka jak "Zbyszko Czy Cytryny'???
Gdańsk to Gdańsk. Ale Radom turystycznie jest w strasznie niedoceniony. NIenajgorsze śródmieście, zaniedbne tzw. miasto kazimierzowskie. A przecież niby można to wypromować. Nihil novi - podstawa polskiej demokracji. Do tego fabryka broni. I każdy sarmata, mieszczanin czy inny obywatel może do tego się pozytywnie odnieść. I sprawić sobie samopała z odbiorem w fabryce i przeszkoleniem na fabrycznej strzelnicy ;)
Jest może jakiś link do sklepu z tą bluzą co masz na sobie? 😉 Chętnie bym się zaopatrzył np w taką koszulkę 😊
Niedoceniony kanał. Panie Darku, może by tak jakąś książkę napisać? Przewodnik? Kickstarter albo podobny portal to sfinansuje.
Już się piszę, ale spróbuję bez kickstarterów ;)
@@DarekRybacki TH-cam mi kasuje linki, ale niech Pan wejdzie na drivethrurpg i wyszuka "Medieval Baltic" - tak to jest dla graczy RPG. Marzy mi sie cos takiego w Panskim wykonaniu, moze jakas wpolpraca z Jackiem Komudą.
I kaplica Doktorów na Wawelu w przyziemiu Wieży Wikaryjskiej okaże się być pod wezwaniem Świętego Rocha w Pucku, w murze pruskim...
co to za muzyka leci na początku ?
Eee Nie powiedziałeś o gigantycznym eksporcie żywej wołowiny. Co prawda nie przez Gdańsk a prędzej Wrocław.
Super