สารคดีคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญ เรื่อง ผมเป็นราษฎร...ที่ไม่มีสิทธิเลือกตั้ง จากคำวินิจฉัยที่ 2/2566

การปกครองระบอบประชาธิปไตยแบบตัวแทน มีที่มาจากประชาชนซึ่งเป็นเจ้าของอำนาจสูงสุด ในการปกครองของรัฐ ที่เรียกว่า “อำนาจอธิปไตย” ดังความในรัฐธรรมนูญ มาตรา ๓ วรรคหนึ่ง ที่บัญญัติให้ อำนาจอธิปไตยเป็นของปวงชนชาวไทย การใช้อำนาจอธิปไตยจึงมีความสำคัญต่อความมั่นคงของประเทศ และผลกระทบต่อประโยชน์ของปวงชนชาวไทย การกำหนดองค์กรผู้ใช้อำนาจอธิปไตย การจัดตั้งพรรคการเมือง การสมัครรับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร และการเป็นผู้มีสิทธิเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรรัฐธรรมนูญกำหนดให้เป็นสิทธิและหน้าที่เฉพาะผู้มีสัญชาติไทยทั้งสิ้น การกำหนดจำนวนสมาชิกสภาผู้แทน ราษฎรแบบแบ่งเขตเลือกตั้งถือเป็นกระบวนการหนึ่งของการได้มาซึ่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร จึงต้องมีการใช้ และการตีความของกฎหมายให้สอดคล้องและเป็นไปในทิศทางเดียวกัน ดังนั้น การกำหนดจำนวนสมาชิก สภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตเลือกตั้งที่แต่ละจังหวัดจะพึงมีตามรัฐธรรมนูญ มาตรา ๘๖ (๑) ที่กำหนดให้ใช้จำนวนราษฎรทั้งประเทศตามหลักฐานการทะเบียนราษฎรที่ประกาศในปีสุดท้ายก่อนปีที่มีการเลือกตั้ง นั้น คำว่า “ราษฎร” จึงไม่รวมถึงผู้ไม่ได้สัญชาติไทย