เล่าเรื่อง "ร้อยเอ็ด" จากแรกเริ่มชุมชนสู่บ้านเมืองมีคูน้ำคันดิน: ขรรค์ชัย-สุจิตต์ ทอดน่องท่องเที่ยว
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 27 ก.ย. 2024
- พาชม "ตาน้ำ" ที่วัดบึงพระลานชัย จุดเริ่มต้นของการตั้งชุมชนที่ร้อยเอ็ด, วัดเหนือ วัดเก่าแก่อายุกว่า 1,000 ปี ในคลิป เล่าเรื่อง "เมืองร้อยเอ็ด" ตั้งแต่แรกเริ่มเป็นชุมชน จนถึงเป็นบ้านเมืองมีคูน้ำคันดิน
เดินทางทอดน่องท่องเที่ยวเพื่อศึกษาเรียนรู้ประวัติศาสตร์-โบราณคดี-วัฒนธรรมของสังคมไทย ไปกับ 2 กุมารสยาม "ขรรค์ชัย บุนปาน - สุจิตต์ วงษ์เทศ"
#ขรรค์ชัยสุจิตต์ #ทอดน่องท่องเที่ยว #ร้อยเอ็ด
Facebook : / khanchaisujit
ตาน้ำ ไทลาวอีสานเรียกตามลักษณะการไหลซึมและองค์ประกอบเช่นน้ำคำ น้ำจั้น น้ำซับ น้ำซำ น้ำบุ้น ดูน
คูเมืองร้อยเอ็ดที่แท้จริง(คูดินดั้งเดิม) ตอนนี้ไม่เหลือแล้วนะคับ ที่เห็นคือคูเมืองที่สร้างขึ้นใหม่ ขอจริงที่ยังเหลืออยู่ คือ ที่หลังโรงเรียนร้อยเอ็ดวิทยาลัย แค่นั้นคับ
ขนาดผมคนร้อยเอ็ดสงสัยมานานว่าทำไมวัดเหนืออยู่ทิศตะวันตกของเมือง เพิ่งกระจ่างวันนี้ ขอบคุณมากครับ
101 สิบเอ็ด แต่นักประวัติศาสตร์ อ่านว่า ร้อยเอ็ด ย้ายไปจากนาดูน รวมกันกับ เมืองสาเกดตั้งชื่อใหม่เป็นเมืองมี สิบเอ็ดประตู แต่คนโบราณ เขียน 101 สิบกับหนึ่งอ่านว่าสิบเอ็ด
ต้องไปตามรอยดูแล้วครับ
ไม่ใช่เมืองซ้อนเมืองหรอกครับ ร่องน้ำวงในมันเป็นทางผันน้ำจากคลองเนือเข้ามาเก็บไว้ในบึงพลานชัย และขุดคูน้ำรอบเมืองไว้ให้ชาวบ้านใช้ เกาะกลางบึงคือการขุดบึงให้ลึกกว่าเดิมแล้วเอาดินขึ้นมาถมไว้เป็นเกาะ คลองเหนือสายนี้มีจุดเริ่มต้นที่ อ.ศรีสมเด็จแถวๆวัดป่ากรุง(วัดหลวงปูศีมหาวีโร) ยาวไปลงเชื่อมต่อกับแม่น้ำชี ที่บ้านคุยค้อ อ.เชียงขวัญ ร้อยเอ็ด
แนวคิดการขุดลอกคูเมืองชั้นที่สองรูปสี่เหลี่ยมวงใหญ่ เป็นแนวคิดของนายเอนก สีหามาตย์ อดีตอธิบดีกรมศิลปากร ซึ่งเป็นชาวร้อยเอ็ดปรึกษากับทางเทศบาลให้อนุรักษ์ไว้ ไม่ได้ขุดขึ้นมาใหม่แต่อย่างใดขุดตามแนวคูเมืองเดิม และชุมชนโบราณยุคแรก อยู่ที่เนินดินรูปวงรีบริเวณวัดเหนือ ก็พบหลักฐานเสมาหินร่อยรอยการอยู่อาศัยของคนสมัยทวารวดีชัดเจน เกาะกลางบึงไม่ใช่เมืองเก่าแน่นอนเพราะมาจากการนำดินที่ขุดลอกบึงมาถมเมื่อเก้าสิบกว่าปีมานี้เอง
@@kitti_Note ไม่แย้งประเด็นที่กล่าวมาครับ แต่ขอแย้งประเด็น วงรีรอบในคือเมืองเก่า สันนิฐานตามอ้างอิงความสอดคล้องจากเมืองศรีเทพ จ.เพชรบูรณ์ที่มีลักษณะเหมือนกันกับเมืองรัอยเอ็ด ซึ่งวงในของเมืองศรีเทพก็ไม่ได้ระบุว่าวงรีด้านในเป็นเมืองเก่า วงนอกเป็นการขยายเมืองในยุกต์หลัง แต่ศรีเทพระบุว่า วงรีด้านในนั้นเป็นเมืองชั้นในมีศาสนาสถานศักดิ์สิทธิ์ของบ้านเมืองเทียบกับร้อยเอ็ดเช่นกันวงรีด้านในน่าจะเป็นศาสนสถานศักดิ์สิทธิ์ของบ้านเมือง สันนิฐานว่าไม่ใช่เมืองเก่าเฉพาะแค่นั้น แต่ตัวเมืองเก่าน่าจะรวมทั้งวงในและวงนอกด้วย ส่วนที่มีคลองน้ำกั้นวงรีด้านในคือคลองที่ผันน้ำจากคลองเหนือจากแถวประตูค่ายทหารประเสริฐสงคราม เรียบมาข้างวิทยาลัยนาฏศิลป์ มาวัดสระแก้ว มาลงบึงพลาญชัยที่ข้างวัดบึงพลาญชัย ด้วยสภาพบ้านเมืองร้างไปมีการปิดปากคลองผันน้ำแถวหน้าค่ายฯ ทำให้คลองตื้นเขินปากคลองข้างวัดบึงไม่มีน้ำไหลมาแล้วก็ถูกถมไปโดยการใช้ประโยชน์ของบ้านเมือง ปัจจุบันปากคลองทำเป็นพิธพันธุ์สัตว์น้ำร้อยเอ็ดและแฟลตตำรวจ สังเกตไหมครับว่าที่ดินแถวพิธพันธุ์สัตว์น้ำร้อยเอ็ดและแฟลตตำรวจด้านข้างจะไม่มีเจ้าของไม่มีประชาชนไปจับจองอยู่อาศัยเนื่องจากเป็นปากคลองจึงเป็นที่สาธารณะภายหลังก็ถมปากคลองต่อมาก็ให้เทศบาลทำพิพิธพันธุ์สัตว์น้ำและแฟลต
คุณคือใครคะ5555
อยากให้ท่านทั้งสองไปนอกตำราที่นาดูนมหาสารคาม(บ้านผม)บ้างครับ❤
ปัจจุบัน สระแก้ว และสระทองยังมีอยู่แต่ไม่สามารถนำน้ำมาใช้ได้ สระแก้วอยู่ข้างวัดสระแก้ว ส่วนสระทองอยู่ในวัดสระทองมีลักษณะเป็นสระน้ำเล็ก ๆ ไม่มีบ่อ เป็นสระน้ำในวัด สถานที่ทั้งสอง เป็นวัดโบราณ
อาจารย์ครับ ทำเมืองเลยหน่อยครับ เพื่อจะได้เป็นข้อมูลกับคนที่ศึกษาครับ
เมืองร้อยเอ็ดน่าอยู่อาศัยขนาดผมอยู่กรุงเทพยังชอบร้อยเอ็ด
พิมายอยู่ทางตะวันตกทุ่งกุลานะจ๊ะ
อยากให้มาสุรินทร์บ้านครับ มีเมืองรูปแบบทวารวดี+แบบขอม
ประวัติพิมาย เสมา ละโว้ ฯลฯ อะไรทีชาติไทลาวไม่เกี่ยวข้องมันไม่นับเป็นประวัติศาสตร์ชาติไทย เอาเป็นว่ากลุ่มคนชาติพันธุ์อื่นที่อยู่มาก่อน กลายเป็นแค่คนอาศัย
อ.สมชาย น้อยสาครคือผู้รู้ประวัติศาสตร์ที่แท้จริง
จริงครับเรื่องตาน้ำที่บ้านผมเรียกจำน้ำตามความเชื่อบริเวนที่ชำน้ำชาวบ้านจะเชื่อกันว่ามีผีประจำอยู่ไม่มีใครกล้าบุกรุกลบหลู่
สาเกตุนคร
ร้อยเอ็ดเมืองเก่าแก่มากในภาคอีสานครับ..น่าจะหลังทวารวดีแค่นั่นแต่เป็นรอยต่อระหว่างลาวกับเขมร
สมัยทวาเขามาเอาเกลืออยุ่นี้ส่งไปขเมรส่งไปภาคกลางคงมีเมืองเท่าทวา
เมืองสมัยพุทธกาล
@@kushchronic697อันนี่จริง ประมาณเกือบร้อยปี เขมรยังเอาปลาแห้ง ปลาย่างมาแลกเกลือแถวชายแดนอิสานตอนล่างอยู่ครับ
หมู่บ้านผมเป็นหมู่บ้านเขมรร้อยเอ็ดครับ อำเภอเกษตรวิสัย ครับ มี ชาวเขมรเยอะกว่าอำเภออื่นของร้อยเอ็ดครับ มี2ตำบลครับที่พูดเขมร และก็อีก2ตำบลถืประเพณีเขมรแต่พูดลาวครับ เพราะคนลาวมาอยู่เยอะ ลูกหลานเลยพูดลาวครับ 2ตำบลนี้คือ ทุ่งทอง กับ น้ำอ้อม ครับ ตำบลที่พูดเขมรคือ ดงครั่งใหญ่ ดงครั่งน้อยครับ โกนขะแมร์ร่อยเอ็่ดบาด
ขอบคุณนะที่เล่าให้ฟังว่าร้อยเอ็ดมีคนพูดภาษาเขมร
@@chanchankrit2740อยู่บุรีรัมย์ยังมี ภาษาโคราชเลยครับ😊
แตงหวาน เขมรวงค์ไหนครับ เห็นว่ามี 2 วงค์
บ.ศึกษาพุทธประวัติมา นิมิตรเสมา
น้ำผุดหรือน้ำบุ้น
เมืองสมัยพุทธกาล
อัตลักษณ์ของกลุ่มชน
ร้อยเอ็ด มี ร.เรือ
ร้อยเอ็ด ไม่ใช่ ลาว
อิสานเกือบทั้งหมดเป็นลาว
ลาวคือ สิบหนึ่ง เขียน101
ไทย/สยาม อ่าน101=ร้อยเอ็ด*คำว่าร้อยเอ็ด เป็นภาษาไทย สยาม* ไม่ใช่ภาษาลาว
@@SuriyaDuangnosan
+1
ชัดเจน 100%
ร้อยเอ็ดเป็นคำที่อยู่ในจารึกโบราณ สยามชัด ๆ สยามแท้ ๆ ไม่มีลาวเจือปน
.... พวกลาว นี่ มัน โคตร เคลม เก่ง ไม่แพ้ เหมน เหมือนกัน นะ ...
เหลือเชื่อเลย เคลมกระทั่ง ร้อยเอ็ด ซึ่งไม่มีคำนี้ในภาษาลาว
( ไว้ใจพวกชาวลาว ไม่ได้หล่ะ เห็นเงียบ ๆ อย่างงี้ แต่โคตรเคลม หน้าตาเฉย )
DNA คนร้อยเอ็ดก็ออสโตรเอเชียติก เกิน 50% แล้วปะ แต่รับวัฒนธรรมลาวมาใช้ ทำเป็นเนียน ร้อยเอ็ด ยโส ไม่ใช่ลาวแท้
เอ้า
ก่อนที่พระเจ้า จิตเสน จะเข้า มานะ
แถวนี้เขามีบ้านเมืองอยู่ก่อนแล้ว นะจ๊ะ ฮ่า ๆ ๆ 😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅😅
พระเจ้า จิตเสน ไม่ได้เข้ามาหักร้างถางพงสี้างเมืองใหม่
พระเจ้าจิตเสน ไม่ใช่โคลัมบัสผู้ค้นพบดินแดนใหม่
พระเจ้าจิตเสน เข้ามายึดอำนาจ ประกาศศักดา ว่ามีอำนาจเหนือดินแดนแถบนี้ ให้ส่งค่าส่วยภาษี ค่าคุ้มครองเส้นทางการค้า ประมาณ นั้นแหละ ....
สยาม น่าจะมาจากคำว่า ...สวยัม ... มากกว่านะจ๊ะ
ไม่เกี่ยว ซัม อะไรหรอก
... สวยัม เป็นภาษาบาลี กล่าวถึงพระกฤษณะ ทวารวดี
คนจีน ( พระภิกษุจีน ) จึงบันทึกชื่อไว้ว่า เสียม
..
ซัม นี่ มั่ว แหลก
ไม่มีหลักฐานอะไรเลย จ้าาาา
คุณน่ะไม่มีหลักฐานมากกว่านะ ถ้ามีตามที่ว่ากางหลักฐานมาให้ดูนะ 6:53 อาจารย์อ้างอิงมาจากการศึกษาของจิตร ภูมิศักดิ์ ฟังให้ครบถ้วนแน่ชัดก่อนค่อยแซะ เน๊าะ
@@UNagano589
มั่วแหลกราญ
ซัม มันภาษาลาว ภาษาไตดำ
ใครจะเอาชื่อลาว มาตั้งชื่อ สยาม
ชนเผ่า ตาน้ำผุด งี้ หรา ?
ไม่มีหรอก ... มีแต่เขาจะเอาชื่อเทพทั้งนั้นแหละ มาตั้ง
... สวยัม หรือ สยำ หรือ สยัม
ภิกษุจีน ที่เมืองศรีเทพ ทวารวดี บันทึกเป็น เสียม ถูกต้องแล้ว
@@kenkhemmarin4553
.
ไปหาหลักฐานทางภาษา ทลาย มาอ่าน กะได้ นะจ๊ะ
เคยอ่านป่ะ ?
มลายู ก็บันทึก ว่า สยำ สยัม
.... มั่ว อิ๊บ อ๋าย ... ซัม ฆ่า เหว ไร ? จ๊ะ
น่าจะ น่าจะ ก่อนจะมาหักล้างเขา ไปหาอันที่มันแน่ชัดมาพูดหน่อย อย่าเดาเองแล้วบอกว่าของคนอื่นกล่าวผิด
@@kitti_Note
เสียม คือ จีนบันทึก
สยัม คือ มลายูบันทึก
ฆ่า รายยยย เนี่ยยยย
ไม่เคยจารึกอะไรเลย หรา ?
จิต ภู มิ กรวย ไรนั่น ... มั่วทุกรายการ นะจ๊ะ
อุเหม่ จะต้องให้จัดเต็ม ตรง ๆ ไม่อ้อมค้อม
แล้วสี่.คืออะไรอาจราย์
เมืองร้อยเอ็ดเป็นเมืองสี่เหลี่ยม คูน้ำคันดิน จริง ๆ ด้วยครับ ดูจากกูเกิ้ลแม็พ ชัดเจนเลยครับ
เกิดอยู่ร่อยเอ็ดแต่ไม่เคยรู้เรื่องประวัติของจังหวัดร้อยเอ็ดเลยค่ะขอขอบคุณมากๆค่ะที่เล่าเรื่องไห้ฟัง
😮😮😮เมื่อไหร่สุจิตต์ไปภาคใต้ข้างคับ
เคยได้ยินหลวงปู่ในเมืองอีสานเทศน์"อาณาจักรกุลุนทะ(สาเกตุ101)กับอาณาจักรทวารวดี""เคยรวมเข้าเป็นอาณาจักรเดียวกันเป็นเวลาถึง70ปีเพราะเจ้าอาณาจักรทั้งสองอาณาจักรเป็น"เสี่ยวฮัก""
อาณาจักรทวารวดีศูนย์กลางอยู่ ศรีเทพ เพชรบูรณ์สมัยนั่น คนก็เป็นคนมอญโบราณ ค่อยแต่งงานข้ามเผ่ากันไปเรื่อยๆ จนเป็นคนอิสาน
.. ประเพณีปฏิบัติมาแต่โบราณ การที่จะตั้งวัด หรือ ที่สำหรับพระสงษ์อาศัย จะต้องสร้างขอบเขตให้ชัดเจน ต้องปักหลักเขตให้ชัดเจน ให้ชาวบ้าน หรือ เจ้านายผู้ปกครองมามอบให้ พระสงษ์จึงจะอาศัยอยู่ได้ คาดเดาว่าน่าจะกลายมาเป็นหลักหิน และ ใบเสมา ในเวลาต่อมา
ขอบคุณครับนำเสนอ101เมืองเก่าแก่ประวัติศาสตร์อันยาวนาน
ยกบ้านกุ่มอ้างขึ้นเป็นเมืองร้อยเอ็ดคูน้ำคันดินน่าจะปลูกต้นกุ่ม
ติดตามท่านอาจารย์ทั้งสามตลอดเลยครับ
อยากให้รายการมาทอดน่องแถวภาคใต้บ้างครับ
สุดๆๆเด้อท่านให้ความรู้ไห่ข่อยแน่เด้อจัะข่อยอยู่ในระบบลิงก้อมกังเด้อจ้ะ
สวยจัง ❤❤😂😂
ตาน้ำ=ชำ=สาม=สยาม
❤❤❤❤❤
น่าสนใจครับ
ซำ=ซับ